Кәсіпкерлік қызмет ұғымы және белгілері

Бүгінде, Қазақстан Республикасы Президентінің аса назар аударып хатқан аясы кәсіпкерлікті оның ішінде шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту, қолдау, жетілдіру және материалдық, куқықтық қамтамасыз етудің өзекті проблемаларын мүмкіндігінше шешу болып табылады. Әсіресе кәсіпкерлік қызметті, өндірістік-шаруашылық қызметтерді құқықтық реттеуге де айтарлықтай көңіл бөлінуде. Кәсішсерлік қызметті жүргізу продесі көптеген бағыттары бойьгаша заңмен реттелетінін білеміз. Бір карағанымызда бүл дүрыс та сияқты, ал екінші жағынан назар аударсақ кесіпкерлер, кәсіпкерлік әртүрлі меншік нысандарына сүйене отырып қызмет атқаратындықтан мемлекеттің осы саланы реттеуге қатысқаны қажет емес сияқты көрінеді. Өйткені атқарылып жатқан кесіпкерлік қызметтерге заңда тыйым салынбаса, онда олар заңга қаншы емес әрекеттер болып табылады.
Бүл жерде айта кететін бір жайт кесіпкерлер өздерінің кызметтерін жүзеге асыру продесінде басқа түлғаларға жене олардың заңды мүдделері мен құқықтарына нүқсан келтіруге қақылары жоқ Сондыктан, кесіпкерлікті, өндірістік-шаруашылық қызмет аясынын мемлекеттің тарапынан қарқынды турде реттелуі осыган байланысты болады. Өндіріс продесінде жоғарыңа аталған гүлғалардың жеке басының мүдделері; еңбек үжымдарының, мемлекеттің, қызметкерлердің, түтынушылардың мүдделері орын алғандықтан, оларды үйлестіру, белгілі бір шешімге жене бәрінің мүддесіне сай келетіндей қорытындыга келу сияқты меселелер туындайды. Осы жағдайда мемлекеттің көмегі өте қажет болады.
Біріншіден, құқықтық реттеудің ұтымды түрлері мен шегін белгілеу; екіншіден, кәсіпкерліктің қарқынын төмендетпеуге назар аудару; үшіншіден, салық салу жене әлеуметтік мөселелерді шешуге кәсіпкерлерді жөн-жосықсыз катыстыра бермеу; тертіншіден, бақылау органдарының кәсәпкерлік обьектілерін тексеру жөніндегі қызметтерін тертіпке келтіре отырып, бәсеңдету, олардың нормаларды сақтау жөніндегі талаптарының орынды болуын қадағалау.
Сонымен, кесіпкерлік қызметті, оны жүргізу процесіне қатысушылардың мүдделерін есепке ала отырып, олармен келісе (бұл жерде олардың мүдделерінің заң шеңберінен шықпауына назар аудару қажет) құқықтық реттеумен айналысуға болады.
Осы субьектілерді атап көрсетсек, олар мына төмендегідей болып
1) қоғам жене оның мүддесін қоргауға ат салысатын мемлекет;
2) косіпорындардың еңбек үжымдары;
1)тауарлар мен өнімдерді тұтынушылар;
4) контрагенттер,
Осы субьектілердің мүдделері кесіпкерлік қызметтің барлық стаыларында ңемесе жеке дара сатыларында әртүрлі құқықтық нормалармен және әрқалай көрсетілген. Кейде кәсіпкерліктің алғашқы сатысында заң жүзінде белгілі бір талаптар койылады. Ал, ендіру процесінде кәсіпорындарға әр сипаттағы талаптар қойылады: табиғатш пайдалану, санитарлық, бухгалтерлік есеп нормаларын сақтау; әртүрлі қорларға (зейнет ақы қорына, әлеуметті сақтандыру және т.б.) міндетті төлемдерді аударуды жүзеге асыру, жасалған енімдердің технологиялық талаптарға сай болуын қамтамасыз ету.