Компьютерлік вирус және оның түрлері



І. Кіріспе
1.1. Компьютерлік вирус дегеніміз не?

ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Компьютерде вирустардың бар болуының белгілері
2.2. Операциялық жүйенің жүктеуіші мен қатты дискінін ең басты мәлімет жүктеу жазбасы.
2.3. Файлдық жүйені өзгертетін вирустар
2.4. "Көрінбейтін" және өздігінен өрбитін вирустар

ІІІ. Қорытынды бөлім
3.1. Вирусқа қарсы бағдарламалық жасақтама (Antivirus software)
Компьютерлік вирус — арнайы жазылған шағын көлемді (кішігірім) программа. Ол өздігінен басқа программалар соңына немесе алдына қосымша жазылады да, оларды "бүлдіруге" кіріседі, сондай-ақ компьютерде тағы басқа келеңсіз әрекеттерді істеуі мүмкін. Ішінен осындай вирус табылған программа "ауру жұққан" немесе "бүлінген" деп аталады. Мұндай программаны іске қосқанда алдымен вирус жұмысқа кірісіп, оның негізгі функциясы орындалмайды немесе қате орындалады. Вирус іске қосылған программаларға да кері әсер етіп, оларға да "жұғады" және басқа да зиянды іс-әрекеттер жасай бастайды (мысалы, файлдарды немесе дискідегі файлдардың орналасу кестесін бүлдіреді, жедел жадтағы бос орынды жайлап алады және т. с. с.).
Өзінің жабысқанын жасыру мақсатында вирустың басқа программаларды бүлдіруі және оларға зиян ету әрекеттері көбінесе сырт көзге біліне бермейді. Оның кері әсері белгілі бір шарттарды орындағанда ғана іске асады. Вирус өзіне қажетті бүлдіру әрекеттерін орындаған соң, жұмысты басқаруды негізгі программаға береді, ал ол программа алғашында әдеттегідей жұмыс істей береді. Сөйтіп ол программа бұрынғы қалпынша жұмысын жалғастырып, сырт көзге "вирус жұққандығы" бастапқы кезде байқалмай қалады.
Вирустың көптеген түрлері ЭЕМ жадыда ВОВ-ты қайта жүктегенше тұрақты сақталып, оқтын-оқтын өзінің зиянды әсерін тигізіп отырады.
Вирустың зиянды іс-әрекеттері алғашқы кезде жұмыс істеп отырған адамға байқалмайды, өйткені ол өте тез орындалып әсері онша білінбеуі мүмкін, сондықтан көбінесе адамдардың компъютерде әдеттегіден өзгеше жағдайлардың болып жатқанын сезуі өте қиынға соғады.
М.Қ.Байжұманов,Л.Қ.Жапсарбаева. Информатика:оқу құралы – Астана 2004;

С.В.Симоновича.Заңгерлермен экономистерге арналған информатика 2001;


Информатика және компьютерлік техника.Алматы

Қазақстан Республикасы Ғылым және Білім Министрлігі
Т. Рысқұлов атындағы Қазақ Экономикалық Университеті
Экономика факультеті

Тақырыбы : Компьютерлік вирустар

Орындаған : Нуримова Қ

Топ: Экономика 101

Тексерген : ҚИ кафедрасының

оқытушысы Қожабекова А.А

Алматы 2008

Жоспар
І. Кіріспе
1.1. Компьютерлік вирус дегеніміз не?

ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Компьютерде вирустардың бар болуының белгілері
2.2. Операциялық жүйенің жүктеуіші мен қатты дискінін ең басты мәлімет
жүктеу жазбасы.
2.3. Файлдық жүйені өзгертетін вирустар
2.4. "Көрінбейтін" және өздігінен өрбитін вирустар

ІІІ. Қорытынды бөлім
3.1. Вирусқа қарсы бағдарламалық жасақтама (Antivirus software)

КОМПЬЮТЕРЛІК ВИРУСТАР

Компьютерлік вирус — арнайы жазылған шағын көлемді (кішігірім)
программа. Ол өздігінен басқа программалар соңына немесе алдына қосымша
жазылады да, оларды "бүлдіруге" кіріседі, сондай-ақ компьютерде тағы басқа
келеңсіз әрекеттерді істеуі мүмкін. Ішінен осындай вирус табылған программа
"ауру жұққан" немесе "бүлінген" деп аталады. Мұндай программаны іске
қосқанда алдымен вирус жұмысқа кірісіп, оның негізгі функциясы орындалмайды
немесе қате орындалады. Вирус іске қосылған программаларға да кері әсер
етіп, оларға да "жұғады" және басқа да зиянды іс-әрекеттер жасай бастайды
(мысалы, файлдарды немесе дискідегі файлдардың орналасу кестесін бүлдіреді,
жедел жадтағы бос орынды жайлап алады және т. с. с.).
Өзінің жабысқанын жасыру мақсатында вирустың басқа программаларды
бүлдіруі және оларға зиян ету әрекеттері көбінесе сырт көзге біліне
бермейді. Оның кері әсері белгілі бір шарттарды орындағанда ғана іске
асады. Вирус өзіне қажетті бүлдіру әрекеттерін орындаған соң, жұмысты
басқаруды негізгі программаға береді, ал ол программа алғашында әдеттегідей
жұмыс істей береді. Сөйтіп ол программа бұрынғы қалпынша жұмысын
жалғастырып, сырт көзге "вирус жұққандығы" бастапқы кезде байқалмай қалады.
Вирустың көптеген түрлері ЭЕМ жадыда ВОВ-ты қайта жүктегенше тұрақты
сақталып, оқтын-оқтын өзінің зиянды әсерін тигізіп отырады.
Вирустың зиянды іс-әрекеттері алғашқы кезде жұмыс істеп отырған
адамға байқалмайды, өйткені ол өте тез орындалып әсері онша білінбеуі
мүмкін, сондықтан көбінесе адамдардың компъютерде әдеттегіден өзгеше
жағдайлардың болып жатқанын сезуі өте қиынға соғады.

Компьютерде "вирус жұққан" программалар саны көбеймей тұрғанда, онда
вирустың бар екені сырт көзге ешбір байқалмайды. Бірақ біраз уақыт өткен
соң, компьютерде әдеттегіден тыс, келеңсіз құбылыстар басталғаны білінеді,
олар, мысалы, мынадай іс-әрекеттер істеуі мүмкін:
— кейбір программалар жұмыс істемей қалады немесе дұрыс жұмыс
істемейді;
- экранға әдеттегіден тыс бөтен мәліметтер, символдар, т. б. шығады;
- компьютердің жұмыс істеу жылдамдығы баяулайды;
— көптеген файлдардың бүлінгені байқалады және т. с. с.
Компьютерге вирус жұққанын байқаған кезде кейбір файлдар мен
каталогтар, дискідегі мәліметтер бұзылып үлгереді, оның үстіне
пайдаланылған дискеттер арқылы немесе жергілікті байланыс желілері бойымен
компьютердегі вирус басқа компьютерлерге таралып кеткені байқалмай да
қалады.
Вирустардың кейбір түрлерінің кері әсері тіпті одан да терең болады.
Олар бастапқы кезде өзінің жұққанын ешбір әсерімен білдіртпей, көптеген
программалар мен дискілерге үндемей таралып кетеді де, сонан соң бірден бел
шешіп зиянкестік жасауға кіріседі, мысалға, компьютердегі қатгы дискіні
өздігінен қайта форматтап шығады. Ал зиянкестік әсерін программаларға аз
тигізіп, бірақ қатты дискідегі мәліметтердің ішіен "мүжіп", құртып жататын
вирустарға не істеуге болады?!
Осының бәрі вирустан дер кезінде қорғанбасақ, оның келешекгегі әсері
керекті мәліметтерді жоғалтуға душар ететіні талас тудырмаса керек.
Вирус программасының байқалмау себебі олардың көлемі кішігірім ғана
болады да, өздері ассемблер тілінде жазылады. Кез келген жағдайда вирус
программасы қай компьютерге арналып жазылса да, ол мәлімет алмасып жұмыс
істейтін басқа компьютерлерге де тез тарап кетеді жөне өте көп зиянкестік
әрекеттер жасауы мүмкін. Қазіргі кездегі вирустар негізгі екі топқа
бөлінеді:
— резиденттік (компьютер жадында тұрақты сақталатын) вирустар;
— резиденттік емес вирустар.
Вирус жұққан программа іске қосылғанда резвирустар әсерлене әрекет
етеді, олар жедел жадқа көшіріліп жазыльп, алғашқы бірсыпыра уақытта әсері
сезілмегенмен, соңынан бірден іске қатты кіріседі. Бұл вирустарды тез
анықтау ісін қиындатады.
Дискілерге мөлімет жазу кезінде вирус өзінің жабысуына қолайлы сәт
іздеп негізгі операциялар орындалып жатқанда солармен қосылып дискіге
жазыльп алады да, оның қалай "жұққанын" адамдар білмей де қалады. Ал,
резидентгік емес вирус жедел жадқа тұрақты күйде жазылмайды, бірақ вирустың
әсері тиген программа іске қосылғанда ол екпіндене түседі де, өзі жұмыс
істеп тұрған каталогтан немесе РАТН командасында көрсетілген каталоггардан
өзі ішіне байқаусыз еніп кететін файл іздейді. Ондай файлды тауып, оның
ішіне кіріп алып, ол кейін жұмыс істейтін кезде соған зиянды әрекетін
тигізеді.
Бүлінген және вирус жұққан файлдар Вирус дискіндегі кез келген
файлды бүлдіре алады, бірақ кейбір файлдарға ол бірден жабысады, яғни ол
файлдың ішкі көлемінен орын алып, оның қызметін түрлендіріп, қолайлы жағдай
туғанда, зиянды әрекетін бастап кетеді. Дегенмен, көптеген програмалар
мәтіні мен құжаттарға, мәліметтер базасының информациялық файлдарына,
электрондық кестелердегі мәліметтерге вирустар онша әсерін тигізе алмайды,
тек оларды аздап қана зақымдауы мүмкін. Вирустардың мынадай файлдарға жұғуы
мүмкін:
Бірден орындалатын файлдар, белгілі бір іс-әрекет істейтін
кеңейтулер (заты) .сот және .ехе болып келген файлдар, сондай-ақ басқа
программаларға қажет кезінде қосылатын оверлейлік файлдар. Файлдарды
зақымдайтын мұндай вирустарды файлдық деп атайды. Вирус жұққан файлдар
өздерінің кері өсерін жұмыс істейтін, іске қосылған сәттерде жасайды. Ең
қауіпті вирустарға резидентгік түрде жедел жадта сақталып, орындалатын
әрбір программаны зақымдап отыратындары жатады. Ал егерде олар АЦТОЕХЕС.ВАТ
жөне резиденттік СОЗЧЮ.888 арқылы іске қосылатын программаларға жұқса, онда
компьютер өшіріліп қайта іске қосылған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Вирус және оның түрлері Экономикалық және әлеуметтік процесстерді математикалық модельдеу
Компьютерлік вирустар, Антивирустар, Компьютер архитектурасы
Компьютерлік вирустардан сақтану шаралары
Вирусқа қарсы бағдарламалық қамтамасыздану
Жүйeлeр жәнe қауіпсіздік
Желілер жәнe қауіпсіздік
Компьютерлік вирус және компьютерлік вирустар түрлері
Компьютерлік вирустар және олармен күресу
Антивирустық бағдарламалармен жұмыс
Компьютерлік вирустар және оның түрлері жайында
Пәндер