Интеллектуалдық меншік туралы



КІРІСПЕ
1 ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫҚ МЕНШІКТІҢ АҚПАРАТТЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

1.1 Интеллектуалдық меншіктің мәні, құрылымы, нысандары

1.2 Әлем экономикасының жаһандану жағдайындағы интеллектуалдық меншіктің рөлі

ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ
XX ғасырдың аяғы ақпараттық революциямен есте қалып, ақпараттық қоғамның негізін салды. Бұл қоғамда ақпарат пен білім қоғамдық өндірістің басты құралы және объектісіне айналады. Сонымен бірге олар дамуды айқындайтын факторға айналып, еңбекті қосымша құнның жаңа көзі ретінде алмастырады. Ақпарат және білімді қамтитын интеллектуалдық меншік жеке кәсіпорынның да, бүкіл ұлттық экономикалардың да бәсекеге қабілеттілігін анықтайтын болады. Интеллектуалдық меншікті (зияткерлік меншік) өндіру, пайдалану және арттыру қабілеті – бұл мемлекеттің экономикалық қуатының, оның халқының әл-ауқаты мен өмір сүру сапасының іргесі.
Экономиканың интеллектуалдық меншікті өндіріп, оны тиімді түрде қолдана білу қабілеті ұлттың экономикалық қуаты, оның тұрмысының жасампаздық деңгейін уақыт өткен сайын көбірек айқындауда. Қоғамның түрлі білім, ой және ақпаратты импорттауға дайындығы, экономиканың оларды өнімді түрде өңдеуге қабілеттілігіне кез келген мемлекеттің сәтті әлеуметтік-экономикалық, саяси дамуы тәуелді.
Заманауи фирма – бұл тек тауар өндірушісі емес, сонымен бірге білім өндірушісі де. Көптеген ұйымдарда алынған нәтижелер арнайы білім, персоналды кеңінен оқыту және серіктестер мен контрагенттермен жұмыс істеудің көрсеткіші. Интеллектуалдық меншік физикалық активтер мен қаржы меншігіна қарағанда әлдеқайда тұрақты бәсекеге қабілетті артықшылыққа айналып жатыр.
1. Андрусенко Т., Измерение интеллектуального меншіка //Корпоративные системы. – 2006. – №3. – 3-18 с.
2. Брукинг Э. Интеллектуальный меншік: ключ к успеху в новом тысячелетии / Пер. с англ, под ред. Л. Н. Ковачин. – Питер: «Измерение», 2001 - 288 с.
3. Иноземцев В. Л. За пределами экономического общества - М.: «Academia»- «Наука», 1998 - 640с.
4. Леонтьев Б. Б. Цена интеллекта. Интеллектуальный меншік в российском бизнесе. - М.: Издательский центр "Акционер", 2002 - 200 с.
5. Голубкин В. Н., Клеева Л. П., Патока Л. В. Интеллектуальный меншік в эпоху глобализации мировой экономики// Креативная экономика. – 2008. - №7. – 7-15 с.
6. Эскиндаров М. А. Развитие корпоративных отношении в современной российской экономике. - М.: «Республика», 1999.-368 с.
7. Гэлбрейт Д. Экономические теории и цели общества / Под ред. акад. Н. Н. Иноземцева. - М.: «Прогресс», 1979. - 406 с.
8. В. И. Вернадский. «Научная мысль как планетарное явление. М., «Наука», - 1991 – 280 с.
9. Васильев П. П., Сергиенко В. В. О роли интеллектуального меншіка на современном этапе общества // Менеджмент в России и за рубежом – 2007. – №3. – 8 -11 с.
10. Шарипов Ю. В. Роль интеллектуального меншіка в формировании стоимости компании//в кн: Материалы международного форума «Инновационные технологии и системы»: — Минск: ГУ «БелИСА», 2006. — 156 с.
11. Ефремов В. С. Бизнес-системы постиндустриального общества // Менеджмент в России и за рубежом – 2005. – №5. – 7-16 с.

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ
1 ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫҚ МЕНШІКТІҢ АҚПАРАТТЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
1.1 Интеллектуалдық меншіктің мәні, құрылымы, нысандары
1.2 Әлем экономикасының жаһандану жағдайындағы интеллектуалдық
меншіктің рөлі

ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ


КІРІСПЕ

XX ғасырдың аяғы ақпараттық революциямен есте қалып, ақпараттық
қоғамның негізін салды. Бұл қоғамда ақпарат пен білім қоғамдық өндірістің
басты құралы және объектісіне айналады. Сонымен бірге олар дамуды
айқындайтын факторға айналып, еңбекті қосымша құнның жаңа көзі ретінде
алмастырады. Ақпарат және білімді қамтитын интеллектуалдық меншік жеке
кәсіпорынның да, бүкіл ұлттық экономикалардың да бәсекеге қабілеттілігін
анықтайтын болады. Интеллектуалдық меншікті (зияткерлік меншік) өндіру,
пайдалану және арттыру қабілеті – бұл мемлекеттің экономикалық қуатының,
оның халқының әл-ауқаты мен өмір сүру сапасының іргесі.
Экономиканың интеллектуалдық меншікті өндіріп, оны тиімді түрде
қолдана білу қабілеті ұлттың экономикалық қуаты, оның тұрмысының
жасампаздық деңгейін уақыт өткен сайын көбірек айқындауда. Қоғамның түрлі
білім, ой және ақпаратты импорттауға дайындығы, экономиканың оларды өнімді
түрде өңдеуге қабілеттілігіне кез келген мемлекеттің сәтті әлеуметтік-
экономикалық, саяси дамуы тәуелді.
Заманауи фирма – бұл тек тауар өндірушісі емес, сонымен бірге білім
өндірушісі де. Көптеген ұйымдарда алынған нәтижелер арнайы білім,
персоналды кеңінен оқыту және серіктестер мен контрагенттермен жұмыс
істеудің көрсеткіші. Интеллектуалдық меншік физикалық активтер мен қаржы
меншігіна қарағанда әлдеқайда тұрақты бәсекеге қабілетті артықшылыққа
айналып жатыр.

1 ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫҚ МЕНШІКТІҢ АҚПАРАТТЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

1.1 Интеллектуалдық меншіктің мәні, құрылымы, нысандары

Меншік табиғаты, оның мәні экономикалық ойдың назарын өзіне ғасырлар
бойы тартып жүр. Өндірістік күштер, өндірістік қарым-қатынастардың даму
деңгейіне байланысты адамдар Меншік деген не? деген сұраққа әр түрлі
жауап беріп келді. Меншік категориясының даму кезеңдерін (1-сурет)
қарастырайық:

1-сурет. Меншік дамуының тарихи аспектісі [1, 3 б.]

Осылайша, меншік белгілі бір экономикалық жүйені қалыптастыру, дамыту
үшін қажет материалды-заттай, ақпараттық, ақшалай, еңбек факторларының
жиынтығы бойынша пайда болатын меншік қарым-қатынастарын білдіреді. Аталған
элементтердің бір жүйеге бірігуі олардың әрқайсысының табиғатын өзгертеді:
олар меншіктің органикалық құрылымына айналады.
Меншік қатынастары өндірістік факторларды рационалды қолдану жөнінде
үнемі қосылып, жүзеге асырылып және қайта жаңартылып отырады. Меншікті
қайта өндіру барысында оның субъектілерінің түрлі мүдделері
қанағаттандырылады: кәсіпкердің, жұмысшылардың, жергілікті атқару
билігінің, мемлекет және т.с.с. Субъектілердің жеке мүдделерінің
қанағаттандырылуы меншікті иелену, басқару және қолдану негізінде жүзеге
асырылады.
Қоғам мен ғылым дамыған сайын, экономикалық белсенділіктің үлкен
әлеуетіне ие меншіктің жаңа, күрделірек нысандары пайда болады. Олар
дамудың өзіндік бір бағдары болып шығады.
Меншіктің қуаты оның түрлі нысандарының бірлігінде, тоқтамайтын тиімді
өндірісте шоғырланған.
Осылайша, меншік экономикалық категория ретінде меншік субъектілерінің
арасындағы материалды және материалды емес өндіріс факторлары, жұмыс күші,
қызметкерлердің интеллектуалдық потенциалы, қаржы меншігіның жиынтығын
рационалды қолдану жөніндегі қарым-қатынасты білдіреді. Қазіргі таңда және
жақын арадағы келешекте өзінің дамуы сандық-сапалық параметрлер, сондай-ақ
уақыт парамтерлері бойынша кең ресурсқа ие бір ғана фактор – бұл адам
меншігі.
Адам меншігі және интеллектуалдық меншік экономикалық категориялары
адамның экономикалық жүйедегі орны мен қызметі, оның еңбекке деген
қабілетіне негізделеді, сондықтан да олардың ортақ нәрселері көп [1].
Алайда, бұл екі түсінікті айыра білу қажет.
Интеллектуалдық меншік категориясын анықтауға және зерттеуге қазіргі
рыноктық экономика кезеңінде ғалымдар үлкен мән беруде. Бұл Э. Брукинг, Т.
Бьюзен, Г. Минс, Д. Шнайдер, Ричард Р. Нельсон и Сидней Дж. Уинтер, А. Сли-
вотски, Д. Моррисон сияқты шетел авторларының кеңінен танымал зерттеулері.
Ресей рыногындағы осы категорияның негізін салушылар деп Л. С. Шаховская,
Б. Б. Леонтьева, В. Л. Иноземцева, С. А. Ленскаяларды айтуға болады.
Қазіргі белгілі көзқарастарды қысқаша қарастыра кетейік. Мысалы,
Э. Брукинг оны кәсіпорынның тіршілік ету және бәсекелік артықшылықтарына
тірек болатын материалды емес активтеріне балайды. Түйінді құраушыларға
адами активтер (білім, тәжірибе, шығармашылық қабілеттер және т.б.),
зияткерлік (интеллектуалдық) меншік, инфрақұрылымдық және рыноктық активтер
жатады. Адами меншік деп кәсіпорын қызметкерлерінің ұжымдық білімі,
олардың шығармашылық қабілеттері, мәселені шеше білуі, көшбасшылық
қасиеттері, кәсіпкерлік және басқарушылық дағдылары түсініледі [2, 31 б.].
Мұндай баға іс жүзінде бағалауға және басқаруға келетін материалды емес
активтерді өзінің шығармашылық әрекетінде кеңінен қолданып жүрген практик
тұрғысынан берілген.
Л. Мельник интеллектуалдық меншікті кеңірек мағынада: адамдардың ақыл-
ой қабілетімен қоса олар жасаған және интеллектуалдық еңбек үрдісінде
қолданылатын материалды және материалды емес активтер деп қарастырады;
осылайша, интеллектуалдық меншіктің құрамына материалды емес активтермен
қатар материалды активтер де енді.
В. Л. Иноземцев пен Б. Б. Леонтьевтің Л. Эдвинсонның құраған
анықтамасына негізделген көзқарастары өте ұқсас.
В. Иноземцевтің анықтамасы бойынша, өндірістік процеске қатысу нысаны
және өзінің табиғаты бойынша ерекшеленетін білім мен ақпарат фирма ішінде
интеллектуалдық меншікға айналады. Бұл ғалымның тұжырымы бойынша,
интеллектуалдық меншік – бұл кәсіпорынның жинақталған тәжірибесін,
зияткерлік (интеллектуалдық) меншікті, ұйымдық құрылым, ақпараттық жүйе,
имидж және қызметкерлердің білімін жинақтайтын ұжым миы рөлін атқаратын
ақпарат пен білім [3, 340 б.].
В. Иноземцевтің пікірінше, интеллектуалдық меншіктің құраушы
элементтеріне, біріншіден – компания қызметкерлерінің тәжірибесі, білім,
дағды, жаңашылыққа деген қабілеті, сондай-ақ, фирманың философиясы, ортақ
мәдениеті, оның ішкі құндылықтары ретіндегі адами меншігі; екіншіден –
құрылымдық меншік, оған патенттер, лицензия, сауда маркалары, ұйымдық
құрылым, мәліметтер базасы, электронды жүйелер жатады [3, 342 б.].
Б. Леонтьев белгілі бір субъектінің интеллектуалдық меншігі деп оның
қолында бар барлық интеллектуалдық активтер құндарының қосындысын айтады.
Оған зияткерлік меншік, табиғи және жүре пайда болған ақыл-ой қабілеті мен
дағдылар, сондай-ақ, жинақталған білім базасы мен өзге де субъектілермен
орнатылған пайдалы қарым-қатынастар: мысалы, брэнд, клиентура, фирма атауы,
өткізу каналдары, лицензиялық және өзге де келісімдер жатады [4, 101 б.].
Интеллектуалдық меншік субъектісінің құнды-лығы оның интеллектуалдық
қызметінен күтілетін шынайы нәтижелерімен қатынаста қарастырылып және
осының негізінде сәйкесінше құнмен сипатталу керек. Интеллектуалдық меншік
қазіргі рыноктық экономикада жетекші меншік болып табылады және кез келген
кәсіпорынның негізін құрайды [1].
Тауар, қызмет, ақпарат ағымдарының енуі, адам және идеямен алмасудың
тереңдігі мен қарқыны экономикалық жүйелердің бір-біріне деген
тәуелділігінің артуына әкеледі. Әлемдік экономикаға бұл жүйелердің
интеграциясының нәтижесінде ұлттық өндірушілер шетел тұтынушыларымен тығыз
байланысты бола бастайды. Сәйкесінше, ішкі рыноктарда да шетелдік
экономикалық субъектілермен бәсеке ұлғая түседі. Осылайша, қарым-қатынастың
сандық өсуінің орнына сапалық өсу келеді. Ғаламдық экономикалық дамудың осы
жаңа кезеңіне өтуі бүгін, ХХI-ғасырда, дамыған елдердің материалдық және
қаржы инвестицияларының басыңқы бағыттары интеллектуалдық меншік бола
бастағандығымен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Интеллектуалдық меншікті халықаралық қорғау
Интеллектуалдық меншік құқығы объектілеріне тән белгілердің теориялық аспектілері
Авторлық құқық және сабақтас құқықтар
Интеллектуалдық меншік объектілеріне айрықша құқықтар
Интеллектуалдық меншікті қорғау саласындағы халықаралық ұйымдар
ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫҚ МЕНШІКТІҢ ИНСТИТУТТАРЫ
Интеллектуалдық меншік
Интеллектуалдық меншіктің негізгі институттары
Сабақтас құқық туралы жалпы түсінік
Интелектуалды меншік
Пәндер