Жастар және уақыт «Астана - жастар қаласы»

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

I ТАРАУ Телефильм жасаудағы теориялық ақпараттардың маңыздылығы ... ... 5

II ТАРАУ Елорда─ еліміздің тұғыры ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19

СІЛТЕМЕЛЕР КӨРСЕТКІШІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..20

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...21

ҚОСЫМШАЛАР МАТЕРИАЛ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22

Телевизия – бұл тарихта болған бұқаралық ақпарат құралдарының ең қауқарлысы, әрі ең әсерлісі. Радиода тек дыбыс, газетте мәтін және статикалық суреттер (сапалы болмаса да) бар болса, ал телевизиялық журналистика дыбыс, мәтін мен бейнені шебер пайдалана сабақтастыра отырып, осылардың арасында таңдаудың кең мүмкіндігін береді. Әлемнің көп мемлекетінде жүргізілген әлеуметтік зерттеулер көрсеткендей, халықтың 70 пайызына телевизиялық жаңалықтар негізгі ақпарат көзі екенін көрсетті. Бұл жәйт журналистерге, жаңалықтар қызметінің шығармашылық тобына түрлі ерекшеліктегі көрерменнен құралған қоғам алдында зор жауапкершілікпен қоса, айрықша мақсат-міндеттерді жүктеп отыр. Бұл мақсат-міндеттер күнделікті елімізде болып жатқан жаңалықтарды азаматтық қоғам мүддесімен сәйкесетіндей барынша шынайы, бүкпесіз тарату ұстанымымен үндеседі. Қазақ телевизиясы бүгінге дейін көптеген отандық ғалымдардың еңбегіне арқау болды. Атап айтсақ, телевизиялық журналистика негіздерін зерттеген С. Мазғұтов, тележурналистиканың жанрларын, табиғатын зерттеуші М. Барманқұлов, Қазақстан теледидарының қалыптасуы мен дамуын зерттеген Қ. Аманбаев, Н. Омашұлы, Қ. Тұрсын, қазақ телевизиясының жекелеген проблемаларына тоқталған Ғ. Ыбыраева, теледидардағы көптілділік мәселесін зерттеуші Ә. Сүлейменова сынды көптеген қазақстандық зерттеушілердің телевизияның әр саласында ғылыми-теориялық құндылығы зор еңбектерімен танылды. Соған қарамастан, синкретті өнер саналатын бұл саланың әлі де ғалымдар назарына түспеген тұстары өте көп екені даусыз.
Бітіру жұмысының өзектілігі. Арқаның төріндегі арман қалада, Астанада бой көтерген ескерткіш кешендердің жастарға, олардың тәрбиесіне берер тағылымы мол. Оның еліміздегі ұлттар мен ұлыстардың бірлігін, татулығын сақтауда зор рөл атқаратыны айқын. Астана төрінен орын алған алып ғимараттардың жастарды отансүйгіштікке, патриоттыққа тәрбиелеудегі рөлі зор екені сөзсіз. Ұлтымыздың ұлттық болмысын ұлықтап, елдігімізді бейнелейтін, жас буынға үлгі-өнеге беретін осындай рухани құндылықтарымыз көбейе берсін!
Зерттеу нысаны. Астана қаласының дамуы, елордадағы жаңа зәулім ғимараттары, Астана туризмі, құрылыс нысандары, білім жүйесі, жастар саясаты, даму жолындағы үрдістер.
Бітіру жұмысының мақсаты мен міндеттері. Астана ─жастар қаласы. Елорда тұрғындарының санын еліміздің барлық аймақтарынан білімге талпынып, жұмыс іздеп, арман қуып келген жігіттер мен қыздар еселеп өсіруде. Олардың бір-бірімен танысып, жүректері табысып, шаңырақ құрып жатқаны еліміз бен қоғамның іргетасын нығайтып жатқанының белгісі. Астананың бүгінгі ажарын жастардың кескін-келбет, бет-бейнесі, өмір салты, армандарымен салыстыру ләзім. Екеуіне де жастық жігер, албырттық, талпыныс, жаңаша ойлау еркіндігі, сұлулық пен сымбат тән. Қазақ елі тәуелсіздігінің тұңғышы - әсем қала Астана, оның әлемнің сәулет өнеріндегі жетістіктерінің соңғы үлгісімен бой көтерген ғажайып ғимараттары, салтанатты сарайлары - сол ертеңге қалар мұра, ұрпаққа қызмет етер игілік екені ақиқат.

1. Амандосов Т. Совет журналистикасының теориясы мен практикасы. – Алматы: Мектеп, 1978. - 272 б.
2. Амандосов Т. Қазақ Совет баспасөзінің жанрлары. - Алматы: Мектеп, 1968.
3. Әбдіжәділқызы Ж. Тікелей эфир табиғаты. – Алматы: Қазақ университеті, 2003.
4. Бакенова Г.Н. Телевидение Казахстана. Вчера и сегодня. Учебное пособие. – Алматы: Қазақ университеті, 2000. – 79 стр.
5. Барлыбаева С. Масс – медиа и цивилизация Востока. – Алматы: “Қазақ университеті”, 2000. - 79 стр.
6. Барманкулов М. Жанры печати, радиовещание и телевидение. –Алматы: ҚазГУ, 1994.
7. Баялиева Д. Қазіргі қазақ баспасөзіндегі ұлттық мәдениет, салт-дәстүр және тіл мен стиль мәселелері. Оқу құралы. - Қарағанды, 1999.
8. Бекниязов Т. Журналистің шығармашылық ізденістері хақында// ҚазМУ хабаршысы. Журналистика сериясы. - 1998 ж., №4.
9. Бидайбеков Е.Ы. Ақпараттану атаулары. Ағылшынша-орысша-қазақша атаулар. - Алматы, 1998.
10. Жұмаханұлы Т.Қ. Қазақ тележурналистикасы: қалыптасу, даму проблемалары (1958-2004ж.ж. материалдары негізінде). – Алматы, 2005.
11. Кузнецов Г. ТВ-журналист. - М., МГУ, 1980.
12. Қабылғазина К. Аудиотехника және радиохабарладың технологиясы. - Алматы, 1999.
13. Құдайберген Т. Ж. Қазақ тележурналистикасы: қалыптасу, даму проблемалары. Қазақстан Республикасы. - Алматы, 2005.
14. Масғұтов С. Көгілдір экран-өмір айнасы. – Алматы: “Мектеп” 1976.
15. Масғұтов С. Телевизиялық журналистика негіздеріне кіріспе. -Алматы, 1975.
16. Назарбаев Н. Біздің бағдарымыз- бірігу, қоғамдық прогресс және әлеуметтік серіктестік болуға тиіс // Егемен Қазақстан. -1993ж., 13 мамыр.
17. Назарбаев Н. Жаһандану және жалпыадамзаттық міндет // Егемен Қазақстан. -2004, 23 сәуір.
18. Назарбаева Д. Время не бросает никаких вызовов их придумываем мы с вами, поэтому это вне борьбы себя не мыслим // Журналист. -2001, №9.
19. Омашев Н. Радиожурналистика (Жанрлары мен формалары) –Алматы: “Мектеп”, 1978.
20. Омашев Н., Бегімбетова Р. Қазіргі шетел журналистикасы. –Алматы: “Қазақ университеті”, 2000.
21. Радио и телевидения в СССР. - М.: ГКРТ, 1960ж.
22. Прохоров Е. П. Введение в теорию журналистики. - М., МГУ, 1995.

Пән: Журналистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 30 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

Әл-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Журналистика факультеті

Телерадиожурналистика кафедрасы

Бітіру жұмысы

Жастар және уақыт
Астана - жастар қаласы

Орындаған 4-курс студенті __________________ Сая Меңдекеева

Ғылыми жетекші __________________ Жидегүл
Әбдіжәділқызы

ф.ғ.к, доцент

Норма бақылаушы __________________ Мәриям Майлықұтова,

аға оқытушы

Кафедра меңгерушісінің
рұқсатымен __________________ А.АБейсенқұлов
қорғауға жіберілді
ф.ғ.к, доцент

Алматы 2010

Мазмұны

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

I ТАРАУ Телефильм жасаудағы теориялық ақпараттардың
маңыздылығы ... ... 5

II ТАРАУ Елорда─ еліміздің
тұғыры ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
...9

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19

СІЛТЕМЕЛЕР
КӨРСЕТКІШІ ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ..20

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ..21

ҚОСЫМШАЛАР
МАТЕРИАЛ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ..22

КІРІСПЕ

Телевизия – бұл тарихта болған бұқаралық ақпарат құралдарының ең
қауқарлысы, әрі ең әсерлісі. Радиода тек дыбыс, газетте мәтін және
статикалық суреттер (сапалы болмаса да) бар болса, ал телевизиялық
журналистика дыбыс, мәтін мен бейнені шебер пайдалана сабақтастыра
отырып, осылардың арасында таңдаудың кең мүмкіндігін береді. Әлемнің көп
мемлекетінде жүргізілген әлеуметтік зерттеулер көрсеткендей, халықтың 70
пайызына телевизиялық жаңалықтар негізгі ақпарат көзі екенін көрсетті.
Бұл жәйт журналистерге, жаңалықтар қызметінің шығармашылық тобына түрлі
ерекшеліктегі көрерменнен құралған қоғам алдында зор жауапкершілікпен
қоса, айрықша мақсат-міндеттерді жүктеп отыр. Бұл мақсат-міндеттер
күнделікті елімізде болып жатқан жаңалықтарды азаматтық қоғам мүддесімен
сәйкесетіндей барынша шынайы, бүкпесіз тарату ұстанымымен үндеседі. Қазақ
телевизиясы бүгінге дейін көптеген отандық ғалымдардың еңбегіне арқау
болды. Атап айтсақ, телевизиялық журналистика негіздерін зерттеген С.
Мазғұтов, тележурналистиканың жанрларын, табиғатын зерттеуші М.
Барманқұлов, Қазақстан теледидарының қалыптасуы мен дамуын зерттеген Қ.
Аманбаев, Н. Омашұлы, Қ. Тұрсын, қазақ телевизиясының жекелеген
проблемаларына тоқталған Ғ. Ыбыраева, теледидардағы көптілділік мәселесін
зерттеуші Ә. Сүлейменова сынды көптеген қазақстандық зерттеушілердің
телевизияның әр саласында ғылыми-теориялық құндылығы зор еңбектерімен
танылды. Соған қарамастан, синкретті өнер саналатын бұл саланың әлі де
ғалымдар назарына түспеген тұстары өте көп екені даусыз.
Бітіру жұмысының өзектілігі. Арқаның төріндегі арман қалада,
Астанада бой көтерген ескерткіш кешендердің жастарға, олардың тәрбиесіне
берер тағылымы мол. Оның еліміздегі ұлттар мен ұлыстардың бірлігін,
татулығын сақтауда зор рөл атқаратыны айқын. Астана төрінен орын алған
алып ғимараттардың жастарды отансүйгіштікке, патриоттыққа тәрбиелеудегі
рөлі зор екені сөзсіз. Ұлтымыздың ұлттық болмысын ұлықтап, елдігімізді
бейнелейтін, жас буынға үлгі-өнеге беретін осындай рухани құндылықтарымыз
көбейе берсін!
Зерттеу нысаны. Астана қаласының дамуы, елордадағы жаңа зәулім
ғимараттары, Астана туризмі, құрылыс нысандары, білім жүйесі, жастар
саясаты, даму жолындағы үрдістер.
Бітіру жұмысының мақсаты мен міндеттері. Астана ─жастар қаласы.
Елорда тұрғындарының санын еліміздің барлық аймақтарынан білімге
талпынып, жұмыс іздеп, арман қуып келген жігіттер мен қыздар еселеп
өсіруде. Олардың бір-бірімен танысып, жүректері табысып, шаңырақ құрып
жатқаны еліміз бен қоғамның іргетасын нығайтып жатқанының белгісі.
Астананың бүгінгі ажарын жастардың кескін-келбет, бет-бейнесі, өмір
салты, армандарымен салыстыру ләзім. Екеуіне де жастық жігер, албырттық,
талпыныс, жаңаша ойлау еркіндігі, сұлулық пен сымбат тән. Қазақ елі
тәуелсіздігінің тұңғышы - әсем қала Астана, оның әлемнің сәулет
өнеріндегі жетістіктерінің соңғы үлгісімен бой көтерген ғажайып
ғимараттары, салтанатты сарайлары - сол ертеңге қалар мұра, ұрпаққа
қызмет етер игілік екені ақиқат.
Зертеудің шығармашылық жаңалығы. Еуразия жұлдызы фильмінде
тележурналистика теориясындағы экран тіліне байланысты ұғымдар практика
жүзінде көрініс тапты. Демек, оның мағынасына сәйкестендірілген музыка
және табиғи дыбыстық тәсілдер топтамасы, әр түрлі анимациялық эффекттер,
микстер қолданылды. Фильмде қойылымдық-композициялық және хронометраждық-
уақыттық ұғымдар толық қамтылды. Сондай─ақ, шығармашылық жұмысымда
тақырыптық яғни, көрініске сай әуен-музыка қолданылды, әдебиеттерде оны
фондық музыка дейді. Фильмде экран тілі неғұрлым қарапайым монтаждалды,
яғни, механикалық және көркем монтаж жасалды. Оған қоса, ақпаратты
кадрлар іріктеліп, түсірілім шебер тәсілдермен орындалды.
Жұмыстың зерттеу әдістері
Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндетіне сай сипаттамалы, тарихи-
салыстырмалы, статистикалық есептеу, жаппай іріктеп алу, талдау тәсілдері
қолданылды.
Бітіру жұмысының құрылымы – Бітіру жұмысы кіріспеден,
2 тараудан, қорытындыдан, сілтемелерден, пайдаланылған әдебиеттер
тізімінен және қосымша материалдардан тұрады.
Бірінші тарауда алдымен телесюжет дайындаудағы теориялық қағидалар ды
практикалық тұрғыда ұштастыру мәселелері қаралады. Осыны негізге ала
отырып тележурналист үшін теориялық және практикалық білімді қатар
қоладану көзделді. Телетіл, сөйлеу тілі, экран тілі ұғымдарына толық
теориялық анықтамалар берілді. Екінші тарауда шығармашылық жұмыстың
маңыздылығы айқындалды. Бүгінде Астана жас тәуелсіз мемлекеттің табыстары
мен гүлденуінің көрсеткішіне айналды. Бұл - барша Қазақстанды дамытуға
қуат береді. Ал әсіресе, жастардың өсіп-өнуіне зор мүмкіндіктер ашады.

I Телефильм жасаудағы теориялық ақпараттардың маңыздылығы

Орыс кинематографы М.Шеркович телевизияның алғашқы күндерінде
телевизия адамдардың ара-қатынасының бір түрі... Ақпараттық мәні бар
белгілерді сезім арқылы беру және қабылдау деген. Кейінірек, американдық
телезерттеуші Маклю Н.: Телевизияның арқасында әлем үлкен бір ауылға
айналды – деген. Одан кейін МГУ профессоры А.Я.Юровский Теледидардың
шығармашылықтың бір түрі ретінде өзіндік көркем тілі болады. Және оның
құрамдас үш бөлігі бар.
Жалпы, тіл қатынас құралы дейтін болсақ, қатынас деген ой алмасу,
ұғымдар жеткізу, ақпарат-мәліметтер беру арқылы екі субъектінің бірін-
бірі түсінісуі; ал құрал – дыбыстар мен қимыл-құбылыстардан тұратын
жиынтық ұғым. Сонымен теледидардың тілін былай тұжырымдаймыз: телетіл
белгілі бір ойды, ақпаратты жеткізуді мақсат еткен құбылыс пен кимыл-
әрекеттердің жиынтығы. Ол ойды, ұғымды тасымалдайтын техникалық және
эмоциялық, дыбыстық тәсілдер топтамасы .
Теледидардың үш тілі: экран тілі – бейнекөрініс арқылы түсінік
ақпарат беруді қамтамасыз етеді; екінші сөйлеу тілі – кадрдегі және
кадрден тыс делінетін екі бөліктен тұрып, сөз арқылы ұғым береді;
үшіншісі –музыка және табиғи дыбыстарды алдыңғы екі тілге үйлестіре
қолданып, қосымша ұғым береді.
Экран тілі. Телетілдің негізгісі – экран тілі 1933-жылы дүниеге
келген телевизияға дейін театрда және кинода болған. 1885-жылдан түсіріле
бастаған кино алдымен, экран тілін қалыптастырды. Онан 1930-жылдарға
қарай сөйлеу тілі мен музыка тілін қалыптастырды. Бейне-баян тілі деп
түсінетін бұл құрамдастың өзі екі тәсіл арқылы жасалады. Біріншісі,
бейнекамера арқылы түсіріледі, екіншісі монтаж столы, яғни, бейнемонтаж
пульті арқылы құрастырылады.
Камерадан алынатын бейнекөріністің көркемдеуші көптеген тәсілдері
бар.
1. Кадр – кино не бейнекамераны бір рет іске қосып-тоқтатқанда
алынатын кино не бейнетаспаға түсірілген көріністік материал.
Оның қойылымдық-композициялық және хронометраждық-уақыттық
ұғымдары болады. Кадрды режиссердың объектіні дайындаудағы
өмірдегі көрініс түріндегі ұғымда болады.
2. План – кино не бейнекамераның нысанды көрсету мөлшері. Бұл үшке:
ірі, орта және жалпы мөлшер болып бөлінеді. Бұлар ақпараттық
және көркемдік қажетіктерді қамтамасыз етеді.
3. Ракурс – кино не бейнекамераның түсіру нысанына қарау бұрышы.
Камера төменнен қараса кадрдегі нысан көтермеленеді. Жоғарыдан
қараса, нысанның маңызы төмендетіледі. Осы сияқты нысанға әр
қырынан қараудың қосымша ақпараты болады.

Экран тілінідегі монтаж
Монтаж грек сөзі – құрау, жинау дегенді білдіреді. Кинодағы монтаж
Өрт сөндіруші деген алғашқы фильмдердің бірінде дүниеге келді. Оған
дейін бір кадрлы кино болған. Яғни, бір зарядталған кинотаспа бірден
түсіріліп, көрсетілетін болған.
Ал өрт сөніруші фильмінде үш кадр жалғастырылған.
1-кадр: Өртсөндіруші мекемесінің ауласынан шығып бара жатқан
өртсөндіргі машина.
2-кадр: Өтреніп жатқан үйге келіп тоқтаған машина, терезеге саты
қойылып, өрт сөндірушілер терезеден ішке енеді.
3-кадр: Жалын лапылдаған терезеден өрт сөндірушілер бала құшақтап
алып шығады.
Бүгінгі кезде монтаждың көптеген түрлері бар. Олардың негізгісі
мыналар:
1. Механикалық монтаж. Теледидарда – кодировка. Түсірілген
материалдарды көру.
2. Логикалық монтаж. Түсірілген материал сценарийдегі жүйемен кесіп
жалғанады.
3. Көркем монтаж. Мұның негізін қалаған кинорежиссер С.Эйзенштейн:
мағыналары әртүрлі екі кадрды жалғау арқылы үшінші бір мағына
алу, деп анықтама берген. Сөйтіп, онысын ассоциативтік тәсіл деп
жариялаған. Ассоциация – латынша(3-мәні бойынша) психологияда
алдыңғы тәжірибедегі санада пайда болған ұғымдардың байланысын
білдіетін, аралас және қарама-қарсы ұқсастықтарды сездіретін
ойда қалған түсініктер.

Сөйлеу тілі

Көрермендер мұны басты тіл құрамдасы деп түсінеді. Ал, киногерлер
оны екінші орынға қояды. Кинорежиссер ғалым М.Голдовская, өкінішке орай
телевизияда сөйлеу тілі – бірінші дегенді мойындауға мәжбүрміз деген
пікір айтқан. Бұл бүкіл кинематографистердің пікірі. Кинода көп сөйлеу –
режиссердің әлсіздігін танытады (осы орайда бірнеше мысал келтіріледі).
Сөйлеу тілі екіге бөлінеді. Бірінші – кадрдегі, мұнда сөйлеуші адам
экраннан көрінеді, екіншіде – сөйлеуші көрінбейді, тек сөзі естіледі.
Бұларды түсіру тәсілі де ерекше.
Сөйлеу тілін көркемдеу тәсілдері ауызекек сөйлеу тілін жетілдіру
сияқты. Бірақ, телесөйлеу тілі ауызеке сөйлеу тілі емес, ол қағазға
түсірілген мәтінді де қамтиды. Теледидардағы сөзді көркемдеуде экран тілі
мен музыка тілі міндетті түрде ескеріледі. Мұндағы басты шарт – бұлардың
үшеуі бірін-бірі қайталамауға тырысуы керек. Олар тең дәрежедегі
құрамдастар ретінде ұғым беруді мақсат етеді.

Музыка тілі
Кинода музыка тілі оның алғашқы күндерінде-ақ, пайда бола бастаған.
Тілсіз киноны үлкен залда көріп отырғандарға экран жанына қойылған
пианинода әуен құрастырып ойнайтын музыканттар болған. Кейін дыбыс жазу
аппараттары пайда болғаннан кейін, көріністік қатар арнайы таңдалған
музыкалармен көркемделді.
Жалпы музыка өмірдегі құбылыстарды сазгерлердің ұғымымен пайда
болатын дыбыстық шығарма. Осы орайда Құрманғазының, Тәттімбетің, Динаның,
т.б. күйлерінің шығу тарихымен айтатын ойларын таныту мақсатында әңгіме
болады. Осылай музыканың өзіндік тілін ұғына алатын болсақ, біз оны
телетін құрамдасы етіп қолдануға өреміз жететін болады. Музыка тілінің
атқаратын қызметіне қарай бірнеше түрге бөлуге болады.
1. Музыка акцент – бейне-баян тіліндегі әлде-бір көрініске,
мәселеге назар аудару үшін, берілетін музыкалық аккорд.
2. Музыка синтез – монтажалған эпизодтарды бір-бірімен жалғау үшін
белгілі бір музыканы қолдану әдісі.
3. Музыка контрапункт – көріністегі мазмұнға қарсы музыканы
пайдалану арқылы тілді көркемдеу. Бұлардың бәрі музыканы
көркемдік мақсата пайдалану тәсілдеріне жатады.
4. Мұнан басқа музыканы тақырыптық, яғни, көрініске сай әуен-музыка
беру. әдебиеттерде оны фондық музыка дейді.

Дыбыстық тіл. Дыбысты көркем шығарма тіл ретінде театрда және
радиода қолднып келгенін білеміз. Ал теледидардағы дыбысты пайдаланудың
өзіндік ерекшелігі сол – мұнда дыбыс көрініске, бейне-баян тіліне
бағынышты. Негізгі айырмашылығы сол – теледидарда дыбыс көріністің өз
дыбысы ретінде, яғни, табиғи дыбыстар бейнетүсіріліммен бірге жазылады.
Мұны тақырыптық немесе фондық дыбыстар деп те айтамыз. Бірақ, осы
дыбыстарды полифониялық тәсілдер арқылы көркем тілге де айналдыруға
болатынын ескеру керек. Дыбыстың да көркемдеу тәсілдеріне қарай бөлуге
болады. Алғашқысы – фондық дыбыстар дегенде түсірілім кезінде
бейнетаспаға көрініспен қабат жазылатын табиғи дыбыстарды айтамыз.
Дыбыстарды музыка сияқты акцент, синтез, контрапункт деген сияқты
көркем қолданыс тәсілдері тұрғысында қолдануға болады. Дыбыс та ділдердің
контексінде драматургиялық, комедиялық ньюанстарды бейнелей алады. Бұған
көптеген мысалдар айтуға болады. Мысалы паровоздың қышқыруы, күннің
күркіреуі, аттың дүбірі немесе бұлақ сылдыры, бозторғай шырылы –
әрқайсының өз әсері, өз ассоциациясы бар.
Теле тілддің стильдік сипаттары. Бұл тақырып екі аспект бойынша
қарастырылады.Біріншісі телеберілімдердің жанрларына байланысты стильдік
ізденістер мен ерекшеліктер. Ақпараттық публицистикада экран тілі
неғұрлым қарапайым монтаждалады, ақпаратты кадрлар іріктеледі, түсірілім
репортаждық тәсілмен орындаады. Яғни, бұл жанрда экран тілі өзінің
көркемдеу мүмүкіндіктерін көп пайдаланбай, телеграфтық деген ұғымдағы
стильге икемделеді. Бұл жанрда сөйлеу тілі бүкіл салмақты көтереді және
жетекші ролье ие болады. Ал музыка мен дыбыстық тілдер көбінесе қажет
бола бемейді. Осы ерекшеліктердің негізінде телетілдің ақпараттық ресми
тіл-стилі қалыптасады. Бірақ, бұл нақты тұжырым емес. Өйткені,
телешығармашылық оны орындаушының қабілет-талантына байланысты түрленіп
отырады. Талдамалы публицистикада экран тілі мен сөйлеу тілі қатар
сөйлеп, бірін-ірі толықтырып, дәлелдеп отыруы керек. Ал музыка мен
дыбыстық тілдер де қосымша ақпарат көзі ретінде де, көркемдеу құралы
болып та қолданылады.Ал көркем публицистика да экран тілі бірінші кезекке
шығуға міндетті. Себеп, теледидар тілін көркемдеуші еңалдымен осы
бейнебаян қолданыстары болып табылады. Бірінші көрсететінді көрікті,
әсерлі, адам таңданарлықтай етіп, монтаждап алғаннан кейін, музыкамен
дыбыстық тіл іске қосылады. Яғни, бұлар кінші орындағы құрамдасқа
айналады. Ең соңында, сөйлеу тілі алдыңғы екі құрамдастың жеткізе
алмағанын ой ақпараттарын толықтыруы керек.
Телетілдің шығармашылық стилі
Бұл әрбір телеарнаның, әрбір телешығармашының өзіндік бағыты мен
ұстанымдарына орай қалыптасатын стиль. Бұл турасында көп мысалдар
айтылады. Кейбір арналар аппозицияны мақұлдайды. Сондықтан оның өзіндік
стилі болады. Айталық, бір оқиғаны, сюжетті әртүрлі арна өз баяндауы
бойынша бере алады. Бір факіні экран тілі арқылы екі түрлі трактовка
жасауға болады. Ракурс арқылы көрсетілімнің мән-маңызына әсер ету, монтаж
арқылы ассоциация туғызу, көрініс мөлшері арқылы жақсыны асырып, жаманды
жасыруға немесе түймедейді түйедей етуге болады. Осы сияқты сөйлеу
тілін астарлы сөз мақал-мәтелдер арқылы түрленліру арқылы да, бір фактіні
бірнеше мәнге келтіруге болатыны белгілі. Осындай мақсатта, музыка және
дыбыстық тілді де пайдалануға болады. Бұл тақырып, екі арнаның немесе
әртүрлі тележурналистердің нақты шығармашылығын көрсету арқылы толығырақ
түсіндіріледі.

II Елорда─ еліміздің тұғыры

Сарыарқаның сары белінде Қанжығалы қарт Бөгенбай елінде ұлан-
байтақ қазақ жерінің қасиетті орталығында мемлекетіміздің жаңа
астанасының бой көтеруі, жаңа бір мәдени-ғылыми һәм саяси-экономикалық
алып ортаның, Отанымыздың күретамырына қан жүгіртетін, жан бітіретін
сәулетті, қуатты орданың дүниеге келуі, әлбетте, барша жақсылықтардың
игіліктердің шоғырлануы.Тарихқа үңілсек, 1830 жылдың маусым айында Есіл
өзені бойындағы Қараөткел тұсында Астана қаласының алғашқы іргетасы
қаланды. 1832 жылы Ақмола ішкі округі ресми түрде жарияланып, оның
округтік аға сұлтаны болып Қоңырқұлжа Құдаймендіұлы тағайындалды. Ал 1838
жылы Ресей империясының отаршылдық саясатына қарсылық білдірген
жергілікті халықтың көтеріліс деңгейін іле-шала Кенесары Қасымұлы Ақмола
бекінісін алу үшін патша әскерлеріне қарсы алғаш шабуыл жасады.Сөздікке
жүгініп, парсы түбірінен қазақша түсінігін іздейтін болсақ, астана —
табалдырық, босаға, кіре беріс, сарайдың қақпасы, салтанатты орда есігі
деген ұғымдарды білдіреді. Астана жас тәуелсіз мемлекеттің тарихына өз
алтын бетін жазып үлгерді. Өздеріңізге белгілі, 90-жылдардың ортасында
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев ешкім күтпеген жерден оңтүстікте орналасқан
Алматы қаласынан республикамыздың қақ ортасына астананы ауыстыру туралы
шешім қабылдады. Көп ұзамай Астана еліміздің экономикалық, саяси, мәдени
өмірдің қайнаған ортасына айналды. Қазіргі кезде елорда халқының саны
жарты милионнан асты. 1-ші маусымның мәліметтері бойынша халық саны 538
мың 300 адамды құраған. Қазақстандық менеджмент, экономика және болжамдау
институтының зерттеу тобының есептері бойынша 2030 жылға қарай Астанада 1
млн. 200 мың адам тұратын болады.
Астана ең алдымен, жастар қаласы. Елорда тұрғындарының санын
еліміздің барлық аймақтарынан білімге талпынып, жұмыс іздеп, арман қуып
келген жігіттер мен қыздар еселеп өсіруде. Олардың бір-бірімен танысып,
жүректері табысып, шаңырақ құрып жатқаны еліміз бен қоғамның іргетасын
нығайтып жатқанының белгісі. Астананың бүгінгі ажарын жастардың кескін-
келбет, бет-бейнесі, өмір салты, армандарымен салыстыру ләзім. Екеуіне де
жастық жігер, албырттық, талпыныс, жаңаша ойлау еркіндігі, сұлулық пен
сымбат тән. Астана — бұл кең даладағы жай қала ғана емес, саяси ерік-
жігер көрінісінің нышаны . Бұл саяси батыл қадам. Астана шаңырағы әлі де
болса биіктей түспек. Жаңа астананың келешегі бүтіндей XXI ғасырдың
еншісінде жатыр. Ал оның ертеңгі еңсесін көтеретін бүгінгі жас
жеткіншектеріміз. Әрине, қазіргі заманға сай Астананың көркін жаңа
сәулеттік ғимараттар ашып тұр, олар қаланың ажарын танымайтындай етіп
өзгертті. Объектілердің жобалауына шетелдік сәулетшілер, алдыңғы қатарлы
құрылыс компаниялары тартылды. 2002 жылы қолайлы ивестициялық хал-ахуалды
қалыптастырып, жеке инвесторларды тартуға жол ашқан “Астана – жаңа қала”
арнайы экономикалық аймақты құру туралы Жарлық шықты. Елорданың бас
жоспарын жасауына үлкен көңіл бөлінді. Ең үздік бас жоспарына екі конкурс
жарияланды. Екінші конкурсқа Ресей, Италия, Жапон, Австралия, Германия,
Түркия, Польша, Өзбекстан, Беларус және т.б. елдердің шығармашылық
топтары мен шеберлері қатысты. Қаланы салуда және оны қайта жаңартуда
міндетті түрде әлемнің озық тәжірибелері мен дәстүрлі жетістіктер
қолданылды. Бірінші кезекте, қаланың бұрынғы орталық көшелерін қайта
күрделі жөндеуден өткізу, оны елорда мәртебесін сай жасау міндеті тұрды.
Бұл жұмысты жүргізген кезде ашық түстерді көбірек қолдануды тапсырды.
Екінші кезекте, Есілдің сол жағалауында арнайы әкімшіліктің құрылысы
басталды. Келесі жылдың күзінен бастап орталықтың жұмысы толық
ұйымдастырылатын болады. Осы жылы тағы да бір маңызды әкімшілік орталық –
Министрліктер үйі пайдалануға берілді. Аталған нысанның жалпы аумағы –
228 мың шаршы метрді құрайды. Нысан құрылысы шамамен 1,5 шақырымды
қамтиды. Онда 20 блок бар. Министірліктер үйінде жұмыс кабинеттері мен
офистік бөлмелермен қатар 4 конференция залы, 6 асхана, мұрағат, мұражай,
емхана орналасқан.
Қазақстанның түкпір-түкпіріндегі азаматтар арман қуып елордаға
келеді. Олардың басым бөлігі осы жерде ғашық болып, отбасын құрып,
ұрпағын жалғастыруға бел буған жастар. Арман қуып Астанаға келген
жастардың өз бақыттарын ерке сылқым Есілдің толқынды жағалауынан тауып
жатқаны қандай керемет! Демалыс күндері Елорда көшелеріне ерекше сән
беретін құбылысты - үйлену тойының салтанатты шеруін көріп, іштерінен
бақытты болыңдар! деген ақ тілекпен ұзатып салмаған жандар кемде-кем
болар. Астана қай жағынан алсақ та, жас қала. Сол себепті балалардың
сәтті білім алып, тәрбиеленіп, жан-жақты дамуына барынша ыңғайлы
жағдайлар жасау қалалық биліктің басым бағытты міндеттерінің бірі.
Бүгінгі күні елордада 177 білім беру нысаны бар: 38 мемлекеттік және 15
жеке балабақша, 64 мемлекеттік және 12 жеке мектеп, 5 кәсіби техникалық
училище, 5 мемлекеттік және 22 мемлекеттік емес колледж, 1 кешкі мектеп,
1 балалар үйі, 1 арнайы түзету мектеп-интернаты және 14 қосымша білім
беру мекемесі.Жыл сайын мемлекеттік тілде білім беретін мектептер саны
артып келетінін айта кету керек. Мектептердегі білім беру сапасы олардың
беделіне қарамастан көтерілуде. Жыл сайын Астана ҰБТ қорытындысы бойынша
республикада бірінші орынға ие болуы – оның айғақ дәлелі. Тағы бір
көрсеткіш - өткен жылы 78 түлек мектепті Алтын белгімен бітірсе, 18-і
үздік аттестат алды. Бұл мәліметтер былтырғы жылмен салыстырғанда
әлдеқайда жоғары. Оқушылар болса, республикалық олимпиадаларда ғана емес,
халықаралық зияткерлік жарыстарда да өз білімдерін көрсетіп келеді.

Өңірлік ғылыми-практикалық Астана дарыны орталығында, сондай-ақ
мамандандырылған лицейлерде, гимназияларда, мектептер мен мектептен тыс
мекемелерде дарынды балалармен жұмыс жасалып, олардың таланттарын ашу
үшін барлық жағдайлар жасалуда. Есту, сөйлеу, көру қабілеттері нашар,
психикалық дамуы тежелген балаларға арналып 16 жалпы білім беретін
мектептерде арнайы сыныптар ашылды. Мыңнан астам жасөспірімдер арнайы
түзету интернаттарында тәрбиелену үстінде. Мұнымен қатар екі
реабилитациялық орталық қызмет етуде, ал Астана қаласының білім беру
жүйесін дамытудың 2008-2010 жылдарға арналған Өңірлік бағдарламаларында
арнайы түзету мектебін салу қарастырылған.
Елiмiздiң ертеңi - жастардың тұла бойы тау қопарар қуат пен тың
идеяларға толы. Оларды тыңдаумен шектелмей, игi бастамаларының көзiн
тауып аша бiлу мен игiлiктi iске бағыттай алудың қоғам өмiрiне берер
пайдасы мол. Бүгiнгi таңда жоғары кәсiби бiлiм беру ошақтарының алдында
еңбек нарығында сұранысқа ие мамандарды даярлау мiндетi тұр. Қас қағым
сәтте адам айтқысыз тез өсіп келе жатқан Астана саясаттанушылар,
әлеуметтанушылар, қоғамтанушылардың және сәулетшілердің де қызығушылығын
оятып отыр. Сондықтан да болар елордада бой көтерген жеке нысандарға
шетелдік сәулетшілер де өзінің үлесін қосуда. Мысал үшін, Астана салынып
жатқан британдық шебер Норман Фостердің екі жобасын алуға болады.
Біріншісі, Бейбітшілік пен ынтымақтастық сарайы және “Хан шатыры” атты
сауда ойын-сауық орталығы. Бұл нысан ұлы көшпенділердің озық дәстүрі мен
мәдениетін негізге ала отырып бой көтерген. Бейбітшілік пен ынтымақтастық
сарайы ол 25 қабаттан тұрады. Оның жалпы көлемі 25,5 мың шаршы метр.
Астанадағы бейбітшілік пен ынтымақтастық сарайы сияқты архитектуралық
наным нысандары бүкіл әлемде жоқ. Әрине әртүрлі діни дәстүрлерді бір
шаңырақтың астына жинайтын ғимараттар бар, дегенмен, Қазақстан храмының
олардан айырмашылығы – өзара келісім аясында тиімді сұхбат құруға
арналған бір ғана алаңқай. Бұл жерге әртүрлі әлемдік діни дәстүрлердің
өкілдері қатысатыны, Мәдениет мұржайында, Өркениет Университетінде, 1500
орындықты опера театрында бас қосатыны ақылға қонымды. Бұл тамашаға
қолдау көрсететін төрт мықты тіреуіш – символдық әлем алақаны. Бұл -
діни татулықтың, Қазақстанның еркі мен ашықтығын білдіреді. Пирамида
Есілдің сол жағалауымен оң жағалауын байланыстырады. Құрыш, алюминий,
көптеген арнайы шыны конструкциялар, техникалық ғаламат ойлар, сәулет
өнеріндегі жаңашылдық – ғимаратты шындығында ғажайыпқа ұқсатады. Хан
шатыры ойын-сауық орталығы Астанадағы ғажайып орындардың бірі болмақ.
Жаңа қаланың осінің солтүстік жағын ала бере, көздің жауын алатындай, екі
жүз метрлік сұлу ғимарат бой көтермек. Атауының өзі айтып тұрғандай, қала
тұрғындары мен қонақтарының алдынан көшпенді алыптың қолымен тұрғызылған
хан шатырлары есіктерін айқара ашып, көпшілікті таңқалдырмақ. Бірегей
сәулет-құрылыс тұжырымдамасының өзі ежелгі Сарыарқаның қатал климатына
бір өзі төтеп беретіндей ойластырылған. Елорданың жаңа ойын-сауық
орталығында бірнеше табиғи ландшафт ұсынылады. Жарық, ылғалдылық пен
температура жыл бойы бақыланып, ауа райы қатал аймақтың тұрғындары үшін
жайлы орынға айналады. Масатыдай құлпырған жасыл желекті баспалдақты
дәлізді көргенде, еріксіз есіңізге климаттық белдеу түседі. Соңғы
үлгідегі материалмен қапталған ғимараттың құрылымы арқылы түскен табиғи
жарық айналаны нұрға бөлегендей. Астана-Бәйтерек монументінде барлығы
символға құрылған, алтын шапақты күн мен оның 97 метрлік биіктігі,
әлемдік жаратылыстың үш негізін білдіретін үш бөліктен тұратын ішкі
сәулеті Қазақстаннан тысқары жерлерге де мәлім. Бұл темірден, шыныдан,
бетоннан орнатылған алып бәйтерек, сәулеттік өзгеше ойымен, өзінің
қомақтылығымен ерекшеленеді. Металл конструкцияның биіктігі 105 метр,
салмағы 1000 тоннадан асады, ол жерге қағылған 500 қадаға орнатылған.
Диаметрі 22 метрлік, күн сәулесінің әсерінен мың құбылатын, салмағы 300
тонналық хамеолеон әйнегінен жасалған шар, әлемде тұңғыш рет осындай
рекордтық самғау биікке көтерілді. Жаңарған елорданың көркін аспанмен
таластырған Астана-Бәйтерек, сәулет өнерінің жаңару нышаны, Астана
символы, Қазақстан символы болып отыр."Атамекен - Қазақстан картасы" этно-
мемориалдык кешені. Қазақстан кең байтақ. Бірақ оны алақанда тұрғандай
көруге, оның сәулеті мен жерінің тарихымен танысуға болады, балалық
арманыңды жерде тұрып этно-мемориалды кешенде өзіңді бейне бір ертегінің
алыбындай сезінуге болады. Жоба Каздизайнда белгілі сәулетшілер мен
дизайнерлерді тартудың арқасында жүзеге асты. Табиғат пен адамның
тартуынан тұратын танымал Қазақстанның кішірейтілген нұсқасы 1,7 гектар
ауданды – екі футбол алаңын алып жатыр. Мемлекет басшыларының аллеясы
таяу жерде орналасқан саяси репрессия құрбандарына арналған монументпен
байланысады. Қартада 14 облыс пен бірге республикалық маңызға ие, Астана,
Алматы қалалары орналасқан.
Жастар сарайы – қала тұрғындарының бос уақытын өткізетін
сүйікті орнына айналған, бұл ғимарат жергілікті жердің тарихы мен сәулет
өнерінің ескерткіші болып табылады. Сарай - төрт қабатты, бұл үлкен
кешендер - көрермен залы мен сыйымдылық мүмкіндігі 1400 көрермендік спорт
залынан тұрады, мұнда байланыс пен ауыстыру жүйесінің байланысы жүзеге
асырылған. 2001 жылы сарайдың алдыңғы жағы қазіргі заманғы материалдармен
күрделі өзгертулерден өтті. Осы орайда, құрылымдық шешімдерімен қоса,
жалпы мерекелік салтанатты кейпі де сақталды. Жастар сарайы – қаланың
қоғамдық және сейіл құру өмірі осы жерде тоғысқан. Бүгінгі күні мұнда
1000-нан аса бала мен жасөспірімдер және еңбекші жастардың жүзден аса
өкілі шығармашылықпен айналысады.Қазақстан Республикасының тұңғыш
президентінің мұражайы елбасының бұрыңғы резиденциясында орналасқан.
Айрықша жиһаздар бен мүліктердің өзіне сай орналасуы біртұтас кешенді
құрайды, әрі сол күйінде сақталған. Мұражай жинағының негізін
Президентке әртүрлі елдердің сыйлаған кәдесыйлары, кітаптары мен бейнелеу
өнер туындылары құрады. Бұл күнде мұражайда 60 мыңнан аса зат сақтаулы.
Бұл - мұрағаттық қолжазба мен баспа материалдары, фото мен фотоқұжаттар,
бейнелеу және қолданбалы өнер шығармалары, қару-жарақ, Нұрсұлтан Әбішұлы
Назарбаевтың жеке заттары мен жеке құжаттары, Елбасының наградаларының
керемет жинағы. Мұражай жәдігерлері теуелсіз Қазақстанның даму жолының
маңызды кезеңдерін ашады және еліміздің бірінші президентінің өмірі мен
қоғамдық еңбегі жайлы хабардар етеді.
Елордада бой көтеретін болашақтағы опера және балет театры
елордадағы Сарайшық, Тәуелсіздік, Тұран және Қабанбай батыр көшелері
қоршап тұрған аумаққа салынатын болды. Швейцарияның әлемге әйгілі сәулет
компаниясы жасаған классикалық үлгідегі театр ғимараты Астананың ірі өнер
ордаларының бірі болып қана қоймай, ол өзінің архитектуралық жобасымен де
талайды тамсандырмақ. Жалпы аумағы 37,5 мың шаршы метрден асатын өнер
ордасы негізінен үш бөліктен тұрмақ. Кіре беріс, зал және сахна мен оған
қажетті жабдықтар тұратын орын. Әдемі баспалдағымен сән-салтанаты
келіскен және галереясы бар, биіктігі 14 метрлік кіре берісте әртүрлі
салтанатты шаралар мен көрме өткізуге болады. Оның ішіндегі үш қабатты
балкондардың әр қайсысына шамамен 250 адам, ал, негізгі залдың
амфитеатрына 600 адам жайғаса алады. Бұл алып ғимарат 133 мың шаршы метр
жерді алып жатыр. Оның биіктігі – 150 метр. Бүгінгі күнге дейін нысанның
биік күмбезіне өте қымбат құрылыс материалдары болып саналатын 836 ЕТҒЕ
ұяшығының 801-і орнатылды. Аталмыш құрылыста бастапқыда 20 мың, қазір 2
мың құрылысшы жұмыс істеп жатыр. Кешенді үстіміздегі жылдың мамыр айында
пайдалануға беру жоспарланып отыр. Құрылыс басшысы Селчок Герпонның
айтуынша, Хан Шатыр 7 қабаттан тұрады екен. Оның ең жоғары қабатындағы
саябақта 2 олимпиадалық бассейннің тереңдігі 1 метр 60 сантиметр. Ал,
жағажайға төселген құм арнайы шетелден әкелінген. Алтыншы қабатта фитнес
орталығы, одан төменгі қабатта SPA салондары мен түрік моншалары, 4-ші
секторда балаларға арналған ойын алаңдары, одан кейінгі екінші қабатта
дүкендер мен кинозалдар орналасатын болса, жер астындағы бөлігінде
автотұрақ орын тепкен. Хан Шатырға бір мезетте 20 мың адам ішінде
жүруге болады. Мұнда қысы-жазы үздіксіз жұмыс істейтін теңіз жағажайынан
кем түспейтін бассейн жағасындағы құмның үстінде күнге күйіп, демалып
жатуға да болады. Алып нысанды салуға бір тиын да мемлекет қаржысы
жұмсалмаған. Бұл таза сырттан тартылған инвестицияға салынған.
Сегіз қабаттан тұратын Шабыт 30 мың шаршы метрді алып жатыр. Бұл
ғимараттың жалпы құны 8,5 миллиард теңгені құрайды. 8 қабаттан тұратын
бұл нысанның бірінші қабатында 500 адамға арналған үлкен зал мен 300
орындық шағын концерттік зал бар. Жоғарғы үш қабатында 215 оқу сыныптары
орналасқан. Осында еліміздің барлық өңірлерінен жас таланттар жиналып,
шығармашылық қабілетін жетілдіріп, дарынды шәкірттердің өнерін даралауға
жақсы жағдай жасалмақ. Шабыт орталығы 2010 жылдың тамыз айында іске
қосылмақ. Астананың туристік бағдары да күн санап өсіп келе жатыр. Осы
жолда салынған Астанадағы алғашқы бесжұлдызды қонақүйдің бірі –
“Интерконтиненталь”. Бар жоғы 2 жылдың ішінде тұрғызылған қонақүйдің
тұсауы кесері 1998 жылы маусым айында болды. Ғимараттың жалпы аумағы – 47
мың шаршы метрді құрайды.
2000 жылы пайдалануға берілген Президенттік мәдени орталық
астаналықтар үшін ғылыми-рухани орталықтардың бірі болды. Президентттік
мәдени орталыққа 570 мың кітап қоры бар кітапхана, 400 орындық концерт
залы, Қазақстан мұражайы және шеберхана кіреді. Ғимараттың жалпы көлемі
15 мың 500 шаршы метр. Астананың мәдени-рухани өмірінде ақ-қара түске
кезектескен роялға ұқсайтын Қазақ мемлекеттік музыка академиясы. Осы
ерекше архитектураның авторы – Сағындық Жанболатов. Астанадағы тағы бір
ерекше көзге түсетін ғимаратын ұшатын тарелканы бейнелеген цирк ғимараты.
Жобаның авторы – қазақстандық архитектор Төлеген Әбділда. Бүгінде елорда
әлемнің 20 жуық елдерімен Ресейдің алты аймағымен достық қарым-қатынаста.
Астана үлкен қалалар мен Халықаралық астаналар Ассамблеиасына (МАГ)
кірген. 1999 жылы ЮНЕСКО-ның шешімімен Астанаға, ең жоғары белгілердің
бірі “Бейбітшілік қаласы” деген атақ берген болатын. Дәл қазіргі кезде
әлемнің белгілі сәулетшілерінің қатысуымен Елбасының төрағалығымен
құрылысшылар кеңесін құру мәселесі шешіліп жатыр. Осы жылдың қыркүйек
айында елордада скульпторлардың халықаралық сиппозиумы өтеді.
Астана архитектуралық сәулетімен ғана емес, бау-бақшаға бөленген
қалаға айналды. “Ақ Орда”, “Бәйтерек”, “Бейбітшілік пен ынтымақтастық
сарайы” және басқа атауларды иеленген ғимараттар қазір сұлулығымен жер
жүзіне танылды. Сондай-ақ, Астана қаласында көптеген жастар ұйымдары
қызмет етеді. Мысалы, Мүгедектердің жастар қоғамы жас мүгедектерге
көмек көрсетумен айналысса, Шұғыла-Астана ұйымы жастарды гуманитарлық
және патриоттық тәрбиелеу, жастардың құқығын қорғау мен оны жүзеге асыру
бағытында жұмыс жасайды. Жастар таңдауы Астана, Жас Star лигасы,
Алғыр ұрпақ ұйымдары жастардың құқықтары мен мүдделерін қорғау және
жастар саясатын іске асырумен, мемлекеттік жастар саясаты шеңберінде
интеллектуалдық және мәдени құндылықтарды насихаттау, жастарды қаланың
қоғамдық өміріне белсенді түрде қатыстыру жұмыстарымен айналысып келеді.
Тағы бір айта кететіні, 2009 жылғы сәуірде "Астана қаласының Ауыл жастары
одағы" корпоративтік қоры Қазақстан Ауыл жастары одағы аймақтық
өкілдерінің бірі ретінде ресми түрде тіркелді. Ұйымдастырудың негізгі
мақсаты - ауылдық жерлердегі жұмыс пен өмір беделін арттыру, қалада білім
алып жатқан ауыл жастарының азаматтық белсенділік деңгейін көтеру,
сонымен қатар жоғары оқу орын түлектерін және жас мамандарды ауылдық
жерлерде жұмыс істеуге бағыттау.
Жастар саясаты қашанда заман талабымен үндесіп отырған.
Алдағы уақытта да өз құндылығын арттыра түспек. Себебі, ел ертеңі жастар.
Жас Отан Жастар қанаты өз ықпалының деңгейін арттырып, түрлі жастар
топтарының шын мәнінде-де әлеуметтік қорғаушысына айналуы үшін барлық күш-
жігерін салып жұмыстар атқаруда. Бүгінгі таңда Жас Отан Жастар
қанатының құрамын жүз алпыс мыңнан астам жастар құрайды. Яғни, Жас ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.