«Қазақ» газетінің шығу тарихы

Кіріспе: «Қазақ» газетінің шығу тарихы.
Негізгі бөлім:
Ә.Бөкейханов публицистикасы.
Р.Марсеков публицистикасы.
Ғ.Қарашев публицистикасы.
Қорытынды: «Қазақ» газеті өз тарихымыздың тереңге
жайылуының бірден дір қайнар көзі.

«Қазақ» газеті 1913 жылдың 2 ақпанынан бастап 1918 жылдың 16 қыркүйегіне дейін Орынбарда шығып тұрған, ұлттық баспасөздің, әдебиет пен мәдениеттің дамуына үлкен ықпал еткен басылым еді. Оның редакторы – Ахмет Байтұрсынов, шығарушысы – Мұстафа Оразаев болды.Газетте Бөкейханов, Дулатов, Шәкәрім, М.Жұмабаев, С.Дөнентаев, Б.Майлин, тағы басқа қазақ заламгерлерінің публицистикалық, көркем шығармалары жарияланып тұрды. Сол кездегі қазақ саяси өмірі мен қоғамдық ойының белсенді өкілдері ұлттық басылым төңірегіне тоғысуы кездейсоқ жағдай емес еді. Олардың бірлесе қимылдауға, қосылып іс- әрекет жасауға итермелеген – ғасыр басындағы қазақ жеріндегі қоғамдық саяси ахуал,елдің ауыр халі болғандығына көзіміз енді жетіп отыр.
Демек, «Қазақ» газеті –сол кезеңнің шындық шежіресі,өмірлік айнасы болып қана қойған жоқ, сонымен қатар қалың көпшілікке жол сілтеген, ұлттық сана сезімді оятуға үлес қосып, болашаққа бағыт бағдар берген қоғамдық ойдың өлшемі еді.
Бұл басылымның қазақ халқының ұлттық даму жолындағы аңызды рөлі жайында көптеген пікірлер бар. Солардың ішінде де газет туралы сол кезеңдегі ел зиялыларының нақты тұжырымдарға құрылған ойлары ерекше әсер қалдырады. Мәселен, Алаштың ардақты азаматтарының бірі – Смағұл Сәдуақасов өзінің «Қазақ әдебиеті» атты тарихи-талдау очеркінде:
« ...Айқаптан»кейін 1918 жылы қазақ әдебиетінің мақтанышы болған «Қазақ» газеті шықты.Бір ғажабы, «Айқап» мұсылман мектептерінде оқитын әдебиетші жастардың белсене қатысуымен, күш-жігерімен шығып тұрса, «Қазақ» газеті орыс мектептерінде оқитындардың күш-жігерімен шықты.»-деген пікір айтқан.

Б.Жақып. «Қазақ публицистикасының даму, қалыптасу жолдары.

Ә.Бөкейханов.

«Қазақ»газеті кітабы.