О. Жанайдаровтың поэтикалық аудармалары

Пән: Тілтану, Филология
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 49 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Жанайдаров Орынбай Күленұлы - ақын, драматург, ғалым, тарихшы, аудармашы, Қазақстан Республикасының Жазушылар Одағының мүшесі, Халықаралық «Алаш» әдеби жүлдесінің лауреаты.

1951 жылы 15 сәуірде Көкшетау облысының Александровка ауылында дүниеге келген. 1969 жылы орта мектепті бітіріп аудандық газет баспасында әдеби қызметкер қызметін атқарды.

1971 жылы Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау педагогикалық институтының филология факультетіне түсіп, оны 1975 жылы бітіріп шықты. Красный яр, Зеренді ауылдарының мектептерінде орыс тілі және әдебиеті мұғалімінің қызметін атқарды. 1982 жылы Алматы қаласының «Жазушы», «Жалын», «Ғылым» секілді баспаларында редактор болып содан соң Тарих және Этнология институтының ғылыми қызметкері болып жұмыс істеді. Республика төңірегінде және шет елде танылған «Ночной поезд» - «Жалын» (1982), «Шел степью человек» - «Жазушы» (1985), «Дорога на Тенгиз» - «Жазушы» (1989), «Млечный путь» - «Жазушы» (1991), «Озера степные» - «Ғылым» (1999), «Тысяча окон в степь»(2001), «Сестра моя - свобода» (2004) атты жинақтардың авторы әрі лирик ақын О. Жанайдаров өзінің бүкіл ғұмырын қазақ поэзиясын аударуға арнауды мақсат етті. Бұл мақсатының бірден-бір себебі, қазақ тілі - ана тілі болып табылатын ақын орыс тілінің де жетік маманы әрі екі мәдениетті бойына жинаған Азия және Еуропа әдебиетінің, лирикалық поэзиясы, тарихы мен этнологиясының толыққанды білгірі.

Ақын көбінесе классикалық қазақ поззиясын аударумен шұғылданған. Ол орыс тіліне ежелгі түрік және қазақ ақындарының туындыларын аударған.

Жанайдаров әуелгі табиғатынан ақын, және Маяковскийдің айтуы бойынша сонысымен оқырманның қызығушылығын танытады. О. Жанайдаровтың «Ночной поезд», «Шел степью человек», «Млечный путь», «Дорога на Тенгиз», «Озера степные», «Тысяча окон в степь», «Сестра моя - свобода» атты кітаптарындағы бағыт анық айқындалған. Бала кезінен Орынбай әрбір алған әсерін ойға салып, қорытуды әдетке айналдырған. Оның өмірбаяны қарапайым: басқа да тәрбиелі жерден шыққан азаматтар секілді мектеп, институт бітіріп, мұғалімдік, әдеби қауымдастыққа мүше болу сияқты қызметтерді атқарған. Содан соң, ерекше ырғақты өмірге араластырған республикалық баспада жұмыс істеген. Қандай да бір жұмысты қолына алса да үлкен жауапкершілікпен, ұқыптылықпен атқарған және сол жұмыс көңілінен шығып оны аяғына дейін жеткізу үшін жаны тыныштық таппаған қызу қанды ақын. Оның жұмысына деген мұндай қатынасы өлеңдерінен бірден көзге түседі.

"«Сафар-наме» жанрында еркіндікке бой алдырған, жаны тынышсыздыққа толы О. Жанайдаровтың маргиналды поэзиясында түрлі уақыт пен заманның тосын қақтығысы бейнеленеді. Бұл аспектіде ақынның тұңғыш кітабының бейнесін анықтайтын «кеңістік - уақыт» айналымына тікелей жанасатын уақыт машинасының бейнесі басты рольді ойнайды. Уақыт кеңістігінде саяхат идеясы Жанайдаровтың екінші кітабы үшін басты ұстанымы болып табылады. Лирикалық кейіпкер бейнесінде рухани, адами қасиеттердің иесі - уақыт кеңістігіндегі саяхатшы. Рухани байлыққа қаныққан мазмұнын ақын лирикасының негізін құрайтын хронотоп мынадай: Уақыт немесе Тарих, Кеңістік немесе Дала. Лирикалық кейіпкер еркіндік нышаны бейнесін салған суретшімен еркіндік идеалына айналған кейіпкермен кездесуді іздейді.

В машине времени скользим

Секунды, месяцы, века!

Не видел столько лет и зим

Делакруа и Спартака!

Уақыт машинасы туберкулезбен ауырып өлім аузында жатқан Шоқанға о дүние табалдырығынан аулақ алып кететін құтқару ампуласын әкелу үшін қажет. Бұл идея әрине ақынның шындыққа жанаспайтын қиялынан туған, дегенмен игі ойдан туған идея. Пролог, эпилог түрінде жазылған поэманың өлең жолдары арқылы автор бұл айналымда бүкіл әлемнің адамзат баласын бір суперэтносқа біріктіріп, ағайындық ұғымын шексіздікке жеткізеді. Жанайдаровтың ғарыштық гуманизмі Циалковский мен Казначеевтың ойларымен жанасады" (1) .

«Вселенной красный-синий зов», «Солнце Ван-Гога», «Анабиоз» өлеңдерінде Жанайдаров өнер жайлы ойға шомады.

Искусство - не страсть - огонь,

Любовь без конца о пролога.

И будят тыщи окон

Честное солнце Ван Гога.

Ақынның басты адресаты - замандасы. Оның өлеңдері құрдасы мен замандасына арналып монолог түрінде жазылған және астарында әрбір өткен күнге деген күйзеліс пен уайым жатыр. Ақынды болашақ немесе өткен шақ мәселесі емес, оны осы шақ көп ойға салады. Ол өз ойларын бір арнаға түсіріп жинақтауға тырысады. Сонымен қатар, О. Жанайдаровтың лирикалық кейіпкеріне бір сәттік көтеріңкі көңіл де жат емес («Портрет», «Футболист из провинции», «Из окна», «Я включу телевизор . . . ») .

На пространствах несметных

И в пустынях, увы, не спокойно . . .

Погодите, концерны,

Синдикаты, картели и тресты,

От подобных концертов

У природы терпение треснет!

Шын мәнінде, лирикалық кейіпкерге маза бермейтін үрей, толғандыратын бақытсыздық, қуанышқа бөлейтін оқиғалар әрбір адамның, яғни бәріміздің де басымыздан кешетін жағдайлар, демек лирикалық кейіпкер біздің замандасымыз деп нық сеніммен айтуға болады.

Жанайдаров поэзиясының тақырыптық ауқымдылығы соншалық ол бір туындысында махаббат лирикасынан бастап ғарыштық мәселелерге дейін қозғайды. Бұл тақырыптарды ақын қозғап қоймай, толығымен ашу мақсатында оған бүкіл айналымды арнайды: «Пейзажи моей области», «Станция переливания крови», «Шел степью человек», «Зимние сны». Бұл шығармалардың барлығы бір шығармашылық орталыққа бағындырылған: ақынға айналасындағы болып жатқан оқиғаларға философиялық тұрғыдан ой қорыту тән. Ол өз өлеңдерінде сан-алуан рет уақыт санаты жайлы ой қозғаған: қайта оралмас өткен уақыт жайлы («Двенадцатый век» өлеңдер айналымы), осы шақ жайлы («Кеңістік-уақыт») және болашақ туралы («Зимние сны») .

Өлеңдерінің қатаң архитектоникасына қарамастан, ақын ойы аяғына дейін жеткізілсе де шумақтар оқырманда соңына жетпей үзіліп қалған секілді сезім туғызады. Мұнда ақынның кәміл мақсаты бар, ол оқырманды автордың орнына соңына өз ойын қосуға еріксіз жетелейді. Гетенің осы жайында айтқан бір сөзі бар: «Поэзия бүкіл адамзатқа ортақ игілік және қай заманда болса да бұл игіліктің жүздеген насихаттаушылары болғаны белгілі»

Поэзиясында ақынның дыбыстық амалдарды қолайлы қолдана білу қабілеті байқалады. Жанайдаров үшін дыбыс-өлеңнің негізгі қаңқасы, және өлеңде берілетін мән-мағына, ырғақ дыбыс арқылы оқырманға жетеді. Өлеңнің басынан соңына дейін ақын дыбысты ырғақты өлеңге тырысқан, нәтижесінде өлең ұйқасы сөз тіркестерінің шеңберінде емес, ақын әрбір жолда үндестікке қол жеткізген.

И. Сельвинскийдің сөз және өлең жолдары жайлы жазған мынадай дана сөздері бар: «Өлең жолындағы ярбір сөзге өзіне лайықты көрші тауып беру қажет»

Степь весенняя, где

На мгновение можно забыться,

Где вечерняя плачет птица

О разбившейся оземь звезде! . . .

Жанайдаровтың шығармашылығының басынан кешкен қиын да жауапкершілікті кезеңдері оның поэтикалық шеберлігінің өсуінің, өмірлік ұстанымын, жаңа интонациясын айқындаудың, философиялық мәселелерді тереңірек ашудың барысында лирикалық «меннің» кристалдану процессін айқындайды. «Ночной поезд» кітабындағы «Чокан» өлеңінде Шоқанның бір жақты бейнесіне қарағанда «Шел степью человек» кітабының «19 век» айналымындағы Шоқан Уәлиханов бейнесі толғырақ әрі тереңірек ашылады. Автор кітаптарындағы өмір қиялмен, өткен өмірмен және болашақ туралы ой толғаулармен қанықтырылған. Өткен шақ пен болашақ арасындағы байланыс лирикалық кейіпкердің Дантеспен, болашақтан келген профессормен, ғарыштағы галактикалық ұшқыштар, құбыжықтар немесет беймәлім ұшқыш объектілер мен періштелердің кездейсоқ қақтығысуы сияқты ғажайып оқиғалармен беріледі. Ақынның мұндай қиялы оның сырт-бейнесінің емес, дүниеге көзқарасы, жан-дүниесінің көрінісі болып табылады. Ол өзінің ерекше маргиналдық әдебиет стилендегі лиро-эпосын жарыққа шығаруда, себебі маргиналдық орыс тілінің де қазақ тілінің де таңдаулы қасиеттері мен жоғары сапасының қоспасы болып табылады.

Кейбір әдебиеттанушылар Орынбай Жанайдаровты Олжас Сүлейменовтің орыл тілі мектебінің шығармашылық бөлгіші ретінде қабылдауға және тілдік белгі бойынша Бақытжан Момышұлы, Қайрат Бақбергенов, Бақыт Қайырбеков, Болат Лұқбанов сияқты әдебиетшілермен бір топқа жатқызуға әуес. Сырт көзге солай да көрінуі мүмкін, дегенмен бір жағынан Сүлейменов мектебінің әсерінің орасандығы рас. Бұл әсер жалпы дүниетанымына деген әсер мағынасында, себебі О. Жанайдаров поэзияда да, прозада, әдеби сында да, әсіресе фантастика жанрында еліктеушілікке бас ұрмайтын дарынды ақын. «Подводная лодка в Степях Казахстана» атты гротескілік повесть өзінің атымен кез-келген аудармашыны тығырыққа тірейді. «Радиоактивный баран» повесіндегі радиоактивті қойдың ғажайыптылығы ол айналасына, қоғамға пайдасыз қаскүнем шенеуніктердің өзгеруіне оң әсерін тигізеді.

Орынбай Жанайдаровтың түрлі жанрлы шығармашылығында сатира жанры басымдық танытады. Фельетон стилінің белгілері өлеңдерінде айқын байқалады. Айталық, Жазушы баспасынан шыққан «Млечный путь» кітабында, «Завтра» поэмасының атаусыз тұтқынның ғажайып түстері туралы жазылған үзінділерінде және бір «Аэропорт» поэмасында автор Хомо-хаманың «қастық әрекеттерін» мысқылдайды. Ал, «Птица поет о любви своей» өлеңінде ақын оқырманды күлкімен жылатады.

Человек - это звучит горько!

Мы во всем поддержим родное правительство,

На заботу о нас ответим трудом,

Чтобы в странах других не повторилось вредительство,

В котором мы жили и живем!

Адамзатты астарлы келемеждеу ақын мақсаты емес, бұл тек ащы шындықты іздеп оны қабылдау тәсілі:

Вместе с утренним, светлым гимном

Весть разносится по стране,

Что мы жили под славным именем,

Да вот жили, будто во сне.

Бұл жолдар «Век всеобщего благоденствия» өлең жолдарынан алынған үзінді, Гарбочевтық қайта құру саясатына қатысты емес, одан он жылдық бұрын қағазға түсірілген. Мысқыл астарынан жан айқайы, жүрекке батқан аурудың белгілері байқалады.

О. Жанайдаровтың қиял-ғажайып прозасындағы сомдалған бейнелердің, баяндалған оқиғалардың шынайылығы, поэзиясындағы алынған қазақ өлең құрылысының таңдаулы тәсілдері автор идеясына, қиялына ешқандай шек қоймайды. Ақын ұлттық мәдениет пен жаңа тарихты шебер үйлестіре біледі. Бұған мысал, Саттар Ерубаев, Мұқағали Мақатаевқа арналған өлеңдері, «Фрагмент из Иеронима Босха», «Термометр Адольфа Шлагинтвейта», «Сказания Кукетая», «Письмо Федору Достоевскому» өлеңдері.

Жанайдаров өлеңдеріндегі басты мақсат адамның адамдығын қалыптастыру жолындағы шайқаста жеңіске жету және адамзат мәселесін қатысты дайын шешімге бас ұрмай, өз жолдарын іздеу, сол арқылы орыс тілді оқырман қазақ және орыс мәдениетінің жан-жақты берік байланысын толық бағалауға мүмкіндік алады. Орынбай Жанайдаров жауыздық, қатыгездікті сол заман адамдарының надандығын уақыт аралығында берік байланыс орнатылған тарихқа қарама - қарсы қояды. Бұл машахатты жұмыста ақын әрі көтеріліс қолбасшысы Махамбет Өтемісұлы, ғалым-демократ Шоқан Уәлиханов, адамзат ұждандығының үлгісі әрі ақынның жақын досы Федор Достоевский сияқты тарихи алып тұлғалар оған қолғабыс болды. «Махамбет в Петербурге» поэмасында автор өз кейіпкерін желтоқсаншылармен байланыстырады. Көтерілісші кейіпкердің өз жеңісін, көтерілістің тарихи жалғасын болжағаны бекер емес. Ресейдің шет ел министрлігіндегі алауошақтың жанында тұрғанда Махамбеттің басына «Оларға күні кеше қосылу керек еді!» - деген ой келді. Уақыт өте Махамбет болжамы тарих беттерінен орын алды, 12 жыл өткен соң дәл Пушкиннің өмірден өткен жылы қазақ даласы Сенаттық алаңға айналды.

Ол өз поэзиясында тарихтағы қателіктерді оқырманға сабақ етіп көрсетуді, ал жетістіктерді айрықша атап өтіп жоғарыда атап өткен жазушылар батпаған тақырыптарды қозғады. Жанайдаров тарихты өзгертулер мен енгізулерсіз мейлінше шынайы бетінде беруге барынша күш салады, қазақ орыс ұлттарының бірігуі мен мәдениеттер арасындағы қарым-қатынастарды тарихпен дәлелденген қайғылы оқиғаларды, қарама-қайшылықтарды бүркемей ашық бейнелеуге тырысады. Бұл мақсатты жүзеге асыру үшін домбырашыны алаяқ етіп немесе алаяққа дарынды домбырашының бейнесін беру міндет емес, бар болғаны халықтарды қастастыратын емес, достастыратын тарихи ақиқатты білу қажет. Осы ретте Орынбай Жанайдаров өзінің бір сыни эссесінде Чеховтың қойын дәптерінен алынған екі-ауыз сөзді есіне алады: «Қарапайым істерді біз айлакерлікпен шешеміз деп оларды нағыз күш-жігерді талап ететін күрделі мәселеге айналдырамыз. »

О. Жанайдаров Сәкен Сейфуллиннің «Оқжетпес» поэмасын Көкшетау театрына арнайы аударды. Жанайдаровтың поэманы қолына алғанының сесебі тек Сәкен Сейфуллин оның жерлесі болғандықтан емес, сонымен қатар Сәкен мен Орынбайдың тарихқа деген көзқарасы бір жерден шыққандықтан. Аударылған қойылым көрермен қауымның үлкен қызығушылығын туғызды. Поэма жанры романтикалық трагедия деп айтуға болады. Жанрдың қарама-қайшы атауы өмірдің махаббат пен өшпенділік, мейірімдік пен зұлымдық, бақыт пен қайғы сияқты өзгермейтін заңдылықтарының ақиқат болмыс екенінің белгісі.

Бастапқы беттерінде автор поэмаға жалпы тарихи фон береді. Абылай хан атағының биік шыңына жетіп, Көкшетауды жаулап алады. Осы жерде ол Ақ Ордасын орнатады да, тау бөктерінде туын тігеді. Осы тамаша табиғи ортада ол өзінің өмірлік мақсатын анықтайды. Хан алдына бүкіл қазақтарды бір орталыққа біріктіру, жауларды қазақ ұлтына тиісті жерлерден қуып шығып, алып мемлекет құру.

Абылай табиғатынан дана билеуші, ақылды әрі мейірімді хан. Ол қалмақтардың өз досын өлтіргені үшін кешіріп, өшпенділік сезімін тұншықтыруға, тіпті тұтқынға алынған қалмақ қызын бостандыққа жіберуге дайын. Хан садақ оғын далаға жіберіп, тұтқын қыздың жасырған жұмбағын шеше алмаған жауынгерлеріне аяныш білдіреді.

Бұл жер бетін соғыс жаулаған заманда жиі кездесетін глобальдық идея бойынша тұтқынға түскен қалмақ қызының тағдыры хан қолында. Жалпы оқиға барысы тұтқын қызбен байланысты. Өшпес фольклорлық сарын бойынша Оқжетпес шыңынан сұлудың орамалын садақпен атып түсіріп, жасырған жұмбағының шешімін тапқан жауынгер өмірлік жары болады. Өзге сарын бойынша Ардақ сұлтан әрекеті бұл жағдайда басқа болады. Ол қалмақ қызының орамалын Оқжетпес шыңынан қағып түсіреді де, жазықсыз көгершін жайлы жұмбақтың шешімін табады. Тұтқын қыздың шарттарын орындауының себебі Ардақ сұлтанның оны әйелдікке алу мақсатын көздегеннен емес, ол жау қызын ұтып алған сыйақы ретінде өзі пайдаланып, содан соң сарбаздарына сыйға тартамын деген мақсатты ұстанды.

Ардақ сұлтан мен қалмақ қыз арасындағы диалог қойылымдағы жарқын көріністердің бірі. Және, сөзсіз, әсерлі көріністердің бірі қарт әйелдің ұлының Абылайдың жақын досының өлімі туралы хабармен хан алдына келуі. Қарт ананың жалғыз ұлының ажалы жайлы әңгімесі мен қайғысының шынайылығы, зорлығы соншалық, бұл көрініс үзіндісін ең басты, маңыздысы деп айтуға тұрарлық. О. Жанайдаров өткен заман бейнесін патетикалық ораториямен шебер беріп поэмадағы негізгі пофосты оқырманға жеткізе білді. Шынайылық, шұбалаңқы сөзден таза жолдар, оқыс кейіпкерлер мен айқын бейнелер, кейіпкерлердің өткір сөздері Оқжетпесті қайта тударған пьесаның құндылығын арттыра түскен.

О. Жанайдаров алғаш рет Ш. Уәлиханов жазған және басып шығарған «Поминки по Кокетай хану» поэмасының аудармасымен, кітап соңында берілген түсіндірме беріп, авторлық ойымен бөлісіп, кітапты жазуға арнаған жиырма жылдық еңбегі туралы баяндап, қолданылған дереккөздерін ашып кітаптың құндылығын арттырды. Осындай еңбектің нәтижесінде ғасырлар даналығымен қаныққан өлең жолдары ұрпаққа үлкен мұра болып қалды.

Бірнеше замандар кеңістігінде таралған, жүздеген жинақ бетінен жарық көрген және кейде тіпті осы күнге дейін қолжазба түрінде сақталып келген қазақ халқының көптеген аңыздарын Жанайдаров жинап, өңдеп, оны аударып «Легенды древнего Казахстана» кітабын жарыққа щығара отырып өз елінің асыл-мұрасына деген сүйіспеншілігін білдіреді. Әдебиет саласында қазақ аңыздарының хронологиялық жүйеге келтіріліп жазылған алғашқы жинақ. Кітап ежелгі түрік аңыздарының ішіндегі нағыз аты өшпес аңызға айналған аңыздардың бірі дүниежүзілік топан су туралы «Легенда о горе Казыкурт» аңызымен басталады.

Аңыз - оқиғаны баяндауда халықтық ой-қиялға еркіндік берілетін ауыз әдебиетінің ерекше жанры. Айталық, Бурабай аңызының бір нұсқасында Бура атты әйгілі ақ түйені Қасым хан аңшылық кезде өлтіреді, ал басқа нұсқасында киелі ақ түйенің соңына жететін қарақшы-браконьерлер.

Жинақ ішінде соңы трагедиямен, ғашықтардың айырылысуымен немесе өлімімен аяқталатын махаббат жайлы аңыздар басым. Мұндай аңыздарға Зарина ханшайым, Айша бибі сұлу, Балхаш туралы аңыздар және Жұмбақ тас, Шайтанкөл, Алтайтас сияқты көзтартарлық географиялық жерлердің пайда болу тарихымен байланысты трагедиялық махаббат оқиғалары жатады. Сонымен қатар, сақтар ханшайымы Томирис, отаны үшін өмірін қиған бақташы Ширақтың ерлігі, жүрек жұтқан жаулармен қарсыласқан қазақ батырлары жайлы аңыздар да аз емес.

«Тысяча окон в степь»(2001), «Сестра моя- свобода»(2004), жинақтары да ақынның талмас еңбегінің жемісі. Айталық, «Тысяча окон в степь» жинағын «Пейзажи моей области» айналымында «Домашние гуси» өлеңі туралы Б. Канапьяновтың пікірі бойынша бұл өлең жолдары әлемдік поэзия антологиясының сәнін келтірер еді.

О. Жанайдаров тек ақын, әдебиет зерттеушісі ғана емес, шебер аудармашы да. О. Жанайдаровтың орта ғасырлардағы қазақ ақын-жырауларының шығармашылығына жасаған аудармалары ерекше. Оның қаламынан қазақ ақын-жырауларының (Асан қайғы, Қазтуған, Доспамбет, Шалкиіз, Бұқар жырау, Махамбет) туындылары орыс тілінде сөйлеп, орыс оқырмандарымен қауышты. Аудармашының қазақ тілінен аударылған шығармаларын талдау барысында оның түпнұсқаның сөз астарын терең түсіне отырып, автордың бейнелі көркем сөздерін сақтап, өз әрін бере отырып, тәржімалағанын байқаймыз.

Жоғарыдағы аталған У111-Х1Х ғасырлардағы ақын-жыраулар поэзиясының аудармалары «Озера степные» кітабына енген. О. Жанайдаров мәтіннің түпкі мағынасын, негізін назардан тыс қалдырып, еркін аударманы ұстанушылардың қатарына жатпайды. Жолма-жол аудармашы аударма жұмысына араласпаған сайын аударма түпнұсқаға жақындай түседі. Аудармашының өзінің айтуы бойынша «Түпнұсқада берілген ақиқат оқырманға дейін сол қалпында жетуі тиіс. »

«Озера степные» - Орынбай Жанайдаровтың өмірлік еңбегі. Кітаптағы ерекше атап өтетін Махамбет шығармаларының аудармалары. Соңғы елу жыл көлемінде қазақтың алып ақындарының бірі Махамбеттің өлеңдері көптеп аударылды және атап өтетін бір жайт орыс тіліндегі әрбір аудармамен танысқан оқырман аударманы түпнұсқа емес соған берілген түсініктеме ретінде қабылдаған.

Жаңа аудармада, яғни Жанайдаров аудармасында оқырман мүлде басқа бейнедегі Махамбетпен кездеседі. Жаңа бейнедегі Махамбет бүлікшіл, барып тұрған даукес әрі үлкен таланттың иесі, халық алдында өз ойын білдіріп, халықты жұмылдырып өз қарсылығын білдіруден тайынбайтын Махамбет. Өлең жолдарында осындай батыр кейіпкердің бейнесі толығымен ашылады. Өлеңді оқыған оқырман есінде Махамбет жауынгер көтерілісші ретінде ғана емес сонымен қатар өзі туралы және халқы туралы дана сөздер айта білген ақын ретінде мәңгі қалады:

. . . Джигит,

Родившийся от славных предков,

С врагом сражается он крепко,

С пробитой стрелами спиной,

Из ран сочатся кровь и желчь . . .

Не жалуясь врагам своим,

Он снова поднимает мечь,

Орынбай Жанайдаров аудармашылық жұмыста классикалық аударманы да, жаңа заман ақындарының шығармашылығын да шебер аудара білген. Қашғари мен Әл-Фарабидан бастап Тұманбай Молдағалиев пен Иранбек Оразбаевқа дейінгі тұлғалардың шығармашылығымен жұмыс істеген. Қазақ халқының ұлы ақындары Махамбет пен Мұқағали туындыларын қазақ тілінен орыс тіліне аударады. 2000 жылы «Озера степные» кітабын аударғаны үшін Халықаралық «Алаш» сыйлығының лауреаты атанды. Оқырман алдында өмірі мен щығармашылығы халықтың ерекше сүйіспеншілігіне бөленген жаңа заман ақыны туындыларының аудармасы оқырман талқысына беріліп отыр.

Қорыта айтқанда О. Жанайдаровтың шығармашылық палитрасы өте бай. Өлең жазуда ол жүз пайызды ақын, аударма кезінде түпнұсқа авторына айналады. Оның шығармашылығының осындай қырларына оқырман баға бермек былай тұрсын, Қодардың ізденушілік жолдарына әрең ілеседі.

Тақырыптың өзектілігі:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.