Мұнаймен ластанған топырақты микроорганизмдермен тазалау

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ӘЛ-ФАРАБИ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

МҰНАЙМЕН ЛАСТАНҒАН ТОПЫРАҚТЫ МИКРООРГАНИЗМДЕРМЕН ТАЗАЛАУ

Оқытушы Жұбанова А. А.

Студент Ербосынова Д.

Тобы МБТ61

Алматы 2009

МАЗМҰНЫ

Мұнай және мұнай өнімдері
Топырақтағы мұнай миграциясы
Топырақтағы мұнайдың микробтық деградациясы
Топырақтағы көмірсу қышқылдандыратын микроорганизмнің таксономиялық әртүрлілігі мен таралуы

Мұнай және мұнай өнімдері

Қазіргі кезде көмірсутектердің негізгі көзі мұнай болып табылады. Сондықтан қазіргі заманғы 130 өндірістің ішінде мұнай өндіру қоршаған ортаға әсерінің қауіптілігі жағынан 3-ші орын алады. Қазіргі технологиялар деңгейінде мұнай және мұнай өнімдерінің 1-ден 16, 5 пайызы оларды дайындау, қайта өңдеу және тасымалдау кезінде төгіледі.

Мұнайдың құрамына метанды көмірсутектер, циклоалкандар, ароматты көмірсутектер жатады. Олардың токсинды әсерлері өте күшті, мутогенді және концерогенді болып келеді. Мұнайдың көмірсутекті емес қоспасына шайырлар және асфальтендер жатады. Ванадий, никель, уранның концентрациялары жоғары болады. Экологиялық тұрғыдан мұнайдың маңызды компоненттері күкіртті қосылыстар болып саналады

Топырақтағы мұнай миграциясы

Территория ластануының негізгі 2 әдісін бөліп алуға болады:

Мұнайдың топырақ бетіне жайылуы
Апат нәтижесінде жоғары қысыммен топырақ бетіне мұнайдың шашылуы

Мұнайдың топырақ бетіне жайылуы

Мұндай жайылу әртүрлі 2 зонаның қалыптасуына әкеледі.

Максималды концентрация нәтижесінде өсімдіктің толығымен жойылуы
Ауыспалы - бетінде мұнай болмайды. Ол жарым-жартылай шөп өсімдіктердің өліміне әкеледі.

Апат нәтижесінде жоғары қысыммен топырақ бетіне мұнайдың шашылуы

Мұндай фонтан биіктігі көп територияны ластайды. Топырақта мұнай келесі жағдайда болады:

Бос, қозғалмалы сұйық жағдайда
Бос, қозғалыссыз жағдайда
Сорбирленген жағдайда(органикалық немесе органоминералды массамен байланысты)
Топырақ бетінде қабат ретінде

Профиль бойынша мұнай миграциясы екі әдіспен жүзеге асады:

Фронтальды ағу
Миграция каналдары арқылы гравитациялық ағу

Профиль бойынша мұнайдың орналасуы топырақтың генетикалық құрылымымен, механикалық құрамымен анықталады. Мысалы: шымды ақшыл сұрғыл түсті топырақта мұнай орналасуы элювиальды - иллювиальды типті болып сипатталады. Элювиальды горизонтта А2 - 0, 02-0, 08г/кг иллювиальды горизонтта В - 0, 15-0, 50 г/кг Сулы ерітінділерде топырақтан көмірсудың қарқынды шығуы температураға байланысты ауысады. Температура төмендесе мұнай компоненттерінің ерігіштігі төмендейді, ал миграция процесі ақырындайды.

Топырақтағы мұнайдың микробтық деградациясы

Қолайлы жағдайда мұнайды қышқылдандыратын микроорганизмдер метаннан ең ауыр көмірсуларға дейін бұзады. Кестеде мұнай компоненттерінің микроорганизмдерге тұрақтылығы көрсетілген.

Топ

Микроорганизмге әсері

Деградация дәрежесі, %

Мұнай компоненті

Топ: 1

Микроорганизмге әсері: Оңай

Деградация дәрежесі, %: 80-100

Мұнай компоненті: Н-алкандар, изоалкандар

Топ: 2

Микроорганизмге әсері: Деградацияланады

Деградация дәрежесі, %: 60-80

Мұнай компоненті: 6, 1, 5, және2 сақиналы циклоалкандар

Топ: 3

Микроорганизмге әсері: Қиын

Деградация дәрежесі, %: 45-60

Мұнай компоненті: 3 және 4 сақиналы циклоалкандар, ди және триароматикалық көмірсулар

Топ: 4

Микроорганизмге әсері: тұрақты

Деградация дәрежесі, %: 30-45

Мұнай компоненті: Тетроароматикалық көмірсулар, стерандар, тритерпандар,

Топ: 5

Микроорганизмге әсері: Өте тұрақты

Деградация дәрежесі, %: 0-30

Мұнай компоненті: Пентоароматикалық көмірсулар, асфальтендер, смола

Топырақтағы көмірсу қышқылдандыратын микроорганизмнің таксономиялық әртүрлілігі мен таралуы

Көмірсутектерді қолдану микроорганизмдердің уникалды қасиеті болып табылмайды. Микроорганизмдерді тотықтыратын активті көмірсутектер сонымен бірге басқа да көмірсутектер қолданылады: көмірсулар, спирттер, қанттар, май қышқылдар және т. б Мұнайды бұзатын микроорганизмдер биоәртүрлілігі бактериялармен және саңырауқұлақтармен жақсы зерттеліп, ұсынылған. Әртүрлі көмірсутектердің деградация қасиетін 20 бактерия туысында 19 ашытқы туысында 24 микроскопиялық мицелиальды саңырауқұлақтың туысында анықталған.

Соның ішінде бактерия туысы Achromobacter, Acinetobacter, Alcaligenes, Bacillus, Arthrobacter, Citrobacter, Clostridium, Corynebacterium, Cytophaga, Desulfovibrio, Enterobacter, Escherichia, Flavobacterium, Methanobacterium, Micrococcus, Micromonospora, Mycobacterium, Rhodococcus, Pseydomonas, Brevibacterium, Sarcina, Serratia, Spirillum, Vibrio, Thiobacillus, актиномицеттер - Streptomyces, Nocardia, мицелиальды саңырауқұлақтар - Aspergillus, Acremonium, Penicillium, Mucor, Fusarium, Trichoderma, ашытқылар - Candida, Endomyces, Rhodotorula, Torulopsis, Trichosporon, Endomycopsis, Hansenula, Saccharomyces

Топырақта көмірсутек тотықтыратын бактериялар кең тараған. Оларға: Pseudomonas, Rhodococcus, Mycobacterium, Arthrobacter, Bacillus, Brevibacterium туыстары жатады. Топырақта мекендейтін нағыз көмірсутек тотықтырғыш болып Pseudomonas, Bacillus, Arthrobacter, Micrococcus, Nocardia, Achromobacter туыстары болып табылады. Сонымен қатар, табиғи аймағына байланысты, өсуі мен топырақ типіне байланысты көмірсутек тотықтырғыш микроорганизмдер арасында әртүрлі таксономиялық топтар бар.

Жер шарындағы әртүрлі топырақты климаттық аймақтардағы топырақта көмірсутек тотықтырғыш артробактерияның саны өте жоғары екні белгілі. Arthrobacter бактерия туысы Арктикалық тундраның барлық топырақ бетінде табылған. Олар құмды топырақта 60% дейін, балшықта 90%ырақ бактерияның колония түзуші единицасының орта санын құрайды. Мұнаймен сіңірілген әртүрлі топырақтан бөлінген спора түзуші бактериялар Bacillus subtilis, аспорогенді ашытқылар туысы Candida туралы мәліметтер бар.

Вильюс және Каунас районында мұнаймен ластанған топырақта саңырауқұлақ арасында пеницил түрі басымдылық көрсетті. Мұнайды глюкозамен алмастырғанда Чапек қоректік ортада өсумен спора түзудің реттелуі 3 штамда Penicillium citrinum, P. Variable, Paecilomyces carneus анықтаған Fedorak (1984) мұнайда өсе алатын саңырауқұлақтың 70% Peniccilium туысына жатады. Aspergillus terreus, A. sulphureus, Mucor globosus, Fusarium sp. Ең мұнай бұзғыш изолятор болып табылады.