Сақтандыру операцияларына салық салу жүйесі, оны жетілдіру жолдары

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 87 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе . . . 3

І. Сақтандырудың экономикалық мәні, құрылымы . . . ……. . 5

1. 1 Қазақстан Республикасындағы сақтандырудың мәні мен түрлері . . . 5

1. 2 Сақтандыру секторының институционалдық құрылымы . . . 29

ІІ. Сақтандыру операцияларына салық салу ерекшеліктері . . . 38

2. 1 Сақтандыру операцияларына салық салу . . . 38

2. 2 Сақтандыру компанияларына салынатын салықтардың бюджеттегі рөліне экономикалық талдау . . . 50

ІІІ. Қазақстан Республикасындағы сақтандыру қызметін жетілдіру жолдары . . . 70

3. 1 Қазақстандағы сақтандыру операцияларына салық салу жүйесін жетілдірудегі мәселелер және оны шешу жолдары . . . 70

3. 2 Сақтандыру компанияларына салық салу жүйесін дамыту перспективалары . . . 76

Қорытынды . . . 84

Қолданылған әдебиеттер . . . 87

Кіріспе

Зерттеу жұмысының өзектілігі Қазіргі замандағы экономикадағы сақтандыру қаржылық тұрақтылық құрылымы ролін атқарады. Бұл мемлекетке, бизнеске, халыққа кездейсоқ жағдайлардан пайда болуына байланысты сол зияндарды өтейді.

Нарықтық экономика кезеңіндегі сақтандыру операцияларының салаларының, қызметтерінің өркендеп, дамып, әлеуметтік тұрғыдағы Қазакстандықтардың жағдайын көтеруге өзінің күрделі материалдық іргесін көрсетеді.

Сақтандыру экономикалық категориясы ретінде «қаржының» құрамдас бөлігі болып табылады. Сақтандыру теориясы қаржылық ғылымның бір бөлігі, ал сақтандыру ісі әрбір мемлекетте қаржылық несиелік жүйесінің бір бөлігі. Сақтандыру категория ретінде қоғамдық қатынастардың ертедегі көрінісі болып табылады. Сақтандырудың экономикалық маңыздылығы қоғамға қажетті. Сақтандырудың өз функциялары болады және өзіне тән нақты ерекшелігі бар. Олар: тәуекелдік, жинақылық, алдын алу, қор жинау, дамыту.

Сақтандыруды жүргізу үшін әртүрлі ұйымдастырушылық құқықтық сақтандыру нысандары арқылы сақтандыру компаниялары құрылады. Олар өздерінің әртүрлі сақтандыру қызметтерін нарықтық қатынасқа ұсынады.

Нормативтік және құқықтық базасының жоқтығынан бөлек министрліктер мен ведомствалар құрған жаңа сақтандыру ұйымдары пайда болды. Өкінішке орай, жаңа сақтандыру ұйымдарының басым көпшілігі тек атаулары бойынша ғана болды. Іс жүзінде олар жеке басының байлығы үшін, қолма-қолсыз ақшаны нақты ақшаға айналдыру үшін, кейде қылмыстық капиталды «жылыстау» үшін құрылған. Сөйтіп, бірқатар сақтандыру компаниялары сақтандыру несиелерін қайтармаумен байланысты ұрыстарға тап болды.

Диплом жұмыстың негізгі мақсаты сақтандыру операцияларына салық салу жүйесін зерттеп, жетілдіру жолдарын анықтау болып табылады.

Диплом жұмыс тақырыбымның өзектілігі сақтандырудың маңыздылығын, қажеттілігін, нарықтық қатынастағы орнын, сақтандырудың жіктелуін, сақтандыру соммасын, төлемін, операцияларына салық салуды, сый ақысын есептеу әдістемесі, кәсіпорындардың, ұйымдардың, азаматтардың жеке және медициналық сақтандырудың, азаматтық құқықтық жауапкершілігін сақтандыру, кәсіпорындардың мүліктік мүдделерін және Қазақстан Республикасының сақтандыру қызметінің дамуы мен өркендеуі ол нарықтық экономикалық қаржылық негізі.

Елде нарықтық өзгерістердің кеңеюі және тереңдеуімен бірге сақтандырудың қолдану сферасы да кеңеюде. Сақтандыру тәуекелдердің кең көлемін қорғайтын тиімді нарықтық механизмдердің бірі ретінде өндірістік, еңбек, экономикалық, қоғамдық және басқа да қатынастардың ажырамас бөлігі болып табылады. Сақтандыру институты халықты қорғау, техногендік, экологиялық және экономикалық қауіпсіздік аймағында маңызды мемлекеттік міндеттерді шешу үшін қолданылады.

Халықаралық тәжірибені ескере отырып, Қазақстан Республикасының

сақтандыру облысындағы реттеудің басымдылықтары өзіне мыналарды біріктіре алады:

• сақтандырушылар мен сақтанушылар мүдделеріне жауап беретін реттеудің нақты, екі жақты емес қағидалар мен процедуралардан тұратын жан-жақты заңдарды қалыптастыру;

• егер кейбір функциялар аймақтық билік органдарына берілсе, Қазақстан Республикасының шегіндегі сақтандыруды басқарудың нақты жүйесін орнату.

Сақтандыру нарығының жағдайы халықтың және шаруашылық субьектілердің сақтандыру мәдениетінің деңгейіне, сонымен қатар олардың осы нарыққа деген сенім дәрежесіне тікелей байланысты. Сондықтан қазақстандық сақтандыру нарығын нығайту ғана емес - бұл бөлімде белгілі бір жетістіктерге қол жеткізілді, бірақ сақтандыру сферасында жүргізілетін реформалар, нарықтық экономикада сақтандырудың рөлі мен орны туралы ақпаратты қоғамға жеткізе білу де маңызды болып табылады.

Дипломдық жұмыстың зерттеу пәні болып Қазақстан Республикаында сақтандыру нарығы болып табылады.

Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы сақтандыру операцияларын дамытудың негізгі бағыттарын жүзеге асырудың басты механизмдерін жетілдіру жолдарын қарастыру.

Дипломдық жұмыс объекті ретінде Қазақстан Республикасының сақтандыру компаниялары алынды.

Сақтандыру нарық шарттарында қоғамның экономикалық мүдделерін қорғаудың маңызды құралдарының бірі және қаржылық ресурстардың аккумуляциясының әдісі ретінде республика экономикасының дамуына әсерін тигізеді. Осымен байланысты отандық нарықта сақтандыру операцияларының дамуының тенденцияларын талдау қажеттілігі туындайды.

Диплом жұмысының міндеттері :

Қазақстан Республикасының сақтандырудың экономикалық мәнін анықтау
Сақтандыру операцияларына салық салу ерекшеліктерін көрсету және оның жетілдіру жолдарын анықтау.

Диплом жұмыстың құрылымы кіріспеден, үш бөлімнен және қорытындыдан тұрады.

І. Сақтандырудың экономикалық мәні, құрылымы

1. 1 Қазақстан Республикасындағы сақтандырудың мәні мен түрлері

Экономикада нарықтық реформалардың қозғалуына байланысты Қазақстан Республикасында сақтандыру ісін түбірімен өзгерту туралы сұрақ пайда болды.

80-жылдардың аяғында нарықтық экономиканың дамуының маңызды шарттарының бірі ретінде сақтандыру нарығын қалыптастырудың обьективті қажеттілігі пайда болды. Сонымен қатар ол өндіріс құралдарының тұтыну тауарларының нарығымен, капитал және бағалы қағаздар нарығымен, еңбек және жұмыс күші нарығымен тығыз байланысты нарықтық құрылымның ажырамас бөлігі болып табылады.

Республикадағы мемлекеттік сақтандырудың одан әрі дамуы тақырыбы, жолдары мен бағыттары талқыланды.

22 қаңтарда 1991жылы Қазақстан Республикасының Үкметінің қаулысы қабылданды, оған сәйкес республиканың Мемлекеттік сақтандыру басқармасы қаржы Министрлігінің ұйымдастырушылық құрылымынан бөлектенді. Сөйтіп, Мемлекеттік сақтандыру өз бетінше мемлекеттік ұйым болып қалыптасты, бұл оған сақтанушылардың мүддесінде өзінің қорлары мен құралдарын тиісті түрде қолдануға мүмкіндік берді.

90-жылдардың басында республикада Мемлекеттік сақтандырудың бірінші бәсекелестері пайда бола бастады - жеке акционерлік сақтандыру компаниялары мен қоғамдары. Екі жыл ішінде олардың саны 600-ден асты.

Бірақ сақтандыру нарығының қалыптасуы басынан бақылаусыз жүргізілді.

Қазақстан Республикасында сақтандыру бизнесін мемлекеттік реттеу жүйесін құру үрдісі созылып кетті. «Қазақстан Республикасында сақтандыру туралы» бірінші заңы 1992 жылы шілдеде қабылданды және 1 қыркүйекте қолданыла бастады. Заң сәтсіз болып шықты. Онда ең бастысы болған жоқ - сақтандыру ұйымдарының, сақтандыру қызметін лицензиялау және мемлекеттік тарапынан бақылау механизмдері қарастырылған жоқ. Заң шынайы бәсекелестікпен қамтамасыз ете алған жоқ. Сақтандыру компаниялары бір-бірімен бәсекеле отырып, сақтанушылардың мүдделері зардап шегетін шекарадан аттап өтті.

«Қазақстан Республикасында сақтандыру туралы» қолданыстағы Заңға кемшіліктері мен жетіспеушіліктері белгілі бір мөлшерде Қазақстан Республикасының Президентінің 1994 ж 16 сәуірден, «Сақтандыру нарығын қалыптастыру мен дамыту бойынша ұйымдастыру-құқықтық шаралары туралы» Жарғысымен түзетулер енгізілді. [2. 25]

Бұл жарғымен сәйкес сақтандырудағы лицензиялық және қадағалау мемлекеттік органының өкілеттілігіне ие Қазақстан Республикасының Қаржы Министрлігінің қарамағында департамент құрылды.

Бірақ кейіннен сақтандыру департаментінің қызметінде ведомстволық және корпаративті бағыттылық пайда болды. Ол қаржы Министрлігінің мүдделерін қолдады.

Сонымен қатар сақтандыру департаменті өте маңызды миссияны орындады - сақтандыру нарығы уақытша жұмыс істейтіндерден, өтірік сақтандырушылардан және басқа да іскерлерден тазартылды. Нәтижесінде бір жыл ішінде сақтандыру ұйымдарының саны 10 есеге азайып кетті. Сақтандыру күрделі бизнес болып табылатын ұйымдар ғана калды.

Сақтандырудың құқықтық базасын қалыптастыру үшін мықты негізін қалаған бірінші заң актісі ретінде, 2008 ж. қазанда қабылданған «Сақтандыру туралы» заңының күшіне ие Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы болды. Ол мемлекеттік және жеке сақтандыру ұйымдарының еркін шынайы бәсекесі үшін нақты жағдайларды қалыптастырды, шетел инвестициялары үшін ішкі сақтандыру нарығын ашты.

Жарлыққа сәйкес сақтандыру қызметін реттеу үшін ведомстволық және корпаративті қадағалаулардан тәуелсіз, еркін мемлекеттік орган құрылды -қаржылық нарық қадағалау және қаржылық ұйымдарды бақылаудағы Қазақстан Республикасының Агенттігі.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сақтандыру қадағалауына келесі функциялар жүктелді: сақтандыру ұйымдарын тіркеу, оларға сақтандырудың белгілі бір түрлерін жүзеге асыру үшін лицензиялар беру, барлық сақтандыру компанияларының қызметіне бақылау орнату, практика мен сақтандыру қызметін жалпылау, республикадағы сақтандыру нарығының дамуында заңдарды дамыту мен жетілдіру бойынша ұсыныстарды белгіленген тәртіппен жасау және ұсыну.

2007 жылдың 1 қаңтарына 70 сақтандыру ұйымдары өз қызметін жүзеге асыру құқығына лицензияны иеленді, бірақ, 2007 жылдың аяғына тек 42 ұйым ғана сақтандыру келісім-шарттарын жасады, соның ішінде өмірді сақтандыру бойынша бір сақтандыру ұйымы, 3 - шетелдіктердің қатысуымен және 3 - 100% мемлекеттің қатысуымен. 2008 жылдың статистикалық мәліметтеріне сүйене отырып казіргі кезде 36 сақтандыру компаниясы және 2009 жылы 38 сақтандыру компаниялары жұмыс атқарып жатыр.

Қазақстан Республикасының қаржылық жағдайы жақсы даму мен тұрақты динамикалық өсуімен сипатталады. 2008 жылғы қарқынды экономиканың дамуы сақтандыру нарығының активті өсуіне ықпал етті. Сақтандыру ұйымдарының өзіндік активтері, жинақтық сыйақылары, капиталы елеулі деңгейге өсті. Сақтандыру нарығының тенденциясыеың өсуі нығайтылды.

Қазақстан Республикасының 2008-2009 жылғы әр қадам сайын жүзеге асып отырған сақтандыру нарығының бағдарламасындағы бекітілген мақсат, шешімдер жүзеге асырылуда және олар Қазақстан Республикасының экономикасына сақтандыру нарығына дивидиенттер әкелуде сонымен қатар ең бастысы тұтынушыларға пайда әкелуде.

Сақтандыру индустриясына тіректілік пен сенімділікті нығайту, сақтандыру нарығының инфрақұрылымын жақсарту, сақтандыру қызмет көрсетулерінің сапасын жоғарылату, ерікті және міндетті сақтандыру бойынша жаңа класстардың туындауына, халықаралық стандарттардеңгейіне дейін заңдық базаларын жетілдіруге, тиімді бақылаудың өсіміне және сақтандыру нарығының субектілерін реттеуге 2008жыл оңтайлы жетістіктер жылы деп танылды.

Қазақстан Республикасының заңдық актілерінде «сақтандыру міндеттемелері» бойынша енгізілген толықтырулар мен өзгерістер сақтандыру қатысушыларына сақтандыру нарығындағы 2005жылғы ең маңызды оқиғаларының бірі болып отыр. Европалық бірлестікбасшылығына сәйкес мемлекеттік органдар сақтандыру нарығын реттеуге байланысты заңдар өткізе бастады. Қазақстан Республикасының заңдық актілерінде болған өзгерістер қаржылық тұрақтылықтың сапалық жағдайы жоғары болуын талап етеді. Қазақстанның халықаралық экон. омикалық қатынастарға қатысуға және отандық сақтандыру нарығының мемлекет аралық сызбаларында, қайта сақтандыруда құқықтық шарт жасайды.

Қазіргі таңда Қазақстан Республикасында шетелдік сақтандыру ұйымдарының өкілдігі және 12 сақтандыру брокерлері, 30 актуарилері, 36 аудиторлық ұйымдары бар.

Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының 2006 жылғы көлемі 67 123, 1млн. теңгені құрады, ол былтырғы көрсеткіштен 27 145, 0 млн теңгеге немесе 67, 5%-ға асты. Нарықты шоғырландыру едәуір өсті. 10 сақтандыру компаниясының үлесі 80% құрады. Ал 2008 жылдың каңтарында сақтандыру компаниясының саны 40-қа жетті.

Қайта сақтандыруға берілген сақтандыру сыйақыларының көлемі 26 652, 5 млн. Теңгені құрады немесе сақтандыру сыйақыларының көлемінен алғанда 39, 7% . Осыған орай резидент емес тұлғаларға қайта сақтандырудың жалпы сыйақыларының көлемінен 35, 2% берілген.

Жалпы 2005 жылғы сақтандыру төлемдерінің көлемі 10769, 8 млн. теңге болды. Өткен жылмен салыстырғанда 59, 7%-ға өсті. Бұған орай сақтандыру төлемдерінің үлесі қайта сақтандырудың орнын толтыруға байланысты 21, 5%-ды құрады.

Сақтандыру сыйақыларының көлемі (73000млрд теңге) 2005 жылдың қорытындысы бойынша 0, 91%, ал 2007 жылы 0, 74% болған. Бұл көрсеткіш халық көңіліне қарай сақтандыру сыйақыларының көлемін де жоғарлатады. Ол 4, 5 мың теңгеге жуық болды. Ал өткен жылмен салыстырсақ 1, 8 теңгеге өскен. Сақтандыру активтерінің жиынтық көлемі 73 346, 3 млн теңгеге, ал 2004жылдан 66, 3%-ға көп. Жеке капиталының көлеиі 35 897, 7млн теңгеге, яғни 49, 2%-ға жеткен. Салыстыра алса 2005 жылы 2007 жылдан 24 053, 4 млнтеңгеге көп. Бұндай жетістік сақтандыру ұйымдарына 10, 7 млрд теңге көлемінде пайда түсіреді және 2005 жылдың түскен түсімі 4, 0 млрдтеңгеге артық . Евразия сақтандыру компаниясының 2008 жылғы таза пайдасы 3 614, 5 млн теңгені құрады.

2009жылдың 1 қаңтарында міндетті сақтандыру бойынша көрсеткіш 28 086, 5 млн теңгені құрады. Ол өткен жылғы көрсеткішті 93, 6%-ға өсіреді. Сақтандыру резервтерінің көлемі 21 010, 5 млн теңге, ол 2005 жылдың 1-ші қаңтарындағы көрсеткіштен 157, 8%-ға артық. Сақтандыру резервтеріндегі қайта сақтандырушының үлесі 11 073, 8 млн теңге.

Сақтандыру ұйымдарының инвистициялық қоржынындағы мемлекеттік құнды қағаздар үлесі 51, 2%-дан 38, 2%-ға төмендеді, ал мемлекеттік емес құнды қағаздар эмитенттері28, 1%-дан 37, 4%-ға және 2-ші деңгейлі банктердің салымдары 20, 7%-дан 23, 4-ға өсті.

Сақтандыру ұйымдарының азаюына сақтандыру заңдарының өзгерісіндегі талаптардың орындалу ерекшеліктерін қолға алуына байланысты болды. Бірақ, сонымен қатар, сақтандыру компанияларының капитализациясының көбеюі олардың қаржылық тұрақтылығы мен нарықтың капитализациясына себепші болды.

Қазақстанның сақтандыру нарығының құралдары арқылы оның құрылымын келесі сипатта көрсетуге болады

1-сызба

1-Сызба. Қазақстандық сақтандыру нарығының құрылымы

Дерек көзі: Жуйриков . К. К, Назарчук И, Жуйриков Р. Страхования: теория, практика, зарубежный опыт: Учебник - Алматы, ОФ «БИС», 2000г.

Қазақстан Республикасында екі негізгі нарық анықталған: өмірді сақтандыру және жалпы сақтандыру. Одан басқа, міндетті және ерікті сақтандыру кластары бөлінген. «Сақтандыру қызметі туралы» Заңымен біздің елде міндетті сақтандырудың кластары қарастырылмайды. Мұнда оның әрбір түрі сақтандырудың бөлек түрі екені айтылған. Әрбір кластың мазмұны сақтандырудың міндетті нысанында оны жүргізу және қосымша талаптарының шарттары бойынша заң актісімен орнатылады. Бүгінгі күні міндетті сақтандырудың шарттарын регламенттейтін 5 қаулы қолданылады: автокөлік транспорт иелерінің АҚЖ (31. 10. 96 ж бастап) ; жолаушылар алдындаңы тасымалдаушының АҚЖ (14. 10. 96 ж бастап) ; ауыл шаруашылық өндірісін міндетті сақтандыру (10. 12. 96 ж бастап) ; жеке нотариустардың АҚЖ (29. 06. 98 ж бастап) ; төрешілер сот мен олардың мүлкін, медициналық қызмет көрсету және санаторлы-курортық емдеуді міндетті мемлекеттік сақтандыру (19. 03. 97 ж бастап) .

Бұдан басқа, міндетті сақтандырудың 15-ке жуық түрі бар, олардың көбісі бойынша оларды жүргізу шарттары нақты заңды түрде анықталмаған. Мысалы, еңбек міндеттерін орындау барысында жұмыскердің өміріне келтірілген зиян үшін жауапкершілікті міндетті ( «Қазақстан Республикасының еңбек туралы» Заң, 10. 12. 2006 ж №493-1), мұнай операцияларын жүзеге асырумен байланысты тәуекелдерді міндетті сақтандыру (Қазақстан Республикасының «Мұнай туралы» Заң, 28. 06. 95 ж, №2350), міндетті экологиялық сақтандыру (Қазақстан Республикасының «Қоршаған ортаны қорғау туралы» Заң, 15. 06. 97 ж. , №160-1) және т. б. Сақтандыру ісінің мәні мен функциясы, яғни қызхметтері. Экономикалық сақтандыру категориясының құрамдас бөлігі. Бірақ егер қаржы толығымен бөлініспен қайта бөлініспен, табыс және жинақты бөлумен байланысты болса, ал сақтандыру тек қайта бөлініс қатынасын жүзеге асырады.

Сақтандыру мәні мен оның қызметінде келесі міндеттер байқалады, және олар сақтандырудың қаржы жүйесіне кіреді:

Негізін анықтаушы қауіп қатер қызметі болып келеді, сақтандыру қаупі, қауіптің ықтималдылығына байланысты негізінде сақтандыру азаматтарға және қаржылай көмек көрсету;
Өмірді сақтандыру категориясында несие категориясымен біршама жақын, келісім шартта жиналым келісілген деңгейін келісу, ақша сомасын жинау, сақтау өмір сүру күніне және жанұяныңғ молшылығын сақтандыру сұранысына байлансысты;
Бақылау қыметі бұл сақтандыру қызметі нің сақтандыру қорының құрамына кіруін қатаң сақтайды;
Жалпы қызмет жоғарғы қызметтер сақтандыруда бірге жүріп отырады. Және бақылау қызметінің жұмысымен сұранысқа ие боладыды, сонымен бірге оның негізгі ерекшелігі сақтандыру операцияларын дұрыс жүргізуге әсерін тигізеді.

Егер Қазақстан Республикасының қаржы Министрлігі қаржы-шаруашылық қызметтің бөлек жақтарын тексеру нәтижесінде бұзушылықты анықтайтын болса, онда ол сақтандыру ұйымдарына резервтік қордың мөлшерін ұлғайту туралы, тарифтерді, мөлшелемелерді, сақтандыру салымдарын, ережелер мен сақтандыру шарттарының, уақытша бос құралдардың салымының сипатын өзгерту туралы бұйрық беруге құқылы. Сонымен қатар қайта сақтандыру схемасын өзгертуге немесе енгізуге бұйрық бере алады.

Егер сақтандыру ұйымы берілген бұйрықтарды орындамаса және тексеріс кезінде табылған бұзушылықтарды жоймаса, Қазақстан Республикасының қаржы Министрлігі берілген лицензиялардың қызметін уақытша тоқтатуға, олардың қызметін шектеуге, осы лицензияларды жоюға немесе сақтандыру компаниясының қызметін толық тоқтату туралы шешім қабылдауға құқылы.

Ол Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарымен белгіленген міндеттерімен байланысты, яғни қауіп-қатердің көзі ретіндегі көлік құралдарын пайдалану нәтижесінде үшінші жақтың өміріне, денсаулығына және (немесе) мүлігіне келтірілген зиянды қалпына келтіру. Бұл жағдай Қазақстан Республикасының көлік құралдары иесінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру туралы заңдарымен қарастырылған сақтандыру төлемдері жетпеген жағдайда қолданылады.

Сақтандыру сферасындағы тәртіп бұзушылықтың өсуінің себебі ретінде Қылмыстық кодексте сақтандыру жағдайын бұрмалау үшін жауапкершіліктің болмауын, жалақы мөлшерінің өте аз болу себебінен оперативті жұмыс және тергеу бөлімдерінен тәжірибелі қызметкерлердің кетуі нәтижесінде сол бөлімнің кәсіпқорлығының жетіспеуін айтуға болады. Бірақ, полиция әлсіздігі сақтандыру сферасындағы бұзушылық тамырларын ашып көрсетпейді. Олар өмірдің экономикалық және психологиялық жазықтықтарында орналасқан. Ашып айтатын болсақ, көптеген біздің отандастарымыз үшін сақтандыру қараңғы орман болып табылады.

Алғашқы көзқараста сақтандыруда барлығы жеңіл және түсінікті болып көрінген. Сақтанушы сақтандырушыға сақтандыру сыйлығын төлейді, және сақтандыру жағдайы пайда болған кезде өзінің жоғалтуларының белгілі бір орнын толтыратын соманы алады. Сақтандыру жағдайы болмаған кезде сақтандыру жарнасы сақтандырушыда қалады.

Біркүндік сақтандыру компанияларының алаяқтары, халықтан қаражат жинайтын, қаржылық компаниялармен келісе отырып, көп алымдарға ие болған. Қаржылық фирмалардың жарнамалық буклеттерінде тұрғындардың барлық салымдарын сақтандыратыны туралы айтылған.

Сақтандыру нарығы өзара байланысты бірқатар функцияларды атқарады:

компенсациялық (қайтарымды), жинақтау, бөлу, алдын-ала ескертетін және инвестициялық.

Сақтандыру нарығының негізгі функциясы оның арқасында сақтандыру институты бар. Оның мазмұны сақтандыру объектісі болған жағымсыз құбылыстар орын алғанда зиянның орнын толтыру нысанында заңды және жеке адамдарға сақтандыру қорғанысын қамтамасыз ету. Сақтандыру функциясының тағы бір ерекшелігі өмірді сақтандырумен қамтамасыз етеді және алдын-ала келісілген сақтандыру соммасын сақтандыру келісім-шартының есебіне жинауға мүмкіндік береді.

Бұл функция сақтандыру қорғанысының механизмін іске асырады. Функция мәні сақтандыру қорын қалыптастыру және мақсатты қолданумен сипатталады. Сақтандыру қорының қалыптасуы, сақтандыру тұрақтылығына және сақтандыру төлемдеріне кепілдік беретін сақтандыру резервтерінің жүйесінде жүзеге асырылады.

Алдын ала ескеру жағдайын бақылайтын және орындайтын функция ескерту функциясы. Сақтандыру нарығының сақтандыру қызметін жүзеге асырумен тікелей байланысты емес. Берілген функция сақтандыру жағдайларың алдын-ала ескерту және зиянды азайтуға бағытталған. Алдын-ала ескертетін функциясы жазатайым оқиғалар мен стихиялық апатты болдырмау немесе кішірейту кеміту шараларына жұмсалған қаржыландырумен қамтамасыз етіледі. Осындай қаржыландыру алдын-ала ескертетін шаралар қорынан жүзеге асырылады. Алдын-ала ескертетін функциясын жүзеге асыру.

Сақтандыру қызметімен ұсынылған тізімге төменде көрсетілген сақтандырудың класстары мен түрлері кіреді.

Міндетті сақтандыру түріедегі азаматтық құқықтық жауапкершілік

1. транспорттық құрал иесі;

2. жолаушылар алдындағы тасымалдаушы;

3. аудиторлар мен аудиторлық ұйымдар,

4. жеке нотариустар

5. туроператор мен турагенттіктер

6. қызметтері - жаңғаа зиян келтіру қаупімен байланысты объект иелері.

7. қызметтік міндеттерін орындау барысында жұмысшының денсаулығына және өміріне зиян келтіргені үшін жұмыс берушінің азаматтық құқықтық жауапкершілігін сақтандыру

8. өсімдік шаруашылығын сақтандыру

9. экологиялық сақтандыру.

Ерікті сақтандыру түрлері:

1. Жазым жағдайлардан сақтандыру

2. ауру түрлерінен сақтандыру

3. көлік құралдарын сақтандыру

4. темір жол транспорттарын сақтандыру

5. әуе транспорттарын сақтандыру

6. су транспорттарын сақтандыру

7. мүлікті зияннан сақтандыру

8. жүктерді сақтандыру

Қазақстан Республикасының «Өзара сақтандыру туралы» Заңын жүзеге асыру мақсатында 2009 жылы 8 өзара сақтандыру қоғамдары (ӨСҚ) құрылды, оның ішінде 4 ӨСҚ Қостанай облысында және бір-бір ӨСҚ Қарағанды, Ақмола, Солтүстік Қазақстан және Шығыс Қазақстан облыстарында, олар жалпы сомасы 3, 9 млрд. тенгеге 1, 5 млн. га сақтандырылған егістік көлемін қамтыды

Себептердің басқа бөлігі, компания клиент туралы ұмытып кетті деген елеске әкелетін аралық бақылаудың болмауымен байланысты.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.