Кәсіпорын жұмысындағы өнім сапасы мен бағасының реттік рөлі

Жоспар
Кіріспе

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 1
1 Өнім сапасының мәні және оған әсер ететін факторлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2
1.1. Өнім сапасын анықтайтын көрсеткіштер ... ... ... ... ...
1.2 Өнім бағасын анықтау жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.3 Стандарттау және сертификаттау ... ... ... ... ... ... ... ..
2. Шымкент облысында өндірілетін
«Шымкент пиво» өнімінің сапалық көрсеткішін талдау ... ... ... ... ... ...
2.1 «Шымкент пиво» өнімінің бағасын анықтау ... ... ... ... ..
3. «Шымкент пиво» өнімінің бәсекеге жарамдылығын анықтау ... ... ... ... ... ... ...
3.1 «Шымкент пиво» өнімінің сапасын жетілдіру ... ... ... .
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

Қазіргі нарықтық экономика негізінде шығарылған өнімнің сапасына басқалай талап қояды. Бұл қазіргі дүниеде кез келген кәсіпорынның өміршеңдігі, оның тауарлар нарығындағы және қызмет көрсетудегі орнықты жағдайы бәсекеге жарамдылық деңгейін көрсетеді.
Өз кезегінде бәсекеге жарамдылық екі көрсеткішке байланысты—баға деңгейіне және өнім сапасы деңгейіне.
Ал екінші фактор бірте-бірте бірінші орынға шығады. Еңбек өнімділігі, ресурстардың барлық түрлерін үнемдеу өнімнің сапасына тікелей орын береді.
Өнімнің бәсекеге жарамдылығы өнім рынокта жеңіл және тез сатылады. Әрбір сатып алушы өзінің жеке мұқтажын ең жоғары қанағаттандыратын тауарды ғана алады. Жалпы алғанда, сатып алушылар бағалармен салыстырғанда қоғамдық мұқтажына толық сәйкес келетін тауарды сатып алады. Сондықтан, сатып алушының тауарға деген қанағаттанушылық деңгейінде жеке дара көрсеткіштер пікір жиынтығын құрайды, оның тағы да нарықтың пайда болу қарсаңында қалыптасады.
Өнім сапасы барлық уақытта да бірінші орында тұрaды.Себебі, нарықта тауардың жылжуына, бәсекелестікке тікелей байланысты.
Қазіргі жағдайда біздің өндірістер көптеген қиыншылықтармен соқтығысуда, өндірістердің қысқаруы, көптеген зауыттардың тоқтауы, жалақының төмендеуі және дер кезінде алмауы. Осы кезде сұрақ туындауы мүмкін: « қайдағы тауардың сапасы осындай қиыншылықта?
Әйтеуір өндіріс орындар тоқтап қалмаса болды» деген
тұжырым үлкен қателікке алып келеді. Себебі көптеген елдердің тәжірибесі бойынша кризистен, яғни қиыншылықтан шығар жолдың бірі осы тауардың сапасына байланысты екенін көрсетіп отыр.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ БЕРУ МИНИСТРЛІГІ

Қ.А.ЯССАУИ АТЫНДАҒЫ
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ ШИ.

ЭКОНОМИКА МЕНЕДЖМЕНТ КАФЕДРАСЫ

ТАҚЫРЫБЫ: КӘСІПОРЫН ЖҰМЫСЫНДАҒЫ

ӨНІМ САПАСЫ МЕН БАҒАСЫНЫҢ РЕТТІК РӨЛІ.

ОРЫНДАҒАН: ЖҰМАБАЕВА
П.
ТОБЫ:
82-11
ҚАБЫЛДАҒАН: МЕРГЕНБАЕВА. А

ШЫМКЕНТ-200
Қорытынды

Осы курстық жұмысымды жаза отырып, ең бірінші рөлде
өнімнің сапасы екенін және өнім сапасы бәсекелкстікті дамытуға
тікелей әсер етіп,өндірісті ары қарай дамытуына ықпалын тигізетініне анық
көзім жетті.
Кәсіпорында шығарылған өнімнің бағасы—нарықтық жағдай қызметтің
негізгі факторы болып табылады.Себебі, нарықтық саралымды кеңейтуді,
кәсіпорындарды жандандыру, пайданың артуын қамтамасыз етеді.
Халықтық тәжірибеде көрсеткендей, сапалылықты арттыру қызметі
жүйелік басқару шеңберінде жүргізілуі мақсатқа сай болғаны дұрыс, өйткені
өнімнің барлық өміршеңдік кезеңін қамтиды—жобалаудан бастап жұмысшыларға
және кәдеге жаратуға дейін.
Өнімнің сапасын басқаруда нормативтік актілерді іске асыру сапаны
және өнім қауіпсіздігі заңдылығын қамтамасыз етуде тиімділік жүйені
ұйымдастыруды талап етеді. Шетелдік және отандық практиканы еске ала
отырып, құрылған өнімнің сапасын бақылаудың нормативтік құқықтық бағасы
Қазақстан Республикасының аумағында адамның және жеке тұлғаның құқығының
бұзылуында құқықтарын және мүдделерін қорғаудан тұрады.
Дайындалған өнімнің сапасының түпкілік бағалылығы сертификат
көмегімен жүзеге асырылады, өнімді сынауды, тиісті сертификат беруді,
бағалау сынағының көмегімен кейінгі өндірістің жағдайы үшін өнімді
таңбалауды және бақылауды білдіреді.
Өнімнің сапасын басқару стандарттауға негізделеді. Ол ұлттық
шаруашылықтың, халықтың, қорғанысының, экспорттық қажеттілігі үшін
дайындалатын өнімдерге үдемелі талаптарды анықтайтын нормативті-техникалық
негізі болып табылады.
Өнім сапасын басқару—бұл белгілеу, қамтамасыз ету және сапаның
қажетті деңгейін қолдау мақсатындағы құру және пайдалану немесе өнімді
тұтыну кезіндегі жүргізілетін- іс-әрекет
Соңғы кездерге дейін кәсіпорындарда сапа проблемасын шешу кезінде
нарықтылық қажеттілік есепке алынбай өнім сапасы техникалық деңгейге
бағытталады. Сапаны басқару мәселелерімен техникалық бақылау және сапаны
талдау бөлімдері айналысты. Олардың функцияларына бұйымдар параметрлерін
тексеру, өндірістік процестердің әрбір операцияларында қолданылатын
шикізаттар, материалдар, жабдықтардың дәлдік жұмыстары, өнімде табылған
кемістіктер, оларды талдау және себептерін белгілеу кіреді.
Өнімнің сапасын басқаруды жетілдіруде отандық өндірушілердің алдына
қойылатын негізгі проблемалар, олар:
• өнімнің сапалылығын басқару жүйесіне маркетинг қызметі механизмін
қосу;
• тұтынушыға және барлық өндірістік қызметтерде сапаны басқару жүйесін
қалай бағыттау;
• өнімнің өмірлік кезкңінің барлық белестеріндегі сапаны басқару
жүйесіндегі механизм әсерлерін күшейту керек;
Сапаны басқару жүйесін енгізу кәсіпорында мынадай міндеттерді шешуге
мүмкіндік береді:
• жоғары сапалы өнімнің тұрақтылығын қамтамасыз ету;
• өнім көлемі ұлғайту және оны сататын нарықты табу;
• жоғары бағада сататын өнімді көбейту мүмкінділігін қарастыру;
• өнімнің бәсекеге жарамдылығы және қаржы жағдайының тұрақтылығы
жөніндегі проблемаларды шешу.
Сонымен, өнімнің сапасын басқару әрбір кәсіпорындарда жүйелі түрде іске
асқан жөн деп ойлаймын.

Мазмұны.

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... 1
1 Өнім сапасының мәні және оған әсер ететін

факторлар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... 2
1.1. Өнім сапасын анықтайтын көрсеткіштер ... ... ... ... ...
2. Өнім бағасын анықтау
жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3. Стандарттау және сертификаттау ... ... ... ... ... .. ... ...
2. Шымкент облысында өндірілетін
Шымкент пиво өнімінің сапалық көрсеткішін

талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...
2.1 Шымкент пиво өнімінің бағасын анықтау ... ... ... ... ..
3. Шымкент пиво өнімінің бәсекеге жарамдылығын

анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ...
3.1 Шымкент пиво өнімінің сапасын жетілдіру ... ... ... .

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... .

Кіріспе

Қазіргі нарықтық экономика негізінде шығарылған өнімнің
сапасына басқалай талап қояды. Бұл қазіргі дүниеде кез келген
кәсіпорынның өміршеңдігі, оның тауарлар нарығындағы және қызмет
көрсетудегі орнықты жағдайы бәсекеге жарамдылық деңгейін көрсетеді.
Өз кезегінде бәсекеге жарамдылық екі көрсеткішке
байланысты—баға деңгейіне және өнім сапасы деңгейіне.
Ал екінші фактор бірте-бірте бірінші орынға шығады. Еңбек
өнімділігі, ресурстардың барлық түрлерін үнемдеу өнімнің сапасына
тікелей орын береді.
Өнімнің бәсекеге жарамдылығы өнім рынокта жеңіл және тез
сатылады. Әрбір сатып алушы өзінің жеке мұқтажын ең жоғары
қанағаттандыратын тауарды ғана алады. Жалпы алғанда, сатып алушылар
бағалармен салыстырғанда қоғамдық мұқтажына толық сәйкес келетін
тауарды сатып алады. Сондықтан, сатып алушының тауарға деген
қанағаттанушылық деңгейінде жеке дара көрсеткіштер пікір жиынтығын
құрайды, оның тағы да нарықтың пайда болу қарсаңында қалыптасады.
Өнім сапасы барлық уақытта да бірінші орында
тұрaды.Себебі, нарықта тауардың жылжуына, бәсекелестікке тікелей
байланысты.
Қазіргі жағдайда біздің өндірістер көптеген қиыншылықтармен
соқтығысуда, өндірістердің қысқаруы, көптеген зауыттардың тоқтауы,
жалақының төмендеуі және дер кезінде алмауы. Осы кезде сұрақ
туындауы мүмкін: қайдағы тауардың сапасы осындай қиыншылықта?
Әйтеуір өндіріс орындар тоқтап қалмаса болды деген
тұжырым үлкен қателікке алып келеді. Себебі көптеген елдердің
тәжірибесі бойынша кризистен, яғни қиыншылықтан шығар жолдың бірі
осы тауардың сапасына байланысты екенін көрсетіп отыр.
Өнім сапасы жоғары болған сайын тұтынушылардың қауіпсіздігі
мен сенімділігі арта түседі. Өнім сапасы—бұл белгілі мұқтаждылықты
қанағаттандыруға үлкен себебші болатын өнімнің пайдалылығының жиынтық
ерекшелігі. Өнімнің сапалылығы тек техникалық, тауар тану ғана
емес, сонымен қатар ең маңызды экономикалық санаты ретінде ол
тұтыну құнына тығыз байланысты. Егер тұтыну құны—бұл жалпы алғанда
тауардың пайдалылығы болса, ал өнімнің сапалылығы—бұл оны
пайдаланудағы нақтылы жағдайда тұтыну құнының деңгейіндегі көрінуі.

Өнім сапасын бақылау және бір жүйеге келтіру үшін арнайы
басқару жүйесі құрылады. 1987 халықаралық стандарттау ұйымы
халықаралық стандарттарды дайындады. Республикада қолданып жүрген
стандарттық жүйе құқықтық және әлеуметтік экономикалық мақсаттарды
көздейді:
■ Бірінші заңдылық тәртіпке сәйкес тұтынушылардың және
үкіметтің мүдделерін және өнімнің сапасы, қоршаған
табиғи ортаны, өмір қауіпсіздігін, халықтың денсаулығын
қорғауды қамтамасыз етеді.
■ Екіншіден, өндірісті әзірлеуде, өнімді пайдалануда
техникалық бірлікке кепілдік береді.
■ Үшіншіден, стандарттық жүйе әлеуметтік экономикалық
бағдарламалардың, жобалаудың нормативтік-техникалықбазасы
ретіндеқызмет етеді.

Сонымен, біздің республикада өткізіліп жатқан нарыққа көшу
сапа және өнімнің бәсекеге жарамдылығы жөніндегі мәселеге жаңдан
қарауға мәжбүр етеді. Егер бүгін емес, ол ертең бәсекелестік
нарығының дамуы өнімнің сапалық даму серпінін және деңгейін
арттыруға еріксіз көндіретін болады.

Өнім сапасының мәні және оған әсер ететін
факторлар.

Өнім (лат. Produktio, producere—производить)—белгілі бір уақыт
аралығында (дүние жүзінде, елде, шаруашылық саласында, кәсіпорында,
жеке қызметкер өндірген) өндірілген өнімдердің бүкіл көлемі; ғылымы-
техникалық талдамаларды, өндірістік-техникалық мақсаттағы өнімдерді,
халық тұтынатын тауарларды, құрылыс обьектілерін, жұмыстарды,
қызметтерді қоса алғанда, қоғамдық және жеке бастың қажеттіліктерін
қанағаттандыруға арналған еңбек қызметінің нәтижесі. Еңбек нәтижелері
заттандырылған ( шикізат, материалдар, тамақ, химия өнімдері, техникалық
қондырғылар мен олардың бөлшектері) және заттандырылмаған ( энергия,
ақпарат, көрсетілетін қызметтің кейбір түрлері)болуы мүмкін. Материалдық
өндіріс саласында өнім жасалады. Кейбір кәсіпорындар мен салаларда
заттай өнімге( машина, жабдық, аяқкиім, т.б.) бөлінеді. Аяқталған
жұмыстар кешені, құрылыс кезеңі немесе обьектісі де өнім деп
ұғынылады.
Өнім сапасы--өнімнің жаңалық деңгейін, беріктігін,
төзімділігін,үнемділігін, эргономикалық, эстетикалық, экологиялық және
басқа тұтыну қасиеттерін көрсететін, оған өндірістік қатынастар
жүйесінде шартты немесе болжалды қажеттілікті қанағаттандыру
қабілетін беретін қасиеттердің жиынтығы. Өнім сапасына қойылатын
талаптарды тұтынушылар ( тапсырыс берушілер),
талдамашылар,дайындаушылар, сондай-ақ мемлекеттік органдар
қалыптастырады және тиісті нормативтік—техникалық құжаттар мен
шарттарда баянды етіледі.
Сапа—тауардың белгілі бір қажеттілікті қанағаттандыруға
бағытталған тұтыну қасиетін айтамыз. Тауарға байланысты тұтыну құны,
сапа және пайдалылық эффектісі түсініктері қолданылады. Тұтыну құны--
тауардың қажеттіліктерді қанағаттандыруы болса, сапа—белгілі бір
тұтынушыға бағытталған пайдасының қажеті деп атайды, пайда
эффектісі—нақты пайдалылық қасиеті деп айтылады.
Бір тауар бірнеше сапада әртүрлі тұтыну құнына ие болу
мүмкін. Сол үшін технологтардың негізгі мақсаты тауардың тұтыну
құнын ешқандай шығынсыз толық пайдалану мүмкіндігін анықтау керек.
Оны келесі турде көрсетуге болады: КПЭ 1

КПЭ 2 КПЭ 3

Бұдан келесі қорытынды шығады:
а) тұтыну құны 3 бағытта пайдаланылады.
б) тұтыну құнын пайдалану деңгейі 90% болу керек.
в) тұтыну құнының кейбір қасиеттері әр түрлі сферада

қолданылады, ол ортақ боялған дөңгелек барлық 3 бағытта
да қолданылады, товар қасиетін көрсетеді.
Мысалы, машина жасау өндірісі тұтыну құнын пайдалану деңгейі 40-
70% құрайды.

Өнім сапасына әсер ететін факторлар.

Әр бір мекемеде өнім сапасына әр түрлі факторлар әсер етеді
және олар ішкі және сыртқы факторларға бөлінеді.
Ішкі факторларға мекеменің сапалы тауар өндіре алуы немесе
мекеменің іскерлігі мен өнімділігіне байланысты. Олар көп
болғандықтан мына топтарға бөлінеді:
• Техникалық;
• Экономикалық;
• Психологиялық;
• Әлеуметтік ұйымдастыра білу.

А) Техникалық фактор -- тікелей өнімнің сапасына әсер етеді.
Сондықтан жаңа технология енгізу, жаңа материалдар қолданып,
бәсекеге жарайтындай өнім шығаруының бірден бір жолы болып табылады.
Б) Ұйымдастыру факторы – еңбек және өндірістің дамуын ұйымдастыруға
байланысты, тауардың сапалылығына мән беруді және өндірістік
тәжірибенің дамуына, өндіріс мәдениеті және мамандардың біліктілігіне
байланысты.
В) Экономикалық фактордың мынадай мәні бар. Ол өнімнің шығуы мен
сатылуына кеткен шығынын, баға айналымы және экономикаға байланысты
мамандардың өнімнің аса сапалылығына мән беруі.
Әлеуметтік – экономикалық факторының мәні --- ол өз
өндірісінің сапалы өнім шығаруына мән беруі және соған бар
ықыласымен жұмыс жасауы, жұмысшының моральдік ұстамдылығын тәрбиелеу--
осының бәрі өте сапалы өнім шығаруға бәсекелестікке түсе алуына
әкеледі.

Сыртқы фактор -- нарықтық жағдайда өнімнің сапалылығына әкеледі.
Сыртқы немесе қоршаған ортада өндірістің жұмыс жасауына өте маңызды
септігін тигізеді және оған бақыланбас факторының нәтижесін береді.
Барлық сыртқы ортаның әсерін мынадай факторларға бөлуге болады:

• Экономикалық;
• Саяси;
• Нарықтық;
• Технологиялық;
• Бәсекелестік;
• Халықаралық;
• Әлеуметтік.

Cыртқы ортаның сараптауы мына жағдайды көрсетеді. Ол ұйымдастыру
қабілеті оның сараптау мүмкіндігі және күтпеген жағдайды жоспарлау,
жетілдіру жүйесі әр түрлі жағдайды ескерту арқылы оның пайдалы
мүмкіндігіне әкелуі. Стратегиялық жоспарлау кезінде сыртқы ортаның
сарапталуы қажет.
Мына қаралған сыртқы факторлар арасында бәсекелестік
факторлары маңызды орын алады. Еш бір мекеме өз бәсекелестерінің
мүмкіншілігін ескерусіз қалдыруға болмайды.
Нарықтық жағдайда өндірістердің алдына қойған мақсаттары
өзгермелі келеді. Бұл жағдайда мынадай сұрақтар туындайды:
■ өзінің іскерлігін таныту,
■ табысының ұлғаюы,
■ алдыңғы қатарлы болуы үшін нарық кезінде өнімінің сапасы мен
өнімін өткізе білуі,
■ өнім өткізудің артуы мен тұтынушылардың сеніміне кіру және
сенімін ақтау.

Өнім сапасының деңгейін бағалау-- бағаланатын өнім сапасы
көрсеткіштерінің номенклатурасын таңдау, олардың мәнін анықтау және
базалық көрсеткіштермен салыстыру операцияларының жиынтығы. Өнім
сапасын басқару жүйесіндегі шешімдерді әзірлеу үшін негіз болып
табылады. Сапа көрсеткіштерінің номенклатурасын таңдау, олардың
қажеттілігі мен растығын негіздеу, сандық мәнін айқындау әдістерін
таңдау мен әзірлеу, нақты көрсеткіштерді анықтау үшін бастапқы
деректерді таңдау және оларды базалық көрсеткіштермен салыстыру,
шешімдердің нұсқаларын салыстырмалы талдау және ең жақсыларын табу,
басқару шешімдерін қабылдау үшін ұсыныстарды негіздеу кезеңдерінен
тұрады.

Өнім сапасын анықтайтын көрсеткіштер.

Өнім сапасы көрсеткіштерінің сыныптамасы-- сыныптамалық
белгілерді ескере отырып, өнім сапасының көрсеткіштерін белгіленген
топтар бойынша бөлу. Көрсеткіштер:
■ сипатты қасиеттері бойынша - шикізаттың (материалды
отынның, энергияның)экономикалық пайдаланылу, сенімділік (мүлтіксіз
жұмыс істеуі, төзімділігі, жөндеуге жарамдылығы, сақталғыштығы),
эргономикалық, эстетикалық, технологиялылық, стандартталу,
патенттік—құқықтық, экологиялық, қауіпсіздік көрсеткіштері;
■ тұлғалану тәсіліне қарай—құндық ( теңге, доллар, рубль)
және заттай ( кг, м, балл, өлшемсіз т.б) өлшемдерде тұлғаланған
көрсеткіштер;
■ сипатталатын қасиеттерінің санына қарай—жеке-дара, кешенді (
топтық, жинақталған, интегралдық) көрсеткіштер;
■ мәндерді айқындау сатысына қарай-- болжалды, жобалық, өндірістік,
пайдаланымдық көрсеткіштер түрлеріне бөлінеді.
Өнім сапасының көрсеткіштерін анықтау әдістері-- ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.