Қытайдың салық жүйесі

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 73 бет
Таңдаулыға:

I Қытайдың салық жүйесі

1. 1 Қытайдың салық құрылымы

Салық - Қытай қазынасындағы кіріс негізінің маңызды қайнар көзі болып табылады. Бұл сонымен қатар мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық жағынан дамуын күшейту үшін қолданылатын экономикалық құрал. 1994 жылы болған салық саясатындағы реформалар әлемдегі бірінші болып, Қытайда «социализмнің нарықтық экономикасына» бейімделген және оны қолдана алатын салық жүйесі құрылды. Қазіргі кезде Қытайдың салық жүйесі Қытайдың сыртқы әлемге ашылуына бағытталған, ал бұл өз кезегінде ұлттық экономиканың қарқынды дамуына мүмкіндік туғызады [1, 6б] . Қытайда салық құрылымы екі параллельді жүйеден құрылған: орталық салықпен басқару және жергілікті салықты жүргізу. Қытайда жергілікті салық салуды Басты салық Басқармасы атқарады. Орталық салықтар бойынша басқарулар табысы (орталық салықтар) орталық үкiметтiң ұйғарымына толық түсетiн немесе (бiрлескен салықтар) орталық және жергiлiктi үкiметтердiң арасындағы жiктелетiн салықтардың жиынын жүзеге асырады. Жергiлiктi салықтар бойынша басқарулар (жергiлiктi салықтар ) жергiлiктi үкiметтер қарамағында болатын салықтардың жиынын жүзеге асырады [2, 11б] . Қазіргі кезде салық заңнамасын жасауда және салық саясатын анықтауда өкілетті мемлекеттік ұйымдар бар:

Бүкілқытайлық Халық өкілдерінің жиналысы және оның тұрақты комитеті. Осы комитет арқылы салық заңдары өңделіп, құрылып, іске асырылады.
Үкіметтік Кеңес, бұл өз кезегінде салықтағы заңдарды, нұсқауларды және әкімшілік істерді реттейді.
Қаржы министрлігі, Мемлекеттік салық басқармасы(МСБ), Мемлекеттік Кеңестегі тарификациялар мен классификациялардың комитеті және Бас кеден басқармасы. Бұл органдар Қытай салық саясатында салықтың нормативті құжаттарды қабылдаумен айналысады.

Салық заңнамасын әзірлеу процесі төрт кезеңнен тұрады:

1. нормативті құжатты әзірлеу;

2. заңды қарастыру;

3. сайлау арқылы заңды қабылдау;

4. заңның мәтінін шығару арқылы жариялау [6] .

Қытай Халық Республикасының үкіметтік салық басқармасы- бұл Қытайдың салық құрылымының бастысы болып келеді және тікелей Үкіметтік кеңеске бағынады. Бұл басқарманың атқаратын бірнеше қызметтері бар:

Салықтық Нормативті құжаттарды жобалау ( заңдар, нұсқаулар және т. б), салық саясатындағы барлық мерекелерді құру және оны іске асыру, Қаржы министрлігімен бірігіп, салыққа қатысты барлық ұсыныстарды Үкіметтік Кеңеске ұсыну;
Макроэкономикалық саясатты зерттеп, Орталық және Жергілікті үкіметтер арасында салық саласындағы өкілеттіктерді үйлестіру;
Салық заңдары мен процедураларды жобалау, іске асыру және мониторингтау;
Салық реформаларын дайындау мен өткізу;
Салықтың реттеу әдісін және макроэкономикалық қадағалауын құрастыру, салықты қамту саласындағы зерттеулер жүргізу;
Салық басқармасын қадағалау және салықты жинау;
Салық жүйесінің саяси және заңдылық мониторингін сақтау;
Табыс түсімдердің құрылымы мен жобасын ұсыну, салық заңнамасын қолданар кезіндегі салық саясатындағы пайда болған мәселелерді шешу;
Орталық және біріктірілген салықтарды, сонымен қатар үкіметтік қорларды және ауыл шаруашылық салығын ұйымдастыру;
Салық жеңілдіктерін беру;
Импорт және экспорт саласындағы тұтынушы салығын басқару, алымдарды және қосымша бағаға салынған салықты (НДС) қайтару;
Ынтымақтастықты дамыту, халықаралық алмасуларды әзірлеу және оларға қатысу;
Білім беру жүйесін басқару, ҚХР-дің салық қызметіндегі жұмысшыларды дайындықтан өткізу;
Кадрлық және штаттық саясатқа (директорларды тағайындау,

МСБ-ның қызметшілерін тағайындау), еңбекті төлеуге, Қытайдағы МСБ-нің барлық құрылымдық бөлімдерінің шығыс бөліктеріне басшылық ету;

Салық қызметіндегі агенттерінің жұмысын қадағалау;
Салық қызметіндегі қызмет стандарттарын ұсыну;
Салық саясатын жүргізу, зерттеулерді ұйымдастыру және насихаттау;
Салық бюро провинцияларына басшыларды тағайындауда немесе ығыстыруда өзінің пікірін айту мүмкіндігіне ие болу [5] ;

МСБ-нің құрылымы: басшы, төрт орынбасар және мемлекеттік кеңеспен тағайындалған бір бас экономист және бір бас есепші. МСБ-ның Орталық аппаратының бөлімдері мыналардан тұрады[20, 13б] :

Бас басқарма: хатшылық, кеңсе, қаржы бөлімі, тексеріс бөлімі, жалпы зерттеулер бөлімі, баспасөз қызметі;
Саяси-құқықтық басқарма: жалпы бөлім, салық реформалар бөлімі, шағымдану бөлімі;
Айналымнан түскен салық басқармасы (тұтынушы салық пен кәсіпкерлік салық мәселелерін қарастырады) : жалпы бөлім, қосымша бағаға салынған салық (НДС) бөлімі, кәсіпкерлік салық бөлімі және тұтынушы салық бөлімі;
Кірістен түскен салық басқармасы (кәсіпкерлердің көретін пайдаларына салынатын салықты және жеке тұлғалардың табыс салық мәселелерін қарастырады) : жалпы бөлім, орталықтан бағындырылатын кәсіпкерліктің табысына салынатын салық бөлімі, жергілікті кәсіпкерліктің табысына салынатын салық бөлімі, жеке тұлғалардың табыс салық бөлімі;
Жергілікті салық басқамасы (табиғи ресурстардан, қалалық және аудандық жерлерден, қалалық құрылыстардан, мүлікті бағалауға жіберуден, үй иелерінен, реттік салықтың мүлікке құйылатын инвестициялардан, автокөліктер мен кемелерден, гербтік алымдардан, малдарды ұстағаннан және банкеттерден салық алады) : жалпы бөлім, бірінші, екінші, үшінші жергілікті салық бөлімі;
Ауылшаруашылық салық бюросы ( ауылшаруашылық салығын, мал шаруашылық салығын, мүлікті сатқандағы салынатын баж салығын алады) : жалпы бөлім, бірінші және екінші ауылшаруашылық салық бөлімі;
Халықаралық салық салу басқармасы: салық саясатының жалпы бөлімі, салық әкімшіліктендіру бөлімі, салық төлеуден жалтару мәселесімен күресетін бөлім, халықаралық салық келісімдер бөлімі, халықаралық қатынастар бөлімі, халықаралық ынтымақтастық бөлімі;
Импорт және экспорт салық басқармасы (импорт және экспортқа қатысты тұтынушы салықтар салады) : жалпы бөлім, импорттан алынатын салық бөлімі, экспорттан алынатын салық бөлімі;
Әкімшілік ету және кассалық атқару басқармасы: жалпы бөлім, салықты насихаттау бөлімі, шот-фактура жүйесін басқару бөлімі, ашық нарық бөлімі;
Салықты тергеу басқармасы: жалпы бөлім, процессуалдық бөлім, бірінші және екінші тергеу бөлімі;
Қаржы жұмыстар басқармасы: қаржыландыру бөлімі, инфрақұрылым бөлімі, жабдықтар бөлімі;
Жобалық-статистикалық басқармасы: жалпы бөлім, жобалық бөлім, статистикалық бөлім, макроэкономикалық анализ бөлімі;
Кадрлар басқармасы: жалпы бөлім, орталық аппараттың кадрлық бөлімі, МСБ-ның бөлімше кадрларының бөлімі, жұмысқа орналастыру бөлімі;
Тексеру басқармасы (ҚХР-ың Мемлекеттік тексеріс басқармасының өкілдігі) : хатшылық, тәртіпті тексеру мен бақылау бөлімі, шағымдану бөлімі.

Сонымен қатар, МСБ-да Білім беру Орталығы, Логистика қызмет көрсету Орталығы, Салық агенттерінің жұмысын басқару Орталығы, Ақпараттық-технология Орталығы, Салықты зерттеу Институты, Янчжоудағы біліктілікті жоғарылату Орталығы, Чанчунь салық Институты, «Чжунго шуйу» журналы, «Чжунго шуйу бао» газеті жұмыс жасайды [5] .

Аудандық (Провинция) деңгейдегі және одан төмен деңгейдегі салық органдары

Жергілікті салық салу жұмысын басқару МСБ-ның бөлімшелері мен жергілікті салық бюроларымен атқарылады. МСБ өзінің бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру, штат, қызметшілер, қаражат шеңберінде сатылы басқарады және жергілікті үкіметтерге жергілікті салық бюросының жұмысын қосарлы басқаруымен ықпал етеді.

А) МСБ бөлімшелеріне: басқару және уездтік, қалалық және провинциялық деңгейдегі бөлімдер, сонымен қатар, салық станциялары (филиалдары) жатады. Салық станциялары дегеніміз - экономикалық аймаққа, әкімшілік аймаққа немесе кварталға негізделген уездтік бөлімдердің бөлімшелері. МСБ-ның Орталық аппаратына тікелей бағынған басқару деңгейіндегі МСБ-ның бөлімшелері аудандық деңгейде қызмет етеді. Осыған өзінің құзырет шеңберіндегі салық жұмысына жауапты қызметтік орган жатады. Сонымен қатар, олар жергілікті аймақтағы тиесілі салық заңдарының, ережелерінің және нұсқаулардың іске асырылуына жауапты. Осы басқармалардың жетекшілері мен олардың орынбасарлары өз кезегінде МСБ-нің орталығынан келген бұйрық бойынша тағайындалады. Аудандық басқармасының бөлімдерінің саны 12-ден аспау керек. Оған ереже бойынша кеңсе, айналымнан түсетін салық бөлімі, кірістен түсетін салық бөлімі, жоспарлы-қаржылық бөлім, әкімшілік жұмыс және кассалық атқару бөлімі, кадрлар бөлімі, тексеріс бөлімі және саяси-құқықтық бөлім жатады. Сонымен қатар, аудандық деңгейдегі әрбір басқармада салықтық зерттеу бөлімі және салық жинау бюросы, шетел инвистицияларға салық салу бюросы немесе экспорт және импортқа салық салу бюросы тағайындалады [4, 38б] .

ә) Жергілікті салық бюросы. Бұл салық бюросына аудандар, автономды аймақтар және орталыққа бағынған қалалардың халықтық үкіметтері, уездтік деңгейдегі жергілікті салық бюросы, сонымен қатар салықтық станциялар, филиалдар жатады. Барлық жергілікті салық бюролары халықтық үкіметке және жоғары тұрған салық бюросына сай қосарлы бағынған. Соның ішінде жоғары тұрған салық бюросына бағыну көптеген артықшылықтарға ие: мысалы, уездтік деңгейдегі жергілікті салық бюросының қаражатын тағайындауын ұйымдастырумен, штатпен, басқарумен және шығын мәселелерімен - жоғары тұрған салық бюросы айналысады. Жергілікті провинциялық деңгейдегі салық бюросы дегеніміз - өз құзіретінің шеңберіндегі жергілікті салық салу мәселелерімен айналысатын провинцияның халықтық үкіметінің қызметтік бөлімшелері (автономдық аймақ, орталыққа бағынған қалалар) . Ереже бойынша, бұл МСБ-ның орталық аппаратына және жергілікті үкіметке қосарлы бағынған, басқару дәрежесіндегі әкімшілік орган болып табылады, сонымен қатар, провинциялық үкімет жағынан басқару артығырақ болып келеді. Әдетте, аудандық деңгейдегі салық бюросының құрылымында кеңсе, айналымнан алынатын салық бөлімі, кірістен алынатын салық бөлімі, жоспарлы-қаржы бөлімі, әкімшілік жұмыс және кассалық атқару бөлімі, кадрлар бөлімі, тексеріс бөлімі, заң бөлімі және шетел инвестицияларына салық салу бөлімі жұмыс атқарады. МСБ-ның жағынан аудандық деңгейдегі жергілікті салық бюро жұмысына жетекшілік ету ең алдымен жалпы салық саясатының бағытында және үйлестіру шараларын жүзеге асыруда, жергілікті органдардың қадағалануындағы салық заңнамасын сақтауда, сонымен қатар, жұмыс тәжірибесімен алмасуда көрініс табады. Аудандық деңгейдегі жергілікті салық бюросының басшылары МСБ-мен кеңесінен кейін, жергілікті халық үкіметімен тағайындалады [4, 43б] .

1999 жылдың басында Қытайда провинциалдық деңгейдегі 61 басқармада, 30 муниципалды басқармада (бюро), қалалық деңгейдегі 664 бөлімде (бюро), уездтік деңгейдегі 4176 бөлімде және 55 мыңнан аса салық станцияларында 992 мың қызметші жұмыс жасады. Соның ішінде, МСБ-ның құрылымында 575 мың адам, ал жергілікті салық бюросында 316 мың адам жұмыс атқарды [5] .

Мемлекеттік және жергілікті деңгейдегі салық ұйымдары

Мемлекеттік және жергілікті деңгейдегі салық ұйымдары - мемлекеттік және жергілікті салық бөлімшелері (инспекциялар) болып бөлінеді. Мемлекеттік салық салу әкімшілігінің мемлекеттік бөлімшелері - департаменттер тікелей әкімшіліктің басқармасына бағынышты. Олар өз құзіретіндегі салықтардың алымдарына жауап беретін, қызметтік органдар болып табылады. Сонымен қатар, олар жергілікті аймақтағы тиесілі салық заңдарының, ережелерінің және нұсқаулардың іске асырылуына жауапты. Осы басқармалардың жетекшілері мен олардың орынбасарлары өз кезегінде әкімшіліктің басшысының бұйрығы бойынша тағайындалады. Мемлекеттік салық бөлімшелерінің бөлімдерінің саны 12-ден аспау керек. Оған ереже бойынша жалпы бөлім, айналымнан түсетін салық бөлімі, кірістен түсетін салық бөлімі, жоспарлы-қаржылық бөлім, салықты басқару және жинау бөлімі, кадрлар бөлімі, бақылау бөлімі және салық саясатының бөлімі мен салық заңнамасы бөлімі жатады. Сонымен қатар, мемлекеттік салық бөлімшелері салықтық зерттеу және жинау бюросын, шетел инвестицияларға салық салу бюросын немесе экспорт және импортқа салық салу бюросын құрады [6] .

Жергілікті салық инспекциялары - жергілікті атқарушы органдармен сәйкестендіріліп және жоғары тұрған салық бөлімшелерімен бірігіп енгізіледі. Соның ішінде жоғары тұрған салық бөлімшелері төменгі салық бөлімшелерге сатылас билік жүргізеді, атап айтқанда, кадрлық, ұйымдастырушылық мәселелерді шешеді, шығындардың негізгі көрсеткіштерін анықтайды [2, 7б] .

1999 жылдың басында ҚХР-да салық қызметкерлерінің саны 992000 адам болды. Осы жалпы көрсеткіштің 575000-ы Үкіметтік салық салу әкімшілігінде жұмыс жасады, ал қалған 416000-ы территориялық және жергілікті салық инспекцияларында жұмыс атқарды [6] .

Салық салу саласындағы әкімшілік құзіреттердің бөлінуі

Қазіргі кезде салық салу және баж салығын алу саласындағы әкімшілік құзіретке қаржы, салық және кеден ведомствалары ие.

1. Мемлекеттік салық басқармасының бөлімшелері салық салуды басқару және салық түрлерін жинауды іске асырады. Оларға мыналар жатады: қосылған бағаға салынатын салық, тұтынушы салық, кәсіпкерлік салық, табыс салығы және қалалық құрылысты қолдауға салынатын салық; темір жолы, сақтандыру компаниялары мен белгілі - бір банк мекемелерінің бас кеңселерімен шоғырландырылып, төленетін салық; сақтандыру және қаржы компанияларымен төленетін қосымша 3%-тік кәсіпкерлік салық; орталыққа бағынған кәсіпорындардың тапқан пайдаларына салынатын салық; орталық және жергілікті бағынған мекемелер мен кәсіпорындардың үлесіне негізделген капиталы бар бірлескен акционерлік және шаруашылық кәсіпорындардың көретін пайдасына салынатын салық; жергілікті банктік және банктік емес қаржылық мекемелердің көретін пайдасына салынатын салық; континентальды қайраңда орналасқан аймақта мұнай шығару кәсіпорындарының көретін пайдасына салынатын салық; шетел инвестициясымен және шетел кәсіпорындарымен жұмыс істейтін кәсіпорындардың көретін пайдасына салынатын салық; құнды қағаздар айналымынан алынатын салық (осы салық түрі енгенге дейін құнды қағаздармен жасалған келісімнен гербті алым алынады) ; салық төлеуді кешіктіргенге салынатын айыппұлдар және орталық салық бойынша айыппұлдар мен төлем борыштары [5] .

2. Жергілікті салық басқармасының бюросы - салық салуды басқару және салық түрлерін жинауды іске асырады. Оларға мыналар жатады: кәсіпкерлік салық, қалалық құрылысты қолдауға салынатын салық (МСБ-мен алынатын салық түрлерінен басқа), жергілікті мемлекеттік, ұжымдық және жеке кәсіпорындарының көретін пайдасына салынатын салық; жеке тұлғалардан алынатын кіріс салығы, табиғи ресурстарды пайдалануға салынатын салық, қалалық аймақтық және қалалық жерлерді пайдалануға салынатын салық; жерді пайдаланғанға салынатын салық, қозғалмайтын мүлікке салынатын инвестицияның реттеуші салығы, бағаланатын қозғалмайтын мүлікті беруге салынатын салық; үй иегерлерінен алынатын салық; қалалық қозғалмайтын мүлікке салынатын салық; автокөлік пен кеме қолданысына салынатын салық; көлік және кеме құралдарының тіркелген нөмірлерін қолдануға салынатын салық; гербтік алым; қозғалмайтын мүлікті сатудағы баж салығы; малды ұстаудағы салынатын салық; банкеттерге салынатын салық; ауылшаруашылық салығы; мал асырауға және оған қосымша жергілікті салынатын салықтар; мұрагерлікпен берілетін қозғалмайтын мүлікке салынатын салық; жергілікті салықтарды кешігіп төлегені үшін салынатын айыппұлдар, төлем борышы және айыппұл. Салық жұмысын және салықтық басқармасының тиімділігін арттыру, әкімшілік шығындарды азайту, қызметтерінің қайталануын болдырмау және салық төлеушінің салықты төлеу тәртібін жеңілдету мақсатында, МСБ және жергілікті салық бюросы белгілі - бір салық алудағы қызметтерін орындауда, бір-біріне өкілеттік бере алады [9] .

3. Қытайдың көптеген аймақтарында ауылшаруашылық салығы, мал асырау және оған қосымша жергілікті салықтар, қозғалмайтын мүлікті сатудағы баж салығы жергілікті үкіметтің қаржылық басқармасына төленеді, ал олар өз кезегінде осы салық салу саласын басқарады. Басты кеден басқармасы - салық салуды басқару және келесі төлемдерді алумен айналысады: кеден баж салығы; келген жолаушылардың жүктерінен және жеке пошта жіберушілерден алынатын импорттық баж салығы. Сонымен қатар, кеден МСБ-ның атынан Қосымша бағаға салынатын салық (НДС) алымын және импорт пен экспорт сатысындағы тұтынушы салығын жинауды іске асырады [11] .

Орталық және жергілікті үкіметтердің арасындағы кіріс түсімдерінің бөлінуі. Мемлекеттік кеңеспен бекітілген кіріс түсімдерінің ережелеріне сәйкес, Қытайдың салықтық түсімдері орталық салық кірістері, жергілікті салық кірістері және Орталық пен жергілікті үкіметтердің жалпы кірістері болып бөлінеді [20, 15б] .

Орталық салық кірістері: тұтынушы салық; кеден баж салығы; кеденмен алынатын тұтынушы салық және қосымша бағадан алынатын салық;
Жергілікті салық кірістері: жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы; қалалық аймақтар мен қалалардағы жерлерді қолдануға салынатын салық; қозғалмайтын мүлікке салынатын инвестицияның реттеуші салығы, бағаланатын қозғалмайтын мүлікті беруге салынатын салық; үй иегерлерінен алынатын салық; қалалық қозғалмайтын мүлікке салынатын салық; автокөлік пен кеме қолданысына салынатын салық; егін егетін жерлерді қолдануға салынатын салық, көлік және кеме құралдарының тіркелген нөмірлерін қолдануға салынатын салық; гербтік алым; қозғалмайтын мүлікті сатудағы баж салығы; малды ұстаудағы салынатын салық; банкеттерге салынатын салық; ауылшаруашылық салығы; мал асырауға және оған қосымша жергілікті салынатын салықтар; мұрагерлікпен берілетін қозғалмайтын мүлікке салынатын салық; жергілікті салықтарды кешігіп төлегені үшін салынатын айыппұлдар, төлем борышы және айыппұл [20, 17б] .
Орталық және жергілікті үкіметтердің жалпы салық кірістері: а) Қосымша бағаға салынатын салық (мемлекет ішінде) : 75% Орталық үкіметтің қаражатына, ал 25% жергілікті үкіметтің қаражатына түседі; ә) Кәсіпкерлік салық: темір жолы, сақтандыру компаниялары мен белгілі - бір банк мекемелерінің бас кеңселерімен шоғырландырылып, төленетін салықтың сонымен қатар, сақтандыру және қаржы компанияларымен төленетін қосымша 3%-тік кәсіпкерлік салықтың белгілі - бір бөлігі Орталық үкімет қаражатына түседі, ал қалған бөлігі жергілікті үкіметтер қаражатына тиесілі; б) Кәсіпорындардың көретін пайдасына салынатын салық: орталыққа бағынған кәсіпорындардың тапқан пайдаларына салынатын салық, орталық және жергілікті бағынған мекемелер мен кәсіпорындардың үлесіне негізделген, капиталы бар бірлескен акционерлік және шаруашылық кәсіпорындардың көретін пайдасына салынатын салық, жергілікті банктік және банктік емес қаржылық мекемелердің көретін пайдасына салынатын салық, сонымен қатар, темір жолы, сақтандыру компаниялары мен белгілі бір банк мекемелерінің бас кеңселерімен шоғырландырылып төленетін салықтарының белгілі бір бөліктері Орталық үкімет қаражатына, ал қалған бөлігі жергілікті үкіметтердің қаражатына тиесілі; в) Шетел инвестициясымен және шетел кәсіпорындарымен жұмыс істейтін кәсіпорындардың көретін пайдасына салынатын салық: шетел инвестицияларында банктермен төленетін бір бөлігі - Орталық үкімет қаражатына жатады, ал қалған бөлігі жергілікті үкіметтер қаражатына тиесілі; г) Табиғи ресурстарды қолдануға салынатын салық: континентальды қайраң аймақтарындағы мұнай алатын кәсіпорындармен төленетін салықтар - Орталық үкімет қаражатына жатады, ал қалған бөлігі жергілікті үкіметтер қаражатына тиесілі; ғ) Қалалық құрылысты қолдауға салынатын салық: темір жолы, сақтандыру компаниялары мен белгілі - бір банк мекемелерінің бас кеңселерімен шоғырландырылып, төленетін салықтарының белгілі - бір бөліктері - Орталық үкімет қаражатына, ал қалған бөлігі жергілікті үкіметтердің қаражатына тиесілі; д) Гербтік алым: гербтік алымның 88%-і құнды қағаздармен жасалған келісімдерден түскен салық - Орталық үкімет қаражатына, ал қалған бөлігі жергілікті үкіметтердің қаражатына тиесілі; е) Құнды қағаздар айналымынан түсетін салықтар (кірістірілмеген) [20, 18б] .

1. 2 Қытайдың салық заңдары

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.