Көру жолдары

Көрунерві—бассүйек нервіне жатады.Оптико-ганпшонарлық нейроциттін, аксондарынан құралады. Аксондар тор қабықтың барлық жағынан дискіге (үрпішеге) жиналады және өз алдына буда құрып, ақкабыктың кереге тәрізді табақшасы арқылы кезден шығады. Нерв талшықтары тор қабықтын орталық ойығында папилломакулярлы буда құрып көру нервінін дискісінің самай бөлігін құрайды. Тор қабықтың мұрын бөлігіндегі аксондар дискнің мұрын бөлігін құрайды. Папиломакулярлы буданның асты мен үстінде тор қабықтың сыртқы жағындағы аксондары жинақталады. Әрі қарай көру нерві дөнгелене келіп көз шарасының төбесше жетіп canalis opticus арқылы орталық бас сүйек шұңқырьша өтеді. Көз шарасында көру нерві 5 тәрізді түрге ауысады, оның тәжірибелік мәні: көз қозғалған кезде ол жазылады және ісіну- қабыну кезінде мәні зор. Сонымен қатар оның қолайсыз жағы: көру нервінің интраканикулярлы бөлімі canalis opticus -ты толығымен жауып жатады да әртүрлі синустер кезінде басылып қалу кауіпі бар. Көру нервінің интраокулярлы, интраорбитальды, интраканаликулярлы және интракраниальды бөлімдерін ажыратады. Көру нервінің үш қабығы бар — қатты, жұмсақ, шырмауық, тәрізді қабаттар. Көру нервінің ересек адамдардағы ұзындығы 44-45 мм, кез шарасында - 35 мм.
Хиазма — түрік ерінің үстінде ми аддында орналасқан, үстінен мидын 111 қарыншасымен шсктеледі, артынан көру трактасы, алдынан көру жүйкесі, жанынан ішкі үйқы артериялары, артқы жағынан хиазмаға infundi bulbum, төмен қарай tuber sinesum гипофизге қарай жүреді. Хиазманын ұзындығы 4-10 мм, ені 9-11 мм, қалындығы — 5 мм жұмсақ қабықпен жабылған және мие-линді талшықтармен қамтамасыз етілген. Бұл жағдай оптикохиазмальды арахноидит кезінде мәні зор.
Көру қиылысы. Көру нерві хиазмамен жартылай қиылысады. Тор қабықтын ішкі жақтан келс жатқан нервталшықтары (75%) қиылысады да, ал самай бөлігінен келе жатқан талшықтар (25%) қиылыспайды.

Даниличев В.Ф. Современная офтальмология. Санкт-Пе-
тербург, 2000.
Жұмабаев Ү.Ж., Мұсағалиева Ғ.М. Ми нервтерінің
функционалдық анатомиясы. Алматы, 1992.
Көшеров К.Б., Өтелбаев М.Ғ., Жұматаев А.Н. Көз аурула-
ры. Алматы, 1997.
Телеуова Т.С., Мустафина Ж.Г. Көз аурулары саласында
жиі қолданылатын медициналық атаулардын орысша-қазақша
сөздігі. Алматы, Каусар булак, 1998.
Сомов Е.Е. Клиническая анатомия органа зрения человека.
Санкт-Петсрбург, 1997.