Кавказ таулары



Кавказ таулары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Рельефі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Климат.
Ландшафт.
Пайдалы қазындылары.
Кавказ таулары – СССР-дің оңтүстік бөлігіндегі таулы өлке, Қара, Азов және Каспий теңіздерінің аралығында жайласқан. Солтүстігінде Кума-Маныч ойысына, оңтүстігінде Түркия, Иран территорияларына жалғасады. Жері 440 мың шаршы км. Кавказдың Бас жотасы (ұзындығы 1500 км-дей) Кавказ тауларын Кавказ алдына (250 мың шаршы км) және Кавказ сыртына (190 мың шаршы км) бөледі. Кавказ алдының территориясы РСФСР-дің құрамына кіреді, Кавказ сыртында Грузия ССР-нің көпшілік бөлігі, Армения ССР-і және Азербайджан ССР-нің көп жері орналасқан.

Рельефі.

Рельефі. Кавказда таулық рельеф басым. Үлкен Кавказ тау жүйесі батыста – Тамань түбегінен, шығыста Апшерон түбегіне дейін созылып жатыр. Оның солтүстік етегінен Кума-Маныч ойысына дейін кең жазықтарымен және таулы қыраттарымен Кавказ алды өңірі орналасқан. Үлкен Кавказдың оңтүстік-батыс жағында – Колхида, шығыс жағында – Күра-Аракс ойпаттары бар. Кавказ тауларының оңтүстік-шығысында Талыш қатпарлы таулары (биіктігі 2477 м), оған іргелес Ленкорань ойпаты орналасқан. Кіші Кавказдың шеткі қатпар жоталары мен Армян (Джавахет-Армян) таулы қыратынан құралатын орасан зор Кавка сырты қыраты Кавказ тау оңтүстігінің орталық және батыс бөліктерін алып жатыр. Кавказ алдының батыс бөлігі көбінесе жазық болып келеді; орталық бөлігі – Ставрополь қыраты (биіктігі 831м-ге дейін). Оңтүстік-шығысқа қарай жазықтардан 1402 м биіктікке дейін көтерілетін (Бештау( лакколиттер тобы кездеседі. Теректен оңүстікке қарай Терек-Сунжен қыраты жатыр, ондағы Терек және Сунжен антиклинальдық жоталары (биіктігі 926 м-ге дейін) Алханчурт синклинальдық аңғарымен бөлінген.

Пән: География
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар

Кавказ таулары
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Рельефі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... .
Климат.
Ландшафт.
Пайдалы қазындылары.

Кавказ таулары

Кавказ таулары – СССР-дің оңтүстік бөлігіндегі таулы өлке, Қара, Азов
және Каспий теңіздерінің аралығында жайласқан. Солтүстігінде Кума-Маныч
ойысына, оңтүстігінде Түркия, Иран территорияларына жалғасады. Жері 440 мың
шаршы км. Кавказдың Бас жотасы (ұзындығы 1500 км-дей) Кавказ тауларын
Кавказ алдына (250 мың шаршы км) және Кавказ сыртына (190 мың шаршы км)
бөледі. Кавказ алдының территориясы РСФСР-дің құрамына кіреді, Кавказ
сыртында Грузия ССР-нің көпшілік бөлігі, Армения ССР-і және Азербайджан ССР-
нің көп жері орналасқан.

Рельефі.

Рельефі. Кавказда таулық рельеф басым. Үлкен Кавказ тау жүйесі батыста –
Тамань түбегінен, шығыста Апшерон түбегіне дейін созылып жатыр. Оның
солтүстік етегінен Кума-Маныч ойысына дейін кең жазықтарымен және таулы
қыраттарымен Кавказ алды өңірі орналасқан. Үлкен Кавказдың оңтүстік-батыс
жағында – Колхида, шығыс жағында – Күра-Аракс ойпаттары бар. Кавказ
тауларының оңтүстік-шығысында Талыш қатпарлы таулары (биіктігі 2477 м),
оған іргелес Ленкорань ойпаты орналасқан. Кіші Кавказдың шеткі қатпар
жоталары мен Армян (Джавахет-Армян) таулы қыратынан құралатын орасан зор
Кавка сырты қыраты Кавказ тау оңтүстігінің орталық және батыс бөліктерін
алып жатыр. Кавказ алдының батыс бөлігі көбінесе жазық болып келеді;
орталық бөлігі – Ставрополь қыраты (биіктігі 831м-ге дейін). Оңтүстік-
шығысқа қарай жазықтардан 1402 м биіктікке дейін көтерілетін (Бештау(
лакколиттер тобы кездеседі. Теректен оңүстікке қарай Терек-Сунжен қыраты
жатыр, ондағы Терек және Сунжен антиклинальдық жоталары (биіктігі 926 м-ге
дейін) Алханчурт синклинальдық аңғарымен бөлінген. Бұл қыратқа батысы мен
оңтүстігінен Қабарда, Осетин және Чечен көлбеу жазықтары жалғасады. Улкен
Кавказдың орталық бөлігінің ені өте тар, ал батыс және шығыс бөліктері кең
болып келеді. Оңтүстігіне қарағанда солтүстік беткейі көлбеуірек. Неғұрлым
биік жоталары: Домбай – Ульген – 4046 м, Эльбрус – 5642 м, Шхара – 5068 м,
Дыхтау – 5203 м, Казбек – 5033 м, Тебулосмта – 4493 м, Базардюзю – 4466 м.
Үлкен Кавказдың оңтүстігіндегі ойпаттар – көбінесе аллювиальдық ойпаттар.
Кура-Аракс ойпатына оңтүстік-шығысынан Кобыстан және Апшерон түбегі, Иори-
Аджиноур қыраттар жүйесі, Кура маңы көлбеу жазығы жалғасады. Кіші Кавказдың
ең биік жері Муровдаг жотасындағы Гямыш тауы – 3724 м (Севан көлінің
шығысында). Армян таулы қыратында (ең биік жері – Арагац тауы, 4090 м)
сөнген вулкандар, лавалар бар. Армян таулы қыратын түзілген үстірттер мен
жазықтар бар.

Климат.

Климат. Кавказ таулары қоңыржай және субтропиктік климат белдеулерінің
шекарасында орналасқан. Үлкен Кавказ қыста солтүстіктен және солтүстік-
шығыстан келетін суық ауа массаларын Кавказ алдында қалқалап, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Тау өсімдіктері
Азия Республикалары
Еуразияның жер бедері
Әзірбайжан халқы туралы мәлімет
ЕУРАЗИЯНЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ ГЕОГРАФИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ. ЕУРАЗИЯ МАТЕРИГІНІҢ АЙМАҚТАРЫНА СИПАТТАМА
Әзірбайжан Республикасы туралы
Европаның жер бедері мен пайдалы қазбалары
Шығыс Еуропа және Сібір платформалары
Физика-географиялық аудандастыру
Альпі және Карпат тауларына салыстырмалы физикалық-географиялық сипаттама
Пәндер