Құқықтық мәміле

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 102 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Өзектілігі. Қазіргі кезде Қазақстанда нарықтық экономиканың қалыптасуына бағытталған қайта құруларды жүзеге асыруға байланысты, басты объектісі жылжымайтын мүлік болып табылатын мүліктік қатынастардың шеңбері кеңее түсуде. Әр мемлекетте жылжымайтын мүлік әлеуметтік, экономикалық маңызға ие, құндылығы жоғары объект болып есептеледі. Сондықтан да заң шығарушы орган жылжымайтын мүлік саласындағы құқықтық қатынастарды реттеуге, бақылауға аса көңіл бөледі.

Қазақстанның он бесжылдық мемлекеттік тәуелсіздігі кезеңінде жылжымайтын мүліктің құқықтық режимінде түбегейлі өзгерістер орын алды. Қазақстан Республикасы Конституциясы [1] қабылданып көптеген сұрақтар нормативтік деңгейде өз шешімін тапқан, алайда қолданыстағы заңнаманы талдау көрсеткендей, әлі өзінің шешімін таппаған мәселелер де анықталуда. Қазіргі нарықтық экономика жағдайында бұрынғы жоспарлы экономика кезінде негізіне алынған ойлар, тұжырымдар өз өзектілігін жоғалты немесе мағынасы, маңыздылығы өзгеруде.

Атап айтсақ, жылжымайтын мүлік объектісінің қалыптасуы және оған заттық құқықтар мәселесі, жер учаскесіне және онымен тығыз байланысты жылжымайтын мүлік объектілеріне құқықтардың ара-қатынасы мәселесі, мүлік саласындағы жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелердің нысанына байланысты, сондай-ақ, нотариаттық куаландыру мәселелерді айқындауға байланысты, сонымен қатар мүлікке құқықтарды тіркеу жүйесінің сұрақтары, осы жүйемен мәмілелерді (шарттарды) нотариаттық куәландыру жүйесінің арақатынасы мәселелері бүгінгі күні де өзекті болып саналуда. Тұжырымдаманың жетілдірілмегендігі кейбір реттерде жылжымайтын мүлік саласында қалыптасатын құқытық қатынастардың объектісін айқындауға мүмкіндік бермейді.

Сондай-ақ жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу жүйесінің сұрақтары, кәсіпорынның мүліктік кешен ретінде мемлекеттік тіркеуден өту мәселелері бүгінгі күні аса өзекті болып саналуда.

Алайда Қазақстанда тіркеу жүйесін еңгізуіне дейін тіркеу модельдеріне теориялық сараптама жасалмаған. Қазіргі кезеңде де осы мәселеге арналған арнайы ғылыми жұмыстар жеткіліксіз. Мәмілелерді тіркеуді құқықтық реттеу мәселелрінің күрделі сұрақтарын терең қарастырған отандық ғалымдардың арасында К. М. Ильясованы ерекше атап кетуге болады. Сонымен қатар, И. В. Амирханованың еңбектерінде де осы тақырыптардың кейбір кәсіпкерлік саладағы өзекті мәселелер зерттелген.

Осы саладағы қазақ тілінде кешенді монографиялық зерттеулердің жоқтығын, көптеген даулы сұрақтарды қарастыру қажеттілігін ескере отырып біздің диссертация жұмысының тақырыбының өзектілігі кумән тудырмайтынын айту қажет.

Бұған қоса, белгілі бір уақыт немесе кезең өткен сайын кез-келген құбылыс қайта бағалануы тиіс. Қоғам, оның өмір сүру деңгейі, айналаға деген көз қарас өзгереді. Ю. Г. Басин байқағандай, қоғам және құқықтық жүйе дамуына қарай ұғымдар өзгереді [2] .

Диссертацияның негізгі мақсаты - жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелердің құқытық реттелуін азаматтық құқық теориясы тұрғысынан зерттей отырып, сот тәжірибесіндегі жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелерді жарамсыз деп тану мәселелеріне талдау жасау.

Аталған мақсатты іске асыру үшін, келесі міндеттерді орындау қажет деп есептейміз:

мәміле институтына азаматтық-құқықтық сипаттама беру;
мәміле нысаны ұғымын және ерік, ерік білдіру мәміле элементтерін қарастыру;
қолданыстағы заңнама бойынша «жылжымайтын мүлік» мәміленің пәні ретінде ұғымын анықтау;
жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелердің нысанына қойылатын заң талаптарына құқытық және тәжірибелік талдау жасау;
жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелерді мемлекеттік тіркеу жүйесінің құқытық мәселелерін зерттеу;
жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелерді жарамсыз деп тану теория және тәжірибе мәселелерін қарастыру.

Зерттеу объектісі : жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелер.

Зерттеу пәні болып жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелер құқықтық қамтамасыз ету мәселелері.

Магистерлік диссертацияның методикалық, теориялық негізіне А. А. Агарков, И. В. Амирханова, Ю. Г. Басин, М. И. Брагинский, В. В. Витрянский, Д. М. Генкин, В. П. Грибанов, Ю. Г. Жариков, К. М. Ильясова, О. С. Иоффе, О. В. Карамышева, А. В. Кузнецов, В. А. Лапач, М. Г. Масевич, И. Б. Новицкий, М. К. Сулейменов, О. Ю. Скворцов, С. В. Скрябин, Б. В. Покровский, Е. А. Суханов, С. А. Степанов, Н. А. Сыроедов, Ю. К. Толстой, В. А. Филимонов, Г. В. Чубуков, Г. Ф. Шершеневич және басқа қазақстандық және ресейлік ғалымдардың еңбектері алынған.

Зерттеу жалпы ғылыми-диалектикалық, нақты-тарихи, салыстырмалы- құқықтық, индукция және дедукция, сондай-ақ анализ және синтез әдістерін қолданыла отырып жүзеге асырылған.

Жұмыстың ғылыми және тәжірибелік жаңалығы жылжымайтын мүліктің құқытық режиміне қатысты, жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелерге қатысты кешенді зерттеу сот тәжірибесімен ұштастырыла отырылып мемлекеттік қазақ тілінде жүргізілуінде көрініс табады.

Диссертация авторы жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелерді, олардың нысаны, жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу рәсіміне ерекше назар аударып, оны іске асыруға байланысты туындайтын теориялық және тәжірибелік мәселер жөнінде баяндаған. Сонымен бірге жылжымайтын мүлікпен жасалған мәмілелерді жарамсыз деп тану туралы азаматтық істер бойынша шығарылған шешімдер келтіріледі және оларға құқықтық талдау жасалынады.

Зерттеудің ғылыми нәтижелері. Жылжымайтын мүлікпен жасалатын азаматтық-құқықтық мәміле институтына жасалған құқықтық сараптама нәтижесінде мәміле нысаны ұғымының әр түрлі теориялық концепциялар анықталған.

Диссертацияда жылжымайтын мүлікпен мәмілені тіркеу, жалпы мәмілені тіркеу мәміле жасауының қосымша сатысы болып табылады деген ереже негізделген, қолданыстағы Қазақстан Республикасы заңнамаларға жасалған саралау негізінде мәмілені тіркеу түрлері анықталған.

Сонымен қатар жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелерді мемлекеттік тіркеудің құқықтық реттеудің, сот тәжірибесіндегі кейбір мәселелері анықталып заңнамаларға өзгерістер енгізу туралы ұсыныстар жасалған.

- Мәмілені тіркеу мен мәміледен туындайтын құқықты тіркеуді өз ара ажырату қажет. Мәмілені тіркеу құқықтың ауысуын тіркеуді ауыстырмайды. Құқықты тіркеу мәмілені орындау нәтижесі ретінде қарастыру керек. Мәмілені тіркеу - мәміле жасауының қосымша шарттарының бірі (нысанына, мазмұнына қойылатын талаптармен бірге қойылатын) . Мәмілені мемлекеттік тіркеудің заңи нәтижесі - оның заңдылығын тану және мәміленің жасалған сәтін айқындау. Осы ережелер ҚР АК-нің 155 бабында айқын, нақты көзделуі керек. Бұл ҚР АКде: құқықты тіркеу; құқықтардың шектелулерін тіркеу; мәмілелерді тіркеу деп мемлекеттік тіреудің түрлерін нақты көрсетуді қажет етеді.

- Азаматтардың құқықтарын қорғау жүйесін тәжіребиеге сәйкестіру мақсатында жылжымайтын мүлікмен жасалатын шарттар міндетті түрде нотариалдық куәландірілуі керек деген талап заң жүзінде енгізілуі қажет. Тіркеу жүйесі мен нотариалдық куәландыру жүйелері бірдей әрекет ету керек.

- Заңның жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілені мемлекеттік тіркеу қажеттілігі туралы талабы бұзылған жағдайда мәміле жарамсыз деп танылмайды, тіркеу мәміле жасаудың қосымша сатысы деген жалпы норма ҚР АК-нің 155 бабына нақты көрсетілуі қажет.

Зерттеудің теориялық және тәжірибелік маңыздылығы . Бұл ғылыми зерттеудің кейбір ережелері азаматтық құқықтың теориясында, сонымен қатар Қазақстан Республикасындағы жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелерге қатысты заңнамаларды қолдану тәжірибесінде пайдаланылуы мүмкін.

Жұмыс нәтижелерінің апробациясы . Диссертацияның негізгі қорытындылар туралы автордың ғылыми, халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияларында баяндалған мақалалар жарияланған. Атап айтқанда, Алматы қаласында, КазҰУ-де 20 желтоқсан 2009 жылы өткен «Проблемы реализации положений концепции правовой политики Республики Казахстан на период с 2010 до 2020 годы в уголовно-исполнительной сфере» атты ғылыми-тәжірибелік халықаралық конференцияда «Қазақстан Республикасындағы мәміле институтының кейбір мәселелері» мақаласы, Алматы қаласында, КазҰУ-де 26 қараша 2010 жылы өткен «Уголовная политика: Стратегия и тактика борьбы с преступностью в ХХI веке» атты ғылыми-тәжірибелік халықаралық конференцияда «Азаматтық құқықтағы мәміле түсінігі» мақаласы баяндалған.

Диссертацияның құрылымы және көлемі . Жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланған қайнар көздер тізімінен тұрады. Жұмыстың бірінші бөлімінде мәміле институтына толық азаматтық-құқықтық сипаттама беріледі. Атап айтқанда, оның түсінігі, белгілері, жіктелу негіздері, түрлері туралы баяндалады.

Екінші бөлімінде арнайы ғылыми әдебиеттке сүйеніп жылжымайтын мүлік ұғымының мәні ашылып, оның белгілері ашып көрсетіледі, сондай-ақ жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелердің нысаны мен жылжымайтын мүлікке құқытарды мемлекетік тіркеу барысында пайда болатын теория және тәжірибе мәселелер қарастырылады.

Сонымен қатар осы бөлімде мәмілені жарамсыз деп танудың жалпы шарттары айқындалып, жылжымайтын мүлікпен жасалатын мәмілелерді жарамсыз деп тану туралы азаматтық істер бойынша шығарылған шешімдерге талдау жасалынады.

Диссертация көлемі - 88 бет.

1 Мәміле институтының азаматтық-құқықтық сипаттамасы

1. 1 Азаматтық құқықтағы мәміле түсінігі. Мәміледегі ерікті және ерік білдіруді, нысанын анықтау

Барлық заңи фактілер әр алуан және әр түрлі негіздер бойынша жіктеледі. Субъектілердің еркіне байланысты олар әрекеттер мен оқиғаларға бөлінеді. Ғалымдардың пікірінше, заңи әрекет деп адамның заңи салдар туындататын сыртқы ерік білдіруін қарастыру керек [ 3, 21б. ] .

Әрекеттер дегеніміз оны жасаған жеке немесе заңды тұлғаның еркі көрініс табатын заңи фактілер болып табылады (мысалы, шарттың жасалуы), ал оқиғалар олардың еркінен тыс орын алатын және оларға әсер ететін заңи фактілер болып саналады (адамның тууы, қайтыс болуы, соғыстар және басқалары) .

Мәміленің нақты құқықтық нәтижеге бағытталуы оны заңи қимылға қарама-қарсы қоюға мүмкіндік береді, өйткені соңғысының құқықтық салдары заңның күші бойынша, яғни субъектінің еркіне және әрекет қабілеттілігінің болуына тәуелсіз туындайды.

Сонымен қатар заңмен рұқсат етілгендік белгісі бойынша әрекеттер құқықтық және құқыққа сай емес деп бөлінеді.

Құқыққа сай әрекеттер дегеніміз заңнама талаптары мен құқық принциптеріне сәйкес жасалатын әрекеттерді айтамыз. Құқыққа сай емес әрекеттерге келесілер жатқызылады: өзге тұлғаға зиян келтіру, құқықты асыра пайдалану, шарттық міндеттемелерді бұзу және басқалары.

Мәміле құқыққа сай әрекет болып табылады. Егер мәміле заң талаптарына сәйкес болмаса, ол жарамсыз деп танылуы мүмкін және ешқандай құқықтық салдарға әкелмейді.

Мәмілелер - ең көп таралған заңи фактілердің бірі. Дүкенде азық-түлік сатып алу, көлікте жүру, коммуналдық қызметтерге ақы төлеу, шаштаразға бару және өзге де әрекетттер «мәміле» ұғымымен қамтылады.

Мәмілелерді құқықтық реттеу жеке құқықтың ең маңызды институтын құрайды. Бұл кездейсоқ жағдай емес, өйткені азаматтар мен заңды тұлғалар азаматтық айналымға түскенде әр алуан құқықтық әрекеттерді жасайды. Ал сол құқықтық әрекетттер өз кезегінде тараптардың ерік білдіру фактісі негізінде азаматтық құқықтар мен міндеттерді туындатуға, өзгертуге және тоқтатуға қабілетті.

Кез келген қоғамда құқықтық реттеудің негізін мемлекеттің егемендігі құрайды. Ол мемлекетте нақты құқықтық тәртіпті белгілеу арқылы жүзеге асырылады. Жеке ерік білдіру, яғни егемендігі жоқ тұлғаның әрекеті азаматтық құқықтарды мәмілелер жасау арқылы тудырады, өзгертеді немесе тоқтатады.

Кез келген ерік білдіруді қандай да бір құқықтар мен міндетттерді туындатады деп айту мүмкін емес. Мысалы, адам өз ерік білдіруі арқылы үйінің терезелері бар көшеде жол қозғалысына тыйым салуға құқығы жоқ. Қысқаша айтқанда, кез келген ерік білдіру заңмен белгіленген мәмілелердің жарамдылығы шарттарына толық сәйкес болуға тиіс.

Рим құқығында жалпы мәміле ұғымы болған жоқ, мұны оның казуистикалық сипатымен түсіндіруге болады [4, 280б. ] . Соған қарамастан мәмілелерді құқықтық реттеу рим заңгерлерінің басты міндетттерінің бірі болып саналған.

Мәмілелердің ақылы және ақысыз, біржақты және көпжақты, шартты және шартсыз деп бөлінуі, ерік білдіру нысанының мәміленің жарамдылығына әсері және өзге де құқықтық нормалар біздің құқықтық жүйеге рим құқығынан келген болатын.

Ресейдің Азаматтық кодексінің 26-бабына сәйкес мәміле тұлғаның азаматтық құқықтық қатынастарды белгілеуге, өзгертуге немесе тоқтатуға бағытталған әрекеті ретінде анықталады [5] .

Қазіргі кезде мәміле ұғымының анықтамасы күрделі өзгеріске ұшырай қойған жоқ. ҚР Азаматтық кодексінің 147-бабына сәйкес мәмілелер деп азаматтар мен заңды тұлғалардың азаматтық құқықтар мен міндеттерді белгілеуге, өзгетруге немесе тоқтатуға бағытталған әрекеттері танылады. Осы анықтамадан мәміленің келесі белгілерін атап көрсетуге болады:

- мәміле - бұл әрқашанда ерікті акт, яғни адамның әрекеттері;

- бұл құқыққа сай әрекеттер;

- мәміле азаматтық құқықтық қатынастарды туындатуға, өзгертуге немесе тоқтатуға арнайы бағытталған;

- мәміленің жасалуы нәтижесінде туындайтын құқықтық салдар азаматтық заңнамамен анықталатындықтан, мәміле азаматтық қатынастарды туындатады.

Мәміле - азаматтық құқықғында азаматтық құқықтар мен міндеттерді белгілеуге, өзгертуге немесе тоқтатуға бағытталған азаматтар мен заңды тұлғалардың әрекеттері [6] .

Мәміле - ерікті акт, сондықтан оған психологиялық сипат тән. Алайда мәміле тек ерікті акт емес, сонымен қатар заңи акт болып табылады. Мәміле жасау үшін ең алдымен оны жасауды қалау керек. Мәміле жасауды қалауды ішкі ерік деп атайды.

Егер мәміле жасауға бағытталған ішкі ерік болмаса, онда мәміленің өзі де болуы мүмкін емес. Мысалы, егер адам өзіне тиесілі мүлікті басқа адамға физикалық мәжбүрлеу нәтижесінде берсе, бұны мәміле деп айтуға болмайды. Мұнай жағдайда мәміле жасауға бағытталған ішкі ерік болмайды, ал мүлікті беруге байланысты әрекеттер сыртқы көріністері бойынша мәміленің әсерін қалыптастырады.

Мәміле азаматтық құқықтық қатынасты туындатады, ал кез келген құқықтық қатынаста кем дегенде екі тұлға қатысады, сол себептен тек бір ғана ішкі еріктің болуы жеткілікті емес. Ішкі ерік (ниет) басқа тұлғаларға хабарлануға тиіс. Ішкі ерік басқа тұлғаларға хабарланатын тәсілдер ерік білдіру ұғымымен қамтылады.

Мәміледе ерік білдіру әр түрлі амалдар арқылы жүзеге асырылады. Барлық тәсілдерді үш негізгі топқа бөліп қарастыруға болады:

тікелей ерік білдіру: ішкі еріктің мазмұнын ауызша немесе жазбаша жеткізу арқылы көрініс табады;
конклюденттік ерік білдіру: ішкі ерікті тікелей білдірмейді, керісінше, белгілі бір әрекеттерді бағалағанда мәмілені жасауға ниеттің бар екендігіне күмән тудырмайтын әрекеттерді жасау арқылы көрініс табады (мысалы, дүкенде тауардың бағасымен бірге қойылуы оның сатылуға қойылғанын даусыз екендігін көрсетеді) ;
үнсіз ерік білдіру: заңда немесе тараптардың тікелей келісімімен көзделген жағдайларда ғана заңи күшке ие болады [7] .

Ерік және ерік білдіру - тұлғаның жасап жатқан әрекетіне психикалық қатынасының екі жағы. Ерік пен ерік білдіру бір-біріне сәйкес болу керек. Егер ерік бір әрекетке бағытталып, ал ерік білдіру басқа әрекеттің жасалуына бағытталса, тараптар арасында дауды туындатады. Әрине, бұл мәміленің жасалуына кедергі келтіреді. Яғни, мәміле үшін ерік пен ерік білдірудің бірлігі өте маңызды болып табылады. Тұлғаның жасап жатқан әрекетіне психикалық қатынасын бейнелейтін тағы да бір элемент - ниет.

Тұлғаны мәміле жасауға итермелейтін себеп әлеуметтік-экономикалық немесе өзге де мақсат, жалпы ереже бойынша мәміленің шеңберінен тыс орналасып, оған ешбір ықпалын тигізбейді.

Мысалы, адам теледидарды сатып алғанда өзі үшін бе, әлде біреуге сыйға сатып алды ма - мәмілеге, яғни сатып алу-сату шартына ешбір ықпалын тигізбейді. Заңи тұрғыдан алғанда тұлға алдына қойған мақсатына қол жеткізді ме, жоқ па маңыздылық танытпайды. Бірақ заңнамада ниетке (себепке) заңи маңыздылық берілетін жекелеген жағдайлар көрініс табуы мүмкін.

Мысалы, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің (ҚР АК) [8] 158-бабының 1-тармағына сәйкес мазмұны заңнама талаптарына сай емес, сонымен қатар құқықтық тәртіп немесе адамгершілік негіздеріне көрінеу қарсы мақсатпен жасалынған мәміле жарамсыз болып табылады. Яғни бұл жерде ниет (мақсат) мәміле жарамсыздығының салдарын алдын-ала белгілеп отыр. Сонымен бірге тараптар ниетке өздері заңи маңыз беруі мүмкін. Бұндай жағдайда тараптармен келісілген ниет мәміленің шарты болып табылады, ал мәміленің өзі шартпен жасалынған мәміле болып аталады.

Мәміленің мақсаты мен ниетін оның негізінен ажырата білу қажет. Мәміленің негізі деп мәміленің орындалуы барысында қол жеткізілуге тиісті типтік заңи нәтижені түсінеміз [9, 337б. ] . Сөйтіп, меншік құқығын иелену сатып алу-сату шартының, ал мүлікті пайдалануға беру жалдау шартының негізі болып табылады және тағы да басқалары. Нақты құқықтық мақсат мәміленің негізімен сәйкес келмеуі мүмкін, мұндай жағдайда жалған мәміле орын алады. Заңда көзделген арнайы жағдайларды қоспағанда, негіз мәміленің міндетті элементі болып саналады.

Ерік - мәміленің субъективтік элементі, субъекттің жүріс-тұрысын психикалық реттеу процессі, қойған мақсатына жетуін қалау. Ерік білдіруді, мамандардың пікірінше, ерікті басқа тұлғаларға жеткізу үшін сыртқа көрсетуі деп анықтауға болады. Объективтік түрде, яғни сыртқа шығарылған ерік, ерік білдіру деп түсіну керек және мәміленің объективтік элементі болып табылады [10] .

Маміленің негізін ерік құрайды деген мамандардың пікірімен келісуге болады [11; 12] . Ерік пен сыртқа ерік білдіру мәміленің - келісім шарттың күрделі элементі деп есептеу керек.

В. И. Синайский, мәміленің шарттарын (мәмілеге қойылатын талаптар) қажетті және ерікті түрде анықталатын шарттарғаға бөледі. Егер шарттар орындалмаған кезде мәміле жарамсыз болса, бұндай шарттар - мәміленің қажетті шарттары деп есептеледі. Осындай қажетті шарттарға В. И. Синайский келесілерді жатқызады: мақсат (болуы мүмкін, руқсат етілген) ; тиісті түрде білдірілген ерік; еркін және саналы түрдегі еркі; ерік білдірген тұлғаның немесе тұлғалардың әрекет қабілеттілігі [13] .

Тұлғаның шынайы ерікінің бағытталуын оның айқандарынан, әрекеттерінен білуге болады. Сондықтан, жалпы ереже бойынша, сырттай ерік білдіруі оның шынайы мазмұнына сай келеді деп есептеледі. Осыған байланысты әдебиетте заңи әрекет деп заңи салдарды туғызатын адамның сыртқа ерік білдіруін айтады. Заңи мәміле деп белгілі заңи салдарды туғызуға, яғни заңи қатынастарды туындауына, өзгертуге немесе тоқтатуға бағытталған ерік білдіру танылады [14] .

Қорытындылап айтқанда, мәміле болу үшін ерік те, оны сыртқа білдіруі де қажет. Еріксіз мәміле де болмайды. Ерік мәміленің мәні. Бірақ мәміле ерік білдірусіз де болмайды, себебі сыртқа білдірілмеген ерікті білуге, анықтауға болмайды сондықтан құқықтық маңызға ие болмайды.

Мысал ретінде өсиетті (біржақты мәміле) қарастырсақ оны жасау үшін екі элемент болуы тиіс екені мәлім: субъективтік және объективтік элемент.

Субьективтік элемент (яғни субъектіге қатысты, психикалық) өсиет қалдыратын тұлғаның ниеттенген тілегі мен детерминированналған түрде болса, объективтік элемент ерік білдіру деп аталатын өсиет қалдырушы тұлғаның тілегінен тыс болып, көрінетін объективтілік түрінде болады.

Мәмле ретінде өсиеттің заңи табиғаты бар. Өсиеттің заңи мағынасының белгілері болып, ерік, ерік білдіру және белгілі бір заңи салдарға жететін еріктің бағыты танылады. Еріктің өзі сырттай объектіленбесе, заңи мәнге ие болады. Тек сырттай түрде көрініс тапқан ерік актілері құқықтық реттеуге жатады. Ерік пен ерік білдіру өсиеттің мәнін құрайды. Бірақ, бұл заңның түсінігінше өсиет болу үшін аз. Өсиет заңи акт болып, тек мұрагерлерге мұра қалдырушыдан құқықтар мен міндеттердің өтуі түріндегі белгілі бір нақты құқықтық нәтижеге жетуге бағытталған еркі болған жағдайда ғана танылады.

Ерік адамның тумалы қабілеті. Ниет - бұл тұлғаның нақты кезеңдегі ішкі жағдайы. Ниет негізінде жүріс-тұрыс мақсаты қалыптасады. Мақсат - бұл болашақ нәтиженің моделі. Ниет пен мақсат бірігіп, оны жүзүге асыру кезіндегі әрекетпен байланысты интелектуалдық және еріктік қызмет қалыптасатын базаны құрайды. Сондықтан, өсиеттің жарамдылығын мұра қалдырушының өлген уақытында белгіленбейді, ол жасаған сәтте (куәлендіру), яғни мұра қалдырушының сырттай көрініс тапса. Өсиет мәмленің ерекше түрі болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.