Меншікке салынатын салықтар

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 70 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 6

1. МЕНШІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАР: ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ ЖӘНЕ ОНЫҢ ДАМУ ЭВОЛЮЦИЯСЫ . . . 8

1. 1. Меншікке салынатын салықтар және олардың құрылу негіздері, мазмұны мен мақсаты . . . 8

1. 2. Меншікке салынатын салықтардың қалыптасуы мен дамуының алғы шарттары . . . 15

2. БҮГІНГІ ТАҢДАҒЫ МЕНШІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРДЫҢ ҚЫЗМЕТ ЕТУ МЕХАНИЗМІ . . . 23

2. 1. Қазіргі кездегі меншікке салынатын салықтардың қолданылу ерекшеліктері . . . 23

2. 2. Меншікке салынатын салықтардың салық жүйесі мен мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігіндегі ролі . . . 38

2. 3. Меншікке салынатын салықтардың бюджетке уақытылы және толықтай түсуіне салық органдарының бақылауы (мысалға, Түлкібас аудандық салық комитеті) . . . 45

3. Қазақстан Республикасындағы меншік қатынастары және оларға салық салуда туындайтын кейбір мәселелер мен оларды жетілдіру жолдары . . . 50

3. 1. Шет елдер тәжірибесіндегі меншікке салынатын салықтар . . . 50

3. 2. Меншік түрлеріне салық салудағы мәселелер және оны болашақта жетілдірудің жолдары . . . 57

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 64

Қорытынды . . . 67

Қосымшалар . . . 69

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаев «Дағдарыс арқылы жаңару мен дамуға» атты Қазақстан халқына 06. 03. 09ж. жолдауында «Өткен жылмен салыстырғанда, корпоративтік табыс салығы биылғы жылдың өзінде үштен бірге төмендетіліп, 20 пайызды құрайды, ал 2011 жылғы 15 пайыз болады. ҚҚС ставкасы 12 пайызға дейін төмендетілді. Әлеуметтік салық ставкасының регресті шкаласының орнына 11 пайыз көлеміндегі біріңғай ставка енгізілді. Инвестицияларды жүзеге асыратын кәсіпорындар үшін салық преференциялары көзделген», деп атап көрсетті.

Қазақстан өз тәуелсізідігін алғалы бері нарықтық механизмді белсенді түрде енгізуге күш салды, сондықтан салық жүйесі ең маңызды мәселенің біріне айналып отыр.

Кез-келген мемелекетке өзінің толыққанды тәуелсіздігін алуы үшін және өзін өзі жан-жақты қамтамасыз ету барысында мықты да тұрақты қаржы базасы қажет. Дамыған елдер тәжірибесі көрсетіп отырғанындай мемлекеттің негізгі қаржылық тірегі болып халықтар мен шаруашылық жүргізуші субъектлерден жиналатын салықтар болып табылады.

Салықтар тек қана мемлекеттің қаржылық базасы ғана емес, сонымен қатар экономиканы мемлекеттік реттеудің күшті құралы болып табылады. Салықтар ұдайы өндірістік процесстерге әсер ете отырып, экономикалық өсуді қамтамасыз ететін маңызды фактор ретінде әрекет етеді.

Әр бір мемлекеттің салықтарының жиынтығы, басқа да элементтермен қоса, оның салық жүйесін қалыптастырады. Экономикалық өсуді қамтамасыз ету, халықтың әлеуметтік қамтамасыз етілу деңгейін көтеру, орта және кіші бизнес субъектлерін ынталандыру, бюджеттік тапшылықты төмендету сияқты республиканың негізгі деген кезек күттірмес өзекті мәселелерін шешуге оның салық жүйесінің қызмет етуін жетілдіру арқылы ғана қол жеткізуге болады.

Қазіргі кездегі өтпелі кезең ел экономикасының елеулі де шешуші мүдделері үшін қызмет етуде. Еліміздің экономикасының еңсесін көтеруіне ықпал ететін, бюджеттің кіріс көзінің негізі болып табылатын салықтар, оның ішінде меншікке салынатын салықтардың экономикалық мәні мен маңызы өте зор.

Кез келген мемлекеттің қалыптасып дамуымен қатар қоғамда әрбір салықтың өз орны, өзіне тән атқаратын қызметі, әсер ету ортасы бар. Бүгінгі күні әлемдегі барлық мемлекеттердің экономикалық саласындағы қандай уақыт немесе қандай да бір жүйеде болмасын өзекті мәселенің бірі, ол- салық. Себебі, ол елді қаражат көзімен қамтамасыз ететін күре тамыр, бюджетке түсетін түсімнің маңызды бөлігін құрайды.

Нарықтық экономиканы қалыптастыруда он жылдан астам тәжірибесі бар біздің мемлекетімізде бүгінгі таңда меншікке деген көзқарас ерекше және оған салынатын салықтардың жергілікті бюджетті толтырудағы орны айырықша. Әсіресе бүгінгі күннің өткір мәселелерінің біріне айналып отырған жерге деген жеке меншіктің айналасында шешімін таппас қиын сұрақтар туындап отырғаны бәрімізге белгілі, сонымен бірге меншіктің мемлекеттік емес жеке болуы да мүліктің, оның ішінде жер сияқты аса маңызды меншік түрінің ұтымды пайдаланылуы мен оған салынатын салық салу тиімділігінің жоғарылауына оң әсерін тигізетіні тағы да белгілі, сондықтан аталған жұмысымыздың тақырыбы да өзекті болып отыр.

“Меншікке салынатын салықтар және олардың аймақтық бюджеттерді толтырудағы ролі” тақырыбындағы диплом жұмысының негізгі мақсаты- меншікке салынатын салықтардың тұрақты кіріс көзі ретінде аймақтық бюджетті қалыптастырудағы алатын орнын көрсету.

Осы мақсатқа жету үшін мынандай келелі мәселелерді қарастыру керек:

меншікке салынатын салықтардың пайда болуы мен дамуы және құрылу негіздерінің теориялық аспектлерін қарастыру;
Қазақстан Республикасында аталған салық тобының қазіргі салық жүйесіндегі қызмет ету механизмі мен олардың бюджеттің салықтық түсімдеріндегі алатын орнын көрсету;
Меншікке салынатын салықтардың шет елдерде қолданылу тәжірибесіне тоқтала отырып, олардың кейбір жақтарын өз елімізде қолдану мүмкіндігін қарастыру;
Сонымен бірге, осы салықтардың қолданылу механизміндегі кейбір кемшіліктерге тоқтала келе, оларды азайтудың жолдарын іздестіре отырып, бірқатар ұсыныстар мен тұжырымдар жасау.

Жоғарыда аталған сұрақтарды қарастыру үшін диплом жұмысы кіріспе, үш тараудан және қорытындыдан тұрады. Жұмыстың жазылу барысында Қазақстан Республикасының Конституциясы, “Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы”ҚР заңы, 2002 жылдан бастап күшіне енген Салық Кодексі, басқа да заңдық-нормативтік актлер, сондай-ақ отандық және шет ел экономист-ғалымдардың еңбектері, оқулықтар мен оқу құралдыры және мерзімді басылымдар материалдары қолданылды.

1. МЕНШІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАР: ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ ЖӘНЕ ОНЫҢ ДАМУ ЭВОЛЮЦИЯСЫ

1. 1. Меншікке салынатын салықтар және олардың

құрылу негіздері, мазмұны мен мақсаты

Қазақстан Республикасының нарықтық қатынастарға өткен он жылдан астам уақыт аралығында экономикамызда көптеген өзгерістердің болып жатқаны бәрімізге аян. Әсіресе түрлі обьектілердің жеке меншікке берілуі, сөйтіп меншіктің көп түрлілігі жағдайының қалыптасуы бұрын орталықтан басқарылып келген қоғамда өмір сүріп, соған бейімделген жеке және заңды тұлғалардың мүлікке және меншік обьектісіне деген басқаша көзқарасын тудырды.

Кеңес үкіметі кезінде Қазақстанның салық жүйесі, басқа да КСРО құрамында болған елдердегі сияқты жалпы әлемдік дамуға кері бағыт алды ол салықтардан кәсіпорын пайдасын әкімшілік әдіспен сыпырып алу және қаржы ресурстарын мемлекет бюджеті арқылы қайта бөлуге көшті.

Қаржы құралдарының толығымен орталықтандырылуы және кәсіпорынның қандай да бір қаржылық мәселелерді шешу еркіндігінен айырылуы шаруашылық жетекшілерін барлық инициативадан құралақан қалдырып, 80-90 жылдардағы пайда болған қаржылық тоқырауға әкеліп соқтырғаны жалпыға мәлім жағдай.

Содан бергі 15-жылға жуық уақыт ішінде еліміздің жалпы экономикалық жүйесімен бірге мемлекеттің негізгі қаржы көзі, салық жүйесі де көптеген өзгерістерге ұшырады, дамыған көрші елдердің тәжірбиесіне салыстырмалы түрде қарай отырып салық салудың неше жылдан бері қалыптасып келген қағидаларына сәл де болса сәйкес келетін, салық төлеушінің де, мемлекеттің де мүддесіне икемделіп келе жатқан, нарықтық экономиканың талаптарына бейімделе бастаған, тиімді салық заңдылықтары дамып келе жатыр десек артық айтпаға болар едік. Әсіресе 2002 жылдан бастап көптеген өзгеріске түсіп, толыққанды жұмыс істеп келе жатқан салық жүйесінің артықшылықтарын айтпай кетуге болмайды. Егер салықтар мемлекеттің реттеу құралы, экономикамыздың тұрақты өсуіне мүмкіндік беретін, бюджеттің тұрақты түсім көзі бола отырып, халықты әлеуметтік-экономикалық жағынан қамтамасыз ететін басты фактор екені белгілі болса, аталған артықшылықтармыз экономикамыздағы үлкен жетістік болып табылады.

Нарықты нарық жасайтын меншіктердің көп түрлілігі болатын болса, өтпелі кезеңде меншік қатынастары аса маңызды орынға ие екені әдебиеттерде аз жазылып жүрген жоқ және оны жекешелендіруде де кеткен кемшіліктер мен жетістіктер турасында да көп мәселелер айтылып жүр, өйткені, меншік түрінің нағыз өз иесін тауып, өндіріске қосылып жатқаны нұр үстіне нұр болары сөзсіз. Бұл тұрғыда ой өрбітер болсақ, әсіресе бүгінгі күннің басты мәселесі болып отырған бұрында мемелекеттің меншігінде болып келген жердің жеке меншікке берілу мәселесі көптің басын қатыратын өзекті мәселенің бірі болып отыр. Олай дейтініміз, жерді жеке меншікке беру туралы сөз қозғалғанына біраз уақыт болса да үкімет пен халық ол туралы бір шешімге келе алмай, дағдарысқа тіреліп отыр. Сондықтан да меншіктің тиімді пайдаланылып, одан түсетін салық базасының ұлғаюуы, мемлекетке де, халыққа да тиімді.

Сөйтіп, мемлекет иелігінен алу, жекешелендіру процессінің дамуы барысында меншік қатынастарында пайда болған өзгеріске байланысты, меншік обьектілері болып табылатын жер, мүлік және басқа иелік ету құралдарына салынатын салықтар басқа да салық топтары сияқты өзіндік мән мен мағынаға ие.

Жалпы меншікке салынатын салықтың мейлі жер салығы, мүлік немесе көлік құралдарына салынатын салық болсын, олардың мақсаты меншікті тиімді пайдалануға ынталандыру, өйткені салықтың мөлшері меншіктің көлеміне, сапасына қарай белгіленеді. Алайда, көлемінің ірі болуы табыстың көбеюуіне кепілдік бермейді: егер салық салынбаса ірі меншік иелерінің артықшылықтары молаяды да, мүлікті дұрыс пайдалануға ұмтылмайды. Осылайша мүлік салығы, жер салығы қоғам алдында салық жауапкершілігін көтеруге бағытталған нақты салықтарға жатады. Бұл салықтардың әрқайсысы өздерінің салық салу базаларымен, ставкаларымен, есептеу әдістерімен, төлеу мерзімдерімен бір- бірінен өзгеше екеніне қарамастан бір функционалды топқа біріктіруге болады:

Төлеуші мен мемлекеттің өзара қатынасына және салық салу объектісіне қарай тікелей салықтарға жатады. Өйткені белгіленген ставкаларды негізге ала отырып, салық мүліктің құнына тікелей салынады.
Пайдалану белгісіне қарай меншікке салынатын салықтар жалпы салықтарға жатады. Яғни, бұл салықтар түрлері бойынша салық сомасы мемлекет қорына түсіп, пайдалану барысына ғана негізделеді.
Салық салу объектісін бағалау дәрежесіне қарай бұл салықтар нақты салықтарға жатады. Нақты салықтар мүліктің сыртқы белгісіне байланысты нақты табыстың түсуі есептелместен салынады. Сонымен бірге, аталмыш салықтар тобын қазіргі кезде жеке салықтар қатарына жатқызып жүр, себебі олар, табыс салығы сияқты жеке салықтармен бірге алынады.
Меншікке салынатын салықтар салық салу әдістерінің кадастрлық және декларациялық түрлерімен алынады да, жергілікті бюджетке түседі.
Меншікке салынатын салықтарды “санитарлық” (сауықтыру) салықтар деп те атайды, өйткені мемлекет аталған салық ставкасын жоғары көтерген кезде, салық төлеушілер өз меншік құқығындағы, оралымды басқаруындағы және иелегендегі кәсіпкерлік қызметке қолданылмайтын немесе пайда әкелмейтін, тиімсіз салық салу объектлерінен құтылуға асығады. Әрине, пайдасы жоқ объектге босқа салық төлегісі келмейді.
Меншікке салынатын салықтар аймақтық бюджетке қайтарымсыз түседі.
Меншікке салынатын салықтар жеке тұлғаның немесе заңды тұлғаның айналысатын қызметінің түріне тәуелсіз, міндетті салықтар қатарына жатады. Сондықтан бұл салықтардан жалтару мүмкіндігі өте аз. Осы себептен мемлекет бұл салықтың түрлері бойынша оның бюджетке түсуін шекті дәлдікпен болжап қана қоймай, оған қол жеткізуге толық мүмкіндігі бар.

Енді осы меншік салығы тобына жататын салықтардың әрқайсысының өздеріне тән ерекшеліктері мен айырмашылықтарына жеке жеке тоқталып өтетін болсақ.

1. Жер салығы меншікке салынатын салықтардың ішіндегі даму тарихы ертеден бастау алған негізгі салық болып табылады немесе салықтардың атасы деп айтсақ қателеспес едік. Өйткені меншік қатынастары да осы жерге байланысты пайда болған. Жер салығы ерте кездерде жер жөніндегі салық деп аталған және ол кезде жерді иеленушіге, сол жерден түсетін табыстың бір бөлігін бөліп беру деп есептелген. Жер бойынша салық объектісі-жер. Ал, субъектісі жердің меншік иесі, меншіктенушісі. Салық көзі болып жерден түсетін пайда немесе жер рентасы табылған. Бұл барлық батыс Европа елдерінде таралды.

Өнеркәсіп жан-жақты дамымай тұрған және тауар нарығы әлсіз дамыған кезде Россия мен Европа елдеріндегі салық жүйесінде негізгі орын алатын нақты және тікелей нысанда алынатын салық осы жер салығы болып табылатын болған.

Кеңестік орыс зерттеушісі И. М. Кулишер жер салығының алатын орнын кадастрға сипаттама бере отырып анықтады: нақты, тура салықтар жер бойынша салынатын салық болып табылады және ол басты, негізгі және жүйені анық көрсетуші салық. Ал, оның “Альфасы мен омегасы- жер кадастры бойынша табылады”, -деді1. Жер салығының аз немесе көп болуы жердің сапасына байланысты және оның экономикалық, саяси негізі де сол саласына байланысты болды.

Жер ол мүліктік меншік деп бекер айтылмаған, өйткені саяси құқыққа ие болу да тарихымыздан белгілі осы жерге байланысты. Сонымен бірге бәрімізге белгілі жер, қымбаттау қасиетке ие. Фискальді көзқарас бойынша жер өзінің меншік иесінің төлем қабілеттілігін көрсетеді.

Басқа пайданың түрін есептегеннен гөрі, жерді меншіктенуден түскен табысты есептеген әлде қайда оңай.

Жалпы тәртіп бойынша барлық салықтар үшін, жер бойынша салық жерден алынатын таза табысқа салыну керек. Жерден түсетін пайданы анықтау әр уақытта, әр елде әр түрлі болған. Ең көне әдістері жерді өлшеу мен және оның саны бойынше салық салынатын болған; Римде “ногер”, Англияда “хайд” бойынша, Германияда “гуфамен”, Ресейде “соха” бойынша есептелген.

Бірақ өркениеттің алғашқы баспалдағында-ақ жерге оның саны бойынша салық салу әділетсіз болғандықтан, бұл әдіс жерді өнімділігіне қарай бөлу әдісіне ауыстырылды. Ежелгі Русьте жердің “сохасы” немесе арық жердің “сохасы”деп екіге бөлген. Басқа да ескі тәсіл болып “ондық”тәсіл табылады немесе жерден алынған табыстың 1/10-і ретіндегі алынатын салық болды. Және ол кеңінен таралған, ұзақ уақыт бойына қолданылған әдіс болды2.

Техника мен технологияның дамуына орай одан гөрі жетілген әдістер мен тәсілдер пайда болды, жерден түсетін таза табысты анықтаудың негізі болып табылатын, кадастр ойлап табылды. Кадастр мемлекетке де салық төлеушіге де тиімді болды. Бұл бір жағынан, оның көмегімен жер салығының мөлшерін тура анықтау мүмкіндігі пайда болды. Екінші жағынан кадастр жер иеленушінің одан түсетін пайданы көбейту мақсатымен жер сапасын жақсартуға ынталандырды.

XX ғ. басында кадастрға түсінік қаржы ғылымында “Жерден түсетін табыстың яғни салық обьектісін дұрыс анықтаудың шаралар жиынтығы”, -деп беріледі.

Кадастрлар ерте кезден қолдана бастаған болатын. Бірақ теория мен тәжірбиені үйлестіре қолданғанда ғана жер салығын обьективті түрде анықтауға мүмкіндік туады. Республикада жер қатынастары саласындағы өзгерістер Қазақстан Республикасының жер реформасы жөніндегі заңдарымен жер Кодекісінде белгіленеді.

Қазақстан заңдарында әзірше жер Республиканың айырықша меншігі деп танылады және оны пайдаланғаны үшін шаруашылық жүргізуші субъектлерге салық салынады.

Жер салығының мақсаты- экономикалық әдістермен жерді пайдалануды қамтамасыз ету және жерді сақтау, құнарлылығын арттыру, аймақтардың әлеуметтік мәдени дамуы үшін қажетті шараларды іске асыру арқылы бюджетке түсетін табыстарды құрау.

Жер салығының мөлшері жер учаскесінің құнарлылығына, орналасу өңіріне және сумен қамтамасыз етілу мүмкіндігіне, қарай анықталады. Ол жер иесі мен жерді пайдаланушының шаруашылық және өзге де қызметінің нәтижесіне байланысты болмайды. Жер салығы алаңының бірлігі үшін жыл сайынғы тіркелген көлем түрінде белгіленеді.

Басқа мемлекетке берілген жер учаскесін пайдаланғаны үшін салық тәртібі мен шарттары Қазақстан Республикасының осы мемлекеттермен жасаған шарттарымен анықталады.

2. Аталмыш топқа жатқызылатын негізгі салықтардың бірі, меншік қатынастарындағы өзгерістерге байланысты мүлікке салынатын салық айрықша маңызға ие. Жоғарыда атап өткеніміздей мүлік салығының мақсаты- меншікті тиімді пайдалануға ынталандыру, өйткені салықтың мөлшері меншіктің көлеміне қарай белгіленеді. М. Оспанов атап өткендей, -“Егер пайдаланудағы меншіктен түскен түсім, салықпен қоса есептегенде кеткен шығындарды өтемесе, онда кәсіпорын одан тезірек құтылғаны жөн. ” Бұл жағынан мүлікке салынатын салық “санитарлық” маңызға ие бола алады3. Яғни, ол кәсіпорынның экономикасын табыссыз капиталдан тазартуға немесе қор қайтарымдылығын көтеру мен капитал ресурстарының айналымын жеделдету бойынша қажетті шараларды орындауды ынталандырады.

Бұл салықтың әлеуметтік маңызына келетін болсақ, оның көмегімен мемлекеттік бюджеттен қайта бөлу механизмі арқылы жоғары көлемде өнім өндіретін кәсіпорындардан обьективті себептерге байланысты мұндай өнім көлемін өндіруге мүмкіншілігі жоқ кәсіпорындарға мемлекет тарапынан көмек беріледі.

Сондай-ақ жеке тұлғалардың мүлік салығына қатысты функциялар жоғарыда аталған қызметтерге ұқсас.

- Ынталандыру, яғни жеке тұлғалардың мүліктік құрылымына әсер ете отырып, олардың табиғи қажеттіліктерін қанағаттандыратын табыстарының артық бөліктерін тиімсіз тауарлар сатып алуға жұмсамай, тауарлар мен қызметтерді өндіру саласына инвестициялап, тікелей экономикаға салуды қарастырады.

- Әлеуметтік қайта бөлушілік, яғни мемлекет байлардан түскен салықты қайта бөлу механизмі арқылы жағдайы нашар тұрғындарды қамтамасыз етуге бағыттайды. 4

Мүлік салығының оның барлық фуункцияларының жүзеге асырылуы көбінесе төмендегідей міндетті шарттардың орындалуымен байланысты:

негізгі қорлар мен салық салынатын басқа да ресурстарды, жеке тұлғалардың мүлкін олардың нақты физикалық және моральдық тозуын, сондай-ақ, инфляция бойынша түзетілетінін ескере отырып қайта бағалау жүйелі түрде жүзеге асырылуы тиіс;
мүлік салығының ставкаларын мүліктің түрі мен орналасу жері және оның инновациялық, ғылыми-техникалық құндылығына байланысты дәл анықтау қажет. Яғни әлеуметтік-экономикалық динамиканы бір жүйеге келтіру, соның нәтижесі бойынша реттеу мен бақылау кезінде салық ставкаларын экономикалық, экологиялық жағдайлар мен табиғи ресурстар тапшылығына қарай құнның өзгеріске түсуіне байланысты дәл анықтаудың жүйелілігі.

Салық жүйесінде басқа салықтармен бірге қолдану кезінде мүлік салығын үйлесімді түрде толықтыратын басқа салықтармен дұрыс бірігуі керек. Мысалы: тәжірибеде ҚҚС.

Жалпы ынталандыру функциясының кері әсерін тудырмас үшін мемлекеттік кәсіпорындарда мүлік салығының ставкалары өте төмен болмауы керек. Өйткені, олардың қорларының баланстық құны нарықтық құннан айтарлықтай төмен және жеке кәсіпкермен салыстырғанда табыс табу ынтасы да аз. Сонымен қатар, бұл салықтың жоғары ставкалары өндірушілерді әрекетке түспейтін капиталдан ғана емес жұмыс істеуші өндірістік қорлардан құтылуға итермелеуі мүмкін, ол бұл кәсіпорынның экономикалық қызметін тоқтатып, оның тауарлары мен қызметтерінің тапшылығына, оларға бағалаудың өсуіне әкелуі ықтимал.

3. Көлік құралдарына салынатын салық мемлекет пен көлік құралдарының арасындағы экономикалық қатынастарды реттейтін салыққа жатады. Көлік құралдары иелері көлік құралдарын иемдену барысында республикалық автомобиль жолдарын пайдаланады. Ал, автомобиль жолдарына байланысты шыққан шығындар мелекеттік бюджет арқылы қаржыландырылады. Сондықтан да көлік құралдарына салынатын салық та экономикалық маңыздылықтан құралақан емес .

- Салық салу субъектісі мен төлеуші мен мемлекеттің өзара қатынастарына қарай көлік құралдарына салынатын салық та тікелей салықтарға жатады.

- Салық обьектісіне қарай (көлік құралдарының түрлеріне ма торлардың қуатына есепті көрсткіштің мөлшеріне) белгіленген ставкаларға байланысты тікелей алынады.

Нақты салыққа жататындығы, сол, бұл салық көлік құралдарының сыртқы белгісіне қарай нақтылы табыстың түсуі есептелместен салынады. Осы уақытқа дейін пайдалану белгісіне қарай арнайы салық жергілікті бюджетке түседі; жергілікті салықтарға жатады.

- Обьектінің экономикалық белгісіне қарай көлік құралдарына салынатын салық бір жағынан табыс салығына жатады.

4. Сонымен қатар меншікке салынатын салық қатарына бірыңғай жер салығын жатқызуымызға болады, 1999 жылы енгізілген.

Бірыңғай жер салығының жалпы жерге салынатын салықтан айырмашылығы сол, оны салық төлеушілердің кейбір категориялары, оның ішінде шаруа қожалықтары ғана төлейді.

Бірыңғай жер салығының мәні негізінен оның атқаратын ынталандыру функцияларынан көрінеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.