Туризм кәсіпорынында маркетингтік зерттеу

МАЗМҰНЫ:

Кіріспе . . . . . . ………3

1 МАРКЕТИНГТІК ЗЕРТТЕУ ТУРИЗМ КӘСІПОРЫНЫНЫҢ НАРЫҚТЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІН АНЫҚТАУ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ . . . 5

1. Маркетингтік зерттеулер мәні, мазмұны және міндеттері… . . . … . . . 5

1. 2Туризм кәсіпорынында маркетингтік ортаны зерттеу . . . … . . . 11

1. 3Туристік нарықты маркетингтік зерттеу . . . . 18

2 ТУРИЗМ КӘСІПОРЫНЫНДА МАРКЕТИНГТІК ЗЕРТТЕУ («ELIS-TRAVEL» ЖШС-НЫҢ МАТЕРИАЛДАРЫ НЕГІЗІНДЕ) . . . 25

2. 1 Туристік қызметте маркетинг кешенін қолдану. . 25

2. 2 «Elis-travel» ЖШС-ның бәсекелестік ортасы . . . 29

2. 3«Elis-travel» ЖШС-ның туристік қызметтерін жылжыту стратегиясын қалыптастыру . . . 37

3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТУРИЗМДЕГІ МАРКЕТИНГТІ ДАМЫТУ ЖӘНЕ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ. . 44

3. 1Қазақстан Республикасында туризм саласындағы маркетингтік дамуы. . 44

3. 2Туризм саласындағы кәсіпорындардың маркетинг қызметін жетілдіру жолдары. . 51

3. 3 Қазақстанның туристік маркетингтік стратегиясын қалыптастыру……. . 52

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 59

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . …. . 62

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі. Қазақстанмен туризм аймағында келісім шартқа Түркия, Индия, Иран, Қытай, Венгрия, Израиль, Қырғызстан сонымен қатар үкіметаралық келісім Хорватия, Пәкістан, Сингапур сияқты мемлкеттермен қол қойды. 1993 жылы Қазақстан Республикасы Бүкіләлемдік Туристік Ұйымға мүше болды. Туризмді іске асырушы мемлекеттік ұйымдарға Қазақстан Республикасының спорт және туризм комитеті білім, мәдениет және денсаулық министрлігі, кейіннен өз алдына дербес шыққан Туризм және спорт министрлігі жатады.

Туризмді басқару жергілікті билік органдарымен және шет елдердегі мемлекеттік туристтік агенттер арқылы іске асырылады.

Туризмге арнап Қазақстан Республикасы нормативті-құқықтық база құрды. 1992 жылдан бастап, «Туризм туралы» заң қолданысқа енді. Ол туризмнің барлық түрінің құқықтық экономикалық, әлеуметтік және ұйымдастыру негізін Қазақстан Республикасының территориясында анықтайды.

Сонымен қатар туризм сұрақтарына байланысты бірнеше қаулылар республика үкіметімен қабылданды. Оның ішінде туристік лицензиялар мен туристік документтер болды.

1993 жылы Қазақстан Республикасында туризм индустриясын дамыту туралы ұлттық бағдарлама қабылданды, ол 1997 жылы Жібек жолының тарихи орталықтарын қалпына келтіру, сондай-ақ 1997-2003 жылдар аралығында туризм инфраструктурасын құру. Түркітілдес елдердің ежелгі мәдениетін қалпына келтіру және 1997-2030 жылдар арсындағы туризм индустриясы жасалынды.

Қазақстан Республикасында 1252 туристік қоғам, фирма, әр түрлі формадағы жекеменшік бюролар бар. Оларда 6000 адам, 1500 гид-экскурсоводтар жұмыс істейді.

Қазақстанның турфирмалары шетелдің 80 астам фирмалары мен келісім шартқа қол қойысқан.

Бүкіләлемдік туристік ұйымның болжамы бойынша Қазақстан Республикасы тұрақты туризмді дамыту үшін болашағы бар елдер сапында. Барлық туристік нарықта Қазақстанның табиғатына, ландшафтарына және ұлттық мәдениетіне үлкен қызығушылық білдіреді. Сондықтан да Қазақстанда туристік сала елдің экономикалық дамуындағы басым сала ретінде белгіленді.

«МІТТ - саяхат және туризм» Москва халықаралық биржасы сияқты белгілі халықаралық туристік іс-шараларға қатыспады, тек 2003 жылдан бастап қана Алматыдағы «КІТF» халықаралық туристік жәрмеңкесіне және 2004 жылдан бастап Астанадағы халықаралық туристік жәрмеңкеге ұсынылды.

Алматы қаласы бойынша 664 фирмасы облыс орталықтары бойынша, Мысыр еліне, Үнді еліне, Түркияға, Біріккен Араб Әмірлігіне, Пакистан, Оңтүстік Корея, Грецияға, Қытайға чартерлік рейстер жасайды.

Қазақстанда туризмнің танымдық, ойын-сауықтық, этникалық, экологиялық, сауықтыру, балаларға арналған спорт, аңшылық, аттармен серуендеу сияқты тағы да басқа түрлерін ұсынады.

Қазақстанның территориясында туристерге 700-ден астам маршруттық саяхаттар ұсынылады.

Республика бойынша әртүрлі категориялы сыйымдылығы 55918 орынды 787 қонақүй бар, ол тек Алматы қаласы бойынша 9780 орын сыйымдылығы бар 81 қонақ үй туристерге жоғары сапалы қызмет көрсетеді.

Шетелден келген қонақтардың көпшілігі «Алатау», «Қазақстан», «Достық», «Иссык», «Астана Интеротель», «Анкара», «Айсер», «Hyatt Regency Almaty» және тағы да басқа толық сервистік қызмет көрсетулерін ұсыныла алатын қонақүйлердің қызметін пайдаланады.

Зерттеу пәні - туризм саласындағы маркетинг.

Зерттеу объектісі - «Elis-travel» ЖШС туристік компаниясы.

Дипломдық жұмыстың мақсаты - Қазақстанның туристік нарығын маркетингтік зерттеу болып табылады.

Дипломдық жұмыстағы барлық жинақталынған ақпараттар өз нәтижесінде теориялық білімдер мен практикалық дағдыларды ұштастыруға ықпал етеді және де мынандай міндеттерді шешуге көмектеседі:

• туризм кәсіпорынын басқару саласындағы тенденцияларды зерттеу;
• нарық жағдайына байланысты ұйымның мақсаттары мен іс-әрекет бағдарламаларын түзету;
• бәсекеге қабілетті өнімді жасау;
• ұйымды басқарудың қазіргі құрылымын қолдануды;
• туризм кәсіпорынын басқарудың ерекшелігі мен проблемаларын анықтау.

Ұсынылып отырған дипломдық жұмыс үш тараудан тұрады, бірінші бөлімі «маркетингтік зерттеулер» және «бәсекеге қабілеттілік» түсініктерінің мәнін ашуға, сондай-ақ туризмнің негізгі түсініктерін және басқарушылық категорияларын анықтауға арналған.

Екінші бөлімде «Elis-travel» ЖШС туристік компанияның қызметі, стратегиялық туристік қызмет көрсету, туристік ұйымның миссиясын анықтау мәселелері, және де оның қызметтер нарығындағы өз позициясын алудағы мақсаттарының, міндеттерінің, тактикаларының және стратегияларының қалыптасуы туралы мәліметтер беріледі.

Үшінші бөлімде Қазақстан республикасының туризмдегі маркетингті дамыту және жетілдіру жолдар, туризм саласындағы кәсіпорындардың маркетинг қызметін жетілдіру жолдары туралы қарастырылады. Жұмыстың жалпы көлемі 64 бет.

1 МАРКЕТИНГТІК ЗЕРТТЕУ ТУРИЗМ КӘСІПОРЫНЫНЫҢ НАРЫҚТЫҚ МҮМКІНДІКТЕРІН АНЫҚТАУ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ

1. 1 Маркетингтік зерттеулер мәні, мазмұны және міндеттері

Маркетингтік зерттеулер кәсіпорындардың қызметінің тиімділігін анықтауға бағытталған мақсатты жүйелі, объективті жүргізілетін үрдіс. Бұл үрдіс маркетингтік зерттеулерге байланысты ақпаратттарды жинау, өңдеу, талдау және қорытынды жасауды қамтиды. Маркетингтік зерттеулердің негізгі міндетіне мыналар жатады:

1. кәсіпорындардың нарықтағы позициясын анықтау;
2. өнімді өткізу, баға саясаты, тауарды нарықта жылжыту, мәселелерді бағалау;
3. тұтынушының мінездерін зерттеу;
4. нарықтың әлеуетті мүмкіндігін анықтау;
5. бәсекелестерді талдау;
6. макро ауданды зерттеу.

Клиенттерге жүргізілген маркетингтік зерттеулер нәтижесінде келесідей шешім қабылдануы мүмкін:

1. нарықты сегменттеу;
2. мақсатты нарықтарды таңдау;
3. тауарларды нарыққа жайғастыру;
4. бәсекелестік артықшылықтарды бағалау;
5. маркетингтік кешеннің ерекшілігін зерттеу;
6. кәсіпорынның маркетингтік қызметінің экономикалық тиімділігін бағалау.

Бәсеке кейінгі маркетингтік зерттеулерді басқару бағдарламасының барлық кезеңінде ақпараттарды байланыстырушы ролін атқарады.

Тұтынушылар нарығы, өндіріс нарығы, аралық сатушылар нарығы, халықаралық нарық

Макроорта маркентингтік зерттеулер

демогарфиялық

географиялық

табиғи, саяси

әлеуметтік

мәдени

ақпараттық қажеттіліктерді бағалау маркетинг облысында шешім қабылдау

Сурет 1. Маркетингтік зерттеулердің ролі [11]

Маркетингтік зерттеулердің бағыттары.

Маркетингтік зерттеулер әртүрлі бағытта жүргізіледі:

1. маркетингтік макроорта факторларын зерттеуге бағытталған сыртқы маркетингтік зерттеулер.
2. шаруашылық субъектісінің ішкі ортасын талдауға бағытталған ішкі міндеттер зерттеудің міндеттер мен объектілеріне қарай маркетингтік зерттеудің келесідей бағыттары бар: нарықтық зерттеу, тұтынушыларды зерттеу, бәсекелестерді, тауарларды, бағаны, тауар қозғалысын, өткізуді ынталандыру.

Маркетингтік зерттеудің түрлері өте көп, оларды әртүрлі белгілер бойынша жіктеуге болады. Қолдану облысына қарай олар 2 түрге бөлінеді:

1. жасырын немесе болашақта пайда болатын ықтималдығы бар мәселені анықтауға арналған маркетингтік зерттеулер. Мәселені анықтау үшін мынадай маркетингтік зерттеу жүргізіледі: нарық сыйымдылығын, үлесін, конъюктурасын және басқа да көрсеткіштерін зерттеу; шаруашылық субъектісін және имиджін зерттеу; өткізу динамикасын зерттеу; болжамдық зерттеу.

2. мәселені шешу үшін жүргізілетін маркетингтік зерттеулер. Бұл зертеудің құрамына мыналар кіреді: нарықты сегменттеу үшін оның сыйымдылығын есептеу әдістерін таңдау, сегменттеу белгілері мен критерилерін анықтау, мақсатты нарықты таңдау, алынған сегменттің профилін анықтау; тауар саясаты облысында жаңа тауарды немесе жаңартылған тауарды тесттілеу, тауар дизайнын анықтау, ораманы бағалау, тауарды нарықта жайғастыру немесе қайта жайғастыру; баға белгілеу стратегиясын таңдау үшін бәсекелестердің баға саясатын зерттеу, сұраныс пен ұсыныстың икемділдігін анықтау. Тұтынушымен бәсекелестердің баға өзгерісіне реакциясын анықтау; өткізу саясатын басқару үшін тауар қозғалысы формаларын таңдау, тарату арналарының нарықты қамтуын бағалау, сатуды ұйымдастыру; Коммуникациялық саясатты басқару бойынша тиімді жылжыту әдістерін анықтау, оның бюджетін есептеу, құралдарын таңдау, жалпы коммуникациялық саясаттыың тиімділігін бағалау.

Маркетингтік зерттеулерде келесідей принциптер сақталу керек:

1. Ғылыми негізделгендік. Зерттеліп отырған нарықтық құбылыстар мен үрдістер ғылыми ережелер және объективті мәліметтер негізінде түсіндірілуі керек.
2. Жүйелілік. Зерттеліп отырған құбылыстың жекелеген құрылымдық элементтерін бөліп көрсету, олардың арасындағы сатылық байланыс пен өзара бағыныштылықты анықтау
3. Құбылыстар мен үрдістерді толық зерттеу.
4. Шынайылық. Ақпараттарды жинаудың және өңдеудің ғылыми принциптерін қолдану есебінен шынайы мәліметтер алу.
5. Объективтілік. Зерттеу нәтижесінде алынған мәліметтерде мүмкін болатын қателерді ескеру және оларды алдын ала анықталған жүйеге салуға болмайды.
6. Тиімділік. Қойлған мақсатқа қол жеткізу нәтижесін шығындармен салыстыру.

Осы принциптеге сүйене отырып жасалынатын маркетингтік зерттеулерде қолданылатын әдістер келесі 1- кестеде берілген.

Кесте 1

Маркетингтік зерттеулер әдістерінің жүйесі [11]

Бұл кестедегі жүйелік талдау және кешенді көзқарас бір бірімен өте тығыз байланысты, және де олар біреуі біреуінсіз жүзеге аспайды. Алайда, нақты бір жағдайларда ең бірінші, оның өзара байланысын (ішкі және сыртқы), ал екіншіден, оның көрінуінің барлық жақтарын және аспектілерін (құрылымы және көлемі) зерттеу қажет.

Бағдарламалық-мақсаттық жоспарлау маркетингтің стратегисы мен тактикасын жасауда қолданылады. Тиісінше маркетинг - бұл нарықтық іс- әрекеттің бағдараламалық-мақсаттық көзқарасы, және де соның негізінде туристік кәсіпорынның барлық жоспарлық маркетингтік жұмысы құрылады. [4, 5]

Сызықтық бағдарламалау оптималды шешім қабылдаудың математикалық әдісі ретінде (төменгі шығындармен, аз шығын, уақыт немесе күш жұмсап жоғарғы пайда алу) бірқатар міндеттерді шешуде қолданылады. Мысалы, шектеулі ресурстар жағдайында ең табысты турларды жасау, бағыттарды анықтау және т. с. с.

Байланыс теориясы - «кері байланыс» механизмін қарастырады, және де ол белгіленген параметрлердің шегінен шығатын процесстер туралы ақпараттарды алуға көмектеседі. Байланыстар теориясын қолдану туристік кәсіпорындардың клиенттермен және іскерлік серіктестермен өзара қарым-қатынасты жетілдіруге, сондай-ақ алынған мәліметтерді пайдаланудың тиімділігін арттыруға көмектеседі.

Шынайы маркетингтік жағдайларды шешуге «іскерлік ойындар әдісі» көмектеседі, ол оптималды шешімдерді іздеген кезде қысқартылған үлгілерді айналып өтуге көмектеседі (мысалы, туристік қызметтерді тұтынушылардың мінез-құлқы) /6/.

Экономикалық-математикалық әдістер әрекет етуші факторларды ескере отырып оптималды маркетингтік стратегияларды, бәсекелестердің іс-әрекетін анықтауға, сондай-ақ көздеген пайда көлемін алуға кететін оптималды шығындарды бағалауға мүмкіндік береді.

Сараптамалық бағалау әдісін маркетингте кең қолданады. Ол нарықта белгілі бір жағдайларды дамытудың мүмкін болатын процесстері туралы сауалдарға жауаптарды тез алуға көмектесді, және де туристік кәсіпорынның күшті және әлсіз жақтарын анықтауға, маркетингтік іс-шаралардың мақсаттылығын және тиімділігін бағалауға ықпал етеді.

Маркетингтік зерттеу кезеңдері

Ақпарат көзін іріктеу қажетті мәліметтерді іздеу оңай болу үшін жүргізіледі, барлық ақпараттарды алғашқы және екінші мәліметтердің жиынтығы ретінде қарастырамыз. [2]

Ақпараттарды жинау зерттеу объектісінің ерекшелігіне байланысты нарықты, тұтынушыларды, бәсекелестерді зерттеу әдістерін пайдалануға байланысты болады .

Жинақталынған ақпараттарды талдау, оны оқып-үйренуді, әр түрлі әдістер мен тәсілдер арқылы оларды қайта өңдеуді, және де барлық алынған мәліметтер жиынтығынан қажетті деректерді алуды білдіреді.

Зерттеудің нәтижелерін көрсету деген тиісті қорытындылар мен ұсыныстарды беруді білдіреді. Маркетингтік зерттеудің қорытындысы қысқаша жалпыға түсінікті түрде жазылған мәлімдеме немесе толық түрдегі ғылыми есеп ретінде беріледі.

Есептің құрылымы клесідей түрде болуы мүмкін:

- кіріспе;

- зерттеу мақсаты;

- зерттеу методологиясы;

- зерттеу нәтижесі;

- қорытындылар мен ұсыныстар;

- қосымшалар.

Туристік маркетинг - қызмет көрсету мен қызметті ұсынудың шексіз үйлесімділігінің жүйесі болып табылады. Неміс ғалымдары В. Ригер, П. Рот, А. Шранд туристік маркетингке былай деп анықтама береді: туристердің мұқтаждықтарын қанағаттандыру арқылы бәсекелестерден артық істеу мақсатына жетудегі нарықтық бағдарланған басқару. Жалпы қалай болғанда да бүгінгі нарықтық экономика қатынастары жағдайында маркетингтің ең маңызды сала екені анық, өйткені оның өзінің мәні нарықты зерттеу емес пе.

Ал «туристік нарық» термині туристік өнімнің сұранысы және ұсынысын білдіреді және де оның элементтерінің өзара байланысы төмендегі суретте бeрілген.

Сурет 2. Туристік нарық элементтері [11]

Сонымен туристік маркетингі - маңызды сала болып табылады. Соған орай кәсіпорын маркетингінің рөлінің өзгерісін келесі 3 - суретте берілен маркетинг функцияларынан көре аламыз:

Сурет 4. Туристік нарықтағы маркетинг функцияларының рөлі [11]

Осы заманғы экономиканың әлемдік тенденциялардың бірі - қызмет көрсету салаларының жедел өсуі. Дамыған елдердің көбі «қызмет көрсетуші экономикаға» айналуда. Өндірісі дамыған елдердегі ЖҰӨ-нің 2/3-ден 3/4- ке дейінгі бөлігін қызмет көрсету саласы құрайды. АҚШ-та қызмет көрсету саласында жұмыс істейтіндер саны жалпы жұмысшылардың 77 %-ын құрайды, ал Қазақстанда бұл көрсеткіш 58 %-ға жуық. Қазақстанда қызмет көрсету ЖҰӨ-нің 50, 6 %-ын құрайды. [5, 7]

Қызмет көрсету - тұтынушылар сатып алатын, бірақ меншік құқығына ие бола алмайтын сезілмейтін игілік.

Кесте 2

Туризмдегі коммерциялық қызметтің концепциясы [12]

Кестеден көріп отырғанымыздай, маркетинг қазіргі кезде өте маңызды. Ал маркетингтің қызмет көрсету саласындағы ерекшеліктері қызметтің материалдық өнімімен, айырмашылығымен анықталады.

Сурет 4. Қызмет көрсету саласының ерекшелігі [11]

Сонымен, туристік қызметтің қызмет көрсету саласындағы мазмұны төмендегілермен анықталады:

1. Тауарлармен салыстырғанда қызмет көрсетуді сатып алғанға дейін көзбен көруге, татып көруге және ұстап көруге болмайды.
2. Тауарларға қарағанда қызметтерді (туристік өнімді) қайта сату мақсатымен сатуға қоймаға, қоймаға қоюға және тасымалдауға келмейді.
3. Қызметтерді (туристік өнімді) өндіру және тұтыну ұсынушыдан бөлінбей, бір жерде өтеді.
4. Қызмет көрсетуді бір адам жүзеге асырса да қызмет сапасы әр түрлі болуы мүмкін.
5. Тауармен салыстырғанда олар қайта сатылмайды.

1. 2 Туризм кәсіпорынында маркетингтік ортаны зерттеу

Туристік сала - бұл қоғам мен туристік тауар арасындағы делдал болып табылатын қоғамдық ұйымдар мен комерциялық секторлардан құралған күрделі кешен.

Туристік сала төмендегілерден тұрады:

- Саяхаттау ұйымының агенттері;

- Туроператорлар;

- Жолаушыларға қызмет көрсету агенттері, келуші туристтермен жұмыс істеуші туроператорлар;

- Жолаушыларды қала аралық тасымалдаумен айналысатын компаниялар;

- Топтық саяхаттауды ұйымдастырушылар;

- Қысқа уатытта жол жүруді бақылайтын операторлар;

- Жеңілдікпен жол жүру ұйымының агенттері;

- Корпорациялық мерекелер мен конференцияларды ұйымдастырушылар.

Туристік қызметтегі маркетингтік ортаны анықтау үшін кәсіпорын басшысы төмендегі жағдайлардан хабардар болуы керек:

1. туристік кәсіпорынның ішкі ортасы, оның потенциалы мен даму тенденциялары туралы;
2. туристік кәсіпорынның сыртқы ортасы, оның ерекшелігі мен ондағы орны туралы.

Ішкі ортаны талдау. Ішкі орта (микроорта) - бұл кәсіпорын ішіндегі және онымен бақыланатын жалпы маркетингтік ортаның бір бөлігі. Онда фирмаға әрекет етуге мүмкіндік беретін, тиісінше белгілі бір уақыт аралығында өмір сүруіне мүмкіндік беретін потенциал бар.

Ішкі орта келесі бағыттар бойынша талданылады:

- кадрлар (олардың потенциалы, біліктілігі; оларды таңдап алу, оқыту және қызметте көтерілулері; еңбек нәтижелерін бағалау және оларды ынталандыру; жұмысшылар арасындағы қарым-қатынасты орнату және сақтау, және т. с. с. ) ;

-басқаруды ұйымдастыру (коммуникациялық процесстер; ұйымдастырушылық құрылымдар, еңбек нормалары, ережелері, процедуралары; құқықтары мен жауапкершіліктерін бөлу; бағыну иерархиясы) ;

-қаржылар (өтімділікті ұстап тұру, пайдалылықты қамтамасыз ету, инвестициялық мүмкіндіктерді жасау) ;

-маркетинг (туристік өнім стратегиясы; бағалық; өткізу және коммуникациялық стратегиялар) .

Ішкі ортаны зерттеу мақсаты - туристік кәсіпорынның күшті және әлсіз жақтарын айқындау, білу. Кәсіпорынның күшті жақтарын білу нарықтағы бәсекелестік күресте кәсіпорынның сүйенетін жақтарын көрсетеді, және де ол оны ары қарай кеңейтіп, нығайтуы қажет. Ал басты назарда кәсіпорынның әлсіз жақтары болуы қажет, және де олардың көбінен арылуға тырысу керек.

Ішкі орта туристік кәсіпорынның тиімді әрекет етуінің мүмкіндіктерін анықтайды. Бірақ та ол сондай-ақ маркетингтің тұжырымдамасын кешенді түрде пайдалануды қажетті түрде қамтамасыз етпесе кәсіпорындағы проблемалардың да көзі болуы мүмкін.

Егер де туристік фирманың әр түрлі қызмет түрлері мен персоналдары біртұтас болмаса, онда «аққу, шаян және бекіренің» эффектісі орын алуы мүмкін, яғни жекелеген бөлімшелер мен қызметкерлер маркетингтің жалпы мақсатына жетуге мүдделі болмаулары, әркімнің әр жаққа тартып кетуі.

Егер де, маркетингтік зерттеу процессі кезінде өте маңызды талдауға түсетін кәсіпорынның мәдениетін көтеруге баратын болса ондай жағдайларды болдырмауға болады. [10, 11]

Кәсіпорын мәдениеті, кәсіпорын өзінің іс-әрекеті барысында басшылыққа алып отыратын көптеген нормалардан, ережелер мен құндылықтардан тұрады. Мәдениет, кәсіпорында қалыптасқан адамдар арасындағы қарым-қатынастар жүйесін, өкіметті, басқару стилін бөлуді, кадрлар мәселесін, кәсіпорынның даму келешегін анықтауды қамтиды. Қол жеткізген мәдениет деңгейі кәсіпорынға дұрыс, сауатты жұмыс істеуге көмектеседі, ал мәдениеттің жоқтығы керісінше, оның іскерлік әрекетінің қалыпты түрде жүзеге асуына кедергі келтіруі мүмкін. Бұл жерде бәрінің мәні зор - кәсіпорын кеңсесін рәсімдеуден бастап, оның қызметкерлерінде кәсіпорынның таңдап алған маркетингтік стратегияның жолдары қандай әсерді қалдыратынына дейін байланысты болады.

Туристік кәсіпорынның айқын көрінетін мәдениеті қалыптаспағандықтан, оны зерттеу өте күрделі. Алайда мәдениет кәсіпорынға күшті және әлсіз жақтарын ашуға мүмкіндік беретін нақты бір сәттер бар.

Біріншіден, күшті мәдениеті бар туристік кәсіпорындар үшін онда жұмыс істейтін адамдардың қажеттіліктерін басып айту тән. Ондай кәсіпорындар өзінің фирмалық философиясына, өзінің құндылықтарын насихаттауға көп көңіл бөледі.

Екіншіден, туристік кәсіпорынның мәдениеті туралы оның бәсекелестермен қандай өзара қарым-қатынасты ұстайтыны және өзінің клиенттеріне қалай қарайтыны туралы білуге болады.

Үшіншіден, туристік кәсіпорынның мәдениеті туралы көзқарастың қалыптасуы кәсіпорындағы жұмысшылар өздерінің жұмыс орындарында қалай қызмет ететіндері, мансаптық жүйе қалай құрылғаны туралы, және де жұмысшылардың қызметтегі көтерілулері үшін қандай критерийлер қоланылатыны туралы мәлімет алуға, оны байқаудың көрінісін береді.

... жалғасы

Экскурсиялық туризмнің дамуы: мәселелері мен болашағы

Шығыс Қазақстан облысының туристік фирмаларының маркетингтік қызметіне баға беру

Қазақстанның туристік нарығында жұмыс жасайтын кәсіпорындарды маркетингтік зерттеу және олардың бәсекелестікке қабілеттілігін арттыру жоладры

Қазақстандағы туристік кәсіпорындарды дамытудың негізгі маркетингтік тәсілдері және бәсекеге қабілеттілікті арттыру

Қонақ үй шаруашылығының даму тарихы

Туризмдегі қызмет көрсету мәдениеті ( тур. фирма мысалында)

Туризм индустрия құрылымы

Туризм мамандығы жайлы

Қазақстандағы қонақ үй бизнесінің қалыптасуы және болашағы. ЖШС «ОТЫРАР»қонақ үйі

«Диполь альянс» ЖШС

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс