Өлшеу құралдарын метрологиялық аттестациялау және сынау

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1. Физикалық өлшемдерді өлшеу бірліктері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
2. Өлшеу құралдарын тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 8
3. Өлшеу құралдарын тексеру нәтежелерін рәсімдеу ... ... ... ... ... ... ..12
4. Өлшеу құралдарын тексеру құқығын аккредитациялау ... ... ... ... ..14
5. Тексерушінің жұмыс орнын аккредитациялау ... ... ... ... ... ... ... ... .15
6. Өлшеу құралдарын калибрлеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24

Қазіргі таңда стандарт пен сынақтар бір арнадан шығып, дүниежүзілік нарықтың қалыптасуының кілті болып отыр. Стандарттар тауарларға, қызмет, процес пен материалдарға спецификация мен талаптар қояды. Ал өз кезегінде сынақтар осы стандарттарға сай екендігін растайды. Егер стандарттар дүниежүзілік деңгейде қабылданған болса, ол кейін тауар және қызметтің дүниежүзілік нарығының дамуын тездетіп отырады, бұл нарық гарантияланған сапа мен тұтынушылардың толық кепілдігінің негізінде құрылады.
Тәжіриебелік жұмыстың кез келген саласы дұрыс жұмыс жасауының кепілі ретінде әрқашан өлшеуді атауға болады. Кез келген анализ, прогноздау, жоспарлау, бақылау кезінде шикізаттың саны мен сапасы, дайын өнімді дайындау сатыларындағы бар технологиялық операциялар, өндірістік циклдың жағдайы жөнінде сенімді ақпарат қоры қажет. Бұл ақпаратты әртүрлі физикалық өлшемдерді, көрсеткіштер мен параметрлерді өлшеу көмегімен ғана алуға болады. Нақты, сенімді өлшеу жұмыстары арқылы алынған ақпарат алдыда қабылданатын шешімдердің дұрыстығын қамтамасыз етеді.
Өлшеуге бірегейлі қарау өзара түсінушілік, ақпарат алмасу, әдістерді стандарттау мүмкіндігіне және дүниежүзілік тауар айналымының өнімдерін сынауды қамтамасыздандырады.
Өлшеу арқылы алынған мәліметтерді өңдеусіз ғылыми зерттеулерде жетістіктерге жету, ғарышты игеру, жаңа материалдар мен технологиялар жасау, бар салада өнімдердің жоғары дәрежеге көтеру қазірде мүмкін болмас еді.
Метрологиялық қамтамасыздандыру материалдық немесе энергетикалық ресурстарды үнемдеу жолдарын шешуде үлкен маңызға ие болады, өйткені сенімді санақ жүргізіп отыру материалды құндылықтардың, электрлік және жылу энергияларын, мұнай мен мұнай өнімдерінің газ бен су ресурстарының үнемделуі мен шығындарын төмендетудің бірден бір кепілі болып отыр.

1. Крылова Г.Д Основы стандартизации, сертификации, метрологии.
Москва 1998
2. Основы сертификации, метрологии, стандартизации и менеджмента качества. Ильина, Алматы, 2003
3. Шишкин И.Ф Основы метрологии, стандартизации и контроля качества. Москва 2000
4.Сергеев А.Г, Красин В.В Метрология Логос, 2000
5. Метрология под ред. А.А Дестярева Москва, 2006

Пән: Сертификаттау, стандарттау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Қазіргі таңда стандарт пен сынақтар бір арнадан шығып, дүниежүзілік
нарықтың қалыптасуының кілті болып отыр. Стандарттар тауарларға, қызмет,
процес пен материалдарға спецификация мен талаптар қояды. Ал өз кезегінде
сынақтар осы стандарттарға сай екендігін растайды. Егер стандарттар
дүниежүзілік деңгейде қабылданған болса, ол кейін тауар және қызметтің
дүниежүзілік нарығының дамуын тездетіп отырады, бұл нарық гарантияланған
сапа мен тұтынушылардың толық кепілдігінің негізінде құрылады.
Тәжіриебелік жұмыстың кез келген саласы дұрыс жұмыс жасауының кепілі
ретінде әрқашан өлшеуді атауға болады. Кез келген анализ, прогноздау,
жоспарлау, бақылау кезінде шикізаттың саны мен сапасы, дайын өнімді
дайындау сатыларындағы бар технологиялық операциялар, өндірістік циклдың
жағдайы жөнінде сенімді ақпарат қоры қажет. Бұл ақпаратты әртүрлі физикалық
өлшемдерді, көрсеткіштер мен параметрлерді өлшеу көмегімен ғана алуға
болады. Нақты, сенімді өлшеу жұмыстары арқылы алынған ақпарат алдыда
қабылданатын шешімдердің дұрыстығын қамтамасыз етеді.
Өлшеуге бірегейлі қарау өзара түсінушілік, ақпарат алмасу,
әдістерді стандарттау мүмкіндігіне және дүниежүзілік тауар айналымының
өнімдерін сынауды қамтамасыздандырады.
Өлшеу арқылы алынған мәліметтерді өңдеусіз ғылыми зерттеулерде
жетістіктерге жету, ғарышты игеру, жаңа материалдар мен технологиялар
жасау, бар салада өнімдердің жоғары дәрежеге көтеру қазірде мүмкін болмас
еді.
Метрологиялық қамтамасыздандыру материалдық немесе энергетикалық
ресурстарды үнемдеу жолдарын шешуде үлкен маңызға ие болады, өйткені
сенімді санақ жүргізіп отыру материалды құндылықтардың, электрлік және жылу
энергияларын, мұнай мен мұнай өнімдерінің газ бен су ресурстарының
үнемделуі мен шығындарын төмендетудің бірден бір кепілі болып отыр.

Жоспар
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1. Физикалық өлшемдерді өлшеу
бірліктері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... .5
2. Өлшеу құралдарын
тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 8
3. Өлшеу құралдарын тексеру нәтежелерін
рәсімдеу ... ... ... ... ... ... ..1 2
4. Өлшеу құралдарын тексеру құқығын аккредитациялау ... ... ... ... ..14
5. Тексерушінің жұмыс орнын
аккредитациялау ... ... ... ... ... ... ... ... .15
6. Өлшеу құралдарын
калибрлеу ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ...23
Пайдаланған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ...24

1. Физикалық өлшемдерді өлшеу бірліктері
Физикалық өлшем-бұл физикалық объектіде(физикалық жүйеде,құбылыста
немесе процесте) жалпы сапалы қатынаста көптеген физикалық объектілерге
арналған бірақ сандық жүйеде әр қайсысына жеке-жеке бберілетін мінездеме.
Физикалық өлшемдерді өлшеу бірлігі- бұл бекітілген размердегі
физикалық өлшем, бұған 1-ге тең сандық сипттама берілген.
Өлшем бірліктер кез-келген затты өлшеу керек болған кезде п.б, мысалы
сусымалы және сұйық заттардың мөлшері, ара қашықтығы, анықтау
процесстері.Көлем ұзындық, мсса өлшемдері пайда бола бастады.
Мөлшердің өлшем бірліктерімен өлшенуі мөлшердің өлшеміне, жүзеге
асырылатын өлшемге тең. Мөлшердің үлкен және кішкене өлшемдерін бір
бірлікпен өлшеу қолайсыз болғандықтан өзара еселі және бөлгішбірнеше
бірліктер және коэффиценттері әртүрлі қолданған.
Қазіргі ғылым мен техниканың дамуына байланысты өлшем бірліктерінің
негізгі құрылуына кешен физикалық объектілердің қасиеттері ғылым мен
техниканың қажетті талаптарына тұрақтылыы мен тиістілігіне жауап
бермейді.Бұдан табиғаттан өндірілетін өлшем бірліктерін қабылдамайды.
Метрлік өлшемге кшіп заттық эталондардың ұзындық, масса, метр және
килограмға көшті.
Содан кейін ғылымның жетілуіне және дәлдік өлшемдерге үлкен талаптар
өскені көрініп тұр, ғылым мен техниканың қажеттілігін масса бірлігімен және
ұзындықтың дәлдігінің берілісін және сақталуын адам жсаған эталодар
қамтамасыз ете алмайды.
Физикалық өлшем бірліктің сақталуы және тұрақты физиклық құбылыстарды
зерттеу басталды. Монохромды жарық толқының ұзындығын қолдау, ұзындықтын
ұдайы өндірісінің мүмкіндігі ашылды, бұл оған ондық белгінің өлшеу
дәлілдігінің өсуіне көмекткседі.
Бірақ келешекте бұндай ұзындықтың өлшеу дәлілдігі жеткіліксіз болды
және метрдың ұдайы өндірілуі үлкен делелдікпен зертеле бастады.
Сонымен өлшем бірлігінің дамуын бірнеше деңгейге бөлуге болады.
Бірінші деңгей табиғатта өндірілетін өлшем бірлікті қажет етпейді
және заттық эталонға ауысады.
Екінші деңгейде өлшеу бірлігінің заттық эталондары бірліктің дәлдік
бірлесін қамтамасыз ете алмайды, ғылым мен техниканың талаптрына
байланысты. Жаңа физиклық құбылыстардың өлшеуі физикалық өлшем бірліктердін
өндірілуіне көмектесті, бірліктер өзгермей-ақ.Қазір метрдың өлшемі
секундпен анықталады.
Бір этаптан келесі этапқа кешуі бөлек физикалық өлшеммен
көшеді.
Ерекшелік екінші деңгейде қалған масса бірлігі болады. Қазіргі кезге
дейін масса бірлігінің дәлдігі заттық килограмм эталонында ұдайы
өндіріледі,1889 жылы шығарылған платиналық-иридиналық гир. Ол тәуелсіз
бірлік болып қалады. Барлық масса эталонының орталықтандырылған жүйесі,
мемлекетарлық түп тұлғаға сүйене отырып, принципиалды жойылымда сол
себепті физикалық процестер мен константыларға сүйендейді.
Жоғарыда айтылғанлай бастапқы физикалық өлшемдердің бір-бірімен
байланыссыз шығуы мысалы:''білік'' Генрих 1-дің скипетерінің ұзындығна
сәйкес келеді,(фуд)-ұзындық бірлігі, көптеген елге кең тараған- ұлы Карлдің
табанының ұзындығы. Әр бір мемлекетте тіпті әр қалада өздеренің бірліктері
пайда болады. Германия мемлекетінде ұзақ мемлекеттерінің соңшалықты көп
болуы Ф.Энгельстін айтуы бойынша саны бір жылда қанша күн болса сонша
салмақ пен өлшем түрлері болады. Бір бірліктен екінші бірліккеайналдыру
қйын болғандықтан,бұл өлшеудің үлкен ауытқуына әкеп соқты.Бұл ғылым мен
техниканың дамуын тежеді.
1872жылы Халхаралық комиссия метрлік жүйенің түп нұсқасын масса
бірліктері мен ұзындыққы ауысуына шешім қабылдады, бұл материалды
эталондардың шартты белгісіне негізделген.
1875жылы дипломатиялық конфиренция құрылды, бұдан 17 мемлекет Метрлік
конвенцияға қол қойды.
Метр мен килограмның халхаралық түп нұсқасы құрылды.
Өлшем мен салмақтынң Халхаралық бюросы құрылды
Өлшем мен салмақтың Халхаралық комитеті құрылды
Өлшем мен салмақ жайында 6 жылда 1 рет бас конфиренция өтетін.
Метр мен килограмның платина мен ирден балқытылған үлгісі жасалды.
1889 жылы Парижден салмақ пен өлшемнің Бас
конфиренциясына жиналды, халхаралық метр мен килограмның түп нұсқамен
жасалған үлглері халхаралық сақтау бюросына беріліп бекітілді. Қалған
үлгілер жреби бойынша материалық конвенцияға қол қойған мемлекеттер
арасында бөлінді. Содан 1889 жылы материяның қабылдауы аяақталды.
Сол уақытты Ресейде материалық өлшем туралы сұрақ аяқталмаған
болатын. Материалдық өлшемдер тек факультативті рұқсат алды.Тек 1918 жылы14
қыркүйек Совет үкіметіне міндетті түрде қабылданды.Метрлік өлшемдерге толық
көшу 1927 жылы аяақталды.
Физикалық өлшем бірліктердің жүйесін құрастыру қажет болды.
Алғаш рет физикалық өлшем бірліктерінің жүйесін еңгізген 1838 жылы
неміс ғалым Карл Гаусс. Бұл бұл өлшем бірліктер негізгі болып табылады.
Содан соң, өлшемдер арасында заңдық байланысты қолданып, юасқа өлшем
бірліктер құрылған олар туынды деп аталады. Негізгі және туынды
бірліктердің жиынтығы физикалық өлшеу бірліктерінің жүйесі болып табылады.
Бастапқы МКС бірлігінің жүйесі пайда болды, олар 3 негізгі бірлікке
негізделген-ұзындыққы, массаға және уақытқа, одан СГС жүйесі, негізгі
бірліктерге негізделген-снтиметр, грмм, секунд.
Бірақ уақыт МКГС техникалық бірлік жүйесі қолданылған, ұзындыққа
масса, күш және уақыт бірліктеріне негізделген.
Физикалық өлшем бірліктің болуы, үлкен бірліктер жүйесінде болуы, бір
жүйеден келесі жүйеге өтуі қолайсыз жағдай туғызғандықтан әмбебап жүйе
бірлігіжасау крек болады, бұл жүйе кекелген ғылым ментехника талаптарына
сай келетін және халхараоық маштабқа қабылдануы тиіс еді.
1948 жылы өлшеу мен салмақ 11 Бас конференциясында ортақ практикалық
жүйе бірлігі ұсынылған, сонымен қатар метр, килограмм, секунд және электр
өлшеудің бір түрі өлшем бірлік ретінде ұсынылған 10 Бас конференцияда
негізгі жаңа бірлік ретінде:ұзындық-метр, масса-килограмм, уақыт-секунд,
тоқ күші-ампер, термодинамикалық температура-елвин, жарық күші-кондела
ұсынылды.
10 Бас конференциядан кейін халхаралық салмақ пен өлшеу комитеті жақа
туынды бірліктер тізбегін халхаралық бірлік жүйесін атауын ұсынды.
1960 жылы 11Бас конференция салмақ пен өлшем бойынша жаңа жүйе
қабылдады, бұған “халхаралық білік жүйесі”деген ат беріп оны қысқаша
“SI”,СИ''деп атауды ұсынды.

2. Өлшеу құралдарын тексеру.
Тексеруді мемлекеттік метрологиялық қызмет немесе стандарттау,
метрология және сертификаттау жөніндегі өкілетті органмен бекітілген тәртіп
бойынша аккредитацияланған заңды тұлғалардың метрологиялық қызметтерімен
жүзеге асырады.
Өлшеу құралдарын тексеру- бұл өлшеу құралдарының белгіленген
техникалық талаптарға сәйкестігін анықтау мен бекіту мақсатында жүзеге
асырылатын операциялар жиыны. Тексерудің нәтежесі бойынша өлшеу құралдары
пайдалануға жарамды немесе жарамсыз деп табылады. Тексеру аралық интервал
арасында пайдалануға жарамды деп тексеру жұмыстары тексеру жөніндегі
нормативтік құжаттардың талаптарына сай жүргізілген және де олардың
метрологиялық және техникалық талаптарға сәйкестігі расталған өлшеу
құралдары танылады. Түзетулерсіз пайдалануға арналған өлшеу құралдарын
тексергенде олардың метрологиялық сипаттамалары белгіленген шектен шығып
кетпегендігі шектік мәндерден жоғары болмаулары анықталады.
Пайдалану барысында көрсеткіштеріне түзетулер ескерілетін өлшеу
құралдарын тексергенде олардың қателік мәндерін анықтау қажет. Сол себептен
оларды тексеру процесі көп еңбекті қажет етеді және де көпшілік жағдайларда
тексерулерге пайдаланылатын эталондардың қателіктерін де ескеру қажет.
Тексеру эталоннан өлшем бірлігін жұмысшы өлшеу құралына беру процесінің бір
звеносы болып табылады. Этолонмен байланыста болу өлшем бірлігі үшін
міндетті жағдай. Бұл байланыс бірнеше сатылар бойымен жүзеге асырылады және
де сатыдан сатыға жұмысшы өлшеу құралдарына қарай жүріп отырса, онда
дәлділік төмендейді. Қандай да бір өлшеу құралын тексеру үшін эталон
таңдауда эталонның қателігі жұмысшы өлшеу құралының рұқсат етілген
қателігінен қанша есе аз болуын шешу керек. Бұл мәселеге көптеген себептер
бойынша дұрыс жауап беру мүмкін емес. Эталондарды таңдағанда тексерілетін
өлшеу құралдары мен эталонның қателіктерін анықтаудың сенімділік дәрежесін
ескерген жөн. Егер дәлділігі жоғары эталон алынса, онда тексерілетін өлшеу
құралының қателігін анықтаудағы сенімділік жоғары болады. Бірақ екінші
жағынан алып қарайтын болсақ, жоғары дәлдіктегі өлшеу құралын пайдалану
күрделірек, қымбат тұрады, сонымен қатар шектеулі түрде пайдалануды талап
етеді және оны жиі жиі тексеріп тұру керек. Эталонның қателігі тексеріліп
жатқан өлшеу құралының қателігінен он есе аз болса, өлшеу құралының
қателігі жеткілікті деңгейде сенімді деп санауға болады. Бірақ бұл тек
қана түзетулер ескерілмейтін жағдайларға ғана қатысты. өлшем бірліктің
көлемдерінің дұрыс көрсетуді қамтамасыз ету үшін тексеру схемаларын
құрастырады.

Өлшеу әдістерін төмендегідей ажыратады:
а) тікелей салыстыру
б) компарирлеу
в) эталондық өлшемде тексеру
г) тексерілетін өлшеу құралымен өлшем шығаратын шаманы өлшеу.
Күрделі өлшеу құралдары үшін кешендік және жеке элементтік
тексерулерді ажыратады. Эталон мен тексерілетін өлшеу құралдарының
көрсеткіштерін компарирлейтін құралдардың қатысуынсыз тікелей салыстыру
арқылы тексеру тек қана штрихтық ұзындық өлшеміне, сыйымдылыққа,
термометрлерге және т.б құралдарға ғана тән. Тексерудің бұл әдісі дәлдігі
төмен өлшеу құралдары үшін қолданылады.
Тексеру принципі – бір мезгілде бір шаманы эталонмен және тексерілетін
өлшеу құралымен өлшеу. Бұл жерде тек қана бір шаманың өлшегені өте маңызды.
Өлшемдерді салыстыру приборларының көмегі арқылы тексеру өлшемді эталонмен
компорирлейтін қондырғының көмегі арқылы салыстыруға негізделген.
Компаратор - біртектес шамаларды салыстыруға арналған өлшеу құралы.
Тексерудің дәлдігі салыстыру құралдарының метрологиялық сипаттамаларына
тәуелді:
- түрлі санаттағы эталон таразылар (кіртастарды тексеру үшін)
- тұрақты және айнымалы ток көпірлері (қарсыласу, индуктивтілік,
сыйымдылық өлшемдерін салыстыру үшін)
- потенциометрлер (қарсыласу, қалыпты элементтердің ЭДС) т.с.с.
Салыстыру приборларының негізгі метрологиялық сипаттамаларының бірі-
сезімталдығы. Компаратор өте сезімтал болуы керек. Оның көмегі арқылы
өлшенетін шаманың эталондық өлшем қателігінің мәнінен артық болатын
өзгерісін анықтау мүмкін болуы тиіс.
Мысалы, тексерілетін 1 кг-дық гірлердің жіберетін қателіктері 100 мг.
Сол мг-дық қателікті тексеру үшін эталондық гір пайдаланылады. Эталондық
гірдің қателігі 20 мл-нен аспауы керек. Таразы көмегімен өлшеу кезінде
жүктеменің өзгерісі 20 мг болғанда, таразының тілі бір сызықты бөліктен
аспауы талап етіледі. Екіншіден, салыстыру аспабы құрылымының элементтері
тұрақты болуы қажет (мысалы, таразының иіндері орнықты болуы керек). Таразы
иіндерін орнықтыру мүмкін болмаған жағдайда өлшеудің түрлі басқа әдістері
қолданылады. Оларға Менделеев, Борд тәсілдері жатады. Тексерілетін
шамалардың мөлшерін өлшеу келісілген өлшем бірлігінің дәл үлгісіне қарап
түзетіледі, өте дәл өлшеу құралдары эталондық мөлшермен дұрысталады
(таразының цирерблаты эталондық гірлер арқылы тексеріледі).
Жоғарыдағы аталған тәсілдер кешенді түрде жүргізіледі, яғни өлшеу
құралдарын тексеру олардың құрамды бөліктерінің барлығын толық тексеруден
тұрады. Осы жағдайдағы өлшеу дәлдігі ешқандай күмән туғызбайды. Кейбір
жағдайларда таразының құрамды элементтерін тексеру орынды болады. Әрбір
элементті тексеру барысында жеке бөліктердің ауытқуы тексеріледі, сол
бөліктердің қателігінен аспаптың қателігі шығады. өлшеу құралдарының жеке
бөліктері арасындағы өзара әрекеттің заңдылықтары анық белгілі және сыртқы
әрекеттер әсер етпеген жағдайда оның құрамды бөліктері жекелеп тексеріледі.
Өлшеу құралдарының қателігін кешенді тәсілмен анықтау көп уақытты
немесе эталондық бірлікті таңдау қиын болғанда әрбір эементті тексеруге
жүгінеді. Көбінесе өлшеу құралдарын кешенді және әрбір элементін тексеру
тәсілдерін үйлестіре отырып түзетеді (мысалы, жүкпоршенді монометрді түзету
барысында өлшенетін жүктің массасын анықтай отырып, оның үстіне тағыда
эталондық бірліктегі гірлерді қосып келесі тексеруді жүргізеді).
Салыстырмалы өлшеу құралдары (компараторлар) жеке эталондық бірліктерсіз
өлшеуге жарамсыз деп саналады. Эталондық бірліктер өлшеу құралдары ретінде
қарастырылады және олардың ауытқу қателіктері түрлі жағдайдағы қолдануды
өлшеу нәтижелерімен анықталады. Салыстырмалы аспаптарды түзету әрбір
элементті тексеру арқылы жүзеге асырылады.
Салыстыру аспабы өлшенетін шама мәні мен массалық бірліктің мәні
арасындағы нақты қатынастарды белгілейтін құрлығы болып табылады, яғни
бірінші кезекті осы қатынастың дұрыстығын анықталынады. Таразы иіндерінің
өзара қатынасының дұрыстығын белгілі мәндегі екі өлшем бірліктерді бірнеше
рет өлшеу жолымен анықтайды немесе оны кейбір элементтерді, яғни салыстыру
аспабындағы иінді түзететін жеке элементтерді өлшеу жолымен анықтайды.
Таразыны түзетудің келесі түрлері болады:
- алғашқы, бастапқы
- периодты түрде
- кезектен тыс
- бақылаушылық
- сараптық
Өндірістен және жөндеуден шыққан өлшеу құралдары бастапқы түзетуден
өтеді, сонымен қатар шет елден келген құралдар алғашқы түзетуден өтеді.
Көбіне шет елден келген өлшеу құралдары бастапқы тексеруден өткізілмейді,
себебі ҚР басқа мемлекеттердің жүргізген тексеру жұмыстарының нәтижесі
халықаралық келісімдерге сәйкес өкілетті органдардың рұқсатымен өзгеріссіз,
яғни түзетулерсіз мойындалады. өлшеу аспаптары бастапқы түзету жұмыстары:
- аспап дайындалған орындарды
- өлшеу құралдарын жөндеу орындарында
- өлшеу құралдарын пайдалану орындарында жүргізіледі.
Өлшеу құралдарын пайдалану барысында оны периодты түрде түзету деп
белгілі бір уақыт аралықтарында үнемі қайта- қайта тексеруді айтады. әрбір
түзетудің аралық уақыты өлшеу құралын пайдалану жарамдылығын қамтамасыз
ететіндей оның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.