MS Word бағдарламасын оқытудың әдістері
КІРІСПЕ
І ТАРАУ. МӘТІНДІК РЕДАКТОРЛАРҒА ҚЫСҚАША ШОЛУ
1.1 Текстік құжаттар редакторы
1.2 WordPadмәтіндік редакторы
1.3 Блокнотмәтіндік редакторы
II Тарау.MS WORD РЕДАКТОРЫ ТУРАЛЫ НЕГІЗГІ МӘЛІМЕТТЕР
2.1 WORD редакторын тағайындау, іске қосу және онымен жұмысістеуді аяқтау
2.2 Word редакторына тән қосымша элементтер
2.3«Құжат ашу» сұхбат терезесiнiң мүмкіндіктері.
2.4 Үлкен құжаттармен жұмыс жасау ерекшеліктері
2.5 Нәтижелік информация
III . ТАРАУ.6 . СЫНЫПТА ИНФОРМАТИКА ПӘНІНЕН MICROSOFTWORD БАҒДАРЛАМАСЫН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
3.1. Word мәтіндік редакторын оқыту әдістемесі.
3.2. MS Word бағдарламасын оқытуда әр түрлі әдістерді қолдану
3.3 MS Word бағдарламасын оқытуда әр түрлі әдістерді қолданудың тиімділігі
ҚОРЫТЫНДЫ.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР ТІЗІМІ
І ТАРАУ. МӘТІНДІК РЕДАКТОРЛАРҒА ҚЫСҚАША ШОЛУ
1.1 Текстік құжаттар редакторы
1.2 WordPadмәтіндік редакторы
1.3 Блокнотмәтіндік редакторы
II Тарау.MS WORD РЕДАКТОРЫ ТУРАЛЫ НЕГІЗГІ МӘЛІМЕТТЕР
2.1 WORD редакторын тағайындау, іске қосу және онымен жұмысістеуді аяқтау
2.2 Word редакторына тән қосымша элементтер
2.3«Құжат ашу» сұхбат терезесiнiң мүмкіндіктері.
2.4 Үлкен құжаттармен жұмыс жасау ерекшеліктері
2.5 Нәтижелік информация
III . ТАРАУ.6 . СЫНЫПТА ИНФОРМАТИКА ПӘНІНЕН MICROSOFTWORD БАҒДАРЛАМАСЫН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
3.1. Word мәтіндік редакторын оқыту әдістемесі.
3.2. MS Word бағдарламасын оқытуда әр түрлі әдістерді қолдану
3.3 MS Word бағдарламасын оқытуда әр түрлі әдістерді қолданудың тиімділігі
ҚОРЫТЫНДЫ.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР ТІЗІМІ
Мемлекет басшысы Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына кезекті Қазақстан жолы – 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ атты жолдауында атап өткендей бүгінгі күннің басты мақсаты – Қазақстанның ең дамыған 30 мемлекеттің қатарында қосылу болып табылады. Осыған орай Қазақстандық білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі мен жаңа мазмұндағы жүйесінің басты міндеті – қазіргі заманғы ғылым мен тәжірибенің жетістіктері негізінде алынған білімді қажет жағдайда пайдалану икемділігін меңгерген, өз бетінше дұрыс, тиімді шешімдер қабылдайтын, бәсекеге қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру болып табылады. Бұл міндетті жүзеге асыру оқушыны іс әрекетті атқарушы объектінің нәтижесінде жеке тұлғаның өз ісін өзі басқаруға, орындауға қабілетті субъектіге көшіру арқылы мүмкін болады.
Ақпараттық технологияны пайдалану негізінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін дамытудың тиімділігі оған қажетті мазмұндық жобалау, іс – әрекеттік, технологиялық шарттарды орындағанда ғана мүмкін болатындығы көрсетіледі. Олар:
- Пәннің мазмұны мен логикалық құрылымына сай келетін электрондық оқу – әдістемелік кешен материалдарының ғылымилық, проблемалық, түсініктілік, көрнекілік, жүйелілік, тізбелік, қағидаларын қанағаттандыру шарты;
- Оқушылардың ақпарат іздеу, алгоритмді орындау,бақылау объектісін сипаттау, іс – әрекет нәтижесін үлгісімен сәйкестендіру, ынтымақтастыққа жұмыс жасау іс – әрекеттерін жүзеге асыру шарты;
- Қолданылатын ақпараттық технология бастауыш сынып оқушыларын оқуға ынталандыратындай және өзіндік білім алуды асыратындай ахуал туғызу шарты.
Компьютерлік техникамен жұмыс жасау кезінде ескерілуге тиісті гигиеналық эргономикалық талаптардың сақталуы мен әрбір оқушының денсаулығы туралы ақпараттарды бастауыш сыныптағы білім беру үрдісін ұйымдастырушы үнемі есте ұстауы қажет.
Бүгінде таңда 6 – сыныптарда Информатика пәні көптеген тарауларды қарастырады. Соның бірі Мәтіндік редакторы. Мәтіндік редактор бұл қазіргі кезде кеңінен қолданылатын программа. Оның бірі Microsoft Word. Осы операциялық жүйесінің стандартты программасын оқыту өте маңызды.
Мәтіндік редактордың атқаратын қызметі мен оның ерекшеліктерін түсіндіре отырып, әр тарауға жеке тоқталдық. Мәтіндік және графикалық информацияларды өңдеу барысында жүзден аса операцияларды орындай алатын ең кең тараған мәтін редакторының бірі.
Қазіргі компьютерлік технологияларда орындауға болатын кез келген операция бұл ортада жүзеге асырыла береді. Мысалы, басқа ортада дайындалған мәтіндік фрагменттер, кестелер, суреттер сияқты неше түрлі объектілерді байланыстыра отырып осы ортаға енгізуге болады. Жалпы, Word редакторында типография жұмысына керекті баспа материалдарын теруден бастап, олардың оригинал – макетін толық жасауға дейінгі барлық жұмыс орындалады. Мұндай құжаттар мен кестелерді көрікті етіп, безендіруге қажет көптеген дайын шаблондар, стильдер бар. Жазылып бірден орындалатын ішкі макропрограммалар тілі, қарапайым графиктік бейнелерді салатын аспаптаржетіп артылады.
Заманауи білім беруде ақпарттық технологияларды оқыту заман талабы болғандықтан курстық жұмыстың тақырыбы маңызды деп есептеймін.
Ақпараттық технологияны пайдалану негізінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін дамытудың тиімділігі оған қажетті мазмұндық жобалау, іс – әрекеттік, технологиялық шарттарды орындағанда ғана мүмкін болатындығы көрсетіледі. Олар:
- Пәннің мазмұны мен логикалық құрылымына сай келетін электрондық оқу – әдістемелік кешен материалдарының ғылымилық, проблемалық, түсініктілік, көрнекілік, жүйелілік, тізбелік, қағидаларын қанағаттандыру шарты;
- Оқушылардың ақпарат іздеу, алгоритмді орындау,бақылау объектісін сипаттау, іс – әрекет нәтижесін үлгісімен сәйкестендіру, ынтымақтастыққа жұмыс жасау іс – әрекеттерін жүзеге асыру шарты;
- Қолданылатын ақпараттық технология бастауыш сынып оқушыларын оқуға ынталандыратындай және өзіндік білім алуды асыратындай ахуал туғызу шарты.
Компьютерлік техникамен жұмыс жасау кезінде ескерілуге тиісті гигиеналық эргономикалық талаптардың сақталуы мен әрбір оқушының денсаулығы туралы ақпараттарды бастауыш сыныптағы білім беру үрдісін ұйымдастырушы үнемі есте ұстауы қажет.
Бүгінде таңда 6 – сыныптарда Информатика пәні көптеген тарауларды қарастырады. Соның бірі Мәтіндік редакторы. Мәтіндік редактор бұл қазіргі кезде кеңінен қолданылатын программа. Оның бірі Microsoft Word. Осы операциялық жүйесінің стандартты программасын оқыту өте маңызды.
Мәтіндік редактордың атқаратын қызметі мен оның ерекшеліктерін түсіндіре отырып, әр тарауға жеке тоқталдық. Мәтіндік және графикалық информацияларды өңдеу барысында жүзден аса операцияларды орындай алатын ең кең тараған мәтін редакторының бірі.
Қазіргі компьютерлік технологияларда орындауға болатын кез келген операция бұл ортада жүзеге асырыла береді. Мысалы, басқа ортада дайындалған мәтіндік фрагменттер, кестелер, суреттер сияқты неше түрлі объектілерді байланыстыра отырып осы ортаға енгізуге болады. Жалпы, Word редакторында типография жұмысына керекті баспа материалдарын теруден бастап, олардың оригинал – макетін толық жасауға дейінгі барлық жұмыс орындалады. Мұндай құжаттар мен кестелерді көрікті етіп, безендіруге қажет көптеген дайын шаблондар, стильдер бар. Жазылып бірден орындалатын ішкі макропрограммалар тілі, қарапайым графиктік бейнелерді салатын аспаптаржетіп артылады.
Заманауи білім беруде ақпарттық технологияларды оқыту заман талабы болғандықтан курстық жұмыстың тақырыбы маңызды деп есептеймін.
1. ҚР Президентінің «Қазақстан – 2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына жолдауы
2. Қазақстан Республикасының Білім туралы заңы 2007 жылғы 27 шілде (өзгертулермен)
3. Қазақстан Республикасының жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалрыға міндетті стандарты 2012 жыл
4. «Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасының Президенті жарлығының жобасы
5. А.А.Гейн, А.И.Сенокосов, Қ.В.Тұрмағанбетова, Н.И.Аманжолова, Н.С.уәлиев. Информатика 7 – 9 сынып, Алматы – 2004.
6. А. Левин. Самоучитель работы на компьютере, Москва - 1998
7. Б.Аяған. Жалпы орта мектептің 7-8-сынып информатика оқулықтары, Алматы – 2005.
8. В.Н. Кирнос, Информатика 10 сынып, - 2006.
9. Д.Рахымбек. Информатиканы оқыту әдістемесі, Алматы - 2000.
10. Е.Қ.Балапанов, Б.Б.Бөрібаев. Информатикадан 30 сабақ, Алматы – 1999.
11. Е.Қ.Балапанов, Б.Б.Бөрібаев, Р.М. Дүзбаева. Лабораториялық практикум. Алматы-2009. Н.Т.Ермеков. Информатика элементтері, Астана «Фолиант» - 2011.
12. Е.Шевчук, Н.Кольева. Информатика, 8-сынып. Алматы «Мектеп» - 2008.
13. Ж.С. Кажиакпарова. .Word текстік редакторы (Әдістемелік құрал), Орал Н.Т.Ермеков. Ақпараттықтехнологиялар. Оқулық., 2007.
14. Информатика негіздері №2 – 2008 жыл. Сұрауымбетова Р. «Білім беру деңгейін көтеруде ақпараттық – коммуникациялық технологиялардың рөлі».2003.
15. Ш.А.Амонашвили. «Қазақстан мұғалімі» газеті, 2008.
2. Қазақстан Республикасының Білім туралы заңы 2007 жылғы 27 шілде (өзгертулермен)
3. Қазақстан Республикасының жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалрыға міндетті стандарты 2012 жыл
4. «Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасының Президенті жарлығының жобасы
5. А.А.Гейн, А.И.Сенокосов, Қ.В.Тұрмағанбетова, Н.И.Аманжолова, Н.С.уәлиев. Информатика 7 – 9 сынып, Алматы – 2004.
6. А. Левин. Самоучитель работы на компьютере, Москва - 1998
7. Б.Аяған. Жалпы орта мектептің 7-8-сынып информатика оқулықтары, Алматы – 2005.
8. В.Н. Кирнос, Информатика 10 сынып, - 2006.
9. Д.Рахымбек. Информатиканы оқыту әдістемесі, Алматы - 2000.
10. Е.Қ.Балапанов, Б.Б.Бөрібаев. Информатикадан 30 сабақ, Алматы – 1999.
11. Е.Қ.Балапанов, Б.Б.Бөрібаев, Р.М. Дүзбаева. Лабораториялық практикум. Алматы-2009. Н.Т.Ермеков. Информатика элементтері, Астана «Фолиант» - 2011.
12. Е.Шевчук, Н.Кольева. Информатика, 8-сынып. Алматы «Мектеп» - 2008.
13. Ж.С. Кажиакпарова. .Word текстік редакторы (Әдістемелік құрал), Орал Н.Т.Ермеков. Ақпараттықтехнологиялар. Оқулық., 2007.
14. Информатика негіздері №2 – 2008 жыл. Сұрауымбетова Р. «Білім беру деңгейін көтеруде ақпараттық – коммуникациялық технологиялардың рөлі».2003.
15. Ш.А.Амонашвили. «Қазақстан мұғалімі» газеті, 2008.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 41 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 41 бет
Таңдаулыға:
КІРІСПЕ
Мемлекет басшысы Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына кезекті Қазақстан жолы - 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ атты жолдауында атап өткендей бүгінгі күннің басты мақсаты - Қазақстанның ең дамыған 30 мемлекеттің қатарында қосылу болып табылады. Осыған орай Қазақстандық білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі мен жаңа мазмұндағы жүйесінің басты міндеті - қазіргі заманғы ғылым мен тәжірибенің жетістіктері негізінде алынған білімді қажет жағдайда пайдалану икемділігін меңгерген, өз бетінше дұрыс, тиімді шешімдер қабылдайтын, бәсекеге қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру болып табылады. Бұл міндетті жүзеге асыру оқушыны іс әрекетті атқарушы объектінің нәтижесінде жеке тұлғаның өз ісін өзі басқаруға, орындауға қабілетті субъектіге көшіру арқылы мүмкін болады.
Ақпараттық технологияны пайдалану негізінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін дамытудың тиімділігі оған қажетті мазмұндық жобалау, іс - әрекеттік, технологиялық шарттарды орындағанда ғана мүмкін болатындығы көрсетіледі. Олар:
Пәннің мазмұны мен логикалық құрылымына сай келетін электрондық оқу - әдістемелік кешен материалдарының ғылымилық, проблемалық, түсініктілік, көрнекілік, жүйелілік, тізбелік, қағидаларын қанағаттандыру шарты;
Оқушылардың ақпарат іздеу, алгоритмді орындау,бақылау объектісін сипаттау, іс - әрекет нәтижесін үлгісімен сәйкестендіру, ынтымақтастыққа жұмыс жасау іс - әрекеттерін жүзеге асыру шарты;
Қолданылатын ақпараттық технология бастауыш сынып оқушыларын оқуға ынталандыратындай және өзіндік білім алуды асыратындай ахуал туғызу шарты.
Компьютерлік техникамен жұмыс жасау кезінде ескерілуге тиісті гигиеналық эргономикалық талаптардың сақталуы мен әрбір оқушының денсаулығы туралы ақпараттарды бастауыш сыныптағы білім беру үрдісін ұйымдастырушы үнемі есте ұстауы қажет.
Бүгінде таңда 6 - сыныптарда Информатика пәні көптеген тарауларды қарастырады. Соның бірі Мәтіндік редакторы. Мәтіндік редактор бұл қазіргі кезде кеңінен қолданылатын программа. Оның бірі Microsoft Word. Осы операциялық жүйесінің стандартты программасын оқыту өте маңызды.
Мәтіндік редактордың атқаратын қызметі мен оның ерекшеліктерін түсіндіре отырып, әр тарауға жеке тоқталдық. Мәтіндік және графикалық информацияларды өңдеу барысында жүзден аса операцияларды орындай алатын ең кең тараған мәтін редакторының бірі.
Қазіргі компьютерлік технологияларда орындауға болатын кез келген операция бұл ортада жүзеге асырыла береді. Мысалы, басқа ортада дайындалған мәтіндік фрагменттер, кестелер, суреттер сияқты неше түрлі объектілерді байланыстыра отырып осы ортаға енгізуге болады. Жалпы, Word редакторында типография жұмысына керекті баспа материалдарын теруден бастап, олардың оригинал - макетін толық жасауға дейінгі барлық жұмыс орындалады. Мұндай құжаттар мен кестелерді көрікті етіп, безендіруге қажет көптеген дайын шаблондар, стильдер бар. Жазылып бірден орындалатын ішкі макропрограммалар тілі, қарапайым графиктік бейнелерді салатын аспаптаржетіп артылады.
Заманауи білім беруде ақпарттық технологияларды оқыту заман талабы болғандықтан курстық жұмыстың тақырыбы маңызды деп есептеймін.
Берілген тақырыптарды жазу барысында алдыма қойған мақсатым:
MS Word мәтіндік редакторын оқытудаәр түрлі әдістерді пайдалана отырып оқушылардың білімдерін арттыру.
Зерттеу нысаны: MS Word бағдарламасын оқытудың әдістері.
Күтілетін нәтиже:
Оқушыларда мәтіндік редакторы туралы түсінік қалыптасады.
Редакторды іске қоса алады.
Мәтіндік редакторы құралдарының қызметін біледі.
Оқушылар қабілетіне қарай мемлекеттік стандартқа сай сапалы білім алады.
Проблеманы көре алатын және оны шеше алатын, барлық ақпарат түрлерімен жұмыс істеп, алған білімдерін өмірде кездескен нақты жағдайда пайдалана алатын тұлға қалыптасады.
Оқу үрдісінде репродуктивтік, эвристикалық және зерттеушілік тапсырмаларды қолдану оқушылардың белсенділігін арттыру.
Өз заманына сай білімді, іскер, шығармашыл, жан-жақты дамыған, терең білімді шығармашыл тұлға қалыптастыру.
Жүргізілген зерттеудің практикалық маңыздылығы зерттеу барысында жасалған материалдарды негізгі мектептің информатика мұғалімдерінің өз жұмыстарында пайдалана алатындығында, сол сияқты оқушыларға Word бағдарламасын оқытуға дайындауда қолдануға болатындығында.
Курстың негізгі міндеттері:
Word программасының оқытудың мүмкіндіктерін талдау;
Қазіргі заман, яғни, ақпараттық қоғам талабына сай Word программасын оқытуды оқу процесінде пайдалану туралы практикалық ұсыныстар енгізу;
Word программасын оқытуда сабақ жоспарларының үлгісін көрсету.
І ТАРАУ. МӘТІНДІК РЕДАКТОРЛАРҒА ҚЫСҚАША ШОЛУ
2.1 Текстік құжаттар редакторы
Текстік құжаттар редакторы - офистік программалардың кеңқолданылатын түрі. Қазіргі кезде кең таралған текстік редактор - MS Word болып табылады.MS Word - текстік құжаттарды дайындауға, түзетуге және қағазға басып шығаруға арналған Windows жүйесiнiң қосымша программасы. Ол - текстікжәнеграфикалықинформациялард ыөңдеубарысындажүзден аса операциялардыорындайалады.
Word редакторының мүмкіндіктері:
·Текстті шекаралары бойынша автоматты түрде түзету;
·Автоматты түрде сөздерді тасымалдау;
·Сөздердің дұрыс жазылуын тексеру;
·Белгілі бір орнатылған уақыт аралығында текстті сақтау;
·Санаулы минуттарда іс қағаздарын, резюме, автобиография, факс және т.б. көптеген құжаттарды құруға мүмкіндік беретін шаблондардың болуы;
·Берілген сөз немесе текст фрагментін іздеу, оны көрсетілген фрагментпен ауыстыру;
·Ішкі буфер арқылы жою, көшіру мүмкіндіктері;
·Текстке автоматты түрде құрылған күнін, уақытын, жазған адамның атын және т.б. қосуға болады;
Макрокомандалардың көмегімен текстке мәліметтер қорын немесе графика обьектілерін, *.wav форматындағы музыкалық модульдерді қосуға болады.
Тестік редакторлар жазу машинкаларына қарағанда тексті көркемдеудің көптеген мүмкіндіктеріне ие. Ішкі тақырыптарды, абзацтарды, жолдар арасындағы үлкейтілген аралықтарды, шрифт түрлерін, астын сызуды т.б. қолдану текст мазмұнының әсерлілігін арттырады. Дегенмен бір құжатта әр түрлі гарнитур шрифтерін көп қолданбаған дұрыс, себебі ол текст мазмұнын қабылдауды қиындатады. Бір мезгілде 2-3 шрифтен артық қолданбаған жөн. Мәтіндегі маңызды бөліктерді көрсету үшін әр түрлі түстерді қолдануға болады. Егер текст ақ-қара принтерде шығарылатын болса, кейбір түстер баспаға шығару кезінде қоңыр түс беріп, текстті оқуды қиындататынын есте ұстау керек. Тексті бөлу үшін рамкаларды қолдануға болады. MS Word құжат құрумен бір мезгілде орфографиялық тексеруді жүзеге асырады және қате терiлген сөздер болса, таныс емес сөздердің астын толқынды қызыл сызықпен сызып шығады. Грамматикалық тексеру дұрыс қойылмаған тыныс белгілерін, сөздердегі үйлесімсіздік және басқа қателерді анықтайды.
Тексті енгізудің екі режимі бар - қою және ауыстыру. Режимдерді ауыстырып қосу Insert пернесінің көмегімен жүзеге асырылады. Backspase пернесі курсордың сол жағындағы қате символды өшіреді, ал Delete пернесі курсор тұрған позициядағы символды өшіреді, оң жақтағы қалған символдар солға жылжиды. Енгізілетін символ қою режимінде автоматты түрде жолды жылжытады немесе ауыстыру режимінде символды алмастырады. Ағымдағы жолдың соңына жеткен кезде курсор автоматты түрде жаңа жолға көшеді. Enter пернесі абзацтың соңына жеткен кезде басылады.
Құжаттарды форматтаудың мынадай үш типі бар:
·Символдық (шрифтік көркемдеу)
·Құжат абзацын форматтау
·Құжат беттерін (немесе бөлімдерін ) көркемдеу
Шрифт- қандай да бір алфавит әріптерінен және белгілер мен цифрлардан құралған литерлер жиынтығы.
Шрифт сызылымынемесегарнитура- шрифтің графикалық ерекшеліктері.
Шрифт көлемі- пункттермен берілетін шрифт биіктігі.Пункт- полиграфияда қабылданған өлшем бірлігі.
Құжатты баспаға шығару үшін шрифт таңдау кезінде негізгі критерий оның оқуға ыңғайлылығы болып табылады. Таңдалған шрифт оқушы назарын құжат мазмұнынан алаңдатпауы тиіс.
Текст фрагменттерін көркемдеу технологиясы құжатты өңдеушіге форматтауды екі тәсілмен жүргізуге мүмкіндік береді:
·текстті теріп болғаннан кейін;
·көркемдеудің қажетті атрибуттарын теру процесіне дейін беру.
Символдық көркемдеудің параметрлері: шрифт типі (гарнитурасы), шрифт символдарының кеглі (биіктігі), литерлердің сызылымы, астын сызу, символдар түсі, бекітілген жол сызығына қатысты символдардың орналасуы (жоғарғы және төменгі индекс).
Абзацқұжаттың негізгі құрылымдық элементтерінің бірі болып табылады. Абзац атрибуттары:
·жол шекараларын туралау типі, жолдар шегінісі, жоларалық интервал;
·жиектеужәне текст фоныныңтүсі;
·абзац мәтінініңқұжатбеттеріндеараласаорна ласуы.
Туралаудеп абзац текстінберілгенсолжәнеоңжақшекарала раралығындаорналастырутәсілінайтамы з. Абзац текстінтуралаудыңтөрттәсіліқолданыл ады: солғақарай, оңғақарай, ортағақарайжәнеекіжақшетінетуралау.
Өрісдеп текст мен парақшетінедейінгі ара қашықтықаталады. Абзац шегінісітексттіңөрістен ара қашықтығыменанықталады. Абзац шегіністерібір абзац текстінекіншісіненбөлугенемесеқұжат тағыжекеабзацтардывизуалдытүрдебөлі пкөрсетугемүмкіндікбереді.
Жоларалық интервал - бұлабзацтағыжолдардыңбір-бірінен ара қашықтығы. Жоларалық интервал шамасы не жолдармен, не дәлірекболуыүшінпункттерменберіледі .
Стиль - атберіліпжәнешаблондаестесақталатын тексттікөркемдеудіңсипаттамасы. Егеркөпбеттіқұжатдаярлауқолданылса, ондатексте жаңақұрылымдықэлементтерпайдаболуым үмкін: колонтитулдар, сноска, закладки, қиылысқансiлтемелер.
Белгіленген текст (закладки)дегенімізқолданушыатберет інқұжаттың тексттегібелгілібірорны. Алдағыуақытта осы арқылы:
құжаттағыбелгіленгенорынға тез көшу;
қиылысқансілтемелердіқұруүшінқолдан ылады.
Қиылысқансілтеме - құжаттыоқушығатексттіңбасқабірфрагм ентіненемесетексттегісуреткеназарау дарудыұсынатын текст.
Колонтитулдепнегізгіқұжаттекстініңс ыртында, баспабеттерініңөрістеріндеорналасқа нпарақтоптарыүшінбірдей текст аталады. Жоғарғы колонтитул құжаттекстініңүстінде, ал төменгі колонтитул негізгітексттіңтөменгіжағындаорнала сады. Құжатбеттерінкөркемдеудің стандарты параметрлерімыналарболыптабылады: бет өрістері, қағаздағыбаспапарағыныңмөлшері, колонтитулдардыңорналасуы, текст бағандарының саны.
2.2 WordPadмәтіндік редакторы
WordPadмәтіндікредакторының Блокнот программасынақарағандамүмкіндіктері кеңірек, олқұжаттарды құру, толықтыружәнеқараут.б. мақсаттарүшінқолданылады.
Біріншіден, мұнда өңдейтінфайлдыңкөлемінешекқойылмайд ы.WordPadпрограммасы компьютер жадыныңкөлемінежәнебіруақыттаашықтұ рған программа санына қарамайкезкелгенкөлемдіфайлдарменжұ мысістейалады.
Екіншіден,WordPadпрограммасы.Txtтип ті кәдімгімәтіндікфайлдарменғанаемес,. docтипіндегіқұжаттармен де жұмысістейалады,олар да мәтіндікқұжаттар, бірақмұндамәтінменқатарқұжаттыңкөрк енделустилі де (оныңсыртқытүрі) сақталады.WordPadредакторыніскеқосу үшін, өңдеугеқажеттіқұжаттыңшартбелгісінд е тышқандыекіретшертемізнемесе басменюдіашыпПрограммалар - Стандарттар - МәтіндікредакторWordPadжолынтаңдайм ыз.WordPadмәтіндікредакторының терезесі 1.1-суретте көрсетілген.
1.1 - сурет. WordPad мәтіндік редакторының терезесі
Егер, компьютердеWord7.0 немесеWord97 сияқты мүмкіндігі мол мәтін редакторлары орнатылған болса, онда біршама мәтіндік типтегіфайлдарды ашу қызметін осы программалар атқарады. Яғни .doc типті файл шартбелгісінде тышқанды шерту кезінде WordPad емес баска редактор іске қосылады.
Мәтінді форматтау мүмкіндігі WordPad программасыныңБлокноттаннегізгі артыкшылығы болыптабылады. Блокнот программасынқолдану кезінде барлық "форматтау" қосымша бос орындарғаалмастырынып кетеді, кейбір жағдайларда құжатты баспаға шығаруда өзіміз қалаған нәтиженіала алмаймыз.
WordPadредакторында мәтінді форматталған күйінде баспағашығару мүмкіндігі қарастырылған. Баспа шығарылатын қағаздың мөлшерінөз қалауымызша сантиметрмен көрсете аламыз.
2.3 Блокнотмәтіндік редакторы
Блокнот -- қысқа мәтіндік файлдармен жұмыс істеуге өтеыңғайлы программа. Барлық программалардың қүрамына кіретінReadmeсияқтымәтіндік файлдаржиі кездеседі. Блокнотпрограммасының көмегімен осындай файлдарды түрлендіре отырып,компыотерде мәтін теруді меңгеруге болады. Шын мәнінде мәтіңдік файлдарbat,htmт.б. тіркеулермен де сақтала бергенмен, тек.txtтіркеумен жазылғанфайлдар мәтіндік болып саналады.
Windows9598 жүйесіБлокнотпрограммасының көмегіменавтоматты түрде бірнеше тіркеумен сақталған мәтіндік файлдарды оқиалады. (бұл мүмкіндікті өз қалауымыз бойынша бекітеміз).
Блокнотпрограммасының аты ағылшыншаNotepadжәне олNotepad.exeфайлында сақталады. Оны іске қосу үшін кез келген мәтіндікфайлдың шартбелгісінде тышқанды екі рет шерту жеткілікті. БұлкездеБлокнотпрограммасыіскеқосыл ады да, белгіленген файл автоматтытүрдеашылады. Бірақ,Блокнотфайлдардыңкөлеміөтеүлк енболғанжағдайдаоны ашаалмайды, мұндайжағдайдаавтоматтытүрдеWordPad қуаттыстандартты программасыіскеқосылады.
Блокнот программасының көмегіменжаңа файл құруүшін, оны менюарқылыіскеқосуқажет. Олүшін Бас менюдіашып, Программалар - Стандарттар- Блокнот жолынтаңдаймыз.
Бұлпрограммадақұжаттардыжазуға, сақтапқоюға, баспағашығаруға, яғни оны мәтіндік редактор ретіндеқолдануғаболады.Блокнотта электрондық почтамен жіберілетін хабарларды алдын аладайындап қойған өте ыңғайлы.
Блокнот мәтіндік редакторының терезесі 1.2 - суретте көрсетілген.
1.2 - сурет. Блокнот мәтіндік редакторы
1.4 Microsoft Office Word мәтіндік редакторы
Microsoft Office Word(күнделікті -- MS Word,WinWordнемесе жай ғанаWord) -Macintoshкомпьютерлерінде жәнеWindows,DOSортасында жұмыс істейтін, қазіргі кезде кең таралған, ең қуатты мәтіндік процессорлардың бірі. Құжаттарды даярлауға, түзетуге, қарап шығуға, баспаға шығаруға арналған Windows ортасының қолданбалы программасы.
Оның соңғы нұсқалары шағын баспа жүйесі ретінде кітап, газет- журналдар шығаруда кеңінен қолданылады. Microsoft Office Wordдегеніміз компьютерде құжаттар жасауға мүмкіндік беретін бағдарлама болып табылады.
Суреттержәнеөңсияқтытүрлі-түстіфото суреттернемесекөрнекісуреттерпайдал аныпәдемімәтінжасаужәнекарталар мен кестелерсияқтыдеректерқосуүшінWordб ағдарламасынпайдалануыңызғаболады. ОғанқосаWordбағдарламасымәтінжасауү шінтүрлікөмекшімүмкіндіктердібереді , олардыңкөмегіменмақалаларнемесеесеп терсияқтыіскериқұжаттардыоңайаяқтай аласыз.
Сондай-ақ,ашықхатнемесехатқалтамеке нжайларынбасыпшығаруыңызғаболады. Wordбағдарламасықұжаттар, электрондықкестелер мен көрмелержасауғажәнеэлектрондықпошта ныбасқаруғаарналғанбағдарламаныңбір нешетүрлерінбіріктіретінөнімдердіңб умасыболыптабылатын Office бумасыныңбірбөлігіболыптабылады.
Wordмәтіндік редакторының терезесі 1.3 - суретте көрсетілген.
1.3 - сурет. Word мәтіндік редакторының терезесі
Қазіргі компьютерлік технологияларда орындауға болатын кез келген операция бұл ортада жүзеге асырыла береді. Мысалы, басқа ортада дайындалған мәтіндік фрагменттер, кестелер, суреттер сияқты неше түрлі объектілерді байланыстыра отырып осы ортаға енгізуге болады. Жалпы, Word редакторында типография жұмысына керекті баспа материялдарын теруден бастап, олардың оригинал - макетін толық жасауға дейінгі барлықжұмыс орындалады. Мұндай құжаттар мен кестелерді көрікті етіп, безендіруге қажет көптеген дайын шаблондар, стильдер, жазылып бірден орындалатын ішкі макропрограмалар тілі, қарапайым графиктік бейнелерді салатын аспаптар және т. с. с. жетіп артылады.
II Тарау.MS WORD РЕДАКТОРЫ ТУРАЛЫ НЕГІЗГІ
МӘЛІМЕТТЕР
3.1 WORD редакторын тағайындау, іске қосу және онымен жұмысістеуді аяқтау
WORD-пен жұмыс істеуді бастау үшін Windows жүйесінің басқа программалары сияқты оны бастапқы нұсқалық (инсталляциялық) дискеттерден немесе компакт-дискіден компьютерге жазып орналастыру қажет.
Орналастырылған WORD редакторын іске қосу бірнеше тәсілмен жүзеге асырылады:
1. Басқару тақтасындағы Іске қосу (Пуск) менюінің Орындау (Выполнить) командасының көмегімен, бұл тәсіл редактордың қосымша параметрлерін іске қосуға арналған.
2. Программалардың Microsoft Office тобындағы WORD шарт белгісінде тышқанды екі рет шерту арқылы.
3. Windows жүйесінің Сілтеуіш (Проводник) терезесін пайдалану арқылы.
4. WORD редакторына дайындалған құжаттың шарт белгісіне тышқан курсорын жеткізіп, оны екі рет шерту арқылы WORD мәтіндік редакторын іске қосуды 2.1 - суретте көрсетілген.
2.1 - сурет. WORD мәтіндік редакторын іске қосу
Word экранымен танысу терезесі 2.2 - суретте көрсетілген.
2.2. - сурет. Word экранымен танысу
Редактормен жұмысты аяқтау кез келген стандартты тәсілдермен жүргізіледі:
- Файл--Шығу (Выход) меню командасын таңдау арқылы;
- WORD негізгі терезесінің жүйелік менюіндегі Жабу (Закрыть) командасын таңдау;
- тышқан курсоры терезе тақырыбы аумағында тұрғанда курсорды сол жақ шеттегі жүйелік меню белгісіне алып барып, тышқанды екі рет шерту немесе батырманы бір рет басып, менюдің Жабу (Закрыть) командасын таңдау;
- редактор терезесінің тақырып жолының оң жақ жоғарғы бұрышындағы Жабу батырмасын (Х) басу;
- Тікелей Alt+F4 пернелерін басу.
WORD мәтіндік редакторында жұмысты аяқтау жолдары 2.3 - суретте көрсетілген.
2.3 - сурет. WORD мәтіндік редакторында жұмысты аяқтау
Егер программамен жұмысты аяқтау барысында мұның алдында өзгертіліп, бірақ дискіге жазылмаған құжат бар болса, онда редактор экранға қосымша сұхбаттасу терезесін шығарып, өзгертілген құжатты дискіге жазу (Иә-Да) керектігін, ал жазбасаңыз (Жоқ-Нет) оны да растап беруіңізді өтінеді. Қалауыңыз бойынша, редакторда әрі қарай жұмыс істей беруіңізге де (Болдырмау-Отмена) болады.
Құжатты бірінші рет сақтағанда Құжатты сақтау (Сохранениедокумента) диалогтік терезесі пайда болады(2.4 - сурет)
1.4 - сурет. Құжатты сақтауды сұрату терезесі
2.2 Word редакторына тән қосымша элементтер
Терезеде Widows жүйесінде кездесуге тиіс стандартты көптеген элементтер бар.
Қалып жолында мұнан басқа қара түске боялып белгілі бір режимнің іске қосылып тұрғанын, ал сұр түсті болса - іске қосылмағанын білдіріп тұратын жұмыс режимі индикаторлары бар:
ЗАП - макрокомандаларды жазу (записать) режимі іске қосылған екпінді күйде екенін көрсетеді;
ИСПР- түзетулерді (исправления) белгілеу режимі екпінді күйде, олар құжаттың соңғы нұсқасына қандай өзгерістер енгізілгенін білдіреді;
ВДЛ- белгілеулерді кеңейтетін ( Расширитьвыделения) F8 пернесі екпінді күйде, яғни фрагментті ерекшелеп алып, оны кеңейту режимі іске қосылған, бұл режим ерекшелеу мөлшерлерін F8 арқылы кеңейтуге болатынын (бір символға, сөзге, сөйлемге т.б.) көрсетіп тұрады. Ерекшеленген мөлшерді кішірейту - Shift + F8 арқылы, ал ерекшелеуді тоқтату - Esc арқылы орындалады;
ЗАМ - символдарды ауыстыру режимі екпінді күйде, символдарды ығыстырып енгізу режимі орындалса, ол сұр түске боялады. Бір режимнен екіншісіне ауысу - INSERT пернесін басу арқылы жүргізіледі.
Сонымен, жоғарыдағы режимдерді іске қосу немесе қоспау режимдері белгілі бір пернелік командалармен орындалады. Оған қосымша, сол режимді қарама - қарсы күйге ауыстыру қалып жолына жалғаса орналасқан қажетті индикаторға тышқан курсорын жеткізіп, оны екі рет шертумен де орындалатынын білген дұрыс.
Цифрлық таңбалары бар көлденең және тік жылжу белдеулері мәтін ішіндегі курсор тұрған орынды бағдарлау мүмкіндігін береді.Бірақ бұл жылжу белдеулері Word редакторында бұрынғыдан маңыздырақ қосымша функциялар атқарады.
Көлденең орналасқан сызғыш (белдеу) арқылы тышқан көмегімен:
- абзац алдындағы жаңа жол басын;
- беттің сол жақ және оң жақ шеттерінде қалдырылуға тиіс бос орындар ( поле) аумағын;
- мәтін аралықтарындағы кесте бағаналарының енін;
- көлденең табуляция позицияларын өзгертуге, олардың жаңа мәнін бекітуге болады.
Тышқан курсорымен осы шамалардың мәндерін өзгерткенде олардың тек сол абзацқа қатысты екенін естен шығармаған абзал.
Ал енді тік орналасқан сызғыш, терезенің сол жақ жақтау бойында орналасқан.Оның көмегімен беттің жоғарғы және төменгі жақтарында қалдырылатын бос орындар аймағын және де кестелер жолдары биіктігін өзгертуге болады. Тік сызғышты көрсетпей, алып тастауға болады, онда сіздің мәтіндеріңізде берілетін орын ұлғаяды. Дегенмен ол бейнеленіп тұрса, мәтінді форматтау жұмыстары жылдамырақ орындалады.
Қарап шығу режимдерінің батырмалары қалып-күй қатары маңындағы көлденең жылжу алабының сол жақ шетінде орналасады да, олар мыналардан тұрады:
- кәдімгі режим батырмасы - бұл қарап шығу режимі келісім бойынша редакторға кіргенде бірден қабылданады. Ол мәтінді форматтау элементтерін қарапайым түрде көрсете отырып, беттерді бөлу шекараларын пунктир - сызықшамен бейнелеп, символдарды тексеру, түзету және қарап шығу процесін жылдам орындайды.
- беттерді белгілеу режимі мәтін қағазда қалай орналасса, айнытпай солай бейнелейтін режим болып есептеледі, мұнда форматтау, мәтінді түзету өте ыңғайлы, өйткені қағаз шеттері айқын көрініп тұрады.
- құрылым режимі, құжатты толық бейнелемей, тек тақырыптарын көрсете алады, сол себепті мәтін тақырыптарын бастан аяқ қарап отырып, оны бақылау мүмкіндіктерін береді. Ал оны түйіндемей, ашылған күйде бейнелесек, өте көлемді мәтін өңделгенде, оның белгілі бір бөліктерін түгелдей ауыстыруға, көшіруге және оның құрылымын байқап отыруға ыңғайлы режим болып саналады.
Аспаптар тақтасы командалар мен іс - әрекеттерді жылдам орындау үшін ең ыңғайлы жағдай жасайды. Оны пайдалану тышқан қол тетігінің немесе соған ұқсас басқа құрылғының көмегімен жүргізіледі. Аспаптар тақтасының белгілі бір командасын орындау сол командаға сәйкес батырманы тышқанмен шерту арқылы орындалады. Бұл тақтаны әрқашанда пайдалануға болады, өйткені,қалауымыз бойынша, ол құжат терезесінің жоғарғы жағында тұрақты көрініп тұрады.
Меню жолының төменгі жағында Стандарты және Форматтау әрекеттерін ғана атқаруға арналған Аспаптар тақтасы орналасқан. Бұл екі тақтадан басқа Word редакторында бірсыпыра әрекеттерді атқаратын тақталар (Сурет салу, Көмек алу және т.б.) бар. Нақты тақталар мен олардың әр түрлі батырмаларының атқаратын қызметі жұмыс барысында түсіндіріледі.
Терезенің негізгі элементінің бірі болып, бірнеше мәтіндік құжаттар қатар орналаса алатын терезелерден тұратын, ашық түске боялған жұмыс аймағы (рабочаяобласть) болып саналады.
2.3Құжат ашу сұхбат терезесiнiң мүмкіндіктері.
Құжат ашу терезесінің тек бір функциясы ғана - файлдың аты мен орны белгілі болғанда оны ашу жолын қарастырады. Бірақ бұл сұхбаттасу терезесінің әрбір адамға берер біраз мүмкіндігі баршалық .
Құжат ашу терезесінің (немесе оның Аспаптар тақтасы) қосымша мүмкіндіктері :
- файл іздеуді жүзеге асыр ;
- мәтіндік құжат ашу ;
- файлды басқа орынға орналастыру;
- файлды қиып алу ( алмасу буфері арқылы ) ;
- файлдың көшірмесін алу;
- жарлықты дайындау ;
- файлды жою;
- файл атын өзгерту ;
- файл қасиеттерін қарап шығу;
- файлды ашпай-ақ, оны жылдам қарап шығу;
- файлдағы мәліметті тек оқу үшін ашу;
- файлды қағазға басып шығару;
- бумадағы файлдарды реттеу.
Негізінен алғанда, Құжат ашу сұхбат терезесі кішігірім информациялық іздеу жүйесінің функциясын атқара алады. Жоғарыда көрсетілген барлық іс - әрекеттер Құжат ашу сұхбат терезесінің басқару тақтасы мен тышқанның оң жақ батырмасы арқылы ашылатын контекстік жанама менюлер жүйесі көмегімен орындалады. Құжат ашусұхбат терезесінің басқару тақтасы көрсетілген, ал төменде батырмалардың атқаратын қызметтері көрсетілген.
Құжат ашу терезесінің басқару тақтасы батырмаларының атқаратын қызметтерін былай суреттеуге болады (солдан оңға қарай):
Бір деңгей жоғары өту - бумалар сатысымен жоғары бір деңгейге өтуді жүзеге асырады.
Өз буманды ашу - өзіңнің пайдалануына арналған буманы ашады.
Өз бумаңа орналастыру - құжатты өз бумаңа орналастырады.
Майда белгілер - бумалар тізімін олардың шарт белгілері (пиктограммалары) мен атын жазу арқылы бейнелейді.
Кесте - бумалар тізімі кесте түрінде олардың соңғы өзгертілген мерзіммен бірге бейнеленеді.
Қасиеттерін шығару - экранға осы құжат туралы мағлұматтаршығару: дайындалған, не өзгертулер енгізілген уақыты, көлемі және т.б. Ішкі мазмұнын шығару - құжатты экранда жылдам қарап шығуды жүзеге асырады Командалар мен режимдер - оқу, қағазға басу, іздеу, сұрыптау командаларының тізімін ашады .
Егер файл туралы кесте көмегімен информация берілген мәліметтер жеткіліксіз деп санасаңыз, қасиеттерін шығару батырмасын басу қажет . Сол кезде берілетін қосымша мәліметтерден іздеп отырған керекті файлыңыз осы екенін (немесе осы емес екенін) анықтай аламыз. Алдыңғы сабақта файл туралы қосымша информация енгізу керектігі айтылып еді, енді Құжат ашу сұхбат терезесі арқылы файл іздегенде сондай информацияның қажеттілігіне көзіңіз толық жетеді.
Ішкі мазмұнын шығару батырмасын пайдаланып құжатты ашпай - ақ, оның бас жағын жылдам қарап шығуға болады. Бұл мүмкіндік іздеу жүйесі арқылы ішкі мәтіні ұқсас бірнеше файл тапқанда өте қажет болады. Табылған файлдар ішінен керегін оқи отырып осылай анықтайды. Ішкі мазмұнын шығару батырмасы арқылы табылған файлдар мәтінінің бас жағын қарап алып барып, тек керектісін ғана терезеге шығаруға болады. Құжат терезесі 2.5 - суретте көрсетілген.
2.5 - сурет. Құжат терезесі
2.4 Үлкен құжаттармен жұмыс жасау ерекшеліктері
Нұсқамалар әр түрлі түрдегі үлкен құжаттардың қажетті атрибуты болып табылады. Әсіресе олар әр түрлі ғылыми жұмыстар, рефераттардан бастап, дипломдық жобалар және ғылыми мақалалар жазу кезінде маңызды. Word бағдарламасында нұсқамаларды автоматты түрде құру мүмкіндігі бар. Бұл тәсілдің ерекшелігі, бағдарлама нұсқаманы беттің төменгі жағына автоматты түрде орналастырады, оған лайықты қәріп өлшемін таңдайды және құжатта қандай да бір өзгеріс болса, онда нөмірлеуді сақтайды.
Нұсқама екі бөлімнен тұрады: мәтіннен және құжаттың сәйкес келетін сөзінің жанында сан түріндегі сілтемелер. Мәтіннің орналасуына байланысты нұсқамалар екі түрде болуы мүмкін:
*Қарапайым- мәтін сілтеме орналасқан бетте болады;
*Соңғы- мәтін құжаттың, дәрістің т.б. соңында орналасады
Нұсқамаларды құру
Нұсқамаларды жылдам құру үшін келесі әрекеттерді орындаңыз:
1.Құжаттың нұсқаманы орнату қажет жеріне курсорды орналастырыңыз;
2.Лентада Сілтемелер қосымшасындағы Нұсқамалар тобында Нұсқаманы кірістірубатырмасын басыңыз (2.6 - сурет). Соңғы нұсқаманы кірістіру үшін Соңғы нұсқаманы кірістірубатырмасын басыңыз;
1.5 - сурет. Нұсқамалар тобы
3.Нұсқама мәтінін енгізіңіз (2.7 - сурет). Егер қарапайым нұсқамалардың мәтіні өте ұзын болса, онда Microsoft Word бағдарламасы оны келесі бетке көшіретінін есте сақтаңыз.
1.6 - Сурет. Нұсқама мәтінін енгізу
Нұсқамалардың қосымша параметрлерін беру үшін келесі әрекеттерді орындаңыз:
1.Құжаттың нұсқаманы орнату қажет жеріне курсорды орналастырыңыз;
2.Нұсқамалар тобының төменгі бөлігіндегі, төменге бағытталған бағыттауыш түріндегі батырмаға басыңыз (2.8 - сурет).
2.8 - сурет. Нұсқамалар терезесін шақыруға арналған батырма
Нұсқамалар диалогтық терезесінде құжаттағы нұсқама түрін таңдаңыз:
*Нұсқамалар- бұлардың мәтіні беттің төменгі өрісінде орналасуы мүмкін (Беттің төменгі жағында параметрі) немесе сілтеме орналасқан беттің соңғы жолынан төмен негізгі мәтінде орналасады (Мәтінің төменгі жағында параметрі);
*Соңғы нұсқамалар- мұндай нұсқамалардың мәтініҚұжат соңынданемесе Бөлім соңында орналасуы мүмкін. Нұсқамалар диалогтық терезесі 2.9 - суретте көрсетілген.
2.9 - Сурет. Нұсқамалар диалогтық терезесі
*Пішім аймағында нұсқамаларды нөмірлеу тәсілін таңдаңыз. Әдетте бұл араб сандары болады, бірақ сіз кез келген басқа да символдарды бере аласыз;
*бастау өрісінде нөмірлеуді бастау қажет символды орнатыңыз;
*Нұсқамаларды баптауды аяқтаған соң Кірістіру батырмасын басыңыз және нұсқама мәтінін енгізіңіз.
Нұсқама мәтінін редактілеу
Егер сіз Беттерді белгілеу режимінде жұмыс жасап отырсаңыз, онда нұсқама мәтіні беттің төменгі жағында көрініп тұрады (2.10 - сурет). Сіз оны қарапайым мәтін сияқты кез- келген уақытта редактірлей аласыз.
2.10 - сурет. Беттерді белгілеу режимінде нұсқама мәтінінің бейнеленуі
Егер Черновик режимінде жұмыс жасап жатсаңыз, онда нұсқама мәтіні нұсқама аймағында бейнеленеді (2.6 - сурет) және сіз редактірлеуді аяқтап, аймақтың жоғарғы бөлігіндегі Жабубатырмасын басқан кезде жоғалып кетеді.
Сілтеме таңбасына курсорды әкелу арқылы мәтінді көруге болады (мәтін экрандык көмек түрінде бейнеленеді) (2.11- сурет).
2.11- сурет.Нұсқама мәтіні экрандық көмек түрінде бейнеленеді
2.5 Нәтижелік информация
Жұмыс туралы қортынды информацияны Файл -- Қасиеттер (Файл -- Свойства) сұхбаттасу терезесі көмегімен алуға болады. Бұл терезе кейіннен файлды іздеуді оңайлататын информация мен ескертулерді есте сақтайды. Егер Қасиеттер терезесінің жолына әр файл туралы тұрақты күйде информация енгізіп отыратын болсақ, кейіннен файлдарды көбейтіп, оның аты, бумасы ұмытылып кетсе де, оларды іздеп табу қиынға соқпайды.
Сондай сәттерде бұрын енгізілген Қасиеттер терезесіндегі мәліметтердің қадырын түсінуге болады. Енді осы терезені толығырақ қарастырайық.
Терезедегі Жалпы және Статистика парақтары адамдардың қатысуынсыз - ақ өздері автоматты түрде толтырылады.
Сонымен Қасиеттер сұхбат терезесін толтыру үшін төмендегі әрекеттерді орындаймыз.
1. Файл -- Қасиеттер командаларын таңдаймыз. Қасиеттер сұхбаттасу терезесі пайда болады.
2. Құжат парағына өтіп, ондағы жолдарға тиісті мәліметтер енгізу қажет. Құжат (Документ) парағына Тақырып, Автор, Мекеме,Топ, Өзекті сөздер, Ескертпе сияқты жалпы мағлұматтарды жинайды. Бұл мағлұматтарды әркім жұмыс барсында өзі енгізіп, онда 255 таңбаға дейінгі әр түрлі мағлұматтардан тұратын сөз тіркестерін толтыруға мүмкіндік бар.
III - ТАРАУ.6 - СЫНЫПТА ИНФОРМАТИКА ПӘНІНЕН
MICROSOFTWORD БАҒДАРЛАМАСЫН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
3.1. Word мәтіндік редакторын оқыту әдістемесі.
Word мәтіндік редакторлары - мәтін енгізу, оны өңдеуге арналған. Мектепте үйренуге жеңіл, мәтінді жоғары сапалы етіп дайындау үшін Word редакторы қолданылады. Word-тың мүмкіндігі өте көп. Қаріптердің өлшемін әртүрлі етіп өзгерту арқылы, көркемдеуге болады. Жалпы, бұл соңғы жаңалықтардың бірі болып саналады. Тақырыпқа деген қызығушылықты ояту үшін басқа мәтіндік редакторлармен және жазу машинасымен салыстырып, бұл редактордың мүмкіндігіне, ерекшеліктеріне тоқталу керек. Монитор экранындағы әрбір символ, әрбір әріп баспаға дәл сол күйінде шығады, сол себепті жіберілген қатені алдымен экранда түзетіп алған жөн. Сонымен мәтіндік редакторда жұмыс істегенде: мәтін енгізу, түзету, сосын баспаға шығару керек. Бұны оқушыға жұмыс үстелінде демонстрациялап көрсеткен жөн. Нәтиженің нақтылығы қызығушылықты тудырады. Мұғалім оқушыларға компьютерде мәтін енгізіп, оның қатесін түзетіңдер және грамматикалық қателерін де табыңдар деген тапсырма берсе болады. Оқушылар қателерді түзету барысында меңгеруге тиісті бұйрықтармен жұмыс істеуге тура келеді. Әр мәтінді қатесіз, дұрыс енгізуге дағдыланады. Бұл өз кезегінде оқушылардың грамматикалық сауатты болуына үлкен септігін тигізеді. Мұғалім алдын ала ішінде әріптері қалдырылған мәтін дайындап, бос орындарға дұрыс әріптерін қойып шығыңдар десе де болады. Мұғалім компьютерде мәтін енгізудің жетістіктерін әңгімелеп береді, сондай-ақ компьютерде жұмыс істеп көрсетуі тиіс. Оқушылардың нұсқауымен жұмыс істеуі, сұрақтарға жауап беруі, мәіндік редакторды практикалық жұмыс істей отырып меңгеруі, өздерінің жеке іс-тәжірибелерін жинақтауы, яғни теориялық алған білімдерін практикалық қызметімен сабақтаса түседі.
Оқушыларды компьютерге екеуден отырғызған жағдайда, олар кезекпен жұмыс істеуі керек, өйткені тек бақылап отырып, бұл редакторды меңгеру мүмкін емес. Негізгі мақсаты: Оқушылардың жұмысын автоматтандыру. Мысалы, оқушылар кейбір қайталанатын сөздерді қайтадан енгізіп отырады, оларға міндетті түрде көшіріп, автоматты түрде жұмыс істеуін қадағалау қажет. Тағы бір айта кететін мәселе, оқушылар алғашқы жұмыс істеген кезден бастап-ақ бірден екі қол саусақтарын пайдалануы керек. Өйтпегенде олар тек бір қолмен, не бір саусақпен бір-бірлеп әріп теріп отыруы мүмкін. Әрі олардың қолдары жаттығып, қай әріп қайда орналасқандығына көздері үйрену үшін пернелік жаттығу ойының берген жөн.
Қазіргі кезде дербес компьютер құжаттар мен мәтінді даярлауда кеңінен пайдаланылады. Компьютер тек баспа машинасының қызметін атқарып қана қоймай, құжаттарды даярлау үрдісінде көптеген қосымша мүмкіндіктер береді:
1) Компьютердегі мәтінді түзетуге, оған мәтін үзінділерін қосуға, мәтін арасына жаңа жолдар қосуға, әртүрлі құжаттарды бір-біріне қосуға, мәтіннің шекараларын тегістеуге, жолдарын экранның ортасына келтіруге, құжатты сақтап, баспаға қанша данасын болсада шығаруға болады.
2) Әр түрлі қаріптерді, түрлі тілдердің алфавиттерін, сондай-ақ графикалық символдарды пайдалануға болады.
3) Мәтін арасына кестелерді, суреттерді, графиктерді кірістіруге, сонымен қатар мәтіннің өзін түрлі пішінде орналастыруға болады.
4) Қағазға жазылған мәтіндерді, құжаттарды сканер арқылы өткізіп, танымдық бағдарламасының көмегімен мәтіндік пішімге келтіруге болады.
5) Стандартты құжаттарды шығарғанда дайын үлгілерді пайдалануға болады.
Бұл айтылғандарды жүзеге асыру үшін, мәтіндік редакторы қолданылады. Мәтіндік редактор қарапайым мәтіндік құжаттарды жасауға пайдаланылады.
Мәтіндік редакторды оқытудағы ең басты көрнекілік компьютер болып ... жалғасы
Мемлекет басшысы Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына кезекті Қазақстан жолы - 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ атты жолдауында атап өткендей бүгінгі күннің басты мақсаты - Қазақстанның ең дамыған 30 мемлекеттің қатарында қосылу болып табылады. Осыған орай Қазақстандық білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі мен жаңа мазмұндағы жүйесінің басты міндеті - қазіргі заманғы ғылым мен тәжірибенің жетістіктері негізінде алынған білімді қажет жағдайда пайдалану икемділігін меңгерген, өз бетінше дұрыс, тиімді шешімдер қабылдайтын, бәсекеге қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру болып табылады. Бұл міндетті жүзеге асыру оқушыны іс әрекетті атқарушы объектінің нәтижесінде жеке тұлғаның өз ісін өзі басқаруға, орындауға қабілетті субъектіге көшіру арқылы мүмкін болады.
Ақпараттық технологияны пайдалану негізінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін дамытудың тиімділігі оған қажетті мазмұндық жобалау, іс - әрекеттік, технологиялық шарттарды орындағанда ғана мүмкін болатындығы көрсетіледі. Олар:
Пәннің мазмұны мен логикалық құрылымына сай келетін электрондық оқу - әдістемелік кешен материалдарының ғылымилық, проблемалық, түсініктілік, көрнекілік, жүйелілік, тізбелік, қағидаларын қанағаттандыру шарты;
Оқушылардың ақпарат іздеу, алгоритмді орындау,бақылау объектісін сипаттау, іс - әрекет нәтижесін үлгісімен сәйкестендіру, ынтымақтастыққа жұмыс жасау іс - әрекеттерін жүзеге асыру шарты;
Қолданылатын ақпараттық технология бастауыш сынып оқушыларын оқуға ынталандыратындай және өзіндік білім алуды асыратындай ахуал туғызу шарты.
Компьютерлік техникамен жұмыс жасау кезінде ескерілуге тиісті гигиеналық эргономикалық талаптардың сақталуы мен әрбір оқушының денсаулығы туралы ақпараттарды бастауыш сыныптағы білім беру үрдісін ұйымдастырушы үнемі есте ұстауы қажет.
Бүгінде таңда 6 - сыныптарда Информатика пәні көптеген тарауларды қарастырады. Соның бірі Мәтіндік редакторы. Мәтіндік редактор бұл қазіргі кезде кеңінен қолданылатын программа. Оның бірі Microsoft Word. Осы операциялық жүйесінің стандартты программасын оқыту өте маңызды.
Мәтіндік редактордың атқаратын қызметі мен оның ерекшеліктерін түсіндіре отырып, әр тарауға жеке тоқталдық. Мәтіндік және графикалық информацияларды өңдеу барысында жүзден аса операцияларды орындай алатын ең кең тараған мәтін редакторының бірі.
Қазіргі компьютерлік технологияларда орындауға болатын кез келген операция бұл ортада жүзеге асырыла береді. Мысалы, басқа ортада дайындалған мәтіндік фрагменттер, кестелер, суреттер сияқты неше түрлі объектілерді байланыстыра отырып осы ортаға енгізуге болады. Жалпы, Word редакторында типография жұмысына керекті баспа материалдарын теруден бастап, олардың оригинал - макетін толық жасауға дейінгі барлық жұмыс орындалады. Мұндай құжаттар мен кестелерді көрікті етіп, безендіруге қажет көптеген дайын шаблондар, стильдер бар. Жазылып бірден орындалатын ішкі макропрограммалар тілі, қарапайым графиктік бейнелерді салатын аспаптаржетіп артылады.
Заманауи білім беруде ақпарттық технологияларды оқыту заман талабы болғандықтан курстық жұмыстың тақырыбы маңызды деп есептеймін.
Берілген тақырыптарды жазу барысында алдыма қойған мақсатым:
MS Word мәтіндік редакторын оқытудаәр түрлі әдістерді пайдалана отырып оқушылардың білімдерін арттыру.
Зерттеу нысаны: MS Word бағдарламасын оқытудың әдістері.
Күтілетін нәтиже:
Оқушыларда мәтіндік редакторы туралы түсінік қалыптасады.
Редакторды іске қоса алады.
Мәтіндік редакторы құралдарының қызметін біледі.
Оқушылар қабілетіне қарай мемлекеттік стандартқа сай сапалы білім алады.
Проблеманы көре алатын және оны шеше алатын, барлық ақпарат түрлерімен жұмыс істеп, алған білімдерін өмірде кездескен нақты жағдайда пайдалана алатын тұлға қалыптасады.
Оқу үрдісінде репродуктивтік, эвристикалық және зерттеушілік тапсырмаларды қолдану оқушылардың белсенділігін арттыру.
Өз заманына сай білімді, іскер, шығармашыл, жан-жақты дамыған, терең білімді шығармашыл тұлға қалыптастыру.
Жүргізілген зерттеудің практикалық маңыздылығы зерттеу барысында жасалған материалдарды негізгі мектептің информатика мұғалімдерінің өз жұмыстарында пайдалана алатындығында, сол сияқты оқушыларға Word бағдарламасын оқытуға дайындауда қолдануға болатындығында.
Курстың негізгі міндеттері:
Word программасының оқытудың мүмкіндіктерін талдау;
Қазіргі заман, яғни, ақпараттық қоғам талабына сай Word программасын оқытуды оқу процесінде пайдалану туралы практикалық ұсыныстар енгізу;
Word программасын оқытуда сабақ жоспарларының үлгісін көрсету.
І ТАРАУ. МӘТІНДІК РЕДАКТОРЛАРҒА ҚЫСҚАША ШОЛУ
2.1 Текстік құжаттар редакторы
Текстік құжаттар редакторы - офистік программалардың кеңқолданылатын түрі. Қазіргі кезде кең таралған текстік редактор - MS Word болып табылады.MS Word - текстік құжаттарды дайындауға, түзетуге және қағазға басып шығаруға арналған Windows жүйесiнiң қосымша программасы. Ол - текстікжәнеграфикалықинформациялард ыөңдеубарысындажүзден аса операциялардыорындайалады.
Word редакторының мүмкіндіктері:
·Текстті шекаралары бойынша автоматты түрде түзету;
·Автоматты түрде сөздерді тасымалдау;
·Сөздердің дұрыс жазылуын тексеру;
·Белгілі бір орнатылған уақыт аралығында текстті сақтау;
·Санаулы минуттарда іс қағаздарын, резюме, автобиография, факс және т.б. көптеген құжаттарды құруға мүмкіндік беретін шаблондардың болуы;
·Берілген сөз немесе текст фрагментін іздеу, оны көрсетілген фрагментпен ауыстыру;
·Ішкі буфер арқылы жою, көшіру мүмкіндіктері;
·Текстке автоматты түрде құрылған күнін, уақытын, жазған адамның атын және т.б. қосуға болады;
Макрокомандалардың көмегімен текстке мәліметтер қорын немесе графика обьектілерін, *.wav форматындағы музыкалық модульдерді қосуға болады.
Тестік редакторлар жазу машинкаларына қарағанда тексті көркемдеудің көптеген мүмкіндіктеріне ие. Ішкі тақырыптарды, абзацтарды, жолдар арасындағы үлкейтілген аралықтарды, шрифт түрлерін, астын сызуды т.б. қолдану текст мазмұнының әсерлілігін арттырады. Дегенмен бір құжатта әр түрлі гарнитур шрифтерін көп қолданбаған дұрыс, себебі ол текст мазмұнын қабылдауды қиындатады. Бір мезгілде 2-3 шрифтен артық қолданбаған жөн. Мәтіндегі маңызды бөліктерді көрсету үшін әр түрлі түстерді қолдануға болады. Егер текст ақ-қара принтерде шығарылатын болса, кейбір түстер баспаға шығару кезінде қоңыр түс беріп, текстті оқуды қиындататынын есте ұстау керек. Тексті бөлу үшін рамкаларды қолдануға болады. MS Word құжат құрумен бір мезгілде орфографиялық тексеруді жүзеге асырады және қате терiлген сөздер болса, таныс емес сөздердің астын толқынды қызыл сызықпен сызып шығады. Грамматикалық тексеру дұрыс қойылмаған тыныс белгілерін, сөздердегі үйлесімсіздік және басқа қателерді анықтайды.
Тексті енгізудің екі режимі бар - қою және ауыстыру. Режимдерді ауыстырып қосу Insert пернесінің көмегімен жүзеге асырылады. Backspase пернесі курсордың сол жағындағы қате символды өшіреді, ал Delete пернесі курсор тұрған позициядағы символды өшіреді, оң жақтағы қалған символдар солға жылжиды. Енгізілетін символ қою режимінде автоматты түрде жолды жылжытады немесе ауыстыру режимінде символды алмастырады. Ағымдағы жолдың соңына жеткен кезде курсор автоматты түрде жаңа жолға көшеді. Enter пернесі абзацтың соңына жеткен кезде басылады.
Құжаттарды форматтаудың мынадай үш типі бар:
·Символдық (шрифтік көркемдеу)
·Құжат абзацын форматтау
·Құжат беттерін (немесе бөлімдерін ) көркемдеу
Шрифт- қандай да бір алфавит әріптерінен және белгілер мен цифрлардан құралған литерлер жиынтығы.
Шрифт сызылымынемесегарнитура- шрифтің графикалық ерекшеліктері.
Шрифт көлемі- пункттермен берілетін шрифт биіктігі.Пункт- полиграфияда қабылданған өлшем бірлігі.
Құжатты баспаға шығару үшін шрифт таңдау кезінде негізгі критерий оның оқуға ыңғайлылығы болып табылады. Таңдалған шрифт оқушы назарын құжат мазмұнынан алаңдатпауы тиіс.
Текст фрагменттерін көркемдеу технологиясы құжатты өңдеушіге форматтауды екі тәсілмен жүргізуге мүмкіндік береді:
·текстті теріп болғаннан кейін;
·көркемдеудің қажетті атрибуттарын теру процесіне дейін беру.
Символдық көркемдеудің параметрлері: шрифт типі (гарнитурасы), шрифт символдарының кеглі (биіктігі), литерлердің сызылымы, астын сызу, символдар түсі, бекітілген жол сызығына қатысты символдардың орналасуы (жоғарғы және төменгі индекс).
Абзацқұжаттың негізгі құрылымдық элементтерінің бірі болып табылады. Абзац атрибуттары:
·жол шекараларын туралау типі, жолдар шегінісі, жоларалық интервал;
·жиектеужәне текст фоныныңтүсі;
·абзац мәтінініңқұжатбеттеріндеараласаорна ласуы.
Туралаудеп абзац текстінберілгенсолжәнеоңжақшекарала раралығындаорналастырутәсілінайтамы з. Абзац текстінтуралаудыңтөрттәсіліқолданыл ады: солғақарай, оңғақарай, ортағақарайжәнеекіжақшетінетуралау.
Өрісдеп текст мен парақшетінедейінгі ара қашықтықаталады. Абзац шегінісітексттіңөрістен ара қашықтығыменанықталады. Абзац шегіністерібір абзац текстінекіншісіненбөлугенемесеқұжат тағыжекеабзацтардывизуалдытүрдебөлі пкөрсетугемүмкіндікбереді.
Жоларалық интервал - бұлабзацтағыжолдардыңбір-бірінен ара қашықтығы. Жоларалық интервал шамасы не жолдармен, не дәлірекболуыүшінпункттерменберіледі .
Стиль - атберіліпжәнешаблондаестесақталатын тексттікөркемдеудіңсипаттамасы. Егеркөпбеттіқұжатдаярлауқолданылса, ондатексте жаңақұрылымдықэлементтерпайдаболуым үмкін: колонтитулдар, сноска, закладки, қиылысқансiлтемелер.
Белгіленген текст (закладки)дегенімізқолданушыатберет інқұжаттың тексттегібелгілібірорны. Алдағыуақытта осы арқылы:
құжаттағыбелгіленгенорынға тез көшу;
қиылысқансілтемелердіқұруүшінқолдан ылады.
Қиылысқансілтеме - құжаттыоқушығатексттіңбасқабірфрагм ентіненемесетексттегісуреткеназарау дарудыұсынатын текст.
Колонтитулдепнегізгіқұжаттекстініңс ыртында, баспабеттерініңөрістеріндеорналасқа нпарақтоптарыүшінбірдей текст аталады. Жоғарғы колонтитул құжаттекстініңүстінде, ал төменгі колонтитул негізгітексттіңтөменгіжағындаорнала сады. Құжатбеттерінкөркемдеудің стандарты параметрлерімыналарболыптабылады: бет өрістері, қағаздағыбаспапарағыныңмөлшері, колонтитулдардыңорналасуы, текст бағандарының саны.
2.2 WordPadмәтіндік редакторы
WordPadмәтіндікредакторының Блокнот программасынақарағандамүмкіндіктері кеңірек, олқұжаттарды құру, толықтыружәнеқараут.б. мақсаттарүшінқолданылады.
Біріншіден, мұнда өңдейтінфайлдыңкөлемінешекқойылмайд ы.WordPadпрограммасы компьютер жадыныңкөлемінежәнебіруақыттаашықтұ рған программа санына қарамайкезкелгенкөлемдіфайлдарменжұ мысістейалады.
Екіншіден,WordPadпрограммасы.Txtтип ті кәдімгімәтіндікфайлдарменғанаемес,. docтипіндегіқұжаттармен де жұмысістейалады,олар да мәтіндікқұжаттар, бірақмұндамәтінменқатарқұжаттыңкөрк енделустилі де (оныңсыртқытүрі) сақталады.WordPadредакторыніскеқосу үшін, өңдеугеқажеттіқұжаттыңшартбелгісінд е тышқандыекіретшертемізнемесе басменюдіашыпПрограммалар - Стандарттар - МәтіндікредакторWordPadжолынтаңдайм ыз.WordPadмәтіндікредакторының терезесі 1.1-суретте көрсетілген.
1.1 - сурет. WordPad мәтіндік редакторының терезесі
Егер, компьютердеWord7.0 немесеWord97 сияқты мүмкіндігі мол мәтін редакторлары орнатылған болса, онда біршама мәтіндік типтегіфайлдарды ашу қызметін осы программалар атқарады. Яғни .doc типті файл шартбелгісінде тышқанды шерту кезінде WordPad емес баска редактор іске қосылады.
Мәтінді форматтау мүмкіндігі WordPad программасыныңБлокноттаннегізгі артыкшылығы болыптабылады. Блокнот программасынқолдану кезінде барлық "форматтау" қосымша бос орындарғаалмастырынып кетеді, кейбір жағдайларда құжатты баспаға шығаруда өзіміз қалаған нәтиженіала алмаймыз.
WordPadредакторында мәтінді форматталған күйінде баспағашығару мүмкіндігі қарастырылған. Баспа шығарылатын қағаздың мөлшерінөз қалауымызша сантиметрмен көрсете аламыз.
2.3 Блокнотмәтіндік редакторы
Блокнот -- қысқа мәтіндік файлдармен жұмыс істеуге өтеыңғайлы программа. Барлық программалардың қүрамына кіретінReadmeсияқтымәтіндік файлдаржиі кездеседі. Блокнотпрограммасының көмегімен осындай файлдарды түрлендіре отырып,компыотерде мәтін теруді меңгеруге болады. Шын мәнінде мәтіңдік файлдарbat,htmт.б. тіркеулермен де сақтала бергенмен, тек.txtтіркеумен жазылғанфайлдар мәтіндік болып саналады.
Windows9598 жүйесіБлокнотпрограммасының көмегіменавтоматты түрде бірнеше тіркеумен сақталған мәтіндік файлдарды оқиалады. (бұл мүмкіндікті өз қалауымыз бойынша бекітеміз).
Блокнотпрограммасының аты ағылшыншаNotepadжәне олNotepad.exeфайлында сақталады. Оны іске қосу үшін кез келген мәтіндікфайлдың шартбелгісінде тышқанды екі рет шерту жеткілікті. БұлкездеБлокнотпрограммасыіскеқосыл ады да, белгіленген файл автоматтытүрдеашылады. Бірақ,Блокнотфайлдардыңкөлеміөтеүлк енболғанжағдайдаоны ашаалмайды, мұндайжағдайдаавтоматтытүрдеWordPad қуаттыстандартты программасыіскеқосылады.
Блокнот программасының көмегіменжаңа файл құруүшін, оны менюарқылыіскеқосуқажет. Олүшін Бас менюдіашып, Программалар - Стандарттар- Блокнот жолынтаңдаймыз.
Бұлпрограммадақұжаттардыжазуға, сақтапқоюға, баспағашығаруға, яғни оны мәтіндік редактор ретіндеқолдануғаболады.Блокнотта электрондық почтамен жіберілетін хабарларды алдын аладайындап қойған өте ыңғайлы.
Блокнот мәтіндік редакторының терезесі 1.2 - суретте көрсетілген.
1.2 - сурет. Блокнот мәтіндік редакторы
1.4 Microsoft Office Word мәтіндік редакторы
Microsoft Office Word(күнделікті -- MS Word,WinWordнемесе жай ғанаWord) -Macintoshкомпьютерлерінде жәнеWindows,DOSортасында жұмыс істейтін, қазіргі кезде кең таралған, ең қуатты мәтіндік процессорлардың бірі. Құжаттарды даярлауға, түзетуге, қарап шығуға, баспаға шығаруға арналған Windows ортасының қолданбалы программасы.
Оның соңғы нұсқалары шағын баспа жүйесі ретінде кітап, газет- журналдар шығаруда кеңінен қолданылады. Microsoft Office Wordдегеніміз компьютерде құжаттар жасауға мүмкіндік беретін бағдарлама болып табылады.
Суреттержәнеөңсияқтытүрлі-түстіфото суреттернемесекөрнекісуреттерпайдал аныпәдемімәтінжасаужәнекарталар мен кестелерсияқтыдеректерқосуүшінWordб ағдарламасынпайдалануыңызғаболады. ОғанқосаWordбағдарламасымәтінжасауү шінтүрлікөмекшімүмкіндіктердібереді , олардыңкөмегіменмақалаларнемесеесеп терсияқтыіскериқұжаттардыоңайаяқтай аласыз.
Сондай-ақ,ашықхатнемесехатқалтамеке нжайларынбасыпшығаруыңызғаболады. Wordбағдарламасықұжаттар, электрондықкестелер мен көрмелержасауғажәнеэлектрондықпошта ныбасқаруғаарналғанбағдарламаныңбір нешетүрлерінбіріктіретінөнімдердіңб умасыболыптабылатын Office бумасыныңбірбөлігіболыптабылады.
Wordмәтіндік редакторының терезесі 1.3 - суретте көрсетілген.
1.3 - сурет. Word мәтіндік редакторының терезесі
Қазіргі компьютерлік технологияларда орындауға болатын кез келген операция бұл ортада жүзеге асырыла береді. Мысалы, басқа ортада дайындалған мәтіндік фрагменттер, кестелер, суреттер сияқты неше түрлі объектілерді байланыстыра отырып осы ортаға енгізуге болады. Жалпы, Word редакторында типография жұмысына керекті баспа материялдарын теруден бастап, олардың оригинал - макетін толық жасауға дейінгі барлықжұмыс орындалады. Мұндай құжаттар мен кестелерді көрікті етіп, безендіруге қажет көптеген дайын шаблондар, стильдер, жазылып бірден орындалатын ішкі макропрограмалар тілі, қарапайым графиктік бейнелерді салатын аспаптар және т. с. с. жетіп артылады.
II Тарау.MS WORD РЕДАКТОРЫ ТУРАЛЫ НЕГІЗГІ
МӘЛІМЕТТЕР
3.1 WORD редакторын тағайындау, іске қосу және онымен жұмысістеуді аяқтау
WORD-пен жұмыс істеуді бастау үшін Windows жүйесінің басқа программалары сияқты оны бастапқы нұсқалық (инсталляциялық) дискеттерден немесе компакт-дискіден компьютерге жазып орналастыру қажет.
Орналастырылған WORD редакторын іске қосу бірнеше тәсілмен жүзеге асырылады:
1. Басқару тақтасындағы Іске қосу (Пуск) менюінің Орындау (Выполнить) командасының көмегімен, бұл тәсіл редактордың қосымша параметрлерін іске қосуға арналған.
2. Программалардың Microsoft Office тобындағы WORD шарт белгісінде тышқанды екі рет шерту арқылы.
3. Windows жүйесінің Сілтеуіш (Проводник) терезесін пайдалану арқылы.
4. WORD редакторына дайындалған құжаттың шарт белгісіне тышқан курсорын жеткізіп, оны екі рет шерту арқылы WORD мәтіндік редакторын іске қосуды 2.1 - суретте көрсетілген.
2.1 - сурет. WORD мәтіндік редакторын іске қосу
Word экранымен танысу терезесі 2.2 - суретте көрсетілген.
2.2. - сурет. Word экранымен танысу
Редактормен жұмысты аяқтау кез келген стандартты тәсілдермен жүргізіледі:
- Файл--Шығу (Выход) меню командасын таңдау арқылы;
- WORD негізгі терезесінің жүйелік менюіндегі Жабу (Закрыть) командасын таңдау;
- тышқан курсоры терезе тақырыбы аумағында тұрғанда курсорды сол жақ шеттегі жүйелік меню белгісіне алып барып, тышқанды екі рет шерту немесе батырманы бір рет басып, менюдің Жабу (Закрыть) командасын таңдау;
- редактор терезесінің тақырып жолының оң жақ жоғарғы бұрышындағы Жабу батырмасын (Х) басу;
- Тікелей Alt+F4 пернелерін басу.
WORD мәтіндік редакторында жұмысты аяқтау жолдары 2.3 - суретте көрсетілген.
2.3 - сурет. WORD мәтіндік редакторында жұмысты аяқтау
Егер программамен жұмысты аяқтау барысында мұның алдында өзгертіліп, бірақ дискіге жазылмаған құжат бар болса, онда редактор экранға қосымша сұхбаттасу терезесін шығарып, өзгертілген құжатты дискіге жазу (Иә-Да) керектігін, ал жазбасаңыз (Жоқ-Нет) оны да растап беруіңізді өтінеді. Қалауыңыз бойынша, редакторда әрі қарай жұмыс істей беруіңізге де (Болдырмау-Отмена) болады.
Құжатты бірінші рет сақтағанда Құжатты сақтау (Сохранениедокумента) диалогтік терезесі пайда болады(2.4 - сурет)
1.4 - сурет. Құжатты сақтауды сұрату терезесі
2.2 Word редакторына тән қосымша элементтер
Терезеде Widows жүйесінде кездесуге тиіс стандартты көптеген элементтер бар.
Қалып жолында мұнан басқа қара түске боялып белгілі бір режимнің іске қосылып тұрғанын, ал сұр түсті болса - іске қосылмағанын білдіріп тұратын жұмыс режимі индикаторлары бар:
ЗАП - макрокомандаларды жазу (записать) режимі іске қосылған екпінді күйде екенін көрсетеді;
ИСПР- түзетулерді (исправления) белгілеу режимі екпінді күйде, олар құжаттың соңғы нұсқасына қандай өзгерістер енгізілгенін білдіреді;
ВДЛ- белгілеулерді кеңейтетін ( Расширитьвыделения) F8 пернесі екпінді күйде, яғни фрагментті ерекшелеп алып, оны кеңейту режимі іске қосылған, бұл режим ерекшелеу мөлшерлерін F8 арқылы кеңейтуге болатынын (бір символға, сөзге, сөйлемге т.б.) көрсетіп тұрады. Ерекшеленген мөлшерді кішірейту - Shift + F8 арқылы, ал ерекшелеуді тоқтату - Esc арқылы орындалады;
ЗАМ - символдарды ауыстыру режимі екпінді күйде, символдарды ығыстырып енгізу режимі орындалса, ол сұр түске боялады. Бір режимнен екіншісіне ауысу - INSERT пернесін басу арқылы жүргізіледі.
Сонымен, жоғарыдағы режимдерді іске қосу немесе қоспау режимдері белгілі бір пернелік командалармен орындалады. Оған қосымша, сол режимді қарама - қарсы күйге ауыстыру қалып жолына жалғаса орналасқан қажетті индикаторға тышқан курсорын жеткізіп, оны екі рет шертумен де орындалатынын білген дұрыс.
Цифрлық таңбалары бар көлденең және тік жылжу белдеулері мәтін ішіндегі курсор тұрған орынды бағдарлау мүмкіндігін береді.Бірақ бұл жылжу белдеулері Word редакторында бұрынғыдан маңыздырақ қосымша функциялар атқарады.
Көлденең орналасқан сызғыш (белдеу) арқылы тышқан көмегімен:
- абзац алдындағы жаңа жол басын;
- беттің сол жақ және оң жақ шеттерінде қалдырылуға тиіс бос орындар ( поле) аумағын;
- мәтін аралықтарындағы кесте бағаналарының енін;
- көлденең табуляция позицияларын өзгертуге, олардың жаңа мәнін бекітуге болады.
Тышқан курсорымен осы шамалардың мәндерін өзгерткенде олардың тек сол абзацқа қатысты екенін естен шығармаған абзал.
Ал енді тік орналасқан сызғыш, терезенің сол жақ жақтау бойында орналасқан.Оның көмегімен беттің жоғарғы және төменгі жақтарында қалдырылатын бос орындар аймағын және де кестелер жолдары биіктігін өзгертуге болады. Тік сызғышты көрсетпей, алып тастауға болады, онда сіздің мәтіндеріңізде берілетін орын ұлғаяды. Дегенмен ол бейнеленіп тұрса, мәтінді форматтау жұмыстары жылдамырақ орындалады.
Қарап шығу режимдерінің батырмалары қалып-күй қатары маңындағы көлденең жылжу алабының сол жақ шетінде орналасады да, олар мыналардан тұрады:
- кәдімгі режим батырмасы - бұл қарап шығу режимі келісім бойынша редакторға кіргенде бірден қабылданады. Ол мәтінді форматтау элементтерін қарапайым түрде көрсете отырып, беттерді бөлу шекараларын пунктир - сызықшамен бейнелеп, символдарды тексеру, түзету және қарап шығу процесін жылдам орындайды.
- беттерді белгілеу режимі мәтін қағазда қалай орналасса, айнытпай солай бейнелейтін режим болып есептеледі, мұнда форматтау, мәтінді түзету өте ыңғайлы, өйткені қағаз шеттері айқын көрініп тұрады.
- құрылым режимі, құжатты толық бейнелемей, тек тақырыптарын көрсете алады, сол себепті мәтін тақырыптарын бастан аяқ қарап отырып, оны бақылау мүмкіндіктерін береді. Ал оны түйіндемей, ашылған күйде бейнелесек, өте көлемді мәтін өңделгенде, оның белгілі бір бөліктерін түгелдей ауыстыруға, көшіруге және оның құрылымын байқап отыруға ыңғайлы режим болып саналады.
Аспаптар тақтасы командалар мен іс - әрекеттерді жылдам орындау үшін ең ыңғайлы жағдай жасайды. Оны пайдалану тышқан қол тетігінің немесе соған ұқсас басқа құрылғының көмегімен жүргізіледі. Аспаптар тақтасының белгілі бір командасын орындау сол командаға сәйкес батырманы тышқанмен шерту арқылы орындалады. Бұл тақтаны әрқашанда пайдалануға болады, өйткені,қалауымыз бойынша, ол құжат терезесінің жоғарғы жағында тұрақты көрініп тұрады.
Меню жолының төменгі жағында Стандарты және Форматтау әрекеттерін ғана атқаруға арналған Аспаптар тақтасы орналасқан. Бұл екі тақтадан басқа Word редакторында бірсыпыра әрекеттерді атқаратын тақталар (Сурет салу, Көмек алу және т.б.) бар. Нақты тақталар мен олардың әр түрлі батырмаларының атқаратын қызметі жұмыс барысында түсіндіріледі.
Терезенің негізгі элементінің бірі болып, бірнеше мәтіндік құжаттар қатар орналаса алатын терезелерден тұратын, ашық түске боялған жұмыс аймағы (рабочаяобласть) болып саналады.
2.3Құжат ашу сұхбат терезесiнiң мүмкіндіктері.
Құжат ашу терезесінің тек бір функциясы ғана - файлдың аты мен орны белгілі болғанда оны ашу жолын қарастырады. Бірақ бұл сұхбаттасу терезесінің әрбір адамға берер біраз мүмкіндігі баршалық .
Құжат ашу терезесінің (немесе оның Аспаптар тақтасы) қосымша мүмкіндіктері :
- файл іздеуді жүзеге асыр ;
- мәтіндік құжат ашу ;
- файлды басқа орынға орналастыру;
- файлды қиып алу ( алмасу буфері арқылы ) ;
- файлдың көшірмесін алу;
- жарлықты дайындау ;
- файлды жою;
- файл атын өзгерту ;
- файл қасиеттерін қарап шығу;
- файлды ашпай-ақ, оны жылдам қарап шығу;
- файлдағы мәліметті тек оқу үшін ашу;
- файлды қағазға басып шығару;
- бумадағы файлдарды реттеу.
Негізінен алғанда, Құжат ашу сұхбат терезесі кішігірім информациялық іздеу жүйесінің функциясын атқара алады. Жоғарыда көрсетілген барлық іс - әрекеттер Құжат ашу сұхбат терезесінің басқару тақтасы мен тышқанның оң жақ батырмасы арқылы ашылатын контекстік жанама менюлер жүйесі көмегімен орындалады. Құжат ашусұхбат терезесінің басқару тақтасы көрсетілген, ал төменде батырмалардың атқаратын қызметтері көрсетілген.
Құжат ашу терезесінің басқару тақтасы батырмаларының атқаратын қызметтерін былай суреттеуге болады (солдан оңға қарай):
Бір деңгей жоғары өту - бумалар сатысымен жоғары бір деңгейге өтуді жүзеге асырады.
Өз буманды ашу - өзіңнің пайдалануына арналған буманы ашады.
Өз бумаңа орналастыру - құжатты өз бумаңа орналастырады.
Майда белгілер - бумалар тізімін олардың шарт белгілері (пиктограммалары) мен атын жазу арқылы бейнелейді.
Кесте - бумалар тізімі кесте түрінде олардың соңғы өзгертілген мерзіммен бірге бейнеленеді.
Қасиеттерін шығару - экранға осы құжат туралы мағлұматтаршығару: дайындалған, не өзгертулер енгізілген уақыты, көлемі және т.б. Ішкі мазмұнын шығару - құжатты экранда жылдам қарап шығуды жүзеге асырады Командалар мен режимдер - оқу, қағазға басу, іздеу, сұрыптау командаларының тізімін ашады .
Егер файл туралы кесте көмегімен информация берілген мәліметтер жеткіліксіз деп санасаңыз, қасиеттерін шығару батырмасын басу қажет . Сол кезде берілетін қосымша мәліметтерден іздеп отырған керекті файлыңыз осы екенін (немесе осы емес екенін) анықтай аламыз. Алдыңғы сабақта файл туралы қосымша информация енгізу керектігі айтылып еді, енді Құжат ашу сұхбат терезесі арқылы файл іздегенде сондай информацияның қажеттілігіне көзіңіз толық жетеді.
Ішкі мазмұнын шығару батырмасын пайдаланып құжатты ашпай - ақ, оның бас жағын жылдам қарап шығуға болады. Бұл мүмкіндік іздеу жүйесі арқылы ішкі мәтіні ұқсас бірнеше файл тапқанда өте қажет болады. Табылған файлдар ішінен керегін оқи отырып осылай анықтайды. Ішкі мазмұнын шығару батырмасы арқылы табылған файлдар мәтінінің бас жағын қарап алып барып, тек керектісін ғана терезеге шығаруға болады. Құжат терезесі 2.5 - суретте көрсетілген.
2.5 - сурет. Құжат терезесі
2.4 Үлкен құжаттармен жұмыс жасау ерекшеліктері
Нұсқамалар әр түрлі түрдегі үлкен құжаттардың қажетті атрибуты болып табылады. Әсіресе олар әр түрлі ғылыми жұмыстар, рефераттардан бастап, дипломдық жобалар және ғылыми мақалалар жазу кезінде маңызды. Word бағдарламасында нұсқамаларды автоматты түрде құру мүмкіндігі бар. Бұл тәсілдің ерекшелігі, бағдарлама нұсқаманы беттің төменгі жағына автоматты түрде орналастырады, оған лайықты қәріп өлшемін таңдайды және құжатта қандай да бір өзгеріс болса, онда нөмірлеуді сақтайды.
Нұсқама екі бөлімнен тұрады: мәтіннен және құжаттың сәйкес келетін сөзінің жанында сан түріндегі сілтемелер. Мәтіннің орналасуына байланысты нұсқамалар екі түрде болуы мүмкін:
*Қарапайым- мәтін сілтеме орналасқан бетте болады;
*Соңғы- мәтін құжаттың, дәрістің т.б. соңында орналасады
Нұсқамаларды құру
Нұсқамаларды жылдам құру үшін келесі әрекеттерді орындаңыз:
1.Құжаттың нұсқаманы орнату қажет жеріне курсорды орналастырыңыз;
2.Лентада Сілтемелер қосымшасындағы Нұсқамалар тобында Нұсқаманы кірістірубатырмасын басыңыз (2.6 - сурет). Соңғы нұсқаманы кірістіру үшін Соңғы нұсқаманы кірістірубатырмасын басыңыз;
1.5 - сурет. Нұсқамалар тобы
3.Нұсқама мәтінін енгізіңіз (2.7 - сурет). Егер қарапайым нұсқамалардың мәтіні өте ұзын болса, онда Microsoft Word бағдарламасы оны келесі бетке көшіретінін есте сақтаңыз.
1.6 - Сурет. Нұсқама мәтінін енгізу
Нұсқамалардың қосымша параметрлерін беру үшін келесі әрекеттерді орындаңыз:
1.Құжаттың нұсқаманы орнату қажет жеріне курсорды орналастырыңыз;
2.Нұсқамалар тобының төменгі бөлігіндегі, төменге бағытталған бағыттауыш түріндегі батырмаға басыңыз (2.8 - сурет).
2.8 - сурет. Нұсқамалар терезесін шақыруға арналған батырма
Нұсқамалар диалогтық терезесінде құжаттағы нұсқама түрін таңдаңыз:
*Нұсқамалар- бұлардың мәтіні беттің төменгі өрісінде орналасуы мүмкін (Беттің төменгі жағында параметрі) немесе сілтеме орналасқан беттің соңғы жолынан төмен негізгі мәтінде орналасады (Мәтінің төменгі жағында параметрі);
*Соңғы нұсқамалар- мұндай нұсқамалардың мәтініҚұжат соңынданемесе Бөлім соңында орналасуы мүмкін. Нұсқамалар диалогтық терезесі 2.9 - суретте көрсетілген.
2.9 - Сурет. Нұсқамалар диалогтық терезесі
*Пішім аймағында нұсқамаларды нөмірлеу тәсілін таңдаңыз. Әдетте бұл араб сандары болады, бірақ сіз кез келген басқа да символдарды бере аласыз;
*бастау өрісінде нөмірлеуді бастау қажет символды орнатыңыз;
*Нұсқамаларды баптауды аяқтаған соң Кірістіру батырмасын басыңыз және нұсқама мәтінін енгізіңіз.
Нұсқама мәтінін редактілеу
Егер сіз Беттерді белгілеу режимінде жұмыс жасап отырсаңыз, онда нұсқама мәтіні беттің төменгі жағында көрініп тұрады (2.10 - сурет). Сіз оны қарапайым мәтін сияқты кез- келген уақытта редактірлей аласыз.
2.10 - сурет. Беттерді белгілеу режимінде нұсқама мәтінінің бейнеленуі
Егер Черновик режимінде жұмыс жасап жатсаңыз, онда нұсқама мәтіні нұсқама аймағында бейнеленеді (2.6 - сурет) және сіз редактірлеуді аяқтап, аймақтың жоғарғы бөлігіндегі Жабубатырмасын басқан кезде жоғалып кетеді.
Сілтеме таңбасына курсорды әкелу арқылы мәтінді көруге болады (мәтін экрандык көмек түрінде бейнеленеді) (2.11- сурет).
2.11- сурет.Нұсқама мәтіні экрандық көмек түрінде бейнеленеді
2.5 Нәтижелік информация
Жұмыс туралы қортынды информацияны Файл -- Қасиеттер (Файл -- Свойства) сұхбаттасу терезесі көмегімен алуға болады. Бұл терезе кейіннен файлды іздеуді оңайлататын информация мен ескертулерді есте сақтайды. Егер Қасиеттер терезесінің жолына әр файл туралы тұрақты күйде информация енгізіп отыратын болсақ, кейіннен файлдарды көбейтіп, оның аты, бумасы ұмытылып кетсе де, оларды іздеп табу қиынға соқпайды.
Сондай сәттерде бұрын енгізілген Қасиеттер терезесіндегі мәліметтердің қадырын түсінуге болады. Енді осы терезені толығырақ қарастырайық.
Терезедегі Жалпы және Статистика парақтары адамдардың қатысуынсыз - ақ өздері автоматты түрде толтырылады.
Сонымен Қасиеттер сұхбат терезесін толтыру үшін төмендегі әрекеттерді орындаймыз.
1. Файл -- Қасиеттер командаларын таңдаймыз. Қасиеттер сұхбаттасу терезесі пайда болады.
2. Құжат парағына өтіп, ондағы жолдарға тиісті мәліметтер енгізу қажет. Құжат (Документ) парағына Тақырып, Автор, Мекеме,Топ, Өзекті сөздер, Ескертпе сияқты жалпы мағлұматтарды жинайды. Бұл мағлұматтарды әркім жұмыс барсында өзі енгізіп, онда 255 таңбаға дейінгі әр түрлі мағлұматтардан тұратын сөз тіркестерін толтыруға мүмкіндік бар.
III - ТАРАУ.6 - СЫНЫПТА ИНФОРМАТИКА ПӘНІНЕН
MICROSOFTWORD БАҒДАРЛАМАСЫН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
3.1. Word мәтіндік редакторын оқыту әдістемесі.
Word мәтіндік редакторлары - мәтін енгізу, оны өңдеуге арналған. Мектепте үйренуге жеңіл, мәтінді жоғары сапалы етіп дайындау үшін Word редакторы қолданылады. Word-тың мүмкіндігі өте көп. Қаріптердің өлшемін әртүрлі етіп өзгерту арқылы, көркемдеуге болады. Жалпы, бұл соңғы жаңалықтардың бірі болып саналады. Тақырыпқа деген қызығушылықты ояту үшін басқа мәтіндік редакторлармен және жазу машинасымен салыстырып, бұл редактордың мүмкіндігіне, ерекшеліктеріне тоқталу керек. Монитор экранындағы әрбір символ, әрбір әріп баспаға дәл сол күйінде шығады, сол себепті жіберілген қатені алдымен экранда түзетіп алған жөн. Сонымен мәтіндік редакторда жұмыс істегенде: мәтін енгізу, түзету, сосын баспаға шығару керек. Бұны оқушыға жұмыс үстелінде демонстрациялап көрсеткен жөн. Нәтиженің нақтылығы қызығушылықты тудырады. Мұғалім оқушыларға компьютерде мәтін енгізіп, оның қатесін түзетіңдер және грамматикалық қателерін де табыңдар деген тапсырма берсе болады. Оқушылар қателерді түзету барысында меңгеруге тиісті бұйрықтармен жұмыс істеуге тура келеді. Әр мәтінді қатесіз, дұрыс енгізуге дағдыланады. Бұл өз кезегінде оқушылардың грамматикалық сауатты болуына үлкен септігін тигізеді. Мұғалім алдын ала ішінде әріптері қалдырылған мәтін дайындап, бос орындарға дұрыс әріптерін қойып шығыңдар десе де болады. Мұғалім компьютерде мәтін енгізудің жетістіктерін әңгімелеп береді, сондай-ақ компьютерде жұмыс істеп көрсетуі тиіс. Оқушылардың нұсқауымен жұмыс істеуі, сұрақтарға жауап беруі, мәіндік редакторды практикалық жұмыс істей отырып меңгеруі, өздерінің жеке іс-тәжірибелерін жинақтауы, яғни теориялық алған білімдерін практикалық қызметімен сабақтаса түседі.
Оқушыларды компьютерге екеуден отырғызған жағдайда, олар кезекпен жұмыс істеуі керек, өйткені тек бақылап отырып, бұл редакторды меңгеру мүмкін емес. Негізгі мақсаты: Оқушылардың жұмысын автоматтандыру. Мысалы, оқушылар кейбір қайталанатын сөздерді қайтадан енгізіп отырады, оларға міндетті түрде көшіріп, автоматты түрде жұмыс істеуін қадағалау қажет. Тағы бір айта кететін мәселе, оқушылар алғашқы жұмыс істеген кезден бастап-ақ бірден екі қол саусақтарын пайдалануы керек. Өйтпегенде олар тек бір қолмен, не бір саусақпен бір-бірлеп әріп теріп отыруы мүмкін. Әрі олардың қолдары жаттығып, қай әріп қайда орналасқандығына көздері үйрену үшін пернелік жаттығу ойының берген жөн.
Қазіргі кезде дербес компьютер құжаттар мен мәтінді даярлауда кеңінен пайдаланылады. Компьютер тек баспа машинасының қызметін атқарып қана қоймай, құжаттарды даярлау үрдісінде көптеген қосымша мүмкіндіктер береді:
1) Компьютердегі мәтінді түзетуге, оған мәтін үзінділерін қосуға, мәтін арасына жаңа жолдар қосуға, әртүрлі құжаттарды бір-біріне қосуға, мәтіннің шекараларын тегістеуге, жолдарын экранның ортасына келтіруге, құжатты сақтап, баспаға қанша данасын болсада шығаруға болады.
2) Әр түрлі қаріптерді, түрлі тілдердің алфавиттерін, сондай-ақ графикалық символдарды пайдалануға болады.
3) Мәтін арасына кестелерді, суреттерді, графиктерді кірістіруге, сонымен қатар мәтіннің өзін түрлі пішінде орналастыруға болады.
4) Қағазға жазылған мәтіндерді, құжаттарды сканер арқылы өткізіп, танымдық бағдарламасының көмегімен мәтіндік пішімге келтіруге болады.
5) Стандартты құжаттарды шығарғанда дайын үлгілерді пайдалануға болады.
Бұл айтылғандарды жүзеге асыру үшін, мәтіндік редакторы қолданылады. Мәтіндік редактор қарапайым мәтіндік құжаттарды жасауға пайдаланылады.
Мәтіндік редакторды оқытудағы ең басты көрнекілік компьютер болып ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz