«Жамбыл» ЖШС жері егістік алқаптарының пішіні және көлемін қайта орналастыруын анықтау


Мазмұны
Аннотация
Дипломдық жұмыста Оңтүстік Қазақстан облысы, Сарыағаш ауданы Дербесек ауыл округінің «Жамбыл» ЖШС жерінде егістік алқаптарын орналастыру қарастырылған. Шаруашылық территориясының жер көлемі 115 га.
Жобаның мақсаты «Жамбыл» ЖШС жері егістік алқаптарының пішіні және көлемін қайта орналастыруын анықтау.
Нәтижеде алқаптары пішіні өзгеруімен жылына 76799 теңге таза пайда алуға мүмкіндік береді. Құрылымдарды пайдалану, еңбекті қорғау, тіршілік қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау, экономика және бизнесті жоспарлау мәселелері қарастырылған.
Жалпы диплом жұмысы көлемі 84 бет, 26 кестеден, 4 картадан тұрады.
Нормативтік актілер мен сілтемелер
- Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы «Жаңа онжылдық Жаңа экономикалық өрлеу Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері». 2010 жыл 1 ақпан
2. «Мәдениет туралы» Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 15 желтоқсандағы Заңы;
3. «Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» Қазақстан Республикасының 1992 жылғы 2 шілдедегі Заңы;
4. «Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс туралы» Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 12 сәуірдегі Заңы;
5. «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 11 шілдедегі Заңы;
6. Қазақстан Республикасы Президентінің 1997 жылғы 10 қазандағы «Қазақстан - 2030» Жолдауында айтылған Қазақстанның 2030-шы жылғы дейінгі Даму стратегиясы;
7. Қазақстан Республикасы Президентінің 2001 жылғы 4 желтоқсандағы N 735 Қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспары;
8. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2005 жылғы 24 қарашадағы N 1161 Қаулысымен бекітілген Мәдениет саласын дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасы;
9. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2007 жылғы 10 желтоқсандағы N 1203 Қаулысымен бекітілген 2007-2009 жылдарға арналған "Мәдени мұра" бағдарламасы;
10. Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы 10 қазандағы N 200 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының азаматтарына патриоттық тәрбие берудiң 2006-2008 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасы;
11. Қазақстан Республикасының Конституциясы
Анықтамалар
Жер кадастры - жер учаскесі туралы ақпарат және тіркеу жүйесі.
Бағалау - меншіктің нарық құнын анықтау.
Жерді пайдалану кадастры - пайдаланатын жер учаскесін тіркеу.
Жер -жер беті үстіндегі ауа, материалдар және топырақпен байланысты барлық обьектілер.
Жер учаскесі - меншіктің гомогендік құқығы тарайтын және бірыңғай меншік болып келетін жер учаскесі.
Жер реформасы - жерді пайдалану, иелену сапасындағы өзгерістермен байланысты әр түрлі процестер.
Жер кадастры - құқық титулын табыстау туралы құжаттарды тіркеу үшін пайдаланатын публикалық кадастр.
Жер ресурстарын тиімді пайдалану - жерді экологиялық және экономикалық тұрғыда ресурс ретінде пайдалану мен байланысты әрекет.
Жерді иелену - жерді құқықты жүзеге асыру формасы.
Геодезиялық тор - жер бетіндегі орындарды дәл анықталған пунктердің кеңестік жүйесі.
Геоақпараттық жүйе - кеңестік сипаттамаларын пайдаланып, жер туралы мәліметтерді жинау, сақтау, тексеру, қорыту және беру жүйесі.
Сервитут - басқаның (сервитутпен ауыртпалықтанған мүлік құқықтығынан басымдылығы бар жер иеленушінің басым учаске) құқығы, біреудің мүлігін пайдалану шектеулі құқығы.
Демаркация - әр жер учаскесінің шекарасын жерде белгілеу.
Жерді табыстау - жерге меншік құқығын беру.
Жер құны - әр түрлі әдістермен анықталатын меншік құны.
Жер учаскелерін тіркеу - құқықтық титулды табыстау бойынша құжатты тіркеу формасында немесе жерге меншіктік құқықты тіркеу жолымен жерге құқықтарды тіркеу процесі.
Иелену - жерге меншік құқығын жүзеге асыр әдісі.
Шекаралау (описание) - бөлуші сызықтар (межа) бағыттары және ұзындықтарын, жанама учаскелер аттарының көмегімен жер учаскесін бейнелеу.
Жалға беру құны - жер учаскесін пайдаланғаны үшін жалға беру төлемінің сомасы негізінде анықталатын бағасы.
Жерді бөліп беру - жеке меншікке, иеленуге немесе уақытша пайдалануға берілген жер учаскесінің межелерін жер бетінде көрсету жөніндегі жерге орналастыру іс-қимылдары.
Жерге орналастыру жобасы - жерге орналастырулық жобалық шешімдер, олардың графикалық бейнеленуі, негізделуі және сипаттамасы қамтылған экономикалық, техникалық және жоспарлау құжатының жиынтығы.
Сот тәртібінде мойындау - жерге және меншікке құқық ресіми түрде берілетін процесс.
Белгілер және қысқартулар
Осы дипломдық жұмыста пайдаланылған белгілер мен қысқартулар:
ШҚ - шаруа қожалығы
ОҚО - Оңтүстік Қазақстан облысы
АҚ - Акционерлік қоғамдар
ЖШС - жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер
ӨК - өндірістік кооператив
ҚР - Қазақстан Республикасы
ШАЖО -шаруашылық аралық жерге орналастыру
ІШЖО - ішкішаруашылық жерге орналастыру
ШФҚ -шаруашылық фермерлік қожалығы
а. ш - ауыл шаруашылық
ж. т - жерді түгендеу
га - гектар
ц - центнер
км - километр
м - метр
см - сантиметр
мм - милиметр
м/с - метр/секунд
т. б. - тағы да басқа
т. с. с. - тағыда сол сияқты
Төлқұжат
Р/с
№
Кіріспе
Қазіргі жерге орналастыру - бұл еңбектің жоғарғы әлеуметтік-экономикалық тиімділігі мен экологиялық тұрғыдан қауіпсіз қоршаған ортаны қамтамасыз ету мақсатымен жер заңдарын жүзеге асыруға, жер қатынастарын реттеуге, жерде әртүрлі шаруашылық жүргізу формаларының дамуына қолайлы жағдайлар жасауға, жерді аса маңызды табиғи ресурс және өндіріс құралы ретінде ұтымды пайдалануға және қорғауға бағытталған шаралар жүйесі.
Қазақстан Республикасының жер заңдарында, жерге орналастыру жер қатынастарын реттеуге, жердің тиімді пайдаланылуын және қорғалуын ұйымдастыруға бағытталған шаралар жүйесі ретінде сипатталады.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі - өндірістің, әсіресе ауыл шаруашылығы өндірісінің жоғары тиімділігін қамтамасыз ету, қай салада болса да жермен байланысты еңбектің өнімділігін арттыру - жерге орналастыруды ҚР жер кодексіне сай алып бару болып табылады.
Осы мақсатта жасалатын дипломдық жобаның тақырыбы «Жамбыл» ЖШС ішкі шаруашылық жерге орналастыруы және алқаптардың пішімдерін реттестіру болып табылады.
Ішкі шаруашылық жерге орналастыру - жерге орналастырудың негізгі бір түрі. Жерге орналастырудың бұл түрінің жобалау объектісіне тұрақты пайдалануға немесе белгілі бір мерзімге жалға алу шартына бекітілген ауыл шаруашылығы кәсіпорындары, шаруа қожалықтары, серіктестіктер, кооперативтер және басқа да шаруашылық құрылымдарына берілген жерлерде ауыл шаруашылығы өндірісін аумақтық ұйымдастыру жатады. [1]
Дипломдық жобаның мақсаты - «Жамбыл» ЖШС жерінде ауыспалы егістікті орналастыру және алқаптарының пішінін реттеу мен шығын жұмсай отырып, жоғары сапалы мол өнім алу, оны уақытысында тұтынушыларға жеткізу, қазіргі және келешек ұрпақ үшін топырақ құнарлығын сақтап, қайтадан өндіру жағдайында адамдардың өмірін жақсартудың маңызды әлеуметтік мәселелерін шешу.
Аталған дипломдық жобаның негізгі міндеті - ауыл шаруашылығы өндірісіндегі жерлердің әрбір учаскесінің толық, ұтымды пайдаланылуын қамтамасыз ете алатын аумақтық ұйымдастыру формаларын құру, ресурстар мен уақытты үнемдеу мақсатында машина - трактор паркін, өнімді пайдалану және еңбекті ғылыми түрде ұйымдастыру үшін қолайлы жағдайлар жасау болып табылады. [3]
Жобаны жасау барысында «Жамбыл» ЖШС шаруашылығының соңғы жасалған ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобасы, «Жамбыл» ЖШС соңғы екі жылдық өндірістік кооперативтің жылдық есебі және 1:1 масштабтағы жер пайдалану планы, 1:5 масштабтағы топырақ картасы және ауыл шаруашылығы департаментінен алынған ауыл шаруашылық дақылдары туралы мәліметтер қолданылады.
1 Аналитикалық бөлім
Еліміздің мәдениеті, экономикасы мен ғылымының дамуы барлық халық шаруашылығында, оның ішінде бірінші кезекте агроөнеркәсіп кешені саласында ғылыми техникалық прогресстің жүзеге асырылуы маңызды өндіріс құрал жабдығы және табиғи ресурс болып саналатын жерді тиімді пайдаланумен тығыз байланысты.
Барлық жер ресурстарын, әсіресе ауылшаруашылығы мақсатында ұтымды пайдалану және жер қатынастарын реттеу - күрделі мәселе. Оны шешу тек жерді халық шаруашылығы салаларына көптеп тарту, яғни өнімділігі жоғары алқаптарды ұқыпты пайдаланып, мәдени егіншілікті арттырумен қатар топырақ эрозиясымен қарқынды күресу және жердің ластануына әкеліп соқтыратын барлық кері әсерлермен күрес жүргізу жолдарымен жүргізіледі.
Жердің халық шаруашылығы салалары арасында және ауылшаруашылығында, жердің меншік иелері мен жер пайдаланушылар арасында бөлістірілуі, жер массивтерінің өнеркәсіп, энергетика, тұрғын үй құрылысы, жаңа қалалар салу мен бұрыннан бар қалаларды жаңартуға және тағы басқа қажеттілігі - мұның барлығы қазіргі кезде жүргізіліп жатқан жер заңдылықтарының негізінде жер қатынастарын реттеу мен жетілдірудің қажеттілігін туындатады.
Сонымен, еліміздің барлық жер қорын басқаруда, жер қатынастарын реттеуде, жердің пайдаланылуына мемлекеттік бақылау жүргізуде, жерді жалға беруде жер заңдары мен актілерінің дұрыс пайдаланылуын қамтамасыз етуде жерге орналастыру маңызды қызмет атқарады.
Жерге орналастыру жер қатынастарын реттеуге, жерді ұтымды пайдалану мен қорғауды ұйымдастыруға бағытталған және Қазақстан Республикасының жер заңдарының сақталуын қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар жүйесі болып табылады. Ол меншік нысанына, тиесілігіне және оларда шаруашылық жүргізу нысанына қарамастан, барлық санаттағы жерде жүргізіледі, сондай-ақ ландшафттық-экологиялық көзқарас негізінде жерге орналастырудың, жерді аймақтарға бөлудің республикалық, облыстық және аймақтық схема, жобаларын және жер ресурстарын пайдалану, жақсарту және қорғау бағдарламаларын әзірлеуді;
- қолданыстағы жер пайдалануды қалыптастыру және ретке келтіру жөніндегі шаруашылық аралық жерге орналастыру жобаларын жасауды, белгілі бір жерде жер учаскелерін бөліп беру мен шекарасын белгілеуді, жер учаскесіне меншік құқығына және жер пайдалану құқығына құжаттар жасауды;
- белгілі бір жерде елді мекендердің шекарасын анықтау мен белгілеуді, олардың жер - шаруашылық орналастыру жобаларын жасауды;
- белгілі бір жерде әкімшілік-аумақтық құрылымдардың, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың және жерді пайдалану мен қорғаудың ерекше шарттары басқа да жер учаскелерінің шекарасын белгілеуді;
- жерге орналастыру, бүлінген жерлерді жаңғырту мен жаңа жерді игеру жобаларын, сондай - ақ жерді пайдалану мен қорғауға байланысты басқа да жобалар әзірлеуді;
- жерді түгендеу ісін жүргізуді, пайдаланылмай жатқан, ұтымды пайдаланылмай жүрген немесе нысаналы мақсатында пайдаланылмай отырған жерді анықтауды;
- топографиялық-геодезиялық, картографиялық, топырақты зерттеу, геоботаникалық және басқа да зерттеу мен іздестіру жұмыстарын жүргізуді;
- жер ресурстарының жай - күйі мен пайдаланылуының тақырыптық карталары мен атластарын жасауды қамтамасыз етеді. [1]
Жерге орналастыру мазмұнының күрделілігіне қарай әртүрге бөлінеді. Олар объектінің аймақтық табиғи және экономикалық ерекшеліктеріне, шаруашылықтың әлеуметтік және өндірістік типтеріне, жерге шаруашылық етудің әртүрлі формаларына байланысты шаруашылық аралық, ішкі шаруашылық және учаскелік жерге орналастыру түрлеріне бөлінеді.
Шаруашылық аралық жерге орналастыру бұл әртүрлі шаруашылық құрылымдардың жер пайдалануларын құру немесе қайта ұйымдастыру арқылы облыстар ішінде және халық шаруашылығы салаларының арасында оларды бөлістіру жолымен, сондай-ақ әкімшілік-аумақтық құрылымдардың шекараларын, арнайы жер қоры мен ерекше режимдегі аумақтардың шекараларын анықтай отырып, жерді қорғау мен ұтымды пайдалануын ұйымдастыруды жүзеге асыратын әлеуметтік-экономикалық, құқықтық, техникалық және экологиялық шаралар жүйесі болып табылады.
Шаруашылық аралық жерге орналастыру аумақтың әлеуметтік-экономикалық және табиғи шарттары мен жерге шаруашылық етудің меншік түрлеріне қарай өндірісті ұйымдастырумен тығыз байланысты жүргізіледі.
Барлық шаруашылық аралық жерге орналастыру жүйелері техникалық және заңды сипаттағы іс-әрекеттер арқылы жүзеге асырылады, сондықтан оның экономикалық және экологиялық жақтары көбінесе нақты көрсетіле бермейді. Бірақ шаруашылық аралық жерге орналастыру нәтижесінде анықталып, жер бетінде техникалық, геодезиялық әрекеттер көмегімен дәл түсірілген жер пайдаланудың ішкі шекаралары жер учаскесін пайдалану құқығының аумақтық шегі болып табылады.
Қазіргі заманғы шаруашылық аралық жерге орналастыру - мемлекеттік шаралардың күрделі инженерлі-экономикалық кешені болып табылады. Оның мақсаты - ұтымды жер пайдалануды ұйымдастырып, жер қатынастарын нығайту. Ол өндірістің ұтымды дамуына, еліміздің өндіргіш күштерінің орналасуы мен дамуына, олардың тиімділігін арттыруға қажетті аумақтық шарттарды құру мақсатында жүргізіледі. Өзінің мәні бойынша шаруашылық аралық жерге орналастыру әлеуметтік құбылыс болып саналады, себебі ол жердің заңды және тұлғалар арасында бөлістірілуімен, сондай-ақ жер қатынастарын белгілі бір шамада реттеумен байланысты.
Шаруашылық аралық жерге орналастырудың объектісі болып республикалық және жекелеген сала, аймақ, халық шаруашылығы кешендерінің әлеуметтік және экономикалық даму бағдарламаларына сәйкес белгіленіп, жер пайдаланушылар мен меншік иелері арасында бөлістірілетін аумақ саналады.
Шаруашылық аралық жерге орналастыру жер реформасының маңызды мәселелерін шешу үшін аумақтық негіз құрай отырып, мынадай іс-әрекеттерден тұрады:
- ауылшаруашылығы және басқа да халық шаруашылығында игеру үшін жаңа жерлерді анықтау және халық шаруашылығы айналымына енгізілген жерлердің мақсатына сай пайдаланылуын анықтау, қажет болған жағдайда оларды қайта бөлістіру;
- азаматтар мен кәсіпорындар, олардың бірлестіктерінің жаңа жер пайдалануларын құру және бұрыннан барларын реттеу;
- жерге шаруашылық етудің әртүрлі формаларын құрумен байланысты әртүрлі шаруашылық құрылымдардың жер пайдалануларын қайта ұйымдастыру;
- әртүрлі мемлекеттік, жеке шаруашылық және қоғамдық қажеттіліктер үшін жер бөлу және ауылшаруашылығы емес бағыттағы жер пайдалануларды құру және бұрыннан барларын реттеу;
- Қазақстан Республикасы азаматтарына жеке қосалқы шаруашылық жүргізу үшін бау-бақша, өндірістік және өндірістік емес құрылыстары үшін берілген елді-мекен жерлерін пайдалануды реттеу, жергілікті жерде елді мекен сызығын анықтау;
- жерге орналастырудың аймақтық схемаларын және жер ресурстарын пайдалану, жақсарту және қорғаудың бағдарламаларын жасау;
- ерекше табиғат қорғау, рекреациялық, қорықтық тәртіптегі аумақтардың шекараларын анықтап орналастыру;
- жергілікті жерде әкімшілік аумақтық құрылымдардың шекараларын анықтау;
- жердің меншік құқығын және жер пайдалану құқығын беретін құжаттарды дайындау.
Шаруашылық аралық жерге орналастырудың негізгі екі түрі бар:
- ауылшаруашылығы өндірісін жүргізумен айналысатын шаруашылық субъектілерінің жер пайдалануларын құру;
- ауылшаруашылығы емес бағыттағы жер пайдалануларды ұйымдастыру.
Шаруашылық аралық жерге орналастырудың бұл екі түрге бөлінуі бірыңғай жер қорының негізгі бөліктерінің мақсатты бағытталуындағы ерекшеліктер мен халық шаруашылығының әртүрлі саласында жердің басты өндіріс құрал жабдығы ретінде қызмет етуіне негізделеді.
Оның бірінші түрі ауылшаруашылығымен байланысты, мұнда жер - негізгі өндіріс құралы және топырақ құнарлығы жоғары жерлер жерге орналастырудың объектісі болып табылады.
Ал, екінші түрі керісінше топырақ құнарлығын есепке алмай, оны ауылшаруашылығы өндірісіне пайдалануға сақтауға бағыттайды.
Жерге орналастырудың келесі негізгі бір түрінің бірі ішкі шаруашылық жерге орналастыру. Жерге орналастырудың бұл түрінің жобалау объектісіне тұрақты пайдалануға немесе белгілі бір мерзімге жалға алу шартына бекітілген ауылшаруашылығы кәсіпорындары, шаруа қожалықтары, серіктестіктер, кооперативтер және басқа да шаруашылық құрылымдарына берілген жерлерде ауылшаруашылығы өндірісін аумақтық ұйымдастыру жатады. Қазір әртүрлі ауылшаруашылығы өнімдерін өндірумен ірі мемлекеттік кәсіпорындар, мемлекеттік емес ұжымдық кәсіпорындар және кооперативтер, жеке шаруашылық шағын және ірі кәсіпорындар айналысады. Сонымен бірге, ғылыми-зерттеу мекемелерінің, машина сынау станцияларының тәжірибе шаруашылықтары, жоғары оқу орындарының, колледждердің, кәсіби техникалық училищелердің, басқа мекеме, ұйым, кәсіпорындардың оқу-тәжірибе шаруашылықтары да ішкі шаруашылық жерге орналастырудың объектісі болып табылады.
Ішкі шаруашылық жерге орналастырудың басты мақсаты - шаруашылық етуші субъектінің алдына қойған мақсаттарын табысты орындауға мүмкіндік беретіндей жерге шаруашылық ету, яғни аз шығын жұмсай отырып, көп жоғары сапалы өнім алу, оны уақытылы тұтынушыларға жеткізу, қазіргі және келешек ұрпақ үшін топырақ құнарлығын сақтап, қайта өндіру жағдайында адамдардың өмірін жақсартудың маңызды әлеуметтік мәселелерін шешу.
Ішкі шаруашылық жерге орналастырудың негізгі мақсаты - ауылшаруашылығы өндірісіндегі жерлердің әрбір учаскесінің толық, ұтымды да тиімді пайдаланылуын, оны қолайсыз табиғи құбылыстар мен антропогендік жерлерден қорғауды, сондай-ақ еңбектің ғылыми ұйымдастырылуы үшін қажетті жағдайлар мен уақытты үнемдеу мақсатында машина - трактор паркін, өнімді пайдалануды қамтамасыз ететін аумақты ұйымдастыру түрін құру болып табылады. [2]
Аумақты ішкі шаруашылық ұйымдастыру процесінде біршама маңызды мәселелер шешіледі:
- топырақтың құнарлығын сақтау және арттыру;
- ауылшаруашылығы алқаптарын пайдалануды жақсарту, өндеуге жататын жерлердің қарқындылығын арттыру;
- топырақ эрозиясының салдарын жою және келешекте эрозиялық процестердің алдын-алу;
- суармалы жерлердің тұздану салдарын жою және екінші ретті тұздану мен ирригациялық эрозияның алдын-алу;
- бұрыннан бар мәдени ландшафттарды сақтау және жаңаларын құру;
- шаруашылық жүргізудің ғылыми негізделген жүйесін енгізу үшін ұйымдастыру - аумақтық шарттар құру;
- адамдардың еңбек, тұрмыс жағдайын және демалысын жақсарту.
Ішкі шаруашылық жерге орналастырудың қазіргі заманғы мазмұны шаруа қожалықтарының, серіктестіктердің және кооперативтерінің, ауылшаруашылығы кәсіпорындарының, басқа да ірі, орташа және ұсақ агрофирмалардың ұйымдастыру - шаруашылық нығайтылуының нақты қажеттілігімен, ауылшаруашылығы өндірісінің қарқындылығымен, топырақ қорғау бағытындағы егіншіліктің ғылыми негізделген жүйесін енгізумен, шаруашылық жүргізудің прогрессивтік жүйесімен анықталады.
Ішкі шаруашылық жерге орналастырудың теориясы мен практикасы, оның негізгі әдістемелік ережелері, озық тәжірибелері қалыптасты және ол нарықтық қатынастардың жаңа шарттарындағы ауылшаруашылығы өндірісінің көп сатылы экономикасы, технологиясы саласындағы маңызды да күрделі мәселелердің әсерінен жетілдіру үстінде.
Ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобасының мазмұны жерге орналастыру жүргізілетін обьектінің нақты табиғи және экономикалық шарттарына, шаруашылықтың өндірістік типіне, меншік және шаруашылық ету түріне байланысты ерекшеленеді.
Сонымен, ішкі шаруашылық жерге орналастырудың алты құрамдас бөлігін көрсетуге болады:
1) өндірістік бөлімшелер мен шаруашылық орталықтарын орналастыру.
2) ішкі шаруашылық жолдар мен су жүйелерін және басқа инженерлік құрылымдарды орналастыру.
3) ауыл шаруашылық алқаптарды орналастыру.
4) ауыспалы егіс торабын орналастыру және оның аумағын белгілеу.
5) көп жылдық жеміс ағаштарын орналастыру.
6) жайылымдық, шабындық жерлердің аумағын орналастыру.
Ішкі шаруашылық жерге орналастырудың дайындық жұмыстары далалық және камералды болып бөлінеді.
Далалық дайындық жұмыстары сызбада жобаның барлық сыртқы көрінісі көрсетіледі. Түсініктемеде есептеулер мен анықтаулар болады. Жобаның мазмұны шаруашылықтың өндірісінің түрлеріне, әлеуметтік жағдайына, егістік жердің құрылуына, оларды тиімді пайдалануға, елді қоныстандыруға, жер эрозиясының дәрежесіне, олардың қауіптілігіне, жол мен су жүйелеріне, әлеуметтік жағдайына байланысты болады. [3]
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz