Орта мектеп химия курсында инновациялық технологияларды пайдаланып оқыту әдістемесі
І. КІРІСПЕ: ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2.5 б.
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ:
а) Оқытудың тиімді инновациялық әдіс.тәсілдері мен педагогикалық технологиялары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6.12 б.
ә) Инновациялық әдіс.тәсілдерді қолдану ерекшеліктері ... ... ... 13.16 б.
б) Қашықтан оқыту жүйесінің үш моделі ... ... ... ... ... ... ... ... 17.21 б.
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22 б.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23 б.
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ:
а) Оқытудың тиімді инновациялық әдіс.тәсілдері мен педагогикалық технологиялары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6.12 б.
ә) Инновациялық әдіс.тәсілдерді қолдану ерекшеліктері ... ... ... 13.16 б.
б) Қашықтан оқыту жүйесінің үш моделі ... ... ... ... ... ... ... ... 17.21 б.
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22 б.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23 б.
Қазіргі кездегі саяси-әлеуметтік өзгерістер еліміздің халыққа білім беру саласында, соның ішінде мектептерде, оқыту барысында әр пәндерге жаңаша жаңалықтарды енгізуді талап етіп қойған. Соның айғағы ретінде Қазақстан Республикасы Білім туралы заңында Елбасымыз Н.Ә. Назарбаев «Қазақстан -2030» халыққа жолдауында білім беруді қазіргі заман, талабына сай жас ұрпақты тәрбиелеу, олардың білімін, біліктілік дағдыларын, ойлау қабілеттерін арттыру арқылы жеке тұлға қалыптастыру мәселелері айрықша аталып көрсетілген.
Қазіргі ақпараттық қоғамда білім беру саласы да өзінің дамуы үшін жаңа қадамдарға баруда. Осыған байланысты адамға ақпараттар кеңістігінде дұрыс бағытты таңдауға мүмкіндік жасай алатын оқытудың жаңа технологиялары пайда болуда.
Қазіргі ақпараттанудың өзіне тән ерекшеліктері: білім беру өрісіне белсенді түрде кіру, арнайы оқытатын ортаны құруға бағытталған оқытудың жаңа технологияларын пайдалану және дамыту, ақпараттық өнімнің жаңа тәсілдері мен құралдарын оқу үрдісінің заңдылықтарына сәйкес қолдану.
Мектеп тәжірибесінде жаңаша жұмыс істеп жаңашыл технологияларды пайдаланып жүрген мұғалімдер бар. Бірақ олардың пікірінше жаңашыл әдіс-тәсілдерді іс жүсінде нәтижелі қолдану жолдарын, инновациялық үрдістерді бір жүйеге келтіріп оның педагогикалық негіздерін анықтау, оларды білім беруді дамытудың негізгі факторларына айналдыру мәселелерін шешу қиындық тудырады.
Сондықтан келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде мұғалімдердің инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негіздерін меңгеруі маңызды мәселелердің бірі.
Инновациялық үрдісті зерттеу барысында жүйенің бір жағдайдан екінші бір жағдайға көшуі және жаңалықты енгізу процесінебасшылық жасау мәселелерін зерттеу маңыздылығы М.В. Кларин, А.В. Лоренсов, М.М. Поташник, П.И. Пидкасистый, Л.И. Романова, Т.И. Шамова және т.б. зерттеулерінде қарастырылған.
Қазіргі ақпараттық қоғамда білім беру саласы да өзінің дамуы үшін жаңа қадамдарға баруда. Осыған байланысты адамға ақпараттар кеңістігінде дұрыс бағытты таңдауға мүмкіндік жасай алатын оқытудың жаңа технологиялары пайда болуда.
Қазіргі ақпараттанудың өзіне тән ерекшеліктері: білім беру өрісіне белсенді түрде кіру, арнайы оқытатын ортаны құруға бағытталған оқытудың жаңа технологияларын пайдалану және дамыту, ақпараттық өнімнің жаңа тәсілдері мен құралдарын оқу үрдісінің заңдылықтарына сәйкес қолдану.
Мектеп тәжірибесінде жаңаша жұмыс істеп жаңашыл технологияларды пайдаланып жүрген мұғалімдер бар. Бірақ олардың пікірінше жаңашыл әдіс-тәсілдерді іс жүсінде нәтижелі қолдану жолдарын, инновациялық үрдістерді бір жүйеге келтіріп оның педагогикалық негіздерін анықтау, оларды білім беруді дамытудың негізгі факторларына айналдыру мәселелерін шешу қиындық тудырады.
Сондықтан келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде мұғалімдердің инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негіздерін меңгеруі маңызды мәселелердің бірі.
Инновациялық үрдісті зерттеу барысында жүйенің бір жағдайдан екінші бір жағдайға көшуі және жаңалықты енгізу процесінебасшылық жасау мәселелерін зерттеу маңыздылығы М.В. Кларин, А.В. Лоренсов, М.М. Поташник, П.И. Пидкасистый, Л.И. Романова, Т.И. Шамова және т.б. зерттеулерінде қарастырылған.
1. Қазақстан мектебі журналы – 1/2007 ж.
2. Қазақстан мектебі журналы – 9/2007 ж.
3. Көшімбетова С.А. «Оқу – тәрбие үрдісінде оқытудың инновациялық әдіс – тәсілдерін пайдаланудың педагогикалық шарттары» диссертациялық жұмыс. Алматы – 2004 ж.
4. Химия мектепте журналдары 2003-2004 ж.
5. Весник журнал 1/2008 ж.
2. Қазақстан мектебі журналы – 9/2007 ж.
3. Көшімбетова С.А. «Оқу – тәрбие үрдісінде оқытудың инновациялық әдіс – тәсілдерін пайдаланудың педагогикалық шарттары» диссертациялық жұмыс. Алматы – 2004 ж.
4. Химия мектепте журналдары 2003-2004 ж.
5. Весник журнал 1/2008 ж.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
АБАЙ ат.ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ-ГЕОГРАФИЯ ФАКУЛЬТЕТІ
ХИМИЯ КАФЕДРАСЫ
ТАҚЫРЫБЫ: ОРТА МЕКТЕП ХИМИЯ КУРСЫНДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ
ПАЙДАЛАНЫП ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Ғылыми жетекші: п.ғ.д.,проф.
Шоқыбаев Ж.А.
Орындаған:1к.магистранты
Карбозова Ғ.Ж.
Тексерген: х.ғ.к.,доцент
Мукатаева Ж.С.
АЛМАТЫ 2008 ж.
ЖОСПАР
І. КІРІСПЕ:--------------------------- ----------------------------------
----2-5 б.
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ:
а) Оқытудың тиімді инновациялық әдіс-тәсілдері мен педагогикалық
технологиялары--------------------- ----------------------------------- ------
---6-12 б.
ә) Инновациялық әдіс-тәсілдерді қолдану ерекшеліктері ------------13-16 б.
б) Қашықтан оқыту жүйесінің үш моделі----------------------------- ---17-21
б.
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ.------------------------- ------------------------------
-----22 б.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ----------------------------------- --23 б.
ОРТА МЕКТЕП ХИМИЯ КУРСЫНДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНЫП ОҚЫТУ
ӘДІСТЕМЕСІ
Қазіргі кездегі саяси-әлеуметтік өзгерістер еліміздің халыққа білім
беру саласында, соның ішінде мектептерде, оқыту барысында әр пәндерге
жаңаша жаңалықтарды енгізуді талап етіп қойған. Соның айғағы ретінде
Қазақстан Республикасы Білім туралы заңында Елбасымыз Н.Ә. Назарбаев
Қазақстан -2030 халыққа жолдауында білім беруді қазіргі заман, талабына
сай жас ұрпақты тәрбиелеу, олардың білімін, біліктілік дағдыларын, ойлау
қабілеттерін арттыру арқылы жеке тұлға қалыптастыру мәселелері айрықша
аталып көрсетілген.
Қазіргі ақпараттық қоғамда білім беру саласы да өзінің дамуы үшін
жаңа қадамдарға баруда. Осыған байланысты адамға ақпараттар кеңістігінде
дұрыс бағытты таңдауға мүмкіндік жасай алатын оқытудың жаңа технологиялары
пайда болуда.
Қазіргі ақпараттанудың өзіне тән ерекшеліктері: білім беру өрісіне
белсенді түрде кіру, арнайы оқытатын ортаны құруға бағытталған оқытудың
жаңа технологияларын пайдалану және дамыту, ақпараттық өнімнің жаңа
тәсілдері мен құралдарын оқу үрдісінің заңдылықтарына сәйкес қолдану.
Мектеп тәжірибесінде жаңаша жұмыс істеп жаңашыл технологияларды
пайдаланып жүрген мұғалімдер бар. Бірақ олардың пікірінше жаңашыл әдіс-
тәсілдерді іс жүсінде нәтижелі қолдану жолдарын, инновациялық үрдістерді
бір жүйеге келтіріп оның педагогикалық негіздерін анықтау, оларды білім
беруді дамытудың негізгі факторларына айналдыру мәселелерін шешу қиындық
тудырады.
Сондықтан келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде
мұғалімдердің инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негіздерін
меңгеруі маңызды мәселелердің бірі.
Инновациялық үрдісті зерттеу барысында жүйенің бір жағдайдан екінші
бір жағдайға көшуі және жаңалықты енгізу процесінебасшылық жасау
мәселелерін зерттеу маңыздылығы М.В. Кларин, А.В. Лоренсов, М.М. Поташник,
П.И. Пидкасистый, Л.И. Романова, Т.И. Шамова және т.б. зерттеулерінде
қарастырылған.
Бірақ, бұл еңбектерде мектеп мұғалімдерінің инновациялық іс-әрекетін
қалыптастырудың және оқу-тәрбие үрдісінде инновациялық әдіс-тәсілдерді
пайдаланудың педагогикалық шарттары ғылыми тұрғыда қарастырылып жеке мәселе
ретінде зерттелмеген.Осы мәселе білім беру жүйесін және оның құрамының
өзгеруін қажет ететін ескі мен жаңаныңарасындағы әлеуметтік
педагогикалық қайшылықтарын және педагогикалық қауымның оқу-тәрбие
барысында жаңаны игерудегі мүмкіндіктері мен шынайы жағдайының арасындағы
қарама-қайшылықтарды анықтауға мүмкіндік тудырады.
Осы қарама-қайшылықтарды шешу инновациялық іс-әрекеттің
педагогикалық негіздерінің мәнін теориялық тұрғыдан ойластырып мектеп
мұғалімдерінің бұл үрдіске дайын болу шарттарын анықтауды қажет етеді.
Жалпы білім берудің Қазақстандық моделі берік негізді болуы үшін
оқушылар санасына өз халқының тарихи тамырын,рухани және адамгершілік
қағидаларын азаматтық және отан сүйгіштік идеяларын басқа халықтарға деген
ізгі көзқарастарын сіңіру қажет. Сондықтан да белгілі бір білімдер мен
дағдылар жиынтығын меңгерген адамдар ғана емес, жас ұрпаққа біздің ұлттық
дәстүріміз бен әдет-ғұрыптарымыздың жалпы азаматтық құндылықтармен
ұштастырып жатқанын аңғартудың мәні зор. Өйткені қазіргі заманғы
мектептердің өсіп келе жатқан тұлғаны қандай бағытта дамытатындығы, жеке
тұлғаның әлеуметтік және шығармашылық мүмкіндіктерін ашуы еліміздің дамуы
мен гүлденуіне қатысты.
Бүгінгі күнде Қазақстан Республикасының Конституциясының, Білім
туралы заңына сәйкес және Білім мемлекеттік бағдарламасына сәйкес
қазақстандық білім беру жүйесінің ұлттық үлгісін дамыту үшін жағдайды
қалыптастыру жөніндегі жұмыстар жоспарлы түрде жүзеге асырылуда.
Бұл үрдіс білім парадигмасының өзгеруімен қатар жүреді. Білім
берудегі ескі мазмұнның орнына жаңасы келуде. Я.А. Коменскийдің, И.
Гербарттың дәстүрлі объект-субъектілі педагогикасының орнына жаңа
педагогикалық технологиялардың келуі, балаға оқу қызметінің субъектісі
ретінде, өзін-өзі өзектілендіруге, өзін танытуға және өзін-өзі жүзеге
асыруға ұмтылатын дамушы тұлға ретінде бағытталған. Мұндай жағдайда
педагогикалық үрдістің маңызды құрамы оқу ісіндегі субъектілер-оқытушы мен
оқушының тұлғалық-бағытталған өзара әрекеті болып табылады.
Бүгінгі таңда жаңа білім парадигмасы бірінші орынға баланың білімін,
білігі мен дағдысын емес, оның тұлғасын, білім алу арқылы дамуын қойып
отыр. Сондықтан да қазіргі уақытта педагогика ғылымының бір ерекшелігі-
баланың тұлғалық дамуына бағытталған жаңа оқыту технологияларын шығаруға
ұмтылуы.
Ғылымға мықтап енген педагогикалық технология ұғымына әртүрлі
түсініктемелер берілген. Дегенмен, барлық анықтамалардың ортақ басты негізі
бар, бұл, педагогикалық технологиялар- білімінің басымды мақсаттарымен
біріктірілген пәндер мен әдістемелердің; оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастырудың
өзара ортақ тұжырымдамамен байланысқан міндеттерінің, мазмұнының, формалары
мен әдістерінің, күрделі және ашық жүйелері, мұнда әр позиция басқаларына
әсер етіп, ақыр аяғында оқушының дамуына жағымды жағдайлар жиынтығын
құрайды.
Қазіргі мептеп жағдайындағы білім берудің ұлттық моделіне өту оқыту
мен тәрбие берудің соңғы әдіс-тәсілдерін, инновациялық технологияны
игерген, психологиялық, педагогикалық жұмыста қалыптасқан ескі сүрлеуден
тез арада арылуға қабілетті және нақты тәжірибелік іс-әрекет үстінде,
өзіндік даңғыл жол салуға икемді, шығармашылық педагогикалық зерттеуші
болу, ал зерттеуші педагог өз кезінде ізденуші шәкіртті тәрбиелеуге талап
етеді.
Ал, қазіргі кезеңде жалпы білім беретін мектептерде белең алып
отырған кемшіліктер жетерлік:
• білім саласындағы мемлекет тарапынан реформалар жүргізілгенмен
оқытудың нәтижесінің болмауы;
• білім сапасының төмендігі;
• дерективтік құжаттар көптеп шығарылғанымен оның мардамсыздығы;
• оқушылардың өздігінен білім дағдысының болмауы;
• оқушылар мен оқытушылардың бірлескен шығармашылық еңбегінің төмен
дәрежеде болуы;
• ұстаздардың мектеп әкімшілігі тарапынан жаңаша жұмыс істеу
талпынысының айтарлықтай дәрежеде болмауы.
Бұл тығырықтан шығудың бірден-бір жолы оқу-тәрбие үрдісінде
инновациялық әдіс-тәсілдерді енгізу, оқушылардың білімге деген
қызығушылығын, талпынысын арттырып, өз бетімен ізденуге, шығармашылық еңбек
етуге жол салу.
ХХ ғасырда педагогика саласында көптеген инновациялық педагогикалық
технологиялар ашылғанымен, қазіргі уақытта оларды жалпы білім беретін
мектептердің оқу-тәрбие үрдісінде қолданудың жолдары сараланып
көрсетілмеген. Сондықтан көптеген мектептер жаңа педагогикалық технологияны
меңгергенімен оны тәжірибеде қолдануда қиындықтарға тап болады. Себебі, оқу-
тәрбие үрдісінде инновациялық әдіс-тәсілдерді қолдануда қойылатын талаптар
мен шарттар әлі күнге дейін зерттелінбеген.
Оқытудың тиімді инновациялық әдіс-тәсілдері мен педагогикалық
технологиялары
Оқыту жүйесініңқандай түрі болмасын, олар белгілі бір әдістемеге
негізделеді. Әдістеме жан-жақты және өз орнында дұрыс қолданылса, өтілетін
әрбір тақырыптың мазмұны да ойдағыдай ашылып, оқушылардың меңгеруіне жеңіл
тиеді. Әдетте әдістеме өздігінен келе қоймайды. Ол көп жылдар бойғы
ұстаздыққызметінің іс-тәжірибесімен, күнделікті сабақ беру процесімен тығыз
байланысып жатады. Осылардың негізінде әр мұғалімнің бойында, ойында
әдістеменің озық үлгілері жинақталады. Сонымен қатар олар күнделікті жұмыс
тәжірибесінде озат мұғалімдердің шеберліктерінде пайдалана алатын болады.
Бұлардың барлығы сайып келгенде, әдістемедегі белгілі бір жүйелікті
қалыптастырады.
Білім беру саласы қызметкерлердің алдында қойылып отырған басты
міндеттемелердің бірі- оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жетілдіру. Жаңашыл
мұғалімдер лекция, семинар, практикум,конференция,іскер ойын сияқты
әдістерді дәстүрге енгізіп отыру. Мұның өзі оқытушының бірыңғай мақсатын-
өзін-өзі дамыту, өзін-өзі тәрбиелеудегі еңбегін ортақ арнаға тоғыстырады.
Еліміздегі тәуелсіздіктің әсері қоғам дамуының барлық салаларын
қамтып, әлемдегі жаңа мазмұнды озық тәжірибелерге негізделген оқу-тәрбие
жүйесінің қалыптасуына ықпал етті.
әрбір өсіп келе жатқан ұрпаққа тәлім-тәрбие беру, олардың рухани
жаңарып жандануына тірек те, тетік те болатын мектеп екендігі бәрімізге
белгілі.
Сондықтан да оқушылардың ой-өрісін, ұлттық мәдениетін, ұлттық рух
пен сана-сезімін дамытып, алғыр тұлғаны қалыптастыруда тәрбие жүйесіндегі
инновациялық іс- әрекеттердің ендірілуі үлкен жетістіктерге жетелеуде.
Бүгінгі ғылыми-техникалық прогрестің қарыштап өскені, кезінде
өндірісті автоматтандыру, компьютерлдендіру мәселесімен тығыз байланысты
өркендетіп отырған өтпелі кезеңде мектеп оқушыларына ғылым негіздерін
меңгеруде білімді әлемдік стандартқа жақындату, оқытудың мазмұны мен
әдістерін жаңарту арқылы білім сапасын көтеру мемлекеттік мәселе болып
отыр. Бұл мәселелерді ойдағыдай шешу мектептің материалдық базасына, оқу-
әдістемелік құралдардың ғылыми-әдістемелік негізде жасалуына, мұғалімдердің
ұстаздық еңбекті жаңа технологиялық тұрғыда ұйымдастыруына, сонымен бірге
мектеп басшыларының педагогикалық білгірлігіне, сөйтіп, оқу-тәрбие жүйесін
бүгінгі күн талабына сай шебер ұйымдастыра білуімізге байланысты болмақ.
Қазақстан тағдыры, келешегі мол ел болуы мектептің қандай негізге
құрылуына тірелді. Мектебімізді сау, берік һәм өз жанымызға қабысатын,
үйлесетін негізге құра білсек, келешегімізге тайынбай сертесуіне болады. Ал
сондай негізге құра алмасақ, келешегіміз күңгірт -деп Ұлы педагог М.
Жұмабаев айтқан. Сондықтан мектеп –мемлекеттің, қоғамның және жеке адамның
білім беру саласына сұраныстарын қанағаттандыратын қоғамдық-мемлекеттік
жүйе. Өсіп келе жатқан ұрпақтың тәрбиесінің, дене және жан сұлулығының,
интеллектуалды әлеуетінің қамын ойлау-тәуелсіз Қазақстанның алдында тұрған
ең маңызды мәселенің бірі.
Білім туралы Заңымызда білім беру саласындағы мемлекеттік
саясаттың интеллектуалдық дамуы, психологиялық-физиологиялық және жеке
ерекшеліктері ескеріле отырып, халықтың барлық деңгейіндегі білімге қол
жеткізді;...білім берудің зайырлы сипаты,...білім ізгілікті және дамытушы
сипаты делінген.
ХХІ ғасыр табалдырығында тұрған адамзат дамуының жаңа кезеңінде –
білім беру прогресінің ең маңызды факторларының бірі болып саналатын
кезеңге келіп жетті.
Қазақстан Республикасының орта білімді дамыту Тұжырымдамасында
қазіргі мектептер:
1) практикалық қызметте жинақталған барлық игіліктердің сақталуы;
2) қоғамның интеллектуалдық қуатын жетілдіру;
3) еліміздің материалдық-қаржылық әл-ауқатын әрі қарай дамыту;
4) орта білім беру жүйесін әрі қарай дамыту т.с.с. міндеттерді көздейді.
Бұл міндеттерді шешу үшін мектеп ұжымдары, әр мұғалім күнделікті
ізденіс арқылы барлық жаңалықтар мен өзгерістерге батыл жол ашарлық қарым
–қатынас жасаулары керек.Оқыту түрлерін, әдістері мен құралдарын одан әрі
жетілдіріп, тиімді тәсілдерді нәтижелі қолданудың жолдарын іздестірулері
қажет.
Ғылыми –педагогикалық әдебиеттерде іс жүзінде анықталып табылған
оқыту үрдісінің нәтижесін көрсететін әдіс- тәсілдері, түрлері көбіне
жаңашыл, инновациялық деп атайды.
Мектеп практикасымен танысу барысында мұғалімдердің инновациялық
технологияларды игеруге ұмтылатындарыбайқалды. Бірақ та олар инновациялық
әдіс –тәсілдердің жалпы әдістерден айырмашылығы, оларды қолданудың тиімді
жолдарын айқындауда қиыншылықтарға тап болады.
Инновация ұғымы педагогиканың сөздік қорына ежелден енген. Ол
кейбір ғалымдардың еңбектерінде жаңа жаңалық енгізу деп көрсетілген.
Кейбіреулер оны өзгеріс деген терминмен анықтайды. Бұл түсініктер кең
мағынадағы терминдермен білім беру жүйесіндегі кез-келген өзгерісті
сипаттайды.
Инновация термині қазіргі білім берудің теориясы мен практикасында
кеңінен қолданылуда. Бірақ, ғылымда бұл терминнің нақтылы анықтамасы
белгілі категория ретінде берілмеген. Берілген анықтамалардың көпшілігі бұл
ұғымды кеңінен терең таныта алмайды. Инновацияны білім беру жүйесіндегі
жаңалық енгізу деп айтсақ, Введение принципиального в образовательную
систему ұғымының мағынасын тарылтқан болар едік.
Инновация ұғымы ең бірінші ХІХ ғасырда мәдениет танушылардың
зерттеуінен пайда болды, яғни бір мәдениет түрлерін, екінші ел мәдениетіне
енгізу дегенді білдіреді және бұл ұғым этнографияда әлі күнге дейін
сақталған.
Инновация (латын сөзі in- в, novis- жаңа ) жаңа, жаңалық, жаңарту
дегенді білдіреді екен. Инновация ұғымына әр ғалым әр түрлі анықтамалар
береді.Мысалы: инновация ұғымына Роджерс мынандай анықтама берген:
инновация ол– жаңа бір идея. Ал, Майлс инновация-арнайы жаңа өзгеріс,
біз одан жүйелі міндеттеріміздің жүзеге асуын, шешімдерін күтеміз десе,
Ожегов, инновация ұғымын жаңадан ашылған, бұрыннан таныс емес- жаңалық
деп тұжырымдаған.
Америка ғалымдары Биль және Болен педагогикалық инновацияны
құрамына материалдық өзгеруіне ғана емес, сол материалды қолданудағы
көзқарастардың комплексті өзгеруін білдіретін үлкен өзгеріс, деп түсінеді
екен.
Найхоз инновацияны үрдіс деп есепдейді де, инновация қандай да бір
идеялардан басталатын, өзгерістерге әсерін, тұтынушылардың не қолдауы, не
бас тартуымен аяқталатын үрдіс, -дейді. Марклунды өзінің соңғы
еңбектерінде инновация мен өзгеріс арасындағы айырмашылықтарды айқындаған.
Инновация және өзгеріс ұғымдарын көбіне синонимдік қатынаста қарастырады,
егер бұл өзгеріс бүкіл мектеп жүйесінде жайылса, оны инновация деуге
болады. Бірақ кез-келген өзгерісті инновация деп тағы да айта алмаймыз.
Инновация болу үшін алдын ала қойылған мақсаттардың оңды нәтижесін, жемісін
көру қажет. Инновация ұғымының негізін салуға көп үлес қосқан неміс
ғалымдары В. Замбарт, Метчемек және австралиялық экономист И. Шумбеертті
жатқызуға болады. Бірақ та, олар бұл ұғымды саяси экономикалық,
технологиялық үрдістерге байланысты қолданған.
Кейіннен инновация ұғымы білім беру жүйесіне жаңаны енгізу
мағынасында педагогикалық еңбектерде кезіге бастады.
90-шы жылдардың бас кезінде орыс ғалымдары Днепрова В.И..,
Золвязинский, Лазареваның еңбектерінде инновацияұғымы білім беру
жүйесінде жаңалықтарды жасап шығару, игеру, қолдану және тарату іс-әрекеті
деп сипаттайды. М.М. Поташник, А.С. доренсов жаңалық дегенді құрал
ретінде (яғни жаңа әдіс, жаңа технология ) ал, инновацияны осы тәсілдерді
меңгеру үрдісі деп санайды.
Қазақстан мемлекетінде инновация ұғымын тек сыңғы 4-5 жыл ішінде
ғана қолдана бастады. Инновация ұғымына Қазақстанда алғаш рет анықтаманы
Немеребай Нұрахметов енгізген болатын. Ол, инновация ұғымы – білім беру
мекемелерінің жаңалықтарды енгізу, қолдану, таратуға байланысты бір бөлек
қызметі деп, айтқан.
Инновациялық негізін құраушы ұғымдардың – инновация,
нововедение, новшество, новое, т.б, қазақша аудармаларын жасаған,
Ыбырай Алтынсарин атындағы білім проблемаларын ғылыми- зерттеу институты
әдіскері К. Құдайбергенова болып табылады. Өз еңбектерінде инновацияны -
нақты қойылған мақсатқа сай салынған жаңа нәтиже деп есептеп. Төмендегідей
аудармалар жасаған: Инновация - жаңарту, Нововедение - енген жаңалық,
Новое - жаңа, Новшество - жаңалық, Инновационный процесс - жаңарту
үрдісі.
Педагогикалық энциклопедияларда төмендегідей анықтамалар берілген:
инновация сөзі латын тілінен енген – новый, яғни аударғанда обновление –
жаңарту, новинка - жаңалық, изменение - өзгеріс деген мағына береді.
Инновация дегеніміз білім беру, тәрбиелеу жұмысына жаңалықты енгізу,
яғни жаңа әдіс – тәсілдерді, амалдарды, құралдарды, жаңа концепцияларды
жасап, оларды қолдану деп анықталған.
Жоғарыдағы мағлұматтарды бір жүйеге келтірсек, төмендегідей
қорытынды шығаруға болады:
Инновация ұғымын ғалымдар әртүрлі түсінеді екен.
1) жаңалық, жаңаны енгізу, жаңарту үрдісі;
2) өзгеріс;
3) құрал, әдіс;
Инновация ұғымын анықтайтын нақтылы анықтама әлі де жасалмаған.
Соңғы кезде білім берудің орталығында жаңа үрдіс – педагогикалық
инновация орын алып отыр. Инновация ұғымы ең бірінші ХІХ ғасырда
мәдениеттанушылардың зерттеулерінен пайда болды, яғни бір мәдениет
элементтерін, екінші ел мәдениетіне ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
АБАЙ ат.ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ-ГЕОГРАФИЯ ФАКУЛЬТЕТІ
ХИМИЯ КАФЕДРАСЫ
ТАҚЫРЫБЫ: ОРТА МЕКТЕП ХИМИЯ КУРСЫНДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ
ПАЙДАЛАНЫП ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Ғылыми жетекші: п.ғ.д.,проф.
Шоқыбаев Ж.А.
Орындаған:1к.магистранты
Карбозова Ғ.Ж.
Тексерген: х.ғ.к.,доцент
Мукатаева Ж.С.
АЛМАТЫ 2008 ж.
ЖОСПАР
І. КІРІСПЕ:--------------------------- ----------------------------------
----2-5 б.
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ:
а) Оқытудың тиімді инновациялық әдіс-тәсілдері мен педагогикалық
технологиялары--------------------- ----------------------------------- ------
---6-12 б.
ә) Инновациялық әдіс-тәсілдерді қолдану ерекшеліктері ------------13-16 б.
б) Қашықтан оқыту жүйесінің үш моделі----------------------------- ---17-21
б.
ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ.------------------------- ------------------------------
-----22 б.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ----------------------------------- --23 б.
ОРТА МЕКТЕП ХИМИЯ КУРСЫНДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ПАЙДАЛАНЫП ОҚЫТУ
ӘДІСТЕМЕСІ
Қазіргі кездегі саяси-әлеуметтік өзгерістер еліміздің халыққа білім
беру саласында, соның ішінде мектептерде, оқыту барысында әр пәндерге
жаңаша жаңалықтарды енгізуді талап етіп қойған. Соның айғағы ретінде
Қазақстан Республикасы Білім туралы заңында Елбасымыз Н.Ә. Назарбаев
Қазақстан -2030 халыққа жолдауында білім беруді қазіргі заман, талабына
сай жас ұрпақты тәрбиелеу, олардың білімін, біліктілік дағдыларын, ойлау
қабілеттерін арттыру арқылы жеке тұлға қалыптастыру мәселелері айрықша
аталып көрсетілген.
Қазіргі ақпараттық қоғамда білім беру саласы да өзінің дамуы үшін
жаңа қадамдарға баруда. Осыған байланысты адамға ақпараттар кеңістігінде
дұрыс бағытты таңдауға мүмкіндік жасай алатын оқытудың жаңа технологиялары
пайда болуда.
Қазіргі ақпараттанудың өзіне тән ерекшеліктері: білім беру өрісіне
белсенді түрде кіру, арнайы оқытатын ортаны құруға бағытталған оқытудың
жаңа технологияларын пайдалану және дамыту, ақпараттық өнімнің жаңа
тәсілдері мен құралдарын оқу үрдісінің заңдылықтарына сәйкес қолдану.
Мектеп тәжірибесінде жаңаша жұмыс істеп жаңашыл технологияларды
пайдаланып жүрген мұғалімдер бар. Бірақ олардың пікірінше жаңашыл әдіс-
тәсілдерді іс жүсінде нәтижелі қолдану жолдарын, инновациялық үрдістерді
бір жүйеге келтіріп оның педагогикалық негіздерін анықтау, оларды білім
беруді дамытудың негізгі факторларына айналдыру мәселелерін шешу қиындық
тудырады.
Сондықтан келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде
мұғалімдердің инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық негіздерін
меңгеруі маңызды мәселелердің бірі.
Инновациялық үрдісті зерттеу барысында жүйенің бір жағдайдан екінші
бір жағдайға көшуі және жаңалықты енгізу процесінебасшылық жасау
мәселелерін зерттеу маңыздылығы М.В. Кларин, А.В. Лоренсов, М.М. Поташник,
П.И. Пидкасистый, Л.И. Романова, Т.И. Шамова және т.б. зерттеулерінде
қарастырылған.
Бірақ, бұл еңбектерде мектеп мұғалімдерінің инновациялық іс-әрекетін
қалыптастырудың және оқу-тәрбие үрдісінде инновациялық әдіс-тәсілдерді
пайдаланудың педагогикалық шарттары ғылыми тұрғыда қарастырылып жеке мәселе
ретінде зерттелмеген.Осы мәселе білім беру жүйесін және оның құрамының
өзгеруін қажет ететін ескі мен жаңаныңарасындағы әлеуметтік
педагогикалық қайшылықтарын және педагогикалық қауымның оқу-тәрбие
барысында жаңаны игерудегі мүмкіндіктері мен шынайы жағдайының арасындағы
қарама-қайшылықтарды анықтауға мүмкіндік тудырады.
Осы қарама-қайшылықтарды шешу инновациялық іс-әрекеттің
педагогикалық негіздерінің мәнін теориялық тұрғыдан ойластырып мектеп
мұғалімдерінің бұл үрдіске дайын болу шарттарын анықтауды қажет етеді.
Жалпы білім берудің Қазақстандық моделі берік негізді болуы үшін
оқушылар санасына өз халқының тарихи тамырын,рухани және адамгершілік
қағидаларын азаматтық және отан сүйгіштік идеяларын басқа халықтарға деген
ізгі көзқарастарын сіңіру қажет. Сондықтан да белгілі бір білімдер мен
дағдылар жиынтығын меңгерген адамдар ғана емес, жас ұрпаққа біздің ұлттық
дәстүріміз бен әдет-ғұрыптарымыздың жалпы азаматтық құндылықтармен
ұштастырып жатқанын аңғартудың мәні зор. Өйткені қазіргі заманғы
мектептердің өсіп келе жатқан тұлғаны қандай бағытта дамытатындығы, жеке
тұлғаның әлеуметтік және шығармашылық мүмкіндіктерін ашуы еліміздің дамуы
мен гүлденуіне қатысты.
Бүгінгі күнде Қазақстан Республикасының Конституциясының, Білім
туралы заңына сәйкес және Білім мемлекеттік бағдарламасына сәйкес
қазақстандық білім беру жүйесінің ұлттық үлгісін дамыту үшін жағдайды
қалыптастыру жөніндегі жұмыстар жоспарлы түрде жүзеге асырылуда.
Бұл үрдіс білім парадигмасының өзгеруімен қатар жүреді. Білім
берудегі ескі мазмұнның орнына жаңасы келуде. Я.А. Коменскийдің, И.
Гербарттың дәстүрлі объект-субъектілі педагогикасының орнына жаңа
педагогикалық технологиялардың келуі, балаға оқу қызметінің субъектісі
ретінде, өзін-өзі өзектілендіруге, өзін танытуға және өзін-өзі жүзеге
асыруға ұмтылатын дамушы тұлға ретінде бағытталған. Мұндай жағдайда
педагогикалық үрдістің маңызды құрамы оқу ісіндегі субъектілер-оқытушы мен
оқушының тұлғалық-бағытталған өзара әрекеті болып табылады.
Бүгінгі таңда жаңа білім парадигмасы бірінші орынға баланың білімін,
білігі мен дағдысын емес, оның тұлғасын, білім алу арқылы дамуын қойып
отыр. Сондықтан да қазіргі уақытта педагогика ғылымының бір ерекшелігі-
баланың тұлғалық дамуына бағытталған жаңа оқыту технологияларын шығаруға
ұмтылуы.
Ғылымға мықтап енген педагогикалық технология ұғымына әртүрлі
түсініктемелер берілген. Дегенмен, барлық анықтамалардың ортақ басты негізі
бар, бұл, педагогикалық технологиялар- білімінің басымды мақсаттарымен
біріктірілген пәндер мен әдістемелердің; оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастырудың
өзара ортақ тұжырымдамамен байланысқан міндеттерінің, мазмұнының, формалары
мен әдістерінің, күрделі және ашық жүйелері, мұнда әр позиция басқаларына
әсер етіп, ақыр аяғында оқушының дамуына жағымды жағдайлар жиынтығын
құрайды.
Қазіргі мептеп жағдайындағы білім берудің ұлттық моделіне өту оқыту
мен тәрбие берудің соңғы әдіс-тәсілдерін, инновациялық технологияны
игерген, психологиялық, педагогикалық жұмыста қалыптасқан ескі сүрлеуден
тез арада арылуға қабілетті және нақты тәжірибелік іс-әрекет үстінде,
өзіндік даңғыл жол салуға икемді, шығармашылық педагогикалық зерттеуші
болу, ал зерттеуші педагог өз кезінде ізденуші шәкіртті тәрбиелеуге талап
етеді.
Ал, қазіргі кезеңде жалпы білім беретін мектептерде белең алып
отырған кемшіліктер жетерлік:
• білім саласындағы мемлекет тарапынан реформалар жүргізілгенмен
оқытудың нәтижесінің болмауы;
• білім сапасының төмендігі;
• дерективтік құжаттар көптеп шығарылғанымен оның мардамсыздығы;
• оқушылардың өздігінен білім дағдысының болмауы;
• оқушылар мен оқытушылардың бірлескен шығармашылық еңбегінің төмен
дәрежеде болуы;
• ұстаздардың мектеп әкімшілігі тарапынан жаңаша жұмыс істеу
талпынысының айтарлықтай дәрежеде болмауы.
Бұл тығырықтан шығудың бірден-бір жолы оқу-тәрбие үрдісінде
инновациялық әдіс-тәсілдерді енгізу, оқушылардың білімге деген
қызығушылығын, талпынысын арттырып, өз бетімен ізденуге, шығармашылық еңбек
етуге жол салу.
ХХ ғасырда педагогика саласында көптеген инновациялық педагогикалық
технологиялар ашылғанымен, қазіргі уақытта оларды жалпы білім беретін
мектептердің оқу-тәрбие үрдісінде қолданудың жолдары сараланып
көрсетілмеген. Сондықтан көптеген мектептер жаңа педагогикалық технологияны
меңгергенімен оны тәжірибеде қолдануда қиындықтарға тап болады. Себебі, оқу-
тәрбие үрдісінде инновациялық әдіс-тәсілдерді қолдануда қойылатын талаптар
мен шарттар әлі күнге дейін зерттелінбеген.
Оқытудың тиімді инновациялық әдіс-тәсілдері мен педагогикалық
технологиялары
Оқыту жүйесініңқандай түрі болмасын, олар белгілі бір әдістемеге
негізделеді. Әдістеме жан-жақты және өз орнында дұрыс қолданылса, өтілетін
әрбір тақырыптың мазмұны да ойдағыдай ашылып, оқушылардың меңгеруіне жеңіл
тиеді. Әдетте әдістеме өздігінен келе қоймайды. Ол көп жылдар бойғы
ұстаздыққызметінің іс-тәжірибесімен, күнделікті сабақ беру процесімен тығыз
байланысып жатады. Осылардың негізінде әр мұғалімнің бойында, ойында
әдістеменің озық үлгілері жинақталады. Сонымен қатар олар күнделікті жұмыс
тәжірибесінде озат мұғалімдердің шеберліктерінде пайдалана алатын болады.
Бұлардың барлығы сайып келгенде, әдістемедегі белгілі бір жүйелікті
қалыптастырады.
Білім беру саласы қызметкерлердің алдында қойылып отырған басты
міндеттемелердің бірі- оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жетілдіру. Жаңашыл
мұғалімдер лекция, семинар, практикум,конференция,іскер ойын сияқты
әдістерді дәстүрге енгізіп отыру. Мұның өзі оқытушының бірыңғай мақсатын-
өзін-өзі дамыту, өзін-өзі тәрбиелеудегі еңбегін ортақ арнаға тоғыстырады.
Еліміздегі тәуелсіздіктің әсері қоғам дамуының барлық салаларын
қамтып, әлемдегі жаңа мазмұнды озық тәжірибелерге негізделген оқу-тәрбие
жүйесінің қалыптасуына ықпал етті.
әрбір өсіп келе жатқан ұрпаққа тәлім-тәрбие беру, олардың рухани
жаңарып жандануына тірек те, тетік те болатын мектеп екендігі бәрімізге
белгілі.
Сондықтан да оқушылардың ой-өрісін, ұлттық мәдениетін, ұлттық рух
пен сана-сезімін дамытып, алғыр тұлғаны қалыптастыруда тәрбие жүйесіндегі
инновациялық іс- әрекеттердің ендірілуі үлкен жетістіктерге жетелеуде.
Бүгінгі ғылыми-техникалық прогрестің қарыштап өскені, кезінде
өндірісті автоматтандыру, компьютерлдендіру мәселесімен тығыз байланысты
өркендетіп отырған өтпелі кезеңде мектеп оқушыларына ғылым негіздерін
меңгеруде білімді әлемдік стандартқа жақындату, оқытудың мазмұны мен
әдістерін жаңарту арқылы білім сапасын көтеру мемлекеттік мәселе болып
отыр. Бұл мәселелерді ойдағыдай шешу мектептің материалдық базасына, оқу-
әдістемелік құралдардың ғылыми-әдістемелік негізде жасалуына, мұғалімдердің
ұстаздық еңбекті жаңа технологиялық тұрғыда ұйымдастыруына, сонымен бірге
мектеп басшыларының педагогикалық білгірлігіне, сөйтіп, оқу-тәрбие жүйесін
бүгінгі күн талабына сай шебер ұйымдастыра білуімізге байланысты болмақ.
Қазақстан тағдыры, келешегі мол ел болуы мектептің қандай негізге
құрылуына тірелді. Мектебімізді сау, берік һәм өз жанымызға қабысатын,
үйлесетін негізге құра білсек, келешегімізге тайынбай сертесуіне болады. Ал
сондай негізге құра алмасақ, келешегіміз күңгірт -деп Ұлы педагог М.
Жұмабаев айтқан. Сондықтан мектеп –мемлекеттің, қоғамның және жеке адамның
білім беру саласына сұраныстарын қанағаттандыратын қоғамдық-мемлекеттік
жүйе. Өсіп келе жатқан ұрпақтың тәрбиесінің, дене және жан сұлулығының,
интеллектуалды әлеуетінің қамын ойлау-тәуелсіз Қазақстанның алдында тұрған
ең маңызды мәселенің бірі.
Білім туралы Заңымызда білім беру саласындағы мемлекеттік
саясаттың интеллектуалдық дамуы, психологиялық-физиологиялық және жеке
ерекшеліктері ескеріле отырып, халықтың барлық деңгейіндегі білімге қол
жеткізді;...білім берудің зайырлы сипаты,...білім ізгілікті және дамытушы
сипаты делінген.
ХХІ ғасыр табалдырығында тұрған адамзат дамуының жаңа кезеңінде –
білім беру прогресінің ең маңызды факторларының бірі болып саналатын
кезеңге келіп жетті.
Қазақстан Республикасының орта білімді дамыту Тұжырымдамасында
қазіргі мектептер:
1) практикалық қызметте жинақталған барлық игіліктердің сақталуы;
2) қоғамның интеллектуалдық қуатын жетілдіру;
3) еліміздің материалдық-қаржылық әл-ауқатын әрі қарай дамыту;
4) орта білім беру жүйесін әрі қарай дамыту т.с.с. міндеттерді көздейді.
Бұл міндеттерді шешу үшін мектеп ұжымдары, әр мұғалім күнделікті
ізденіс арқылы барлық жаңалықтар мен өзгерістерге батыл жол ашарлық қарым
–қатынас жасаулары керек.Оқыту түрлерін, әдістері мен құралдарын одан әрі
жетілдіріп, тиімді тәсілдерді нәтижелі қолданудың жолдарын іздестірулері
қажет.
Ғылыми –педагогикалық әдебиеттерде іс жүзінде анықталып табылған
оқыту үрдісінің нәтижесін көрсететін әдіс- тәсілдері, түрлері көбіне
жаңашыл, инновациялық деп атайды.
Мектеп практикасымен танысу барысында мұғалімдердің инновациялық
технологияларды игеруге ұмтылатындарыбайқалды. Бірақ та олар инновациялық
әдіс –тәсілдердің жалпы әдістерден айырмашылығы, оларды қолданудың тиімді
жолдарын айқындауда қиыншылықтарға тап болады.
Инновация ұғымы педагогиканың сөздік қорына ежелден енген. Ол
кейбір ғалымдардың еңбектерінде жаңа жаңалық енгізу деп көрсетілген.
Кейбіреулер оны өзгеріс деген терминмен анықтайды. Бұл түсініктер кең
мағынадағы терминдермен білім беру жүйесіндегі кез-келген өзгерісті
сипаттайды.
Инновация термині қазіргі білім берудің теориясы мен практикасында
кеңінен қолданылуда. Бірақ, ғылымда бұл терминнің нақтылы анықтамасы
белгілі категория ретінде берілмеген. Берілген анықтамалардың көпшілігі бұл
ұғымды кеңінен терең таныта алмайды. Инновацияны білім беру жүйесіндегі
жаңалық енгізу деп айтсақ, Введение принципиального в образовательную
систему ұғымының мағынасын тарылтқан болар едік.
Инновация ұғымы ең бірінші ХІХ ғасырда мәдениет танушылардың
зерттеуінен пайда болды, яғни бір мәдениет түрлерін, екінші ел мәдениетіне
енгізу дегенді білдіреді және бұл ұғым этнографияда әлі күнге дейін
сақталған.
Инновация (латын сөзі in- в, novis- жаңа ) жаңа, жаңалық, жаңарту
дегенді білдіреді екен. Инновация ұғымына әр ғалым әр түрлі анықтамалар
береді.Мысалы: инновация ұғымына Роджерс мынандай анықтама берген:
инновация ол– жаңа бір идея. Ал, Майлс инновация-арнайы жаңа өзгеріс,
біз одан жүйелі міндеттеріміздің жүзеге асуын, шешімдерін күтеміз десе,
Ожегов, инновация ұғымын жаңадан ашылған, бұрыннан таныс емес- жаңалық
деп тұжырымдаған.
Америка ғалымдары Биль және Болен педагогикалық инновацияны
құрамына материалдық өзгеруіне ғана емес, сол материалды қолданудағы
көзқарастардың комплексті өзгеруін білдіретін үлкен өзгеріс, деп түсінеді
екен.
Найхоз инновацияны үрдіс деп есепдейді де, инновация қандай да бір
идеялардан басталатын, өзгерістерге әсерін, тұтынушылардың не қолдауы, не
бас тартуымен аяқталатын үрдіс, -дейді. Марклунды өзінің соңғы
еңбектерінде инновация мен өзгеріс арасындағы айырмашылықтарды айқындаған.
Инновация және өзгеріс ұғымдарын көбіне синонимдік қатынаста қарастырады,
егер бұл өзгеріс бүкіл мектеп жүйесінде жайылса, оны инновация деуге
болады. Бірақ кез-келген өзгерісті инновация деп тағы да айта алмаймыз.
Инновация болу үшін алдын ала қойылған мақсаттардың оңды нәтижесін, жемісін
көру қажет. Инновация ұғымының негізін салуға көп үлес қосқан неміс
ғалымдары В. Замбарт, Метчемек және австралиялық экономист И. Шумбеертті
жатқызуға болады. Бірақ та, олар бұл ұғымды саяси экономикалық,
технологиялық үрдістерге байланысты қолданған.
Кейіннен инновация ұғымы білім беру жүйесіне жаңаны енгізу
мағынасында педагогикалық еңбектерде кезіге бастады.
90-шы жылдардың бас кезінде орыс ғалымдары Днепрова В.И..,
Золвязинский, Лазареваның еңбектерінде инновацияұғымы білім беру
жүйесінде жаңалықтарды жасап шығару, игеру, қолдану және тарату іс-әрекеті
деп сипаттайды. М.М. Поташник, А.С. доренсов жаңалық дегенді құрал
ретінде (яғни жаңа әдіс, жаңа технология ) ал, инновацияны осы тәсілдерді
меңгеру үрдісі деп санайды.
Қазақстан мемлекетінде инновация ұғымын тек сыңғы 4-5 жыл ішінде
ғана қолдана бастады. Инновация ұғымына Қазақстанда алғаш рет анықтаманы
Немеребай Нұрахметов енгізген болатын. Ол, инновация ұғымы – білім беру
мекемелерінің жаңалықтарды енгізу, қолдану, таратуға байланысты бір бөлек
қызметі деп, айтқан.
Инновациялық негізін құраушы ұғымдардың – инновация,
нововедение, новшество, новое, т.б, қазақша аудармаларын жасаған,
Ыбырай Алтынсарин атындағы білім проблемаларын ғылыми- зерттеу институты
әдіскері К. Құдайбергенова болып табылады. Өз еңбектерінде инновацияны -
нақты қойылған мақсатқа сай салынған жаңа нәтиже деп есептеп. Төмендегідей
аудармалар жасаған: Инновация - жаңарту, Нововедение - енген жаңалық,
Новое - жаңа, Новшество - жаңалық, Инновационный процесс - жаңарту
үрдісі.
Педагогикалық энциклопедияларда төмендегідей анықтамалар берілген:
инновация сөзі латын тілінен енген – новый, яғни аударғанда обновление –
жаңарту, новинка - жаңалық, изменение - өзгеріс деген мағына береді.
Инновация дегеніміз білім беру, тәрбиелеу жұмысына жаңалықты енгізу,
яғни жаңа әдіс – тәсілдерді, амалдарды, құралдарды, жаңа концепцияларды
жасап, оларды қолдану деп анықталған.
Жоғарыдағы мағлұматтарды бір жүйеге келтірсек, төмендегідей
қорытынды шығаруға болады:
Инновация ұғымын ғалымдар әртүрлі түсінеді екен.
1) жаңалық, жаңаны енгізу, жаңарту үрдісі;
2) өзгеріс;
3) құрал, әдіс;
Инновация ұғымын анықтайтын нақтылы анықтама әлі де жасалмаған.
Соңғы кезде білім берудің орталығында жаңа үрдіс – педагогикалық
инновация орын алып отыр. Инновация ұғымы ең бірінші ХІХ ғасырда
мәдениеттанушылардың зерттеулерінен пайда болды, яғни бір мәдениет
элементтерін, екінші ел мәдениетіне ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz