Ежелгі Греция өнері

1. Кіріспе
2. Ежелгі Герция өнері
3. Грециядағы сәулет өнері мен мүсін өнері
4. Грек храмдары микены мегаронынан туған
5. Грецияның ертедегі ордерлері
6. Қорытынды

Грек өнері мүлдем өзгеше үш мәдени ағымның құйылысынан туған:
Кіші Азияда өзінің өміршеңдік күшін, тегінде әлі де сақтаған, өзінің жеңіл тынысы ежелгі эллиндік барлық даму кезеңдерінде оның рухани талап-тілегіне жауап бере алған эгей мәдениеті
Жаулап алушылар Критте пайда болған көркемдік стильге солтүстік дарийлердің шапқншылығынан туған түзеу енгізугке, Криттің сәндік нақышының еркін қиялы мен тоқтаусыз серпінін қиқар, қатал және өктем, аса қарапайым геометриялық шараме бәсеңдетуге бейім дорий мәдениеті.
Осының алдында Критке әкелгені сияқты Элладағы Египет пен Мопотамияның көркем творчествосының үлгілерін пластикалық және бейнелеу өнері формаларының мүлтіксіз нақтылығын, өзінің тамаша бенйелеу өнері мен сәндік шеберлігін жеткізген шығыс өнері.
Грек халқы балалық шақты бастан өткізіп жатқан кезде өз елінің пейзажын, оған жердің кез келген түкпіріндегі барынша көп әдемілікті жинап алып, сол аяқпасы күн сәулесімен естен жіктердің арасындағы күрес нәтижесінде патшалық билікті бірте-бірте алмастырған текті аристократия жеңіледі. Сондықтан да грек айналадағы дүниеде өзін біркелкі сары құмдағы египеттіктей немесе кең-байтақ даланың жасылшөбін ғана көріп өскен скифтегі сезінбеген болар. Ол қайда көз салса да әлем бейне бір табиғи шекпен әдемілепи бөлінген сияқты әсер ететін. Сондықтан ол осы дүниеде еш қиналмастан, түсініксіз нәрсе туралы ойланбай-ақ бірден лайықты орнын тапты. Оған құдайлар сыйлаған нұрлы өлке қожасының орны ол. Таризшылар гомерлік және орта архаикалық дәуір деп атайтын кезеңдерден бізге тек қана геометриялық өрнекпен әшекейленген керамика жетті. Алғашқыда ол қарапайым сызықтар мен ыырғақты түрде құмыраның он бойына шырмай салынған шеңберлер түрінде кездсессе, ал кейінірек қарапайым геометриялық форма түрінде жасалған адам мен жануарлар бейнесі бар әр түрлі әуенде болып келеді. Мычсалы, мынау Дипеслондағы зиратқа қойылған кратер анда жерлеушілер щеруі мен ат үстіндей сайыс бейнелеген. Жоғарғы жағы үш бұрышты нәзік, сәл ойыс, біркелкі алмасып отыратын, адамды бейнелейтін вертикальдер. Грек өнерінің оған әлденеше өлшем, әлдене негіз орнықтырға дайындық сатысы ғана еді.

1. Можейка және әлемнің кереметі. Алматы, 1988ж.
2. Ривкин Б. «Өнердің ықшам тарихы» Алматы, 1988ж.