Ғаламдық проблемалар

1. Ғаламдық экологиялық проблемаларға жалпы сипаттама;


2. Әрбір маңызды проблемаларға қысқаша тоқталыс;


3. Ғаламдық экологиялық проблемаларды шешу жолдары;

Ғаламдық проблемалар - әлемді біртұтас қамтитын табиғи, табиғи-антропогендік құбылыстар. Осы құбылыстардың даму процесі жаhандану деп аталады. Қазіргі таңда Халықаралық деңгейде мынадай ғаламдық экологиялық проблемалар бар:
• ресурстар проблемасы ;
• өсімдіктер мен жануарлардың мыңдаған түрлері жойылып кетуі ;
• орман жамылғыларының жойылыуы ;
• уақыт өте келе пайдалы қазбалар қорының таусылуы ;
• дүниежүзілік мұхит табиғи организмдердің жойылуынан ғана емес, сонымен қатар, табиғи процесстердің регуляторы болудан қалуда ;
• көптеген жерлерде атмосфера ластанып, таза ауның сиреп бара жатуы ;
• космостық сәулеленуден қорғайтын озон қабатының жұқарауы ;
• табиғи ландшафттардың ластанып, жойылуы: Жерде бірде бір адам қолынсыз жасалған элементтерді көре алмау ;
Ғаламдық проблемаларды ерекше білім саласы – глобаластика зерттейді. Аталған ғаламдық проблемалар өзара тығыз байланысты және барлығы іс жүзінде жердегі экологиялық даму процесімен қамтылады. Әрбір ғаламдық проблеманы міндетті түрде шешу қажет, әйтпесе оның дамуы апатқа - өркениеттің жойылуына дейін апарып соғады. Ғаламдық проблемаларды шешу үшін ғаламдық, аймақтық,ұлттық бағдарламалар жасалады, бірақ оларға келісушілік және үйлестірушілік жетіспейді. Ғаламдық проблемаларды шешуге жұмсалатын шығындардың жартысына жуығын экологиялық проблемаларды шешу шығындары құрайды. Өйткені басқа проблемалардың ішінде ғаламдық экологиялық проблемаларды ең артықтау проблема дел санайды.
Ғаламдық экологиялық проблемалар – ғаламдық, аймақтық және ұлттық деңгейлерде айқындалған экологиялық проблемалар кешені. Зор геосаяси проблеманың эколоиялық қауіптілігінің мынадай көрністері бар: табиғи экожүйнің бүлінуі, озон қабатының жұқаруы, атмосфераның, Әлемдік мұхиттың ластануы, биологиялық әралуандылықтың азаюы және т.б. Олар тек БҰҰ-ның басқаруымен шешілуі мүмкін. Экологиялық проблемалардың ғаламдығы оны шешу үшін барлық елдердің жігерін жұмылдыру қажеттігін тудырып отыр; қарудың барлық түрлерін азайтпайэкологиялық дағдарыстан арылу мүмкін еместігі; биосфераның жалпыға ортақ ластануына қарай ядролық соғыс ғана емес, тіпті жай соғысты жүргізудің мәнсіздігі; қазіргі өркениеттің технологиялық құрылымын қайта құру, өмір негізі болатын табиғатпен өзара іс - әрекеттің жаңа сапалы әдістері мен құралдарын жасау; қоршаған ортаны қорғау проблемасы бойынша БҰҰ органдары жұмысының тиімділігін арттыру және оларға төтенше өкілнттік беру.

1. А.Т. Қуатбаев. Жалпы экология. Алматы,2008


2. Егемен Қазақстан газеті


3. Интернет www.google.kz