JavaScript- та бағдарламалау
КІРІСПЕ 3
ЖАЛПЫ БӨЛІМ 5
1.1 Программалау тілдерінің элементтеріне шолу 5
НЕГІЗГІ БӨЛІМ 7
2.1 Есептің жалпы қойылуы 7
2.2 Программа комплексінің сипатталуы 8
2.3 Комплекстің макро блок схемасы 12
2.4 Комплекстің идентификаторларының кестесі 13
2.5 Берілгендер тобының сипатталуы 20
2.6 Файлдарды жазудың құрылымы 21
2.7. Проблемалық программаның (процедураның) қойылымы 23
2.7.1 Проблемалық программаның сипатталуы (алгоритм) 23
2.7.2 Проблемалық программаның блок.схема(блок.схема) 23
3 ЖҰМЫСТЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛУЫ 24
3.1 Есепті шешудегі керекті техникалық жабдықтар комплексі 24
3.2 Программамен жұмыста қолданушыға берілген нұсқау 24
4 ҚОРЫТЫНДЫ 26
5 ҚОСЫМША (Программа листингі, блок.схема, программа) 28
6 МӘЛІМЕТТЕР АЛЫНҒАН КӨЗДЕР ТІЗІМІ 31
ЖАЛПЫ БӨЛІМ 5
1.1 Программалау тілдерінің элементтеріне шолу 5
НЕГІЗГІ БӨЛІМ 7
2.1 Есептің жалпы қойылуы 7
2.2 Программа комплексінің сипатталуы 8
2.3 Комплекстің макро блок схемасы 12
2.4 Комплекстің идентификаторларының кестесі 13
2.5 Берілгендер тобының сипатталуы 20
2.6 Файлдарды жазудың құрылымы 21
2.7. Проблемалық программаның (процедураның) қойылымы 23
2.7.1 Проблемалық программаның сипатталуы (алгоритм) 23
2.7.2 Проблемалық программаның блок.схема(блок.схема) 23
3 ЖҰМЫСТЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛУЫ 24
3.1 Есепті шешудегі керекті техникалық жабдықтар комплексі 24
3.2 Программамен жұмыста қолданушыға берілген нұсқау 24
4 ҚОРЫТЫНДЫ 26
5 ҚОСЫМША (Программа листингі, блок.схема, программа) 28
6 МӘЛІМЕТТЕР АЛЫНҒАН КӨЗДЕР ТІЗІМІ 31
Бүгінгі таңда әлеуметтік-экономикалық жағдайы ақпараттық технологияны өмірдің әрбір саласында жаппай пайдаланумен сипатталады. Студенттердің танымдық іс-әрекеттері күшейіп, өзіндік жұмыстарды тез орындау мүмкіндіктері артты. Қазіргі кезде мәліметтерді сақтау және өңдеу жұмыстарын соңғы жылдарда шыққан программалық өнімдер арқылы жылдам әрі тиімді ұйымдастыруға болады. Компьютерлiк оқыту жүйелерiнiң бiр формасы электрондық оқулық болып табылады. Электрондық оқулық - компьютерлiк педагогикалық проблемалық құрылғы, бiрiншi ретте жаңа ақпаратты алу үшiн, жеке және жекеленген оқытуда қолдану мен қажеттi бiлiмдi алу үшiн қолданылады.
Электрондық оқулық өз алдына мультимедиалық өнiмдi бiлдiредi, ол өз бетiмен бiлiм алу режимiнде және оқытушы бiлiм алушы үшiн қарапайым нұсқаушыдан кеңесшiге ауысатын режимде де студенттердi тиiмдi бiлiммен қамтамасыз етуi керек. Бұл айтылғандардан электрондық оқулық үздiксiз, әр қадам бойынша бiлiм беру режимiн қамтамасыз етуi керектiгi шығады.
Электрондық оқулықтың тиімділігі:
- Мұғалімнің ғылыми әдістемелік потенциалын дамытып, оның сабақ үстіндегі еңбегін жеңілдетеді;
- Әр пәннен өтетін емтихандарға дайындығын жеңілдетеді.
Сондықтан мен web бағдарламалау тілдерінің мүмкіндіктерін пайдалана отырып «Web бағдарламалау» пәнінен электронды оқулығын жасауды ойладым. Жасап шығарылған бағдарлама қолданушыға кез-келген уақытта HTML және CSS тілдерін толық қолдану жолдары мен бағдарламасын пайдалануға мүмкіндік береді.
Тақырыптың өзектілігі:Қазіргі жоғары оқу орнының даму болашағы қоғамның даму үрдісі мен үнемі өсіп отыратын ақпарат көлемінің әртүрлі тегімен анықталады. Оқушыларға және студенттерге білім беруде жаңа оқыту технологияларын қолдану, инновациялық бағытта жұмыс жасау, электронды оқулықпен жұмыс жасай білу заман талабына сай талап етілуде. Оқу процесінде компьютерді тиімді пайдалану және қолдану кейінгі жылдары айтарлықтай оң тәжірибе беріп отыр. Атап айтсақ, студенттің өз бетімен ізденісі, пәнге деген қызығушылығын арттырып, шығармашылығын дамытуға, оқу қызметінің мәдениетін қалыптастыруға, дербес жұмыстарын ұйымдастыруға ерекше қолайлы жағдай туғызып отыр.
Электрондық оқулық өз алдына мультимедиалық өнiмдi бiлдiредi, ол өз бетiмен бiлiм алу режимiнде және оқытушы бiлiм алушы үшiн қарапайым нұсқаушыдан кеңесшiге ауысатын режимде де студенттердi тиiмдi бiлiммен қамтамасыз етуi керек. Бұл айтылғандардан электрондық оқулық үздiксiз, әр қадам бойынша бiлiм беру режимiн қамтамасыз етуi керектiгi шығады.
Электрондық оқулықтың тиімділігі:
- Мұғалімнің ғылыми әдістемелік потенциалын дамытып, оның сабақ үстіндегі еңбегін жеңілдетеді;
- Әр пәннен өтетін емтихандарға дайындығын жеңілдетеді.
Сондықтан мен web бағдарламалау тілдерінің мүмкіндіктерін пайдалана отырып «Web бағдарламалау» пәнінен электронды оқулығын жасауды ойладым. Жасап шығарылған бағдарлама қолданушыға кез-келген уақытта HTML және CSS тілдерін толық қолдану жолдары мен бағдарламасын пайдалануға мүмкіндік береді.
Тақырыптың өзектілігі:Қазіргі жоғары оқу орнының даму болашағы қоғамның даму үрдісі мен үнемі өсіп отыратын ақпарат көлемінің әртүрлі тегімен анықталады. Оқушыларға және студенттерге білім беруде жаңа оқыту технологияларын қолдану, инновациялық бағытта жұмыс жасау, электронды оқулықпен жұмыс жасай білу заман талабына сай талап етілуде. Оқу процесінде компьютерді тиімді пайдалану және қолдану кейінгі жылдары айтарлықтай оң тәжірибе беріп отыр. Атап айтсақ, студенттің өз бетімен ізденісі, пәнге деген қызығушылығын арттырып, шығармашылығын дамытуға, оқу қызметінің мәдениетін қалыптастыруға, дербес жұмыстарын ұйымдастыруға ерекше қолайлы жағдай туғызып отыр.
1. Ганеев Р.М. Проектирование интерактивных WEB-приложений.М.:2001.
2. Косентино К. РНР. WEB-профессионалам: Пер. с англ.-К.: Издательская группа BHV, 2001.
3. Леонтьев Б. WEB-дизайн: Хитрости и тонкости:-М.:Познавательная книга плюс, МиК, 2001.
4. Николенко Д.В. Практические занятия по JavaScript.СПб.:2002.
5. Гультяев А.К., Машин В.А. Уроки WEB-мастера. СПб.:2002.
6. Рик Дарнелл, JavaScript- справочник. 2001.
7. Жумагалиев Б.И. Лабораторный практикум по интернет-технологиям.
8. Дузбаева Р.М. Основы создания HTML-документов. Уч. пособ. для студентов. –Алматы, КБТУ 2003. –82 с.
9. Нидерст Дж. Web-мастеринг для профессионалов. –СПб.:Питер, 2001. –576 с.
10. Информатика и образование, №8, 2000.Е. В. Давыдова
11. Симонович С., Евсеев Г., Алексеев А. Специальная информатика: Уч. пособ. -М.: АСТ-ПРЕСС: Инфорком-Пресс, 1998.-480с.
12. А. Гончаров. HTML в примерах. – СПб: "Питер", 1997.
13. Лэмонт Вуд. Web-графика. Справочник. – СПб: "Питер", 1998.
14. С. Бейн, Д. Грей. Как сделать красиво в Интернете. Перевод с англ. – СПб: "Символ-Плюс", 1998.
15. А.О. Коцюбинский, С.В. Грошев. Современный самоучитель работы в сети Интернет. М.: "Триумф", 1997.
16. Internet. Шаг за шагом. (на CD-ROM). – СПб: "Питер Мультимедиа", 1997.
17. Энциклопедия пользователя Internet. (на CD-ROM). – М.: "Демос", 2000.
18. Шапошников И.В. Самоучитель HTML 4. –СПб.: БХВ-Петербург, 2001. –288 с.
19. Пайк М. Internet в подлиннике. СПб.: BHV-Санкт-Петербург, 1996.
20. Ералиева М. Оқытудың қазіргі технологиялары 2006. - №5. 3-5 бет.
2. Косентино К. РНР. WEB-профессионалам: Пер. с англ.-К.: Издательская группа BHV, 2001.
3. Леонтьев Б. WEB-дизайн: Хитрости и тонкости:-М.:Познавательная книга плюс, МиК, 2001.
4. Николенко Д.В. Практические занятия по JavaScript.СПб.:2002.
5. Гультяев А.К., Машин В.А. Уроки WEB-мастера. СПб.:2002.
6. Рик Дарнелл, JavaScript- справочник. 2001.
7. Жумагалиев Б.И. Лабораторный практикум по интернет-технологиям.
8. Дузбаева Р.М. Основы создания HTML-документов. Уч. пособ. для студентов. –Алматы, КБТУ 2003. –82 с.
9. Нидерст Дж. Web-мастеринг для профессионалов. –СПб.:Питер, 2001. –576 с.
10. Информатика и образование, №8, 2000.Е. В. Давыдова
11. Симонович С., Евсеев Г., Алексеев А. Специальная информатика: Уч. пособ. -М.: АСТ-ПРЕСС: Инфорком-Пресс, 1998.-480с.
12. А. Гончаров. HTML в примерах. – СПб: "Питер", 1997.
13. Лэмонт Вуд. Web-графика. Справочник. – СПб: "Питер", 1998.
14. С. Бейн, Д. Грей. Как сделать красиво в Интернете. Перевод с англ. – СПб: "Символ-Плюс", 1998.
15. А.О. Коцюбинский, С.В. Грошев. Современный самоучитель работы в сети Интернет. М.: "Триумф", 1997.
16. Internet. Шаг за шагом. (на CD-ROM). – СПб: "Питер Мультимедиа", 1997.
17. Энциклопедия пользователя Internet. (на CD-ROM). – М.: "Демос", 2000.
18. Шапошников И.В. Самоучитель HTML 4. –СПб.: БХВ-Петербург, 2001. –288 с.
19. Пайк М. Internet в подлиннике. СПб.: BHV-Санкт-Петербург, 1996.
20. Ералиева М. Оқытудың қазіргі технологиялары 2006. - №5. 3-5 бет.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:
КІРІСПЕ
3
ЖАЛПЫ БӨЛІМ
5
1.1
Программалау тілдерінің элементтеріне шолу
5
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
7
2.1
Есептің жалпы қойылуы
7
2.2
Программа комплексінің сипатталуы
8
2.3
Комплекстің макро блок схемасы
12
2.4
Комплекстің идентификаторларының кестесі
13
2.5
Берілгендер тобының сипатталуы
20
2.6
Файлдарды жазудың құрылымы
21
2.7.
Проблемалық программаның (процедураның) қойылымы
23
2.7.1
Проблемалық программаның сипатталуы (алгоритм)
23
2.7.2
Проблемалық программаның блок-схема(блок-схема)
23
3 ЖҰМЫСТЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛУЫ
24
3.1
Есепті шешудегі керекті техникалық жабдықтар комплексі
24
3.2
Программамен жұмыста қолданушыға берілген нұсқау
24
4 ҚОРЫТЫНДЫ
26
5 ҚОСЫМША (Программа листингі, блок-схема, программа)
28
6 МӘЛІМЕТТЕР АЛЫНҒАН КӨЗДЕР ТІЗІМІ
31
КІРІСПЕ
Бүгінгі таңда әлеуметтік-экономикалық жағдайы ақпараттық технологияны өмірдің әрбір саласында жаппай пайдаланумен сипатталады. Студенттердің танымдық іс-әрекеттері күшейіп, өзіндік жұмыстарды тез орындау мүмкіндіктері артты. Қазіргі кезде мәліметтерді сақтау және өңдеу жұмыстарын соңғы жылдарда шыққан программалық өнімдер арқылы жылдам әрі тиімді ұйымдастыруға болады. Компьютерлiк оқыту жүйелерiнiң бiр формасы электрондық оқулық болып табылады. Электрондық оқулық - компьютерлiк педагогикалық проблемалық құрылғы, бiрiншi ретте жаңа ақпаратты алу үшiн, жеке және жекеленген оқытуда қолдану мен қажеттi бiлiмдi алу үшiн қолданылады.
Электрондық оқулық өз алдына мультимедиалық өнiмдi бiлдiредi, ол өз бетiмен бiлiм алу режимiнде және оқытушы бiлiм алушы үшiн қарапайым нұсқаушыдан кеңесшiге ауысатын режимде де студенттердi тиiмдi бiлiммен қамтамасыз етуi керек. Бұл айтылғандардан электрондық оқулық үздiксiз, әр қадам бойынша бiлiм беру режимiн қамтамасыз етуi керектiгi шығады.
Электрондық оқулықтың тиімділігі:
Мұғалімнің ғылыми әдістемелік потенциалын дамытып, оның сабақ үстіндегі еңбегін жеңілдетеді;
Әр пәннен өтетін емтихандарға дайындығын жеңілдетеді.
Сондықтан мен web бағдарламалау тілдерінің мүмкіндіктерін пайдалана отырып Web бағдарламалау пәнінен электронды оқулығын жасауды ойладым. Жасап шығарылған бағдарлама қолданушыға кез-келген уақытта HTML және CSS тілдерін толық қолдану жолдары мен бағдарламасын пайдалануға мүмкіндік береді.
Тақырыптың өзектілігі: Қазіргі жоғары оқу орнының даму болашағы қоғамның даму үрдісі мен үнемі өсіп отыратын ақпарат көлемінің әртүрлі тегімен анықталады. Оқушыларға және студенттерге білім беруде жаңа оқыту технологияларын қолдану, инновациялық бағытта жұмыс жасау, электронды оқулықпен жұмыс жасай білу заман талабына сай талап етілуде. Оқу процесінде компьютерді тиімді пайдалану және қолдану кейінгі жылдары айтарлықтай оң тәжірибе беріп отыр. Атап айтсақ, студенттің өз бетімен ізденісі, пәнге деген қызығушылығын арттырып, шығармашылығын дамытуға, оқу қызметінің мәдениетін қалыптастыруға, дербес жұмыстарын ұйымдастыруға ерекше қолайлы жағдай туғызып отыр. Осыған орай сабақ беру үрдісінде қазіргі күннің жаңа технологияларын, яғни электрондық ресурстардың мүмкіндіктерін пайдаланып, электронды оқулықты тиімді қолдану болып табылады. Сол себепті HTML және CSS тілдерін қолданып Web бағдарламалау пәнінен электронды оқулық дайындадым.
Тақырыптың мақсаты: Электрондық білім беру ресурстарын қолдана отырып, оқыту жүйесінде Web бағдарламалау пәнінен электронды оқулық дайындау және оқу курсында оны қолдану тиімділігін теориялық-практикалық тұрғыда негіздеу.
Тақырып мақсатына байланысты келесi міндеттер қойылды:
Оқу процесінде жаңа технологияларды қолдануға қойылатын талаптарды зерттей отырып, электронды оқулықты қолдану мәселерін қарастыру;
Электронды оқулыққа қойылатын талаптарды анықтау;
Арнайы оқулықтармен танысу.
Зерттеу объектісі: Web-бағдарламалау пәнінен html және css тарауына электрондық оқулық жасау
Зерттеу пәні: Алгоритмдеу және бағдарламалау пәні.
ЖАЛПЫ БӨЛІМ
2.1 Программалау тілінің элементтеріне шолу
JavaScript (ˈdʒɑːvɑːˌskrɪpt) -- объектіге бағытталған скрипттік (немесе сценарийлер) бағдарламалау тілі. ECMAScript тілінің диалекті болып табылады. ECMA-262 спецификациясының Conformance бөліміне сәйкес ECMAScript спецификациясының жүзеге асқан өнімі. 1992 жылы Nombas компаниясы Cmm (Си-минус-минус) тілінің өңдеуінен басталады. JavaScript - Бұл тіл де скрипттер тілі. Бұл тіл де көбінесе уеб саласында қолданылады. Бұл тілдің PHP тілінен айырмашылығы - бұл тіл серверде емес, клиенттің (қолданушының) компьютерінде жұмыс істей алады. Бұл кейбір нәрселерді серверге сұраныс (запрос) жібермей-ақ жасау керек болған кезде пайдалануға тиімді болып табылады. Мысалы: осы жауапты жазып отырғанда, төменгі жағынан жазып отырған нәрсең шығып отырады, міне осы процесс javascript тілімен іске асады.
Сонымен қатар осы сайттағы жауап жазатын өрістің жоғарысында жазуды қалың қылатын, жатай қылатын, сурет қоятын белгілер бар. Жазуды белгілеп B белгісін бассақ сол жазуымыз қалың болады. Міне, осы сияқты операциялар JavaScript тілінің көмегімен орындалады. Сонымен қатар қазіргі таңда кең етек алып жатқан Ajax технологиясы да осы Javascript тілінің көмегімен жазылады.
Web бағдарламалау тіліне түсінік. Web бағдарламалау - веб косымшаларды құруға бағытталған программалаудың бөлімі. Web бағдарламалау тілдері - веб технологиялармен жұмыс істеуге арналған тілдер. Web бағдарламалау тілдері негізінен екіге топқа бөліп қарастырамыз: клиенттік және серверлік.
Клиенттік бағдарламалау тілдері - қолданушы серверінде орындалады, әдетте оларды браузер орындайды. Бұл клиенттік тілдердің негізгі мәселесін тудырады, яғни бағдарламаның орындалу нәтижесі қолданушының браузеріне байланысты. Егер де қолданушы клиентік п бағдарламаларды орындауға тыйым салса,онда програмист қанша тырысса да, бағдарлама орындалмайды. Кейде әртүрлі браузерде бір скрипт әртүрлі орындалуы мүмкін. Басқа жағынан алғанда, егер де программист серверлік программаларды қолданатын болса, онда жұмысты оңтайландырады және жүктеме азаяды. Ең көп таралған клиенттік тілдер болып мыналал есептеледі: HTML, CSS, JavaScrit. Java, VBscript, Actionscriрt және т.б.
1-кесте. Әлемдегі ең кең таралған клиенттік тілдер
Клиенттік тілдері
Артықшылықтары
Кемшіліктері
HTML
Аз уақыт талап етуі, кодты құру қарапайымдылығы
Қауіпсіздігі нашар
CSS
Стиль мен кодтарды өзгерту оңай, браузерлерде тез ашылады
Кейбір браузерлерде жұмыс істемейді
VBScript
Синтасистер қарапайымдылығы, компонентер колдану жеңілдігі
Тек Windows опер. жүйелерінде жұмыс істейді
Java
Жылдамдығы тез, арзан, библиотекасы үлкен
ОЖ көп көлемді талап етеді
Javscript
ВЕб сервердің жұмысын жеңілдетеді, скпиртар библиотекасы үлкен,барлық браузерлерді қамтиды, арзан
JS көмегімен құрылған скриптар браузерлерде нащар индекстеледі
Серверлік тілдер - қолданушы белгілі бір бетке сұраныс жасағанда, шақырылған бет бірінші файл болып қолданушы жіберіледі. Ол файл мынадай кеңейтулері болады: HTML, PHP, ASP, ASPX, SSI, XML, DHTML, XHTML. Программаның жұмыс істеуі сайт орналасқан серверге толығымен тәуелді.
2-кесте. Әлемдегі ең кең таралған серверлік тілдер
Серверлік тілдер
Артықшылықтары
Кемшіліктері
ASP
Компоненеттерді қолдану жеңілдігі
Компоненттері аз, қымбат
XML
Икемділігі жоғары, оқылымдығы
Көлем үлкен
SSI
Жылдамдығы жоғары
Меңгеру қиындығы
PERL
Мәтінмен жұмыс істеуде зор мүмкіншіліктері
Жылдамдығы төмен,
библиотекасы аз
PHP
Тегін таратылады, барлық ОЖ қамтиды,көптеген мәліметтер қорымен, протоколдармен жұмыс істейді
Үлкен проекттарды құруда тиімсіз
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Есептің жалпы қойылуы
Интернеттің бар мәліметтерінің, яғни барлық Web-парактарының бір ортақ қасиеті-олардың барлығы да HTML тілінде жазылған HTML тілінде Web-парақтар жасау программалауға ұқсас болғанмен, ол қарапайым программалау тілі емес HTML - гипермәтінді белгілеу тілі. Ол кәдімгі мәтіндерді Web-парақтар түрінде бейнелеуге арналған ережелер жиынын анықтайды.
HTML тілі World Wide Web қызмет бабымен бірге дами отырып, Web парақтарының ең жақсы деген мүмкіндіктерін жүзеге асырып, оны кең пайдалану жолдарымен толықтырылып отырылды. Ол World Wide Web жүйесінің негізі бола отырып, оның өте кең тарауына себепші болды. World Wide Web сөзі қазақ тіліне кеңейтілген бүкіләлемдік өрмек болып аударылады. HTML тілінің мағынасы мен атқаратын қызметін оның атынан анықтауға болады
Гипермәтін - қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне арнаулы код, яғни екпінді элемент (anchor) орналасқан мәтін. Ол мәтін ішіне сурет, дыбыс енгізу, мәтінді безендіру, пішіндеу (форматтау) ісін орындайтын немесе осы күжаттың басқа бөлігіне сілтемесі бар алғашқы нүкте ретінде қарастырылатын белгіленген сөз. Сөзді ерекшелеп белгілеу дегеніміз- келесі көрсетілетін кұжат бөлігі калай бейнеленетінін анықтайтын айрықша кодты осы сөз ішіне енгізу. Гипермәтінді бейнелеу үшін броузер (browsers) деп аталатын арнайы көрсету программалары қолданылады. Гипермәтін экранда белгіленген қарапайым сөз ретінде тұрады, егер курсорды сол сөзге жеткізіп, тышқанды шертсек (ENTER пернесін бассақ), онда сонымен байланысты (ол сілтеп тұрған) басқа құжатты оқимыз. Ол құжаттар мәліметтер ішіндегі басқа парақтарда немесе Web жүйесіндегі басқа тораптарда орналасып, бейнежазба, сурет, жазылған дыбыс күйінде болуы мүмкін.
Сонымен, мәтіндерді осылай байланыстыра отырып белгілейтін мүмкіндікті беретін HTML miлі. Оның дұрыс нәтиже алуды қамтамасыз ететін өз заңдылықтары мен ережелері бар.
HTML тілінін атқаратын қызметі
Web парақтары экранда ықшам түрде безендіріліп көрсетілгенмен HTML тілі мәтін ісі пішімдеп көрсететін тілге жатпайды.Өйткені әрбір тұтынушы әртүрлі компьютерлер пайдаланады. Сол себептен ғана зауыттан шыккан бір компьютердің Windows жүйесін жұмыс істей алатын броузері бар болса екінші бір тұтынушы компьютері тек MS DOC жүйесінде жұмыс істейтін ескі броузерді пайдалануы мүмкін. Бұл екеуінің көрсету мүмкіндіктері әртүрлі болғандыктан, бір файл екеуіне екі түрлі болып көрсетіледі. Ал, үшін компьютердегі Web-парақтарынын мәтіндері зағиптарға арналған Брайль қаріптері аркылы берілсе, оның нәтижесі тіпті басқаша болады.
Құжаттарды әрбір тұтынушының әртүрлі құрылғыларында және әртүрлі броузер программалармен көретіндіктерін ескерсек, HTML тілін мәтіндерді пішімдеу (форматтау) тәсілдерін жазуға арналған тіл деп айтуға болмайды. Ол Интернеттегі мәтін бөліктерінің аткаратын кызметін анықтап, соларды әрбір түтынушыға бейімдеп жеткізе алатын құжат функционалды түрде белгілейтін тіл болып табылады. Мысалы, егер мәтін тақырыбын бейнелеу керек болса онда HTML коды оны такырып ретінде көрсетуге тырысады. Такырыптың белгілеу коды алынған соң, оны броузер-программа өз мүмкіндіпн пайдаланып, оны үлкейтіп ірі әріптермен жазуы ыктимал немесе экран жолдарының ортасына жылжытып қана көрсетуіне де болады. Ал егер бұл құжат мәтіні дыбыс синтезаторы аркылы берілетін болса, онда такырып қаттырақ шьғатын дауыс аркылы айтылып, одан сон аздап үзіліс жасалуы да мүмкін.
HTML тілінде мәтінді пішімдеу тәсілдерінің де бар екенін айтып кету керек, бірақ алғашқы тұрғыдан алғанда құжаттың мазмұны мен оны безендіріп көрсету жолдарының айырмашылығы сакталып отырады. Мысалы, тілдің соңғы HTML 4.0 нұсқасында мәтін пішімдеу командаларын пайдалану ұсынылмаған.
2.2 Программа комплексінің сипатталуы
Декоративтік жақтау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Керекті жақтауды жасау үшін оны қажетті түрде қандайда бір графикалық редакторда ұқсатып салу керек. Мысалы, 1 - суретте домалақ бұрыштары бар жақтау көрсетілген. Содан кейін 9 күлгін сары сызықтармен және номерлермен белгіленген суретті 9 бөлікке бөлеміз. Мысалы, бейнені ImageReady немесе соған ұқсас программаларда бөлуге болады.
1-сурет.
2-сурет.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Салынып біткен домалақ Элементтерге бөлінген
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жақтаулары бар тіктөрбұрыш
1-мысал. Декоративті жақтау құру
table width=400 border=0 cellspacing=0 cellpadding=0
tr
td height=13img src=1.gif width=12 height=13td
td background=2.gif height=13img src=1x1.gif height=13td
td height=13img src=3.gif width=14 height=13td
tr
tr
td background=4.gif width=12 td
td align=centerСодержимоеtd
td background=6.gif width=12 td
tr
tr
td height=13img src=7.gif width=12 height=13td
td background=8.gifimg src=1x1.gif height=13 width=1td
td height=13img src=9.gif width=14 height=13td
tr
table
Кестеде borden,cellspacing және cellspadding параметрлері нольге тең болуы керек, әйтпесе сызықтар өзара байланыспайды. IMG тектерінің көмегімен бұрыштарын қарапайым суреттер сияқты қоямыз, ал горизонтальді және вертикальді сызықтарды background параметрлері мен кесте ұяшықтары фонының көмегі арқылы беруге болады. Бұл біздің жақтауымыздың көлемін үлкейтеді және өлшемін мазмұнына байланысты өзгертеді. Сызықтар бір - біріне тақасып тұрып араларында бос сызық болмау үшін міндетті түрде ұяшықтар мен суреттердің өлшемдерін көрсету керек. Ұяшықтарда горизонтальді және вертикальді сызықтар фон болып орналасса, распорканы міндетті түрде орналастыру керек - бұл немесе бос сызық, әлде өлшемі 1 де 1 пиксель (мысалда файл 1 х 1 gif деп аталады) GIF форматындағы мөлдір сурет. Бұл Netscape - ні алдау үшін жасалады, өйткені ол бос ұяшықтың мазмұнын көрсетпейді. Келтірілген тәсіл әр түрлі рамкалардың түрін құруға көмектеседі.
Стильдердің қолданылу
Стильдің көмегімен рамканы әрбір блоктік тектерге қолдануға болады, мысалы, парагрфке (Р тек), Кесте мен тектерге DIV. Стильдер рамканы жеңіл және қолайлы етіп жасайды, Кестелерді қолданғанша 3 - суретте көрсетілгендей әр түрлі рамкаларды ұсынады.
3-сурет. Стиль арқылы жасалған рамкалардың түрі.
Бірінші орналасқан екі рамка - dottet және dashed тек қана жоғарғы Netscape және Internet Explorer браузерлары арқылы қолданылады. Жақтау border параметрі арқылы оның түрі, қалыңдығы және түсі беріледі. Кесте құру үшін бірнеше тәсіл қолданылып, оның ішінде үлкен бөлімді кесте құрамы қолданылады. Стильдер кестелер құрылымын толықтырып және жақтаулардың бірнеше түрін жәй құрал ретінде көрсетеді. Төменде әртүрлі сайттардың кеңінен тараған жақтауларды қабылдауы көрсетілген.
border кестесінің параметрлерін қолдану
Жақтау құрудың ең қарапайым тәсілі border кестесінің параметірін қолданумен және оған түс беретін bordercolor және жақтаулардың қалыңдығын анықтайды. Осындай бейнемен құрылған жақтау өзінше әртүрлі браузерлерде анықталады. (4 - сурет)
Internet Explorer
Netscape
Opera
4-сурет. Border параметірінің көмегімен жақтау алу.
Жақтаудың үш өлшемділігін Netscape имитирлейді, Opera браузері оның түсін өзгеріссіз қалдырады, ал Internet Explorer рамканы бүтін етеді. Браузерлар жақтауларды бірдей көрсетпеуі үшін, bgcolor және cellspacing Кестелар құрылымымен байланыстырып шығу тәсілін қолдануға болады. Bgcolor параметрі арқылы барлық Кесте жақтаудың түсімен сәйкес түске боялады. Ұяшықтың ішкі фонына түс беру керек, мысалы, ақ. Ұяшықтардың өлшемі кестелердің өлшемінен аз, осындай айырмашылықтардан көрінетін ішнара болады. Ұяшықтардың ара қашықтығы ұяшық өлшемін кіші өлшемге cellspacing Кестесінің параметірінен басқартады.
Жақтаулардың ерекшелігі.
Netscape және Internet Explorer браузерлері фреймдар арасындағы жақтауларды анықтау үшін түрлі қадамдар қолдануда. Netscape-дегі frameborder параметрі Yes немесе No мағынасын қабылдай алады, ол тек IE-де сандарды қолдануға болады. Фреймдер арасындағы қоршауны алып тастау үшін келесі кодты пайдалануға болады.
Фреймдар арасындағы жоқ жақтау
frameset cols=200,* frameborder=no frameborder=0
frame src=menu.html name=MENU noresize
frame src=content.html name=CONTENT
frameset
Мысалда frameborder параметрі браузер өзіне мағына таңдап алу үшін 2 рет қолданылады. Жалпы бір ғана мағына frameborder=0 параметрімен шектеуге болады. Netscape үшін мұндай жазу ереже бұзуға жатады, бірақ бұл жағдай тура қабылданады. Opera браузері өкінішке орай фреймдерді тек қоршаумен ғана шығарады. Егер қоршау ақырында керек болса, браузерде ол еш параметрлерді енгізбей-ақ келісім бойынша салынады. Сонымен қатар FRAMESET және FRAME тегтерінде қолданылатын bordercolor параметрінің көмегімен қоршауның түсін енгізуге болады. Түс өзінің атымен немесе он алтылық мағынасы бойынша көрсетіледі.
Жақтау түсінің өзгеруі
frameset cols=200,* bordercolor=navy
frame src=menu.html name=MENU noresize
frame src=content.html name=CONTENT
frameset
Мысалда қоршау Netscape неммесе Internet Explorer браузерлерінде түрі бойынша ерекшеленетін көк түсті болады.
Cascading Style Sheets(CSS) - каскадты кестелер стилі. Кестелер стилі - беттің дизайн детальдарының оның құрылымы мен мазмұнынан бөліп көрсету.
Классикалық түрде HTML құрылымы мен дизайны аралас болды: мәтіндік абзацтың жанында оның түсі, шрифт өлшемі, шрифт типі және т.б. Егер web- қосымшада шрифт өлшемі сияқты қарапайым параметрді өзгерту керек болса,онда барлық беттерге жазып шығу керек болады. CSS сипаттамасы бөлек бір файлда сақталатын барлық объекттерге стильді басқаруға көмектеседі. CSS
қолдана отырып стильдер сипаттамасы бар файлды түзету арқылы барлық беттерде шрифт өлшемін өзгертуге болады. Стильдер әр түрлі болған сайын дизайнды да жақсырақ өзгертуге болады. Ең бастысы серверде жатқан дайын HTML құжаттарды ауыстырмауға болады. Қолданушы браузері файлға стильдермен (сілтеме бойынша) жүгінеді де сәйкес қалыпты береді. CSS тарихы. 1996 ж. желтоқсанында W3C Консорциумымен стандарт ретінде қабылданған бірінші деңгейдегі CSS алға жылжыған үлкен қадам болды, себебі WEB-беттердің мазмұнын (мәтін, сурет және т.б..) оның пішімделуінен (макет және мәтін сипаттамасы, мысалы, шрифттар туралы ақпарат) айыруға көмектесті. Бұдан соң HTML тілі қайтадан функционалды- бағытталған болды (формаға бағытталған емес), бірақ қолданушыға бетті басқаруға кедергі келтірмеді. 1998 ж. мамырында жоғары деңгейде өңдеушіге WEB-беттерді басқаруды жүзеге асыратын CSS2 стандарты қабылданды. Бұл стандарт бірінші деңгейдегі CSS негізделген және құрамында WEB-беттердің объекттері мен элементтерін тура орналастыру, сонымен қатар арнайы бағдарламалық қамтамасыздандыруға WEB-беттердің мазмұнын оқуға мүмкіндік беретін жаңа функцияларды қосты. CSS құру мақсаты. CSS веб-беттерді құрушылармен түсі, шрифті, бөлек блогтардың орналасуы мен веб-беттердің сыртқы түрінің басқа аспектілерін көрсету үшін қолданылады. CSS өңдеудің мақсаты веб-беттердің логикалық құрылымының негізгі сипаттамасын осы веб-беттің сыртқы түрінің сипаттамасынан (CSS тілі көмегімен) бөлу болып табылады ( HTML немесе басқа да белгілеу тілдері көмегімен). Мұндай бөлу құжаттың рұқсатын ұлғайтуға, оның көрсетілуімен басқару мүмкіндігі, сонымен қатар мазмұн құрылымында қиыншылық пен қайталануды төмендетеді. Одан басқа CSS бір құжатты әр түрлі стильдер немес экрандық көрсету, баспа көрсетілімі, дауыспен оқу (арнайы дауыстық браузермен немесе экраннан оқу бағдарламасы) сияқты шығару әдістерінде, немесе Брайль шрифтін қолданатын
құрылғылармен шығару кезінде көрсетуге мүмкіндік береді.
2.3 Комплекстің макро блок схемасы
Басы
Басты бет
Соңы
HTML беті
CSS беті
Глоссарий
2.4 Комплекстің идентификаторларының кестесі
Мәні
Формат
Синтаксис
Беттің басы және соңы
HTMLHTML
HTML құжаттың тақырыбы мен денесі
HTML
Бет атының сипатталуы
HEADHEAD
HEAD TITLE элементі
HEAD
Бет атауы
TITLETITLE
TITLEсимволдар тізіміTITLE
Бет мазмұны
BODYBODY
BODYқұжат денесіBODY
Қазіргі ақпараттандыру жағдайында білім берудің міндеттерін табысты шешу дайын электрондық білім беру ресурстарын пайдаланып қана қоймай, өзіндік шығармашылығы мен төл әдістемесін жүзеге асыруға бағытталған электрондық оқулықтарды жасау және пайдалану болып табылады.
Электронды оқулық - өз бетiмен немесе оқытушының қатысуымен оқу курсын немесе оның бiр бөлiмiн компьютердiң көмегiмен меңгерудi қамтамасыз ететiн программалық - әдiстемелiк кешендi айтады.
Электронды оқулыққа қойылатын жалпы талаптар:
ЭО-тың объектісі ғылыми негізделген фактілер, тұжырымдар мен ережелердің, сонымен қатар берілген оқу курсында оқытылатын объектілердің, құбылыстар мен үрдістердің қатынастары мен қасиеттерінің жиынтығы болып табылатын сандық, мәтіндік, графикалық, аудио, видео және басқа оқыту ақпараты болуы керек.
ЭО оқу мақсаттарына тікелей сәйкес келмейтін, яғни, оқу курсының мазмұнына жатпайтын және пайдаланушының назарын өзіне аудартатын ақпаратты қамтымау керек.
ЭО-та интерфейс көрнекті, түсінікті, бірмәнді болуы мен қатар, пайдаланушы қате іс-әрекеттер жібермеуі үшін бүтін ЭО-тың және оның жеке бөліктерінің жұмыс істеу логикасын түсінуге көмектесетін түрде болу керек.
ЭО-та оқылатын объектiлер, үрдістер мен құбылыстардың құрылымын және параметрлерін беру және өзгерту үшін, сонымен қатар сыртқы әрекеттердi имитациялау үшiн, имитациалық компьютерлiк моделдер ыңғайлы құралдармен жабдықталу керек. Компьютерлік моделдермен өзара-әрекет мәселелері оның көмегімен шешілетін дидактикалық есептердің мазмұнынан оқушының көңілін бөлмей, оларды меңгеру үшін интеллектуалды ынтаны елеулі азайтатындай болуы керек.
ЭО жабық та, ашық та ортада қолданылу мүмкіндігіне ие болу керек. ЭОжабық ортада жылжымалы ақпаратты тасушыларда орналасуы және жеке алынған компьютерде немесе локалды компьютерлік желіде орындалушы программалар сияқты жұмыс істеу мүмкіндігіне ие болу керек. ЭО ашық ортада глобалды компьютерлік желілерде орналасады және жұмыс істеу үшін программа-браузерлерді қолданады.
ЭО қосымша программалық құралдарды талап етпейтін операциялық жүйенің, соның ішінде ашық кодты операциялық жүйелердің, нұсқасын ескере отырып автоматты түрде орнатуының мүмкіндігіне ие болу керек. Орнату комплектінде мемлекеттік немесе халықаралық стандарттарына сәйкес ЭО-тың тәуелсіз жұмысы үшін барлық қажет шрифтер, драйверлер және программалар пакеттері болуы керек.
ЭО қажетті өзгертулерді енгізуді оңайлату және сынақтан кейін программаның алғашқы кодын өзгертпей ЭО-тың мазмұнын жетілдіру мүмкіндіктері болуы керек, сонымен қатар оқу материалы мен статистикалық деректерге рұқсатсыз қолжетпек болдмауы керек.
Электрондық оқулықтың құрамына қойылатын талаптар:
ЭО-тың құрамына: титул, мазмұн, контент, утилиталар, көмекшi және құжаттама енгiзiлу керек.
Титулдa ЭО-тың шығу мәліметтері орналасады. Шығу мәліметтеріне қойылатын талаптар осы стандарттың сәйкес тарауында келтірілген.
Тақырыпнама ЭО-тың құрылымы мен барлық семантикалық оқу бірліктерінің атаулары көрсетілуі керек.
Контентте ЭО-тың мақсaттaры мен есептеріне қатысты, және бiлiмдi қорытынды бақылау өткізуге қажет, барлық оқу материалы берілуі керек. Оқу материалы ғылыми терминологияны пайдаланып түсінікті, дәл, толық және қарамақайшылықсыз жазылуы керек.
Утилиттер пайдаланушыларды тіркеу, статистикалық деректерді шығару, мазмұнды қарау, оқу траекториясын анықтау және сонымен оқыту, ағымдағы, аралық, белестік және қорытынды тестілеуді жүргізу үшін арналған.
Көмекшiде ЭО-тың жұмысын басқару бойынша ақпарат және ЭО-тың iске қосылу моментiнен бастап қолжетпек болу керек.
ЭО-тың функцияларына қойылатын талаптар:
ЭО-пен жұмыс жасау үшiн келесi функциялар жүзеге асырылу керек: пайдаланушыны тiркеу; деректердi қорғау; бағыттама; мазмұн қарауды ұйымдастыру; оқыту траекториясын анықтау; оқыту және бiлiм бақылау; тестiлеу; статистикалық есеп беру.
Пайдаланушыны тiркеу функциясы ЭО-та пайдаланушы туралы деректердi енгізу, өзгерту және жоюды қамтамасыз ету керек.
Деректердi қорғау функциясы ЭО-тың мазмұны мен тестілеу нәтижелерінің бүтiндiгiн сақтау керек, сондай-ақ, белгілі бір деректерге рұқсатты қолжетпек және басқа деректерге шектеулі қолжетпек жасау үшін пайдаланушыларды авторландыру керек.
Бағыттама функциясы ЭО-тың құрылымы бойынша қозғалу мүмкіндігін қамтамасыз ету керек.
Мазмұн қарауды ұйымдастыру функциясы тапсырмалар орындауды, сұрақтарға жауап беруді және білім бақылауды талап етпей, ЭО-тың мазмұнымен алдын ала танысу мүмкiндiгiн қамтамасыз ету керек.
Оқыту траекториясын анықтау функциясы міндетті оқытуды және бiлiм бақылауды өткізу үшін сабақтардың тізбегін қолмен, тестілік немесе толық таңдау негізінде құру мүмкiндiгін қамтамасыз ету керек.
Қолмен таңдау ЭО-тың мазмұнындағы модулдердің, блоктардың және сабақтардың нөмiрлерiн белгiлеу арқылы оқыту траекториясына қолмен енгізуге мүмкiндiк беру керек.
Тестілік таңдау ЭО-тағы оқу материалының барлық көлемi бойынша тестiлеу кезінде дұрыс жауаптың саны жеткiлiктi емес болған модулдер, блоктар мен сабақтарды оқыту траекториясына автоматты түрде енгізуге мүмкіндік беру керек.
Толық таңдау автоматты түрде ЭО-тың барлық модулдерін, блоктарын және сабақтарын оқыту траекториясына енгізуге мүмкіндік беру керек.
Оқыту ... жалғасы
3
ЖАЛПЫ БӨЛІМ
5
1.1
Программалау тілдерінің элементтеріне шолу
5
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
7
2.1
Есептің жалпы қойылуы
7
2.2
Программа комплексінің сипатталуы
8
2.3
Комплекстің макро блок схемасы
12
2.4
Комплекстің идентификаторларының кестесі
13
2.5
Берілгендер тобының сипатталуы
20
2.6
Файлдарды жазудың құрылымы
21
2.7.
Проблемалық программаның (процедураның) қойылымы
23
2.7.1
Проблемалық программаның сипатталуы (алгоритм)
23
2.7.2
Проблемалық программаның блок-схема(блок-схема)
23
3 ЖҰМЫСТЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛУЫ
24
3.1
Есепті шешудегі керекті техникалық жабдықтар комплексі
24
3.2
Программамен жұмыста қолданушыға берілген нұсқау
24
4 ҚОРЫТЫНДЫ
26
5 ҚОСЫМША (Программа листингі, блок-схема, программа)
28
6 МӘЛІМЕТТЕР АЛЫНҒАН КӨЗДЕР ТІЗІМІ
31
КІРІСПЕ
Бүгінгі таңда әлеуметтік-экономикалық жағдайы ақпараттық технологияны өмірдің әрбір саласында жаппай пайдаланумен сипатталады. Студенттердің танымдық іс-әрекеттері күшейіп, өзіндік жұмыстарды тез орындау мүмкіндіктері артты. Қазіргі кезде мәліметтерді сақтау және өңдеу жұмыстарын соңғы жылдарда шыққан программалық өнімдер арқылы жылдам әрі тиімді ұйымдастыруға болады. Компьютерлiк оқыту жүйелерiнiң бiр формасы электрондық оқулық болып табылады. Электрондық оқулық - компьютерлiк педагогикалық проблемалық құрылғы, бiрiншi ретте жаңа ақпаратты алу үшiн, жеке және жекеленген оқытуда қолдану мен қажеттi бiлiмдi алу үшiн қолданылады.
Электрондық оқулық өз алдына мультимедиалық өнiмдi бiлдiредi, ол өз бетiмен бiлiм алу режимiнде және оқытушы бiлiм алушы үшiн қарапайым нұсқаушыдан кеңесшiге ауысатын режимде де студенттердi тиiмдi бiлiммен қамтамасыз етуi керек. Бұл айтылғандардан электрондық оқулық үздiксiз, әр қадам бойынша бiлiм беру режимiн қамтамасыз етуi керектiгi шығады.
Электрондық оқулықтың тиімділігі:
Мұғалімнің ғылыми әдістемелік потенциалын дамытып, оның сабақ үстіндегі еңбегін жеңілдетеді;
Әр пәннен өтетін емтихандарға дайындығын жеңілдетеді.
Сондықтан мен web бағдарламалау тілдерінің мүмкіндіктерін пайдалана отырып Web бағдарламалау пәнінен электронды оқулығын жасауды ойладым. Жасап шығарылған бағдарлама қолданушыға кез-келген уақытта HTML және CSS тілдерін толық қолдану жолдары мен бағдарламасын пайдалануға мүмкіндік береді.
Тақырыптың өзектілігі: Қазіргі жоғары оқу орнының даму болашағы қоғамның даму үрдісі мен үнемі өсіп отыратын ақпарат көлемінің әртүрлі тегімен анықталады. Оқушыларға және студенттерге білім беруде жаңа оқыту технологияларын қолдану, инновациялық бағытта жұмыс жасау, электронды оқулықпен жұмыс жасай білу заман талабына сай талап етілуде. Оқу процесінде компьютерді тиімді пайдалану және қолдану кейінгі жылдары айтарлықтай оң тәжірибе беріп отыр. Атап айтсақ, студенттің өз бетімен ізденісі, пәнге деген қызығушылығын арттырып, шығармашылығын дамытуға, оқу қызметінің мәдениетін қалыптастыруға, дербес жұмыстарын ұйымдастыруға ерекше қолайлы жағдай туғызып отыр. Осыған орай сабақ беру үрдісінде қазіргі күннің жаңа технологияларын, яғни электрондық ресурстардың мүмкіндіктерін пайдаланып, электронды оқулықты тиімді қолдану болып табылады. Сол себепті HTML және CSS тілдерін қолданып Web бағдарламалау пәнінен электронды оқулық дайындадым.
Тақырыптың мақсаты: Электрондық білім беру ресурстарын қолдана отырып, оқыту жүйесінде Web бағдарламалау пәнінен электронды оқулық дайындау және оқу курсында оны қолдану тиімділігін теориялық-практикалық тұрғыда негіздеу.
Тақырып мақсатына байланысты келесi міндеттер қойылды:
Оқу процесінде жаңа технологияларды қолдануға қойылатын талаптарды зерттей отырып, электронды оқулықты қолдану мәселерін қарастыру;
Электронды оқулыққа қойылатын талаптарды анықтау;
Арнайы оқулықтармен танысу.
Зерттеу объектісі: Web-бағдарламалау пәнінен html және css тарауына электрондық оқулық жасау
Зерттеу пәні: Алгоритмдеу және бағдарламалау пәні.
ЖАЛПЫ БӨЛІМ
2.1 Программалау тілінің элементтеріне шолу
JavaScript (ˈdʒɑːvɑːˌskrɪpt) -- объектіге бағытталған скрипттік (немесе сценарийлер) бағдарламалау тілі. ECMAScript тілінің диалекті болып табылады. ECMA-262 спецификациясының Conformance бөліміне сәйкес ECMAScript спецификациясының жүзеге асқан өнімі. 1992 жылы Nombas компаниясы Cmm (Си-минус-минус) тілінің өңдеуінен басталады. JavaScript - Бұл тіл де скрипттер тілі. Бұл тіл де көбінесе уеб саласында қолданылады. Бұл тілдің PHP тілінен айырмашылығы - бұл тіл серверде емес, клиенттің (қолданушының) компьютерінде жұмыс істей алады. Бұл кейбір нәрселерді серверге сұраныс (запрос) жібермей-ақ жасау керек болған кезде пайдалануға тиімді болып табылады. Мысалы: осы жауапты жазып отырғанда, төменгі жағынан жазып отырған нәрсең шығып отырады, міне осы процесс javascript тілімен іске асады.
Сонымен қатар осы сайттағы жауап жазатын өрістің жоғарысында жазуды қалың қылатын, жатай қылатын, сурет қоятын белгілер бар. Жазуды белгілеп B белгісін бассақ сол жазуымыз қалың болады. Міне, осы сияқты операциялар JavaScript тілінің көмегімен орындалады. Сонымен қатар қазіргі таңда кең етек алып жатқан Ajax технологиясы да осы Javascript тілінің көмегімен жазылады.
Web бағдарламалау тіліне түсінік. Web бағдарламалау - веб косымшаларды құруға бағытталған программалаудың бөлімі. Web бағдарламалау тілдері - веб технологиялармен жұмыс істеуге арналған тілдер. Web бағдарламалау тілдері негізінен екіге топқа бөліп қарастырамыз: клиенттік және серверлік.
Клиенттік бағдарламалау тілдері - қолданушы серверінде орындалады, әдетте оларды браузер орындайды. Бұл клиенттік тілдердің негізгі мәселесін тудырады, яғни бағдарламаның орындалу нәтижесі қолданушының браузеріне байланысты. Егер де қолданушы клиентік п бағдарламаларды орындауға тыйым салса,онда програмист қанша тырысса да, бағдарлама орындалмайды. Кейде әртүрлі браузерде бір скрипт әртүрлі орындалуы мүмкін. Басқа жағынан алғанда, егер де программист серверлік программаларды қолданатын болса, онда жұмысты оңтайландырады және жүктеме азаяды. Ең көп таралған клиенттік тілдер болып мыналал есептеледі: HTML, CSS, JavaScrit. Java, VBscript, Actionscriрt және т.б.
1-кесте. Әлемдегі ең кең таралған клиенттік тілдер
Клиенттік тілдері
Артықшылықтары
Кемшіліктері
HTML
Аз уақыт талап етуі, кодты құру қарапайымдылығы
Қауіпсіздігі нашар
CSS
Стиль мен кодтарды өзгерту оңай, браузерлерде тез ашылады
Кейбір браузерлерде жұмыс істемейді
VBScript
Синтасистер қарапайымдылығы, компонентер колдану жеңілдігі
Тек Windows опер. жүйелерінде жұмыс істейді
Java
Жылдамдығы тез, арзан, библиотекасы үлкен
ОЖ көп көлемді талап етеді
Javscript
ВЕб сервердің жұмысын жеңілдетеді, скпиртар библиотекасы үлкен,барлық браузерлерді қамтиды, арзан
JS көмегімен құрылған скриптар браузерлерде нащар индекстеледі
Серверлік тілдер - қолданушы белгілі бір бетке сұраныс жасағанда, шақырылған бет бірінші файл болып қолданушы жіберіледі. Ол файл мынадай кеңейтулері болады: HTML, PHP, ASP, ASPX, SSI, XML, DHTML, XHTML. Программаның жұмыс істеуі сайт орналасқан серверге толығымен тәуелді.
2-кесте. Әлемдегі ең кең таралған серверлік тілдер
Серверлік тілдер
Артықшылықтары
Кемшіліктері
ASP
Компоненеттерді қолдану жеңілдігі
Компоненттері аз, қымбат
XML
Икемділігі жоғары, оқылымдығы
Көлем үлкен
SSI
Жылдамдығы жоғары
Меңгеру қиындығы
PERL
Мәтінмен жұмыс істеуде зор мүмкіншіліктері
Жылдамдығы төмен,
библиотекасы аз
PHP
Тегін таратылады, барлық ОЖ қамтиды,көптеген мәліметтер қорымен, протоколдармен жұмыс істейді
Үлкен проекттарды құруда тиімсіз
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Есептің жалпы қойылуы
Интернеттің бар мәліметтерінің, яғни барлық Web-парактарының бір ортақ қасиеті-олардың барлығы да HTML тілінде жазылған HTML тілінде Web-парақтар жасау программалауға ұқсас болғанмен, ол қарапайым программалау тілі емес HTML - гипермәтінді белгілеу тілі. Ол кәдімгі мәтіндерді Web-парақтар түрінде бейнелеуге арналған ережелер жиынын анықтайды.
HTML тілі World Wide Web қызмет бабымен бірге дами отырып, Web парақтарының ең жақсы деген мүмкіндіктерін жүзеге асырып, оны кең пайдалану жолдарымен толықтырылып отырылды. Ол World Wide Web жүйесінің негізі бола отырып, оның өте кең тарауына себепші болды. World Wide Web сөзі қазақ тіліне кеңейтілген бүкіләлемдік өрмек болып аударылады. HTML тілінің мағынасы мен атқаратын қызметін оның атынан анықтауға болады
Гипермәтін - қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне арнаулы код, яғни екпінді элемент (anchor) орналасқан мәтін. Ол мәтін ішіне сурет, дыбыс енгізу, мәтінді безендіру, пішіндеу (форматтау) ісін орындайтын немесе осы күжаттың басқа бөлігіне сілтемесі бар алғашқы нүкте ретінде қарастырылатын белгіленген сөз. Сөзді ерекшелеп белгілеу дегеніміз- келесі көрсетілетін кұжат бөлігі калай бейнеленетінін анықтайтын айрықша кодты осы сөз ішіне енгізу. Гипермәтінді бейнелеу үшін броузер (browsers) деп аталатын арнайы көрсету программалары қолданылады. Гипермәтін экранда белгіленген қарапайым сөз ретінде тұрады, егер курсорды сол сөзге жеткізіп, тышқанды шертсек (ENTER пернесін бассақ), онда сонымен байланысты (ол сілтеп тұрған) басқа құжатты оқимыз. Ол құжаттар мәліметтер ішіндегі басқа парақтарда немесе Web жүйесіндегі басқа тораптарда орналасып, бейнежазба, сурет, жазылған дыбыс күйінде болуы мүмкін.
Сонымен, мәтіндерді осылай байланыстыра отырып белгілейтін мүмкіндікті беретін HTML miлі. Оның дұрыс нәтиже алуды қамтамасыз ететін өз заңдылықтары мен ережелері бар.
HTML тілінін атқаратын қызметі
Web парақтары экранда ықшам түрде безендіріліп көрсетілгенмен HTML тілі мәтін ісі пішімдеп көрсететін тілге жатпайды.Өйткені әрбір тұтынушы әртүрлі компьютерлер пайдаланады. Сол себептен ғана зауыттан шыккан бір компьютердің Windows жүйесін жұмыс істей алатын броузері бар болса екінші бір тұтынушы компьютері тек MS DOC жүйесінде жұмыс істейтін ескі броузерді пайдалануы мүмкін. Бұл екеуінің көрсету мүмкіндіктері әртүрлі болғандыктан, бір файл екеуіне екі түрлі болып көрсетіледі. Ал, үшін компьютердегі Web-парақтарынын мәтіндері зағиптарға арналған Брайль қаріптері аркылы берілсе, оның нәтижесі тіпті басқаша болады.
Құжаттарды әрбір тұтынушының әртүрлі құрылғыларында және әртүрлі броузер программалармен көретіндіктерін ескерсек, HTML тілін мәтіндерді пішімдеу (форматтау) тәсілдерін жазуға арналған тіл деп айтуға болмайды. Ол Интернеттегі мәтін бөліктерінің аткаратын кызметін анықтап, соларды әрбір түтынушыға бейімдеп жеткізе алатын құжат функционалды түрде белгілейтін тіл болып табылады. Мысалы, егер мәтін тақырыбын бейнелеу керек болса онда HTML коды оны такырып ретінде көрсетуге тырысады. Такырыптың белгілеу коды алынған соң, оны броузер-программа өз мүмкіндіпн пайдаланып, оны үлкейтіп ірі әріптермен жазуы ыктимал немесе экран жолдарының ортасына жылжытып қана көрсетуіне де болады. Ал егер бұл құжат мәтіні дыбыс синтезаторы аркылы берілетін болса, онда такырып қаттырақ шьғатын дауыс аркылы айтылып, одан сон аздап үзіліс жасалуы да мүмкін.
HTML тілінде мәтінді пішімдеу тәсілдерінің де бар екенін айтып кету керек, бірақ алғашқы тұрғыдан алғанда құжаттың мазмұны мен оны безендіріп көрсету жолдарының айырмашылығы сакталып отырады. Мысалы, тілдің соңғы HTML 4.0 нұсқасында мәтін пішімдеу командаларын пайдалану ұсынылмаған.
2.2 Программа комплексінің сипатталуы
Декоративтік жақтау.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Керекті жақтауды жасау үшін оны қажетті түрде қандайда бір графикалық редакторда ұқсатып салу керек. Мысалы, 1 - суретте домалақ бұрыштары бар жақтау көрсетілген. Содан кейін 9 күлгін сары сызықтармен және номерлермен белгіленген суретті 9 бөлікке бөлеміз. Мысалы, бейнені ImageReady немесе соған ұқсас программаларда бөлуге болады.
1-сурет.
2-сурет.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Салынып біткен домалақ Элементтерге бөлінген
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
жақтаулары бар тіктөрбұрыш
1-мысал. Декоративті жақтау құру
table width=400 border=0 cellspacing=0 cellpadding=0
tr
td height=13img src=1.gif width=12 height=13td
td background=2.gif height=13img src=1x1.gif height=13td
td height=13img src=3.gif width=14 height=13td
tr
tr
td background=4.gif width=12 td
td align=centerСодержимоеtd
td background=6.gif width=12 td
tr
tr
td height=13img src=7.gif width=12 height=13td
td background=8.gifimg src=1x1.gif height=13 width=1td
td height=13img src=9.gif width=14 height=13td
tr
table
Кестеде borden,cellspacing және cellspadding параметрлері нольге тең болуы керек, әйтпесе сызықтар өзара байланыспайды. IMG тектерінің көмегімен бұрыштарын қарапайым суреттер сияқты қоямыз, ал горизонтальді және вертикальді сызықтарды background параметрлері мен кесте ұяшықтары фонының көмегі арқылы беруге болады. Бұл біздің жақтауымыздың көлемін үлкейтеді және өлшемін мазмұнына байланысты өзгертеді. Сызықтар бір - біріне тақасып тұрып араларында бос сызық болмау үшін міндетті түрде ұяшықтар мен суреттердің өлшемдерін көрсету керек. Ұяшықтарда горизонтальді және вертикальді сызықтар фон болып орналасса, распорканы міндетті түрде орналастыру керек - бұл немесе бос сызық, әлде өлшемі 1 де 1 пиксель (мысалда файл 1 х 1 gif деп аталады) GIF форматындағы мөлдір сурет. Бұл Netscape - ні алдау үшін жасалады, өйткені ол бос ұяшықтың мазмұнын көрсетпейді. Келтірілген тәсіл әр түрлі рамкалардың түрін құруға көмектеседі.
Стильдердің қолданылу
Стильдің көмегімен рамканы әрбір блоктік тектерге қолдануға болады, мысалы, парагрфке (Р тек), Кесте мен тектерге DIV. Стильдер рамканы жеңіл және қолайлы етіп жасайды, Кестелерді қолданғанша 3 - суретте көрсетілгендей әр түрлі рамкаларды ұсынады.
3-сурет. Стиль арқылы жасалған рамкалардың түрі.
Бірінші орналасқан екі рамка - dottet және dashed тек қана жоғарғы Netscape және Internet Explorer браузерлары арқылы қолданылады. Жақтау border параметрі арқылы оның түрі, қалыңдығы және түсі беріледі. Кесте құру үшін бірнеше тәсіл қолданылып, оның ішінде үлкен бөлімді кесте құрамы қолданылады. Стильдер кестелер құрылымын толықтырып және жақтаулардың бірнеше түрін жәй құрал ретінде көрсетеді. Төменде әртүрлі сайттардың кеңінен тараған жақтауларды қабылдауы көрсетілген.
border кестесінің параметрлерін қолдану
Жақтау құрудың ең қарапайым тәсілі border кестесінің параметірін қолданумен және оған түс беретін bordercolor және жақтаулардың қалыңдығын анықтайды. Осындай бейнемен құрылған жақтау өзінше әртүрлі браузерлерде анықталады. (4 - сурет)
Internet Explorer
Netscape
Opera
4-сурет. Border параметірінің көмегімен жақтау алу.
Жақтаудың үш өлшемділігін Netscape имитирлейді, Opera браузері оның түсін өзгеріссіз қалдырады, ал Internet Explorer рамканы бүтін етеді. Браузерлар жақтауларды бірдей көрсетпеуі үшін, bgcolor және cellspacing Кестелар құрылымымен байланыстырып шығу тәсілін қолдануға болады. Bgcolor параметрі арқылы барлық Кесте жақтаудың түсімен сәйкес түске боялады. Ұяшықтың ішкі фонына түс беру керек, мысалы, ақ. Ұяшықтардың өлшемі кестелердің өлшемінен аз, осындай айырмашылықтардан көрінетін ішнара болады. Ұяшықтардың ара қашықтығы ұяшық өлшемін кіші өлшемге cellspacing Кестесінің параметірінен басқартады.
Жақтаулардың ерекшелігі.
Netscape және Internet Explorer браузерлері фреймдар арасындағы жақтауларды анықтау үшін түрлі қадамдар қолдануда. Netscape-дегі frameborder параметрі Yes немесе No мағынасын қабылдай алады, ол тек IE-де сандарды қолдануға болады. Фреймдер арасындағы қоршауны алып тастау үшін келесі кодты пайдалануға болады.
Фреймдар арасындағы жоқ жақтау
frameset cols=200,* frameborder=no frameborder=0
frame src=menu.html name=MENU noresize
frame src=content.html name=CONTENT
frameset
Мысалда frameborder параметрі браузер өзіне мағына таңдап алу үшін 2 рет қолданылады. Жалпы бір ғана мағына frameborder=0 параметрімен шектеуге болады. Netscape үшін мұндай жазу ереже бұзуға жатады, бірақ бұл жағдай тура қабылданады. Opera браузері өкінішке орай фреймдерді тек қоршаумен ғана шығарады. Егер қоршау ақырында керек болса, браузерде ол еш параметрлерді енгізбей-ақ келісім бойынша салынады. Сонымен қатар FRAMESET және FRAME тегтерінде қолданылатын bordercolor параметрінің көмегімен қоршауның түсін енгізуге болады. Түс өзінің атымен немесе он алтылық мағынасы бойынша көрсетіледі.
Жақтау түсінің өзгеруі
frameset cols=200,* bordercolor=navy
frame src=menu.html name=MENU noresize
frame src=content.html name=CONTENT
frameset
Мысалда қоршау Netscape неммесе Internet Explorer браузерлерінде түрі бойынша ерекшеленетін көк түсті болады.
Cascading Style Sheets(CSS) - каскадты кестелер стилі. Кестелер стилі - беттің дизайн детальдарының оның құрылымы мен мазмұнынан бөліп көрсету.
Классикалық түрде HTML құрылымы мен дизайны аралас болды: мәтіндік абзацтың жанында оның түсі, шрифт өлшемі, шрифт типі және т.б. Егер web- қосымшада шрифт өлшемі сияқты қарапайым параметрді өзгерту керек болса,онда барлық беттерге жазып шығу керек болады. CSS сипаттамасы бөлек бір файлда сақталатын барлық объекттерге стильді басқаруға көмектеседі. CSS
қолдана отырып стильдер сипаттамасы бар файлды түзету арқылы барлық беттерде шрифт өлшемін өзгертуге болады. Стильдер әр түрлі болған сайын дизайнды да жақсырақ өзгертуге болады. Ең бастысы серверде жатқан дайын HTML құжаттарды ауыстырмауға болады. Қолданушы браузері файлға стильдермен (сілтеме бойынша) жүгінеді де сәйкес қалыпты береді. CSS тарихы. 1996 ж. желтоқсанында W3C Консорциумымен стандарт ретінде қабылданған бірінші деңгейдегі CSS алға жылжыған үлкен қадам болды, себебі WEB-беттердің мазмұнын (мәтін, сурет және т.б..) оның пішімделуінен (макет және мәтін сипаттамасы, мысалы, шрифттар туралы ақпарат) айыруға көмектесті. Бұдан соң HTML тілі қайтадан функционалды- бағытталған болды (формаға бағытталған емес), бірақ қолданушыға бетті басқаруға кедергі келтірмеді. 1998 ж. мамырында жоғары деңгейде өңдеушіге WEB-беттерді басқаруды жүзеге асыратын CSS2 стандарты қабылданды. Бұл стандарт бірінші деңгейдегі CSS негізделген және құрамында WEB-беттердің объекттері мен элементтерін тура орналастыру, сонымен қатар арнайы бағдарламалық қамтамасыздандыруға WEB-беттердің мазмұнын оқуға мүмкіндік беретін жаңа функцияларды қосты. CSS құру мақсаты. CSS веб-беттерді құрушылармен түсі, шрифті, бөлек блогтардың орналасуы мен веб-беттердің сыртқы түрінің басқа аспектілерін көрсету үшін қолданылады. CSS өңдеудің мақсаты веб-беттердің логикалық құрылымының негізгі сипаттамасын осы веб-беттің сыртқы түрінің сипаттамасынан (CSS тілі көмегімен) бөлу болып табылады ( HTML немесе басқа да белгілеу тілдері көмегімен). Мұндай бөлу құжаттың рұқсатын ұлғайтуға, оның көрсетілуімен басқару мүмкіндігі, сонымен қатар мазмұн құрылымында қиыншылық пен қайталануды төмендетеді. Одан басқа CSS бір құжатты әр түрлі стильдер немес экрандық көрсету, баспа көрсетілімі, дауыспен оқу (арнайы дауыстық браузермен немесе экраннан оқу бағдарламасы) сияқты шығару әдістерінде, немесе Брайль шрифтін қолданатын
құрылғылармен шығару кезінде көрсетуге мүмкіндік береді.
2.3 Комплекстің макро блок схемасы
Басы
Басты бет
Соңы
HTML беті
CSS беті
Глоссарий
2.4 Комплекстің идентификаторларының кестесі
Мәні
Формат
Синтаксис
Беттің басы және соңы
HTMLHTML
HTML құжаттың тақырыбы мен денесі
HTML
Бет атының сипатталуы
HEADHEAD
HEAD TITLE элементі
HEAD
Бет атауы
TITLETITLE
TITLEсимволдар тізіміTITLE
Бет мазмұны
BODYBODY
BODYқұжат денесіBODY
Қазіргі ақпараттандыру жағдайында білім берудің міндеттерін табысты шешу дайын электрондық білім беру ресурстарын пайдаланып қана қоймай, өзіндік шығармашылығы мен төл әдістемесін жүзеге асыруға бағытталған электрондық оқулықтарды жасау және пайдалану болып табылады.
Электронды оқулық - өз бетiмен немесе оқытушының қатысуымен оқу курсын немесе оның бiр бөлiмiн компьютердiң көмегiмен меңгерудi қамтамасыз ететiн программалық - әдiстемелiк кешендi айтады.
Электронды оқулыққа қойылатын жалпы талаптар:
ЭО-тың объектісі ғылыми негізделген фактілер, тұжырымдар мен ережелердің, сонымен қатар берілген оқу курсында оқытылатын объектілердің, құбылыстар мен үрдістердің қатынастары мен қасиеттерінің жиынтығы болып табылатын сандық, мәтіндік, графикалық, аудио, видео және басқа оқыту ақпараты болуы керек.
ЭО оқу мақсаттарына тікелей сәйкес келмейтін, яғни, оқу курсының мазмұнына жатпайтын және пайдаланушының назарын өзіне аудартатын ақпаратты қамтымау керек.
ЭО-та интерфейс көрнекті, түсінікті, бірмәнді болуы мен қатар, пайдаланушы қате іс-әрекеттер жібермеуі үшін бүтін ЭО-тың және оның жеке бөліктерінің жұмыс істеу логикасын түсінуге көмектесетін түрде болу керек.
ЭО-та оқылатын объектiлер, үрдістер мен құбылыстардың құрылымын және параметрлерін беру және өзгерту үшін, сонымен қатар сыртқы әрекеттердi имитациялау үшiн, имитациалық компьютерлiк моделдер ыңғайлы құралдармен жабдықталу керек. Компьютерлік моделдермен өзара-әрекет мәселелері оның көмегімен шешілетін дидактикалық есептердің мазмұнынан оқушының көңілін бөлмей, оларды меңгеру үшін интеллектуалды ынтаны елеулі азайтатындай болуы керек.
ЭО жабық та, ашық та ортада қолданылу мүмкіндігіне ие болу керек. ЭОжабық ортада жылжымалы ақпаратты тасушыларда орналасуы және жеке алынған компьютерде немесе локалды компьютерлік желіде орындалушы программалар сияқты жұмыс істеу мүмкіндігіне ие болу керек. ЭО ашық ортада глобалды компьютерлік желілерде орналасады және жұмыс істеу үшін программа-браузерлерді қолданады.
ЭО қосымша программалық құралдарды талап етпейтін операциялық жүйенің, соның ішінде ашық кодты операциялық жүйелердің, нұсқасын ескере отырып автоматты түрде орнатуының мүмкіндігіне ие болу керек. Орнату комплектінде мемлекеттік немесе халықаралық стандарттарына сәйкес ЭО-тың тәуелсіз жұмысы үшін барлық қажет шрифтер, драйверлер және программалар пакеттері болуы керек.
ЭО қажетті өзгертулерді енгізуді оңайлату және сынақтан кейін программаның алғашқы кодын өзгертпей ЭО-тың мазмұнын жетілдіру мүмкіндіктері болуы керек, сонымен қатар оқу материалы мен статистикалық деректерге рұқсатсыз қолжетпек болдмауы керек.
Электрондық оқулықтың құрамына қойылатын талаптар:
ЭО-тың құрамына: титул, мазмұн, контент, утилиталар, көмекшi және құжаттама енгiзiлу керек.
Титулдa ЭО-тың шығу мәліметтері орналасады. Шығу мәліметтеріне қойылатын талаптар осы стандарттың сәйкес тарауында келтірілген.
Тақырыпнама ЭО-тың құрылымы мен барлық семантикалық оқу бірліктерінің атаулары көрсетілуі керек.
Контентте ЭО-тың мақсaттaры мен есептеріне қатысты, және бiлiмдi қорытынды бақылау өткізуге қажет, барлық оқу материалы берілуі керек. Оқу материалы ғылыми терминологияны пайдаланып түсінікті, дәл, толық және қарамақайшылықсыз жазылуы керек.
Утилиттер пайдаланушыларды тіркеу, статистикалық деректерді шығару, мазмұнды қарау, оқу траекториясын анықтау және сонымен оқыту, ағымдағы, аралық, белестік және қорытынды тестілеуді жүргізу үшін арналған.
Көмекшiде ЭО-тың жұмысын басқару бойынша ақпарат және ЭО-тың iске қосылу моментiнен бастап қолжетпек болу керек.
ЭО-тың функцияларына қойылатын талаптар:
ЭО-пен жұмыс жасау үшiн келесi функциялар жүзеге асырылу керек: пайдаланушыны тiркеу; деректердi қорғау; бағыттама; мазмұн қарауды ұйымдастыру; оқыту траекториясын анықтау; оқыту және бiлiм бақылау; тестiлеу; статистикалық есеп беру.
Пайдаланушыны тiркеу функциясы ЭО-та пайдаланушы туралы деректердi енгізу, өзгерту және жоюды қамтамасыз ету керек.
Деректердi қорғау функциясы ЭО-тың мазмұны мен тестілеу нәтижелерінің бүтiндiгiн сақтау керек, сондай-ақ, белгілі бір деректерге рұқсатты қолжетпек және басқа деректерге шектеулі қолжетпек жасау үшін пайдаланушыларды авторландыру керек.
Бағыттама функциясы ЭО-тың құрылымы бойынша қозғалу мүмкіндігін қамтамасыз ету керек.
Мазмұн қарауды ұйымдастыру функциясы тапсырмалар орындауды, сұрақтарға жауап беруді және білім бақылауды талап етпей, ЭО-тың мазмұнымен алдын ала танысу мүмкiндiгiн қамтамасыз ету керек.
Оқыту траекториясын анықтау функциясы міндетті оқытуды және бiлiм бақылауды өткізу үшін сабақтардың тізбегін қолмен, тестілік немесе толық таңдау негізінде құру мүмкiндiгін қамтамасыз ету керек.
Қолмен таңдау ЭО-тың мазмұнындағы модулдердің, блоктардың және сабақтардың нөмiрлерiн белгiлеу арқылы оқыту траекториясына қолмен енгізуге мүмкiндiк беру керек.
Тестілік таңдау ЭО-тағы оқу материалының барлық көлемi бойынша тестiлеу кезінде дұрыс жауаптың саны жеткiлiктi емес болған модулдер, блоктар мен сабақтарды оқыту траекториясына автоматты түрде енгізуге мүмкіндік беру керек.
Толық таңдау автоматты түрде ЭО-тың барлық модулдерін, блоктарын және сабақтарын оқыту траекториясына енгізуге мүмкіндік беру керек.
Оқыту ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz