Жүзбелі қондырғылардың класстары және түрлері

I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...2
II. Негізгі бөлім
1. Теңіз жүзбелі бұрғылау қондырғылары
1.1. Батырылатын жүзбелі бұрғылау қондырғылары(БЖБҚ) ... ... ... ... ... ... ... .3
1.2.Өздігінен жылжымалы тіректер арқылы көтерілетін жүзбелі бұрғылау қондырғылары (ӨК ЖБҚ) ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.3. Жартылай батырылатын жүзбелі бұрғылау қондырғылары ... ... ... ... ..4 . 6
1.4. Бұрғылау кемелері (БК).Тағайындылығы және конструкция ерекшелігі...7
1.4.1. Валентин Шашин бұрғылау кемесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
1.4.2. Технологиялық жабдықтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8 . 10
1.5. Жүзбелі бұрғылау қондырғыларында қолданылатын технологиялық жабдықтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11 . 14
III. Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15

Теңіз мұнай және газ кеніштерінің игеруге арналған техникалық құралдар комплексі көптеген бірегейлі және қымбат бағалы гидротехникалық құрылыстардың типтері мен түрлерінен, геологиялық барлау бұрғылау және мұнай кәсіптік жабдықтардан, байланыс, навигациялау, қоршаған ортаны қорғау жүйелерінен және басқа техникадан тұрады. Оның құрамына жұмыс жүргізілнтін ауданда қоршаған ортаның жағдайларын зерттеуге арналған техника кіреді. Бұл мақсаттарды орындау үшін – қоршаған ортаны комплекстік зерттеу бағдарламаларды және әдістемелерді жасайтын техникалық құралдармен жабдықталған, оның ішінде ғылыми – зерттеу гидрометеорологиялық станциялар, қадалы құрылыстардағы автоматтық станциялар, батиметриялық жағдайларды зерттеу техникасы, судың химиялық құрамы, толқындаулар, ағыстар және т.б. айналысатын бірнеше ғылыми – зерттеу жұымс орындары, центрлер, мекемелер жұмыс атқарады.
Байланыс және навигациялық техникалық құралдар – аппаратуралық комплекстен, геостационарлық жер серіктері байланысы арқылы көптеген телефондық және телеграфтық үлкен сенімділік дәрежесімен (99,9%), автоматтық режимде жасайтын навигациялық жер серіктері жүйелерін кең пайдалануға мүмкіндік беретін және т.б. аппаратық комплекстен тұрады.
Геофизикалық жұмыстарды жүргізуге арналған техникалық құралдар – геофизикалық кемелерден, ақпараттардыавтоматты өңдеуге арналған көп каналды цифрлі сейсмикалық, кеме бортында деректі материалдарды ЭЕМ енгізуге дайындау және өңдеуді қамтамасыз ететін станциялар, аппараттар мен жабдықтардан тұрады. Жұмыстарды жүргізу координаттарын жер серіктері байланысы арқылы анықтайды.
Терең мүнай және газ ұңғыларын барлама бұрғылауға арналған техникалық қондырғылар (БЖБҚ, ӨК ЖБҚ, ЖБ ЖБҚ, БК), су асты сағалық комплекс;
Геологиялық – инженерлік іздеулер үшін керекті техникалық құралдар – колонкалы бұрғылау құралдары, толық зерттеулердің мәліметтерін ЭЕМ арқылы өңдейтін арнайы кемелер.
Пайдалану, бұрғылау және мұнай мен газды өндіруге арналған техника құрамына – ТТП -ның әр түрлі типтері мен конструкциялары, мұнай мен газды өндіруге арналған жабдықтар, су асты мұнай мен газды өндіруге арналған техникалық құралдар, бақылау және басқару жүйелері, солтүстік және арктикалық акваторияларда мұнай мен газ өндіру және игеруге арналған техникалық құралдар кіреді.
Мұнай мен газды дайындау және тасымалдауға арналған техникалық құралдар – теңіздік гидротехникалық құрылыстар, мұнай мен газды сақтауға арналған жағалық базалар, мұнай мен газ құбырлары, мұнай мен газды тасымалдауға арналған бақылау және басқару жүйелері және т.б.

1. Ә.С. Аманқұл «Теңіздегі ұңғыларды бұрғылау және аяқтау» Алматы, ҚазҰТУ 2001
2. Ә.С. Аманқұл «Ұңғыларды бұрғылау және мұнайгаз құрылымдары» Алматы, ҚазҰТУ 2002

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

“Жүзбелі қондырғылардың класстары және түрлері”

Жоспар

I.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...2
II. Негізгі бөлім
1. Теңіз жүзбелі бұрғылау қондырғылары
1.1. Батырылатын жүзбелі бұрғылау
қондырғылары(БЖБҚ) ... ... ... ... . ... ... ... 3
1.2.Өздігінен жылжымалы тіректер арқылы көтерілетін жүзбелі бұрғылау
қондырғылары (ӨК
ЖБҚ) ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...4
1.3. Жартылай батырылатын жүзбелі бұрғылау қондырғылары ... ... ... ... ..4
– 6
1.4. Бұрғылау кемелері (БК).Тағайындылығы және конструкция ерекшелігі...7
1.4.1. Валентин Шашин бұрғылау
кемесі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .8
1.4.2. Технологиялық
жабдықтар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
8 – 10
1.5. Жүзбелі бұрғылау қондырғыларында қолданылатын технологиялық
жабдықтар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... 11 – 14
III. Пайдаланған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...15

Кіріспе
Теңіз мұнай және газ кеніштерінің игеруге арналған техникалық құралдар
комплексі көптеген бірегейлі және қымбат бағалы гидротехникалық
құрылыстардың типтері мен түрлерінен, геологиялық барлау бұрғылау және
мұнай кәсіптік жабдықтардан, байланыс, навигациялау, қоршаған ортаны қорғау
жүйелерінен және басқа техникадан тұрады. Оның құрамына жұмыс жүргізілнтін
ауданда қоршаған ортаның жағдайларын зерттеуге арналған техника кіреді. Бұл
мақсаттарды орындау үшін – қоршаған ортаны комплекстік зерттеу
бағдарламаларды және әдістемелерді жасайтын техникалық құралдармен
жабдықталған, оның ішінде ғылыми – зерттеу гидрометеорологиялық станциялар,
қадалы құрылыстардағы автоматтық станциялар, батиметриялық жағдайларды
зерттеу техникасы, судың химиялық құрамы, толқындаулар, ағыстар және т.б.
айналысатын бірнеше ғылыми – зерттеу жұымс орындары, центрлер, мекемелер
жұмыс атқарады.
Байланыс және навигациялық техникалық құралдар – аппаратуралық
комплекстен, геостационарлық жер серіктері байланысы арқылы көптеген
телефондық және телеграфтық үлкен сенімділік дәрежесімен (99,9%),
автоматтық режимде жасайтын навигациялық жер серіктері жүйелерін кең
пайдалануға мүмкіндік беретін және т.б. аппаратық комплекстен тұрады.
Геофизикалық жұмыстарды жүргізуге арналған техникалық құралдар –
геофизикалық кемелерден, ақпараттардыавтоматты өңдеуге арналған көп каналды
цифрлі сейсмикалық, кеме бортында деректі материалдарды ЭЕМ енгізуге
дайындау және өңдеуді қамтамасыз ететін станциялар, аппараттар мен
жабдықтардан тұрады. Жұмыстарды жүргізу координаттарын жер серіктері
байланысы арқылы анықтайды.
Терең мүнай және газ ұңғыларын барлама бұрғылауға арналған техникалық
қондырғылар (БЖБҚ, ӨК ЖБҚ, ЖБ ЖБҚ, БК), су асты сағалық комплекс;
Геологиялық – инженерлік іздеулер үшін керекті техникалық құралдар –
колонкалы бұрғылау құралдары, толық зерттеулердің мәліметтерін ЭЕМ арқылы
өңдейтін арнайы кемелер.
Пайдалану, бұрғылау және мұнай мен газды өндіруге арналған техника
құрамына – ТТП -ның әр түрлі типтері мен конструкциялары, мұнай мен газды
өндіруге арналған жабдықтар, су асты мұнай мен газды өндіруге арналған
техникалық құралдар, бақылау және басқару жүйелері, солтүстік және
арктикалық акваторияларда мұнай мен газ өндіру және игеруге арналған
техникалық құралдар кіреді.
Мұнай мен газды дайындау және тасымалдауға арналған техникалық
құралдар – теңіздік гидротехникалық құрылыстар, мұнай мен газды сақтауға
арналған жағалық базалар, мұнай мен газ құбырлары, мұнай мен газды
тасымалдауға арналған бақылау және басқару жүйелері және т.б.

ТЕҢІЗ ЖҮЗБЕЛІ БҰРҒЫЛАУ ҚОНДЫРҒЫЛАРЫ
(ТЖБҚ)
1.1 Батырылатын жүзбелі бұрғылау қондырғылары(БЖБҚ)
Батырылатын ЖБҚ – теңіздің жағалау алқаптарында барлама бұпғылау
жұмыстарын жүргізу үшін қолданылады. Әр батырылатын ЖБҚ төменгі жағы
понтонмен аяқталады. Қондырғылар тұрқы понтондарға құбыплар арқылы
жалғасады. Понтонның бірнеше су құйылатын бөліктері бар, олар сумен толтыру
(батырғанда), не судан құрғату (көтергенде) үшін сораптармен байланысады.
Сораптар понтондпрдың алдынғы жағында екі тірек құбырдың түбінде
орналасқан. Су ығыстырғыш құбырлардың диаметрлеріне байланысты батырылатын
ЖБҚ теңіз түбіне қондыру жағдайын анықтайды. Батырылатын ЖБҚ үш түрге
бөлінеді:
а) Батырылатын понтонды ЖБҚ;
б) Батырылатын понтонсыз, өздігінен тіректер арқылы көтерілетін ЖБҚ;
с) Батырылатын, өздігінен тіректер арқылы көтерілетін, понтонды ЖБҚ;
батырылатын понтонды ЖБҚ-ны қолданғанда, өгер тіреу құбырлардың
диаметрлері 1 – 2 м болса, олар ЖБҚ теңіз түбіне отырғызғанда, оның
орнықтылығын қамтамасыз ете алмайды. Сондықтан ЖБҚ отырғызу үшін
понтондардың бір шетін жынысқа тірелгенше қисайтып, содан кейін
понтондардың бос бөліктерін сумен толтырып, олардың теңіз түбіне толық
отыруын қамтамасыз ету қажет. Егер құбырлар диаметрі 4 – 8 м болса, мұндай
диаметрлі құбырлар ЖБҚ батырғанда орнықтылықты қамтамасыз етеді.
Бұл жағдайда понтондар және жоғары палубалар, бату кезінде су бетінде
параллель күйінде теңіз түбіне отырғанша қозғалады.
Мұндай ЖБҚ теңіз түбінен жеңіл көтері үшін, понтонның астындағы
жынысты жуу жүйесін құру керек (тарту үшін, азайту үшін).
Мұндай ЖБҚ-да понтондар мен қондырғы тұрқы арасында қатаң ьайланыс
болғандықтан, олардың ауырлық центрі жоғары орналасады. Сондықтан,
тасымалдау кезінде (әсіресе дауылды жағдайда) ЖБҚ-ның орнықтылығы төмендеп,
аударылып кету қауіпті туады. Батырылатын понтонды қондырғының құнды жағы –
оны теңіз түбіндегі осал жыныстарға орнатса жақсы нәтиже береді. ЖБҚ-ды
орнату алдында дайындық жұмыстарын жүргізіледі.; ұңғы сағасынан 50 м радиус
аймағында су тереңдігі, теңіз түбінің жайы және жыныстардың физико –
механикалық қасиеттері анықталады.
Батырылатын ЖБҚ-лары жағалаудағы базадан немесе бұрғылау аяқталған
ұңғыдан, келесі нүктеге буксирлік кемесімен тасымалданады.
Батырылатын понтонсыз, өздігінен тіректер арқылы көтерілетін ЖБҚ-ны
қолданғаннда ол нүктеге жеткізілгеннен кейін, жылжымалы тіректер теңіз
түбіне дейін түсіріледі, одан кейін ол тұрқы тіректер арқылы теңіз
денгейінкн қажет биіктікке көтеріледі.
Батырылатын, өздігінен тіректер арқылы көтерілетін потонды ЖБҚ-ны
қолданғанда оны нүктеге жеткізілгеннен кейін, понтондар жылжымалы
тіректермен теңіз түбіне дейін түсіріледі де, ол тұрқы тіретер арқылы теңіз
денгейінен қажет биіктікке көтеріледі.
Батырылатын ЖБқ-ны пайдаланғанда ең аз су тереңдігі 2,14 – 3,0 м, ең
көп су тереңдігі 55 м болады. Әлемдік батырылатын ЖБҚ саны 29.

1.2. Өздігінен жылжымалы тіректер арқылы көтерілетін жүзбелі бұрғылау
қондырғылары (ӨК ЖБҚ)

Жүзбелі теңіз бұрғылау қондырғылардың (ТЖБҚ) өндірісте ең көп тараған
түрі - өздігінен көтерілетін ЖБҚ. Олардың жалпы саны, әр түрлі мәліметтер
бойынша шамамен, ТЖБҚ-ның 64 %-не тең.
Өздігінен көтерілетін ЖБҚ санының өсуін, ең алдымен, олардың жұмыс
жығдайларымен түсіндіруге болады. Егер жартылай батырылатын ЖБҚ немесе
бұрғылау кемесін қолданғанда, ауа райы нашар болған жағдайда олардың
бұрғылау жұмыстарын тоқтатуға тура келсе, өздігінен көтерілетін ЖБҚ мен
қандай жағдай болса да жұмыс жұргізуге болады. Себебі олар жұмыс кезінде
теңіз түбіне тіреледі де, қондырғының жағдайына толқын мен желдің
(жүктемелік) әсері болмайды.
Өздігінен көтерілетін ЖБҚ, алыс қащыққа өз бетімен жүзбегенмен, арнайы
тасымалдайтын кемелерді қолданғанда оларды, әр теңіздің акваториясына
жылдам жеткізуге болады. Статистикалық мәліметтер бойынша, дүние жүзінде 98
фирмалар 448 өздігінен көтерілетін ЖБҚ пайдаланады.
448 қондырғылардың – 58 (немесе 12,5%) 1956 – 1969 жж.;149 (32%) 1970
– 79 жж. және 246 (53,5%) 1980 – 86 жж. кезінде құралған. Қондырғылардың
бұл түрі 10 – 122 м теңіз тереңдігінде жұмыс жасай алады. Мұндай
қондырғылармен әр түрлі фирмалар мұнай мен газды 3100 – 7625 м
тереңдіктерде іздестіруде. Бұл тереңдіктерде қондырғылардың 343 (75%) жұмыс
жасай алады; 64 (14%) ұңғылардың 1525 – 6490 м тереңдікке бұрғылауға
қолданылады. Соңғы жылдары мұндай қондырғыларды тереңдігі 9150 м дейінгі
ұңғыларды қазуға пайдаланып жүр, олардың саны 28 (6%).

1.3. Жартылай батырылатын жүзбелі бұрғылау қондырғылары (ЖБ ЖБҚ)
Жартылай батырылатын ЖБҚ-ның жаңа буыны, теңізде бұрғылау жұмыстарының
технологиясын жетілдіруде елеулі әсерін тигізуде, әсірісе ауа райы күрделі
аймақтарда. Мұндай ЖБҚ-ның сипаттамаларын таңдау төменгі бөлімдерден
тұрады: ережелер мен пайдалану жағдайлары, қоршаған ортаның белгілері,
шайқалыс сипаттамалары, платформаға (пылуба үстіне) берілетін жүктеме,
қондырғылар түрлерінің құрылымы, энергетикалығ қондырғылар, қозғалтқыш
жүйелері, (платформаны болат немесе шыежыр арқан арқылы құрылысқа байлап ,
ұстау жүйелері, динамикалық позициялау жүйелері) және бұрғылау жабдықтары.
Жартылай батырылатын ЖБҚ-ның бұрғылау нүктесінде орнатылған – понтон
тұрқының формасына, олрдың арақашықтығы мен диаметрлеріне тығыз байланысты.
Мұндай ЖБҚ-ның мүикін тік шайқалысы 1,8 м шамасында крен мен дифференті +3
градус шамасында, толқындардың көтерілу биіктігі 12 м шамасында болуы тиіс.
1984 ж күзінде дүние жүзіде, пайдаланыста және құрылыста 179 жпртылай
ЖБҚ-ны болады. Алпысыншы жылдарында мұндай ЖБҚ-ның 18 немесе 10,2%
жасалады; жетпісінші жылдарда 89 немесе 49,8%; ал сексенінші жылдарда
құрылыстағы қондырғыларды қоса санағанда 9 немесе 38,9%
тұрғызылған;жетпісінші (18 ЖБҚ), сексенінші (7ЖБҚ)жылдарда өздігінен
қозғалатын жартылай батырылатын ЖБҚ-лар тұрғызылған. Бірақ бұларды
пайдалану нәтижелері – олардың тиімді еместігін дәлелдеді.
Жартылай батырыдлатын ЖБҚ-ның құрылысын игерумен байланысты ұңғыларды
бұрғылауда теңіз суының тереңдігі өсуде. Мысалы 5 жартылай батырылатын ЖБҚ
1000 м жоғары тереңдігінде ал Генри Гудрич 3050 м дейінгі тереңдікте
жқмыс атқаруда, 183 – 201 м су тереңдігінде 53 ЖБҚ-лары 29,6%; 244-тен 400
м – 61 немесе 34%, 450 – 500 м – 45 немесе 25,2%; 610 м жоғары – 20 немесе
11,2% және 1373 м терең – 5 немесе 2,8%
Келтірілген мәліметтерге қарағанда сексенінші жылдары тұрғызылған ЖБҚ
450 м теңіз тереңдіктеріне арналған. 1986 ж аяғында ОДЕКО фирмасының
жобасы бойынша тұрғызылған – бірінші жартылай батырылатын ЖБҚ-сы
пайдалануға берілді (құны 20 млн. дол.). Ол Мексика шығанағында тереңдігі
7625 ұңғыларды – 915 м теңіз тереңдігінде қазуға арналған. Қондырғыны
бұрғылау нүктесінде ұстау жағдайын динамикалық позициялау жүйесі қамтамасыз
етеді.
1990 ж Америка компаниялары Норвегиялық әріптестерімен бірігіп, аса
терең теңіз суларында (Мексика шығанағының Америеа бөлігінде) бұрғылау үшін
жартылай батырылатын ЖБҚ шығарады. Жаңа қондырғы Америка деп аталады.
Оның қысқаша техникалық сипаттамасы:
1. Қондырғыны пайдалану кезінде су тереңдігі 610 м зәкірленген
жағдайда; 914 м зәкірленген жағдайда және рульдеу құрылғысын пайдаланғанда;
1830 мдинамикалық позициялау жүйесін қолданғанда.
2. Бұрғылау тереңдігі 7620 м
3. Сақтау ортаның сыйымдылығы – үйінді материалдарға 540 м3, сұйық
бұрғылау ерітінділері 668 м3, ауыз суы 500 м3, тұзды су 600м3.
4. Бұрғылау жабдығы: лебедка – қуаты 1491кВт, үш бұрғылау сорабы,
құбырларды беруге арналған толық автоматтандыру жүйесі, райзерді 556 кН
күшпен керуге арналған 16 құрылғылар, 6 – алғашқы қозғалтқыштар, жалпы
қуаты 25400кВт.
5. Мұнара биіктігі 53 м, статикалық жүк көтергіштігі 907 т. Аспаптың
жоғары жетекші жүйесі бар.
6. Превенторларжәне райзер. Төрт 476 мм қыстырмалы превентор блогы,
қысымы 103 МПа (бағыттаушы арқансыз қондырылады), 553 м райзер –
пенопластық және ауалық қалытқы элементтермен жабдықталған.

1.4. Бұрғылау кемелері (БК)
Тағайындылығы және конструкция ерекшелігі
Бұрғылау жұмыстарының жағалық базалардан алыстауы, тасымалдау қиындығы
және жылдамдығының аздығы, сонымен қатар шамалы автономдылығы (дербестігі)
жартылай батырылатын жүзбелі бұрғылау қондырғылардың қолдану тиімділігін
төмендетеді. Сондықтан жағадан қашық аудандарда іздеу және барлау ұңғыларын
қазу үшін бұрғылау кемелерін қолданылады.
Бұрғылау кемесінің конструктивтік ерекшелігі – палубада жабдықталған
төменгі жағында негізі бар бұрғылау мұнарасының, ал кеме ішінде және
палубада теңіз акваторияларында мұнай және газ ұңғыларын бұрғылауды
қамтамасыз ететін, бұрғылау кешендері мен басқа технологиялық жабдықтар
жүйелерінің орналасуы.
Әдетте бұрғылау мұнарасын кеменің орталық бөлігіне қондырады және
ұңғыны кемеде орналасқан шахта арқылы бұрғылайды. Кейбір кемелерде бұрғылау
мұналары ұңғыны қазып біткеннен соң арнайы құрылғылар көмегімен түсіріліп
көлденең жағдайда келтіріледі, осы арқылы өткелерден өту, жүзу кездерінде
кеменің желкенділігінің азайтып ауырлық центрін төмендетеді.
Бұрғылау кемелерін пайдаланудың негізгі режимі ұңғыны бұрғылау болып
саналады (кемені пайдаланудың барлық уақытының 85 – 90%). Сондықтан
тұрақтың формасы мен басты өлшемдерінің қатынасының тұрақтылығы тұрар
орындарының мүмкіндігінше аз ауысу талаптарынан туындайды. Сонымен
қатар,тұрақтың формасы 10 -14 узел (1 узел-1,85 кмсағ)ауысу жылдамдығына
сәйкес одан да көп болуы керек. Бұрғылау кемелерінің ерекше белгісі – кеме
енінің оның шөгуіне қатысты ең аз дегенде 3 – 4 тең. Оның үстіне бұл
қатынастың әрі азаю тенденциясы байқалады (Пеликан, Сайпем –П және тағы
басқа кемелерде), бұны жұмыс аудандарының ұлғаюымен және кеменің теңізде
жүзуге жаралымдығы талаптарымен түсіндіруге болады. Кеменің басты
өлшемдерін таңдау оның жүк – көтергіштігімен сипатталады.
Олар кеменің автономдылығы мен ұңғыларды есептеген бұрғылау
тереңдігімен анықталады. Қазіргі бұрғылау кемелерінің дедвейті 5000 – 7000
т дейін жәнеоның құрамына: сұйық отын, сұйық бұрғылау ерітіндісі, ұнтақ
тәрізді материалдар, бұрғылау ерітіндісін дайындау үшін химиялық
реагенттер, цемент, ауыз және техникалық су, шегендеуші және бұрғылау
құбырлары және басқа материалдар мен жабдықтар кіреді. Мысалы Валентин
Шашин кемесінің дедвейті 6990 т.
Бұрғылау кемесінің параметрлері 6 – кестеде көрсетілген.

1.4.1 Валентин Шашин бұрғылау кемесі
Дизель – электрлі бұрғылау кемесі Валентин Шашин бұрғылау кемелерінің
IHC түріне жатады. Ол теңіз және шельф акваторияларының тереңдігі 300 м
дейін, тереңдіктері 6500 м дейінгі мұнай мен газ ұңғыларында іздеу және
барлау ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.