Компьютердің құрылысы



Компьютердің құрылысы
2.2. Компьютерлік жүйелер
2.2.1. Компьютерлік жүйелерді пайдалану
2.2.2. Аппаратық жабдықтар
2.3. Дербес ЭЕМ
2.3.1.дербес ЭЕМ.нің элементік базасы
WINDOWS жүйесінің негізгі функциялары
WINDOWS жүйесінің негізгі ұғымдары
Жұмыс столы
Шартбелгілер,жарлықтар,бумалар.
Windows жүйесінің негізгі технологиялық принциптері
Адамзат баласы дамудың барлық тарихи кезеңдерінде есептеу жұмыстарын жұргізіп отыруға әрқашанда мұқтаж болды.Алғашқы кезеңдерде оған, аяқ-қол саусақтары секілді қарапайым құралдар жеткілікті болды. Ғылым мен техника дамуына байланысты есептеу жұмыстараның қажеттілігі артып, оны жеңілдету арнайы құралдар-абақ,есепшот,арифмометр,арнаулы математикалық кестелер шығарыла бастады.Бірақ үстіміздегі ғасырдың 40 жылдарында, ядролық физиканың даму ерекшеліктеріне байланысты, қолмен есетеуістері көптеген материалдық ресурстарды және адамның тікелей есептеумен аралысып талап ете бастады. Мысалы «Манхеттен жобасын» (АҚШтағы атом бомбасын жасау) іске асыру кезінде есептеу жұмыстарына 600 адам қатысты, олардың бірсіпірасы тікелей есептеумен айналысып,қалғандары сол жұмыстың дұрыстығын тексеріп отырды.
ХХ ғасырдың ортасында өндеуді автоматтандыру ісінің қажаттілігі (көбінесе әскери талаптарға сай) электрондық техника мен технологияның қарқынды дамуына себепші болды.
Электроника табыстары нәтижесінде жасалынған техникалық аспаптар электрондық есептеуіш машиналар (ЭЕМ) деп атала бастады.1946 жылы алғаш пайда болған ЭЕМ –дер электрондық шамдар негізінде жұмыс істейтін , үлкен залдарда орналасқан, көлемді электрондық жабдықтар болатын. Бірақ 1948 жылдың өзінде-ақ электрондық шамдар шағын электрондық аспаптармен –транзисторлармен –алмастырылып, компьютерлердің бұрынғы жұмыс өқнімділігі сақталынғанмен , көлемі жүз есеге дейін төмендеді.
70 жылдар соңында интегралдық схемалардын немесе чиптерден жасалған мини –ЭЕМ-дер шыға бастады (транзисторлар мен олардың арасындағы қажетті байланыстар бір пластинада орналасқан). Осындай микропроцессолардың (біріктірілген интегралдық схемадан –БИС элементерден тұратын) шығуы дербес компьютерлер заманының басталғанынынң алғашқы белгісі болды.
Алғашқы есептеу жұмыстарын автоматтандыруға арналған ЭЕМ-дер күннен күнге артып келе жатқан информация ағынымен жұмыс істеуде өте ыңғайлы құрал болып шықты.
Бастапқы кезеңдерде ЭЕМ –дерде тек арнайы үйретілген адамдар ғана жұмыс істеді, бірақ онша дайындығы жоқ адамдардың компьютерді пайдалану мұқтаждығы маман еместерге арналған машина жасау қажеттілігін тудырды.

Компьютердің құрылысы

Адамзат баласы дамудың барлық тарихи кезеңдерінде есептеу жұмыстарын
жұргізіп отыруға әрқашанда мұқтаж болды.Алғашқы кезеңдерде оған, аяқ-қол
саусақтары секілді қарапайым құралдар жеткілікті болды. Ғылым мен техника
дамуына байланысты есептеу жұмыстараның қажеттілігі артып, оны жеңілдету
арнайы құралдар-абақ,есепшот,арифмометр,ар наулы математикалық кестелер
шығарыла бастады.Бірақ үстіміздегі ғасырдың 40 жылдарында, ядролық
физиканың даму ерекшеліктеріне байланысты, қолмен есетеуістері көптеген
материалдық ресурстарды және адамның тікелей есептеумен аралысып талап ете
бастады. Мысалы Манхеттен жобасын (АҚШтағы атом бомбасын жасау) іске
асыру кезінде есептеу жұмыстарына 600 адам қатысты, олардың бірсіпірасы
тікелей есептеумен айналысып,қалғандары сол жұмыстың дұрыстығын тексеріп
отырды.
ХХ ғасырдың ортасында өндеуді автоматтандыру ісінің қажаттілігі (көбінесе
әскери талаптарға сай) электрондық техника мен технологияның қарқынды
дамуына себепші болды.
Электроника табыстары нәтижесінде жасалынған техникалық аспаптар
электрондық есептеуіш машиналар (ЭЕМ) деп атала бастады.1946 жылы алғаш
пайда болған ЭЕМ –дер электрондық шамдар негізінде жұмыс істейтін , үлкен
залдарда орналасқан, көлемді электрондық жабдықтар болатын. Бірақ 1948
жылдың өзінде-ақ электрондық шамдар шағын электрондық аспаптармен
–транзисторлармен –алмастырылып, компьютерлердің бұрынғы жұмыс өқнімділігі
сақталынғанмен , көлемі жүз есеге дейін төмендеді.
70 жылдар соңында интегралдық схемалардын немесе чиптерден жасалған
мини –ЭЕМ-дер шыға бастады (транзисторлар мен олардың арасындағы қажетті
байланыстар бір пластинада орналасқан). Осындай микропроцессолардың
(біріктірілген интегралдық схемадан –БИС элементерден тұратын) шығуы дербес
компьютерлер заманының басталғанынынң алғашқы белгісі болды.
Алғашқы есептеу жұмыстарын автоматтандыруға арналған ЭЕМ-дер күннен
күнге артып келе жатқан информация ағынымен жұмыс істеуде өте ыңғайлы құрал
болып шықты.
Бастапқы кезеңдерде ЭЕМ –дерде тек арнайы үйретілген адамдар ғана
жұмыс істеді, бірақ онша дайындығы жоқ адамдардың компьютерді пайдалану
мұқтаждығы маман еместерге арналған машина жасау қажеттілігін тудырды.
70 жылдар басында тұрмыстық (үйдегі) компьютерлер деп аталған
микрокомпьютерлер шықты. Олардың мүмкіндіктері шектеулі болатын, тек ойнау
үшін шағын мәтіндері теру үшін ғана пайданылды. 70 жылдар ортасында
тұрмыстық комьютерлердің етек алғаны сондай,оларды сусын шығаратын фирмалар
да (СОСА-СОLА)жасай бастады.
Дегенмен микрокомьютерлер дамуындағы ең елеулі оқиға болып 1981 жылы
IBMфирмасы жасаған, кейінен дербес компьютердеп атаған
Сол уақыттан бастап осы атау шағын компьютерлер тобының жалпы аты
есебінде тұрақталынып қалды.
2.2. Компьютерлік жүйелер
ІВМ фирмасының анықтамасы бойынша компьютерлік (есептеу) жүйелер төрт
негізгі құрамына бөлінді.
1) Мақсат қойып,соның нәтижесін алатын адам;
2) Апараттық жасақтау
3) Мәліметтер файлы;
4) Компьютерді программалық жасақтау;
Компьютерлік жүйелер ұғымы немесе мәліметтерді өндеу жүйелерін осы төрт
комбинацияны –машиналар ,мәліметтер программалар және адамды –біріктіре
қарастыру қолданады.

2.2.1. Компьютерлік жүйелерді пайдалану
Жұмыс өнімділігі.Басқа құралдар мен машиналарды қолданғанды
сияқты,компьютерді пайдаланудың ең алғашқы себебіжұмыс өнімділігін арттыру
болып саналады.
Егер компьютерді есеп-қисап жасау ,мәліметтерді өндеу немесе
құжаттарды қағазға басып алу істеріне пайдалансаңыз, сіз бір сағатта
көптеген істерді тындырасыз . Мысалы машинкада,мәтін басатын шебер адам бір
минутта 1200 жол баса алады.Демек бір компьютер 150-200 адамды алмастыра
алады деген сөз.
Мәліметтерді өндеу жылдамдығы. Компьютерді пайдаланудағы екінші себеб
мәліметтерді үлкен жылдамдықпен өндеу ьолып саналады. Дайындығы мол маман
адам минутына 250 сөз оқып шыға алатын болса, компьютер 1000 000 сөз оқи
алады екен. Мысалы Чикаго қаласының телефон анықтамалығы 788 000 адамдар
атауынан ,ал адрестер мен телефон нөмірлеррін қоссақ, 32 000 000 жол
информациядан тұрады екен. Минутына 250 сөз оқитын адам осы анықтамалықты
оқып шығу үшін 250 сағат уақыт жібереді.
Ал, орта мүмкіндікті компьютер оны 30 секунтқа жетпейтін уақытта оқып шыға
алады.
Сол себепті телефон станцияларда, анықтамалық іздеу қызметтерінде ЭЕМ
кеңіннен қолданылады.
Дәлдік пен ұқыптылық. Компьютерлік жүйелерді пайдаланудағы үшінші
себеп –олардың дәлдігі мен ұқыптылығында жатыр. Егер біз компьютерге нақты
көрсетек,ол әрқашанда қатесіз дұрыс нәтижелер береді. Кейде компьютер қате
нәтиже берді деп айтылады.Мұндайда компьютердің қателеспейтін ,қатенің
себебі мәліметтердің оған дұрыс берілмегенінен қате боғанынан екенің ашып
айту қажет.
2.2.2. Аппаратық жабдықтар
Біз үлкен ЭЕМ-ді немесе дербес компьютерді алсақ та, олар бір-біріне
ұқсас принципте жұмыс істейтін мынадай құрамнан тұрады;
1. орталық прцессор
2. енгізу құрылғысы
3. есте сақтау құрылғысы
4.
5. шығару құрылғысы
Орталыұ процессор барлық есептеу мен информация өндеу істерін
орындайды.Бір интегралдық схемадан тұратын процессор микропроцессор деп
аталады.Кұрделі машиналарда процессор бір-бірімен өзара байланысты бірнеше
интегралдық схемалар жиынынан тұрады.
Енгізу құрылғысы информацияны компьютерге енгізу қызметін атқарады.
Есте сақтау құрылғысы программаларды,мәліметтерді және жұмыс
нәтижелерін сақтауға арналған.
Шығару құрылғысы. Компьютердің жұмыс нәтижесін адамдарға жеткізу үшін
қолданылады.
2.3. Дербес ЭЕМ
2.3.1.дербес ЭЕМ-нің элементік базасы
Дербес ЭЕМ-нің (ДЭЕМ)элементтік базасы болатын электрондық
компоненттері информация өндеүдің белгілі бір қызметін немесе оны сақтау
ісін атқарады.Мұндай компоненттер интегралдық схемалар деп аталады
.Интегралдық схема металдан не пластмассадан жасалған қорапка салынған
жартылай өткізгіш кристалдардан тұрады.
Жіңішке жіп секілді арнайы сымдар осы кристалды қораптың шеткі тақшаларымен
жалғастырады.
Жартылай өткізгішті крисстал көбінесе өте таза кремнийден жасалады,
оны жасауда вакуумдық бүркү, тырналау, қоспалар иондық түрде енгізу, дәлме
дәл фотолитография және де басқа жоғары сапслы технологиялар қолданылады.
Осындай күрделі технология нәтижесінде кристалда электр схемасы
біріктірілген электронды молекулалар жасалады. Олар бір кристал көлемінде
(5+5мм)жуз мыңнан аса бір бірімен байланысқан электрондық
молекулаларқұрастырып? өте күрделі информацияны түрледіру жұмыстарын
орындай алады. Мүмкін болашақта осындай схемалар элементтері рөлін тікелей
ұғымдағы заттардың молекулалары атқаратын шығар.
Интегралдық схемаларды жасау? Тексеру? Олардың сапаларын бақылау
барлығы да автоматтырылған? Оның үстіне оларды сериялық түрде шығару де
меңгерілген.Интегралдық схемаларды шығаруды баспаханалардағы кітапты
көбейтіп шығарумен салыстыруға болады. Олар өздерінің атқаратын
функцияларына қарай ЭЕМ нің әртүрлі тетіктерінің шифраторлардың
,суматорлардың, жіктеліп,серияларға бөлініп шығарылады.
Бұл схемалардың интегралдық (біріктірілген)деп аталу себебі олардың
бір кристалы күрделі логикалық, функциялардың белгілі біреуін орындай
алады, сосын олардың транзисторлар мен дидтардан құрастырылатын сияқты
машина қондырғылары оңай жасалады.
ДЭЕМ біріңғай апараттық жүйеге біріктірілген техникалық электрондық
құрылғылар жиынынан тұрады.
ДЭЕМ құрамына кіретін барлық құрылғыларды олардың функционалдық белгілеріне
қарай екіге бөлу қалыптасқан,функционалдық белгілеріне қарай екіге бөлу
қалыптасқан , олар;жұйелік блок және сырттық құрылғылар.
Жүйелік блокмыналардын тұрады;
➢ микропроцессор;
➢ оперативті есте сақтаушы құрылғы қоректену;
➢ тұрақты есте сақтаушы құрылғы;
➢ коректену блогы мен мәлімет енгізу-шығару порттары;
Ал, сыртқы құрылғылар былайша бөлінеді:
➢ информация енгізу құрылғылары;
➢ информация шығару құрылғылары;
➢ информация жинақтауыштар,
ДЭЕМ-нің құрамына ең аз дегенде жүйелік болк,бір-бірден енгізу,шығару
құрылғылары және ең аз дегенде юір информация жинақтауыш құрылғы
кіреді.ДЭЕМ-де шешілетін мәселеге байланысты пайдаланушы адам оның
минималды конфигурациясына қосымша шеткері құрылғыларды қосу арқылы
кеңейтуге болады.
Информация мен басқару командаларын енгізетін негізгі құрылғы ларға
пернетақта (клавиатура), Тышқантәрізді тетік және сканер із кескіш
жатады. Осындай функцияларды жарық,қаламүштары, жарық сезгіш планшеттер
,джойстектер (ұршықтәріздес тетік) және басқа да мәселелерді шешуге
қолданылатын құралдар орындайды. Мысалы, осылардың кейбіреуін жобалау
жұмыстарын автоматтандыруда қолдануға болады.
WINDOWS жүйесінің негізгі функциялары
Кез келген операциялақ жүйе сияқты windowsмынадай мәселелердің орындалуын
қамтамасыз етуі тиіс:
➢ компьютердің барлық аппараттық құрал-жабдықтарын басқару;
➢ файлдық жүйемен жұмыс істеуді қамтамасыз ету;
➢ Бұған қоса windows жүйесі:
➢ Бір уақытта бірнеше програмалардың жұмыс істеуін:
➢ әртүрлі программалар арасында мәліметтер алмасуды:
➢ масштабталатын шрифтерді қолдауды;
➢ мультимедия мүмкіндіктерін пайдалануды;
➢ бірыңғай анықтамалық жүйе жұмысын қамтамасыз ете алады.
WINDOWS жүйесінің негізгі ұғымдары
Терезе
Терезе-WINDOWSжүйесіндегі ең негізгі ұғым болып саналады.windows сөзінің
нақты аудармасы терезелерекені осыны білдіреді
Терезе –экранның төртбұрышты қоршаулы аумағы,онда әртүрлі программалар
орындалады ,кез келген мәліметтір өнделіп түзетіледі және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Процессор туралы
Есептеу жүйесі
Компьютердің құрылымы және жұмыс істеу принципі
Процессордың негізгі сипаттамалары
Компьютердің құрылысы туралы
Дербес компьютердің құрылысы туралы
Дербес компьютердің құрылысы, бағдарламалық жасақтамалар
Компьютердің құрылымын және оның даму тарихын, принциптерін зерттеу
КЭШ-жады
Дербес компьютердің сыртқы құрылғылары
Пәндер