Зәулім ғимараттар

Ғасырлар бойы әлемі әр түрлі аймақтарына зәулім үйлерді жобалау кезінде жинақталған тұрғызу тәжірибесінде көркем әуелет көлемдік – жайғасымдық шешімдер ретінде әрі ғимараттардың кескіндерінің және олардың қасбеттерін безендірудің әр алуандығы ретінде де үзілген жоқ. Бұл тұрғыда пішін тудырушылықтың қазіргі үрдістері, соның ішінде зәулім ғимараттар туралы ұсынныстар жаңа пікірлер тудырады.
Ғимараттың материалдандырылған пішіні сәулеттік ғимараттың неғұрлым тұрақты және қымбат тұратын құрауымы болып табылады және кез-келген қызметтік және ассоциативтік өзгерістер кезінде эстетикалық бітімді шешілген әсер тудыруы тиіс. Оның уақыттан тыс обстрактілі әсемдігі нақ осыдан көрінуі тиіс, нақ осыдан оның көркем әлеуеті көрінеді, жобалау кезінде нақ соған негізгі назар аударылады. Жаңаны сезіну сәулеттік пішіннің молдығымен, күрделілігімен қамтамыз етіледі, ол әр уақытта жаңа болып көрінеді, өйткені оның барлық көріністік сипаттамалары адмның көрушілік жадында сипатталмайды.
Р.Сарисердің, К.Тангеннің, Р.Фуллердің, Э.Серинердің , А.Гаудиттің, т.б. боронко мен модерн ғимараттары русьтің соборлары, Үндістан мен Мексиканың храмдары, Қытай мен Жапонианың погодалары – мұның архитектураға, экономикалық келудің үстінен жасалған көркем келудің жеке жеңістері эстетикалық тұрғыдағы сәулеттік ойдың үстем болуы материалық және қаржылық шығындардың, құрылымдық және технологиалық күрделіліктің, пайдаланылмаған алаңдар мен көлемдердің үлкен пайызының, сондай-ақ жекелей алғанда пайдалану проблемаларда артуына себепші болды, бірақ, соған қарамастан ешкімде бұл ғимараттарды әлемдік сәулеткерліктегі шедеврлер қатарынан шығарып тастаған жоқ.

1.Сәулет конструкциалар
2.Ә.Тәтұғұлов Т.Ақбердин
Архитектура мен жобалау негіздері 3-том
3.Қ.Р. ҚНжЕ -3.03. 2003.