Бейнелеу өнері сабақтарында оқушыларға эстетикалық тәрбие беру

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 44 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе

I. БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ САБАҚТАРЫНДА ОҚУШЫЛАРҒА ЭСТЕТИКАЛЫҚ ТӘРБИЕ БЕРУ

1. 1 Эстетика және оның бейнелеу өнерінде зерттейтін мәселелері

1. 2 Қазақстан бейнелеу өнеріндегі жаңа үрдістерді оқыту арқылы

оқушыларға эстетикалық мәдениетті дамыту мүмкундіктері

II. ҚАЗАҚСТАН БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІНДЕГІ ЖАҢА ҮРДІСТЕРДІҢ ТАРИХИ

КЕЗЕҢДЕРІН ТАЛҚЫЛАУ АРҚЫЛЫ ҒЫЛЫМИ ТЕОРИЯЛЫҚ

НЕГІЗДЕРГЕ СҮЙЕНУ

2. 1 Қазақстан бейнелеу өнерінің даму тарихының кезеңдері

2. 2 Қазақстан бейнелеу өнерінің жаңа үрдістері

III. Қортынды

IV. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Тақырыптың көкейтестіліге : Елбасымыздың жолдаған «Қазақстан -2030» бағдарламасында : «Біздің балаларымыз білімі жоғары жұмысшылар мен фермерлер, инженерлер, банк қызметкерлері, мұғалімдер мен дәрігерлер, өнер қайраткерлері, зауыттар мен биржалар иелері болады». «Келешектің иесі жастар» делінген. Осы жастардың бойында ұлттық мәдениетін, ата кәсібін, менталитетін оқып-үйрету қазіргі заманның білім саласындағы алға қойылып отырған мақсаттарының бірі болып табылады. Бұл мақсатты тек біздің еліміз ғана емес әлемнің алғы қатардағы елдердің салаларында да алға қойып отыр. Мысалы: Қытайда конфуциялық білімге негізделген философиялық-педагогикалық теория мен практика оның қазіргі күнге дейін негізгі тұжырымдамасы болып саналады. Оның мәні қытай халқының дәстүрлі мәдени және рухани құндылықтарын басшылыққа алады.

Жапонияда- ұлтының моральдық және мәдени құндылықтары адам мен табиғатқа құрмет. Үздіксіз ізденіс, өнімді еңбек ету қасиеттерін өскелең ұрпақ зердесіне ұялатуда.

Өркениетті қоғам мен құқықтық мемлекеттің өсуі өскелең ұрпақтың рухани байлығы мен мәдениеттілігін, еркін ойлау қабілеті мен шығармашылығын, кәсіби біліктілігін және білімділігін талап етеді. Қазақстан саласының жаңару жағдайы - бүгінгі таңда халықтың дәстүрлі өнер түрлерін жинақтап, зерделеудің, оның айналасындағы тәлім-тәрбие, мол тәжірибе негізінде жасөспірімдерді тәрбиелеу қажеттілігін тудырады.

Біздің заманымыздың мақсаты - адамды жан-жақты тәрбиелеу және гармониясын дамыту. Мұнда бірінші этика - эстетикаға тәрбиелеу басты роль атқарады. Адам өмірінің рухани саласының бірі - эстетикалық тәрбиенің атқаратын қызметі айрықша. Эстетика дегеніміз түпкі тегінде дүние танудың бір түрі. Эстетика - өмірді сезім арқылы танып, білудің негізгі жолы. «Эстетика» гректің «эстезис» деген сөзі екендігі бізге мәлім. Ол сезім, түйсік деген мағынаны білдірсе, адам баласында эстетикалық сезім болады, бұл сезім оның моральдық қасиет және адамгершілік бейнесіне асыл қасиет беріп тұрады. Ал адамның өмірге эстетикалық көзқарасы оның өмірі мен қызметінің барлық саласынан, (әсіресе өнерге қөзқарасынан) көрінеді.

Болашақ бүгіннен басталады. Адамның жарқын болашағы оның өз өмірін «әсемдік заңы» бойынша ұйымдастыруына байланысты болмақ. Кезінде эстетикалық тәрбиенің мәнін аша келе, А. В Луначарский эстетика саласынан білім беру балаға арналған қайсы бір өнерді қарапайым түрде оқыту деп түсінуге болмайтындығын, керісінше, олардың сезім мүшелері мен шығармашылық қабілеттеріне жүйелі түрде әсер ететін оқуды, одан оқушылардың ләззат алып, оны өздері жасай білу мүмкіншіліктерін дамыту деп түсіну керектігін айтқан. Сонымен қатар В. А Сухомлинскийдің, эстетикалық сезім мәдениеті мектеп өмірінен жалпы мәдениеттіліктің жоғары болуын талап етеді деген пікірі, жас ұрпақтың эстетикалық мәдениетін қалыптастыруға сай мәселеге айрықша мән беруі деп түсіну қажет.

Студент жастарға эстетикалық тәрбие беру идеологиялық жұмыстың маңызды бір саласы. Ол жастарды жақсы қасиеттердің барлық түрін дұрыс ұғынуға, қабылдай білуге, бағалауға, өмірдің және еңбектің алуан түрлі саласына «әсемдік» элементтерін енгізе білуге үйретеді, ұсқансыздық пен прақсыздыққа қарсы күресуге қабілетін шыңдайды. Тұлғаны барлық жағынан жетілдіру оның шығармашылық қабілеттері мен дарынын дамыту, оның нағыз еңбеккер ретінде, мәдениеті қалыптасқан адам ретінде тәрбиелеуді көздейді.

Қазіргі кезде дүние жүзілік мәдениеттің дамуы, халықтың сана - сезімінің өсуі, тоталитарлық империяның күйреуі, жас тәуелсіз мемлекеттердің құрылуы, бұрыннан қалыптасып, сіресіп қалған пікірлер мен қағидаларды сын көзбен қарап, жаңаша әдістемелік қатынас тұрғысынан ойлау мен жан-жақты әрекетімізді ұйымдастыруымыз бүгінгі күннің кезек күттірмес мәселесі.

Адамның асыл, нәзік қасиетінің бірі - эстетикалық сезімді оятып, өсіретін, эстетикалық талғаммен көзқарасты қалыптастырып, кісінің эстетикалық мәдениетін дамытатын, жетілдіретін факторлардың ішінде ең үлкен орын алатын шешуші роль атқарытын өнер екендігінде дау жоқ. Себебі, олар адам санасы мен жан жүйесіне ерекше әсер ететін таптырмас құрал.

Өнер - өмір, ізгілік пен әсемдік бұлағы. Өнер - өмір көрінісі, ол халық ескерткіші. Өнер адамзат өмірінде, тарихында үлкен роль атқаратын өрісі кең, ұшы - қиыры жоқ, қиын да қызықты жол. Ол шынайы талант, шындықты, шыдамдылық пен табандылықты, ақыл мен парасатты, терең ой мен көркемділік, сұлулықты талап етеді. Өнер туындысы болып есептелетін барлық тарихи ескерткіштер мен классикалық шығармалар туындыларын көргенде, біз оның тек әдемілігіне ғана қызығып қоймай, оның мазмұнына мән бере отырып, ұрпаққа қалдырылған рухани байлықты көреміз. Өнердің қоғамдық тәрбиелік мәнін жан жақты түсіну үшін - оның әсемдік, әдемілік заңдарын жақсы түсіну шарт. Сондықтан біз халық өнерін айнала қоршаған әдемілікті, сұлулықты жете түсініп, сүйуіміз керек, өнердің тылсым ғажайып сырларын ашып, оны үйренуіміз қажет.

Өнердің жастарға эстетикалық тәрбие беруде, сол арқылы оның рухани өмірін жан-жақты қалыптастыруда ықпалы зор. Өнер адам өмірін, адам тағдырын және сонмен бірге түзеу, жөндеу, тәрбиелеу мақсатын көздейді. Осы орайда қазақ халқының өнер тану жолын танытатын әр алуан эстетикалық зерттелулердің бар екені кімге болса да аян. Олар халқымыздың өнерге, әсемдікке деген қатынасын көрсететін эстетикалық ғылыми ойлар мен ізденулердің шама-шарқынын аңғарта алады.

Өнер түрлерінің қатарына бейнелеу өнері де жатады. Өнердің бұл түрі бізге өзімізді қоршаған дүниенің шынайы сипаты мен оның табиғи құбылыстарын, таңғажайып әсемділігін танып білуге жол ашады.

«Бейнелеу өнері - деп өмір шындығын, біздің өзімізді қоршап тұрған дүниедегі жанды - жансыз заттарды көре отырып тікелей кескіндеп не мүсіндеп түсіруді айтамыз. Оған көркем өнердің кескіндеме, мүсіндеме, графика, сән және қол өнері, тағы басқа түрлері жатады» /21; 88-89/.

Бейнелеу өнерінің өзіндік ерекшелігі бар: ол - әдемілік әлемін тікелей көзбен көріп түйсіну, әсерлену, қабылдау. Сондықтан бейнелеу өнері арқылы оқушы жастар шындықтың бір көрінісін таниды да сөйтіп олардың нақты шындық туралы эстетикалық көзқарасы, талғамы қалыптасады.

Еліміз тәуелсіздік алғаннан бастап, бейнелеу өнерінде де белгілі бағыттарда шығармашылық ізденістер жасаған суретшілеріміз жаңа шығармашылық табыстарға қол жеткізе бастады.

Қазақстан бейнелеу өнерінде үш бағыт айқындалды. Олар - символикалық тәсіл , концептуалды тәсіл және contemporary art . Егеменді елдің өнері қайта қалыптасу барысында жандана бастады. Суретшілер қалыптасқан категориялардан арылып, шығармашылық ізденуде еркіндік пен бостандыққа қол жеткізді. Жаңа ғасыр суретшілері өзіндік ой - сезімдерін көркем шығармалар арқылы жария етті.

Жалпы, символика - концептуалды тәсіл осы өтпелі кезеңдегі Қазақстанның кескіндемелік өнерінің басты аспабы ретінде болуы аймақтық характерге өте-мөте тән деуге болады. Ол адамзат баласының әлемдегі орны, оның барлық тарихи кезеңдегі дәстүрлі ұлттық дүниетанымның орталық идеялары болып табылатын барлық құбылыспен табиғи-тектің байланысы туралы асқақ рухты космо-антропологиялық мифке негізделеді. Мүмкін әлеуметтік тақырыптар мен саяси колизиалар, өзгермелі құбылыс тәрізді, қазақ суретшілерін аса қызықтырмайтыны сондықтан да болар. Оларды көп жағдайда «дүнйенің тылсым құпиясы» шаманизімнің пантеистік энергиясы осы замандық адамның ойлау принціпі ретіндегі эстетикаландырылған интеллектуализімі ұлттық эстетиканың мәнін түсіну қызықтырады /12/. Қоғамдық маңызды тақырыптардың ішінен суретшілер, көп жағдайда адамзат баласының ақылға қонымсыз тіршілік етуі мен табиғаттың табиғи үйлесімділігінің арасындағы рухани қақтығыс ретіндегі экологиялық проблеммаларға ең жиі ат басын бұрады.

Қазақ өнерінің символизім мен концептуализімі образдың ішке беттеуші немесе сыртқа тебуші қозғалыстың принціптеріне құралады: геометриялық таңбадан (Ә. Сыдыханов) немесе сызықтардан (А. Бектасов) олардың мүмкүн болатын мағынасын код арқылы жаңадан жасау немесе әлдебір жорамал рухани идеяны визуалды-көркем тұпнұсқаға айналдыру. Екі принціп кескіндеме-образдық құрылымының әсем - сезімдік сапаны күшейте түсіп өзара жиі-жиі айшық-ұйшық өріліп жатады. Мұның барлығы бірігіп соңғы кезеңдегі қазақстандық кескіндеменің оны басқа ұлттық көркемөнер мектебінің арасында өзгешелендіре түсетін айрықша сапаларының бірі болып табылады.

Тағыда батыл немесе көкетесті өнер деп аталатын contemporary art - ғасырдың феномені. Ол өнерді асқақ әрі қол жетпейтін керемет, тамаша образ мағынасында түсіндіретін, буржуазиялық -тоғышар дәстүрлерге қарсылық ретінде пайда болды. Мұндай поэтикалық құрғақ қиял шынайы қабылданып сіңіріп кетер ме еді, егер өнерді діни системалардан бастап нақты саяси нұсқауларға дейін идеологиялық бағдарламаларға жалданып жұмыс істеуге мәжбүр етпес, мұндай кереғарлық жаңа уақытты «жасаушыларға» тиімді емес еді. Өнерді бүгінгі күнгі өмірге батыл ненгізу үшін: шығармашылық еркіндігі, әр кезде адамның жеке басының бірегейлігінен туындайтын кез келген көркем өнерлік ойды білдіру құқы, «көктегі қол жетпейтіндерден» бас тарту - міне осының барлығы, адамды өз өзіне бет бұрғызу және осымен оған айналадағы болып жатқан құбылыстың және өз іс-әрекетінің мән-мағынасын ұғындыруды басты мақсат етіп қойып, актуалисттердің жасап отырған қарсылық манифестациясы.

Сонымен, қазіргі Қазақстан өнері дәстүрлі үрдүстермен қатар, әрбір жеке адам - көрермен мен инвайромент өнеріндегі суретшінің өзіне тең серігімен қарым - қатынасқа негізделген эстетикалық жаңа жүйе жасауға дайындық үстінде.

Зерттелу мақсаты: Студенттерді Қазақстан Бейнелеу өнеріндегі жаңа ағымдармен таныстырып, бұрынғы ағымдардан ерекшелігін айырып, сыры мен мағынасын түсіндіріп, көркем ойлауға баулып, эстетикаға тәрбиелеу, шығармашылық ойларын дамыту.

Зерттелу міндеттері : Зерттеу жұмысында берілген тақырып бойынша бірнеше міндеттерді қарастырамыз:

а) студентерге жаңа ағымдар туралы білім беру;

б) ағымдар ерекшелігін түсіндіру;

в) көркем шығармашылық ойларын дамыту;

г) эстетикалық тәрбие беру;

Зерттелу деңгейі: Қазіргі таңда бұл тақырыпта көптеген оқулықтарда, ақпараттық құралдарда зерттеліп, қарастырылып, мақала, баяндама, семинар ретінде жазылуда. Дәлірек айтар болсақ А. Есмахановтың «Қазақстанның қазіргі бейнелеу өнері», А. Б. Вишняков, Р. Т. Көпбосыновтың «ХХ ғ. Қазақстан бейнелеу өнері», «Қазақстан бейнелеу өнерінің Інжу-Маржаны», сондай-ақ, 1997 жылы өткізілген қазіргі заман өнерінің теормиясы мен практикасы жөніндегі семенар «АRT DISRURSE 97» кітабында жазылған. «Жалын», «Парасыт», «Шахар культура» т. с. журналдарда қазіргі жас суретшілер, олардың қандай бағытта, техникада жұмыс істейтіндері туралы көптеген ақпараттар жазылған.

1. 1 Қазақстан бейнелеу өнерінің даму тарихының кезеңдері.

Жаңа ғасырдың басында біздің барлығымыз да тоқтаусыз уақыт
ағымының шексіздігі бедерленген өткен күннің баға жетпес тәжірибесіне,
оның бай мұрасына қайта оралып жүгінуге амалсыз мойынсұндыратын
тарихи сабақтастылықтың, жадының жанды байланысының мән-маңызын ұғына бастамақпыз. Әр халықтың мәдениеті оның рухани таным тұрғысынан кемелдене түскендігін, негізі берік эстетикалық және этикалык, бағдарлардың іске асуының, ұлттың келешекте өсіп-өркендеуіне қуатты серпін беруге қабілеті-қарымы молынан жететін қуат-күш әлеуетінің бар екендігін айғақтайды. Нақ осы мәдениет ескерткіштерінде, өнер шығармаларында уақыт тынысы айшықты әрі толымды дәрежеде бейнеленген, адамзат тарихының әр кезеңіндегі жанды және мінез-құлықтық кескін-сипаттар сақталып қалып отыр.

Қазақстанның мыңжылдық тарихы бейне бір көз алдымызға Кіндік Азияның шетсіз-шекіз кеңістігінде тіршілік кешіп жатқан адамдардың сандаған ұрпақтарының қолымен жасалған мәдени мұраны жайып салғандай. Бұрынғы және қазіргі кездегі қазақ шеберлерінің өнер шығармаларында айналадағы дүние туралы адамның ең жарқын да асқақ ұғымдар санатындағы таным-түсініктері, әрбір шығарма иесінің ішкі әлемінде өмір сүретін бітім-болмыстың ең бастапқы үйлесімділігі жайлы оның армандары жүзеге асып жатады, сөйте келе бұл құбылыс оны тамаша өнер шығармаларын тудыруға шабыттандыра бермекші.

Енді - енді ғана қаз тұрып қадам басып кележатқан Қазақстан Республи-касы есімді тәуелсіз мемлекеттің қалыптасып-өркендеуі өзінің тарихи өткен кезеңдерін ой елегінен өткізумен, ұлттың мәдениетін жалпы дүниежүзілік деңгейдегі гуманистік қағидаттардың негізінде ұлт мәдениетін қайта өрлету мен дамытуға деген ұмтылысымен түйіндесіп жатыр. Бүгінгі таңда біз Қазақстанның бейнелеу өнері ұлттық таным үлгісін бойына сіңірген, негізін жалпы адамзаттық асыл мұраттар құрайтын әлемдік рухани мәдениеттің бірлескен бөлігі болып табылады деп батыл айта аламыз. Тарих қатпарларының қойнауында көміліп қалған еліміздің тарихының көптеген парақтарын, адамдардың аттары мен оқиғаларды бүгінгі күнге оралта отырып, біз ұлттық өнердің дамуының шынайы түрдегі тарихи кескін-келбетін қайтадан жандандыруға әрекет етіп жатырмыз.

Бізде Қазақстанның бейнелеу өнері 20-ғасырдың 1920-шы жылдарынан, яғни Орталық-азиялық мәдениет аймағына оның классикалық түрлері мен жанрлары үлгісіндегі еуропалық көркемдік жүйенің кірген мезгілінен бері қарай бастау алады деген ұғым санаға орнығып қалған. Алайда өнердің метафизикалық тәртіп құбылыстарына жататындағы белгілі, сондықтан оның бастаулары мен мән-маңызы тарих пен салт-дәстүр, халықтың мінез-құлқы, ғасырлар бойы қалыптасып келген көзқарас ерекшеліктері сияқты елеулі таным-түсініктер мағынасында ұғынылуға тиісті. Осындай сипаттағы кешенді көзқарас оның түп-төркінінің мән-маңызына неғұрлым тереңірек бойлауға ықпал етеді, аймақтағы пластикалык, өнердің жаңа түрінің дамуы мен қалыптасуының шынайы көрінісін беруге жәрдемдеседі. Осыған сүйене келе, өнердің мән-маңызы оның рухани мазмұнында, адами мәндегі этикалық және эстетикалық ой-мұраттарының білдірілуінде деп байлам жасауға болады. Кезеңдер мен стильдер бойынша мезгілге бөліп қарау шарттылығы бұл жерде айқын нәрсе. Осылайша алғанда, біз орталық-азиялық аймақтағы материалдық мәдениеттің өзінің пайда болған мезгіліндегі ежелгі уақыттан бері қарай Қазақстан аумағындағы бейнелеу өнері пайда болды деп тұжыруға құқылымыз. Бұған аймақ тарихының бүкіл кезеңдерін хронологиялық тұрғыдан бейнелейтін және көркемдік мәнерліліктің әр түрлі құралдарының тарихи сабақтастығы жайлы айғақтайтын материалдық мәдениет ескерткіштері болып табылады.

Қазақстандағы станоктық живописьтің кәсіптік мектебінің тарихы қысқа мерзімді қамтиды, бірақ осы аталған кезең ішінде қазақстандық суретшілер көптеген тамаша шығармаларды дүниеге әкелді, бұл шығармаларда халықтың мәдени дәсүрлері әлбетте әр қилы еуропалық және шығыстық елдер мен халықтардың рухани тәжірибесін өзіне сіңіре отырып оны образдық жағынан іске асырудың жаңа түрлерін жинақтады. XX ғасырдағы Қазақстанның бейнелеу өнері үшін бірқатар ерекшеліктер тән болып келеді: біріншіден, көркемдік тұрғыдан түсіндіруге, бояу алуандығының саздылығына және образдық шешімнің кең тыныстылығына негізделген әдістерді қолдану барысында көрініс тапқан көшпелі қазақтардың дәстүрлі дүниетанымының бейнелеу өнеріне тигізген елеулі ықпалы тән болды. Осыдан келіп екінші бір себепкер шарт жекелеген суретшінің өз таным-түсінігі арқылы дүниені поэтикалық-аңыздық пантейстикалық түйсіну әрекеті туындайды, бұл Қазақстанның кәсіптік көркемөнер мектебінің қалыптасуы мен дамуының негізін қалаған қағидалардың біріне айналды. Үшіншіден - орталық - азиялық аймақтың тарихи оқиғалармен байланысты шарттылықта болып келетін суретшілердің көп ұлтты құрамының қалыптасқанын айтуға болар еді, мұндай шарттылық ашық рәуіштегі, шығармашылық жағынан белсенді саналатын суретшілер

ортасының пайда болуына алып келді. Төртіншіден көркемдік процестің ерекшелік сапасы деп айрықша ұғымталдықты және әр алуан бағыттар мен стильдерді зерттеп-үйренуге деген ашықтық ниетін, олардың әрбіріндегі неғұрлым қызықты әрі мазмұнды нәрсені үндестіру ынтасын атап айтуға болады. Әсіресе бұл қазақстандық өнерде 1960 және 1990-шы жылдары көрнекі сипаттағы реңкте көрінді.

Қазақстандық бейнелеу өнерінің дамуы барысында дәстүрлі түсінік бойынша қалыптасқан өнердің діни және академиялық үлгілерінің болмауы сияқты елеулі жәйтті атап өту қажет, априорлық тұрғыдан алғанда бұл стильдік майдандасу мен еуропалық мектеп үшін тән болып келетін қайшылықтар қақтығысының туындауына жол бермеді. Академиялық канондарды жоққа шығару немесе формальды ережелерді пайдалану суретшілердің міндетіне жатқан емес, бұл жағдай Қазақстанның бейнелеу өнерінде мүлдем бірегей саналатын ахуалдың орнауына септігін тигізді, өнердің станоктық үлгілерінің жеделдете өрістеуіне ықпал етті. Мемлекеттік идеологиялық нұсқауларының Қазақастан өнерінде толық дәрежеде жүзеге асырылуының сәтті түскендігін атап өту аса маңызды болар еді, олар әр кезде де айрықша түрдегі кең тыныс, импровизациялық әуен және шығармашылық мәнерде белгілі шектегі шынайылықпен жалғасып отырды.

Еуропалық көркемдік жүйе біртіндеп орталық-азиялық аймақтың аумағында өмірге енді, мұндағы көркем-эстетикалық дәстүрлер негізі рухани-материалдық мәдениет болып табылды. Көшпелі адамның дүниені ұғына білу ерекшеліктері, оның өмірден түйген жайлары шынайы тарихи ахуал түрткі болған нақтылы жағдайларда қалыптасып отырды. Орталық - азиялық аймақ; қай уақытта болсын геосаяси көзқарас тұрғысынан алып қарағанда ірі әлемдік державаларды көп ретте жұмбақ әрі сыртқы дүниеге таныла қоймаған, әлі батыстық өркениет әсері өз ықпалын тигізбеген әлем ретінде қызықтырып келді. Нақ осы сыртқы көзқарас, сол сияқты оның өзіндік этнографиялық болмысына қызығушылық Қазақстандағы живописьтік практиканың бастапқы даму кезеңі үшін тән болып табылатын сипатқа ие болды. Н. Хлудовтың (1850-1935) шығармалары этнографиялық зерттеу үлгісіндегі живописьтік дәстүрдің аймаққа дендеп енуінің әуелгі кезеңі ретінде айқындалмақ бұл өзгеріс еуропалық көркемдік әдістеме мен өзіндік ерекшелікке ие ұлттық дүниетанымды байланыстырушы буын болып табылғанын айта кетуіміз керек. Орта Азияға келгенсоң суретші өмірге қызығушылықпен қарап, оның құбылыстарын бақылады, халық мәдениетінің ерекшеліктерін оқып-үйренді, бұл ерекшеліктер кейінірек оның көптеген живопись саласындағы шығармаларында өз мәнерінде көрініс тапты. Н. Хлудовтың жұмыстарына деректі сипаттағы дәлдік пен бейнелеудің ұсақ детальдарына назар аударып отыру тән құбылыс еді Н. Хлудовтың шығармашылығының мәні қазақстандық живописьтің кейінгі уақыттардағы дами түсуі үшін маңызды болды. Өнертанушы И. Рыбаков; «Н. Хлудов алғаш рет адам жанын тебірен-терлік қарапайымдылықпен, еш боямасыз көк шалғынды, құрғап кеткен немесе қар басып жатқан даланың көз жеткісіз қиырларын бейнелеп, ынтызарлық пен, халық жайлы, оның қам-қарекеттері, салт-дәстүрлері жайлы жылышырайлы көңілмен әңгімелеп берді», -деп жазады. Бірінші рет Ә. Қастеев суретшілік машықты Алматы қаласында 1921 жылы ашылған нақ осы Н. Хлудовтың студиясында меңгерді.

Қазақстандағы бейнелеу өнері дамуының революциялық кезеңі 20-ғасырдың алғашқы жартысымен тұспа-тұс келді, ол кезде кеңістік түзілімінің үш өлшемдігі қағидасына, түзілімнің академиялық жи-вописьтік және сындарлы қисынға негізделген бейнелеудің жаңа әдістемесі белсенді түрде игерілу үстінде еді. Содан соң соғыстан кейінгі жылдары білім беру орталықтары, мұражайлар, галереялар түріндегі мәдениет саласында ұйымдық инфрақұрылым бірте-бірте жетілдіріле келе, сол сияқты Қазақстанда кәсіпқой кескіндемешілердің, мүсіншілердің тұтас тобы пайда бола отырып революциялық даму үрдісінің орнына эволюциялық қозғалыс дүниеге келді. Ол өзіндік жеке тақырыптарды және пластикалық көре білу әдістерін іздестіру әрекеттерімен сипатталды. Сонымен қатар жүйелі түрдегі көрмелерді өткізіп тұрған, кәсіпқой кадрларды даярлаумен және жекелеген шеберлердің шығармашылығын, сондай-ак, тұтас алғанда қазақстандық өнерді танымал етумен айналысатын тұрақты институционалдық жүйе түзілді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.