Меншік кәсіпорындарын мемлекеттік бақылау және жекешелендіру



Кіріспе
І Меншік кәсіпорындарына мемлекеттік бақылау жасау
1.1. Кәсіпорындарға мемлекеттік бақылау. Өрге басқан 10 жыл
1.2 Кәсіпорындарды мемлекет қарамағынан алу мен жекешелендіру
ІІ Меншік кәсіпорында мемлекеттік жекешелендіру саясатын іске асыру жөніндегі негізгі қағидаттар мен шаралар
2.1 Меншік кәсіпорындарды мемлекеттің қарамағынан басқару
2.2 Меншік кәсіпорындарға мемлекеттің араласуының объективті қажеттілігі
2.3. Меншік кәсіпорындарда мемлекеттік реттеудің міндеттері , мақсаттары және қызметтері
ІІІ. Меншік кәсіпопрындарды жекешелендірудің қаржылық аспектілері
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Республикада Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 30 маусымдағы № 620 қаулысымен Мемлекеттік активтерді басқарудың 2006 – 2008 жылдарға арналған бағдарламасы бекітілді, онда «Қазақстан 2030 Барлық Қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы» атты Қазақстан Республикасы Президентінің жолдауын, Қазақстан Республикасы Президентінің 2001 жылғы 4 желтоқсандағы №735 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарын іске асыруда Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдап жатқан шаралар мемлекеттік мүлікті басқару жүйесінің тиімділігін арттыруға және жетілдіруге мүмкіндік берілді деп атап көрсетілген.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы экономикасының серпінді дамуы мемлекеттік активтерді басқару саясаты саласында айқындалған басымдықтарды үнемі қайта қарауды талап етеді.
Осы Бағдарлама Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 30 маусымдағы №620 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік активтерді басқарудың 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасын және 2006 жылғы 26 сәуірдегі №169 Оңтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген Мемлекеттік активтерді басқарудың 2006 – 2008 жылдарға арналған Бағдарламасын, Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 1 наурыздағы «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті елу елдің қатарына кіру стратегиясы» атты Қазақстан халқына Жолдауын іске асыру жөнінде іс-шаралардың жалпыұлттық жоспарын және Қазақстан Республикасы Үкіментінің 2006 – 2008 жылдарға арналған бағдарламасын Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын іске асыру мақсатында әзірленді.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
Мазмұны

Кіріспе
І Меншік кәсіпорындарына мемлекеттік бақылау жасау
1.1. Кәсіпорындарға мемлекеттік бақылау. Өрге басқан 10 жыл
1.2 Кәсіпорындарды мемлекет қарамағынан алу мен жекешелендіру
ІІ Меншік кәсіпорында мемлекеттік жекешелендіру саясатын іске асыру
жөніндегі негізгі қағидаттар мен
шаралар                                                                       
    
2.1 Меншік кәсіпорындарды мемлекеттің қарамағынан басқару 
2.2 Меншік кәсіпорындарға мемлекеттің араласуының объективті қажеттілігі
2.3. Меншік кәсіпорындарда мемлекеттік реттеудің міндеттері , мақсаттары
және қызметтері
ІІІ. Меншік кәсіпопрындарды жекешелендірудің қаржылық аспектілері
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Республикада Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы
30 маусымдағы № 620 қаулысымен Мемлекеттік активтерді
басқарудың 2006 – 2008 жылдарға арналған бағдарламасы бекітілді, онда
Қазақстан 2030 Барлық Қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және
әл-ауқатының артуы атты Қазақстан Республикасы Президентінің жолдауын,
Қазақстан Республикасы Президентінің 2001 жылғы 4 желтоқсандағы №735
Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі
Стратегиялық даму жоспарын іске асыруда Қазақстан Республикасының Үкіметі
қабылдап жатқан шаралар мемлекеттік мүлікті басқару жүйесінің тиімділігін
арттыруға және жетілдіруге мүмкіндік берілді деп атап көрсетілген.
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы экономикасының серпінді дамуы
мемлекеттік активтерді басқару саясаты саласында айқындалған басымдықтарды
үнемі қайта қарауды талап етеді.
Осы Бағдарлама Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы
30 маусымдағы №620 қаулысымен бекітілген Мемлекеттік активтерді
басқарудың 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасын және 2006 жылғы
26 сәуірдегі №169 Оңтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің
қаулысымен бекітілген Мемлекеттік активтерді басқарудың 2006 – 2008
жылдарға арналған Бағдарламасын, Қазақстан Республикасы Президентінің 2006
жылғы 1 наурыздағы Қазақстанның әлемдегі бәсекеге
барынша қабілетті елу елдің қатарына кіру стратегиясы атты Қазақстан
халқына Жолдауын іске асыру жөнінде іс-шаралардың жалпыұлттық жоспарын және
Қазақстан Республикасы Үкіментінің 2006 – 2008 жылдарға арналған
бағдарламасын Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша іске асыру жөніндегі іс-
шаралар жоспарын іске асыру мақсатында әзірленді.
Қалыптастырылуы мемлекеттің функциялары мен мүдделеріне негізделуге
тиіс мемлекеттік мүліктің құрамын нақтылау, мемлекеттік меншікті басқарудың
тиімділігін бағалау өлшемдерін нақтылау және оны есепке алу жөнінде
бірыңғай базаны қалыптастыру бүгінгі күні мемлекеттік мүлікті басқару
саласындағы неғұрлым өзекті міндеттер болып табылады.
Сондай-ақ, осы Бағдарламаның нысаны ретінде мемлекеттік
кәсіпорындарды, мемлекеттік мекемелерді, акционерлік қоғамдар акцияларының
мемлекеттік пакеттерін және жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің
қатысу үлестерін (мемлекеттік активтер) басқару мәселелері болып қалады.

І Меншік кәсіпорындарына мемлекеттік бақылау жасау
1.1. Кәсіпорындарға мемлекеттік бақылау. Өрге басқан 10 жыл
Еліміздің бүкіл экономикасындағы секілді соңғы 10 жыл ішінде
агроөнеркәсіптік кешен саласында да елеулі құрылымдық өзгерістер мен
жетістіктер аз емес.
Саладағы бұрынғы мемлекет меншігінде болып келген шаруашылықтар мен
кәсіпорындарды мемлекет қарамағынан алу мен жекешелендіруді жүзеге асыру
барысында меншіктің әр түрлі формаларының қалыптасып, жетілгені белгілі.
Соның нәтижесінде ел халқының 40 пайызының басын қосып отырған ең үлкен
сала бірте-бірте нарықтық қатынастарға қарай ойысты. Дегенмен, осындай
үлкен өзгерістерді жүзеге асыру оңайға соққан жоқ. Егістік көлемі еселеп
қысқарса, мал саны бірнеше есе азайып кетті. Ауылда жұмыссыздық орын алды.
Міне, осындай ауыр кезде, яғни 1997 жылы Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев
халқымызға үміт сәулесін сепкен үлкен стратегиялық бағыт – “Қазақстан-2030”
ұзақ мерзімдік даму бағдарламасын әйгілеген болатын.
Осы жылы барлық шаруашылықтардың тек 23,4 пайызы ғана пайдамен жұмыс істеп
тұрды, қалған 72,4 пайызы шығынды шаруашылықтар еді. Сөйтіп сала жылды 27,5
млрд. теңге шығынмен аяқтады. Ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің
несиелік борышкерлігі 121 млрд. теңгеге жетті.
Қалыптасқан жағдай мемлекет тарапынан бірқатар шаралардың қолға алынуын
қажет етті. Шығынды шаруашылықтарды банкроттау үрдісі іске қосылды. Соның
нәтижесінде 1998 жылы жоғарыдағы 121 млрд. теңгенің қарызы 67,2 млрд.
теңгеге дейін қысқарды.
Міне, осындай жағдайда “Қазақстан-2030” Стратегиясы ауыл шаруашылығын үлкен
өзгерістерге жетеледі. Стратегияны жүзеге асыру мақсатында саланы дамытудың
2000-2002 жылдарға арналған бағдарламасы іске қосылды. “Астық туралы”,
“Асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы”, егіншіліктегі “Тұқым шаруашылығы
туралы” заңдар өмірге келді.
Тауар өндірушілерді жаңа техникалармен жабдықтау мақсатында “ҚазАгроҚаржы”
АҚ құрылып, ол шаруаларға жеңілдікті несиемен лизингке техникалар әпере
бастады. Сондай-ақ “Азық-түлік келісім-шарт корпорациясы” АҚ, “Аграрлық
кредиттік корпорация” АҚ, “Мал өнімдері корпорациясы” АҚ секілді қаржылай
мүмкіндігі бар ірі құрылымдар өмірге келіп, ауыл шаруашылығына мемлекет
қолдауын жүзеге асыру ісіне кірісті.
Дегенмен, салада қалыптасқан жағдайды түбінен өзгерту, еліміздің азық-түлік
қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін салаға мемлекет қолдауын күшейте түсу
және осыған бағытталған қаржылардың тиімділігіне қол жеткізу қажет болды.
Осы мақсатта Елбасының тапсырмасымен 2003-2005 жылдар Ауыл жылдары деп
жарияланып, осы жылдарға арналған мемлекеттік азық-түлік бағдарламасы
қабылданғаны белгілі.
Осы ретте мемлекеттік қолдау мен оларды жүзеге асыру тетіктерінің негізінен
ынталандырушылық мәні болғандығын айтуымыз керек. Бұл аталған секторға жеке
қаржылардың келуіне жол ашты. Мәселен, бағдарламаларды жүзеге асыру
барысында мемлекеттің салған 1 теңге қаржысына жеке меншіктің 5 теңге
инвестициясы ере келді.
Еңбексіз отырған адамдар санын азайту, әрбір отбасының жағдайын жақсарту
мақсатында 2005 жылдан бастап шағын несиелер беру қолға алынды. Екі жылдың
ішінде 25 мың 624 адамға 2 миллиард 708 мың теңгенің шағын несиелері
берілді.
Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1997 жылғы 17 қазанда жарияланған
"Қазақстан-2030 Барлық Қазақстандықтардың өсiп-өркендеуi, қауiпсiздiгi және
әл-ауқатының артуы" атты Жолдауында (Жолдау) жеке сектор үшiн тартымсыз
болып табылатын қоғамдық қажеттiлiктер бар екендiгі айтылады. Мұндай
жағдайларда және соңғы шара ретiнде осы қажеттiлiктердi қамтамасыз етудi
мемлекет өз мойнына алады. Осы тезистi дамыту Қазақстан Республикасында
мемлекеттiк мүлiктi басқару және жекешелендiру тұжырымдамасы (Тұжырымдама)
мен 2010 Стратегиясында өзiнiң қисынды жалғасын тапты.
      Қазiргi уақытта қоғамдық қажеттiлiктердi орындауды қамтамасыз ету
мемлекеттiк кәсiпорындар арқылы жүзеге асырылады. "Мемлекеттiк кәсiпорын
туралы" Қазақстан Республикасының Заңында мемлекеттiк кәсiпорындар
қызметiнiң негiзгi міндет-мақсаты қоғам мен мемлекеттiң қажетiне қарай
айқындалатын әлеуметтiк-экономикалық мiндеттердi шешу болып табылады деп
белгiленген, бұдан басқа, мемлекеттiк кәсiпорындар құрылуы және жұмыс
iстеуi мүмкiн қызмет салалары айқындалған.
      Мемлекеттік кәсіпорындардың қызметін талдау көптеген кәсіпорындардың
бірнеше жылдар жұмыс істемей тұрғандығын көрсетті, соңғы 3 жыл ішінде
шаруашылық жүргізу құқығындағы жұмыс істейтін кәсіпорындардың 40 пайызына
жуығы шығынмен аяқтады.
      2006 жылдың  1 қаңтарына облыстың коммуналдық меншігінде шаруашылық
жүргізу құқығындағы кәсіпорындар саны 75 және қазыналық кәсіпорындар саны
458 құрады.
      Шаруашылық жүргізу құқығындағы кәсіпорындардың негізгі құралдарының
құны 5 457 млн. теңгені, қазыналық кәсіпорындарда 7036 млн. теңгені
құрайды.
      Жедел басқару құқығындағы 458 мемлекеттік коммуналдық кәсіпорындардың
ішінен 145-і таратылуда, 8-і қызмет атқармады және 305-і жұмыс істейді.
      Облысқа қарасты коммуналдық меншіктегі қазыналық кәсіпорындар бойынша
136-ы жұмыс істейді, Шымкент қаласында - 52, Мақтаарал ауданында - 18,
Төлеби ауданында - 14, Ордабасы ауданында - 13, қалған аудандарда 4-тен 10-
ға дейін. Қалалар мен аудандарда қазыналық кәсіпорындар негізінен білім
беру саласында (бала бақшалар, саз мектептері) және мәдениет саласында
(мәдениет үйі) қызметін жүзеге асырады.
      Облысқа қарасты қазыналық кәсіпорындар ішінен 95-і денсаулық сақтау
саласында, 15-і білім беру саласында, 12-і мәдениет саласында, 7-і дене
тәрбиесі саласында және басқа да салаларда қызмет көрсетеді .
      Шаруашылық жүргізу құқығындағы 75 мемлекеттік коммуналдық
кәсіпорынның ішінен 15-і таратылуда және банкрот жағдайында, 13-і қызмет
атқармады және 47-і жұмыс істейді.
      Егер коммуналдық кәсіпорындардың құрылымын қарастырсақ, аудан және
қаланың коммуналдық меншігінде шаруашылық жүргізу құқығында 2-3
кәсіпорындар бар, бұл кәсіпорындар жылу берумен, сумен қамтамасыз етумен
айналысады және облысқа қарасты 9 кәсіпорын бар, олардың ішінде 3-і газет
редакциясы саласында, 1-і мүлікті лизингке берумен, 2-і денсаулық сақтау
саласында және басқа да салада жұмыс атқарады.
      2005 жылды оң қаржылық нәтижемен шаруашылық жүргізу құқығындағы 16
кәсіпорын аяқтады, ол жұмыс істейтін кәсіпорындар санының 34 пайызын
құрайды.  Таза табыс сомасы 20,6 млн теңгені құрады, ол 2004 жылмен
салыстырғанда 17 млн. теңгеге төмен. 2006 жылы бюджетке аударылуға тиіс 
12856 мың теңге сомасында таза табыс бөлігі есептелді, 2006 жылы бюджетке
12295 мың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жекешелендіруді ұйымдастыру және оның жолдары
ҚР жекешелендіру мәні, кезеңдері және оны жүргізу әдістері
Жекешелендірудің мәні
Жекешелендірудің экономикалық аспектілері
ҚР жекешелендіру мәні, кезеңдері және оны жүргізу әдістері жайлы ақпарат
ҚР жекешелендіру мәні, кезеңдері, оны жүргізу әдістері жайлы мәлімет
Қазақстан Республикасының жекешелендіру, кезеңдері және оны жүргізу әдістері
Жекешелендiру және меншік
Меншікті мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру туралы
Қазақстан Республикасында жеке меншіктің қалыптасу мәселесі
Пәндер