C++ Builder бағдарламалау тілінде логикалық желіде виртуалдық қарым қатынас жасау

І. Кіріспе 3
ІІ. Негізгі бөлім 5.20
2.1 Borland C++ Builder бағдарламасының терезесі 5
2.2 С++ Buildеr 6 ортасында қарым . қатынас жасау 7
2.3 Программаның басқару операторлары 11
2.4 С++ Buildеr 6 ортасында мәліметтер қорын басқару. 15.20
ІІІ. Қорытынды 211
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 222

Ғылыми-техникалық революцияның қарқынды дамуы қоғамдық өмірдің барлық ортасын ақпараттандыру процесінің дамуы кең көлемде өзгеруін талап етеді. Барлық дамыған және дамушы елдерде кең масштабта білім берудің ақпараттық бағдарламалары (программалары) іске асырылған. Қазіргі кездегі білім берудің мақсаты - жеке тұлғаның дұрыс ойлау қабілетін, оның үздіксіз мәдени дамуының, білімі және кәсіпкерлік деңгейі өмірдің жаңа қоғамдық шарттарына тез бейімделуінің қабілеттілігін тәрбилеу. Қазіргі кездегі білім берудің негізгі даму деңгейі – оқу орталықтарының нақты шегіне және әртүрлі дұрыс интеграция қажеттілігіне шығару.
Мәліметтер қоры – құрылымы арнайы тәсіл бойынша ұйымдастырылған берілген форматтағы файлдар жиынтығы. Файл негізінен кесте түрінде дайындалады. Кестелерді дайындау, жылдам түрде олардан қажетті жазулар тобын таңдау (шартты қанағаттандыратын сұраныс құру), оларды сақтау, жазуларды редокциялау, жолын алып тастау, кестені басып шығару сияқты орындалатын іс-әрекеттер – күрделі жұмыстар. Бұрын, мысалы Турбо Паскальда Мәліметтер қоры кестесі берілгендер файлы ретінде құрылып онымен жұмыс істеу үшін программаға арнайы процедуралар мен функциялар енгізілетін Соңғы кездерде кестелерден тұратын Мәліметтер қорын құрып оларды өңдейтін көптеген программалар жүйесі дайындалған. Оларды Мәліметтер қорын басқару жүйелері деп аталады.
Қандай да бiр тасушыда‚ мысалы‚ қағазда‚ кино таспада‚ магниттiк дискiде сақталған арнайы ұйымдастырылған мәліметтер жиынтығын мәліметтер қоры деп түсiнуге болады.
C++ Builder программалау ортасында мәліметтер қорымен жұмыс жасаға арналған бірнеше компоненттер бар. Әрбір компонент әртүрлі технология бойынша жұмыс жасайды және өзіндік мүмкіндіктерімен ажыратылады.
Си++ Builder программалау тілінде өрнек операторлар мен операндтардан құрылады. Барлық жоғарғы дәрежелі тілдерге ұқсас негізгі конструкциялары бар: қайталау операторы, шартты операторы, таңдау операторы.

1. «Информатика негіздері» ғылыми әдістемелік журнал 2012ж №6
2. Бектаев Қ, Ахабаева А. «Қысқаша қазақша-орысша сөздік» Қазақ совет энциклопедиясының Бас редакциясы 1992ж.
3. Глушаков С.В. и др. Язык программирования С++. Москва, “Фолио”, 2004.
4. Керниган Б., Ритчи Д. Язык программирования СИ. М.: Фин. и стат., 1982.
5. Керниган Б., Ритчи Д., Фьюэр А. Язык программирования СИ. (Задачи по языку СИ) М.: Фин. и стат., 1985.
6. Культин Н.Б. С++ Builder.-СПб.: БХВ-Петербург, 2005
7. Культин Н.Б. Самоучитель С++ Builder.-СПб.: БХВ-Петербург, 2004.
8. Макогон В.С. Язык программирования Си для начинающих. Учеб. пособ. Одесса, 1993.
9. Подбельский В.В., Фомин С.С. Программирование на языке Си. Учебное пособие. М.: Фин. и стат., 2000.
10. Романовская Л.М. и др. Программирование в среде СИ для ПЭВМ ЕС. М.: Фин. и стат., 1991.
11. Уинер Р. Язык Турбо Си: Пер с англ.-М.: Мир, 1991.-384 с.,ил.
12. Шиманович Е.Л. С/С++ в примерах и задачах. Минск, ООО “Новое знание”, 2004.
13. Шмидский Я.К. Программирование на языке С/С++. Москва, "Диалектика", 2003

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ
Ғ. МҰРАТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ЖЕТІСАЙ ГУМАНИТАРЛЫҚ-ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ

Ф-Е-106.1

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пәні: Өндірістік және экономикалық үрдісін моделдеу.
Тақырыбы: C++ Builder бағдарламалау тілінде логикалық желіде виртуалдық
қарым қатынас жасау
Шифр, мамандығы: 1304000 Электрондық ептеу техникасы және бағдарламалық
қамтамасыздандыру
Шифр, біліктілігі: 1304043 Техник- бағдарламашы

Тобы: ТБ 11-93
Орындаған студент: Бердешов М.
Жетекшісі: Ауелбекова К.

Математика, информатика, физика және ТОҚ
кафедра отырысында қаралды

Хаттама №
2013 ж.
Кафедра төрағасы: Надиров Қ
(аты-
жөні)

(қолы)

Жетісай 2013
ЖОСПАРЫ

І. Кіріспе 3
ІІ. Негізгі бөлім 5-20
2.1 Borland C++ Builder бағдарламасының терезесі 5
2.2 С++ Buildеr 6 ортасында қарым – қатынас жасау 7
2.3 Программаның басқару операторлары 11
2.4 С++ Buildеr 6 ортасында мәліметтер қорын басқару. 15-20
ІІІ. Қорытынды 211
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 222

І. Кіріспе
Ғылыми-техникалық революцияның қарқынды дамуы қоғамдық өмірдің барлық
ортасын ақпараттандыру процесінің дамуы кең көлемде өзгеруін талап етеді.
Барлық дамыған және дамушы елдерде кең масштабта білім берудің ақпараттық
бағдарламалары (программалары) іске асырылған. Қазіргі кездегі білім
берудің мақсаты - жеке тұлғаның дұрыс ойлау қабілетін, оның үздіксіз мәдени
дамуының, білімі және кәсіпкерлік деңгейі өмірдің жаңа қоғамдық шарттарына
тез бейімделуінің қабілеттілігін тәрбилеу. Қазіргі кездегі білім берудің
негізгі даму деңгейі – оқу орталықтарының нақты шегіне және әртүрлі дұрыс
интеграция қажеттілігіне шығару.
Мәліметтер қоры – құрылымы арнайы тәсіл бойынша ұйымдастырылған берілген
форматтағы файлдар жиынтығы. Файл негізінен кесте түрінде дайындалады.
Кестелерді дайындау, жылдам түрде олардан қажетті жазулар тобын таңдау
(шартты қанағаттандыратын сұраныс құру), оларды сақтау, жазуларды
редокциялау, жолын алып тастау, кестені басып шығару сияқты орындалатын іс-
әрекеттер – күрделі жұмыстар. Бұрын, мысалы Турбо Паскальда Мәліметтер қоры
кестесі берілгендер файлы ретінде құрылып онымен жұмыс істеу үшін
программаға арнайы процедуралар мен функциялар енгізілетін Соңғы кездерде
кестелерден тұратын Мәліметтер қорын құрып оларды өңдейтін көптеген
программалар жүйесі дайындалған. Оларды Мәліметтер қорын басқару жүйелері
деп аталады.
Қандай да бiр тасушыда‚ мысалы‚ қағазда‚ кино таспада‚ магниттiк дискiде
сақталған арнайы ұйымдастырылған мәліметтер жиынтығын мәліметтер қоры деп
түсiнуге болады.
C++ Builder программалау ортасында мәліметтер қорымен жұмыс жасаға
арналған бірнеше компоненттер бар. Әрбір компонент әртүрлі технология
бойынша жұмыс жасайды және өзіндік мүмкіндіктерімен ажыратылады.
Си++ Builder программалау тілінде өрнек операторлар мен операндтардан
құрылады. Барлық жоғарғы дәрежелі тілдерге ұқсас негізгі конструкциялары
бар: қайталау операторы, шартты операторы, таңдау операторы.
Си++ Builder -де жол, жиын, тізім, массивтерді тікелей орындайтын
операциялар жоқ. Есте сақтау бөлігін тікелей таратып бөлуге болмайды.
Файлдар мен енгізу, шығаруды орындайтын операциялар өзінде жоқ. Си++
программалау тілінде осы мәліметтерді өңдеу үшін функциялар шақырылып,
сәйкес операциялар орындалады.
Белгілі бір уақыт өткеннен кейін кез-келген тілді стандарттан өткізіп
отырады. Солардың бірі 1983 ANSI осы стандарт бойынша жұмыс атқарады.
Жаңа синтаксис бойынша Си++ Builder тілінде қолданылатын жаңа
стандартты бекітеді.

ІІ. Негізгі бөлім
2.1 Borland C++ Builder бағдарламасының терезесі
С++Builder программмалау ортасы іске қосылғаннан кейінгі терезелердің
орналасуы келесі түрде болады:
– Негізгі терезе (С++Builder Project1);
– Объектілер инспекторының терезесі ( Object Inspector);
– Форма редакторының терезесі (Form1);
– Код терезесі;
– Компоненттер палитрасы;
– Көру терезесі
Кеңеймелері : *.cpp, *.h, *.dfm, *.bpr, *.res. болатын файлдар маңызды
болып есептеледі, себебі олар барлық жобаға қатысады.
Жобамен жұмыс жасау:
– Жоба құру үшін негізгі терезеде File(New(Application командалары
орындалады.
– Жаңа құрылған жобаны толығымен сақтау үшін Filе(Save All командасы
орындалады. Жоба құрамына кіретін файлдардың жиынтығы бір бумада
сақталуы қажет.
Негізгі терезе

Компоненттер палитрасы

Көру Форма терезесі
терезесі

Код терезесі

Объектілер инспекторы 1-сурет. С++Builder программмасы
– Жобаны орындау бірнеше тәсілдермен жүргізіледі:
– Жобаны жабу үшін Filе(Close All командалары орындалады.
– Бұрыннан бар жобаны ашу үшін Filе(Open командасы орындалады да, пайда
болған диалогтық терезеде жоба файлының (* .bpr) аты көрсетіледі.
– Жоба файлының (*.bpr- файл) мәтінін қарау үшін бас мәзірден Project(
View Source (Проект-Просмотр) командасы орындалады;
– Жоба файлының терезесін жабу үшін терезе контекстік мәзірінен Close
Page командасы орындалады;
– Жоба файлын С++Builder ортасы автоматты түрде өзі құрады;
– Жоба файлы С++Builder ортасының жобалар тобына (группа проектов,
ProjectGroup1) кіреді. Жоба тобы - бұл өзі қамтитын бір немесе
бірнеше жобалар туралы ақпараттар, сипаттаулар сақталатын *.bpg
кеңейтілім файлы.
– Project Manager программасы жоба тобымен жұмыс жасауда қолданылады.
– Жоба параметрлерін беру үшін Project(Options командасы орындалады.
С++ Builder ортасында жиі кездесетін оқиғалар :
EVENTS оқиғалар
OnClick – бір рет тышқанды шерткен уақытта пайда болады;
OnClos – жабқан уақытта пайда болады;
OnGreate – құрған уақытта пайда болады;
OnDeactivate – шығып кеткен уақытта;
OnKeyDown – клавишаны басқан уақытта (F1-F12, Shift, Alt, Ctrl басқа);
OnKeyPress – клавишаны басқан уақытта (F1-F12 басқа);
OnkeyUp – клавишаны жіберген уақытта;
OnMouseDown – тышқан+ Shift, Alt, Ctrl қолдануға болатын жағдайлар, мұнда
тышқанның орналасқан координатасының (х,у) мәндері арқылы беріледі;
OnMouseMove – бұл тышқанды объектінің үстіне алыпбарып жылжытқан уақытта
пайда болады. (х,у) координатасы пайдаланылады;
OnMouseUp – тышқанды жіберген уақытта пайда болады;
OnPaint – форманы қайта салу;
OnShow – экранда көрсеткен уақытта пайда болатын іс-әрекет.
2.2 С++ Buildеr 6 ортасында қарым - қатынас жасау
Сс++ тілінде 4 базалық таңдау инструкциялары бар: if, ifelse,
swithcase және “?” операторы. Оларды жеке –жеке қарастырудан алдын,
шартты өрнектерді құрудың жалпы принциптерін айтып өтелік. Таңдау
иструкциясы программаның белгілі бір блоктарын таңдап орындауға
қолданылады.
Бұл блоктар бір не бірнеше қатардан тұруы мүмкін. Бірінші жағдайда
қатар фигуралық жақшаға алынбайды, ал екіншіде блок түгел алынады.
If инструкциясы команданы не командалар блогын шарттың ақиқат не
жалған болуына байланысты орындалады.
Қарапайым көрінісі (синтаксисі).
If (шарт) өрнек;
Егер шарт тексерудің нәтижесі ақиқат (true) болса, онда өрнек
орындалады, одан соң келесі қатарлар орындалып кете береді.
Ал, егер шарт нәтижесі false мәнін (жалған) берсе, өрнек орындалмай,
тастап кетіледі.
Мысал:
Мына бір программаның бөлігінде а айнымалының мәні 72-ден үлкен не
тең болған сайын экранға “Қайырлы таң” сөзі шығады.
If (a=72)
printf (“Қайырлы таң!”)
If инструкциясы бір емес бірнеше командаларды қамтитын болса,
синтаксисі мынадай болады:
If(шарт) {
өрнек 1;
өрнек2;
... ... ...
өрнек n;
}

Мысал:

# include stdio.h
int main ()
{
int otl, hor, udov;
float cred;
printf (“n өте жақсы деген баға алған пәндердің санын ендіреміз:”);
scanf (“%d”,&otl)
printf (“n жақсы деген баға алған пәндердің санын ендіреміз:”);
scanf (“%d”,&hor);
printf(“n қанағаттанарлы деген баға алған пәндердің санын
ендіреміз:”);
scanf (“%d”, &udov);
cred=(otl*5+hov*4+udov*3) (float)(otl+hov+udov);
printf (“n сіздің орташа балыңыз : %5,2 fn”, cred);
if (cred=4.5)
{
printf (“n құтықттаймыз!n”);
print(“n Cіз конкурстан өттіңіз”);
}
return (0);}
Бұл жерде if құтықттау сөздерін шығару не шығармауды басқарып тұр ,
яғни cred айнымалысының мәні 4,5- ке тең, не үлкен келесі қатарлар
орындалады.

ifelse инструкциясы.
Ifelse инструкциясы шарттқа байланысты 2 өрнектің бірін таңдап
орындауға мүмкіндік береді.
Синтаксисі:
If (шарт)
өрнек1:
else
өрнек2:
Егер шарт тексеру мәні true болса, онда өрнек1 орындалады , кері
жағдайда өрнек2
Мысалы:
If (ckeupressed==up)
iu_pixel_coovd++
else iu_pixel_coovd—
Келтірілген программа бөлігінде ckeypressed айнымалысының мәніне қарай
тышқан көрсеткішінің горизонтал координатасы жоғарылайды (артады) не
кемиді( төмендейді. (ckeyressed айнымалысы басылған клавиштің кодын
меншіктейді)
Егер if және else-нің операторлық бөлімі бір емес бірнеше өрнектерден
тұрса, онда оларды фигуралық жақшаға алу керек.
Мысал:
# includestdio.h
int main()
{
char c;
int many, i, more;
more=1;
while (move==1)
{
printf(“ Tatop атауын ендіріңіз)
if (scanf (“% c”, & c)!= EOF)
{
while (c!=’n’)
scant(“% c”, &c)
printf ( қанша заказ берілді?)
scanf (“% d”, &many);
scanf (“% c” , &c);
for (i=1; i=many; i++)
printf (“*”);
printf (“n”);
{
else
more=0;
{
return(0);
}
Бұл программа пайдаланушыға товар атауын ендіруді ұсынады. Егер файл
соңы деген белгі берілмесе (ctrl+c клавиштері басылмаса), онда товар
атауын әріптеп оқып, қатар соңын білдіретін символды(Enter клавиші
басылғанша) кездестіргенше жалғастыра береді.
Келесі қатарға “қанша заказ берілді” сөзі шығады. Бұдан соң заказ
берілген товарлар бірлігін ендіру қажет. Мұнан кейін ендірілген санға
сәйкес, for циклі экранға жұлдызшалар қатарын шығарады.
Егер файл соңы деген белгі (ctrl+c клавишін басу) берілген болса ,
онда if –тің шартынан кейінгі қатарлар орындалмастан else денесі
орындалады, яғни more-нің мәні 0-ге ауыстырылады. Демек цикл енді
қайталанбай, программа аяқталады.

2.3 Программаның басқару операторлары
If- else басқару нұсқаулары шарт бойынша шешім қабылдауда қолданылады.
Оның жалпы түрі мынандай:

If (өрнек)
нұсқау 1;
else
нұсқау 2;
Мұндағы өрнек белгілі бір шарт. Шарт ақиқат болса нұсқау1 әйтпесе
нұсқау2
орындалады.
Кейбір басқару операторында else бөлігі болмауы мүмкін. Кейбір
жағдайларда бірнеше if операторлары қолданылып бірнеше шарт ќарастырылуы
мүмкін. Онда, ‰нсіз келіміс бойынша else қызметші сөзі ең жақын тұрған if
операторына қатысты болады деп есептелінеді . Мысалы: n0 болса, онда z=a
әйтпесе z=b
1) if (n0)
z=a;
else
z=b;
2) n0, ab = z=a, әйтпесе z=b
if (n0)
{
if (ab)
z=a;}
else
z=b;
Осы есепті блок ретінде де жазуға болады. Блокта фигуралық жақшалар
қойылады.
If (n0) {
If (ab)
z=a ;}
else
z=b;
else, if – инструкциясын бірнеше шарт үшін пайдалануға болады. Ол үшін
операторларға Си тілінде тµмендегідей конструкциялар ќолданылады. Оның
жалпы жазылу түрі мынадай:
if (өрнек)
нұсқау;
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.