C/С++ программалау тілінде қарапайым программаларды құру жолдары

І. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
ІІ. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4.23
2.1 Си С++ тілінің сызықтық прогграммасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
2.2 СИ .программаның құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
2.3 Басқару операторлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
2.4 Цикл операторлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
III. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
IV. Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...25

С ++ Программалау тілінің тарихы.Екінші тілмен программалау.Осы жағдайда оқуға ұсынылады ,си тілі (ағылшынша нұсқасында оның аты латын алфабитінің бас әріпі С/Си тілі 1972 жылы Bell Lavorafories фирмасының қызметшісі Денис Ритим шығарды.
Си++ қазіргі заманғы негізгі программалау тілдерінің бірі болып табылады. Программалау тілдері жалпы мынандай:

1. Екілік кодта.
2. Ассемблер тілінде.
3. Cи тілінде.
4. Жоғарғы дәрежелі тілдерде (Pascal, Fortran, Basic).
түрлерге бөлінеді.

Си++ программалау тілінің көмегімен жүйелік программаларды, компиляторларды құруға және сонымен бірге кәделі программалар жасауға болады. Си++ программалау тілінде әртүрлі берілгендердің түрімен жұмыс атқаруға болады. Негізгі базалық тип рет литерлік тип болып табылады. Сонымен бірге программалау тілінде бүтін және нақты мәндер де қолданылады. Бұдан басқа типтерді: көрсеткіштер, массивтер, құрылымдар, т.б сипаттап қолдануға болады.
Си++ программалау тілінде өрнек операторлар мен операндтардан құрылады. Барлық жоғарғы дәрежелі тілдерге ұқсас негізгі конструкциялары бар: қайталау операторы, шартты операторы, таңдау операторы.
Си++-де жол, жиын, тізім, массивтерді тікелей орындайтын операциялар жоқ. Есте сақтау бөлігін тікелей таратып бөлуге болмайды. Файлдар мен енгізу, шығаруды орындайтын операциялар өзінде жоқ. Си++ программалау тілінде осы мәліметтерді өңдеу үшін функциялар шақырылып, сәйкес операциялар орындалады.
Белгілі бір уақыт өткеннен кейін кез-келген тілді стандарттан өткізіп отырады. Солардың бірі 1983 ANSI осы стандарт бойынша жұмыс атқарады.
Жаңа синтаксис бойынша Си++ тілінде қолданылатын жаңа стандартты бекітеді.

1. Александрский Андрей Современное проектирование на С++. 2002г. 336с.
2. Камардинов О. Информатика. Шымкент-2000.
3. Керниган Б., Ритчи Д. Язык программирования СИ. М.: Фин. и стат., 1982.
4. Керниган Б., Ритчи Д. Язык программирования СИ. М.: Фин. и стат., 1982.
5. Керниган Б., Ритчи Д., Фьюэр А. Язык программирования СИ. (Задачи по языку СИ) М.: Фин. и стат., 1985.
6. Керниган Б., Ритчи Д., Фьюэр А. Язык программирования СИ. (Задачи по языку СИ) М.: Фин. и стат., 1985.
7. Макогон В.С. Язык программирования Си для начинающих. Учеб. пособ. Одесса, 1993.
8. Романовская Л.М. и др. Программирование в среде СИ для ПЭВМ ЕС. М.: Фин. и стат., 1991.
9. Романовская Л.М. и др. Программирование в среде СИ для ПЭВМ ЕС. М.: Фин. и стат., 1991.
10. Сабуров Сергей Язык Программирование С и С++. М.:Бук-пресс. 2006 г. 647 с.
11. Сағындықов К. М.Алгоритмдік тіл Си. Оқу құралы.- Қарағанды:ҚарМУ баспасы,2002 ж
12. Шиманович Е.Л. С/С++ в примерах и задачах. Минск, ООО “Новое знание”, 2004.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ
Ғ. МҰРАТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ЖЕТІСАЙ ГУМАНИТАРЛЫҚ-ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ

Ф-Е-106.1

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пәні: Өндірістік және экономикалық үрдісін моделдеу.
Тақырыбы: CС++ программалау тілінде қарапайым программаларды құру жолдары
Шифр, мамандығы: 1304000 Электрондық ептеу техникасы және бағдарламалық
қамтамасыздандыру
Шифр, біліктілігі: 1304043 Техник- бағдарламашы

Тобы: ТБ 11-92
Орындаған студент: Жорабекова Айдана
Жетекшісі: Ауелбекова К

Математика, информатика, физика және ТОҚ
кафедра отырысында қаралды

Хаттама № ______ ____ _________ 2014 ж.

Кафедра төрағасы: Надиров Қ_____________

(аты-жөні) (қолы)

Жетісай 2014
ЖОСПАРЫ

І.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
ІІ. Негізгі
бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ..4-23
2.1 Си С++ тілінің сызықтық
прогграммасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
2.2 СИ -программаның
құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
2.3 Басқару
операторлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...16
2.4 Цикл
операторлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... 20
III.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ..24
IV. Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... .25

І. Кіріспе

С ++ Программалау тілінің тарихы.Екінші тілмен программалау.Осы
жағдайда оқуға ұсынылады ,си тілі (ағылшынша нұсқасында оның аты латын
алфабитінің бас әріпі ССи тілі 1972 жылы Bell Lavorafories фирмасының
қызметшісі Денис Ритим шығарды.
Си++ қазіргі заманғы негізгі программалау тілдерінің бірі болып
табылады. Программалау тілдері жалпы мынандай:
1. Екілік кодта.
2. Ассемблер тілінде.
3. Cи тілінде.
4. Жоғарғы дәрежелі тілдерде (Pascal, Fortran, Basic).
түрлерге бөлінеді.
Си++ программалау тілінің көмегімен жүйелік программаларды,
компиляторларды құруға және сонымен бірге кәделі программалар жасауға
болады. Си++ программалау тілінде әртүрлі берілгендердің түрімен жұмыс
атқаруға болады. Негізгі базалық тип рет литерлік тип болып табылады.
Сонымен бірге программалау тілінде бүтін және нақты мәндер де қолданылады.
Бұдан басқа типтерді: көрсеткіштер, массивтер, құрылымдар, т.б сипаттап
қолдануға болады.
Си++ программалау тілінде өрнек операторлар мен операндтардан
құрылады. Барлық жоғарғы дәрежелі тілдерге ұқсас негізгі конструкциялары
бар: қайталау операторы, шартты операторы, таңдау операторы.
Си++-де жол, жиын, тізім, массивтерді тікелей орындайтын операциялар
жоқ. Есте сақтау бөлігін тікелей таратып бөлуге болмайды. Файлдар мен
енгізу, шығаруды орындайтын операциялар өзінде жоқ. Си++ программалау
тілінде осы мәліметтерді өңдеу үшін функциялар шақырылып, сәйкес
операциялар орындалады.
Белгілі бір уақыт өткеннен кейін кез-келген тілді стандарттан өткізіп
отырады. Солардың бірі 1983 ANSI осы стандарт бойынша жұмыс атқарады.
Жаңа синтаксис бойынша Си++ тілінде қолданылатын жаңа стандартты
бекітеді.
ІІ. Негізгі бөлім
1. Си С++ тілінің сызықтық прогграммасы

Айнымалылар және тұрақтылар. Turbo Pascal тілінде әрбір қолданылатын тип
алдын-ала сипатталуы қажет екенін білеміз.
Си++ программалау тілінің алғашқы нұсқаларының ерекшеліктерінің бірі көп
жағдайда мәліметтерді сипаттамай пайдалануға болатындығында болды. Бірақ
соңғы нұсқаларда мәліметтерді сипаттап кету ұйғарылады.
Американдық ANSI стандарты бойынша айнымалы ретінде әріптерден басталатын
латын алфавиттінің элементтер жиынын аламыз.
Айнымалылардың аттарын берген уақытта үлкен және кіші әріптердің
мағыналары әр түрлі болады.
Негізінен мынадай ұйғарым бар: кіші әріптермен айнымалылар, ал үлкен
әріптермен тұрақтыларды жазу қажет .
Ішкі айнымалылардың ұзындығы 31 орыннан аспайды. Арнайы сөздерді if,
else т.б айнымалылар ретінде қолдануға болмайды. Негізгі типтер: char
(характер) 1 байт орын алады, int бұның ұзындығы машинаға байланысты, float-
1 есе дәлдіктегі, double- 2 есе дәлдіктегі нақты сандар.
Негізгі типтермен бірге: short, long- квалификатор (қосымша) қолданылады.
1) қысқа, 2) ұзын дегенді білдіреді. Мысалы: short il; short int il; long
a; Бүтін типтердің машинаға байланысты 3 түрі бар: short int, int, long
int.
Тілде таңбалы және таңбасыз элементтерді қарастыруға болады және олар
сәйкесінше:singned ,unsingned деп беріледі.
-127 ... +128 , 1 байт орын алады
0 ... 255 , 1 байт орын алады
-32767 ... 32768 , 2 байт орын алады
0 ... 65535 , 2 байт орын алады.
Негізгі бүтін тұрақтылар integer типті болады. Бүтін тұрақтылардың соңғы
жағына l әрпін жазып қолдануға болады.
123446L
Егер таңбасыз бүтін тұрақты болса, онда 145UL жазылады.
Нақты тұрақтылар нүкте (.) немесе e дәрежесі арқылы жазылады. Мысалы:
132.5 немесе fe-5
Нақты сандардың соңғы жағына f әрпін немесе l әрпін жазуға болады. 12.4f
(fload), 12.4l (Long).
Сөздік тұрақтылар апостропфтың ‘ ’ ішіне алынып жазылады және
программада мынадай тізбектерді қолдануға болады. Бұларды ESC тізбектер
деп аталады. ESC тізбектер:
\a -
\b -
\f- парақтау;
\n- жаңа жол;
\r- enter клавишасы;
\t- табуляция;
\v- вертикаль табуляция;
\\- сызықты орналастыру;
\?- сұрақ белгісі;
\’, \’’, \000- сегіздік кодтағы мәліметтер;
\xhh- он алтылық кодтағы мәліметтер;
Тұрақты өрнектер алдын-ала сипатталып программада жазылады. Олар
компиляция уақытында есептелінеді. Мысалы: MaxLine 1000 тең болсын.
#define (анықтау) MAXLINE 1000
char line [MAXLINE+10] жолдың ұзындығы 1010
Жолдық -“string” тұрақтылар ИнФ-307, ПМ-305
Программалау барысында бос string-ті де пайдалануға болады.
Си++ программалау тілінде барлық айнымалыларды сипаттау кезінде оларға
оларға алғашқы мән беру беруге болады. Мысалы: int і немесе int i= 0
Алғашқы мәндерді беру барысында оларды өрнек түрінде де жазуға болады.
Бірақ өрнектің мәні алдын- ала нақты есептелінетін болуы қажет. Мысалы:
int i= MAXLINE+2; i=1012
Сыртқы және статистикалық айнымалылардың мәні әрқашанда 0-ге тең болады.
Ал алғашқы мәні анықталмаған айнымалылар, сол анықталмаған күйінде қалады,
сондықтан программалау барысында осындай анықталмаған мәндерден өте сақ
болу қажет.
Арифметикалық операторлар. Си++ программалау тілінде мына арифметикалық
амалдар :“+”, “-“, “*”, “” –амалдары бинарлық операция, %- модуль
(қалдықпен бөлу) қолданылады.
Ескерту!Мұнда екі бүтін санды бөлудің нәтижесі бүтін сан болып табылады.
Мысалы:
Int i
t = ik
t = 56
t = 0
модуль “%” амалы float, double типтегі мәндер үшін қолданылмайды.
Унарлық операциялар +25, -32, т.б
Амалдардың орындалу орны:
1) жақша;
2) унарлық операциялар;
3) көбейту, бөлу, модуль;
4) қосу, алу орындалады.
Қатыстық операторлар
Си++ программалау тілінде алты қатыстық амал қолданылады. Олар
сәйкесінше былай белгіленеді:
“” -үлкен, “=”- тең немесе үлкен, “”- кіші, “=” –кіші немесе тең,
“= =” –тең және “!=”- тең емес.
Қатыстық амалдар арифметикалық амалдардан кейін орындалады. Ал
өздерінің ішінде “тең” және “тең емес” ең соңынан орындалады.
Логикалық амалдар &&- және дегенді білдіреді;
- немесе дегенді білдіреді;
Математикалық функциялар. Математикалық функциялар Си++ тілінде Math.h
модулінің ішінде орналасқан. Math.h модулі кітапхана ретінде жеке файлда
беріледі, мұндағы h- head-бас дегенді білдіреді. Модульде әртүрлі
математикалық функциялардың программалары орналасқан. Оларды программада
қолдану үшін алдымен негізгі модульді программаға кіріктіреміз
# include файлдың аты командаға жазылады
# include Math.h
Көптеген функциялардың жазылуы сол күйінде сақталады. Жазылу барысында
аргументтер жақшаның ішіне алынып жазылады. Келесі жазуларда x,y –double, n-
integer бүтін болсын.
sin(x), cos(x), tan(x), asin(x), acos(x), atan(x), sinh(x), cosh(x),
tanh(x), epx(x), log(x) x0, pow(x,y) = xy, sgrt(x), ceil(x)=x,
fload(x)=x, fabs(x), fmod(x,y).
Инкременанд. Декременанд. Си++ программалау тілінде +1 санын автоматты
түрде қосуға болатын инкременанд ++ операциясы бар. Бірді шегеру үшін
декременанд - қолданылады.
Бұл амалдарды префикс ретінде алдынды, постфикс ретінде соңында
қолдануға болады. Мысалы: ++n –алдымен 1 саны n-ға қосылады
n++ - 1 саны соңынан
қосылады
--n - алдымен 1 саны
n-нан шегеріледі
n-- - 1 саны кейін
шегеріледі
Биттік операторлар. Мына операндтар үшін: char, short, integer, long
(таңбалы және таңбасыз) биттік операторларды орындауға болады. Олар &-
және, - немесе, ^- немесенің терістеуі, - солға қарата жылжыту, - оңға
қарата жылжыту, ~- терістеу.
Жалпы операторлардың орындалу реті. (), [], .
1) !, ~, ++, --, + (унарлық), -(унарлық), sizeof (өлшем)
2) *, , %
3) +, -
4) ,
5) = =, !=
6) &
7) ^
8)
9) &&
10)
11) ?:
12) =, +=, -=, *=, =, %=, ^=, =, =, =
13) ,
Си++ компиляторы оператордағы операндтардың мәнін есептеу ретін
қарастырмайды. Сондықтан программист оларды өзі реттеп отыруы қажет
Инструкция және блок (нұсқау). Си программалау тілінде берілген өрнектің
соңына ; белгісі қойылса ол нұсқау болып табылады. Яғни бұл нұсқаудың ең
соңғы мәні дегенді білдіреді. Ал Turbo Pascal тілінде осы белгі бір
операторды екінші оператордан ажырату үшін қолданылады.
{...} – фигуралық жақшалар сипаттау мен нұсқауларды біріктіреді
және оларды жеке жұмыс бөлігі ретінде қарастырады.
Дәл осы қызметті Turbo Pascal тілінде begin... end қызметші сөздерінң
атқаратынын білеміз. Соңғы } фигуралық жақшадан кейін ; қойылмайды.

Меншіктеу операторы және өрнек. Си программалау тілінде меншіктеу
операторын төмендегідей 2 түрде жазып қолданады:
і = i+2;
i+=2 ; і = i+2 дегенді білдіреді
Осындай амалдарды (+, -, *, , %, , , &, , ^) орындау барысында
өрнектің алатын мәні негізінен сол жақтағы операндтың мәніне сәйкес
түрлендіріледі. Яғни, түрлендіру автоматты түрде орындалады.
Формат бойынша шығару және енгізу. Формат бойынша шығару:
Printf- мәліметтерді формат бойынша шығару функциясы. Форматта string-
типті 2 объекті бар:
Оның біріншісі литер-сөз, ал екіншісі мәліметтерді түрлендіріп шығаратын
формат. Әрбір түрлендіру % белгісінен басталады. Одан кейін белгілер
қойылады. Онда мынадай белгілерді қолдануға болады.

Кесте №1
Белгісі Мағынасы
- Printf жолдың басынан бастап шығарады.
+ Санды таңбасымен баспаға шығарады
Бос орын Егер бірінші литер таңба болмаса, онда бос орын қойылады
0 Қосымша 0-мен толтырылған
# Онда мынадай жағдайлар болуы мүмкін: 8-дік санау
жүйесіндегі сан үшін о-О, 16-лық санау жүйесі үшін х
және Х арқылы беріледі. ох-ОХ, е-Е 10-дық дегенді
білдіреді f,g үшін нүкте болады.
Кез-келген Шығарылатын жолдың ұзындығын береді. Қажет болса
сан ұзындықты өзі қосып алады.
. (нүкте) өрістің ұзындығынан дәлдікті айыру
Сан Яғни үтірден кейін қанша сан барын анықтайды.
h, l, L h- аргумент short немесе unsigned short E+05
l- long немесе unsigned long
L-long double

Кесте №2
Белгі алатын мән Мағынасы
D, I Int Таңбалы ондық санды жазу
0 Int Таңбасыз 8-дік санау жүйесіндегі сан
X, X Int Таңбасыз 16-лық санау жүйесіндегі сан
x =a, b, c, d, f, ...
X =A, B, C, D, F, ...
U Int 10-дық бүтін сандар
C Int Бірлік литер (char)
S Char* ‘\0’ 0-саны кездескенше баспаға шығару
F Double [-] mmm.ddd таңбалы, таңбасыз нақты сандар
e, E Double [-] mmm.ddd E+xx
G, G Double Егер де дәреженің мәні -4-тен кіші болса, онда ол
%e немесе %E мәндерін қабылдайды. Басқа жағдайда
%f сияқты болады.
N Int* Рrintf бойынша программа орындалу барысында қанша
литер баспаға шықты. Сол сан аргументке беріледі.
% Аргументтер түрленбейді

Scanf-мәліметтерді ағымнан алып, түрлендірген шамаларды сәйкес
аргументтерге меншіктейді. Бірақ аргументтердің барлығын жеке-жеке сілтеме
ретінде көрсетуге болады. Кез келген жолда мынадай белгілер болатынын
білеміз: бос орын, табуляция, алфавиттегі символдар (%-тен басқа), %, *, h,
l, L мәндері болуы мүмкін. Мұндағы литер спецификаторлар h, l, L енгізудің
түрлерін реттеп отырады. Мына әріптер d, i, n, o, u, x - үшін h (short) ал
l (long) білдереді. e, f, g- үшін l (double), L (long double) білдіреді.

Кесте №3
Литер Аргумент мәні Мағынасы
D int* 10-дық бүтін сан.
I int* Бүтін сан.
O int* 8- дік санау жүйесіндегі бүтін сан.
X int* 16- лық санау жүйесі бүтін сан
C char* Литерлік
U ausigned* int* Таңбасыз 10-дық санау жүйесі бүтін сан
S char* String “” –қа алынбайды.
E, f, g float* Нақты сандар
N int* Аргументке осы уақытқа дейін оқылған
литерлер санын меншіктейді.

Есеп:
1. z =x+y x, y, z- нақты сандар
#include stdio.h
void main()
{
float x, y, z;
puts(“x, y -енгіз”);
scanf (“%f%f, &x, &y);
z =x+y;
printf (“z = %-5.2f”, z);
}

2. z = log2xloga(x+y)+ex log2x =lnxln2
#include stdio.h
#include math.h
void main()
{
float x, y, z, a;
puts(“a, x, y -енгіз”);
scanf (“%f%f%f, &x, &y, &a);
z =log(x)log(2)log(x+y) log a + exp(x);
printf (“z = %-5.3f”, z);
}

Оператор немесе нұсқау. Си программалау тілінде өрнек беріліп, одан
кейін ; қойылса ол нұсқау (оператор) деп аталады. Мысалы: х = 0; i++;
Күрделі оператор бірнеше нұсқаудан тұратын болса, оларды {} жақшаға
алып, блок ретінде беріледі.
Ескерту: Си программалау тілінде айнымалыларды кез-келген блоктың ішінде
сипаттауға болады.

2.2 СИ -программаның құрылымы
СИ программасын теріп алып компиляциядан өткіземіз.Компеляцияланған СИ
программасы негізгі жадқа жүктеледі. Программалық коды мен берілгендерге
жадыда бөлек сегменттер бөлінеді.
Базалық класспен туынды класстарда конструкторлар мен деструкторлар
құрылады. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.