Индустриалды - инновциялық қызметтің басымдықтары

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

1 ҚАЗАҚСТАНДА ҚЛЫПТАСҚАН КӘСІПКЕРЛІКТІҢ ЖАҒДАЙЫН ЖӘНЕ ДАМУЫН ТАЛДАУ
1.1 Кәсіпкерліктің даму эволюциясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2 Қазақстанда кәсіпкерліктің қалыптасу мен даму проблемалары ... ... ... ... ... ... .9
1.3 Бизнес.инкубаторлар және технопарктар . шағын кәсіпкерлікті қолдаушы инфрақұрлымдық ұйымдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12

2 ИНДУСТРИАЛДЫ.ИННОВЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ БАСЫМДЫҚТАРЫ
2.1 Қазақстанның ғылыми.техникалық әлеуеті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
2.2 Жоғары технологиялық өндірістер үшін мамандарға білім беру және дайындау

3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА КӘСІПКЕРЛІКТІҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТҮРЛЕРІН ДАМЫТУДЫҢ НАРЫҚТЫҚ МЕХАНИЗМДЕРІ
3.1 Франчайзингтің қалыптасуы және даму мүмкіндіктері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..26
3.2 Оффшорлық бизнестің қажеттілігі және оны пайдаланудың негізгі шарты ... ..28

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 30

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...31

Кіріспе

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Соңғы жылдары Қазақстан Республикасы бірқатар әлеуметтік - экономикалық табыстарға қол жеткізді. Минералды - шикізаттық ресурстар экспорты ұлттық экономикаға қайта құру кезеңінің дағдарысына төтеп беруге және экономикалық өсудің жоғарғы қарқынын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Жағымды сыртқы экономикалық конъюктура ондаған жылдарға сақтала бермейді. Жинақталған экономикалық әлеует, әрине ең алдымен минералды - шикізаттық,ғылыми-техникалық және адами ресурстарды толық қолдану есебінен экономиканың одан әрі қарай дамуына алғышарттар құрайды.
Экономиканы жедел түрлендірудің шектеуші факторлары мыналар: өндіргіш күштердің деиндустриализацясы, қазіргі өндірістерді дамытудағы экономиканың шикізаттық бағытталу болып табылады. Соңғы жылдардан экономикалық көрсеткіштер Қазақстанның технологиялық артта қалушылығын байқатуда, стратегиялық маңызы бар ғылыми - зерттеу және тәжірибелік-меншік елдің ұлттық байлығы ретінде тиімді қолданылмай жатыр. Мұндай жағдайға әрі қарай келісуге болмайды. Қазақстанның егемендік алумен байланысты отандық ғылымның миссиясы да өзгергеді.
Әлемдік экономиканың жаһандауы және қазақстандық экономиканың ашық жағдайында отандық компаниялардың ел ішіндегі және шетелегі тауарлар мен капитал нарықтарындағы бәсекелік күрнске дайын еместігі анық байқалады. Сондықтан Қазақстан Республикасының әрі қарай дамуында тек өндірістің тұрақтануы мен өсімі ғана емес, оның құрлымдылық жағынан қайта құрылуы, отандық экономиканың ұдайы өндіріс үрдісін қайта құрумен оның бәсеке қабілеттілігін арттыру үлкен маңызға ие.
Қазақстанның 2003 - 2015 жылдарға арналған индустриалды – инновациялық даму Стратегиясында өңдеуші және ғылыми сыйымды жоғары технологиялық индустрияға аса зор еөңіл ьөліп жатыр. Елдің экономикалық тәуелсіздігі технологиялық даму деңгейінен ажыратылмай қарастырылады. Әлемдік экономикадағы мемлекеттің рөлі мен оның мәні, инновация мен өзгерістердің негізгі қозғаушы күші жоғарғы технологиялармен қаншалықты қамтамасыз етілетіндігімен анықталады. Қазіргі заманғы техника өнд ріс технолониясынан бөлек ажыратылып қарастырылмайды. Ол тек нақты технологиямен қатар қолданылады және сол арқылы көрігіс табады, яғни технология ғылыми – техникалық прогрестің қозғаушы күші болып табылады.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ.
1 Мэнкью Н.Г. Принципы экономикс: Пер.с англ.-СПб.:Питер Ком,1999-784с
2 Кенжегузин М.Глобализция и экономические интересы Казахстана//Мысль.- 2005.-№1.-53-60с
3 Абуев Н.Степной Феникс//Мысль.-2005.-№1.61-65с
4 Кенжебаев З.Механизм регулирования и обеспечения экономического роста//Қаржы-Қаражат-Финансы Казахстана.-2004-№4.-63-68с
5 Браун Э.Руководству экономикой – новый уровень ответственности//Мысль.-2005-№4.-56-58с
6 Есентугелов А.Дологосрочная стратегия развития экономики и размещения производительных сил в Казахстане//Аль-Пари.-2000 №6.-3-9с
7 Шиликбаев С.Проблемы экономики и пути их решения //Аль-Пари-2001 №4.-35-39с
8 Нинхаус Ф.Глобализация, сырьевое богатство и динамика экономики: шансы и вызов для Казахстана //Аль-Пари №4.-70-74с
9 Сабден О.Что делать для восстановления эконоимки Казахстана?- Алматы: «Санат»,1999-600С
10 Каренов.Р.С.Экономика Казахстана по пути рыночной трансформации.-Караганда: ИПЦ «Профобразовние» 2004.-384с
11 Гумаргалиев И.Диалектика плана и рынка//Экономист.-2005.№7.29-38с
12 Келимбетов М.Проблемы финансированиея инфраструктур //Аль-Пари.-1999.№6.15-17с
13 Астапов К.Условия стабильного развития эконоических систем в современном мире //Проблемы теории и практики управления .-2005№2.90-94с
14 Назарбаев.Н.А.Казахстан: Стратегия -2030.-Алматы: «Білім»,1998.35с
15 Максимов А.Экономический рост и занятость населения //Аль-Пари.-2001.№5-6.42-44с
16 Райхан Н.Факторы роста и эффективность внешней торговли // Мысль.-2005№1.66-70с
17 Васильиева Н.К вопросу об экономическом росте в Казахстане //Аль-Пари.2000№3-4.60-62с
18 Шиликбаев С.Основные резервы экономического развития Казахстана // Аль-Пари .2000№2.70-73с
19 Кучуков Р.,Савка.А.Мировое хозяйство и тенденции // Экономист 2005№7.10-22с
20 Марценкевич В.Современная тенденция в экономики и политики США // Проблемы теории и порактики управления.2005 №3.24-29с
21 Крюков В.,Ахматукаев М.,Заика И.Модернизация экономики и проблемы конкурентоспособности // Экономист-2004 №11.60-65с
22 Сакс Д. Экономические реформы в новых рыночных условиях // Проблемы теории и практики управления. 2005 №1.12-17с

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 30 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

1 Қазақстанда қлыптасқан кәсіпкерліктің жағдайын және дамуын талдау
1.1 Кәсіпкерліктің даму
эволюциясы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..5
1.2 Қазақстанда кәсіпкерліктің қалыптасу мен даму
проблемалары ... ... ... ... ... ... ..9
1.3 Бизнес-инкубаторлар және технопарктар – шағын кәсіпкерлікті қолдаушы
инфрақұрлымдық
ұйымдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ..12

2 Индустриалды-инновциялық қызметтің басымдықтары
2.1 Қазақстанның ғылыми-техникалық
әлеуеті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
2.2 Жоғары технологиялық өндірістер үшін мамандарға білім беру және
дайындау

3 Қазақстан Республикасында кәсіпкерліктің инновациялық түрлерін
дамытудың нарықтық механизмдері
3.1 Франчайзингтің қалыптасуы және даму
мүмкіндіктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... 26
3.2 Оффшорлық бизнестің қажеттілігі және оны пайдаланудың негізгі
шарты ... ..28

ҚОрытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30

Қолданылған
әдебиет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ..31

Кіріспе

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Соңғы жылдары Қазақстан Республикасы
бірқатар әлеуметтік - экономикалық табыстарға қол жеткізді. Минералды -
шикізаттық ресурстар экспорты ұлттық экономикаға қайта құру кезеңінің
дағдарысына төтеп беруге және экономикалық өсудің жоғарғы қарқынын
қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Жағымды сыртқы экономикалық конъюктура
ондаған жылдарға сақтала бермейді. Жинақталған экономикалық әлеует, әрине
ең алдымен минералды - шикізаттық,ғылыми-техникалық және адами ресурстарды
толық қолдану есебінен экономиканың одан әрі қарай дамуына алғышарттар
құрайды.
Экономиканы жедел түрлендірудің шектеуші факторлары мыналар: өндіргіш
күштердің деиндустриализацясы, қазіргі өндірістерді дамытудағы экономиканың
шикізаттық бағытталу болып табылады. Соңғы жылдардан экономикалық
көрсеткіштер Қазақстанның технологиялық артта қалушылығын байқатуда,
стратегиялық маңызы бар ғылыми - зерттеу және тәжірибелік-меншік елдің
ұлттық байлығы ретінде тиімді қолданылмай жатыр. Мұндай жағдайға әрі қарай
келісуге болмайды. Қазақстанның егемендік алумен байланысты отандық
ғылымның миссиясы да өзгергеді.
Әлемдік экономиканың жаһандауы және қазақстандық экономиканың ашық
жағдайында отандық компаниялардың ел ішіндегі және шетелегі тауарлар мен
капитал нарықтарындағы бәсекелік күрнске дайын еместігі анық байқалады.
Сондықтан Қазақстан Республикасының әрі қарай дамуында тек өндірістің
тұрақтануы мен өсімі ғана емес, оның құрлымдылық жағынан қайта құрылуы,
отандық экономиканың ұдайы өндіріс үрдісін қайта құрумен оның бәсеке
қабілеттілігін арттыру үлкен маңызға ие.
Қазақстанның 2003 - 2015 жылдарға арналған индустриалды – инновациялық
даму Стратегиясында өңдеуші және ғылыми сыйымды жоғары технологиялық
индустрияға аса зор еөңіл ьөліп жатыр. Елдің экономикалық тәуелсіздігі
технологиялық даму деңгейінен ажыратылмай қарастырылады. Әлемдік
экономикадағы мемлекеттің рөлі мен оның мәні, инновация мен өзгерістердің
негізгі қозғаушы күші жоғарғы технологиялармен қаншалықты қамтамасыз
етілетіндігімен анықталады. Қазіргі заманғы техника өнд ріс технолониясынан
бөлек ажыратылып қарастырылмайды. Ол тек нақты технологиямен қатар
қолданылады және сол арқылы көрігіс табады, яғни технология ғылыми –
техникалық прогрестің қозғаушы күші болып табылады.

1 Қазақстанда қалыптасқан кәсіпкерліктің жағдайын және дамуын талдау.
1.1 Кәсіпкерліктің даму эволюциясы
Кәсіпкерлік туралы теориалық тұжырымда алғашқы рет 1725 – 1730 жылдары
Ричард Кантиллионның (Richard Cantillion) еңбектерінде баяндалады. Кейінгі
250 жыл шегіде кәсіпкерлік теория әр түрлі ғалымдар мен экономистердің
еңбектерінде дамытылды, олар бірте – бірте кәсіпкерлік – бұл адамның
тәуекел мен жаңашылдыққа деген бейімділігі ғана емес, сонымен қатар, жаңа
кәсіпорын құруды білдіретін ұғым деген пікірге келді.
Алғашқы кәсіпкерлік термині тәуекел сөзімен, ал кәсіпкердің өзі тауарды
өндіру мен өткізуде белгілі бір тәуекел мен жауапкершілікті өз мойнына
алғанмен байланыстырады. Мысалы, 1725 жылы Кантиллион кәсіпкерлікті, өз
мойнына тәуекелді алумен байланыстырады, сонымен қатар ол капитал салушы
кәсіпкерлер мен өз еңбегін, қорларын қолданушылар деп қарастырып, ажыратып
отырады (1-кесте). Ол кәсіпкерді өзіне - өзі жұмыс орнын жасайтын адам
ретінде қарастырады. Адамды белгілі бір төлемақы, сыйақы үшін жұмыс істеу
қанағаттандырмаса, ол өз ойларын жүзеге асыру жолдарын іздей бастайды,
сөйте келе ол кәсіпкерге айналады. Кантиллионның пікірінше, кәсіпкерлердің
басты ерекшелігі олардың тұрлаусыз жағдайларда жұмыс істеулері.
Кейінрек ХҮШ – ғасырдың екінші жартысында Квисней (Quesney) сияқты
физиократтар кәсіпкерлік тұжрымдамасын кеңейте түсті. Олар Кантиллион
сияқты кәсіпкерлерді тұрлаусыздық иелері деп саналады, бірақ ілгері жылжи
отырып, бұл анықтамағы өндіріс үрдісін енгізді, демек сонымен бірге
кәсіпкерлердің пайда табу үшін белгілі экономикалық қорларға ие болу
қажеттілігі де енгізлді. Олардың түсінігінше, кәсіпкер өнім өндірісін
ұйымдастыру, жаңа әдістерді енгізі және жаңа өткізу нарықтарын іздестіруі
қажет.
Басқа бір физиократ, дін қызметшісі Николас Бауде(Nikolas Baudean, 1767)
өндірушілер мен фермерлер топтарын гүлденуі, олардың жаңалықтарға, яғни
жаңартушылыққа және менеджментке деген бейімділіктеріне байланысты деп
саналады.Н.Бауде еңбек өнімділігінің ұлғаюындағы ғылым мен технологияның
маңыздылығына әрдайым ерекше көңіл аударып отырады. Ол кәсіпкер мен
меншіктеушінің өзара айырмашылықтары бар деп ұйғарды. Меншіктеушілер
кәсіпкерді металмен қамтамасыз етеді, олар өз кезегінде, бұл қаржы
құралдардың шикізат алуға және жұмысшыларға еңбек ақы төлеуге пайдаланып
отыр, тәуекелге барады.
Өз ілімінде ол жаңа енгізілімдерді басқарудың қажеттілігін, сондай – ақ
тәуекел деңгейін тек білім арқылы төмендетуге болатындығын дәлелді түрде
сипаттады.
1-Кесте Кәсіпкерлік терминіне дегенг әр түрлі көзқарастардың эволюциясы.
Ғалымның фамилиасы, аты, Теорияда зертелген негізгі ережелер
жарияланған жылы
Ричард Кантиллион Кәсіпкер - өзіне - өзі жұмыс орнын жасайтынм
(Richard Cantillion) адам
(1725) К әсіпкер тұрлаусыздық және тәуелдік жағдайда
жұмыс істейді.
Кәсіпкер нарық талаптарына сай іс - әрекет
Николас Бауде (Nikolas жасау керек.
Baudean) Кәсіпкер ең алдымен жаңартпа менеджері.
(1767) Меншектеуші мен кәсіпкер арасында айырмашылықтар
бар.
Кәсіпкерлерді қолдап және арнайы оқытып отыру
қажет.
Жан Батист Сэй Кәсіпкер еңбек - еңбек, жер, капитал сияқты
(Jean Baptist Say) (1810 )негізгі өндіріс факторы.
Кәсіпкер – белгілі бір моральдық және кәсіби
қасиеттерге ие болулары қажет.
Кәсіпкер тұрлаусыздық жағдайда жұмыс істейдг
және әрдайым кәсіпорынныңалдында тұрған
қиыншылдықтарды жеңіп отыруға мәбүр.
Карл Менджер(Carl Кәсіпкер шешім қабылдауда 4 сатыны қолдауы
Menger)(1871) қажет: мәлімет жинау, экономикалық есеп, тауар
таңдау және өндіріс жоспарының орындалуын
басқару.
Альфред Маршалл Кәсіпкер мен менеджердің қызметтерінде
(Alfred Marshal) (1890) айырмашылықтар бар, демек оларға әр түрлі талап
Джозеф Шумпетер (1910) қойылады.
Кәсіпкердің міндеті – капмтал, еңбекті іске
қосу, жоспар құру және оның орындалуын
ұйымдастыру.
Кәсіпкерләктің мәні өндіріс күштерін жаңадан
ұйымдастыру.
Кәсіпкерліктің қызмет інің бағыттары:
жаңа өнімдер немесе қызмет көрсетулер;
жаңа өндіріс әдістер;
жаңа өткізу нарықтару;
жаңа жабдықтау көздері ;
Франк Найт (Frank Knight) жаңа ұйым түрлері;
(1921) Кәсіпкер-әлеуметтік-экономикалық
жаңартпашы.Кәсіпкер өз еңбегімен пайданың жаңа
түрін жасайды- кәсіпкерлік табыс.

1-Кесте жалғасы.
2
1
Кәсіпкер бір мезгілде меншіктеуші де болуы
керек.
Кәсіпкердің негізгі мінднттері- ұйымдастыру және
бақылау.
Давид Макклеланд (David Кәсіпкер өз көзқарасын қорғау білу және
Mc.Clelland) (1967) қиыншылықтарды жеңе білу қажет.
Кәсіпкер болашақ нәтижелерді болжай алу, тәуекел
ете алу және жігерлік сияқты қасиеттерге ие болу
керек.
Бірінші рет пайда табуға мүмкіндік категориясын
енгізеді.
Питер Друкер (Peter F. Кәсіпкердің міндеті- ресурстарды тиімділігі
Druker) (1964) төмен саладан ,тиімділігі жоғары салаға
Харви Либеистейн (Harvey ауыстыру.
Leibenstein) (1978) Кәсіпкер әр түрлі нарықтық жағдайларда жұмыс
істеу білу қажет: тұрақты нарық жағдайында,
сондай-ақ жаңа,белгісіз нарық жағдайында.

Ол сондай - ақ кәсіпкерлердің кемшіліктерін және оларды өндірісті
ұйымдастыру өнері сияқты маңызды салада оқытып үйрету қажеттілігін
көрсетті, әрі мемлекетті өзінің әкімшілік билігі мен заңдарын осындай
адамдарды қолдау үшін пайдалануға шақырады. Сонымен қатар, ол сол кезде –
ақ монополиямен күресу қажеттілігін және салық жүйесінде тәртіптің жоқтығын
көрсетті. Көріп отырғанымыздай, ХVIII ғасырдың ортасында Бауда біздің
уақытымыз үшін де маңызды мәселелерді көтерген.
1776 жылы Адам Смит өзінің Халық байлығының табиғаты мен себептері
туралы зерттеу атты еңбегін жазғанда, ол негізгі өндіріс факторларын бөліп
көрсетті: жер, еңбек, капитал, бірақ кәсіпкердің рөлі туралы ештеме
айтылмайды.
Тек 1810 жылы Жан Батист Сэй алғашқы рет кәсіпкерліктің рөлі мен
мәнін негізгі өндіріс факторларының бірі дәрежесіне дейін көтереді, ол
индустриалық төңкеріспен қатар, кәсіби менеджменттік төңкерістің де сап ете
қалатынын айтты. Сэйдінің айтуынша, Өндіріс шеберлері келесі қасиеттер
мен дарындарға ие болуы қажет екендігін баса көрсетті.
• Төлем қабілетті, тәртіпті, сақ, адал және тұрақты болуы;
• Қарыз түрінде капитал тарта білу және несиені уақытында қайтара
білу;
• Өз бойына әділеттілік, бизністі жете білушілік пен табандылық
сияқты моральдық қасиеттерді қалыптастыру;
• Сол немесе басқа тауардың ерекшелігі мен маңыздылығын, оны өндіру
әдістері мен болжамды сұранысты жеткілікті дәрежеде нақты бағалай
білу жағдайында болу.
Нарыққа негізінен миллиондаған айналымы бар корпарацияларға жол ашық,
ал шағын кәсіпкерлік құрлымдардың кіруіне мүмкіндік жоқ деген пікір бар.
Басты дәлел – шағын фирмалардың жақсы жетілген компаниялармен бәсекелесе
алмауы. Шын мәнінде, шағын бизныс бірнеше себептерге байланысты ірілермен
бәсекелесе алады. Мысалға, ірі кәсіпорындар стратегиясын өзгерту үшін, орта
есеппенен, алты жыл қажет етежді, ал жаңа стратегия енгізу үшін 10 жыл және
одан көп уақыт қажет етеді. Шағын фирмалар үшін бұл уақыт айтарлықтай аз
жарты жылдан 1 жылға дейін мезгілді құрайды. Одани әрі, технологиялық
жаңалықтар – бұл дәстүрлі түрде үлкен бизныс саласы деп саналатын, бірақ
стратегияға қарасақ, екінші дүниежүзілік соғыстан кейін түбегейлі
технологиялық жааңашылдықтарджың 95% шағын бизныс саласына келуде. Басқа
қайнар көздердегі мәліметтер бойынша ірі фирмаларға қарағанда, шағын
фирмалар 24 есе көп жаңалықтар мен ашылымдар жасауда.

1.2Қазақстанда кәсіпкерліктің қалыптасуы мен даму проблемалары.
Нарық қатнастарға өту кезеңінде экономикалық реформаны сәтті жүзеге
асыру кәсіпкерлікті жан–жақты дамытуды ұйғарады және ол Қазақстанның 2030–
Стртегиясынан шағын әлеуметтік–экономикалық мәселерді шешуде басты рөлі
ойнайды.
Кәсіпкерлік – ел экономикасының жандануы мен одан әрі қарай дамып,
тұрақты өсуінің қамтамасыз етілуін іске қосушы тұтқасы ретінде бизністің
әрі алуан түрлері мен оның жұмыс істеуінде үлкен маңызға ие. Ол өзінің
икемділігіне және өзгермелі нарықтық жағдайларға тез бейімделуіне
байланысты теңдессіз артықшылықтарының негізінде нарықтық экономиканың
икемді және нәтижелі секторына, сонымен қатар маңызды құрлымдық және
бәсекелестік нарықтық механизімнің маңызды интеграциялық элементне жатады.
Шағын және орта кәсіпкерлікті дамытудың нәтижесінде ұсақ және орта сериялы
өндірістер негізінде нарықты тауар және қызметтермен толтыр, жергілікті
шикізат ресустар мен өндіріс қалдықтарын кеңінен пайдалану, қоғамныңорта
сыныбын қалыптастыру және халықты жұмыспен қамту мақсатында қосымша еңбек
салаларын және жұмыс орындарын көбейту мәселері тез арада шешімін табады.
Әсіресе, жұмыссыздық деңгейі елеулі белең алған кезеңде кәсіпкерліктің
қосымша еңбек салаларын және жұмыс орындарын көбейтуге ықпал етуі оның
маңыздылығы мен артықшылығын елеулі дәрежеде арттырады. Кәсіпкерлік
қызметпен айналасатын құрлымдарда жоғары қарқынмен жұмыс орындарын құру
және осының негізінде халықты мүмкіндігінше толық жұмыспен қамтамасыз ету
елімізде және оның жекелеген аймақтарында жұмыссыздықтың салдарынан
туындаған әлеуметтік шиеленістерді азайтады. Сондықтан дамыған нарықтық
экономикасы бар елдерде кәсіпкерліктің, әсіресе, шағын, орта және ірі
бизныс сияқты түрлеріне деген қызығушылық азаюдың орнына арта түсуде. Мұны
бизныстегі жеке сектордың кеңеюі де растайды, бұл елдерде ел экономикасының
анағұрлым үлкен секторын алып жатыр және оның үлесіне жалпы ішкі өнім мен
экономикалық белсенді тұрғындардың айтарлықтай бөлігі келеді. Мысалы,
дамыған елдердің экономсикасында шағын және орта деңгейдегі
шаруашылықтардың үлесі 90%-дан асады.Осы шаруашылықтар жалпы ішкі өнімнің
50%-ын өндіріп, барлық жұмысшылардың 80%-ын жұмыспен қамтып, жыл сайын
еңбек нарығында ққалыптасқан барлық жаңа жұмыс орындарын 75% - ын
қамтамасыз етеді.
Қазақстан Республикасында да тұрғындардың жұмыспен қамтылуын арттыру
және нарықты отандық тауарлар мен қызметтерге молықтыру мақсатында
кәсіпкерліктің шаруашылықты жүргізу тәжірибесіндегі техникалық -
өндірістік және әлеуметтік– экономикалық әлеуетін толығырақ пайдалану үшін
оның пайда болуы мен дамуын үлкен мән берілуде. Елде оның тәуелсіз дами
бастаған әр алуан түрлері мен түрлерінің Қазақстанның қайта қалыптасушы
экономикасының құрамдас бөлігі ретінде қалыптасу үрдісін қамтамасыз ету
және нарықтық қатнастарға өту жағдайларында әлеуметтік– экономикалық қайта
құрылуларды жүзеге асыруда олардың рөлін жоғарлату үшін 20-дан астам заң
және нориативтік актілер қабылданады. Сонымен бірге инфляция деңгейін
төмендету, меншікті мемлекет иелігінен жалпы нарықтық жұмыс істеуіндегі
бесекелестік режимді күшейту бойынша жалпы экономикалық шаралар
дайындалады, олар іс жүзінде жүзеге асырлу кезінде кәсіпкерліктің пайда
болуы мен жер–жерлерге таралуына және дамуын ынталандыруға қолайлы
мүмкіндіктер туғызды.
Дегенмен кәсіпкерліктің құрлымы заң–құқықтық, негізіне, ресми
құжаттардан тұрады, олар шағын бизныстің мәртебесі мен критерийлерін
анықтай отырып, оған заңды шаруашылық формасын береді және сәтті жұмыс
істеуіне көмек пен қолдау көтсету бойынша бірқатар шараларды ұйғарады. 1997
ж.маусым йында қабылданған Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау туралы
Заңында шағын кәсіпкерлік субъектілерінің пайда болуы шарттары мен олардың
шаруашылықтарының көлемі, сондай–ақ, олардың құрылтайшылары туралы ереже
анықталған. Бұл заң шағын кәсіпкерлік субъектілеріне ойын және шоу–бизныс
басқа кез–келген кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Заңда көрсетілгендей заңды тұлға ретінде құрылмаған жеке тұлға да,
сондай–ақ, жұмысшыларының орташа саны 50 адамнан аспайтын және
активтерінің жалпы құны жылына орташа есеппен 1000–ға теңм бір айлық есеп
айрысу көрсеткішінен аспайтын кәсіпкерлік қызметпен айналасушы заңды тұлға
да шағын кәсіпкерлік субъектісі бола алады. Сонымен қатар шағын
кәсіпкерлік субъектілерінің құрылтайшысына жататын бір заңды тұлғаның
жарғылық капиталға салған салымы оның жалпы сомасының 25%- дан аспауы
керек. Егер бұл шек бұзылатын болса , онда заңды тұлға жеңілдіктерден
айырылады. Заңды құқықтық шарттармен қатар, шағын кесіпкерлікті дамыту үшін
оның субъектілеріне арналған әділетсіз бесекелестік пен бақылаушы
органдарының негізсіз араласуына қорғайтын бірқатар кепілдемелер де
ұйғарылған.

1.3 Бизнес- инкубаторлар және технопарктар- шағын кәсіпкерлікті
қолдаушы инфрақұрлымдық ұйымдар
Бизнес- инкубатр сөзі біздің тұрмысымызға business,
incubator деген ағылшының екі сөзінең келген.Бізде инкубатор түсінігі
дәстүрлі түрде құс өсіру және жылы түрде балапан өсірумен байланыстырады.
Жаңадан бастаушы кәсіпорындармен үйлестірсек, бұл сөз жаңадан құрылушы
кәсіпорындардың тәжірибе алатын және одан әрі өсіру мен нарықтағы өз
ұстанымдардын нығайтуға көмек алатын орын сипаттайды.
Дамудың белгілі бір деңгейіне жеткен соң, әдетте үш жылдан соң,
фирма бизнес- инкубатордан шығады және дербес өмір сүре бастайды. Бұл
кезде оның қолда бар айтарлықтай тәжіриебесі мен әлеуетті бірінші кезенде
өте жие орын алатын банкротқа ұшыраудан құтылуға ғана емес, сонымен бірге
әрі қарай дамуына да мүмкіндік береді. Ал оның босаған орныны бизнысты
нөлден бастайтын жаңа фирмалар келеді.
Бизнес- инкубатордың әр түрлі мағынасы бар. Біреулер бизнес-
инкубаторбың шағын кәсіпорындарға төмен бағаға жалға беретін ғимырат деп
есептеуді ұсынды. Басқалар оны шағын бизнесті дамыту мен кәсіпкерлікті
белсендетуді негізгі мақсат етіп ұсынатын құрал ретінде қарастырылады.
Біздің ойымызша, бизнес- инкубаторды ғимыраттың жай ғана бірлесе
пайдалануы деп түсінуі теріс болады. Ол кәсіпкерлерге тек алғашқы жылдары
кездесетін қиындықтарды жеңуге ғана емес, сондай- ақ кәсіпорынның әрі
қарай сәтті жұмыс істеуіне мүмкіндік беретін менеджмент пен қаржы саласында
жақсы тәртіпке келтірілген қолдауларды көрсетеді.
Бизнес- инкубатор сөзі кәсіпорын құрудың икемді әдістер жүйесі
деген мағына білдіреді. Бизнес- инкубаторлар тек АҚШ-та ғана емес, сондай-
ақ Франция, Германия, Швеция, Англия, Жапония, Қытай сияқты елдерде де
кеңінен тараған. Әр түрлі елдерде бизнес- инкубаторлар инновациялық
орталық, технология және бизнес орталығы деп әр түрлі аталады.
АҚШ-тағы бизнес- инкубаторлар саны соңғы жылдаы тендесі жоқ
қарқымен көбейді: 1980 жылы 10-ан 1994 жылы 500-ге дейін, әр аптада бір
бизнес- инкубатор пайда болды.Ұттық бизнес-инкубаторлардың арқасында 82000-
ға жуық жұмыс орындары құрылған, яғни бір бизнес- инкубаторға орташа 140-қа
дейін жұмыс орны келеді екен. Бизнес- инкубаторлардың арқасында банкротқа
ұшырайтын кәсіпорындар саны азайту мүмкіндігі пайда болады. АҚШ-тың
Адвокаттық Кеңесінің мәліметтері бойынша алғанқы 4-6 жылда 55 %–дан 65% -қа
дейін кәсіпорындар сәтсіздікке ұшырайды екен. Бұл көрсеткіш барлық әр түрлі
бизнес-инкубаторларда 20%-қа дейін төмендетіледі.
Бизнес-инкубаторлар – кәсіпкерлерді қажетті кеңес берулермен және қолдау
көрсетулермен қамтамасыз ететін бизнеске көмек көрсету бағдарламасы. Әдетте
бизнес-инкубаторлар арнайы жерлерде орналасды және оларға бірнеше жаңадан
бастаушы фирмалар орналастырылады. Олар құрал-жабдықтарды тек бірлесе
пайдаланып қана қоймай, сонымен бірге бизнестің әр түрлі бағыттары бойынша,
кеңес беруді қоса алғанда бизнес-инкубатор тарапынан көрсетілген барлық
қызметтерді тең дәрежеде пайдалану мүмкіндігіне ие болады. Кейбір қызмет
көрсетулердің құны жалға беру құнына қосылған; көрсетілетін қызметтің басқа
түрлерінің бағасы айтарлықтай төмен. Бизнес-инкубаторлар келесі қызмет
түрлерін көрсетеді: қаржылай көмек көрсету бойынша кеңестер беру;
менедментке көмек көрсету; жалпы сипаттағы көмек көрсетулер; жеңілдетілген
бағада жай және құррал-жабдықпен қамтамасыз ету.
Бизнес-инкубатордың негізгі қорларына мыналар жатады:
- бизнес-инкубатор қызметкерлері, оның ішінде кеңес берумен қамтамасыз
ететін қызметкерлер;
- құрал-жабдықтар, оның ішінде оргтехника(көшіуші машиналар, факсималды
аппараттар, компьютерлер және т.б.);
- бір ай мерзімге жалға берілетін жиһаздар. Қажет болған жағдайда жалға
беру шарты ұзартылады.
Бизнес-инкубаторлардың тиімді жұмыс істеу келесі адамдар тобының
қызметіне тәуелді: демеушілер, кеңес берушілер, басқару аппараты, басшы,
бизнес-инкубатор қызметкерлері және бизнес-инкубатордың тұтынушы
кәсіпорындар.
Демеушілер – бұл дербес бизнес ретінде бизнес-инкубаторына сатылған
барлық салымдарды 13 дейін құрайды. Кейбір ұйымдар немесе университеттер
қаржы салмастан бизнес-инкубаторын дамытуға қорлар тарту мақсатында
басқаларға әсер ете алады. Ондай жағдайларда бұл ұйымдар да демеушіге
жатады.
Кеңес берушілер- оларға әр түрлі бағыттарадағы сараптаушылар жатады,
соның ішінде тегін және төмен бағада кеңес берулермен қамтамасыз ететін
ғалер, банкирлер, технологтар және т.б.

2.Индустриалды-инновациялық қызметтің басымдылығы
2.1 Қазақстанның ғылыми-техникалық әлеуеті
Ғылыми-техникалық әлеует бұл жинақталған ғылыми білімдер көлемі,
олардың тәжірибеге қолдануға дайындық дәрежесі, ғылыми жұмысшылар мен
инженерлер-техникалык құрамының сапалық және сандық көрсеткіштермен
анықталады. Қазақстанның ғылыми-техникалық әлеуеті ғылымның фундаменталды
және қолданбалы секторларын, салалық бағыттағы ғылыми - зертеу
институттарын, фирмалар мен кәсіпорындардың орталық-зауатық зертханаларын,
сонымен қатар ғылыми зерттеулермен, өндірулермен айналысатын басқа
құрлымдарды құрайды. Қазақстанда қазіргі ғылыми техникалық аяның маңызды
бөлігі болып ұлттық және салааралық ғылыми орталықтар торабының қалыптасуы
болып табылады. Олар қолданбалы зерттеулермен қатар, фундаменталды
жоспардағы зерттеулерді жүргізеді.
Фундаменталды ғылым қазіргі технологиялардың негізін құрайтын
фундаменталды және интеллектуалды білімдерден құрылады. Академиалық
сектордлың институттары жаңа физикалық және хималық құблыстардың мәнін
танудың ілімдік сұрақтарын өңдеуден тұрады. Сонымен қатар жаңа
конструкциялар мен алдыңғы қатарлы технологиялардың ілімдік негіздерін
құрайды. Фундаменталды зерттеулер, білімдерді тәжірибе негізінде қолдану
мақсатында қорлар құрып, технолгиялық дамуға ықпалын тигізеді. Ғылымның
өзектілігі- тауарлар мен қызметтердің өндірілумен және өспелі
бәсекелестікпен анықталады. Кәсіби еңбек пен инновацияларға негізделген
технологиялар бәсекелеі өндірісте жаңа амалдардың ұйытқысы болып таьылады.
Жоғарғы оқу ғылымы мамандарды дайындаумен тығыз байланысты және оған
фундаменталды зерттеулерді, нақты қолданбалы өндірулерді орындаумен
үйлестіру тән құбылыс болып табылады. Қолданбалы ғылыми- зерттеу ұйымдары,
конструкторлық бюролар және жобалық институттар, әдетте, машиналар мен
механизімдердің конструкцияларын, жаңа өнімдерді өндіру технологиясын
өндеуге немесе белгілі өнімдерді алу технологияларын жетілдіруге,
өндірістік кәсіпорындарға ғылыми-технологиялық прогресс жетістіктерін
жүзеге асыруға және көмек көрсетуге арналған. Әлемдік тәжірибе және
мемлекеттердің инновациялық даму тәжірибесі дәлелдегендей, жетілген
табыстардың негізгі бөлігі ғылым мен техника жетістіктерін кең қолдану,
мемлекет жағынан ғылым мен интеллектуалды әлеуетті жан-жақты қолдау
есебінен жетілді. Жаңа саясат арқылы дамыған елдер аса қажетті нәтижелерге
жете алады. Бүгінгі күні барлық әлемде жалпы ішкі өнімнің 50% астамы
ғылыми-техникалық прогресс есебінен қалыптасады. Әлемдік шаруашылықтың
дамуы ғылыми сыйымды экономиканы көтерумен байланысты, сондықан отандық
ғылымның дамуының көлемдері мен үдерістері ел экономикасының аса маңызды
салаларындағы өзіндік қомақты ролін қалыптастыру керек .
Бүгінгі күні отандық ғылым қандай жағдайда? Ғылымды, экономиканы қайта
қалыптастырудың негізгі факторларының бірі ретінде қарастырылып, басқа
мемлекеттермен салыстырғандағы ғылыми-техникалық әлеует дәрежесін
қаржыландыру көлемін бағалау деңгейіне көңіл аударайық. Алдыменен отандық
ғылымның мүмкіндіктерін қарастырайық. Қазіргі уақытта Қазақстанда 455
мемлекеттік, қоғамдық және жеке ғылыми-техникалық қызметпен, интеллектуалды
өнім шығумен айналысатын кәсіпорындар әрекет етеді. Бұл кешеннің 80% аса
ғылыми-зерттеу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.