Су жүйелер экологиясы

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1. Су жүйелері экологиясының бүгінгі экологиядағы орны, оның өзге орайлас ғылымдармен байланысы . . .

2. Гидросфера тірі организмдердің тіршілік ортасы ретінде . . .

3. Әлемдік мұхит және ондағы тіршілік иелерінің жалпылама сипаты . . .

3. 1. Әлемдік мұхитқа тән тіршілік иелерінің жалпылама сипаты . . .

4. Көлдер және лимбионттар тіршілігіне әсер ететін абиотикалық факторлар . . .

4. 1 Көлдегі тіршілік жағдайлары . . .

5. Континенттік су алаптары және олардың тіршілік иелері. Өзендер және олардағы тіршілік иелеріне әсер ететін абиотикалық факторлар . . .

6. Су қоймаларының антропогендік эвтрофтануы және Термофикациясы . . .

ҚОРЫТЫНДЫ . . .

ПАЙДАЛЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . .

Кіріспе.

Зерттеу мақсаты: Су жүйелер экологиясы пәнінің ғылыми-әдістемелік негізі және оны жоғары оқу орындарында оқыту әдістемесімен қамтамасыз ету.

Зерттеудің обьектісі: Жоғары оқу орындарының студенттер мен магистранттардың оқу процесі.

Зерттеудің пәні: Су жүйелер экологиясы пәнін оқыту кезеңіндегі қалыптасатын білім мен дағдының дидактикалық жүйесі.

Зерттеудің көкейкестілігі: Дүние жүзіндегі бүгінгі күнгі экологиялық жағдайдың асқынуы жастарға экологиялық білім мен тәрбие беріп, оларды қоршаған ортаны қорғауға, аялауға сонымен қатар тиімді пайдалануға тәрбиелеу бүгінгі күннің ең өзекті міндеттерінің бірі.

Бүгінгі таңда Республикамыздағы 323 мың мектепке дейінгі жастағы балаларға экологиялық білім мен тәрбиенің берілмеу себебінің бірі - экологялық дайындықтан өткен тәрбиешілер, бағдарламалар мен оқу құралдарының жоқтығы. Экологиялық білім беру орта мектепке де қанағаттанарлықтай емес. Республика бойынша 3 млн. оқушыларға экологиялық білім тұжырымдамасының барлығына қарамастан қазіргі кезде экология пәнінің біртұтас бағдарламасы және сонымен қатар экологялық бағыттағы мектеп, гимназия және лицейлердің жоқтың қасы. Ал жоғары оқу орындарында экологиялық білім мен тәрбие беру деңгейі біршама жоғары. Мұнда халықаралық деңгейдегі экологиялық Жоғары оқу орындарының болмағынмен де экологиялық мамандарды дайындау жоғары деңгейде жүзеге асырылуда.

2015 жылға дейінгі Қазақстан Республикасының өкіметі бекіткен Білімді дамыту тұжырымдамасында белгіленгендей қазірдің өзінде оқу жоспарлары, бағдарламалары мен оқу құралдарында фактологиялық білім мен дағдылардың басымдылығы білім беруде әр-түрлі әдістерді қолдануда құжат пен техникалық базаның және мамандандырылған мұғалімдер мен қаражаттың жетіспеуі белгіленген.

Оқу құралдары мен оқу бағдарламаларының мазмұны оқу жоспарындағы мақсаттарға сай келе бермейді және де практикалық дағдыларға бағдарланбағандықтан оқыту технологиясы мен оқу процесінде көп масштабты өзгертулерді қажет ететіндігін атап айтқан жөн. Қысқаша айтқанда оқушылар мен студенттер экологиялық білім мен тәрбие мәселелерінің ғылыми-әдістемелігін жетілдірудің жетіспушілігі болып табылады. Осыған сәйкес оқу жүйесіне және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің бағдарламасына сәйкес оқу жүйесіне және білім беруді жаңаша ұйымдастыру қолға алына бастады. Соның ішінде орта мектеп пен жоғары оқу орындарында экология пәнін оқытуды жақсарту, оның оқулықтарын жазу, жаратылыстану пәндерін жаппай экологияландыру жаппай сипат алуда. Осыған байланысты өзіміздің эколог, биолог, географ ғалымдарымыз Г. Сағымбаев “Экология негіздері”, В. Н. Фурсов пен Т. Ерғалиев “Общая экология”, Ә. С. Бейсенова мен Ж. Б. Шілдебавтың “Экология”, К. Ш. Бәкірованың “Су жүйелерінің экологиясы” және тағы басқа көптеген оқулықтар жарық көре бастады.

Соның ішінде К. Ш. Бәкірованың “Су жүйелерінің экологиясы” оқу құралы құрылымы 1999 жылы халықаралық Сорос қорының грантын ұтып алған типтік бағдарламамен сәйкестіріліп жазылған. Бұл оқу құралы су жүйелерінің әр түрлі типтерінің (Әлемдік мұхит, көлдер, өзендер) геоэкологиялық сипаттарын ашып беретін тараулардан тұрады. Бұл арнаулы курс көлемінде студенттер мен магистранттарға арналған “Қазақстан Республикасының су ресурстарын экологиялық бағалау” курсын - табысты игеруге дайындық болып табылады.

Дипломдық жұмысымда жоғарыда айтылған Су жүйелер экологиясы оқулығына көмекші құрал болып табылатын жұмыс дәптерінің жобасын ұсынамын.

Жұмыс дәптері СЖЭ оқулығының бағдарламасына сәйкестіріле құрастырылып төмендегідей мазмұндардан тұрады.

- Су жүйелері экологиясының бүгінгі экологиядағы орны, оның өзге орайлас ғылымдармен байланысы

- Гидросфера тірі организмдердің тіршілік ортасы ретінде

- Әлемдік мұхит және ондағы тіршілік иелерінің жалпылама сипаты

- Әлемдік мұхитқа тән тіршілік иелерінің жалпылама сипаты

- Көлдер және лимбионттар тіршілігіне әсер ететін абиотикалық факторлар

- Көлдегі тіршілік жағдайлары

- Континенттік су алаптары және олардың тіршілік иелері. Өзендер және олардағы тіршілік иелеріне әсер ететін абиотикалық факторлар

- Су қоймаларының антропогендік эвтрофтануы және Термофикациясы

Жұмыс дәптері жоғары оқу орындарының студенттері мен магистранттарына арналған.

Жұмыс дәптерінің негізгі мақсаты мен міндеті студенттер мен магистранттардың алған білімдерін бір жүйеге келтіріп, өзіндік жұмыс істеу дағдысы мен ойлау қабілетін арттыру болып табылады. Сонымен бірге жұмыс дәптері оқулық мәліметтерін толықтырып қана қоймай студенттер мен магистранттардың кейбір тақырыптарды өзіндік- ізденіс жұмысы ретінде орындауына көп көмегін тигізеді.

Аталған жұмыс дәптерінің ерекшелігі берілетін, тапсырмалар бақылау сұрақтары, схема, кесте, график, диаграмма, тест және сөзжұмбақ сияқты әр-түрлі формамен ұсынылады. Соның ішінде “Бақылау сұрақтары” деген бөлімі лекция бойы алған білімдерін тексерумен қатар студент пен магистранттың жан-жақты ойлау қабілетін дамытады. Келтірілген сөзжұмбақтың көмегімен әр тақырыптарда кездесетін терминдердің студент пен магистранттың есте қалу мүмкіндігін арттырады.

Студенттер мен магистранттар курс бойы оқылатын тақырыптар бойынша қолдана алатын оқулықтар авторларымен және әр тақырып бойынша өзіндік жұмысына арналған рефераттардың бірнеше тақырыптары берілген.

Сондай-ақ кейбір тақырыптарда оқушының қызығушылығын арттыруда “Оқы қызық” деген бөлімдер келтірілген.

Жұмыс дәптері тек қана студенттер мен магистранттардың көмекшісі болып қана қоймай мұғалімнің де студенттер мен магистранттарға жүйелі әрі күрделі білім беру құралының бірі болып табылады.

1. Су жүйелері экологиясының бүгінгі экологиядағы орны, оның өзге орайлас ғылымдармен байланысы .

1. 1 Бақылау сұрақтары

1. Гидросфераны зерттейтін ғылымдар

2. Су жүйесінің экологиясын зерттейтін биологиялық ғылымдар.

3. Н. Ф. Реймерстің классификациясы бойынша гидросфераның екі ірі бөлімдері.

4. Гидробиологиямен тығыз байланыстағы ғылымдар.

1. 2. Схемамен жұмыс.

Су жұйелерінің экологиясының басқа ғылымдармен байланысы.

Схема №1

Схема №2

1. 3 Төмендегі мысалдар қай ғылымның көрсеткішіне жатады.

Судың тығыздығы мен қысымы
Өзенсуының бағыты мен жылдамдығы
Судың құрамындағы органика мен газ
Фитопланктонның сапалық және сандық құрамы

1. 4 Кестеде келтірілген ғылымдардың көрсеткіштерін жаз.

Гидрология

Гидрохимия

Гидробиология

Гидрофизика

Гидроэкология

Гидрология: Судың температурасы, қысым мен тығыздығы

Гидрохимия: БПК және ХПК құрамы, судың тұздылығы

Гидробиология: Зоопланктонның және фитопланктонның көптүрлілігі

Гидрофизика:

Судың дисперсиясы,

Судың түсі мен мөлдірлігі

Гидроэкология: Су айдынының орналасуы, пайда болуы

1. 5 Өзіңді өзің тексер

1. Реймерстің экологиясы құрылымы бойынша СЖЭ келесі бағыттарды қамтиды

1 Әлеуметтік экология мен адам экологиясы

2 Биоэкология және геоэкология

3 Қолданбалы және әлеуметтік экология

4 Аналитикалық және қолданбалы экология

5 Динамикалық және әлеуметтік экология

2. СЖЭ біріккен ғылымдармен тығыз байланста

1 Әлеуметтік және қолданбалы экология

2 Этнопедагогика және экопсихологиямен

3 Гидробиология, лимнология және мұхитнама, гидрохимия,

гидрофизикамен

4 Физика, химия, математика

5 Философия, паропсихология, педагогика

2. Гидросфера тірі организмдердің тіршілік ортасы ретінде.

Бақылау сұрақтары.

Су тіршілік ортасының ерекшелігі.
Суда тіршілік ететін организмедрдің сандық, сапалық және түрлік ерекшеліктері.
П. А. Зенковтың организмдерді бөлген классификациясы.
Биоценоз бен биотоп.
Су алабының ірі биотоптары: пелагиаль, бенталь және нейсталь.
Пелагаиаль мен пелагос, бенталь мен бентос, нейсталь мен нейстонның айырмашылығы.
Пелагобентос және перифитон.
Пелагиаль қабатындағы организмдердің жіктелуі.
Детрит дегеніміз не?
Гологидробионттар, амфибионттар және мерогидробионттар ұқсастықтары мен айырмашылығы.
Түрдің экологиялық валенттілігі дегенді түсіндір.
Жылулық пен салқындыққа байланысты организмдердің бөлінуі.
Судың тұздылығы дегеніміз не?
Судың қандай қасиеттері.

2. 2. Схема бойынша тапсырмалар

Схема №1

Схема №2

2. 3 Төмендегі кестелерді толтыр

Кесте № 1

№

Экологиялық зоналар

Тіршілік ететін организмдердің экологиялық атауы

№: 1

Экологиялық зоналар: Нейсталь

Тіршілік ететін организмдердің экологиялық атауы: Нейстон

№: 2

Экологиялық зоналар: Пелагиаль

Тіршілік ететін организмдердің экологиялық атауы: Пелагос

№: 3

Экологиялық зоналар: Бенталь

Тіршілік ететін организмдердің экологиялық атауы: Бентос

Кесте №2

Организмдердің анықтамасын жаз

№

Атауы

Анықтамасы

№: 1

Атауы: Гологидробионттар

Анықтамасы: Тек қана сула тіршілік етуге бейімделген организмдер

№: 2

Атауы: Амфибионттар немесе мерогидробионттар

Анықтамасы: Сулы ортада да, ауа қабатында тіршілік етуге бейімделген организмдер

2. 4 Өзің өзіңді тексер

1. Су қоймасының өзін көмкерген су қабатын қоса есептегенде түбінің атауы

А) пелагиаль В) бенталь С) нейсталь D) батипелагиаль

Е) эпипелигиаль

2. Эврибионттық дәрежесі жоғары организмдер түрлері

А) стенобионттар В) убиквистер С) криофилдер D) галофобтар

Е) галофилдер

3. Тек қана суда тіршілік етуге бейімделген организм түрлері

А) амфибионттар В) мерогидробионттар С) лимнобионттар

Д) гологидробионттар Е) реобионттар

4. Организмдердің қандай түрлері галофилдік организмдерге жатады

А) оттек режимінің шағын ғана өзгерістеріне икемделген организм түрлері

В) тұздың жоғары концентрациясына шыдамды организмдер

С) температураның кең аралықтағы өзгерістерге шыдамды организмдер

Д) температураның шағын ғана өзгерісіне икемделген организмдер

Е) оттек режимінің мол өрісіне икемделген организм

5. Сөйлемді жалғастыр

Гидросферадағы тіршілік иелері өздерінің сандық көрсеткіші тұрғысынан құрлықта тіршілік ететін организмдерден біршама . . . (азырақ немесе көбірек)

6. Төмендегі теңеудің құрлық бетіне тиесілін белгіле

А) фитомасса = зоомасса

В) фитомасса < зоомасса

С) фитомасса > зоомасса

7. Төмендегі теңеудің гидросфераға тиесілін белгіле

А) фитомасса =зоомасса

В) фитомасса < зоомасса

С) фитомасса > зоомасса

2. 5 Оқы қызық

1. Дүние жүзіндегі дамыған елдер әлдеқайда кедей елдермен салыстырғанда таза ауыз суымен қамтамасыз етілген.

Мысалы (жалпы адам санының %)

Конго -51, Кирибати -48, Гвинея -48, Мадагаскар -47, Руанда-41, Лаос - 37, Камбоджа - 30, Чад - 27, Эфиопия - 24, Афганистан - 13.

2. Жер шарындағы жер асты суының 10 пайызын көптеген елдерде 1, 5 млрд адам ауыз суы ретінде пайдаланады. Бірақ жерасты суын шектен тыс пайдалану оның орнын толтыру үшін көптеген жылдарды қажет етеді.

Мысалы: Үндістанның Тамиланд штатында жер асты суын қарқынды түрде пайдаланғандықтан грунт суының деңгейі 20 м-ге төмендеген.

2. 6 Ұсынылатын рефераттар тақырыбы:

1. Әлемдік мұхит, жерасты сулары мен құрлықтағы сулардың негізгі

ерекшеліктері.

2. Гидросфера қабатында өмір сүретін оранизмдер мен құрлықта өмір

сүретін организмдердің ұқсастығы мен айырмашылығы.

3. Жер шарындағы тірі организмдер үшін гидросфераның рөлі.

4. Гидросфера экологиясы.

5. Гидросфера суының классификациясы

2. 7 Қолдануға ұсынылатын қосымша әдебиеттер.

Львович. М. И. Водные ресурсы будущего М. 1974. 173с.
Фурсов. В. И. Экологические проблемы окружающей среды. Алматы: Ана тілі. 1999. 191с.
Распопов. И. М., Гейн. С. Гидробиологические процессы в водоемах. Сборник трудов. Л. Наука 1983.
Акимова. А. Т., Хасин. В. В. Экология. учебник. Юнити. Москва. 2001.
Коробкин. И. В., Экология. учебник Ростов-на-Дону. Феникс. 2004.

2. 8 Сөзжұмбақтың сұрақтары.

Тігінен:

1. Су бетінде қалқып жүретеін органикалық - минералды тозаңдар.

2. Су алабының атмосферамен орайласатын беткі қабаты қалай аталады?

3. Тек қана суда тіршілік етуге бейімделген организмдер.

4. Суда тіршілік ететін әртүрлі организмдердің денесіне және басқадай заттарға жабысып тіршілік ететін организмдер.

5. Стенебионт терминінің антонимі.

6. Салқын сүйгіш организмдер.

Көлделеңінен:

7. Пелегиальдық және бентостық тіршілік жағдайын алма - кезек ауыстырып отыруға қабілетті организмдер атауы.

8. Пелагиаль қабатында қалқып жүретін организмдерді қалай атайды?

9. Амфибионт терминінің синонимі.

10. Жылу сүйгіш организмдер.

11. Эврибионттық дәрежесі жоғары организм түрі қалай аталады?

2. 9 Төменде келтіріліген мәліметтер бойынша әлемдік судың пайдалану графигін сызып, қорытынды жаса.

Әлемдік судың пайдалану эволюциясы.

Жыл

Ауыл-шаруашылық

(куб км)

Тұрғын-үй

(куб км)

өнеркәсіп

(куб км)

Жыл:

1900

1925

1950

1975

2000

Ауыл-шаруашылық(куб км):

500

750

1100

1850

2600

Тұрғын-үй(куб км):

100

150

200

600

800

өнеркәсіп(куб км):

150

200

300

400

2. 10 Шрифтограмма

Альфавиттің көмегімен шрифтограмманы шеш

1. Тек қана суда тіршілік етуге бейімделген ағза

3. 7. 18. 7. 3. 5. 9. 13. 7. 14. 5. 718. 20. 20. 24. 13

2. Салқын сулы алаптарды ұнататын ағзалар

26. 13. 5. 7. 27. 5. 18. 9. 30.

3. Су бетінде қалқып жүріп өмір сүретін ағзалар

31. 18. 24. 18. 26. 20. 7. 18

4. Суда қалқып жүретін органикалық-минералдық тозаңдар қалай аталады.

9. 32. 20. 13. 5. 20

Сөзжұмбақ №1 Гидросфера

2: 2

4: 4

2: н

: 3

4: п

: 7

: п

2: е

: л

: а

: г

: о

: б

: е

4: н

: т

: о

: с

2: й

: о

4: р

2: с

: л

4: е

: 1

2: т

: о

4: ф

: г

: и

: д

: р

: о

: с

: ф

: е

: р

2: а

: г

4: и

: е

2: л

: и

4: т

: т

2: ь

: д

4: о

: р

4: н

: и

: о

: 6

: 8

: п

: л

: а

: н

: к

: т

: о

: н

: 5

: б

: к

: э

: и

: р

: в

: о

: и

: 9

: м

: е

: р

: о

: г

: и

: д

: р

: о

2: б

: и

: о

: н

: т

: о

: и

: 10

: т

: е

: р

: м

4: о

: ф

: и

: л

: д

: ы

: б

: и

: л

: о

: д

: н

: ы

: 11

: у

: б

: и

: к

: в

: и

: с

: т

: е

2: р

2. 11 Ребусты шеш

3. Әлемдік мұхит және ондағы тіршілік иелеріне әсер ететін абиотикалық факторлар

Бақылау сұрақтары

Мұхит су қабаты тереңдігіне байланысты бөлінетін белдемдер.
Мұхит су қабаты жазық бағытта бөлінуі.
Әлемдік мұхит алабының ірі 2 белдемінің айырмашылығы.
Мұхит шөгінділерінің түрлері.
Әлемдік мұхит суының жылыну дәрежесіне байланысты су қабаты көлбеу бағытты температуралық белдемдерге жіктелуі.
Мұхит суының қозғалу себебі.
Температураға байланысты әлемдік мұхит суының бөлінуі.
Әлемдік мұхит суының мөлдірлігінің өзгеруінің себебі.
Әлемдік мұхиттың ашық айдынындағы суына қарағанда жағалаулық суының тұздылығының төмендігінің себебі.
Мариан науасында тірішілік бар ма?
Тереңдіктегі жарық жетіспейтін жерлерде организмдердің тіршілік етуге бейімделуі.
Климатың жылынуы әлемдік мұхитқа әсері.
Мұхиттың ең терең өңірлері терең сулы . . . деп аталады.
Тұздылығы 36 промилле болған мұхит суының қату температурасы қаншаға тең?
Неліктен теңіздер Қызыл, Ақ, Сары, Қара теңіздер деп аталған.

3. 2. Схема бойынша тапсырмалар

Схема 1

Схема 2

3. 3 Төмендегі кестедегі әр белдемдердің анықтамасын бер.

№

Белдемдер

Анықтамасы

(орналасу шекарасы )

№: 1

Белдемдер: Эпипелагиаль

Анықтамасы(орналасу шекарасы ): 200 м-ге дейінгі тереңдік сублиторальдың төменгі шекарасы

№: 2

Белдемдер: Батипелагиаль

Анықтамасы(орналасу шекарасы ): Батиальдың жоғарғы шекарасы

№: 3

Белдемдер: Абиссопелагиаль

Анықтамасы(орналасу шекарасы ): Батиальдың 6-7 км-ге дейінгі қабаты

№: 4

Белдемдер: Ультраабиссопелагиаль

Анықтамасы(орналасу шекарасы ): Су тереңдігінің 6-7 м төменгі деңгейі

Өзіңді өзің тексер

Әлемдік мұхит бенталының экологиялық белдемі

А) ультраабисаль В) эпипелагиаль С) батипелагиаль Д) абиссопелагиаль

Е) ультраабиссопелагиаль

2. Мұхит суының тереңдіктеріндегі орташа температура аралығы

А) -1, 7С ; -2С В) -3С ; -4С С) -1С ; -2, 7С Д) 0С ; -1, 5С Е) -5С; 6С

3. Шеткі теңіз

А) Баренц В) Карск С) Қара Д) Қызыл Е) Сары

4. Әлемдік мұхиттың абиотикалық факторларына мыналар жатады?

А) микрофлораның сандық көрсеткіші В) фитопланктонның биомассасы

С) грунттың сапасы Д) зообентостың массасы

Е) зоопланктонның массасы

5. Әлемдік мұхиттың тұздылығы мына көрсеткіштердің қайсысына сәйкес

А) 34-35 % В) 54-63 %

С) 20-35 % Д) 70-80 % Е) 45-60 %

Оқы қызық.

Антарктидада көп метрлік қалың мұздың астынан көл табылды. Оған қазіргі ғалымдар «Өмір» деген атау қойған. Бұл көлдің ерекшелігі: суының тұздылығы әлемдік мұхит суының тқздылығынан 7 есе артық. Көл суының температурасы -10С. Көл суының тұздылығы жоғары болуына байланысты су қатпайды. Ең қызығы онда тіршілік бар екен.

Ұсынылатын рефераттар тақырыбы:

Атлант мұхитының экологиялық жағдай.
Тынық мұхитының организмдерінің экологиясы.
Үнді мұхиты экологиялық жағдайы
Солтүстік мұзды мұхит
Жер шарындағы 4 мұхиттың экологиялық ерекшеліктері
Теңіздер экологиясының ерекшеліктері
Әлемдік мұхиттың ластану көздері
Соңғы кездердегі ғалымдардың әлемдік мұхит туралы ашқан жаңалықтары.

3. 7 Қолдануға ұсынылатын қосымша әдебиеттер.

1. Миркин. Б. М., Наумов. Л. Г. Популярный экологический словарь. Устойчивый мир. Москва. 1999.

2. Богданов. Д. В. Океаны и моря накануне ХХІ века. М.

3. Сьюзан Уэллс., Перевод У. В. Спанциной «Жизнь океана» РОСМЭН. 2004.

3. 8. Сөзжұмбақ сұрақтары

Тігінен:

1. Мұхит төсеніші қалай аталады?

2. Мұхиттың бүрку тамшыларымен ылғалданып жататын жағалау бөлігін ата?

3. Эпипелегиаль мен абиссопелегиаль аралығы қалай аталады?

4. Әлемдік мұхитты зерттейтін ғылым қалай аталады?

5. Әлемдік мұхиттың көлбеу бағыттағы белдемінің бірі.

6. Әлемдік мұхиттың ең терең нүктесі.

7. Ауданы жағынан ең үлкен теңіз.

8. Батипелагиаль мен ультраабиссопелагиаль аралығы қалай аталады?

9. Судың ащылығының өлшем бірлігі не?

10. Ауданы 75940мың шаршы км болатын қайсы мұхит?

Көлделеңінен

11. Гадаль терминінің синонимі.

12. Ең ащы теңіз.

13. Мұхит суының көтерілі кезінде су басып кететін, ал су қайтқанда құрғап қалатын жағалау бөлігі қалай аталады?

14. Мұхит суы құрамында ең көп кездесетін тұз.

15. Материктік еңістік

16. 200 м тереңдікке дейінгі мұхит суының беткі қабатының атауы

17. Әлемдік мұхит суының су қабаты.

18. 200 м тереңдіктерге дейінгі су қабаты қалай аталады?

19. Ең терең теңіз.

20. Құрлық өңірінен жеткізілген материалдардан тұратын мұхит шөгіндісі.

3. 9 Шрифтограмма

Альфавиттің көмегімен төмендегі шрифтограмманы шеш

17. 1. 25. 8. 23. 12. 14. 25. 38. 14 8. 19. 38. 24. 25. 38. 14. 3. 1. 25. 12. 1. 16. 39 7. 8. 22 1. 25. 1. 16. 1. 7. 37

3. 10 Диаграммаларды толтыр

а) Әлемдік мұхит жер бетінің қанша пайызын құрайды?

б) Жер шарындағы құрлықтағы сулар, мұхиттар және жерасты суларына бүкіл су үлесінің қанша пайызы тиеді?

а) б)

3. 11 Ребусты шеш

: 1

: 11

: у

: л

: ь

: т

: р

: а

: б

: и

: с

: а

: л

: ь

: б

: и

: 2

: с

: у

: 3

: а

: 4

: б

: л

: 12

: қ

: ы

: з

: ы

: л

: 13

: л

: и

: т

: о

: р

: а

: л

: ь

: и

: т

: м

: ұ

: х

: и

: т

: и

: н

: о

: п

: о

: р

: е

: л

: а

: 14

: х

: л

: о

: р

: и

: д

: о

: л

: а

: 5

: 6

: 7

: г

: ь

: г

: н

: м

: 15

: б

: а

: т

: и

: а

: л

: ь

: 16

: э

: п

: и

: п

: е

: л

: а

: г

: и

: а

: л

: ь

: р

: я

: а

: р

: а

: 8

: л

: и

: б

: 17

: б

: е

: н

: т

: а

: л

: ь

: т

: 18

: қ

: а

: й

: р

: а

: ң

: б

: т

: н

: 19

: ф

: и

: л

: и

: п

: и

: н

: 9

: і

: с

: п

: к

: с

: р

: о

: 10

: п

: м

: ү

: 20

: т

: е

: р

: и

: г

: е

: н

: д

: і

: л

: д

: а

: л

: і

: г

: и

: а

: л

: ь

Әлемдік мұхиттқа тән тіршілік иелерінің жалпылама сипатыБақылау сұрақтары

Мұхит суындағы көне фауна мен флора өкілдері туралы не білесің?
Неліктен мұхитта құрлыққа қарағанда өсімдіктер түрлерінің аз кездесу себебі.
Биполярлық таралу ареалы.
Амфибореалдық таралу ареалы дегеніміз не?
Теңіз пелагиалының флорасы мен фаунасының құрамы.
Теңізде тіршілік ететін балықтардың топтарға жіктелуі.
Теңіз бенталындағы флора мен фауна құрамы.
Әлемдік мұхиттағы жылу мен жарықтың әртүрлі таралуына байланысты ендік бағыттағы тіршіліктің қалыптасу ерекшеліктері.
Теңіз су қабаты тереңдеген сайын фауна мен флорасының таралу заңдылықтары.
Теңіз қырыққабаты балдырға жатады ма?
Маржанды полиптер әлемдік мұхиттың өсімдігіне әлде жануарлар дүниесі болып табылады ма?