Өзен кен орнында 1400м тереңдікке бұрғыланатын пайдалану ұңғымасын жобалау

Пән: Геология, Геофизика, Геодезия
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 146 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АҢДАТПА

Өзекті сөздер: Гидромониторлық қашаулар,

Гидромониторлық тиімділік,

Профиль, құрылма, қысым градиенті, қанығу қысымы.

Дипломдық жобада Өзен кен орнында 1400м пайдалану ұңғымасын шиеленісті геологиялық жағдайда роторлы тәсілмен бұрғылау мәселесі қаралады.

Оның қойнауында қасиеттері жағынан әртүрлі мұнай және газ кездеседі. Жобада, бұрғылау тәсілі, қашаудың оптимальдық түрі мен бұрғылау тәртібі, сондай-ақ бұрғылау ерітіндісі параметрлері мен түрі кен орнының ерекше геологиялық жағдайына сай таңдалынып алынған.

Жобада сондай-ақ ұңғыма құрылысының техникалық-экономикалық көрсеткіштерін көтеру, еңбек жағдайын жақсарту жолдары және қоршаған ортаны қорғау шаралары қарастырылады.

АННОТАЦИЯ

Ключевые слова: Гидромониторные долота,

гидромониторрный эффект,

профиль, конструкция,

градиент давления,

насыщения.

В дипломном проекте рассматриваются вопросы проводки эксплуатационной скважины глубиной 1400м в сложных геологических условиях роторным способом на нефтегазовым месторождении Узень.

В его недрах встречаются нефть и газ с разными физико-химическими свойствами. В проекте выбраны способ бурения, оптимальные типы долот, а также вид и параметры промывочной жидкости с учетом особенности геологических условий месторождения.

В проекте также рассматриваются резервы повышения технико-экономических показателей строительства скважин, меропрития по улучшению условий труда и охраны окружающей среды.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1 ГЕОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ

1. 1 Геологиялық сипаттама . . .

1. 2 Өзен кен орнының географиялық және экономикалық жағдайлары……….

1. 3 Кен орынның геологиялық зерттелуінің тарихы . . .

1. 4 Кен орынның стратиграфиясы және литологиясы . . .

1. 5 Тектоника . . .

1. 6 Мұнай-газдылығы және оның преспективасы . . .

1. 7 Сусымалығы . . .

1. 7. 1 Қабат суларының физика-химиялық қасиеттері . . .

1. 8 Ұңғыманы қазу кезінде қауіптілік жағдайы болуы мүмкін аймақтар . . .

1. 9 Керн алу аралығы . . .

1. 10 Преспективалы қабаттарды ашу және сынау . . .

1. 10. 1 Қабаттарды сынаудың тәсілдері мен аралықтары . . .

1. 10. 2 Өнімді қабаттарды ашу әдісі . . .

1. 11 Ұңғымадағы геофизикалық зерттеулер . . .

2 ТЕХНИКА ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ

2. 1 Бұрғылау тәсілін таңдау және дәлелдеу . . .

2. 2 Ұңғыма құрылысын жобалау және дәлелдеу . . .

2. 2. 1 Қашаулар мен шегендеуші тізбектердің диаметрін таңдау . . .

2. 3 Бұрғы тізбегінің құрылымын жобалау, бұрғы құбырлар тізбегін

беріктікке есептеу . . .

2. 3. 1 Пайдалану тізбегінің орнын бұрғылау үшін бұрғылау тізбегін

таңдау және есептеу . . .

2. 4 Ұңғыманы жуу . . .

2. 4. 1 Жуу сұйығының түрін таңдау және оның параметрлерін әр тереңдік

аралықтары үшін тағайындау . . .

2. 4. 2 Жуу сұйығының барлық түрі саздың, химиялық реагенттердің,

ауырлатқыштың және тағы басқа материалдардың шығындарын

анықтау . . .

2. 4. 3 Жуу сұйығын дайындау, химиялық өңдеу үшін және ұңғыма сағасына

саңылаусыздыққа орнатылатын жабдықтарды таңдау . . .

2. 4. 4 Ұңғыманы жуудың гидравликалық есебі . . .

2. 5 Бұрғылау қондырғысын таңдау (бұрғылау жабдықтары мен мұнара) . . .

2. 6 Бұрғылау тәртібінің параметрлерін жобалау . . .

2. 6. 1 Қашаулардың түр-өлшемін, моделін және олардың көрсеткіштерін,

өндіріс статикалық мәліметтері бойынша жобалау . . .

2. 6. 2 Бұрғылау тәсілдеріне байланысты, әр тереңдік аралықтары үшін

жуу сұйығының шығынын жобалау . . .

2. 6. 3 Қашаудың өстік салмағын және оның айналу жиілігін жобалау . . .

2. 6. 4 Бұрғылау тәртібінің параметрлерін бақылау . . .

2. 7 Ұңғымаларды бекіту . . .

2. 7. 1 Шегендеуші құбырлар тізбектерін жобалау және оларды

беріктікке есептеу . . .

2. 7. 2 Аралық және пайдалану құбырлар тізбегінің төменгі құрамалары . . .

2. 7. 3 Шегендеуші құбырлар тізбегін түсіруге дайындық жұмыстары

және оларды түсіру . . .

2. 7. 4 Шегендеуші құбырлар тізбегін дайындау . . .

2. 7. 5 Ұңғыма оқпанын дайындау жұмыстары . . .

2. 7. 6 Бұрғылау жабдықтарымен қондырғыларын дайындау . . .

2. 7. 7 Шегендеу құбырларының тізбегін ұңғымаға түсіру . . .

2. 7. 8 Цементтеу тәсілін таңдау және тізбектерді цементтеуге есептеу . . .

2. 7. 9 Цементтеудің гидравликалық есептеуі . . .

2. 8. Ұңғымаларды игеру . . .

2. 8. 1 Өнімді қабаттарды ашу және өнімділікке байқау . . .

2. 8. 2 Мұнайлы қабаттарды байқау әдісі . . .

2. 8. 3 Ұңғыманы ондағы сұйықтан жеңілдету түрімен алмастыру арқылы

игеру . . .

2. 8. 4 Ұңғыманы ауа айдау арқылы игеру . . .

2. 8. 5 Қабаттарды ашу және байқау . . .

2. 9 Қоршаған ортаны қорғау . . .

3 АРНАЙЫ БӨЛІМ

3. 1 Жуу сұйықтарын үш сатылы тазарту жүйесі . . .

4 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ

4. 1 Ұңғыма құрылысы кезінде жұмыстарды ұйымдастыру . . .

4. 2 Ұңғыма құрылысының уақытын анықтау . . .

4. 3 Ұңғыманы бұрғылау және бекітудегі бағалаудың негізгі техника

экономикалық көрсеткіштерін жобалау . . .

4. 4 Ұңғыма құрылысына смета жасау . . .

5 ЕҢБЕК ҚОРҒАУ БӨЛІМІ

5. 1 Қауіпті және зиянды өндірістік факторларды таңдау . . .

5. 2 Қорғаныс шаралары . . .

5. 2. 1 Жалпылама шаралар . . .

5. 2. 2 Өндірістік санитария . . .

5. 2. 2. 1 Жалпылама шаралар . . .

5. 2. 2. 2 Өндірістік шағын климат . . .

5. 2. 3 Техника қауіпсіздігі . . .

5. 2. 4 Электр қауіпсіздігі . . .

5. 2. 5 Өрт қауіпсіздігі . . .

ҚОРЫТЫНДЫ

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Өзен мұнай және газ кен орны, Маңғыстау облысында, Жаңаөзен қаласынан 12 шақырым оңтүстігінде және Ақтау қаласынан 150 шақырым оңтүстік-шығысында орналасқан.

Алғаш рет 1936-1941 жыдары геолог С. Н. Алексейчик Маңғыстау облысының геологиялық картасын тұрғызып, 1100 м және одан да төмен тереңдікте жатқан тау жыныстарында мұнайдың бар екені жөнінде айтып және ол жердің мұнай-газдылық болашағының жеткілікті болуының мүмкіндігін болжады.

1957-1961 жылдары маңғыстаудың өндірістік мұнай-газдылығы жөніндегі мәселелер шешілді. Бұл мақсатта ВНИГРИ мұнайды іздеу және барлауға үш аудан ұсынды.

1961 жылдың желтоқсан айында Өзен кен орнына алғаш рет №1 ұңғымасын бұрғылап, 1240-1261 м аралығында мұнай фантаны ашылды. Бұл ұңғымадағы горизонттың өндірістік бағалануы 1962 жылы сәуірде үш режимде сынау мен берілді. 1963 жылы наурыздың басында осы горизонттағы 2 және 22 ұңғымалардан мұнай фонтандары атқылады және осы жылы Өзен кен орнының алғаш рет мұнай қоры есептелді. 1970 жылы мұнайлы көлбеулерге ыстық су айдала бастады.

Өзен кен орнында өнер-кәсіптік игеруді жеделдету мақсатында КСРО үкіметінің 1963 жылғы жетінші қыркүйектегі қаулысымен Шевченко (қазіргі Ақтау) қаласында «Маңғышлақ нефть» бірлестігі құрылды да, Өзен экспедициясы соның құрамына енді.

Бұл дипломдық жобада Өзен кен орнында 1400 м тереңдікке бұрғыланатын пайдалану ұңғымасын жобалаймыз.

Өзен кен орнында бұрын бұрғыланған ұңғымаларға қарағанда жобаланушы ұңғыманың құрылысын жүргізудегі қол жеткізген техникалық-экономикалық көрсеткіштерін осы дипломдық жобада қарастырамыз.

ГЕОЛОГИЯЛЫҚ

БӨЛІМ

1. 1 Геологиялық сипаттама

Өзен кен орны өзен-переклинінің солтүстік-батыс жалғасы. Антиклинді өзен құрылымының жалпы орнында екінші деңгейдегі екі күмбез ерекшеленеді. Кен орны қимасында, юра жүйесінде, 1250-2250 м тереңдікте ХІII-ХХV он үш өнімді горизонттар көрсетілген. Жатыс тереңдігі ұлғайған сайын күмбездер әлдеқайда контурасты - құрылымдық ерекшеленген бола түседі. Құрылым өлшемдерінің ені бойынша шығыстан батысқа қарай тарыла береді. Айталық, шығыста - Өзен кен орны мен шартты шекарада құрылымның ені ХІII горизонттың мұнайлылығының сыртқы контуры бойынша 4, 5 км батыста минимальды ені 1 км.

Өзен көтерілімін ең алғаш 1960 ж "Маңғышлақмұнайбарлау" тресінің құрылымдық - барлау бұрғылауы анықталған. Бұрғылау мәліметтері арқылы туран ярусының табаны бойынша құрылымдық карта жасалды.

ХІII, XIV, ХХІII горизонттарындағы мұнай шоғырлары бүкіл кен орны бойында үздіксіз созылып жатыр. Шығыс және батыс күмбездері арасында мұнайға қанығу қалыңдығының бір метрге дейін азайғаны байқалады. Басқа горизонттарда сулы зоналармен бөлінген автономды шоғырлар байқалады. Су мұнай жапсарының тереңдігі бір горизонт бойында, шығыс және батыс күмбездерде біршама айырмашылыққа ие.

Батыс күмбезінің батыс переклинінде мұнайға қаныққан қабат 1262 м тереңдікте жатыр.

Мұнай шоғырлары өлшемдерінің ені бойынша да, ұзындығы бойынша да сан түрлі жүздеген метрден километрге дейін және одан да асады.

Өнімді коллекторлар майда түйіршікті, әртекті, полимикті құмтастар мен құмайтастардан тұрады. Өнімді горизонттар көп қабатты. Горизонттардағы қабаттар саны 4-5-тен 10-12 аралығында. Қимадан көріп тұрғанымыздай, саз қабаттары, мұнайға, газға, суға қаныққан құмтастар және құмайтастар қабаттары кезектесіп отырады.

1. 2 Өзен кен орнының географиялық және

экономикалық жағдайлары

Өзен кен орны Маңғыстау түбегінің Маңғыстау ойысы деп аталатын оңтүстік шөл дала бөлігінде орналасқан.

Әкімшілік жағынан кен орын территориясы Маңғыстау облысы құрамына кіреді. Ең жақын елді мекендер: солтүстік жағынан Беке-Башқұрт ауданынан жіңішке Қызылсай аймағы мен бөлінеді, батыс жағынан Өзен, Қарамандыбас құрылымдары мен қосылады, ал кен орнынан оңтүстікке қарай 8-15 км-де Жаңаөзен және Теңге құрылымымен бөлініп тұр.

Орографиялық жағынан оңтүстік Маңғыстау ауданы теңіз жағына, оңтүстік батысқа қарай сәл көлбеуленген және төмпешікті үстірт түрінде, оның абсолютті белгілері, солтүстігінде +260м және оңтүстігінде +24м. Ауданның орталық және оңтүстік бөлігінде үлкен ойпаттар бар, олардың ішіндегі ең ірісі Қарақия ойпаты, минималды абсолюттік белгісі -132м.

Аудан рельефі өте күрделі құрылысымен сипатталады. Орталық бөлігін ойпаттар арасында жатқан үстірт алады. Үстірттің абсолютті белгілері солтүстігінде +260м және оңтүстігінде +200м. Өзен ойпаты 500км ауданды алады. Ойпаттың түбі жыралармен кескінделген.

Кен орнындағы ұңғыманың орны кен орнын игерудің жобасымен анықталған. Ұңғыма құрылысының аумағында жер бетіндегі, жер астындағы конструкциялары жоқ, жұмыс аймағының табиғи климатының жағдайы жердің аз өнімді, шөлейтті және оңтүстік аймаққа жатады. Орографиялық жағдайы құмтасты, көптеген сорлары бар төбелі ойпат болып келеді. Жер рельефі: әлсіз төбелі ойпат және жер бедерінің белгілері 24-25м болып келеді.

Жауын-шашынның орташа мөлшері 100мм

Жергілікті рельефі тегістік аймақ

Жылдық периодтың ұзақтығы 158 тәулік

Қыстық периодтың ұзақтығы 95 тәулік

Жел бағытының азимуты солтүстік шығыс

Желдің ең жоғарғы жылдамдығы 28 м/с

Жердің ылғалдылық күйі құрғақ аймақ

Жер қабатындағы қар қалыңдығы 25см

Жартылай шөлейтті өсімдік түрі жоқтың қасы

Қарастырылып отырған аудан топырағы мен өсімдіктерінің сипатына қарай шөлді аймаққа жатады. Ауданның шөл далалары негізінен су көзі жетіспеушілігінен және өсімдік жабынының маусымдылығынан пайдаланылмайды.

Аудан климаты күрт континентальды, тәуліктік температураның күрт өзгеретіндігімен, ыстық, құрғақ жазымен және салыстырмалы суық қысымен сипатталады. Жазда максималды температура +45 С, қыста минималды температура -20 С.

Ауданда күшті желдер соғады. Қыста қары аз, атмосфералық жауын-шашын сирек және негізінен көктем-күз мезгілінде келеді және қардан жаңбыр көп жауады.

Жаңа Өзен қаласына ауыз су сауысқан-бостанқұм массивтерінде бұрғыланған геологиялық ұңғымалардан 70 км су өткізгіш құбырларымен тасымалданады. Техникалық сумен қамтамасыз ету альб-сеноман горизонттарының жер асты сулары арқылы іске асырылады.

Кен орнында өндірілген мұнай Атырау қаласына және одан ары Ресейге жөнелтіледі, өндірілген газ “Қазақ газ” өңдеу зауытына және сондай-ақ Ақтау қаласының пластмасса зауытына түседі.

1. 3 Кен орынның геологиялық зерттелуінің тарихы

Маңғыстауды зерттеу өткен ғасырдың аяғында басталған. Маңғыстау мұнайының алғашқы белгілерін 1899-1901 жылдары Таспас орлары мен құдықтарының ауданында А. А. Насибьянц тапқан.

Өзен көтерілуі 1937-1941 жылдары С. Н. Алексейчиктің далалық геологиялық зерттеулерінде анықталған.

Маңғыстауда 1941-1945 жылдары арасында геологиялық зерттеулер жүргізілмеген. 1950 жылы ВНИГРИ Б. Ф. Дьяков, Н. Н. Черепаков және Н. К. Трифоговтың жетекшілігімен Маңғыстауда ірі кешенді геологиялық-геофизикалық экспедиция ұйымдастырылды. Бұл коллектив ауданды зерттеуге үлкен үлес қосты. 1951 жылы «Қазнефтеобьеденение» бас геологы Н. А. Кадин Батыс Қазақстанның геологиясы мен мұнайлылығы бойынша кең мәлімет берді. Барлық геологиялық материал талданды және Маңғыстаудың мұнай-газдылық болашағы ерекше атап көрсетілді.

1951 жылы Қазақстан нефтеразведка трестінің геологиялық-іздестіру басқармасы (директоры) К. Н. Тулин, бас геологы А. П. Черняева Маңғыстау түбегіне бұрғышылар партиясын бағыттады, олар төбешік алаңында құрылымдық-іздестіру, бұрғылау жұмыстарын жүргізе бастады.

1957-1961 жылдары Маңғыстаудың өндірістік мұнай-газдылығы жөніндегі мәселелер шешілді. Бұл мақсатта ВНИГРИ мұнайды іздеу және барлауға үш аудан ұсынды. Қазан құрылымын бұрғылаудың нәтижесі болмады, Төбешік алаңында мұнай кен орны анықталды, бірақ ондағы мұнай ауыр, шайырлы және барлауға тиімсіз болып шықты, Ал Жетібай және Өзен құрылымдары аумағында мұнай-газ кен орындары анықталды. 1961 жылы желтоқсанның басында 1240-1261м аралығында №1 ұңғыманы сынағанда 10мм штуцерден тәуліктік шығымы 80м фонтан алынды. Горизонттың өндірістік бағалануы 1962 жылы сәуірде үш режимде сынаумен берілді. 1963 жылы наурыздың басында осы горизонттағы екі және жиырма екінші ұңғымалардан мұнай фонтандары анықталды.

Өзен кен орнында өнер-кәсіптік игеруді жеделдету мақсатында КСРО үкіметінің 1963 жылы қыркүйектегі қаулысымен Шевченко (қазіргі Ақтау) қаласында, «Маңғышлақ нефть» бірлестігі құрылды да, Өзен экспедициясы соның құрамына енді.

1965 жылы ВНИГРИ Өзен кен орнын игерудің бас схемасын жасады және ол Миннефтепром комиссиясы мен бекітілді. Онда мынадай жағдайлар қарастырылды:

Кен орнын игерудің басынан бастап қабат қысымы мен температурасын көтеріп ұстау;
Төрт пайдалану обьектілерін бөліп алу:

І обьект - ХІІІ+ХІVгоризонттар ІІ обьект - ХV+ХVІ горизонттар

ІІІ обьект - ХVІІ горизонт ІV обьект - ХVІІІ горизонт

Негізгі пайдалану объектілері (І және ІІ) бойынша кен орнын айдау ұңғымалармен 4 км блоктарға бөлу;
Барлық объектілерді бір уақытта және блоктармен игеруге қосу;
ІІІ объектіні нұсқа сыртынан су айдау жүйесімен игеру;
ІV объектіні қабат қысымын көтерусіз, аралас режимде игеру;

Бірақ кен орынның су айдауға дайын еместігіне байланысты ХІІІ-ХVІІІ горизонттар 2, 5 жыл бойы ешбір әсер етусіз, табиғи серпінді су айдау режимде игерілді.

Өзен кен орнының барлық өнімді горизонттары бойынша әсер етудің қолданылудағы жүйесінің тиімділігінен ұңғымалар шығымы төмендей берді.

Негізгі алаңдар мен горизонттар бұрғыланып біткеннен соң мұнай өндіру төмендеді де және ұңғымалар өнімінің улануы қарқындады.

1974 жылы жасалған игеру жобасында келесі жағдайлар қарастырылды:

Әрбір горизонт жеке игеру объектісі болып табылады;
Өнімді горизонттар ені 2 км блоктарға айдау ұңғымалары қатарларымен бөлінеді;
Жаңа ұңғымалар әрбір горизонтқа жеке бұрғыланады;
Ыстық су айдаудың жобалық көлемі ұлғайтылды және кен орнын 1979 жылға қарай толығымен ыстық суға көшіру ұйғарылды;

Өнімді горизонттарда мұнайды алу ерекшеліктері мұнайдың қорын игеру сипатының күрделі екенін көрсетті. Күрделі жағдайларда тек блоктық су айдау жеткіліксіз болғандықтан кейін сатылық-термалдық су айдау, фигуралық су айдау сияқты технологиялар қолданылды. Бұл технологиялар кен орнын игерудің тиімділігін арттыруға жәрдемдесті. Қазіргі кезде ыстық су әртүрлі қондырғыларда дайындалады. Ыстық суды дайындауға көп шығын шығатын болғандықтан ыстық су айдаудың циклдік әдісі игерілген, яғни өнімді қабатқа берілген көлемде бірде ыстық су, бірде салқын су айдалады. Ыстық су айдау процесінде қабаттың жабыны мен табаны қыздырылады. Бұл жағдайда салқын су қабаттың қызған жабыны мен табанынан келетін жылу арқылы жылиды, ал артынан салқын су айдағанда ыстық су қабатқа қарай ысырылады.

1. 4 Кен орынның стратиграфиясы және литологиясы

Құрылым жағынан Өзен кен орны Жетібай-Өзен тектоникалық сатысы шегінде орналасқан. Өзен құрылымы негізінен шығыс - оңтүстік-шығыстан батыс - солтүстік-батысқа бағыт алған сызықты созылған антиклинал қатпар болып саналады. Неоком табаны бойынша оның өлшемдері 900 м изогипс контурында ұзын өс бойынша 12, 5 км және қысқа өс бойынша 3, 5 км. құрылым өсі екі күмбез түзеді: батыс және шығыс.

Көтерілім амплитудасы неоком шөгінділерінде 75 м, юра шөгінділерінде 100 м астам және тереңдеген сайын ұлғая береді. Өзен қатпарында басқа қатпарлар сияқты переклиндерден ассимметриясы тән. Батыс переклин шығыс переклинге қарағанда әлдеқайда созылыңқы және тар.

Өзен ауданы құрылымдық жағынан Өзен кен орнының жалғасы болғандықтан, бұл жерде өзендік горизонттардың аналогтары

1. 1, 1. 2 - кестелерде келтірілген.

Өзен кен орнында терең барлау бұрғылаумен қалыңдығы шамамен 3600 м шөгінді мезозойлық жыныстардың қабаты ашылған, оның құрылымында трияс, юра, бор, палеоген, неоген, және төрттік шөгінділері орын алады.

Олардың былай белгіленуі ұңғыма үлгі тастарын зерттегенде алынған палеонтологиялық мәліметтерге және Маңғыстаудың басқа аудандарының ұқсас шөгінділерімен салыстыруға негізделген. Бөлімдер, ярустар, және төменгі ярустар арасындағы шекаралар шартты, негізінен электрокаратаж бойынша жүргізілген соңғы кезде микрофаунамен тағы басқа зерттеулер арқасында қолда бар стратиграфиялық үлгілерді өзгертуге және анықтауға мүмкіндік туып отыр.

Өзен кен орнының мұнай-газдылығы юра және кейде бор шөгінділерімен байланысты. Кен орнының геологиялық қимасында бор және юра шөгінділеріне қарасты ХХVІ құмды горизонттары анықталған.

І-ХІІ горизонттар (жоғары дан төмен қарай) жасы бор газды, ХІІІ-ХVІІІ горизонттар - жоғарғы және орта юра - кен орнының негізгі мұнай-газды қабаты, жеке күмбездерде төменгі юраның ХІХ-ХХІV горизонттары мұнай-газды.

Пермь-трияс (РТ) шөгінділері Өзен кен орнының ең көне жыныстары болып табылады.

Пермь-трияс жүйесі (РТ)

Жоғарғы пермь терең метаморфтық іздері бар күңгірт құмтастар мен юра сланецтермен көрінеді. Төменгі трияс шөгінділері қоңыр аргилиттермен және орта түйіршікті құмтастармен орын алады.

Орта трияс жыныстары құмтастар мен қышқылды туфтар қабатшалары бар қара немесе қарасұр аргилиттер, әктастар, алевролиттердің бір тұтас едәуір біртекті тобын құрайды.

Юра жүйесі (J)

Юра жүйесі шөгінділері зерттелетін кен орнының барлық жерінде кездеседі, олар көбінесе бұрғылау мәліметтері мен толық сипатталады. Бұл жүйе: төменгі, ортаңғы, жоғарғы бөлімдерден тұрады.

Төменгі бөлім (J )

Қиманың төменгі юра бөлігі, құмтастардан, алевролиттер мен саздың араласуынан тұрады. Құмтастар сұр және ақшыл сұр көбінесе ұсақ және орта түйіршікті. Ірі түйіршікті түрлері қиыршық тас түйіршіктері қоспасы мен бірге сиректе болса кездеседі. Кейде құмтастар ақшыл сұр алевролиттерге немесе сазды құмтастарға ауысады.

Құмтастар мен алевролиттер цементті сазды немесе сазды-кремнийлі саздардың түсі сұр және күңгірт, кейде қоңыр. Олар әдетте аргилитке ұқсас және көмір тектес затпен байланысқан. Құмтастар, алевролиттер мен саздардың алмасуы негізінен қиғаш қабатталады. Төменгі юраның жабынында сазды бүйрек тәрізді құрылым дамыған, оның қалыңдығы шайылу мәліметтерінде күрт өзгерістерге ұшыраған.

Төменгі юра қимасында ХХІV-ХХV екі өнімді горизонт айқындалған.

Ортаңғы бөлім (J )

Оңтүстік Маңғыстаудың орта юра шөгінділері мұнай-газдылығы жағынан ең ірісі. Сондықтан орта юраны бөлшектеп стратиграфиялық мүшелеу, өнімді горизонттарда олардың корреляциясын айқындау мен тығыз байланысты. Орта юраның жалпы қалыңдығы 200-220 м. Бұл бөлімде аолен, байос, және бат ярустары айқындалады.

Аолен ярусы (J а)

Аолен ярусы негізінен морт сынғыш, құмды-галькалы жыныстардан құралған. Ярустың қимасында сұр және қоңыр әртүрлі түйіршікті құмтастар басым, олардың арасында орта және ірі түйіршіктілері мен жайылған. Кейде соңғылары гравелиттер мен алмасады. Аолен құмтастары мен гравелиттерінің цементі негізінен сазды, кейде карбонатты және байланысқыш түрлі болады. Біршама көп жұқа қабаттар түрінде құмтастар мен гравелиттер арасында ұсақ галькалы конгломераттар да кездеседі. Саздар әдетте сұр, қарасұр, кейде қоңыр түсті, тығыз аргилитке ұқсас.

Аолен мен байосс ярустары арасындағы шекара ХХІІ горизонттың табанымен өтеді.

Байосс ярусы (J в)

Байосс шөгінділері ең көп және барлық жерде тараған. Байосс ярусының шөгінділері негізінен арасында көмір қабатшалары бар. Алевролиттер мен саздардан құралған. Байосс ярусы қимасының төменгі бөлігінде сазды және алевролитті жыныстар, жоғарғы бөлігінде құмтасты жыныстар басым. Зерттеулер кешені бойынша байосс ярусының шөгінділері екі полярусқа бөлінеді.

Төменгі байосс (J в )

Бұл төменгі ярустың шөгінділерінің жалпы қалыңдығы әртүрлі және саздар, құмтастар мен алевролиттердің, көмір тектес заттың қабатшалары алмасуымен көрінеді. Құмтастар мен алевролиттердің түсі негізінен сұр және ақшыл сұр, кейде қоңыр және сары да болады. Сирек қарасұр түсті құмтас-алевролит жыныстары да кездеседі. Саздар көбінесе қарасұр, тіпті қара, кейде қоңыр түсті.

Өзен кен орнының төменгі байосс шөгінділерінде ХVІІ-ХVІІІ-ХІХ-ХХ-ХХІ-ХХІІ горизонттар орналасқан.

Жоғарғы байосс ( в )

Жоғарғы байосс шөгінділері саз қабатшалары бар біршама қалың құмтастасты қабаттардан тұрады. Құмтастар сұр, қоңыр-сұр, байос және бат шөгінділерінің арасындағы шекара шартты түрде ХV горизонттың табаны мен өтеді.

Бат ярусы (вt)

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.