Ұңғыманы бұрғылау

Пән: Геология, Геофизика, Геодезия
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 54 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны:

бет

Аннотация (реферат)

Кіріспе . .

1 Геологиялық бөлім . .

Тектоника . …. . …… . . .
Жұмыс ауданының орогидрографиясы……. . ………. . …. .
Тау жыныстарының

литологиялық-стратиграфиялық сипаттамасы . . ….

1. 4 Мұнайгазсуқабаты … . ……. .

Техникалық бөлім . .

2. 1 Кен орнындағы ұңғыны бұрғылаудың

техникасы мен технологиясының күйін талдау . .

2. 2 Қиындатылған аймақпен оның түрлерін айқындау . . .

2. 3 Ұңғының конструкциясы . . .

2. 4 Шаю сұйығының түрі мен қасиеті . . .

2. 5 Тау жынысы қимасының

физико-механикалық қасиеттерін талдау .

2. 6 Бұрғылану бойынша ұңғының геологиялық

қимасын аралыққа бөлу . .

2. 7 Қашау түрін және оның шаю түйінін таңдау .

2. 8 Бұрғылау тәсілін таңдау . . .

2. 9 Бұрғылау тізбегін жинақтауды негіздеу .

2. 10 Бұрғылау режимін жобалау . . .

2. 11 Бұрғылау сораптарының гидродинамикалық қуатын,

түрі мен санын, шаю сұйықтығының шығынын есептеу . . .

2. 12 Қашау саптамасының диаметрін есептеу . . .

2. 13Бұрғылау бағанасын қатаңдыққа есептеу . . . . . .

2. 14 Ұңғының кескінін жобалау . . .

2. 15 Ілмектегі жүктемені есептеу. Бұрғылау

қондырғысын таңдау . . .

2. 16 Геологиялық-техникалық нарядты құрастыру . . .

3 Жеке тапсырма . . .

4 Автоматика және БӨП . . .

5 Тіршілік қауіпсіздігі . . .

6 Экономикалық бөлім . . .

6. 1 Бизнес-жоспар. … . . . … . . .

7 Жер қойнауындағы және табиғатты қорғау . . .

Қорытынды . . .

Түйіндеме (қысқаша мәлімет қазақ тілінде, орыс тілінде,

ағылшын тілінде) . . .

Әдебиеттер . . .

Тіркемелер . . .

Спецификациялар . . .

Кіріспе.

Алғаш рет Доссор кен орнында мұнай және газды іздеу жұмыстары 1911 жылдан бастап жүргізілген. Өлкеде кең көлемде геологиялық және геофизи-калық зерттеулер өткізілген. Олардың нәтижелері бойынша бұл аймақ қолай-лы геофизикалық, гидрогеологиялық және геохимиялық белгілерге ие болғандығы анықталады. Геологиялық барлау нәтижелері орта және төменгі юра жыныстарында генерцияға жиналған сұйық және газ күйіндегі көмір сутектердің ірі масштаба шоғырланғанын көрсетті. Мақат ауданында орналасқан ұңғыма да солардың қатарына жатады. доссор кен орнында негізінде геологиялық қабаттардың дощан және сазымбай свиталарында көмірсутектердің жиналған шоғырлары бар екендігі анықталған. Доссордің мұнай - газды қабаттары орта-жоғары юра шөгінділеріне жатады, ал олардың барлығы да 35-40% ашық кеуекті шамалы мөлшерде цементтелген құмтастар, құмдардан және саздардан тұрады. Жобаланған горизонт-синемюр.

Доссор кеніші негізінде Құлсары мұнайлы газды өлкесіне кіреді. Ауа-райы күрт континенталды. Климат өте құрғақ, жауын-шашын мөлшері аз, қысқы температура өте төмен, ал жазғы күндері өте ыстық әрі ылғалсыз болып келеді. Қысқы орташа температура -10°С, ал жазда +28°С шамасын құрайды. Доссор кенішінен оңтүстік - батысқа қарай тұзды с көлі орналасқан. Ең жақын ірі елді мекен - Атырау және Мақат қалалары, ауданның орталығы - Доссор қалашығы. Оңтүстікте және оңтүстік батыста бірнеше маңызды мұнай және газ құбыр желілері өтеді.

Ұңғыманы бұрғылау қондырғылары электр энергиясы мен дизельді электропривод арқылы қамтамасыз етіледі. Телефонның байланыс желілері жоқ. Байланыс рациялар, ұялы телефондар арқылы жүзеге асырылады. Жол тораптары негізінен графийлі - тасты болып келеді, асфальтпен жамылған жолдардың саны мүлдем аз. Бұрғылау бригадаларын вахтаға жеткізу үшін тасмалдау машиналары ретінде арнайы вахталық автокөліктер қолданылады.

Доссор кенішінде 25-30 дана шамасында ұңғымалар бұрғыланған. Доссор кен орнын барлап, игеруді толықтай ресейлік НК “Лукойл” ААҚ-мы жүргізіп жатыр. НК “Лукойл” компаниясының Доссор жобасындағы үлесі 100%-ды құрайды. 1978 жылы НК “Лукойл” компаниясы және Қазақстан үкіметінің арасында Доссор кенішін игеру жобасын жүзеге асыру жөнінде келісім - шарт жасалады. НК “Лукойл” компаниясы Доссор кенішін игеруді жүргізетін жалғыз операторы болып тағайындалады. Алғашқы барлау ұңғымасын компания 2001 жылы бұрғылады, ал қазіргі кезде барлау ұңғымаларының саны 30-ға дейін жетті. Компанияның кенішті игеруге жұмсайтын қаражаттың мөлшерін жылданжылға арттырып келеді. Мұнай және газға деген сұраныстың күннен күнге артып келуі өндірістің көптеген салаларында, химия саласында қолдану көлемінің өсуі бұрғылау жұмыстарын жүргізуге деген жауапкершілікті арттыруды талап етеді. Мұнай және газ ұңғымаларын бұрғылауда қолданылатын бұрғылау қондырғысының түрлері, бұрғылау процесін тікелей қатысатын аспаптар мен механизмдер өте күрделі және алуан түрлі болып келеді.

1 Геологиялық бөлім.

1. 1. Тектоника

Орталық және батыс Қазақстанда Доссор МГА-ы орналасқан, Тектоникалық қатынас бойынша кенорыны Доссор күмбезінің оңтүстік-батыс беткейінің оңтүстік бөлігін күрделендіруші тұз қабағының астында орналасқан антиклинді құрылымға тураланған. Тұран ойпаты мен орталық Евразия платформалары бір-бірімен техникалық байланысты. Оның іргетасы гетерогенді, калеодан және герцин консоли-дацияларының белдемдерін қосып алады. Ойпаңның шөгінді жыныстарының құрамында жоғарғы триас-төрттік жүйесінің түзлімдерінен құралған 5 км дейінгі платформалық тыс және дефон-карбон жыныстарынан түзілген квази платформалық тыс бөлініп шығады. Тұран платформаларының денесінде басты түрде солтүстік-батыс бағдарларындағы ежелгі жарылымдарды киммерлік тектоникалық белсендіру нәтижесінде қалыптасқан. Жекелеген сызықты грабендер түзілуі басты ерекшелік болып табылады. Грабендер ернеудің бұзылған өнімдерімен, сондай-ақ жиектердің қатпарлы құрылымының (Ұлытау, Қаратау және т. б) ұнтақталған материалдарымен толтырылған. Алаптың платформалық тысы 4 жікқабатқа бөлінеді: жоғарғы палеозойлық, триас-юралық, бор-миоценді және плиоцен-төрттік. Бор-кайнозой кешенінің табаны бойынша Мыңбұлақ ойпатымен бөлінген Жыланшық және Арысқұм ойыстары бөлініп шығады. Триас-юра жікқабатының түзілімдері толық көлемде ойпаңның мезазойға дейінгі тұғырға кесілген, сызықты грабен-синклиналында ғана таралған деп есептеледі. Оларға түзілістердің рифтогенді табиғаты тән деп есептелген. Торғай ойысының геологиялық құрылымы тұтқыштардың дәстүрлі антиклиналь типтерімен қатар, юра өнімді қатқабаттарының грабенарлық (Ащысай көтерілімі, Мыңбұлақ ойпаты және т. б) көтерілімдеріне сыналанумен байланысты литологиялық және стратиграфиялық шектелген. Тұтастай алғанда Оңтүстік Батыс Доссор алабы шөгінді жинау көлемдік жылдамдығы бойынша III-типке жатады. Оңтүстік Доссор алабы мен бірқатар кенорындарының ашылуы ондағы республиканың мұнай өндіруші өнеркәсібінің дамуындағы көптеген геология - экономикалық мәселелерді шешеді.

Бұл аймақ Доссор депрессиясының Оңтүстік - Батыс бөлігін алып жа-тыр. Мезозой - кайнозой құрама жыныстарының құрылысының ерекшеліете-ріне байланысты оны өзіндік геоструктуралық бірлік ретінде оқшауланды-рады - Оңтүстік Батыс алыбы. Ол екі негізгі ойпаттан тұрады: солтүстікте Жыланшы, ал оңтүстікте Мақат, ойысымен ажыратылған. Доссор депрессиясы Еуразиның ең алып екі геоструктуралық элементі - Доссор және батыс сібір плиталарын байланыстырушы түйін қызметін атқа-рады.

Оңтүстік Доссор ойпатының кембрииге дейінгі фундаменті - бұл салыс-тырмалы түрде батырылған жер қабатының жиыны. Оның бетіні гипсоме-триясы ойпаттың шекарасында Мақат ойысында 700-800 м шамасында, Доссор ойысында 1200 м, ал батыс ойысында 4400 м шамасында ауыт-қиды. Зерттелініп жатқан аймақты Ұлытау протерозой массивінің оңтүстік - батыс батырылған сатысы ретінде көрсетуге болады.

Төменгі структуралық қабат палеозой шөгінділерінен құралған, оның бұрыштық және стратиграфиялық сәйкессіздіктері бор, негіздің төменгі про-терозой жыныстар жинағында жатады. Ойпаттың шекарасында оның тара-луы шектеулі және үстінде терең және структуралық ұңғымалар бұрғылан-ған. Стратиграфиялық тұрғыдан бұл қабат Доссор алабында кең тараған орта және жоғарғы палеозой жыныстарынан, орта - жоғарғы девон мен орта - жоғары карбонның континентальды қызыл түсті жыныстарынан, жоғарғы девон фамен қатқабатының әр текті әктастардан, төменгі карбонның турне және визе қатқабаттар жыныстарынан тұрады.

Бұл структуралық қабат негізінен Доссор ойпатының солтүстік - батыс секторында және Мақат ойысының батыс жарты бөлігінде, соның ішінде Батыс грабен - синклиналінің басым бөлігіде айқындалған.

Жоғарғы структуралық қабатқа мезозой - кайнозой шөгінділерінің ком-плексті толығымен кіреді. Ол рифтті және платформалы кіші комплекстері-нен жіктеледі де, оның астында жатқан жасы әр текті қабаттармен әсерлеу жағдайлары күрделі.

Доссор ойпатының қазіргі структуралық жоспары сейсмикалық барлаумен жақсы зерттелінген және оның шекарасында Мақат (солтүс-тікте) және Батыс (оңтүстікте) ойпаттары ерекшелінеді және олар Мың-бұлақ ойысымен ажыратылған.

Терең ойыстардың бойымен дамыған, солтүстік - батыс субмеридианды бағытталған тар әрі сызықты грабен - синклиналдар негізінен Доссор ойпатына, ал полигональды және изометриялы грабендер Жыланшы ойпаты-на тән.

Доссор ойпатының өлшемдері 300 x 150 - 200 км. Оның аумағында іріДоссор, сонымен қатар кіші өлшемде-рі Дәуіт грабен - синклиналдар орналасқан, олра Ақсай, Ащысай және Табақбұлақ горст - антиклинальдары бөліп жатыр.

Доссор грабен - синклиналі Доссор ойпатының батыс шегінде, негіз-гі Қаратау терең ойысының солтүстік - батыс жалғастырушы бөлігінің аума-ғында қалыптасқан. Сейсмикалық барлау нәтижелері Доссор грабен - синклиналі 250 км-ге дейін созылатынын көрсетті, оның ені 30-35 км. Оның кембрийге дейінгі негізгі жасы бойынша да, заттық құрамы бойынша да гете-рогенді, 5, 0 - 7, 0 км терңдікте жатады. Бұл Дощан және Қоныс алаңдарында-ғы бұрғыланған ұңғымалармен анықталған. Доссор грабен - синклиналі Арысқұм ойпатының қиыр шығысында қалыптасқан. Шығыстан ол Батыс - Ұлытау терең ойысымен шектеледі, оны жазықтығы бойынша Ұлытау массивімен байланысқан және оңтүстіктегі батырылған мезозой - кайнозой шөгінділерімен байланысты. Оның батыс шекарасының қызметін бірінен соң кейін бірі болып жалғасқан Табақбұлақ және Ащысай горст - синклинальдары атқарады. Доссор грабен - синклиналі олармен тектоникалық байланыста тұр. Доссор грабен - синклиналі мерионды бағытталуға жақын, оның өлшемдері шамамен 160x25 - 15 км. Ең кеңейген бөлімінде ол екі депрессияға бөлінген: Доссордің өзі және Батыс - доссор грабен - синклинальдары. Олардың соңғысы Батыс - Доссор және Шығыс - Мақат ойыстардың түйіскен нүктесінде қалыптасқан. Доссор грабен - синклиналінің орташа ені - 15 км, ал ұзындығы 160 км шамасында. Ойыстық шектеулердің шекарасында оның негізгі 6 км-ге дейінгі тереңдікте батырылған; солтүстікке және оңтүстікке қарай сәйкесін-ше 0, 6 км және 3, 2 км-ге тереңдікке дейін көтеріледі. Доссор грабен - синклиналінде 13-С, 42-С және 1-П ұңғымалары бұрғыланған. Олардың бірінші жоғары юра жасындағы жыныстардан аса алмады, ал соңғысы төменгі юраның сазымбай свитасының шөгінділерінде 3722 м терңдікте тоқтатылған. Тек қана 42-С ұңғымасы Бозінген грабен - синклиналінің сол-түстік орта синклиналінде бұрғыланған және 695 м тереңдікте төменгі юра жыныстардың шөгінділерінде 25° бұрышпен ауысып келетін күңгірт аргилиттер мен хемогенді әктастар қабаттарына енген.

1. 2 Жұмыс ауданының орогидрографиясы

Доссор кен орны - Атырау облысының Мақат теміржол бекетінің солтүстік-шығысна қарай 90 км жерде орналасқан. Газдың алғашқы өнеркәсіптік ағыны 1911 ж. алынды. Кенорыны 3x3, 5 км өлшеммен 20 м амплитудамен брахиантиклиналь қатпарға тураланған. Доссор кен орны аймағындағы елді мекендер - Мақат темір жол станиясы және Атырау қаласы, облыстың орталығы солтүстікте мұнайқұбырының желісі өтеді және батыста Батыс-Доссормұнайқұбыры өтеді. Батыстан Доссор-мақат автотрассасы өтеді. Жергілікті аудан рельефтің абсолют белгілері плюс 70 - 80 м болатын құм, су жүйесі жоқ жазықтық.

Ауаның температурасының тәуліктік және мерзімдік тербелулер өте жиі. Жазғы максималь температурасы +30-32°С, ал қысқы минималь темпера-турасы -28-30°С. Жауын шашын сирек кездеседі, негізінен ол қысқы көктемгі мерзімде (120 - 150 мм /жыл) орын алады, қар қалыңдығы шамалы. Оңтүстік - шығыс бағыттан тұрақты жел соғу тән құбылыс, қыс мерзімінде боран соғып қатты жел тұрады. Ауданда су артелериялары жоқ, құдықтардың сирек тізбектері бар, жұмыс аймағы шөлді аймаққа жатады. Жануарлар әлемі (ақбөкен, қоян және т. б. ) және өсімдіетері жартылай шөл үшін қалыпты (типті) . Автономиялық электростанцияларымен қамитамассыз етіледі, электрмен қамтамасыз ету көздері жоқ, олар ДВС-ті пайдалынады. Осы станциялар жылумен қамтамассыз ету көзі де болып табылады, сымтетік (телефон) желілерінің байланысы да жоқ. Тұрақты байланыс рация бойынша қамтамассыз етіледі. Жол тораптары тек беті тегістелген жолдар ретінде көрсетілген. Жолдар төменгі сапалы және жылдың тек құрғақ кезеңінде жүріп - тұру үшін ғана жарамды. Вахтаны көшіру вахталы машина автокөліктермен жүзеге асырылады. Ауданда құрылыс материалы жоқ.

1. 3 Тау жыныстарының литологиялық - стратиграфиялық

сипаттамасы.

Доссор кен орнындағы жыныстары петрографиялық зерттеулердің нәтижесінде Мақат мегаантиклинорийдің архей, протерозой және рифей дәуірлік метаморфты және гранитгрейсті комплекстерімен сәйкестендіруге болады. Доссор ойпатында жоғарыға айтылғандарға қоса амфобилит - лептит гнейстері үлкен роль атқарады. Орта және жоғарғы палеозой негізінен континентальды қызыл түсті жыныс құрамаларынан тұрады, олардың жасы орта - жоғарғы дефоннан орта - жоғарғы карбонға дейін ауытқиды. Кейбір аумақтарда төменгі - орта девонның туф, туф құмдықтары типті жанартау шөгінді жыныстар таралған. Оңтүстік Батыс ойпатының мезозой жыныстары бірнеше структуралық - құрылымдық белгілер бойынша төменгі рифті және жоғарғы платформалы болып жіктелген. Рифті топқа триас, төменгі - орта жастағы шөгінділер кіреді, олар грабендерде жинақталған және негізінде рифтогенез процесі нәтижесінде түзілген. Өзінің таралуы бойынша ритті топтар грабендер шекарасынан шықпайды. Жоғарғы юра және неоком шөгінділері рифтогенездің соңғы кезеңіне және рифт үсті депресиялардың құрылуының басталу кезеңіне сәйкес эпирифтті комплексті түзейді. Салыстырмалы түрде жас болып келетін аит - жоғарғы бор және палеоген - неоген шөгінділері тұйық жинақ болып эпирифті топтарды жамайды және субгоризонталь бағытта таралады. Оңтүстік батыс алабында оңтүстігінде триас дәуіріне жататын жыныстарды бар екендігі дәлелденген, ал солтүстік грабендерде олардың бар екендігі нақты анықталған.

Юра дәуіріне сәйкес терең барлау ұңғымаларының қималары бойынша жақсы зерттелген. Төменгі - орта юра шөгінділерінің дамуы грабен - синклинальдардың шекараларымен шектелген (әсіресе рифтті литологиялық - стратиграфиялық топ) . Жоғарғы юраның жыныстары, олардың ішінде әсіресе кейінгі юра дәірінің екінші жартсының шөгінділері кең тараған және негіздің грабен аралық қыраттарының басым бөлігін жамып тұрады. Юра қимасында сазымбай, айбалы, дощан, қарағансай, құмкөл, ақшабұлақ, свиталары таралған.

Доссор грабен - синклинальда негізінен айбалы және дощан свиталары-ның жыныстары тараған. Доссор грабен - синклинальда дощан свитасының анықталған қуаттылығы 285 м құрайды (1-П Доссор ұңғымасы) . Қиманың типі Доссор грабенге қарағанда үлкен қалың түйіршікті - әр түрлі тери-генді жыныстардың бірқалыпсыз ауысып келуі байқалады: алевролиттер, алевро - аргилиттер, құмдықтар, гравелиттер және конгломераттар. Жоғарғы секциясы әр тектілігі және қалындығы жоғары құрамымен сипатталады.

Доссор ойпатының шығыс жартсына тән, Дощан свитасы қимасында ірі түйіршікті терригенді жыныстар байқалады. Мұндағы құмдықтар күңгірт, қара - күңгірт, кейде ақшыл - күңгірт түсті болып келеді, майда түйіршікті, тығыздығы жоғары, берік, аймақтармен массивті, полимиктті, негізінен кварц дала - дала шпатты, күлденген детриттердің қосылыстарымен.

Алевролиттер күңгірт, қара, полимиктті, слюдалы, пирит кристалдары араласқан, көптеген органикалық қосылыстармен, карбонатты емес, қатпар-лы. Ариллиттер күңгірт - қара, кейбір қабаттары қара, көмірлі қалыпқа дейін, тығыздығы жоғары, құмды қатқабаттары бар, қалың әрі ірі бөлшекті көмірлі - слюдалы материалдар.

Доссор кен орнында грабен - синклинальында айбалы свитасында ашылған қуаттылықтың қалыңдығы 675 м. Бұл жерде қиманың типі ірі түйіршікті; аргилиттер, алевролиттер және құмдықтар бірқалыпсыз, аралас таралған. Свитаның түптік қабаттарында аталған минералдарымен қоса ірі түйіршікті құмдықтар мен майда тасты гравелиттер де бар, ал жоғарғы қабатында алевролиттер және аргилиттер қабаттасқан, кейде майда және орта түйіршіктер құмдықтар таралған. Жыныстардың тығыздығы жоғары, берік, қара - күңгірт түсті. Аригилиттер қара түсті, құмдықтардың кейбір қатқабаттары ақшыл - жасыл түске боялған. Қимада горизенталды қабаттасу және көлденең қабаттасу да кең тараған. Кейде линза тәріздес тарауларды байқауға болады.

Төрттік жүйе

Бұл жүйенің түзілімдерін эолдық, элювиал, делювий, пролювий, аллювий және көлдік шөгінділер - брекчиялар, тасмалталар, құмдар, саздақтардың тұтас дерлік тысы түзеді. Қалыдығы 90 м жетеді.

Неоген жүйесі

Түзілімдері свитаға бөлінген бірыңғай континентті түзілістерден тұрады.

Жөншілік свитасы (жоғарғы плиоцен - төменгі плейстоцен) су бөліктері кеңістіктерінде таралған, құрамы бойынша түрақты емес көлдік саздақтардан

құмдақтардан, саздардан, құмайттастардан және сары-сұр, қоңыр-қай түсті құмдардың қатқабатынан құралған. Қалыңдығы 70 м дейін.

Қостанай (битекей) свитасы (орта - жоғарғы плиоцен) ерте заманғы эрозиялық қабаттар толтырылған, аллювиалдық және көлдік саздардан, құмайттардан, құмдардан, қиыршық тастардан түзілген. Қалыңдығы 30 м дейін.

Павлодар свитасы (төменгі - ортағы миоцен) әксаз қабатшықтарымен бірге ашық-жасыл саздарадан, төменгі бөлігі (кушук қабаты) марганецтің тотығының ірі бұршағымен бірге саздар мен құмайттастардан түзілген. Түзілімдер омыртқалы жануарлардың сүйектері, жапырақ флоралары, шаң-тозаңды кешендермен сипатталады. Қалыңдығы 50 м дейін.

Палеоген жүйесі

Бұл жүйенің түзілімдері континенттік олигоценді және теңіздік палеоцен - эоценді жыныстармен өрінеді.

Олигоцен . Терсек, қайдағұл, шалқарнұр және үркімбай свиталарын қосып алады.

Терсек свитасы (жоғарғы олигоцен) ақ және шұбар түсті каолинді, каолин - гидрослюдалы саздардан түзілген, оның төменгі бөліктерінде кварцты құмдар дамыған. Қайдағұл свитасы (жоғарғы олигоцен) жоғарғы жағы сұр және қоңыр саздардан, төменгі жағы қоңыр көмір мен лигнит горизонт-тарымен бірге құмдардан, құмайттардан, құмайттастардан, саздардан түзілген, қалыңдығы 100 м дейін. Шалқарнұр (сары індік) свита (төменгі - ортаңғы олигоцен) құм және құмайттас қабатшықтарымен қатар шұбар түсті саздардан құралған, қалыдығы 60 м дейін. Үркімбай свитасы (төменгі - ортаңғы олигоцен) шайылумен эоцендік теңіздік түзілімдерге жата отырып, Оңтүстік Торғай ойпаңның орталық және батыс бөліктерінде кездейсоқ таралған, қалыңдығы 30 м дейін.

Эоцен. Жоғарғы эоцен ( бодрак және альма жікқабаттары) қуаттылығы 250 м құмдар мен әксаз тасберіштерімен бірге жасыл-сұр жапырақты саз қатқабаттарынан құралған. Ортаңғы эоцен симфрополь жікқабаты әксазды кремнилі саздар қатқабатынан түзілген, қалыңдығы 80 м. Төменгі эоцен - жоғарғы полеоцен (бақшасарай жікқабаты - кача) саз, құмайттас және глауконитті құмдардан түзілген. Саздар көбнесе шым тәрізді, қалыңдығы 50 м дейін.

Палеоцен Ойпаңның орталық бөліктерінде таралған, карбонатты құмайттастар, құмтастар, карбонатты саздар мен әксаз қатқабаттарынан түзілген, қалыңдығы 40 м.

Бор жүйесі

Маастрихті жікқабаты әксаз, сазды әктас, карбонатты құмайттар және саздар қатқабатынан құралған, қалыңдығы 100 м. Кампан және сантон жікқабаттары глауконит және жұтандаған өсімдік қалдықтары қосылған сұр саз, құмайттастар және құмтастардың қатқабаттарынан тұрады, қалыңдығы 150 м.

Турон - коняк жікқабаттары қызыл және шұбар түсті құмтастар, құмайттастар және контиенттік генезисті саздар қатқабатынан түзілген. Қуаттылығы 130 м дейін.

Сеноман түзілімдерінде қызылқия свитасы бөлінеді, ол саздардан, құмайттастардан, континенттік генезистік құмтастардан құралған, қалыңдығы 160 м.

Ант - альб жастағы қарашатау свитасы сүр құмтастар, құмдар, құмайттастармен ірге саз қабатшықтардан тұрады, қалыңдығы 360 м.

Неокомда дауыл свитасы бөлініп шығады, оның жоғарғы жағы (200 - 220 м) қоңыр құмтастардың қабатшығымен бірге қоңыр-сұр және қызыл-қоңыр құмтастардан құралған. Қиманың осы бөліктерінде Құмкөл кенорынында 23 - 25 % ашық кеуектілікпен екі мұнай қанығу қаттары бар. Майда бұл буда барлық жерде байқалмайды.

Юра жүйесі

Жоғарғы юра түзілімдері үш будадан жоғарыдан төменге тұрады: шұбар түсті саздар (40 - 100) ; әксаздар мен құмды әктастардың қабатшықтарымен бірге карбонатты саздардан (25-40) , саздар мен құмайттастар қабатшықтарымен бірге сұр құмтастардан (50 - 60) м. Жалпы қалыдығы 200 - 300 м. Доссор алаңында олар өнеркәсіпті мұнайлы. Кеуектілігі 26 - 30 %, өтімділігі 1, 8мкм² (газ бойынша) .

Төменгі - орта юра түзілімдері грабен - синклиналдарды түзуші, қалыңдығы (25000 м) аса бірыңғай, литологиялық нашар мүшеленген қатқабаттар құрайды. Оны табаны бұрғылаумен ашылған жоқ. Қатқабат басым түрде құмайттастардан және қара-сұр және сұр құмайттардан, сұр құмтастар қабатшықтарынан құралған. Оның жоғарғы бөліктерінде көмірлі құмайттар мен көмірлер қабаттары кездеседі.

Триас жүйесі

Триас түзілімдері Доссор МГА-ң шегінде табылады. Екі қатқабаттан тұрады: юра түбімен тығыз байланысты (қарашілік свитасы, 400 м дейін) жоғарғы триасты сұр түсті көмірлі терригенді қатқабат және төменгі - ортаңғы триасты шұбар түсті жанартау - терригенді (турин сериясы, 800 м дейін) қатқабат.

Палеозой

Екіқабаттан тұрады: ортаңғы - жоғарғы девондық - қалыңдығы жүздеген метрге дейінгі, қызылтүсті терригенді қатқабат және фамен-төменгі карбон - қалыңдығы 1000 м аса сұр түсті терригенді - карбонатты қатқабат.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.