Web жүйесі туралы

Кіріспе 2
1. Аздаған тарихи деректер мен статистикалық мәліметтер 4
2. Internet.пен байланысу 6
3. WORLD WIDE WEB 11
3.1. Web жүйесімен қатынас құру 122
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
Пайдаланған әдебиеттер 156

Әлеуметтік пенде болғандықтан адам әрқашанда езі сияқтылармен араласу тәсілдерін іздестіреді. Соңғы кездегі INTERNET желісінің күрт дамып кетуі (қазіргі кезде 18 000 ертүрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңаларымен толықтырылуда) қашықтық ұғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез келген нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның кезді тартар ертеңі таң қалдырып, езіңнің соны пайдалана алатының қуантады. Бірақ адам жаңалыққа тез үйренеді ғой, қазір де INTERNET жалпыға бірдей информациялық ресурс төрізді ертектегі "ханшалардан" күнделікті "күдізге" айналып барады. Оның құрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер терминалдары және қарапайым пайдаланушы адамдар бар - кейбір есептер бойынпіа екі миллиондай компыотермен 30 миллионға жуық адамдар жұмыс істеп жатыр. INTERNET желісіне күніне 1000 компьютер қосылады екен. ISOC (Internet Society - Internet қоғамдастығы) президентінің жақында INTERNET желісін пайдаланушылар саны бір милиардқа жетеді деуі бекер емес те шығар. Мұнда таңданарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті INTERNET бізге "даналық көзі" болып көрінсе де, оның езін қалай пайдалатынымызды білген артық болмайды.

1. Е. Қ. Балапанов, Б. Бөрібаев, А. Дәулетқұлов.
«Информатикадан 30 сабақ».
2. Е. В. Касперский «Компьютерные вирусы».
3. В. Г. Фигурнов. «ІBM PC для пользователя»

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАРЫ

Кіріспе 2
1. Аздаған тарихи деректер мен статистикалық мәліметтер 4
2. Internet-пен байланысу 6
3. WORLD WIDE WEB 11
3.1. Web жүйесімен қатынас құру 122
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
Пайдаланған әдебиеттер 156

Кіріспе
Әлеуметтік пенде болғандықтан адам әрқашанда езі сияқтылармен араласу
тәсілдерін іздестіреді. Соңғы кездегі INTERNET желісінің күрт дамып кетуі
(қазіргі кезде 18 000 ертүрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңаларымен
толықтырылуда) қашықтық ұғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез келген
нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның кезді
тартар ертеңі таң қалдырып, езіңнің соны пайдалана алатының қуантады. Бірақ
адам жаңалыққа тез үйренеді ғой, қазір де INTERNET жалпыға бірдей
информациялық ресурс төрізді ертектегі "ханшалардан" күнделікті "күдізге"
айналып барады. Оның құрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер
терминалдары және қарапайым пайдаланушы адамдар бар - кейбір есептер
бойынпіа екі миллиондай компыотермен 30 миллионға жуық адамдар жұмыс істеп
жатыр. INTERNET желісіне күніне 1000 компьютер қосылады екен. ISOC
(Internet Society - Internet қоғамдастығы) президентінің жақында INTERNET
желісін пайдаланушылар саны бір милиардқа жетеді деуі бекер емес те шығар.
Мұнда таңданарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті INTERNET бізге "даналық көзі"
болып көрінсе де, оның езін қалай пайдалатынымызды білген артық болмайды.

1. Аздаған тарихи деректер мен статистикалық мәліметтер

INTERNET желісін алғашқы дүниеге келтіруге себеп болған 70 жылдар
басында АҚШ қорғаныс министірлігінің APRANET компьютерлік жүйесі брлып
саналады, онда соғыс жағдайында байланыс желілерінің жұмысы зерттелген еді.
Желі нүктелерінің үлкен тсрриторияда шашырап жатқандығыңа жене олардын бір-
бірімен қосылу өрнектерінің күрделілігіне байланысты оның аздаған бөліктері
бүзылғанмен сау желілердің өзара байланысты жылдам қайта құрылып қалыптағы
жағдайына келе алатыны айқындалды.
Дегенмен INTERNET тек желі ғана емес, ол - желілердің желісі. INTERNET
көптеген байланыс желілерін бір-бірімен біріктіріп, дүниедегі ең үлкен
компьютерлер торабын құрайды.
Оның қарапайым желілік нүктелері екімет мекемелерінде,
университеттерде, коммерциялық фирмаларда, жергілікті кітапхана
жүйелерінде, тіпті мектептерде де орналасқан.
INTERNET-тің бір ерекшелігі оның құрамындағы кептеген компьютерлер
нақты BBS тәрізді жұмыс істейді (дөлірек айтқанда, INTERNET
компыотерлерінің көпшілігі BBS сияқты істемейді, бірақ өркім одан файлдар
алып, мәліметтер қоймасын пайдаланып, яғни рның ішкі мәліметтерін
пайдалануға мүрсат алады). Мұның өзі INTERNET-ке қосылу дегсн - басқа
жерлерде тұрған 1000-даған компьютерлік жүйелермен байланысу деген сөз.
Желідегі компьютерлерден өкімет архивіндегі, унивсрситет мәлімет
қоймаларындағы, жсргілікті ресурстар көлеміндегі, кітапхана
каталогтарындағы құжаттық меліметтерді, суреттерді, дыбыс клиптерін,
бейнелерді және т. б. цифрлық түрге айнала алатын барлық информацияны ала
аласыз.
INTERNET информация магистралына өте ұқсас, институт, мектеп терминалы
арқылы оған жеңіл кіруге болады, ол үшін INTERN ЕТ-тегі жүйенін номірін
теру керек. Мұнан кейін керекті жердегі (қала, мемлекет) желі нүктесімен
байланысып, өзіңізге қажет материалдарға қол жеткізесіз. Керек етсеңіз,
NASA құжаттарын да, айта берсек, соңғы оқиғалар көрсететіндей, ЦРУ қүпия
архивтерін де оқуыңызға болады екен.
INTERNET желісінін сипаттау үшін оны телефон жүйесімен салыстыру
қальгатасқан. Жалғыз телефон компаниясы болмайтыны сияқты INTERNET
компаниясы да тек біреу емес. Дүние жүзілік немесе мемлекеттік телефон
жүйесінің иесі кім? Ешкім де емес. Әрине, оның боліктерін біреуііер
иеленеді, бірақ жүйеге толық ешкім ие емес: бұл жүйе өзара келісім арқылы
ортақ пайдалануға арналған. Дүние жүзіндегі ірі телефон компаниялары
бірігіп, "телефон жүйесі" қалай пайдаланатыны жөнінде кслісіп отырады, яғни
ер елдің кодын, телейтін ақшасын, мұхитаралық кабель құнын — кімдер, қалай
бөлісіп кетеретінін және де әр елдің телефон жүйесінің қосылу техникалық
мәселелерін бірігіп анықтап отырады. INTERNET желісі де дәл осы телефон
жүйссі тәрізді басқарылады.
INTERNET-ті пайдаланудың нақты себептері өте кеп. Мысалы, сіздің
Бурабайға барып дем алғыңыз келіп отыр, сол жсрдегі аквалангпен жүзуге
ыңғайлы орын туралы білгіңіз келеді дейік.
Олай болса, "scuba" (акваланг) жаңалықтар тобын қарап шығу керек,
мүмкін сонда демалған біреу мәлімет берген болар, әйтпесе сұрағыңызды сонда
енгізіп, күтіңіз. Біреу сізге жауап беріп қалар (үлкен ықтималдықпен жауап
алатыныңызға сенгіміз келеді).
Әлде әртүрлі заттар жинайтын коллекционермен танысқыңыз келе ме, жоқ
өлде торт жасау рецептерін іздейсіз бе? IBM суперкомпьютерімен шахмат
ойнауға қандайсыз? Периодты әдебиет жөніндегі анықтамалықты қарап, Ресей
журналдарын оқуыңызға болады.
INTERNET-тің бар мүмкіндігін, онда жиналған мэліметтерді де түгел
айтып беру қиын. Оның үстіне күнбе-күн оған жаңа мәліметтер келіп түсіп
жатады.
INTERNET-пен байланысқан провайдер компаниясы деп аталатын мекемелер
әрбір компьютерді INTERNET-ке қосып бере алады. Желіге қосылудың бірнеше
түрі бар, олар:
- тұрақты қосылып түрмайтын байланыстар (кіру жолдары);
- қосылып тұратын тікелей байланыстар (кіру жолдары);
- почталық байланыстар.
Бұл атаулар өзірге түсініксіз шығар, енді олардың ерекшеліктерін
қарастырайық.
Тұрақты қосылып тұрмайтын байланыс — мұнда жеке компьютер тікелей
TCPIP желісіне қосылған (Transmission Control Protocol Internet Protocol
- тасымалдауды басқару протоколыинтержелі протоколы) түрде болады, бүл
INTERNET-тің бір шеткі болігі, яғни жеке компьютер мекемедегі желімен
түрақты байланыстағы негізгі компьютермен жалғасып түр. Мұндай байланыс
белгіленген немесе түрақты тікелей байланыс түрі деп аталады.
Белгіленген немесе тұрақты байланыс тек ірі компаниялар мен
корпорацияларда болады. Провайдер-компания осындай мекемеде маршрутизатор
орнатып, маршрутизаторды INTERNET-ке қызмет ететін компьютермен (хост-
компьютер) қосатын телефон каналын жалдап алады. Телефон каналы мен
Internet арасындағы байланыс тұрақты сақталады, сондықтан провайдер-
компанияның компьютерімен байланысуга телефон шолу қажет емес, жалпы желіге
әрбір адам ез компьютерінен кіреді де, қалаған жеріне Internet арқылы
мәлімет жібере (алады да) береді.
Қосылып түратын тікелей байланыс кобінесс SLIP, CSLIP немесе РРР деп
аталады (Serial Line Internet Protocol — тізбекті желі үшін Internet
протоколы, Compessed Slip - тығыздалған Slip, Point-to-Point Protokol —
"нүкте-нүкте" протоколы). Ал XRemote деп аталатын байланыс түрі сирек
кездеседі, бүл да TCPIP секілді, бірақ телефон каналын тұрақты пайдалануға
негізделген, ыңғайлылығы жағынан бүл түр түрақты қосылып тұрмайтын
байланыстан ксйінгі орында түр.
Тұрақты қосылып тұрмайтын байланыс қымбаттылығына қарай ер компьютерге
қойылмайды да, оның орнына SLIP (арзан болғандықтан) қолданылып келеді. Ол
желіге телефон арқылы қосылатындықтан, модем мен бір телефон нөмірі қажет
болады. Солар арқылы хост-компьютермен байланыс орнатылған соң, SLIP пен
қосылып түрмайтын байланыс аралығында (жылдамдығынан басқа) ешбір өзгеріс
жоқ.
Почталық байланыс. Internet-пен қосыла алатын бірнеше почталық
байланыс түрлері бар. Провайдері CompuServe America Online болып келген
компьютерлер бірден Internet -пен почталық байланысқа кіре алады. Олар өз
почтасын Internet-ке беріп, одан да бірден хат-хабар ала береді. CompuServe
жүйесінде почта адресі алдына Internet деп жазып қойылады. Бұл ортада
өртүрлі тақырыптардағы дискуссияларға қатысу үшін LISTSERV жүйесін
пайдаланған абзал. Осы секілді почталық байланыстар желілік шлюздер
(network gateways) деп аталады, олар Internet желісімен шектеулі төсілдер
арқылы байланысады.
Почталық қатынастың қолмен терілетін терминалдық байланыс түріндегі
тағы бір түрі бар, бірақ ол тек почта жүйесімен ғана қосыла алады. Тағы да
UUCP деген почта байланысы түрі бар, онда байланыс тек осы мақсат үшін
жұмыс істейтін программа арқылы орнатылады (бұл туралы келесі сабақта
айтылған).

2. Internet-пен байланысу

Бізге кенеттен бір файл керек болып қалды делік жөне оның қай жерде
екенін бізге белгілі болсын. Ол файл тегін берілетін программа, жұмысқа
керекті ақпарат (құжат), сурет немесе кітап та болуы мүмкін. Енді сол
файлды өз компьютерімізге қалай өкелу жолын қарастырайық.
Мұндай мақсат үшін файлды тасымалдау протоколы деп аталатын жүйе
қолданылады (File Transfer Protocol — FTP). Практикада FTP не ftp термині
жиі ұшырасады. Каталогта немесе почталық хабарда "файлды алу үшін
компьютерге ftp жеткізу" деген сөздер кездесуі мүмкін. Ол осы файлды алу
үшін FTP жүйесі қолданылатынын білдіреді. FTP арқылы қызмет ететін арнаулы
программасы бар желіге қосылған компьютер FTP-сервер деп аталады. Көптеген
ҒТР-серверлер барлық адамдар үшін ашық болады, кез келген жан одан
администратор рұхсатымен әртүрлі мөліметтер ала алады. Бұл төсіл анонимдік
ftp деп аталады, ейткені мәлімет алу үшін ешкім ез атын айтпайды, белгісіз
(аноним) болып қала береді. Кебінесе пароль ретінде әркім өз почталық
адресін енгізеді. Ал кей кезде мөліметті пайдалану үшін (кіру үшін) кіру
атауын (nameid) жәненемесе паролін (password) білу қажет болады.
ҒТР-серверінің мөліметтерімен қатынас жасау үшін әркім стандартты кіру
сұхбатын орывдауы керек. Оның бір мысалы мынадай болуы ықтимал:
open ftp.relcbm.su nameid password — ҒТР-серверге кірердегі сүраныс
тізбегі, мұндағы:
open FTP-сервермен қатынас жасауды сұрау;
ftp.relcom.su—FTP-серверінің қажетті информациямен толықтырылған аты
немесе anonimous;
password — сұраушы адамның паролі немесе оның почталық (Е-mail)
адресі;
Парольді немесе өз атын дұрыс енгізбегенде, ҒТР-сервер тек шектеулі
командалар жиынын орындай алады, атап айтқанда: open
help — сервер командалары туралы анықтама беру;
quit — сеансты аяқтау.
Пароль мен атау дұрыс болса, қатынасу құқығына байланысты командалар
орындауға болады. Олардың қүрамына мыналар кіреді:
cd каталог_аты — каталогты ауыстыру;
cd — жоғарғы деңгейдегі каталогқа кошу;
get файл_аты - FTP-серверден файл алу;
binary — екілік файлдарды жіберуалу режиміне ауысу (типтері ехе, com,
arj, rar, tar, zip және т. б.)
dir — үстіміздегі (ағымдағы) каталог файлдары тізімін беру.
FTP-сервермен байланысу сеансында пайдалануға болатын командалар
тізімінен HELP командасы арқылы алуға болады.
FTP-серверден файлдар алу кезіндегі өдеттегі командалар жиынынан мысал
келтірейік.
cd pub - барлық FTP- серверін пайдаланушыларға ашық PUB каталогын
(директориын) пайдалану;
dir — сол каталог файлдары тізімін алу;
get Oindex.txt - FTP-серверден аты керсетілген текстік файлды алу;
binary - екілік файлдарды өңцеуге кешу;
get far 140b.zip — FTP-серверден екілік файл алу;
quit - FTP-серверден ажырау (байланысты үзу).
Осы мысалдан командалық ңнтерфейстің қолайсыз екені көрініп
тұр. Ал егер әртүрлі каталогтардан файлдар алу керек болса және олар
ішкі деңгейлерде орналасса, олардың аттары да ұзақ 256 символға дейін
созылса, бір сеанстағы жұмыс өншділігінің онша болмайтынына көз жеткіземіз.

Netscape Navigator және Internet Explorer тәрізді ыңғайлы графикалық
интерфейсі бар браузерлердіц шығуына байланысты әрбір адамның жұмысы керек
кезінде "тышқан" тетігінің батырмасын басуга ғана тірелгенш айіуга болады.
Мысал ретінде Microsoft Internet Explorer 3.01 программасын пайдалану
кезіндегі ҒТР-сервермен ftp:ftp.relcom.ru қатынас жасау сеансын талқылап
шығайық. :
Браузерді іске қосу үшін жұмыс столынан немесе есептер панелінен
Internet Explorer ішкгограммасын табу қажет (29.1-сурет), соған курсорды
алып барып, тышқанның негізгі батырмасын екі рет сырт еткізу керек.

1-сурет. Internet Explorer шартбелгісін таңдау

Бұл мысал Internet Explorer жұмысын Windows 95 ортасында керсетеді,
сондықтан оның іс әрекеттері осы операциялық жүйеге сәйкес баяндалады
(Windows З.х ортасында жүйенің хабарлары мен терезе бейнелері басқаша
болады, бірақ негізгі жұмыс кезеіідері мен орындалатын әрекеттер бірдей).
Internet Explorer-ді іске қосар алдында желімсп алыстап қаіъінас жасау
программасы іске кіріседі, ол провайдер серверімен сіздің компьюгерщізді
байланыстырады.
Мұндайда үш терезеге мәліметтер енгізілуі тиіс (29.2-сурет).
Сіздің желідегі аты-жөніңіз және пароль (бұлар сізге провайдер-
компания арқылы Internet-ке қосылып тізімге тіркелген кезде бекітіледі),
оған қоса провайдер серверімен байланыстыратын олардың телефон нөмірі.
Сіздің сеанс алдьшдагы ең соңгы әрекетіңіз "Байланыс орнату" Установить
связь) батырмасын басу болып табылады.
Осы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.