Намаз – діннің тірегі

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ

ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

«Нұр-Мүбәрәк» Египет ислам мәдениет университеті

Тақырыбы: Намаз - діннің тірегі.

Тексерген: Құрбанбаев Қ.

Орындаған: Джамалов Б.

1- курс студенті «уау» тобы

Мамандығы: Исламтану

Алматы - 2007 ж.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

Жоспар.

Кіріспе.

Намаз-діннің тірегі.
Ғибадаттардың ұлысы - намаз.
Намаздың артықшылықтары.
Намазды уақытында оқу.

Қорытынды.

Пайдаланған әдебиеттер.

Кіріспе.

Бисмилләһ Рахмәнир Рахийм. Аса қамқор, ерекше мейірімді Аллаһтың атымен бастаймын. Барлық мақтау Аллаға тән және Мұхаммед (с. а. у. ) пайғамбарымызға, оның отбасы мен сахабаларына Аллаһ Тағаланың рахметі болсын. Әлемдердің жаратушысы Аллаһқа мадақ! Адамдарды надандық қараңғылығынан иманның нұрына алып шығу үшін шынайы және хақ дінмен адамдарға жіберілген ардақты пайғамбар Мұхаммедке (с. а. у. ) Аллаһтың берекетімен игілігі болсын!

Әр бір мұсылман күл ғаламдың және адамды жаратқан бізді ризықтандырып және біз қарайласатын және Онымен қатар басқа ешкім - кез - келген мадақ пен шынайы табынуға лайық боп табылмайтын, мейрімді, Рахымды, кешірімді Аллаһқа иман келтіруге міндетті.

Еш серігі, тендесі жоқ бір Аллаһтан басқа Тәңір жоқтығына, Мұхаммедтің Оның елшісі және құлы екеніне куәлік етемін.

Ең дұрыс сөз - Аллаһ Тағаланың кітабы, ең қайырлы жол - Мұхаммед пайғамбардың (с. а. у. ) жолы.

Мен осы рефараттық жұмысты «Намаз - діннің тірегі» туралы тақырып алған едім. Алғаныма өте қуаныштымын. Бұл мағлұматтарды жинау арқылы мен адамзатқа намаз - парыз екендігін және адамзатқа керек екенін білдім. Өйткені әр бір мұсылман намазды білуі тиіс. Мен осы «Намаз - діннің тірегі» тақырыбын жазу арқылы көптеген мағлұммат алып, білімімді бір сатыға болса да арттырдым.

Намаз-діннің тірегі.

Аллаһтың бар екендігі мен даралығын біліп растау - ең үлкен парыз. Осыдан кейінгі парыздың ең үлкені және ең маңыздысы - намаз. Намаз жүректің нұры, рухтың күші, мұсылманның кереметі.

Намаз - сөздікте « дұға ету », « жақсы дұға ету » деген мағынаны білдіреді. Аллаһ Тағала Құранда:

وَصَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ

«Оларға дұға ет. Сенің дұғаң оларға рақымшылдық» , - дейді. Шариғатта намаз - тәкбірмен басталып, сәлеммен аяқталатын, ерекше қимыл - қозғалыстар мен сөздерден тұратын ғажайып ғибадат.

Абдуллаһ ибн Омар ибн Хаттаб (Аллаһ екеуіне разы болсын) ; « Пайғамбар (с. а. с. ) :Ислам бес тірекке негізделген (құралған) :Аллаһтан басқа құдай жоқ жане Мұхаммед (с. а. с. ) Оның елшісі деп куәлік ету, намаз оқу, зекет беру, қажылыққа бару жане Рамазан айында ораза ұстау », - деп айтты», -деген (Бұхари, Муслим, Нәсәи, Ахмад) .

Бұл шариф хадисте айтылып кеткен бес нәрсе исламда басты қағидалар болып саналады. Ислам діні белгілі бес жоспармен тұрғызылған үйге теңестіріледі. Оның мағынасы-бес қазығы бар шатырға ұқсатылады, яғни « шаһадат кәлимасы » ортасындағы бір тірек болса, қалған төрт тірегі-төрт жақтан тіреп түрған қазықтары. Егер ортадағы тірек болмаса, шатыр құлауы

анық, алайда ортасы тұрып, бұрыштағы бір тірек болмаса шатыр тұрады, бірақ сол тіректің бұрышы құлап түсуі ғажап емес.

Әр мұсылман үшін тіректің бәрі маңызды, бірақ намаз тірегі иман келтіргеннен кейінгі екінші орындағы борыш. Әр адам Иеміз Аллаһ тағаладан басқа Тәңір жоқ және Мұхаммед (с. а. у. ) Оның елшісі дегеннен кейін намаз оқуы шарт. Екінші парыз болған намаздың қадір - қасиетін жете білу - адамзаттың бір міндеті.

Ғибадаттың түрі көп. Ал намаз бен ораза, зекет пен қажылық- құлшылықтың бастапқылары. Осы ғибадаттардың ең ұлысы - намаз, өйткені оның артықшылықтары көп. Ол туралы көптеген аят, хадисте айтылған.

وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ

« Намазды орында. Күдіксіз намаз арсыздықтан, жамандықтан тыяды ». (Ғанкабут; 45) .

Намаз (арабша - « саләт ») - ислам дініндегі ғибадаттың бір түрі. Намаз оқу-арабша « иқаму -саләт ». Ол - рүкуғ - сәждесі бар, қасиетті Құраннан аят пен зікір - дұғалардан құралатын ислам дініндегі ең басты ғибадаттардың бірі.

Аллаһ тағала Құранда:

الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ

« Сондай олар ( мұсылманда р ) ғайыпқа иман келтіреді, намазды толық орындайды, өздеріне берген несібемізден (Алла тағала жолында) . . . жұмсайды »(Бақара; 3) .

وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآَتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ

« Намазды толық орындаңдар, зекет беріңдер, сондай-ақ

( Аллаһқа ) иілушілермен бірге иіліңдер »(Бақара ; 43) ;

وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ

« Сабыр және намазбен жәрдем тілеңдер. Расында намаз ынталылардан басқаларға ауыр келеды »(Бақара; 45) ;

Ғибадаттардың ұлысы - намаз.

Намаз әр адамның өмірінде маңызды орын алады. Намазды үзбей ықыласпен оқып тұру - адам жанын тазалыққа, сондай - ақ зұлымдық пен жалғандықтан аулақ болуға, маскүнемдік пен мақтаншақтықтан бас тартуға, адам бойында таза адамгершілік қасиеттің қалыптасуына, өзін ұлы Тәңірдің құлы ретінде сезінуге тәрбиелейді.

Намаз сондай - ақ адам денесін ширықтырып, шынықтырып тұратын гимнастика да. Намаз оқып тұрғанда адам денесіндегі зиянды артық қуат өз - өзінен шығып кетеді. Намаздың бұдан басқа көптеген артықшылықтарын оны күн сайын оқып жүрген адамдар ғана біледі.

Намаздың ислам дініндегі маңызды орнын көрсету үшін қасиетті Құран Кәрімдегі пайғамбарлардың атасы Ибраһимнің Аллаһтан:

رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ

« Раббым! Мені әрі ұрпақтарымды намазды толық орындаушы қыл! Раббымыз! Тілегімізді қабыл ал!», - деп сұраған тілегін айту жеткілікті. (Ибраһим; 40) .

Аллаһ тағала намаз оқуды - әрбір мұсылманға парыз қылған. Яғни, Қандай жағдайда болсын, намазды күн сайын өз уақытында, барлық жерде оқуға міндеттеген. Намаз өз уақытында оқылмауына тек жалғыз үзірлі жайт - мұсылман ес - түссіз ауырып қалғанда ғана.

Намаз ислам дініндегі бес парыздың ең маңызды тіректерінің бірі болып табылады. Намаздың мұсылмандарға парыз етілуі жөнінде Аллаһ тағала Құран Кәрімде:

فَإِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلَاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَوْقُوتًا

« Қашан намаз өтеп болсаңдар, Аллаһты тұрып, отырып және жатқан бойда еске алыңдар. Қашан тынышталсаңдар, онда намазды толық орындаңдар. Өйткені намаз мүміндерге белгілі уақыттарда парыз қылынды », - деген. (Ниса; 103) .

Намаздың ислам қоғамында маңызы үлкен. Ол арқылы кез келген адамның қандай мұсылман екендігін анықтауға болады. Өзін мұсылманмын деп санайтын адам күнделікті өмірде мұсылманша есіммен, мұсылмандық киіммен жүруі керек. Бірақ ол адам намаз оқымаса, оны тақуа мұсылмандар қатарына қосу қиын. Шариғат мұсылманның қоғамдағы орнын осылайша белгілейді. Пайғамбарымыз Мұхаммед (с. а. у. ) : « Кісіні ширк (Аллаһ Тағалаға серік қосу) пен күпірліктен бөлетін-намаз », -деп айтқан. (Муслим) .

Құран Кәрімде намазға дәлел:

فَسُبْحَانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَحِينَ تُصْبِحُونَ (17) وَلَهُ الْحَمْدُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَعَشِيًّا وَحِينَ تُظْهِرُونَ (18)

«Ендеше түнеген мезгілде әрі таң атырған уақытта Аллаһты пәктендер. (түнгі, таңғы намаз) (17) . Көктермен жерде, кешке және түскі уақытқа кіргенде, барлық мақтау Аллаһға лайық. (18) ». (Рум 17 - 18)

وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ وَذَلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ (5)

«Олар; ғибадатты, нағыз Аллаһға шынайы ынтамен бір беткей түрде орындаулары, намаз оқулары, зекет берулері үшін әмір етілген. Міне осы, тұп - тура дін». (Бәййінә 5) .

Пайғамбарымыз Мұхаммед (с. а. у. ) : « Біз бенен олардың арасындағы шарт - намаз. Кімде - кім оны тастаса әлбете кәпір болады» . - деген. (Тирмизи)

Намаздың артықшылықтары.

Намаз- Аллаһ Тағала мен құлдары арасындағы көркем сұхбат. Бес уақыт намазды қаза қылмай ұқыпты, уақтылы оқып жүрген адамның кіші күнәлары кешіріледі, себебі намаздың шарапаты сонша, тіпті жаманшылықпен арсыздықтан тыяды. Оған Аллаһ Тағаланың Құран Кәрімдегі:

إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ

« Күдіксіз намаз арсыздық пен жамандықтан тыяды ». -деген сөзі дәлел болады. (Әнкабут; 45)

Шынымен де намаздың бірден-бір ұлық қасиеттерінің бірі-күнәларды жууы. Киімнің кірін сабын кетіретіндей намаз рухани ластығымызды тазартады. Пайғамбарымыз Мұхаммед (с. а. у. ) : « Бес уақыт намаз -біреулеріңнің есігінің алдындағы әр күні бес рет шомылатын мол сулы өзен сияқты »; -деген. (Муслим) .

Аллаһ Тағаланың бізге жақсылығы мол әрі мейірімі шексіз және соның бізге көрсетілуі үшін біз, яғни адам зат намаз оқуға бұйырылдық. Құран Кәрімде:

وَأَنْ أَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَاتَّقُوهُ وَهُوَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ

« Намазды толық орындаңдар әрі Аллаһтан қоқыңдар. Ол сондай Аллаһ құзырына барып жиналасыңдар », -делінген. (Әнғам; 72) .

Пайғамбарымыз Мұхаммед (с. а. у. ) : «Бес уақыт намаз, жума намаз келер жума намазға дейын арасындағы ауыр күнәлардан сақ болса, істелген жеңіл күналарға кәффарат болады», -деген. (Мүслім) .

Аллаһтың елшісі (с. а. у. ) бір түні қасиетті Мекке жерінен Құдұс (Иерусалим) шаһарына жеткізілді. Ол жерде Ақса мешітінде Аллаһтің елшісі (с. а. у. ) барша пайғамбарға имам болып, намаз оқиды. Одан соң Аллаһ тағаланің құзырына жеткізіледі. Аллаһ тағала сол күні Мұхаммед(с. а. у. ) үмбетіне күніне елу рет намаз оқуды парыз етті. Раббысының құзырынан түсіп келе жатқан Мұһаммед пайғамбарға(с. а. у. ) Мұса кездеседі. Мұса пайғамбар нәбиімізге(с. а. у. ) «Аллаһ тағаладан намаздың санын азайтуын сұра, әйтпесе үмбетіңнің оған шыдамы жетпейды», -деп кеңес береді. Аллаһтың елшісі Хақ тағаладан намаздың санын кемітуді сурайді. Аллаһ тағала еке есе азайтады. Сосын Мұса : «тілегіңді қайтала, үмбетің бәрібір шыдамайды», -дейді. Пайғамбарымыз(с. а. у. ) қайтадан сұрайды. Аллаһ тағала тағы да екі есе кемітеді. Сөйтып намаздың саны беске кемігенше жалғасады. Мұса пайғамбар тағй кемітуді Аллаһ тағаладан сұра дегенде, пайғамбарымыз Мұхаммед (с. а. у. ) : «Жоқ, осыдан кем етуге ұяламын», -дейді, сахих хадис ( Бұхари) .

Бес уақыт намаздың әрбірінде өзіндік қасиеттер мол. Әрине әр намаз үшін белгілі бір сыйлықтар беріледі. Әр намаз үшін Аллаһ тағала жаннатта бір сый дайындайды.

Оған Пайғамбарымыздың (с. а. у. ) : «Кімде-кім күніне он екі ракағат сүннет намаз оқыса, Аллаһ тағала оған жаннатта үй тұрғызып береді. Бұл-бесін парызынан бұрын төрт ракағат және парызынан кейін екі ракағат, ақшам парызынан кейін екі ракағат, құптан намазынан кейін екі ракағат, таң намазы парызының алдында екі ракағат сүннет намаздары», -деген хадисі дәлел(Тирмизи) .

Кейбір намаз жаннатқа кіруімізге себепші болады. Біздің міндетіміз-шын ықыласпен Жаратушы Иемізге ғибадат ету. Әрине жаннатқа кіруді армандамайтын пенде жоқ, себебі адам баласы әлсіз және уайымшыл етіп жаратылған.

Аллаһтың елшісі (с. а. у. ) : «Кім таң және екінті намаздарын оқыса жаннатқа кіреді» , -делен(Бұхари, Мүслім) .

Бір жағынан намаз жаннатқа кіруге себепші болса, екінші жағынан тозақ отынан сақтап қалатын шапағатшы да.

Ынталы құлдар -Аллаһ тағалаға шынайы берілген мүмін тақуа құлдар. Оларға намаз тек ләззат сыйлайды, ойткені оларАллаһ тағаладан қорқумен және мейірімімен сауабына үмітпен оған деген махаббатпен құлшылық етеді. Сүйіп әрі оның азабынан қорқумен мейіріміне үміт артып құлшылық қылады. Олар жақсылық жасаудан жалықпайды, жаман дықтан тыйылады, көркем сөз сөйлейді, ислам дініне шақырады.

Әрине, намаз оқитын адам құрметті де қадірлі болары сөзсіз, бірақ ол намазда қандай берекет бар екенін түсінуі керек. Намазда айтылатын әр сөздің мағынасы жауһардан қымбат, себебі онда Аллаһ тағаланың ұлылығы бар.

Намаз оқудың қажеттілігі

Аллаһ Тағала:

حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ

«Намаздарға, әсіресе орта намазға мұхият болындар және Аллаһтың алдыңда бой ұсынған түрде тұрыңдар», - деп айтқан. (Бақара; 238) .

Фиқһ ғұламалары намазы үлкен парыздардың қатарына жатқызды және намаз оқымауды Аллаһ тағаланың дінін тәрк ету мен теңестірді, өиткені намаз оқудың қажеттілігін біліп, оны оқымаған адам кәпірлікке жақындайды. Намаз - адам баласы үшін берілген бақыт. Намаз Аллаһ тағаланың қаһарынан қорғайды. Ол бізді шайтаннан алыстатып, Аллаһ тағалаға жақындатады. Намаз бұл дүниеде де, Ақиретте де жақсылық пен ізгіліктің нышаны.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.