Табиғат ресурстары және табиғатты ұтымды пайдалану

І Кіріспе
ІІ Табиғат ресурстары және табиғатты ұтымды пайдалану
2.1 Өндірістің экологиялық шығындары және оларды қысқарту
жолдары
2.2 Қоршаған орта сапасын басқарудың практикалық әдістері
ІІІ Қорытындысы
Қолданылған әдебиттер

Табиғат дегеніміз – мезгіл мен кеңістікте шексіз, тұрақты қозғалыста, өзгеруде, дамуда болатын бейорганикалық және органикалық дүние. Адамзат қоғамының өмір сүруіне қажетті әлемдегі бүкіл материалдық - энергетикалық, информациялық және әртүрлі табиғи құбылыстардың жиынтығы.
Табиғи ресурстар: атмосфералық ауа, су, топырақ, кен байлықтары, күн радиациясы, өсімдіктер, жануарлар әлемі, жер қабатындағы жылу энергиясы.
Таусылуына байланысты табиғи ресурстар: сарқылатын және сарқылмайтын болып бөлінеді.
Сарқылмайтындарға: біздің планетаға қатысты сыртқы үрдістер мен құбылыстарды жатқызуға болады. Космостық ресурстар, соның ішінде күн сәулесінің энергиясы және онан туындайтындар – жылжымалы ауаның энергиясы, су толқыны, ай мен күннің тарту күшіне байланысты теңіз суының толысуы мен қайтуының энегиясы, космостық шаң, атмосфералық ауа, жауын-шашын, жел, жер қойнауындағы жылу.
Сарқылатын табиғи ресурстар қалпына келетін және қалпына келмейтін болып бқлінеді.
Қалпына келмейтіндерге – пайдалы қазбалар – металл, т.б. құрылыс – материалдар, тас көмір жатады.
Жер қойнауындағы ресурстарды пайдалану алдағы уақытта төмендейтін болса, олардың қоры азайатыны сөзсіз. Ғалымдардың болжамы бойынша алюминий қоры 500-600 жылға, темірдікі 150, мырыштікі 200-230, қорғасындікі 20-30 жылға жетеді екен.
Қолдану нәтижесінде жойылатын табиғи ресурстар бар. Мысалы, газ, көмір, мұнай, жертезек т.с.с. Онан таралатын - қолдану нәтижесінде жойылмай бір түрден түрге айналатын ресурстар, мысалы, темір және басқа металдардың рудалы, фосфор, күкірт т.б.

1. Бобылев С.Н., Ходжаев А.Ш. Экономика природопользования: Учебник. –М.: ИНФРА-М, 2004. – 501 с.
2. Игнатов В.Г., Кокин А.В. Экология и экономика природопользования. – Ростов н/Д: Феникс, 2003. – 512 с.
3. Нестеров П.М., Нестеров А.П. Экономика природопользования и рынок: Учебник для вузов. – М.: Закон и право, ЮНИТИ, 1997. – 413 с.
4. Тарасов. А. О. Экология и охрана природы. Москва, 1990.
5. Фурсов. В.И. Экологические проблемы окружающей среды. Алма-Ата, «Ана тилиң, 1991.
6. Горелов. А.А. Экология. Курс лекций. Москва, «Центрң, 1997.
7. Стадницкий. Г.В., Родионов А.И. Экология. Санкт-Петербург, «Химияң, 1996.
8. Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек. Учебное пособие. Москва, 1998.