Өкпенің ошақты туберкулезі және өкпенің инфильтративті туберкулезінің ажырату диагностикасы

Жоспар
Кіріспе

1.Өкпенің ошақты туберкулезі
2. Өкпенің инфильтративті туберкулезі
3.Өкпенің ошақты туберкулезі Диагңостикасы.
4.Инфильтративті туберкулез Диагностика.

Өкпенің ошақты туберкулезін рентгенография тәсілімен анықтағанда диагноз кою әдетте қиындық тудырмайды. Бүл жағдайда клиникалық белгілерінің мардымсыздығын немесе олардың болмауын, қатайған ошақтарда (ескі), фиброздың анықталуын, зақымданудың жоғары бөлікте (өкпе ұшында) орналасқандығын ескерген жөн.
Бейспецификалық ошақты пневмония жедел аурулардың клиникалық керіністерімен басталады және осылайша өтеді, дене қызуы көтеріледі, науқас жөтеледі, қакырық тастайды, ентігеді. Пневмониямен ауыратын науқастардың өкпесінде дымқыл сырылдар естіледі, ал жаңа пайда болған ошақты туберкулезде сырылдардың естілуі және ентігу өте сирек кездеседі. Пневмониялық ошақтар көбінесе төменгі бөліктерде орналасады. Пневмонияда ошақты көлеңкелер коюлығы күшті қалың, шептері анық және пішіні дөңгелек болмайды, олар бейспецификалық антибактериалды ем қолданғанда 2—3 аптада сорылып, жоғалады.
Ошақты туберкулездің рентгенологиялық көрінісі өкпенің шеткі қатерлі ісігіне ұқсайды. Бронхиалды және бронхоальвеоларлы қатерлі ісік бастапқы кезеңінде ошақ сияқты көлеңкелер түрінде керінеді, олар өкпенің кез келген жерінде, оның ішіндс жоғары бөліктерде де орналасады. Туберкулинге сезімталдықтың әлсіз немесе теріс жағдайында ісік таза өкпеде пайда болады.
Дифференциалды диагноздың киындығы ошақты туберкулезде ди-агноз қоюға микробиологиялык, ал ісіктің алғашқы сатысында гистологиялық дәлелдер табу оңайға түспейді.
Микозды аурулардың рентген суретінде шектеулі түрде жайылған аздаған көлеңкелер көрінеді және оның клиникалық белгілері мардымсыз, ол ошақты туберкулезге ұқсас болып келеді. Бұл жағдайда қакырықты, бронхы іші сүйығын микозға тексеру нәтижесінде диагноз қойылады, тығыздалған, қатайған өкпеге пункциялы биопсия жасалынады.
Ошақты туберкулезбен ауыратын науқастарға оның хал-жағдайының нашарлауына байланысты тиреотоксикоз, вегетотамырлы дистония диагноздары қойылады. Осы ауруларда туберкулездің негізгі клиникалық белгілері терморегуляцияның бұзылуы және басқа да интоксикациялық белгілер байқалады.
Вегетотамырлар дистониясы мен тиреотоксикоздың туберкулезден айырмашылығы — дене қызуының көтерілуі субфебрилді бірсыпырғы болып келеді; диагностикалық мақсатпен дене қызуын төмендететін сондай-ақ туберкулезге қарсы пайдаланылатын дәрі-дәрмектен де дененің ыстығы төмен түспейді.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті

Студенттің өзіндік жұмысы

Тақырыбы: Өкпенің ошақты туберкулезі және өкпенің
инфильтративті туберкулезінің ажырату диагностикасы

1.Өкпенің ошақты туберкулезі

Өкпенің ошақты туберкулезін рентгенография тәсілімен анықтағанда
диагноз кою әдетте қиындық тудырмайды. Бүл жағдайда клиникалық белгілерінің
мардымсыздығын немесе олардың болмауын, қатайған ошақтарда (ескі),
фиброздың анықталуын, зақымданудың жоғары бөлікте (өкпе ұшында)
орналасқандығын ескерген жөн.
Бейспецификалық ошақты пневмония жедел аурулардың клиникалық
керіністерімен басталады және осылайша өтеді, дене қызуы көтеріледі, науқас
жөтеледі, қакырық тастайды, ентігеді. Пневмониямен ауыратын науқастардың
өкпесінде дымқыл сырылдар естіледі, ал жаңа пайда болған ошақты
туберкулезде сырылдардың естілуі және ентігу өте сирек кездеседі.
Пневмониялық ошақтар көбінесе төменгі бөліктерде орналасады. Пневмонияда
ошақты көлеңкелер коюлығы күшті қалың, шептері анық және пішіні дөңгелек
болмайды, олар бейспецификалық антибактериалды ем қолданғанда 2—3 аптада
сорылып, жоғалады.
Ошақты туберкулездің рентгенологиялық көрінісі өкпенің шеткі қатерлі
ісігіне ұқсайды. Бронхиалды және бронхоальвеоларлы қатерлі ісік бастапқы
кезеңінде ошақ сияқты көлеңкелер түрінде керінеді, олар өкпенің кез келген
жерінде, оның ішіндс жоғары бөліктерде де орналасады. Туберкулинге
сезімталдықтың әлсіз немесе теріс жағдайында ісік таза өкпеде пайда болады.

Өкпенің ошақты туберкулезінің дифференциалды диагностикасы
(сызба-нұсқа).
1 — біржақты зақымдану: ошақты туберкулез, пневмония, қатерлі ісік,
микоз
2 — біржақты зақымдану және плевросклероз: ошақты туберкулез,
шектелген пневмосклероз;
3 — екіжакты зақымдану; ошакты туберкулез, диссеминацияланған
туберкулез.

Дифференциалды диагноздың киындығы ошақты туберкулезде диагноз қоюға
микробиологиялык, ал ісіктің алғашқы сатысында гистологиялық дәлелдер табу
оңайға түспейді.
Микозды аурулардың рентген суретінде шектеулі түрде жайылған аздаған
көлеңкелер көрінеді және оның клиникалық белгілері мардымсыз, ол ошақты
туберкулезге ұқсас болып келеді. Бұл жағдайда қакырықты, бронхы іші сүйығын
микозға тексеру нәтижесінде диагноз қойылады, тығыздалған, қатайған өкпеге
пункциялы биопсия жасалынады.
Ошақты туберкулезбен ауыратын науқастарға оның хал-жағдайының
нашарлауына байланысты тиреотоксикоз, вегетотамырлы дистония диагноздары
қойылады. Осы ауруларда туберкулездің негізгі клиникалық белгілері
терморегуляцияның бұзылуы және басқа да интоксикациялық белгілер байқалады.
Вегетотамырлар дистониясы мен тиреотоксикоздың туберкулезден
айырмашылығы — дене қызуының көтерілуі субфебрилді бірсыпырғы болып келеді;
диагностикалық мақсатпен дене қызуын төмендететін сондай-ақ туберкулезге
қарсы пайдаланылатын дәрі-дәрмектен де дененің ыстығы төмен түспейді.

2. Өкпенің инфильтративті туберкулезі

Инфильтративті туберкулездің клиникалық рентгенологиялық көріністері
әралуан болып келеді. Туберкулездің осы түрін өкпенің қатерлі ісігі,
бейспецификалық пневмония, өкпенің эозинофилді инфильтраты, пневмомикоздар
т. б. сияқты басқа көптеген аурулардан ажырату керек. Инфильтративті
туберкулез көбінесе ТМБ бұрын жүққандарда, әсіресее өкпеде туберкулезден
кейінгі қалдықты өзгерістері бар адамдарда жиі пайда болады, диагноз қоюда
осы жағдайларды еске алған жөн. Инфильтраттың патоморфологиялық көрінісінің
әртүрлі болуына және оның орналасуы мен өкпе зақымдануының көлеміне
байланысты инфильтративті туберкулез жедел аурулар түрінде дамуы мүмкін,
немесе аздаған ауру белгілерімен, әйтпесе клиникалық белгілерсіз етеді.
Инфильтраттың барлық түрлеріне бірдей көптеген ортақ рентгенологиялық
белгілер бар. Инфильтраттардың көлеңкесі біркелкі емес, ол әжептәуір
тығыздалған түзілістерден және жарыктанған орындардан құрылады, өкпе
түбіріне бағытталған "жол" анықталады және инфильтрат айналасындағы өкпе
тінінде лимфа арқылы бронхы арқылы таралған ошақтар анықталады.
Туберкулезді инфильтрат бактериалды және вирусты пневмониялық ұяларға
(фокустарға) қарағанда баяу, ал ісік, микоз процестеріне қарағанда белсенді
дамиды. Инфильтративті туберкулездің диагнозын қоюға микробиологиялык
тексеріс жүргізу нәтижесінің маңызы зор.
Өкпенің қатерлі ісік диагнозын қоюда мынандай факторлардың болуына
көңіл аударылады, олар — темекі шегу кәсіптік зияндылыктар, қайталанып
өтетін бронхиттер мен пневмониялар, туберкулезден кейінгі қалдықты
өзгерістер. Ауру қатерлі ісікте де, туберкулезде де бірте-бірте басталады.
Клиникалық белгілері де бір-біріне ұқсас: әлсіздік, кақырықты жөтел, кейде
канды кақырық, ентігу, кеудедегі ауру сезімінің бірте-бірте ұлғаюы. Орталық
қатерлі ісіктің рентгенологиялық көрінісінде өкпенің сег-ментімен бөлігінің
желдетуінің төмендеуі (гиповентилация) немесе ателектаз белгілерінің
бірінші орынға, алға шығуы көрінеді. Қатерлі ісік көлеңкесінің шеті
иректелген (көпциклды), шеті тартпаланған, аймақтық кеуде ішілік лимфа
түйіндері үлкейген. Томограмма немесе рентгенограммада ісік ыдырағанда
туберкулез ыдырауына ұқсас жарықталған жер анықталады. То-мограммада кейде
ісік түйінінің көлеңкесін бронхы түтігінде немесе бронхы стенозында
анықтауға болады. Қатерлі ісіктің сыртқа өсуінде оның рентгенологиялық
көрінісі инфильтративті туберкулезге онша ұқсамайды: бронхылардың
қабырғасының қалыңдауы және айналасындағы өкпе тінінде тартпаланған
көлеңкелер анықталады

Өкпенің инфильтративті туберкулезінің дифференциалды диагнозы (сызба-
нүсқа).
1 — шекарасы аса анықталмаған инфильтрациялар: инфильтративті
туберкулез (бұлттәріздес инфильтрат), пневмониялар (бактериалды, вирусты,
микозды және т. б.), бронхыальвеолярлы қатерлі ісік;
2 — анатомиялық шекарасы белгілі инфильтрациялар: инфильтративті
туберкулез (лобит, перисциссурит), казеозды пневмония, бронхы ісіктеріндегі
ателектаз, бөгде денелер, өкпе түбірі мен көкірек ортасы лимфа түйіндерінің
патологиясы, инфаркты пневмония;
З — қуысты инфильтрациялар: инфильтративті туберкулез, казеозды
пневмония, пневмониялар (бактериалды, микозды), инфаркты пневмония.

Қатерлі ісік диагнозын қоюға ісік жасушаларын табу үшін кақырықты көп
рет тексеру көмегін тигізеді. Бронхоскопия тәсілі теңдесі жоқ әдіс; онда
бронхының тарылуын, сырт жағынан қысылуын көзбен көруге, катетр және
бронхобиопсия комплексі арқылы қатерлі ісік диагнозын аныктауға болады.
Инфильтративті туберкулезге қарсы терапия жүргізгенде оң динамика
байқалады, ал өкпенің катерлі ісігінде патологиялық өзгерістер көбейеді.
Бірақ ісіктің өкпе қабынуымен асқынуына антибактериалды ем колданғанда
уакытша симптоматикалық тіпті рентгенологиялық көріністің жақсаруы
анықталуы мүмкін, бүл диагнозды қате қоюдың себебі болады.
Көптеген белгілер инфильтративті туберкулезді өкпе бейспеци-фикалық
кабынуынан (пневмониядан) ажырату мүмкіндік береді. Пневмониямен ауыратын
науқастардың анамнезінде суық тигені, тыныс жолдарының созылмалы аурулары
бар екендігі анықталады. Инфильтративті туберкулезге қарағанда аурудың
басталуы әжептәуір жедел, дене қызуы тез көтеріледі (39—40°С-ға дейін),
қатты қалтырау, бас ауруы, кейде адинамия (қозғалмаушылық) пайда болады,
кеудемен буындар ауырады. Әдетте ларингит, кеңірдектің бронхының қабынуы,
құрғақ жөтел немесе кілегейлі қақырықты жөтел анықталады. Өкпеде
туберкулезге қарағанда әжептәуір мол құрғақ және дымқыл сырылдар естіледі.
Гемограммада, туберкулезге қарағанда едеуір айқындалған өзгерістер
анықталады.
Рентгенологиялық көріністе жоғары немесе төменгі өкпе бөліктерінде,
деформациясы күшейген өкпе бейнесінің фонында, туберкулезге қарағанда
біркелкілеу жер, шеті анық емес инфильтрация анықталады Инфильтративті
туберкулезде бұрынғы өткен спецификалық процестің қалдықты ізі ретінде
склероз, әктелген ошақтар, Гон ошағы, өкпе түбіріндегі петрификаттар
түрінде анықталады. Крупозды пневмонияның рентгенологиялық суреті бірнеше
сегменттер немесе өкпе бөлігіңде айқындалған плевраның реакциясы бар
біркелкі қоюлығы жоғары көлеңкемен сипатталады. Бейспецификалық өкпе
қабынуымен ауыратын науқастардың қақырығын немесе бронхы жуынды суларын
тексергенде, бейспецификалык бактериялық микрофлора немесе вирустар
анықталады.
Пневмониямен ауыратын науқастарды кең спектрлі әсер ететін
антибиотиктермен емдегенде оң рентгенологиялық динамикасымен бірге аурудың
клиникалық белгілерінің жоғалуы қатар жүреді.
Әр түрлі аллергендер әсерінен пайда болатын эозинофилді өкпе
инфильтратын инфильтративті туберкулезден көптеген клиникалық-
рентгенологиялык белгілерімен ажыратуға болады. Ауру жеделдеу, жедел
түрінде өтеді, кейде клиникалық белгілер болмайды, ол кездейсоқ
рентгенологиялық тексеріс жүргізілгенде анықталады. Науқастарды жөтел,
кұрғақ немесе эозинофилдер бар аз мөлшерлі қақырық бөлу, аздаған
интоксикация белгілері мазалайды. Өкпеге перкуссия жасағанда өкпе дыбысының
аздап қысқарғаны анықталады, аускультацияда— ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.