Корея мәдениеті

Жоспар
Кіріспе

Кореяның аспаздық мәдениеті.
Корея тарихындағы музыка мен би.
Ханбок . Кореяның ұлттық киімі.
Корей халқының неке қияр салтанаты немесе үйлену тойы.

Кореяның ұлттық тағамдары көбіне қытай тағамдарына ұқсас келеді – күріш, көкөністер, ұн тағамдары, балық және соя қолданылады. Сүт өнімдерінен жасалынған тағамдарды корейліктер қолданбайды. Корей асының негізін күріш құрайды, онымен әр алуан сорпалар мен көкөніс тағамдары беріледі.
Қазіргі уақытта корей тағамдары жапон тағамдарына қарағанда танымал. Теңіз өнімдері, экзотикалық саңырауқұлақтар, дәмдеуіш тұздықтар – тағам талғайтын адамдардың емін еркін таңдау жасауы мен аспазшының мақтанышы болып табылады.
Басқа шығыс елдердегідей корей асханасының бай дәстүрі мен тарихы бар. Корей тағамдарының ішіндегі тасымалының бірі «кимчхи мен пульгоки» болып табылады. Пульгоки сөзбе сөз аударғанда «отты ет» дегенді білдіреді, корейлер арасында өте танымал. Бұл тағамның ең негізгі қоспасы кимчхи деп аталатын ашытылған көкөністер болып табылады. Пульгокиді кез келген еттен дайындауға болады, бірақ оған көбіне сиыр еті мен шошқа етін пайдаланады. Кимчхи мен пульгокиді дайындауда ең маңызды рольді дәмдеуіштер алады. Кимчхиді көкөністердің түр түрінен әзірлеуге болады, бірақ капуста мен тұрын (редька) көп қолданысқа ие. Ең алдымен көкөністерді тұщы суда ұстап, одан кейін тазалап жуады. Көкөністер кішкене құрғағаннан кейін оған дәмдеуіштер қосылады. Кимчхи құрамында калория мен холестерин өте аз, бірақ клетчатка көп болады, ал витаминдер алма витаминдерінен де артық болады. Сондықтан да кім күн сайын кимчхи жесе, атақты әннің сөзіндегідей «дәрігерлер туралы ұмытуға болады».

Пән: Мәдениеттану
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАТЫНАСТАР ФАКУЛЬТЕТІ

АЙМАҚТАНУ ЖӘНЕ ӘЛЕМДІК ЭКОНОМИКА КАФЕДРАСЫ

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Корея мәдениеті

Оқытушы: Жүніс Қ.Ә.
Студент: Сейтқазы А.Э.
АТ 61 Қ

Алматы 2009
Кореяның аспаздық мәдениеті.
Кореяның ұлттық тағамдары көбіне қытай тағамдарына ұқсас келеді –
күріш, көкөністер, ұн тағамдары, балық және соя қолданылады. Сүт
өнімдерінен жасалынған тағамдарды корейліктер қолданбайды. Корей асының
негізін күріш құрайды, онымен әр алуан сорпалар мен көкөніс тағамдары
беріледі.
Қазіргі уақытта корей тағамдары жапон тағамдарына қарағанда танымал.
Теңіз өнімдері, экзотикалық саңырауқұлақтар, дәмдеуіш тұздықтар – тағам
талғайтын адамдардың емін еркін таңдау жасауы мен аспазшының мақтанышы
болып табылады.
Басқа шығыс елдердегідей корей асханасының бай дәстүрі мен тарихы бар.
Корей тағамдарының ішіндегі тасымалының бірі кимчхи мен пульгоки болып
табылады. Пульгоки сөзбе сөз аударғанда отты ет дегенді білдіреді,
корейлер арасында өте танымал. Бұл тағамның ең негізгі қоспасы кимчхи деп
аталатын ашытылған көкөністер болып табылады. Пульгокиді кез келген еттен
дайындауға болады, бірақ оған көбіне сиыр еті мен шошқа етін пайдаланады.
Кимчхи мен пульгокиді дайындауда ең маңызды рольді дәмдеуіштер алады.
Кимчхиді көкөністердің түр түрінен әзірлеуге болады, бірақ капуста мен
тұрын (редька) көп қолданысқа ие. Ең алдымен көкөністерді тұщы суда ұстап,
одан кейін тазалап жуады. Көкөністер кішкене құрғағаннан кейін оған
дәмдеуіштер қосылады. Кимчхи құрамында калория мен холестерин өте аз, бірақ
клетчатка көп болады, ал витаминдер алма витаминдерінен де артық болады.
Сондықтан да кім күн сайын кимчхи жесе, атақты әннің сөзіндегідей
дәрігерлер туралы ұмытуға болады.
Корея тарихындағы музыка мен би.
Үш мемлекет дәуірі кезінде әуен мен би діни ырымдарды орындау құралы
болып келді. Сол уақыттың өзінде Ко Гу Рё шебері Ван Сан Ак жасаған хёнкак-
кым (цитра) сияқты 30-ға жуық музыкалық аспаптар болды. Ең атақтысы Сила
Урык Кая мемлекетінен алып келген Кая цитрасы (каягым) болып табылады (42-
562 ж.ж). Қазіргі уақытта түрі аздап өзгертілген он екі ішекті цитра
қолданылады.
Силаның музыкалық дәстүрі Ко Рё мемлекетінің бастапқы қалыптасқан
уақытына дейін сақталынып қалды. Кейінірек музыкалық жанрлар түрлене
бастады. Ко Рё дәуіріне негізгі үш музыкалық жанрды жатқызуға болады:
• Ханъак (қарапайым халық музыкасы),
• Тханъак (Қытайдың Таң дәуірі кезіндегі музыкалық стилі),
• Аак (сарай ішіндегі музыка)
Сол уақыттағы музыкалық шығармашылықтар қазіргі уақытқа дейін
сақталынып қалған. Оларды негізінен діни ырымдарды, яғни ата-бабаларды еске
алу дәстүрі кезінде қолданады. Би дәстүрлері өте әртекті болған – Сун
дәуіріндегі Қытайдан келген діни және сарай билері.
Чосон династиясы билік басында болған кезде музыкаға діни дәстүрлер мен
салт-дәстүрлерді орындаған кезде ерекше орынға ие болған. Чосон билік ету
кезінде екі мемлекеттік мекеме болған, олар музыкалық мәтіндерді жүйелеумен
айналысқан.
Осының нәтижесінде 1493 жылы музыкалық энциклопедиялық кітап – Акхак
квебом шығарылды. Оның тракттарына байланысты сарай ішіндегі музыка үш
деңгейге бөлінді: қытай музыкасы, дәстүрлік музыка, отандық әндер. Сечжон
патша кезінде көптеген музыкалық аспаптарға партитура жасалынды. Сарай
ішіндегі музыкадан басқа тханъак және хянъак сияқты ақсүйектер табына
арналған музыкалар шыға бастады.
Қарапайым халықтың ішінде ауызша хабарлаумен сүйемелденген шаман
ырымдары элементтерін қосқан маскадағы би, ән кеңінен таралды. Бидің
орындалуы сатиралық сипатта болып, дворяндарды күлкі ететін қимылдардан
тұрды. Әрине мұндай билер төменгі таптың қуанышын арттырды.
Маскамен би (сандэ норн) қойылымдары және қуыршақ билерімен қоса
кейінгі Чосон кезінде халық билері – шаруалық, шамандық және монах билері
кеңінен танылды.
Дәстүрлі биде конфуциандық пен буддизм ықпалдылығы байқалды. Айта кету
керек, конфуциандық ілімде бидің орындалуына қатаң түрде қадағалап отырды.
Керісінше, буддизмде би қимылдарына еркіндік берілді. Мысалы, өлілерге
арналған шаман билері, сарайдағы билер.
Өкінішке орай корей билерінің дәстүрлі түрлерінің суреттері жапон
колониялық кезеңінде және 60-70 жылдардағы жаппай урбандалу мен
индустриялау кезінде қайтпасқа кеткен.
Бірақ он жылдан кейін өнер қызметкерлері бұрынғы ұмытылған билерді
қайта қалпына келтіре бастады. Қазіргі уақытта елу алты сарай билерінің
ішіндегі бірнешеуі – Силла дәуірінен қалған Маскамен билеу (Чхоёнму), Ко Рё
дәуіріндегі Тырна биі (Хакму) және Чосон дәуірінен қалған көктемдегі
Шырқаушы бұлбұл биі (Чхунэнчжон) ғана сақталынып қалған.
Бұл билер рухани мәдениеттің қазынасы беделіне ие болды, ал оны шебер
орындаушылар ұлттық мәдениеттің азамат-қазынасы деген атағына ие болды.
Қазіргі уақытта бұл атаулар дәстүрлі қолөнер мен өнер шеберлеріне беріледі.
Ханбок – Кореяның ұлттық киімі.
Ханбок қысқа желеткеден және өте ұзын юбкадан тұрады. Кейде юбка
желеткеден төрт есе ұзын болады.
Корей ұлттық киімі домалақтығымен және жай сызықтармен ерекшеленеді.
Көйлектің жеңі қанат іспеттес өте кең келеді, ал кеудеден төмен түскен юбка
жерге дейін төгіліп тұрады. Кеуденің төменгі жағы өте үлкен бантпен
байланады. Өрнектелген ленталар мен мата линияларының әр түстілігі ханбок
киіміне ерекшелік береді.
Ханбок әдемі ғана емес, сонымен қатар қолайлы. Ол ең сапалы маталардан
тігілгендіктен оны жыл бойына киіп шығуға болады. Жыл мезгілдеріне
байланысты мата түрлерін де ауыстырылып отырылады.
Ханбоктың тағы бір ерекшелігі – оның түсі болып табылады. Дәстүр
бойынша оның түсінің символикалық маңыздылығы бар. Өткен заманда Кореяның
билеуші табы өте ашық түсті киімдерді киген, ал қарапайым адамдар ақ түсті
киім киген. Күйеуге шықпаған қыз баланы қызыл және сары түстер араласқан
киіміне қарап білуге болады. Күйеуге шыққаннан кейін оның киген ханбогының
түсі күйеуінің қоғамдағы орнын көрсеткен. Қазіргі кезде неке қияр салтанаты
кезінде қалыңдықтың анасы күрең түсті киім кисе, күйеу жігіттің анасы көк
түсті киім киеді. Сондықтан корей неке қияр салтанаты кезінде кімнің кім
екенін ажырату оңай.
1950-1953 жылдардағы Корей соғысынан кейін көп өзгерістер болды.
нәтижесінде 1970 жылдары ханбок модадан шығып қалды, оның орнына батыс
стиліндегі киім үлгілері келді. Солайша өздерінің күнделікті киімдерін
корейліктер арнайы мейрамдар мен неке қияр салтанаттарына ғана киеді.
Бірақ соңғы жалдары ханбок қайта оралды. Мысалы, 1996 жылы ханбок
киюден жаңа мода ойлап табылды. Әр айдың бірінші сенбісі ханбок кию күні
деп жарияланды. Киім өндірушілер жастарға арналған ханбоктың жаңа түрлерін
шығара бастады.
Маскамен би көрсетілімі.
Корейлік тхаль деп аталатын маска қағаздан, ағаштан, теріден және
асқабақтан жасалынады. Маскаларға кәрістерге тән рең берілген, бірақ
кейбіреулері құдайды және жануарларды бейнелеген. Масканың өлшемі адам
басының өлшемінен үлкен болады. Би қойылымы тхальчхум әдетте кешкі
уақытта алаудың жанында қойылады.
Маскамен қойылатын драмалық қойылымдар Чосон дәуірінде қарапайым
адамдар арасында пайда болды және халықтық өнерге жатты. Қойылым әртістер
мен көрермендердің қуанышты билеуімен аяқталатын.
Кореяның кітап баспасы тарихынан.
Ең алғашқы ағаштан жасалынған жазба тақтайшалары Кореяда VIII ғасырда
пайда болған. Ал, алғашқы металдан ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.