Корпоративтік жинақтық табыс салығы



Кіріспе



1. Корпоративтік жинақтық табыс салығы


2. Францияның салық жүйесі


Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер тізімі
Салық салу – мемлекеттің көне қызметтерінің бірі және экономикалық және әлеуметтік дамудың негізгі шарттарының бірі болып табылады. Қоғамның даму тарихында бірде бір мемлекет салықтарсыз өмір сүрген емес, себебі өзінің қызметтерін жүзеге асыру үшін оған белгілі бір қаражаттар қажет. Осындай шығатын қорытынды – салықтық ауыртпалықтың ең төменгі мөлшері мемлекеттің қызметін жүзеге асыруға қажетті шығындардың саласымен анықталады.
Салықтар негізгі экономикалық тетік болып табылады, олардың көмегімен мемлекет нарықтық экономикалық қалыптасуына әсер етеді. Отандық және шет елдік тәжірибе көрсеткендей – салықтар мен жалпы салық жүйесі қаржы институттарының экономиканы басқарудағы ең белсенді құралы болып табылады.
Салықтарды барлық тұлғалар төлеуге міндетті. Салықтар тек міндетті ғана емес, сонымен қатар мәжбүрлі және өтеусіз.
Бюджеттік – қаржылық жүйе мемлекет қаржыларының қалыптасуы және қолданылуы бойынша қатынастарды қамтиды. Бұл жүйе мемлекеттің әлеуметтік, экономикалық, қорғаныстың және тағы да басқа қызметтерін тиімді жүзеге асыруды қамтамасыз етуді мақсат тұтады. Бұл жүйенің басты элементі – салықтар. Салықтар – мемлекет табыстарының негізгі көзі болып табылады.
Мемлекет табыстарын қалыптастыратын салықтар арасында корпоративтік табыс салығының басты мәні – бұл салық заңды тұлғалардың қаржылық жағдайымен тікелей байланысты, яғни корпоративтік табыс салығы бойынша бюджетке түсетін қаражаттар экономиканың әр түрлі секторындағы кәсіпорындардың қаржылық-шаруашылық қызметінің нәтижелеріне тікелей тәуелді.
1. Қазақстан Республикасының «Салықтар және басқа да бюджетке міндетті төлемдер туралы» Салық кодексі.
2. «Бухгалтерлік баланс және қаржы есептеріндегі негізгі ашылымдар» № 2 бухгалтерлік есеп стандарты.
3. «Қаржылық-шаруашылық қызметтің нәтижелері туралы есеп» № 3 бухгалтерлік есеп стандарты.
4. «Табыс салығы бойынша есеп» № 11 бухгалтерлік есеп стандартына әдістемелік нұсқаулар.
5. «Алматы қаласы Жетісу ауданы бойынша Салық комитеті туралы» Ереже.
6. Алматы қаласы Жетісу ауданы бойынша Салық комитетінің жылдық есебі. 2004-2005.
7. Бакаев С.М. «Об эффективности налоговых проверок», Налогоплательщик. 2001 – № 12
8. Ваксян И.И. «Эффективные приемы и методы налогового контроля», Налоговый эксперт. 2001 – № 1
9. Георгешевидзе А. «Анатомия налога», Налоговый эксперт. 2003 – № 2
10. Демьянова М. «Распределяй и властвуй: о корпоративном налоге», Известия. 2003 – 12 февраль.
11. Евстигнеева Е.Н. «Налоги, налогообложение и налоговое законодательство», Москва – 2000
12. Ермекбаева Б.Ж. «Вопросы совершенствования налогообложения предпринимателей», Вестник КазГНУ, 2001 – № 6 серия экономическая.
13. Ильясов К.К. «Налоги и налогообложения», Алматы – 1995
14. Киртаев В.М. «Налоги как инструмент совершенствования экономических отношений», Вестник по налогам и инвестициям, 2001 – № 11.

Пән: Салық
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар:

Кіріспе

Корпоративтік жинақтық табыс салығы

1. Францияның салық жүйесі

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Салық салу – мемлекеттің көне қызметтерінің бірі және экономикалық және
әлеуметтік дамудың негізгі шарттарының бірі болып табылады. Қоғамның даму
тарихында бірде бір мемлекет салықтарсыз өмір сүрген емес, себебі өзінің
қызметтерін жүзеге асыру үшін оған белгілі бір қаражаттар қажет. Осындай
шығатын қорытынды – салықтық ауыртпалықтың ең төменгі мөлшері мемлекеттің
қызметін жүзеге асыруға қажетті шығындардың саласымен анықталады.
Салықтар негізгі экономикалық тетік болып табылады, олардың көмегімен
мемлекет нарықтық экономикалық қалыптасуына әсер етеді. Отандық және шет
елдік тәжірибе көрсеткендей – салықтар мен жалпы салық жүйесі қаржы
институттарының экономиканы басқарудағы ең белсенді құралы болып табылады.
Салықтарды барлық тұлғалар төлеуге міндетті. Салықтар тек міндетті ғана
емес, сонымен қатар мәжбүрлі және өтеусіз.
Бюджеттік – қаржылық жүйе мемлекет қаржыларының қалыптасуы және
қолданылуы бойынша қатынастарды қамтиды. Бұл жүйе мемлекеттің әлеуметтік,
экономикалық, қорғаныстың және тағы да басқа қызметтерін тиімді жүзеге
асыруды қамтамасыз етуді мақсат тұтады. Бұл жүйенің басты элементі –
салықтар. Салықтар – мемлекет табыстарының негізгі көзі болып табылады.
Мемлекет табыстарын қалыптастыратын салықтар арасында корпоративтік
табыс салығының басты мәні – бұл салық заңды тұлғалардың қаржылық
жағдайымен тікелей байланысты, яғни корпоративтік табыс салығы бойынша
бюджетке түсетін қаражаттар экономиканың әр түрлі секторындағы
кәсіпорындардың қаржылық-шаруашылық қызметінің нәтижелеріне тікелей
тәуелді.

Корпоративтік жинақтық табыс салығы

Кез-келген мемлекет өмір сүру үшін өзінің материалды-қаржылық базасы
болу керек. Қарапайым тілмен айтқанда, мемлекет өз аппаратын қамтамасыз ету
үшін және өз қызметін жүзеге асыруға қажетті шығындарды жабу үшін қаражат
көздерімен қамтамасыз етілуі тиіс.
Мемлекет өзіне қажетті қаражаттарды әр түрлі әдістермен алады. Кейбір
жағдайларда мемлекет қаражаттарды өз меншігіне ерікті түрде беру әдісін
қолданады. Мұндай әдістің стандартты мысалы ретінде мемлекеттің қарыздық
міндеттемелер арқылы қаражаттар тартуды қарастыруға болады. Басқа бір
жағдайларда мемлекет өз мүліктерін қолдануға беру нәтижесінде табыстар
алады (мысалға, өз меншігіндегі жерді жалға беру арқылы төлемдер алады).
Мемлекет өз азаматтарына қызмет үшін төлемдер алады. Мұндай әдістердің
тізімін әрі қарай жалғастыра беруге болады, бірақ та қазіргі таңда
мемлекеттің қаражаттар табудың негізгі әдісі салықтар болып табылады.2
Салық ұғымы материалдық, экономикалық және құқықтық категория бола
отырып, күрделі де көп құбылмалы құбылыс болып табылады. Материалдық сипаты
жағынан салық дегеніміз – бұл белгіленген мерзімде және бекітілген тәртіп
бойынша салық төлеушінің мемлекетке беруі міндетті қаражаттар сомасы.
Экономикалық категория ретінде салық белгілі бір мөлшерде, белгіленген
мерзімде және нақты тәртіп бойынша ақша қаражаттарының салық төлеушіден
мемлекетке қарай бір жақты қозғалысын сипаттайтын қаржылық қатынас болып
табылады. Құқықтық мағынасы жағынан салық дегеніміз – белгілі бір мөлшерде,
белгіленген мерзімде және бекітілген тәртіп бойынша мемлекетке тиісті
төлемдердің міндеттілігін тудыратын мемлекеттік үкім болып табылады.
Кез-келген салықты заңды түрде бекіту барысында мемлекет әрдайым
бірқатар сұрақтарға жауап іздеуіне тура келеді: салықты кім төлейді, ол
салықты не үшін төлейді, қандай мөлшерде төлейді және өзінің салықтық
міндеттемесін қалай орындайды, салықтың төленуін қалай қамтамасыз ету
керек, қандай жолмен бақылау керек, салықтардың төленуіне кімдер жауапты
болмақ және т.б. сұрақтар. Бұл сұрақтардың маңызы әбден түсінікті: бұларды
шешіп алмай салықтың төленуін қамтамасыз ету тіпті де мүмкін емес. Осы
сұрақтарды құқықтық және нормативтік актілер негізінде шеше отырып,
мемлекеттің салық жүйесі қалыптасады.8
Салық жүйесі дегеніміз, жалпылай алғанда, – бұл салық төлеушілер мен
мемлекет мүдделерін қамтамасыз ету мақсатында бір-бірімен өзара байланысты
болатын салықтардың жиынтығынан тұратын біртұтас немесе кешенді құбылыс.
Салық жүйесінің құрамына келесілер кіреді:
– салықтық қатынастарды реттейтін заң шаруашылық және нормативтік
база (Қазақстан Республикасының Салықтар және басқа да бюджеттік
міндетті төлемдер туралы салық кодексі, мемлекеттік жарғылар,
үкімдер, хаттар, салықтарды төлеу бойынша нұсқаулар және тағы басқа
нормативтік-құқықтық актілер);
– салықтарды және басқа да міндетті төлемдерді бекіту және жинау
әдістері, олардың түрлері, салық салу принциптері, салық элементтері
(салық субъектісі және объектісі, салық базасы, салық мөлшерлемесі,
салық төлеу көзі, салықты есептеу және төлеу тәртіптері, салықтық
жеңілдіктер, салықтық кезең);
– салықтық бақылау жүргізудің түрлері мен нысандары (формалары) –
салықтық есеп беруді бақылау, салық төлеушілер мониторингі, құжаттық
және рейдтік салықтық тексерулер және басқа да әдістер);
– салықтардың және басқа бюджеттік міндетті төлемдердің төленуін
қамтамасыз етуші ұйымдар (Қазақстан Республикасының Мемлекеттік
табыстар Министрлігі, салық органдары, қаржы полициясы).
Қазақстан Республикасында салықтық қатынастарды реттеуші база –
Қазақстан Республикасының заңымен 2001 жылдың 12 маусымында қабылданған
және 2003 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енген Салықтар және басқа да
бюджеттік міндетті төлемдер туралы салық кодексі (әрі қарай Салық
кодексі) болып табылады.
Салық кодексіне сәйкес (60-64 баптары) Қазақстанда салықтардың келесі
түрлері бекітілген белгілі:
1. Корпоративтік табыс салығы;
2. Жеке табыс салығы;
3. Қосылған құн салығы;
4. Акциздер;
4-1 Экспортталатын шикі мұнайға, газ конденсаттарына ренталық салық;
5. Жер қойнауын пайдаланушылар салығы және арнайы төлемдері;
6. Әлеуметтік салық;
7. Жер салығы;
8. Көлік құралдары салығы;
9. Мүлік салығы;
Сонымен қатар, Салық кодексі мемлекеттік жиындардың 14 түрін,
төлемдердің 10 түрін, сондай-ақ мемлекеттік баж салығын және кеден салығын
қарастырады.
Салық жүйесін жалпы сипаттай отырып, салықтар, жиындар және төлемдер
туралы ұғымды дұрыс түсіне білу керек. Бұл ұғымдарға төлеу көздері, есептеу
және төлеу тәртібі және басқа да өзіндік ерекшеліктері тән.
Қазақстан Республикасының салық кодексі салықтың заңды түрдегі
анықтамасын береді. Кодекстің 10-бабы 1 пункті, 17-ішкі пунктінде
айтылғандай, салықтар дегеніміз – мемлекет заңды түрде бір жақты тәртіпте
бекіткен белгілі бір мөлшердегі, қайтарымсыз және өтеусіз сипаттағы
бюджеттік міндетті төлемдер. Бұл салықтық қатынастарды құқықтық реттеу
талаптарына толық сай келетін нақты және ғылыми тұжырымдалған анықтама
екенін айта кету керек.
Сонымен қатар, Салық кодексі берген анықтама салық белгілерін толық
көрсетпейді. Алайда, нормативтік – құқықтық актілерде берілетін барлық
анықтамалар секілді, салық ұғымының Салық кодексіндегі берілген
анықтамасы оларды атап көрсетуді мақсат етпейді – бұл ғылыми (доктриналық)
тұжырымдаулардың міндетіне кіреді.17
Салықтың жиындар мен төлемдерден айырмашылықтары бар. Жиын дегеніміз –
бұл мемлекет тарапынан белгілі бір затқа, әрекетке немес қызметке құқық
беру үшін алынатын міндетті төлем. Төлем дегеніміз – мемлекет меншігіне
жататын немесе мемлекеттің фискалдық монополиясына жататын объектілерді
қолдану үшін алынатын төлем. Салық категориясы субъект үшін мәжбүрлі,
міндетті төлем болып келеді, ал жиын және төлем ұғымдары ерікті
төлемдер қатарына жатады, себебі белгілі бір әрекетпен айналысуға, мүлік
сатып алуға немесе мемлекет меншігіндегі объектілерді пайдалануға
субъектіні мәжбүрлеп отырған жоқ. Сонымен қатар, жиындар мезеттік сипатта
ғана болады, яғни олар белгілі бір құқыққа ие болған жағдайда бір рет қана
төленеді, ал салықтардың төленуі тұрақты және шексіз. Осы айтқандардан
шығатын қорытынды – салықтар өтеусіз, қайтарымсыз және міндетті төлемдер
болып табылады, ал жиындар өтеулі, қайтарымды және табиғаты ерікті төлем
болып табылады.16
Тәжірибе жүзінде бұл ұғымдар дұрыс тұжырымдала бермейді. Мысалға,
мемлекеттік меншіктегі объектілерді қолданғаны үшін төлемдер мемлекеттік
жиындар ретінде, тіпті кей жағдайларда салық деп те қарастырылады. Сол
себепті ғылыми тұжырымдамаларға сүйене отырып аталған ұғымдардың мәніне
нақты түсініктемелер енгізу қажет.
Қазақстан салық жүйесінің зерттеудің тағы да себебі – Қазақстан
Республикасы территориясының әкімшілік – территориялық аймақтарға бөліну.
Бұл өз кезегінде жергілікті және атқарушы мемлекеттік органдарға
салықтардың және басқа да міндетті төлемдердің мақсатқа сай, дұрыс түсуін
қажет етеді. Көп жағдайларда жергілікті билік органдары жергілікті салық
салу жүйесіндегі өзгерістер туралы нормативтік актілер мен нұсқауларды
жариялай бермейді. Осындай жағдайлардың нәтижесінде біршама теріс
құбылыстар туындайды, салық төлеушілер көптеген қателіктер жіберіп, соңында
сот ісімен байланысты шығындарға да тап болады. Сондықтан да сәйкес
бюджеттердің табыстарына түсетін салықтардың, жиындардың және төлемдердің
түрлерін жақсылап жіктеу қажет. Бұл жерде қолданыстағы салықтық нұсқауларға
өзгерістер мен толықтырулар енгізу қажет.
Қазіргі таңда Қазақстандағы кәсіпорындардың көпшілігі
әртараптандырылған (диверсификацияланған), яғни бірнеше салаларда қызмет
көрсетеді. Демек оларды бір мезгілде өнеркәсіптік, саудалық, қызмет көрсету
немесе ауылшаруашылық кәсіпорындарына жатқызуға болады. Бұл да Қазақстан
салық жүйесін зерттеуде маңызды сауалдардың біріне айналады. Кәсіпорынның
қызмет ерекшеліктеріне, салық түрлеріне және салық салу объектілеріне қарай
әр түрлі ұйымдар үшін салық төлеу ерекшеліктерін жете білу қажет. Айтылған
мәселенің өзектілігі әрбір саланың өзіндік қызмет ету ерекшеліктерінің
болуымен және салық салу бойынша салалық нормативтік-құқықтық құжаттардың
жетілмегендігінен (болмауынан) туындайды. Осыдан шығатын қорытынды –
Қазақстанға салық түрлерін, олардың төлену тәртібін, бақылаушы органдардың
жұмыстарын, бір сөзбен айтқанда, жалпы салық жүйесін терең зерттеп, қажетті
шаралар қолдану керек.
Кез-келген мемлекеттің салық жүйесінде маңызды роль атқаратын және
мемлекеттік бюджет табыстарының басым бөлігін қарайтын салық түрі – бұл
Корпоративтік табыс салығы. Табыс салығы салық төлеушінің нақты төлем
қабілеттілігін көрсетеді, өйткені салық көзі болып төлеушінің алған ақша
қаражаттары табылады. Бұл тұрғыдан қарастыратын болсақ корпоративтік табыс
салығы салық салудың әдебиеттерде кездеспейтін кімде қанша ақша бар, содан
сәйкесінше ақша алу қажет деген принципіне тура келеді. Белгілі бір
деңгейде бұл классикалық әділдік принципіне жақын. Сонымен қатар,
кәсіпорындардан алынатын табыс салығы оның қаржылық жағдайымен тікелей
байланысты, себебі қаржылық шаруашылық қызметінің нәтижесінде алынған
табыстарының бір бөлігі ретінде есептеледі. Бұл салық салуды ғылыми негізде
және экономикалық заңдылықтардың талаптарына сәйкес ұйымдастыруға мүмкіндік
береді.
Сонымен, Корпоративтік табыс салығы дегеніміз – бұл салық төлеуші заңды
тұлғаның табыстар ретінде алынған қаражаттарынан алынатын міндетті төлем.
Әр елде корпоративтік табыс салығын салудың өз принциптері, тәртіптері және
ерекшеліктері бар.
Заңды тұлғаларды резидент ретінде тану үшін Салық кодексінің 176-бабы
қарастырылған. Осы баптың 5-пунктіне сәйкес заңды тұлғалар Қазақстан
Республикасының заңнамасына сәйкес құрылған жағдайларда және заңды тұлғаны
тиімді басқары орыны (нақты басқару органдары) Қазақстан Республикасының
территориясында орналасқан жағдайларда резидент деп танылады. Тиімді
басқару орыны (нақты басқару органдары) болып заңды тұлғаның кәсіпкерлік
қызметін жүзеге асыру үшін қажетті стратегиялық коммерциялық шешімдер
қабылдау және негізгі басқару жұмыстарын жүргізу орыны есептелді. Осы
талаптарға сәйкес келмейтін тұлғалар резидент емес
заңды тұлғалар болып саналады.
Қазақстандық корпоративтік табыс салығын салу жүйесінің негізін табыс
алудың резиденттік принципі де, территориялық принципі де құрайды. Басқаша
айтар болсақ, мұндай салық салу аралас принципіне сәйкес келеді.
Салық кодексіндегі маңызды категориялардың бірі – резидент емес заңды
тұлғалардың Қазақстан Республикасының территориясында орналасқан және табыс
алу мақсатында пайдаланатын тұрақты мекемесі болып табылады. Сонымен қатар,
резидент емес тұлғаның таза табысына 15% мөлшерінде салық салынады.

2. Францияның салық жүйесі

Францияның салық жүйесінің ерекшеліктері:
• міндетті аударымдардың жоғары үлесі
• әлеуметтік бағыттағы қорларға аударылатын жарналардыңжоғары үлесі
• тікелей салық салудың төмен деңгейі мен жанама салықтардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Кредиторлық қарыздар есебі
Ақмола облысы мен Көкшетау қаласы бойынша республикалық бюджет салықтарының түсімін талдау
Салық міндеттемесінің есебі туралы
Сақтандырудың экономикалық мәні, құрылымы
Қазақстан Республикасының салық жүйесінің реформасы
Салық салу перспективасы
Банктер мен банктен тыс мекемелердің несиелерін есепке алу
Зейнетақы қорының инвестициялық портфелін қалыптастыру
Кәсіпорынның міндеттемелерін басқарудың теориялық негіздері
Есеп айырысу операциялары
Пәндер