Құрылыстағы бухгалтерлік есепті ұйымдастыру туралы ақпарат

Жоспар
Кіріспе

1.Құрылыстағы бухгалтерлік есептің мәні;
2.Құрылысты ұйымдастырудың формалары және өндіріс түрлері, келісім.шарт жасау тәртібі;
3.Құрылыс кәсіпорындарындағы есеп саясаты мен құрылыстағы есепті ұйымдастыру;
4.Құрылыстағы қызметті лицензиялау;

Республикамыздың экономикасының даму кезеңіндегі Елбасының алға қойған талаптарына және де мемлекеттік бағдарламаға сәйкес бүгінгі күні құрылыс өндірісінің ауқымы кеңіп, көлемі күннен күнге жоғарлауда. Осы құбылысқа байланысты халықтың әлеуметтік жағдайын көтеру заман талабына сай орындалуын талап етеді. Талапты орындау мақсатында нақты жүргізілген есеп қана нышанның әрбір шаршы көлемін дұрыс бағалауға мүмкіндік береді.
Құрылыс өндірісінің технологиясының шаруашылық субъектілерінің аналитикалық және синтетикалық есебін ұйымдастыруда әсер ететін өзіне тән ерекшеліктері бар. Құрылыс өндірісі жермен тікелей байланысты.
`Құрылыс жұмыстарының ерекшелігі оның үздіксіздігінде болып табылады. Құрылыс жұмыстары келісімге қол қойылғаннан бастап құрылыс жұмыстары бірнеше жылдарға созылуы мүмкін, сәйкесінше ол бірнеше есептік кезеңдерді қамтиды. Сондықтан құрылыс жұмыстары мынандай ерекшеліетерге ие болып келеді:
1. Ұзақ мерзімді және өтпелі сипатқа ие болып келеді;
2. Көп кезеңділігі;
3. Есептік көрсеткіштердің қолданылуы;
4. Төлем жасаудың аванстық, аралық және сыйақылық түрлерінің қолданылуы;
5. Жұмыстарды орындаудың нақты және жоспарланған мерзімдерінің арасындағы ауытқу;
6. Жоспарланған және сметалық құндар арасындағы ауытқулар;
Құрылыс барысында өндірілетін өнім сол орында қалады, жұмысшылар бригадасы мен құрылыс техникасы жаңа объектіге ауысып отырады. Жұмыс күші мен құрылыс техникасын басқа жерге ауыстыру қосымша шығындарды талап етеді. Кейбір шығындар (құрылыс машиналары мен механизмдерін монтаждау, не монтаждан алу) есепте алдын-ала жиналып, одан кейін тиісті кезеңмен есеп объектілеріне бөлінеді.
Құрылыс өндірісінде өнімді өндіру үшін ұзақ мерзім талап етіледі, сондықтан ол бірнеше жылға созылуы мүмкін және бірнеше есептік мерзімді қамтиды.
Басқа өндірістерге қарағанда, құрылыста өндіріс мерзімдерінің ұзақтығына және көптеген объектілерде бірмезгілде бірнеше жұмыстың жүргізілуіне байланысты аяқталмаған өндірістің қалдықтары үлкен болады.
Өзгеріп отыратын метерологиялық жағдайда ашық жерде жұмыс жүргізу құрылыс процесіне үлкен әсер етеді.
Құрылыс-монтажды өндірісті қыс мерзімінде жүргізу кезінде еңбек ресурстарын, материалдар, жылу және электроэнергияны көп пайдалануға байланысты қосымша шығындар пайда болады, олар міндетті түрде бухгалтерлік есептерде көрсетілуі тиіс.
Құрылыс алаңында көптеген материалдар (кірпіш, құм) ашық жерде сақталады. Ұзақ уақыт бойы ашық жерде сақталса, метеорологиялық жағдайлардың әсерінен сапасының төмендеуіне байланысты олардың тұтыну құны азаяды.

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

ҚҰРЫЛЫСТАҒЫ БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕПТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ
1.Құрылыстағы бухгалтерлік есептің мәні;
2.Құрылысты ұйымдастырудың формалары және өндіріс түрлері, келісім-шарт
жасау тәртібі;
3.Құрылыс кәсіпорындарындағы есеп саясаты мен құрылыстағы есепті
ұйымдастыру;
4.Құрылыстағы қызметті лицензиялау;

Құрылыстағы бухгалтерлік есептің мәні
Республикамыздың экономикасының даму кезеңіндегі Елбасының алға қойған
талаптарына және де мемлекеттік бағдарламаға сәйкес бүгінгі күні құрылыс
өндірісінің ауқымы кеңіп, көлемі күннен күнге жоғарлауда. Осы құбылысқа
байланысты халықтың әлеуметтік жағдайын көтеру заман талабына сай
орындалуын талап етеді. Талапты орындау мақсатында нақты жүргізілген есеп
қана нышанның әрбір шаршы көлемін дұрыс бағалауға мүмкіндік береді.
Құрылыс өндірісінің технологиясының шаруашылық субъектілерінің
аналитикалық және синтетикалық есебін ұйымдастыруда әсер ететін өзіне тән
ерекшеліктері бар. Құрылыс өндірісі жермен тікелей байланысты.

`Құрылыс жұмыстарының ерекшелігі оның үздіксіздігінде болып табылады.
Құрылыс жұмыстары келісімге қол қойылғаннан бастап құрылыс жұмыстары
бірнеше жылдарға созылуы мүмкін, сәйкесінше ол бірнеше есептік кезеңдерді
қамтиды. Сондықтан құрылыс жұмыстары мынандай ерекшеліетерге ие болып
келеді:
1. Ұзақ мерзімді және өтпелі сипатқа ие болып келеді;
2. Көп кезеңділігі;
3. Есептік көрсеткіштердің қолданылуы;
4. Төлем жасаудың аванстық, аралық және сыйақылық түрлерінің қолданылуы;
5. Жұмыстарды орындаудың нақты және жоспарланған мерзімдерінің арасындағы
ауытқу;
6. Жоспарланған және сметалық құндар арасындағы ауытқулар;
Құрылыс барысында өндірілетін өнім сол орында қалады, жұмысшылар
бригадасы мен құрылыс техникасы жаңа объектіге ауысып отырады. Жұмыс күші
мен құрылыс техникасын басқа жерге ауыстыру қосымша шығындарды талап етеді.
Кейбір шығындар (құрылыс машиналары мен механизмдерін монтаждау, не
монтаждан алу) есепте алдын-ала жиналып, одан кейін тиісті кезеңмен есеп
объектілеріне бөлінеді.
Құрылыс өндірісінде өнімді өндіру үшін ұзақ мерзім талап етіледі,
сондықтан ол бірнеше жылға созылуы мүмкін және бірнеше есептік мерзімді
қамтиды.
Басқа өндірістерге қарағанда, құрылыста өндіріс мерзімдерінің ұзақтығына
және көптеген объектілерде бірмезгілде бірнеше жұмыстың жүргізілуіне
байланысты аяқталмаған өндірістің қалдықтары үлкен болады.
Өзгеріп отыратын метерологиялық жағдайда ашық жерде жұмыс жүргізу құрылыс
процесіне үлкен әсер етеді.
Құрылыс-монтажды өндірісті қыс мерзімінде жүргізу кезінде еңбек
ресурстарын, материалдар, жылу және электроэнергияны көп пайдалануға
байланысты қосымша шығындар пайда болады, олар міндетті түрде бухгалтерлік
есептерде көрсетілуі тиіс.
Құрылыс алаңында көптеген материалдар (кірпіш, құм) ашық жерде сақталады.
Ұзақ уақыт бойы ашық жерде сақталса, метеорологиялық жағдайлардың әсерінен
сапасының төмендеуіне байланысты олардың тұтыну құны азаяды.
Осы материалдар бір ай ішінде қолдануға құжатсыз беріледі. Олардың нақты
шығынын есепте дұрыс көрсету үшін, ай сайын оларға инвентарлық есептеу
жүргізу керек. Бұл ай сайынғы материалдардың шығынын анықтау және табиғи
шығынды шығыстау үшін қосымша еңбек уақыт шығындарын талап етеді.
Кейбір жағдайларда құрылыс-монтаж жұмысы транспорт жете алмайтын жұмыс
істеп тұрған кәсіпорыннің аумағында немесе электрқұрылғыларының желілеріне
жақын жерлерде жүргізіледі.
Құрылыс өндірісі сонымен басқа да өндіріс түрлерімен байланыстарының
күрделілігімен де ерекшеленеді. Құрылыс алаңдарында бірмезгілде
жалпықұрылыстар, мамандандырылған және де басқа да жұмыстардың жүргізілуі
мүмкін. Өндірістің технологиялық процесі бас мердігерлік құрылыс
кәсіпорынының басшылығымен жүргізіледі. Ол тапсырыс берушімен барлық
жұмысты орындауға келісім-шартқа отырып, құрылыс-монтаждық жұмыстарды
жүргізу үшін басқа мамандандырылған кәсіпорындармен келіседі, ол
субмердігерлер деп аталады. Құрылыста тапсырыс берушінің, бас мердігердің
және субмердігерінің қатысуы, олардың өзара қарым-қатынастары күрделі
жүйенің қалыптасуына әкеледі, ол бухгалтерлік есеп жүргізуде дұрыс әрі
жүйеленіп көрсетілуі тиіс.
Құрылыс өндірісіндегі нышандардың жұмыс түріне қарай бағалануы
бухгалтерлік есепті ұйымдастыруда біраз қиындық тудырады, олар
нормативті құжаттарды құру процесі мен оны қолдануды күрделендіруге
әкеліп соғады. Дегенмен дұрыс ұйымдастырылған бүгінгі күннің талабына
сай орындалған есеп жүйесі, яғни автоматтандырылған немесе
компьютерленген жүйе кез-келген құрылыс нышаннының нақты бағасын анықтай
алады.

2.Құрылысты ұйымдастырудың формалары және өндіріс түрлері, келісім-шарт
жасау тәртібі
Құрылыс өндірісінде жұмыстардың жүргізілуі мердігер мен
тапсырушының арасындағы жасалған келісім-шартқа байланысты. Бұл шарт
Халықаралық Қаржылық Ескптіліктің қаржылық есептіліктің халықаралық
11стандартына сәйкес жасалады. Яғни стандартта көрсетілген түсім және
мердігерлік келісім бойынша шығындар есебі төмендегідіей тәртіпті
анықтайды:
- біріншіден, түскен түсім келісім бойынша және байланысты болуы,
- екіншіден есепті кезеңдегі түсім мен шығын істелген жұмыс түріне қараай
біркелкі бөлінуі тиіс.
Есептеудің тәртібіне орай келісім төмендегі типтерден тұрады:
1. Бекітілген баға боыйынша келісім, яғни баға шығындар өзгеруіне
байланысты құбылмалы.
2. Шығындарды қосу арқылы немесе шығындар көлемін анықтап пайыздық
үлесімен анықталған.
Келісім әрбір құрылыс нышанына жеке-жеке жасалады, себебі құрылыс
нышанының түрінің өзіне тән ерекшелігінің болуына байланысты.
Капиталды құрылыста өндірістің жұмысын ұйымдастырудың негізгі формасы
болып мердігерлік тәсіл саналады.
Құрылыс өнімінің күрделілігі, материалдық және адам ресурстарын бір
шаруашылық субъектісіне біріктіру мүмкін еместігі, құрылыс кәсіпорындарын
мамандандыруға, олардың қызметін белгілі бір іске қосқанда қадағалаудың
қажеттілігіне – лицензиясы бар бас мердігерді бөлуге әкеліп соғады.
Орындалатын жұмыстың түріне байланысты құрылыс кәсіпорындары
жалпықұрылыстық және мамандандырылған деп бөлінеді.
Тапсырыс берушімен келісім-шарт қатынасының сипатына байланысты құрылыс-
монтажды кәсіпорындар – бас мердігер және субмердігер деп бөлінеді. Бас
мердігермен өндірістік байланыстың ұзақтығына қарай кәсіпорындар – тұрақты
және жылжымалы субмердігерлер (мамандандырылған) деп бөлінеді. Тұрақты
кәсіпорындар ұзақ мерзімді өндірістік байланыста болады. Жылжымалы
кәсіпорындар олар үнемі қозғалыста болады. Осындай кәсіпорындар ірі құрылыс
корпорацияларының құрамында, анда-санда құрылыс көлемнің өсу кезінде
белгілі бір аумақта жұмыс орындау үшін құрылады.
Құрылыс-монтаж кәсіпорындары өмірлік цикліне байланысты құрылыстың
соңғы өнімін қалыптастыруда келесідей түрлерге бөлінеді:
♦ құрылыс, не монтажды жұмыстарды орындаушылар;
♦ жобалау-құрылыс фирмалары;
♦ ғылыми жобалау-құрылыс фирмалары;
♦ барлық жұмыстарды құрайтын және конструкциялар мен құрылыс
материалдарын өндіретін мекемелер.
Құрылысқа бірнеше қызмет түрлерінің біріктірілуі тән. Құрылыс
кәсіпорындарының өндірістік қызметі келесідегі түрлерден тұрады:
♦ негізгі өндіріс – құрылыс-монтажды жұмыстар, ғимарат-тар мен
қондырғыларды капиталды жөндеу;
♦ қосымша өндірістер;
♦ өндіріс пен шаруашылыққа қызмет ететін (әлеуметтік сала).
Өндірісті бағыты бойынша классификациялау – негізгі және қосымша
өндірістің, әлеуметтік сфераның шығындарын бөлек есепке алу қажеттігін
туғызады.
Бұл мақсат үшін қаржылық-шаруашылық қызметінің бухгалтерлік есептің
шоттарының жұмыс жоспарындағы синтетикалық шоттар тізбесінің топтамасында
8 бөлімнің шоттары – Өндірістік есептің шоттары, оның бөлімшелері 8010
Негізгі өндіріс, 8020 Меншікті өндірістің жартылай фабрикаттары, 8030
Қосалқы өндірістер, 8040 Үстеме шығыстар белгіленген. Шығындардың
деңгейін бақылау және сараптау үшін оларды құрылыс бөлімдеріне, бөлек
бөлімшелерге, жұмыс түрлеріне байланысты топтастырады.
Құрылыс өндірісіне қатысушы тұлғалар Қазақстан Республикасының Азаматтық
Кодексіне сәйкес жазбаша түрде келісім-шарт жасай отырып төмендегідей
тәртіпте құжат толтырады.

Мердігерлік келісім №

... ... ... ... ... ... .қаласы
... ... ... ... ... ... .жыл

(тапсырыс беруші) _________________________
тапсырыс беруші кәсіпорын

аты- жөні, қызметі

қолданылған жарғыға сәйкес_________________, келесі тұлғамен
төмендегідей келісім жасалды:
1. келісім:
Төмендегі шарттарды орындауды мердігер тапсырыс берушінің талабы бойынша
орындай отырып, көрсетілген уақытта жұмыс нәтижесін тапсыру, ал Тапсырыс
беруші нәтижеге орай төлем жасауға міндетті.
2. жұмыс түрі:
Мердігер тапсырушының талабына сай төмендегі жұмыс түрлерін орындайды:
___________________________________ _______________________________
3. материалдар:
жұмыс _________________________________ материалымен
(мердігердің немесе тапсырыс берушінің) орындалады.

4.тапсырманы орындау тәсілі:
Тапсырыс берушінің тапсырмасын орындау тәсілі
___________________________________ _______________________________
(мердігердің ұсынысымен немесе нақты бір технологиялық
________________________________тәс ілмен анықталады)
5. жұмыстың орындалу уақыты.
5.1 Жұмыстың басталу мерзімі ____________200_жыл.
5.2 Жұмыстың аяқталу мерзімі ___________200_жыл.
5.3 Мерзімнен бұрын аяқтау___________________________
6. Төлем тәртібі.
6.1 Жұмыс бағасына мердігердің барлық шығындары және көтерме төлемдері
енгізіледі.
6.2 Жұмыс бағасы __мың.теңге, оның ішінде ҚҚС __мың теңге.
Көрсетілген баға: ___________________________________ __
(жуықтау, нақты, не екі жақтың келісімі бойынша)
6.3 Тапсырыс берушінің мердігерге төлеу _____________
жұмыс бағасының % ___ ________200_ жылға дейін.
7. Ерекше шарттар.
7.1 Жұмысты орындау барысында ______________________
(тапсырыс берушінің келісімі бойынша үшінші тұлғаны тартуға)
7.2 Мердігерге тапсырыс беруші төмендегі жағдайда жұмысыны араласуына
міндетті:
___________________________________ _______________________________
7.3 Мердігер тапсырыс берушінің шарттарды бұзған жағдайында немесе
уақытында орындамаған жағдайда жұмысты тоқтатуға құқығы бар.
7.4 Шарттарды бұзу анықталған жағдайда мердігер келісім шарттан бас
тартады және анықталған шығынды қайтаруды талап етеді.
7.5 Тапсырыс беруші кез келген уақытта орындалған жұмыстың нақты
мөлшеріне ғана нәтижесіне қарап төлем төлеп береді.
7.6 Аяқталмай қалған құрылыс жұмыстарына заңға сәйкес тапсырыс беруші
мердігерден орындалған жұмысқа нәтижесіне қарай құжаттандырып болған соң
ғана келісім өз күшін жойғанын айғақтайды.
8. Орындалған жұмыстың нәтижесін тапсыру.
8.1 Мердігердің тапсырыс берушіге орындалған жұмыстың нәтижесін тапсыру
екі жақты толтырылған актіге қол қою арқылы құжаттандырылады.
8.2 Мердігердің тапсырыс берушіге тапсырған күні:
8.3 Тапсырыс беруші мердігердің қатысуымен жұмысты қабылдай отырып, жұмыс
нәтижесіндегі кемшіліктерді ескертуі шарт.
8.4 Қабылдау қортындысында кемшіліктер көрсетілген бол-са бірден
кемшілікті жою мерзімін көрсетуі шарт.
8.5 Тапсырыс беруші қабылдап алғаннан соң кездескен кемшіліктерді
мерзімді уақытта дереу мердігерге ескертуі шарт.

9. Құпиялылық.
9.1 Егер екі жақтың біреуі келісілген шарт бойынша орындау міндеттемелері
бойынша басқа жақтан заңмен қорғалмаған басқа да шешімдер немесе жаңа
технология жөнінде хабарлама алатын болса, анықтама алған жақ жазбаша
рұқсатсыз үшінші тұлғаны анықтамамен қамтаматсыз етуге құқығы жоқ.

10. Жауапкершілік
10.1 Егер мердігер келісім-шарттағы қарастырылған талаптарды уақытында
орындамай немесе орындалған жұмыс теріс нәтиже берген жағдайда тапсырыс
беруші мердігерге төмендегідей талап қоюға тиісті:
10.2 Орындалған жұмыс көлеміне уақытында төлем жасама-ғаны үшін тапсырыс
берушіден мердігер _____ % жалпы көлемнен айып-пұл алуға тиісті.
10.3 Жұмыс көлемін мердігердің уақытында тапсырмағаны үшін ____% айып-
пұл төлеуге тиісті.
10.4 Айып-пұл көрсетілген шығындардан бөлек алынады.

11. Басқа шарттар.
11.1 Келісім 2(екі) данадан толтырылды, әрбір жаққа бір-бірден.

12. Екі жақтың реквизиттері.

Мердігер:____________ тапсырыс беруші:______
_____________________ _______________________

Сонымен қатар келісімге қосымша қажетті құжаттар тіркеледі:
1. құрылыс нышандарының тізімі
2. қосымша ерекше талаптар
3. құрылыс-монтаж жұмысын орындаудың кестесі.

Құрылыс кәсіпорындарындағы есеп саясаты мен құрылыстағы есепті ұйымдастыру
Есеп саясаты – бұл бухгалтерлік есеп, талдау, аудит аумағындағы ұзақ
мерзімді саясат, оны әрбір кәсіпорын өз бетінше жасайды, бухгалтерлік
есепті және қаржылық есепті оның негіздері мен қағидаларына сәйкес жүргізу
үшін субъектілердің басшыларының қабылдаған тәсілдерінің жиынтығы.
Есеп саясатын қалыптастыру төмендегі кезеңдерден тұрады:
- Бухгалтерлік есеп жүргізілетін кәсіпорындағы есеп саясатының қатынасын
анықтау;
- Бухгалтерлік есепті жүргізу тәсілдерін таңдауға әсер ететін
жағдайларды анықтау, сараптау, бағалау және реттеу;
- Есеп саясатын құрастырудың бастапқы жағдайларын таңдау және негіздеу;
- Есептің әрбір тәсілінің жолын және әрбір есеп объектісі бойынша
кәсіпорында қолданылатын бухгалтерлік есепті жүргізудің жарамды тәсілін
бірегейлендіру;
- Кәсіпорында қолдануға жарамды бухгалтерлік есептің жүргізілу тәсілін
таңдау;
- Таңдалған есеп саясатын рәсімдеу.
Құрылыс кәсіпорындарының есеп саясатының бөлімшелерінің тізімі
төмендегідей болуы шарт:
1.Жалпы бөлім.
2.Басқару және ұйымдастыру құрамы.
3.Бухгалтерлік есеп пен ішкі бақылаудың жүйесі.
4.Бухгалтерлік құжаттар және оларды сақтау мерзімі.
5.Түгендеу.
6.Негізгі құралдардың есебі.
7.Материалды емес активтердің есебі.
8.Материалдық құндылықтардың есебі.
9.Ақшалай қаражаттардың есебі.
10.Еңбек және еңбекақы.
11.Дебиторлық қарыздар және басқа да активтер.
12.Инвестицияны есептеу.
13.Меншіктік капитал.
14.Өндіріс шығындарының есебі және құрылыс өнімінің (қызметінің) өзіндік
құнын калькуляциялау.
15.Мерзім шығындары.
16.Сату, табыс және баға.
17.Есеп беру.
18.Түсініктеме.
Кәсіпорынның есеп саясатын оның бас бухгалтері немесе арнайы есеп бөлімі
құрастырады. Есеп саясаты кәсіпорын құрылған сәттен бастап дайындалады.
Дайындалған есеп саясатын кәсіпорынның басшысы өзінің бұйрығымен бекітеді.
Осы кәсіпорынның қабылдап бекіткен есеп саясаты сол кәсіпорынның есеп
қызметін атқаруы барысында негізгі құжат ретінде қолданылады.

Құрылыстағы қызметті лицензиялау
Құрылыстық қызмет белгілі бір орындаушының дайындығын талап
еткендіктен, лицензиялануы қажет, онсыз белгіленген тұтынушылық сапалы
құрылыс өнімін құру мүмкін емес. Сондықтан да құрылыс өндірісімен
айналысқысы келетін барлық шаруашылыққа құрылыс жұмыстарын жүргізу бұл
олардың қызметінің негізгі түрі болады ма немесе құрылыстан басқа да
қызмет түрлерімен паралельді түрде шаруашылық әдіспен жүргізілетін
жұмыстарын жүзеге асыруға құқық беретін лицензия алуы қажет. Жұмыс
жүргізетін құрылыс кәсіпорындары жыл сайын лицензияларын жаңалап қайта
тіркеуден өткізуі қажет.
Қазақстанда архитектуралық-құрылыс жұмыстарын жүргізу-ді лицензиялау
төмендегі заң актілерінің негізінде жүзеге асырылады:
1) 17.04.95 жылғы №2200 Лицензиялау туралы Қазақстан Респуликасының
Заңы,
2) 16.07.01 жылғы №242-2 Архитектура,сәулет-құрылыс қызметі жөніндегі
Қазақстан Республикасының Заңы.
Лицензия алу үшін (қайта тіркелу үшін) кәсіпорындар лицензиялаудың
қалалық орталығына келесі құжаттарды беруі қажет:
- техникалық аудитті жүзеге асыруға өкілетті кәсіпорынға, лицензияны
рәсімдеу (қайта рәсімдеу) мақсатымен аудит жүргізуді сұрау хаты;
- лицензиялаудың қалалық орталығына өтініш;
- кәсіпорында ұйымдастыру туралы бекітілген құжат немесе шектелген жарғы;
- тіркеу карточкасының көшірмесі;
- Әділет Министрлігінде заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу туралы
куәлігінің көшірмесі;
- лицензия сұралып отырған жүзеге асырылатын құрылыс-монтаждық жұмыс
түрлерінің тізімі (Қазақстан Республикасын-дағы архитектурлық-құрылыстық
қызметті лицензиялау бойынша құрылыстағы қызмет пен жұмыс классификаторына
сәйкес);
- салынып жатқан, реконструкцияланатын және (немесе) жоспарланатын
нысандардың тізімі, олардың адресі және қуаты. Өткізілетін (жоспарланған)
жөндеу жұмыстарының тізімі;
- алдыңғы жылы орындалған әр түрлі құрылыс-монтаждық жұмыстардың көлемі;
- мамандардың квалификациялық құрамы немесе оларды тарту мүмкіндігі
туралы ақпараттар;
- өндірістік база туралы мәлімет;
- техникалық қамсыздандыру туралы мәлімет;
- сейсмикалық жағдайы бойынша куәлік;
- сапаны бақылау;
- жұмыс өндірісінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі;
- эксперттердің қорытындысы;
Жоғарыда аталған құжаттардың формаларына келетін болсақ, оны төмендегідей
үлгіден көруге болады.
Архитекторлық – құрылыс қызметі саласындағы лицензия сұралатын қызмет
түрлерінің тізімі:

1 кесте
Жұмыс түрлерінің тізімі
бойынша Құрылыстағы жұмыс және қызмет түрлерінің
Жұмыс түрлерінің аттары класси-фикациясы бойынша аттары
ҚР министірлігінің бекітуіҚР министірлігінің бекітуі бойынша
бойынша №1 қосымша

1.Гидротехникалық 1.1 темірбетондық құрама құры-лымдарды
құрал-жабдық-ты, монтаждау;
ғимараттарды, шектеуші 1.2 темірбетондық және біркелкі бетондық
және негізгі құрылымдарды құрылымдар;
тұрғызу 1.3 кесектен, тастан және блоктан қалау;
1.4металдық құрылымдарды орнату;
1.5 ағаш құрылымдарды және өнімдерді орнату;
1.6 терезелеу;

2.1 сылақ жұмыстары;
2.2 едендерді орнату;
2.3 көркемдеу жұмыстары;
2.4 бояу және ақтау жұмыстары;
2. Бөлімше бойынша қызмет 2.5 жапыстыру жұмыстары;

3.1 ішкі электрмен қамту желі-лерінің тығыны;
3.2 ішкі сумен қамту желі-лерінің тығыны;
3.3 ішкі канализациялық желілер тығыны;
3.4 ішкі жылу желілерінің тығыны;
3. Ішкі инженерлік 3.5санитарлық механикалық құрылғыларды
желі-лерді құрастыру орнату;
жұмыстары 3.6 ішкі жарықтандыруды орнату және т.б.

Тағы да бір айта кететін жай, лицензия материалды емес актив ретінде
қарастырылмайды, өйткені құрылыс-монтаждық жұмыстарды жүзеге асыруға
берілетін лицензияның әрекет ету мерзімі 1 жылдан аспайды. Сондықтан да
лицензия алатын (қайта тіркелетін) шаруашылық субьектілердің техникалық
аудиті бойынша қызметтерді төлеумен байланысты шығындар, лицензиялық
жинақтар және лицензия алумен (қайта тіркеумен байланысты басқа да
шығындарды бухгалтерлік есепте болашақ кезең шығындары ретінде қайта
алынған лицензияның әрекет ету мерзімі ішінде алдыңғы кезең ішінде көрсету
қажет.

Құрылыстағы сметалық құнды анықтау және бағалау.
1.Құрылыс жұмыстарын бағалаудың ерекшеліктері, келісім – шарттағы қаралған
шектелген және еркін баға
2.Құрылыстағы баға белгілеудің ерекшелігі
3.Құрылыстағы шектелген және ашық бағадағы мердігерлік келісім
4.Сметалық құнның құрамы мен құрылымы
5.Сметалық құжаттаманың құрамы

1.Құрылыс жұмыстарын бағалаудың ерекшеліктері, келісім – шарттағы қаралған
шектелген және еркін баға
Құрылыс өнімі болып ғимарат, қондырғылар, өндіріс күштері, тұрғын
үйлер, мәдени-тұрмыстық объектілер және тағы басқалары саналады. Құрылыс
құны сметамен анықталады. Смета – объектіні салуға кететін қоғамдық қажетті
шығындарды санау, яғни құрылыс өнімінің құны.
Сметаны жасауда құрылысқа қажетті материалдардың шығындарының,
конструкцияның, детальдардың, еңбекақы шығындарының, материалдардың
нарықтық бағасының сметалық нормалары және үстеме шығындардың нормалары
қолданылады. Жобалы-сметалы құжатты жасағанда бухгалтерлік есептің
мәліметтері қолданылады.
Капиталды құрылыста, ереже бойынша, құрылыс өнімінің келісім бағасының
екі моделі – шектелген және еркін (ашық) бірмезгілде қолданылады.
Бекітілген келісім құнын анықтауда – келісімнің нақты жағдайлары ескеріле
отырып, сметалық нормативтердің жүйесі мен пайдаланатын ресурстардың
бағасының өзгеру индекстері негіз болады.
Құрылыс өнімінің еркін (ашық) келісім құны – мердігерлердің тапсырманы
өткізгенде барлық процедураларды сақтай отырып мердігер кәсіпорындар
арасындағы бәсекелестік жағдайында қолданылады.
Мердігер кәсіпорындар мен тапсырушылардың келісім-шартының құрамында
көрсетілген құрылыс өнімдеріне келісім бағалар ведомосін рәсімдейді.
Аталған келісім бағалар ведомосінің формасы №1 формада көрсетілген. (1
қосымша)
Құрылыс өнімдерінің келісім бағаларының құрамында мердігерлердің
орындаған жұмыстарының құны көрсетіледі. Сонымен қатар келісім бағаларының
құрамына келісім бойынша мердігерге берілген басқа да жұмыстармен
байланысты шығындар да кіреді, атап айтсақ белгілі бір объектілерді
салғанда, оны қажетті құрал-жабдықтар мен т.б. материалдар-мен
қамсыздандыру.
Құрылыс процесіндегі орындалған жұмыстарды қабылдау мен есеп айырысуды
жүзеге асыру мерзімі мен тәртібі келісім-шарт тараптарының келісімімен
бекітіледі.
Кәсіпорындар мен мердігерлер арасындағы орындалған құрылыс-монтаждық және
құрылыс-жөндеу жұмыстарының есебі конструктивті элементтері бойынша,
келісілген шарттың кезеңдер бойынша немесе келісім-шарт бойынша жүзеге
асырылады.
Ай сайынғы орындалған құрылыс-монтаждық жұмыстарының есебі кәсіпорын мен
мердігерлер өзара келіскен формалары бойынша, яғни нақты орындалған жұмысқа
толтырылған наряд бойынша жүргізіледі.(2 қосымша)
Құрылыс кәсіпорынындағы басқару есебінің негізгі мақсаты әр түрлі
деңгейдегі менеджерлерге дұрыс шешім қабылдауға ақпараттарды қамтамасыз ету
болып табылады. Құрылыста басқару есебінің басқа есептерден ерекшелігі –
кәсіпорынды басқарудағы ақпараттық жүйенің құрамдас бөлігі болып табылады.
Бағалық саясат құрылыс кәсіпорынындағы басқару есеп жүйесінің маңызды
элементтерінің бірі, ол тек орындалған құрылыс жұмыстарына баға белгілеп
қана қоймай, сонымен қатар әр түрлі нарықтық жағдайдағы бағаларды басқару
үрдісін атқарады.
Құрылыс кәсіпорынындағы бағаны белгілеу жүйесінің алдына қойған мақсаты
нақты орындалған құрылыс жұмыстарына төлеуге дайын тапсырыс берушінің ең
тиімді бағасын анықтау, сонымен қатар күтілетін пайдамен байланысты баға
бойынша осы қызметті тапсырыс берушіге көрсету мүмкіншіліктерін зерттеу.
Осылайша, басқару есебінің болашағы құрылыс өнімдерінің өзіндік құнын
анықтаумен ғана емес, сондай-ақ құрылыс өнімдерін өткізуде маңызды орын
алатын босату бағасымен тікелей байланысты.
Құрылыс кәсіпорынында баға белгілеу әдістемесін келесі факторларды
негізге ала отырып қалыптастырады. Яғни:

2 кесте
Ішкі қалыптасқан бағалар;
шығындар құрылымы, тікелей және жанама;
құрылыс кәсіпорынының жалпы және нақты мақсаты;
сатып өткізу нарығын зерттеу деңгейі;
сатып өткізу бөлімінің қызметкерлерінің іс-әрекеті
(реакциясы).
Сыртқы бәсекелестіктің деңгейі және оның бағаға әсері;
өнімге деген сұраныстың жағдайы;
материалдық жабдықтаушылар мен мердігерлерге тәуелділігі;
сұраныстың құрамы мен оның бағаларға сезімталды;
мемлекеттің саясаты.

Құрылыс өнімінің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.