Мемлекет дамуының экспортқа бағытталуы

Пән: Мемлекеттік басқару
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 82 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Экономикалық даму деңгейіне және шикізат қорларының қамтамасыз етілу көлеміне қарамастан ешбір мемлекет өзіндік қажеттіліктерін толықтай қанағаттандыра алмайды. Сондықтан да мемлекеттер бір - бірімен сыртқы экономикалық қатынастарға түсіп, өздеріне қажетті тауарлар мен қызметтерді айырбастайды. Бұндай ауырбас негізінде қоғамдық еңбек бөлінісі жатыр. Бұл мемлекеттердің әлемдік нарықта белгілі бір бағытта мамандануын көрсетеді. Сыртқы экономикалық қатынастарды әлемдік саудада, ғылыми - техникалық, өндірістік, инвестициялық, валюта - қаржы және несие, халықаралық ақпараттық қатынастарда, сонымен бірге мемлекеттер арасында жұмыс күшінің қозғалуы қатынастары арқасында көруге болады.

Соңғы бірнеше онжылдықтарда бұл қатынастар жаңа деңгейге көтеріліп, жаңа формаға және маңыздыққа ие болып отыр. Бұл негізінен интеграциялық процестердің жаңдануы және мемлекеттердің бір - бірімен тәуелділігінің күшеюі байланысты болып отыр. Бір жағынан, бұндай экономикалық жақындасу экономикалық дамыған мелекеттерден экономикалық дамушы мемлекетерге әл - ауқаттын жақсаруына „құйылым” және олардың жалпы экономикалық жағдайының „түзетілуіне” көментесетін процесс болып келеді. Екінші жағынан, жанданған интеграция және өзара тәуелділік мемлекетерді сыртқы факторлардын өзгерісіне тәуелділгін арттырады. Бұлар негізінен экономикалық, сауда серіктестерінің қаржылық әл - ауқаты, жаңа өнертабыс және т. б. факторлар болады, бұл белгілі жағдайларда мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігіне қауып - қатер тигізеді.

Бұл мәселе, әсіресе, дамушы елдер алдыңда жиы кездеседі. Бұл мемлекеттер негізенен бір немесе бірнеше бастапқы тауарлар экспортына өте қатты түрде тәуелді болады (көбінесе шикізаттар немесе күрделі түрде ұқсатудан өтпеген тауарлар), сонымен бірге, сауда серіктесі ретінде бір ғана мемлекет болып келеді. Мысал ретінде бұндай жағдайда Латын Америка, Африка елдерін тізімін көрсетуге болады. Бұл мемлекеттер негізінен дара дақылды экспортерлер болып келеді. Бұндай аса қауіпті жағдайдан шығудың жолы - экспортты және импортты диверсификациялау болып саналады. Экономикалық тәуелділігік қауіпін төмендету және оның салдарының қауіпін төмендетудің қазіргі кездегі ең негізгі факторға серіктес мемлекеттер арасындағы өзара ықпалының күшеюі, бұндай жағдайда олар монопольді үстемдік жасауда ынталы емес болады.

ХЭБ - тің, жалпы еңбек бөлінісінің ең дамыған формасы болып саналатын, қозғаушы күші ҒТП болып келеді. Соның негізінде, қазіргі кезде әлемдік барлық халықтарының алдыңғы мақсатты болып келетін - техногендік цивилизация. Техногендік цивилизация дамуы жергілікті, этно - конфессиялық негізінде құрылған дамуған қараған осы байлықты көбейтуге бағытталған нормаларға және шарттарға негізделген және бұл өте жылдам өтеді. Бұның экспансиясының бір формасы әлемдік қауымның жалпы экономикалық өміріне әртүрлі ықпал келтіретін әлемдік интеграцияның дамуы болып келеді.

ӘИД, ұлттық экономикаларды ортақ шаруашылық комплекске тартушы процесс ретінде аналитикалық мақсаттарда бірнеше құрылымдық кезеңдерге және дамушы елдер экономикаларының уақыттағы формаларындағы, типтеріндегі айырмашылығын және оларлың ХЭБ қосылуының салдарын түсінүге мүмкіндік береді. Этно - конфессиондық және мемлекеттік - территориялық құрылымдар арасындағы сауда қатынастары ерте замандардан бері пайда болған. Бірақта сауданың интеграциялық әлуетті тек өндірістік револициясынан кейін дами бастады. Өндірістің индустриялдық түріне көшкен елдер қажеттіліктерінің тез арада өсуі, қосымша сату нарықтарын табу, арзан шикізат және азық - түліктің кейбір түрлерінің көзін іздеу халықаралық сауданың интенсификациясын ынталандырды. Міне, осында әлемдік шаруашылықтың орталық перифириялық құрылымы жатыр.

Оның құрылмында құрушы ядросы, Орталық деп аталатын, өндірістік шаруашылықтың пионерлері немесе индустриялдық өндіру тәсіліне көшкен мемлекеттер, ал перефирия - бұл өндірістік кемелдіктің әртүрлі деңгейінде орналасқан, дамудың қуып - жету деп аталатын саясаттын ұстанған мемлекеттер. Индустриялық Орталық процессі әлемдік тәртіп орнататын технологиялық, әлеуметтік - экономикалық, ұйымдық және басқарымдық стандарттарды беру.

Әлемдік нарық, индустриялдық мемлекеттер экспансиясы арқасында орнаған, бір жағынан барлық мемлекеттер экономикалық аумағына өз әсерін тигізеді. Сондықтан да әлемдік және ұлттық нарықтары арасында үлкен көлемді алшақтық бола алмайды. Олар, бірге дамиды, индустриялдық дамыған мемлекеттер нарықтары қосылғанда бұл даму жоғарлап кетеді. Өйткені, ұлттық нарық дамуы төмен болса және халықаралықтан жергілікті ережелер айырмашылығы үлкен болса, онда оның әлемдік нарық талаптарына бейімделуі қиын болады.

Қуып - жету дамуы қажеттілгіне байланысты әлемдік экономикалық авангард стандарттарына бағытталған. Бұндағы негізгі мәселе әлеуметтік тартылымда емес. Бұндай тартылымдық әлемдік нарық сұраныстарына байланысты құрылады. Осындай стандарттарды қабылдау үшін, қатысты әлеуметтік институттар және экономикалық механизмдар қажет. Арта қалуды төмендететеін басқа варианттар жоқ. Бұған қуаттау негізінде бұрында болған тиімсіз әлеуметтік эксперименттер. Бұндай институттарды және механизмдерді құру өте қиын жұмыс. Тікелей „қарызға” алу мүмкін емес. Бұндай институттар және механизмдер құру үшін, уақыт сұранысына және жанына жауап беретін, бірақ әрбір реформаланатын мемлекеттің тарихи мәдениеттің, әлеуметтік мәдениетін және әлеуметтік - экономикалық спецификасын қарастыратын терең, түбегейлі ортақ экономикалық жаңартылымдар жүргізу керек.

Қуып -жетудің әл - ауқаты алдыға кетіп қалған лидерлерге жету емес. Қуып - жетуші ол жалпы мағынада және өтіп кеткенің жартысын болса да қуып жету мүмкіндігі мағынасында қолданылады. Осы мүмкіндіктерді осы ғасырдың екінші жартысынан бастап Жапония, Оңтүстік Европа елдері және жаңа индустриялды төрт мемлекет, яғни Оңтүстік Корея, Сингапур, Тайвань және Гонконг, тиімді қолданған болатын.

БӨЛІМ 1. МЕМЛЕКЕТ ДАМУЫНЫҢ ЭКСПОРТҚА БАҒЫТТАЛҒАН МОДЕЛІ

1. 1. Экспортқа бағытталу - мемлекет дамуының сыртқы сауда моделі ретінде

Индустриализацияға түскен мемлекеттердің қайта өндіру құрылымы және сыртқы экономикалық қатынастардың өзгеруі және олардың арасындағы тәуелділікті зерттеу әртүрлі қатынастарда қызық болып келеді. Индустриализацияның қуып - жету типіне осындай зерттеуді жасау, ондағы мемлекеттің алатын орнынан басқа, сонымен бірге, басқа да жағдайлар көрінісінен өте қызықты. Оған, біріншіден, барлық экономикалардың және әлемдік шаруашылық қатынастардың ғаламдануы дәуірінде дамудың жалпы заңдылықтарын талқылап, білу үшін, екіншіден, осы индустриализацияның жеткен жетістіктері мен дағдарысқа ұшыраудың себептерін және оның әсерінен әлемдік экономикада туындаған жағдайды түсінуі үшін қажет.

ХЕБ қатысуы күшіне байланысты дамушы елдерде индустриализация, біз білетіңіміздей, дамудың төмен деңгейінде басталды. Әлеуметтік және ғылыми - техникалық жетістіктер негізінде әлемдік лидерлер елдерінен, қатынасу өндіріс құралдарының импортының шикізат және тамақ өнімдерінің айырбасы негізінде жасалды. Осы жағдайлардың негізінде техногендік цивилизацияның аутсайдерлердің өндірістің дамыған технологиялық әдісіне көшу, олардың императивтерін қабылдап алуға дайындығы мен мүмкіндігіне байланысты болды. Ең алдыменен бұл ғылыми - техникалық прогресс талаптарына сай технологияларды алуды қажет ететін даму түрлерін қабылдаудан және көп салалы нарықтық құрылымдарды құру және оларды ХЕБ - сіне интеграциялау арқылы мүмкін болды. Бұл мәселені шешу техногендік цивилизация лидерлері артынан қуып келе жатқан мемлекеттегі түбегейлі әлеуметтік - экономикалық трансформациясына жасауға байланысты болады. Шынында да индустриализация бұл панацея емес. Бірақта өндірістік даму, қуып жетуші мемлекеттердегі басқа әлеуметтік өмір салаларының жаңартылуымен бірге жүруі осындай трансформацияның негізгі моторы және орталық түйіні болып келеді.

Бұл елдер тобына индустриализация ең басында өндірістік импортты алмастырудан басталған болатын. Басқаша айтқанда, ол жерде өндеуші индустрияның бастапқы базасы шикізаттық және азық - түлік экспортынан түсетін қаражаттар арқылы төленетін жергілікті нарықтан импорттық тауарларды ығыструдан басталды. Бұл мемлекеттердің индустриализациясының қажетті мәселесі және өзіндік прологы, индустриалды дамыған елдермен жасалған сауда негізінде пайда болған ұлттық нарықтардағы өндірістік тауарлар өндірісін өзіндік шаруашылықтар арқасында жасау. Осыдан келіп, бұл елдің басқа экономика секторындағы жағадайларға қарағанда, алдыңғы кезеңдерде, өндірістік өсудің тәуелсіз болуы. Азия және Африка дамушы елдерде, алдыңғы кезеңде, осындай автономияны ұстап тұруы, әлемдік шикізат нарықтарындағы жағдай өте қолайлы мәселелер туғызады (Европадағы соғыстан кейінгі реконструкция және Коресдағы қарулық күрестің жалғасуы) . Бұл өндіріс құралдарын және басқада өндірістік сұранысты қанағаттандыратын және оны төлей алатын жергілікті экспортты ұлғайты және шетелдік валюталық түсімдер көлемін көбейті. Осының барлығы бастапқы индустриалдық құрылымдар құрылуын тездетті және жеңілдетті.

Өндірістің даму осындай фазасына бұдан ертерек түскен Латын Америкасы мемлекеттері индустриализацияның алдыңғы қозғаушы күші 30 ж. ұлы депрессия және әлемдік соғыстар кезіндегі халықаралық сауданы тоқтап қалуы болды, бұндай жағдай бұл елдерде импортты алмастыруға күшті ынталандырды және экспортан түсетін табыс көлемінің төмендеуі мен кішірейген өндірістік импорттынан пайда болған шығындарды компенсациялаға мүмкіндік берді. Импортты алмастырудың келесі кезеңі, Азия және Африка елдеріндегі сияқты, бұл елдерде экспорттан түсетін табыстардың үлкеюімен сипатталады. Бұған себеп болған соғыстан кейінгі шикізатқа деген сұраныстың өсуі. Бұл қозғалыс дағдарысқа келгенде, ал шикізаттық сауда жағдайлары жамандап кеткенде және продуцентермен бәсекелестік күрес күшейген кезде импортты алмастыру өндірісі идеясы Латын Америкада басшылық докторина статусына ие болды. Индустриялизацияға түскен басқа да мемлекетте осыған ұқсас мәселелерге ұшырағандықтан, бұл идеяны ұстанған мемлекеттер де көп болды.

Соған қарамастан, жергілікті өндіріспен өнірілген өндіріс тауарлармен қамтамасыз етілудің өсуі импортты алмастырудың бастапқа фазасындағы иллюзиондық болды, өйткені индустриализацияға түскен елдердің өндірістік өнімдер нарығы әлі бастапқы жағдайда болды және тұтыну өнімдері негізінде болды. Осы бұйымдар импорттын алмастыратын өндірістің дамуы алдыңғы кезде, оларды өндіруге қажетті, бір бөлігін әлемдік нарықтан сатылып алынатын, бөлшектік және инвестициондық тауарларға сұранысын жоғарлатады. Өндірістік бағытта қолданылатын бұйымдарды өндіру бастапқы кезде қосымша инвестицияларды және уақытты және сыйымдылығы үлкен, қысқа және орта мерзімді тұтынымды өндірістерге қарағанда, нарықтарды қажет етеді. Даму деңгейінің өсуі кезінде, сонымен бірге, ұзақ мерзімді тұтыну тауарларына сұраныстын өсуе бастады.

Осыдан пайда болатын шаруашылық диспропорцияларды және соған байланысты мәселелерді шешу әр түрлі жолдармен жасалынған. Осыған байланысты қабылданған шаралар нәтижесі бірдей және біріңғай болған жоқ. Көбісі индустриализацияға түскен мемлекеттерді базалық сипаттамаларың - экономиканың даму деңгейі және құрылымы, халық саны (әрбір мемлекеттің өндірістің және тұтыну потенциалының негізің құратын), ХЕБ қатысуға негізделген экспорттық тауар түрі және жергілікті институттар, жағдайына байланысты болды. Бірақ бұндағы ең маңыздысы индустриализация жүргізудің мақсатты мәселелері және осы мәселелердің бейімделуінің әдістері.

Егер жеке деталдарды аулақ кетсек, онда жеке елдердің спецификасымен ажыратылатын әр түрлі елдер ішіде әр түрлі болуына қарамастан әлемдік шаруашылық, перифириялық зонасындағы елдердің экономикалық динамикасы мен сапасына қарап индустриализацияның екі түрі немесе моделі бөлік қарастыруға болады. Оның біреуін әдебиетте ішкі бағытталған даму деп, ал екіншісін - сыртқа бағытталған даму дейді. Мәселені қиындатпай қарастырғанда, бірінші стратегияның негізі - ол ішкі өндірістік тауар нарығын игеру, ал екіншінің - жергілікті бұйымдарды әлемдік нарыққа жылжыту. Сонымен, ішке бағытталған даму, бұл өндірістік тауарлармен өзін қамтамасыз етуді максимизациялау, ал сыртқа бағытталған - халықаралық өндірістік еңбек бөлінісіне интеграциялау. Басқаша айтқанда, бірінші стратегия бойынша бірінші орынға жергілікті өндіріс арқылы ішкі нарықты қанағаттандыру және құрастыру және осыны іске асыру үшін үлкен көлемді өндірістік комплекстер құру қажет және содан кейін экспортты құрастыру керек. Екіншісі болса, алдыңғы орынға халықаралық мамандануды және кооперацияны шығарады және оларды дамыту арқылы ұлттық нарықты қанағаттандыру және құрастыруға арман етеді.

Осы екі стратегияның құрамында негізгі және маңызды орынды мемлекет алады. Біріншіден, мемлекет индустриализацияның негізігі параметрлерін және мақсаттарын, сонымен бірге, оларға жетудің әдістерін анықтайды. Екіншіден, оның жүргізуі құрамына экономикалық және әлеуметтік инфраструктураның дамуын бақылау кіреді. Үшіншіден, ол үлкен көлемді өндірістік кәсіпкерлеікті ұйымдастырады. Төртіншіден, әлсіз жағдайда болып отырған, ұлттық жеке кәсіпкерлікке әртүрлі көмектер көрсетеді. Бұл көмектің берілген формасы және оның нәтижесі алынған экономикалық стратегияға байланысты болады.

Екі модель және соған қатысты әртүрлі өндірістік даму моделдері тез арада қалыптаспаған. Бірінші 10 - 15 жыл, отаршылдық езгіден босатылу кезеңі, ұлттық өзін - өзі танудың жандануы, импортты алмастыруды тездеткен болатын. Бұған себеп болған олардың өз ұлттығын, индустриялдық базаны соның құрамына кіргізу арқасында, нығайту болды. Бірінші модельдің құлау немесе дағдарысына және екінші модельдің пайда болуына себеп болған, ол тез арада өсіп кеткен импортты төлеу үшін қажетті шетелдік валютаның жетіспеуі. Осы шектегішке тез арада бейімделу мақсатында кейбір мемлекеттер өндірістік өзін - өзі қамтамасыз етуді үлкейтті, ал басқалары - экспорттық секторға диверсификациялауды және нығайтты, оның құрылымында өндірістік бұйымдарды көбейтуге бағыт алды.

Бірінші немесе екінші вариантты таңдауға үлкен қысымды, эксплуатациялау арқасында шетел валютаның келуінің көзі болған, табиғи ресурстарға елдердің әртүрлі қамтамасыз етілуі. Соған байланысты, сыртқа бағытталған индустриализацияның алғашқы ұстанған елдері, бұл табиғи ресурстары аз елдер болатын. Бірақта өндірістік бұйымдар әлемдік нарығына шығу үшін, жаңа, өнімділігі көбірек технологиялар енгізумен қоса, әлеуметтік - экономикалық жаңартылымдар қажет болды. Сондықтан, осындай өтудің мүмкіндігінің өзі көптеген қиындықтар тууын білуден және мемлекеттің қажетті, бірақта беделсіз, шараларды қабылдау мүмкіндігіне байланысты болды.

Осындай шаралар қолданудың ең анық көрінісі, ол әлсіз дамыған елдер экономикасының ең инерті және қиын реформаланатын бөлігі ауыл шаруашылығын модернизациялау. Ең бірінші аграрлық реформаларды, ауыл шаруашылығының қазіргі кездегі ұйымдастыру формаларына және дамуына сай келетін, сыртқа бағытталған өндірістік дамудың алғашқы мемлекеттері, Тайвань және Оңтүстік Корея жасаған болатын. Біраз уақыттан кейін аграрлық жаңартылымдарда қолайлы жетістіктерге жеткен Малазия, Тайланд және Индонезия болды. Жалпы келгенде, парадоксальді болуына қарамастан, азық - түлік өнімдері мен ауыл шаруашылық шикізатімен қамтамасыз етілуі, әлемдік өндірістік еңбек бөлінісіне интеграциялау саясатын ұстанған мемлекеттерде, өндірістік өзін - өзі ұамтамасыз ету саясаттын ұстанған елдерге қарағанда жоғары болды.

Ауыл шаруашылығындағы әсерлі жаңартылымдар және өндірістік бұйымдар әлемдік нарығына ерте уақытта шығу бұл жай жасалған іс емес. Әрбір әлсіз экономиканың негізгі және алдынғы саласы болып келетін - аграрлық сферадағы модернизациялау, дамуды тоқтататын көптеген мәселелерді шешіп, индустриализацияның күшті катализаторы болады. бұнда негізгі нәтиже, ол соның арқасында ауыл шаруашылық өнімдерімен өзін өзі қамтамасыз еиту және соның арқасында жетіспеген инвестициялық және аралық сұраныс тауарларын сатып алу мүмкіндігінің ұлғаюы және ауыл шаруашылығының өнімділінің тез арада жоғарлауында емес. Және индустриаланатын мемлекет нарық сыйымдылығының үлкеюі мен жалпы өндірістік потенциалының жоғарлауында емес. Бұнда ең маңыздысы, ол үлкен көлемді ауыл шаруашылық халығының даму процессіне қатынасу және жаңа шаруашылық өмір қажеттіліктеріне қатынасуында.

Егер аграрлық реформалардың маңыздығы мемлекеттің оларды жүргізуге дайындығы және мүмкіндігіне байланысты болса, онда индустриализация стратегиясын таңдауда негізгі орынды идеологиялық дайындық алады. Бір жағынан, индустриализацияны тездетудің әдісі ретінде қарастырылған, өндірістік бұйымдармен өзін - өзі қамтамасыз етуді жоғарлатуға бағытталған саясат, сол кезде, әлемдік нарық реттеусіз тенденциялары алдыңдағы қорқуды, шетелдік капитал және кәсіпкерлеікке сенімсіз көзқарас сияқты негізде қарастырылған. Осыдан келіп мемлекеттік сектордың өндірісте қатысуының көп көңіл бөлуі, ең алдыменен шетел капиталына.

Ал халықаралық өндірістік кооперацияға бағытталудың негізінде басқа құндылықтар жүйесі жатыр, яғни дамуда нарықтық негізгі орында болуында және жеке кәсіпкерлікті негіз деп алуда. Бұл мемлекеттің индустриализацияда орнын жоққа шығармады, керісінше оның орны негізгі болып келеді. Бірақта оның маңызы тек қана шаруашылық субьетісі ретінде ғана емес, ал ең біріншіден тікелей табыстар алып келмейтін әлеуметтік тауарларды құрастырушысы ретіндегі ролін алдыға қойды (қорғаныс, ұылмаспен күресу, жеке меншікке кепілдемелер және азаматтардың жеке қорғанысы, құқық базасын нығайту, нарық институтарын құру және дамыту, денсаулық сақтау, білім беру және экономикалық инфраструктураның дамуына көмектесу) . Басқаша айтқанда, ол өз мойнына жеке сектор шеше алматын және өз мойнына ала алмайтын мәселелерді алды. Бұл кестедегі ең маңызды орынды, дамыған қоғамдарда дамудың маңызды факторы болып келетін, әлеуметтік - экономикалық саясат алады.

Сонымен, бірінші және екінші модель негізгі параметрлер дамыған мемлекеттерде және әлемдік нарықта экономикалық процесттер логикасына негізделеді.

Екі стратегиялық құрылымдарда және соған байланысты индустриализация модельдері, халықаралық экономикалық қатынасты құратын, әртүрлі бағытталған күштер жүйесіне түбегейлі кіреді. Басқаша болған жағдайда оларды іске асыру мүмкін болмас еді. Осы моделдер негізінде қалыптасқан әлемдік шаруашылық қатынастары халықаралық капитал экспансиясының негізгі бағыттарына қатысты келеді және белгілі кезде онымен ынталандырылады. Бұндай қатынас импортты алмастырушы индустриализация кезінде өте анық көрінеді. Әртүрлі импортты шектеуші кедергілермен және дамушы елдерде шетел валютасының қамтамасыз етілуінің аз болуымен кездескен ТҰК, олардың нарықтарына кіру мүмкіндігінен айырлысмас үшін, олар керекті өндірістерді сол жерлерде салуына инвестициялар жіберді. ХЕБ - дың салааралық негізде дамуын ынталандырған ҒТП жаңа кезеңінде, экспансияның бұл түрі елдерде, өздері құрған халықаралық өндіріс комплектері құрамына кіретін, шекті маманданған өндірістер құрумен қосымшаланған болатын.

Сонымен, екі модельде негізгі параметрлер ел ішінде және әлемде болатын экономикалық процестер логикасына бағынады. Бұндағы айырмашылық, яғни халықаралық өндіріс кооперацияға бағытталу өндірістік импортты алмастыруға қарағанда, белгілі бәсекелестік мүмкіндікті қажет етеді. Осы арқылы жалпы формада ішке және сыртқа бағытталған индустриализацияның айырмашылығын көрсетуге болады.

Энергетикалық дағдарыстың терең проблемаларына тек ХЕБ - ке қосылу деңгейі жоғары мемлекеттер және қатты ақша - несие саясаттын ұстанған мемлекеттер ұшырамады. Оның ішінде экономикалық өсудің динамикасы және сапасы бойынша экспортқа бағытталған индустриализацияны бірінші қатарлы қабылған мемлекеттер - Сингапур, Гонконг, Тайвань және Оңтүстік Корея кіреді және одан кейінгі кезде қосылған Индонезия, Малазия, Тайланды мемлекеттері болды.

Шығыс Азияның жаңа индустриалды елдер (ЖИЕ), бірінші толқыны, елдердің әлемдік нарықта шығарылатын бұйымдар экспорттың қорғау, олардың алғашқы кездегі экспортты техникалық жағынан қарапайым, импортты алмастыру процессі басталған, бүйымдардан тұратын. Оның негізгі бөлігін тігін және жұмыс күшін көп қажет ететін өндеуші өндіріс салаларының бұйымдары алды. Экспортқа табыс алып келетін және дефициті шетел валютасын табуға мүмкіндік беретін тауарлардың барлығы шығарылды. Ал содан кейін, индустриализацияның тереңдегені сайын, техникалық қиын және капиталды көп қажет ететін, соның ішінде өндірістік бағыты қолданылатын тауарлар экспорттала бастады. Оның құрамында негізгі орынды, осы мемлекеттер құрылуы кезіңде олардың халықаралық өндірістік комплекске, ішкі салалық еңбек бөлінісі негізінде, қосылуы арқасында, тез арада дами бастаған өндірістік және үй шаруашылық электроника алады. Осыған ұқсас жолмен ЖИЕ содан кейінгі ұрпақ елдері де дами жүрді, бұларға жалақы өсу негізінде бәсекелестік мүмкіндігі төмендеген салалар ауыстырылған болатын.

Индустриализацияның қуып - жетуші типінде, ЖИЕ тәжірибесі көрсетіп отырғандай, экспорттағы негізгі ролді әртүрлі қиын факторлар комплексіне байланысты. Экспортты әртүрлі жолдармен қорғау көрсету арқасында, халықаралық еңбек бөлінісінде қатысудың нығаюы индустриализацияның жалпы горизонтарын және оның өнімділігін арттырды. Бүндай нәтижелер, сату нарықтарын ұлғайту және өндірістік ұйымдар экспорттаушы кәсіпорындар өндіріс масштабтары көлемдер арқасында экономиялауға мүмкіндік алуына байланысты болды, сонымен бірге, өндіріске және жалпы экономикаға „сыртқы әселер” деп аталатын жағдайлар пайда болуы арқасында мүмкін болды. Бұл дегеніміз, шикізаттарды қолданудағы пайдалылықты жоғарлату, сұраныстың жоғарлау, инветицилардың жоғарлауы және олардың өнімділігінің өсуі тәуеділігіне негізделген қатысты артықшылықтардың динамикасын құру, мамандану және халықаралық өндірістік кооперацияның экономикалық ұтымы және осының арқасында шаруашылық өмірдегі өнім өндіру