Шаруашылық жүргізу құқығы
КІРІСПЕ
І БӨЛІМ
1.1 Шаруашылық жүргізу құқығының түсінігі
1.2 Шаруашылық жүргізудегі құқықтық нысандар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
І БӨЛІМ
1.1 Шаруашылық жүргізу құқығының түсінігі
1.2 Шаруашылық жүргізудегі құқықтық нысандар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Адамзат қоғамының қалыптасуының, ондағы тәртіптің бірліктің, татулықтың кепілі мемлекет пен құқық. Олар материалдық және рухани қажеттіліктердің жемісі. Сондықтан мемлекет пен құқық туралы оқып білу, адамның әсіресе жастардың әлеуметтену, құқықтық әлеуметтену үрдістерінің құқықтық санасының, құқықтық мәдениетінің кеңеюі мен тереңдеуіне, азаматтық қасиеттерінің дамуына ықпал жасайды.
Қазақстанның егемендік алып, тәуелсіздікке қол жеткізуі, қоғамдық қатынастардың барлық салаларын демократияландыруға мүмкіндік ашты. Нәтижесінде мемлекет, құқық бүкіл заңдар жүйесі түбегейлі жанаруға ұшырады. Біртіндеп отандық құқық жүйесі қалыптасты. Мемлекеттің таптық мәні, түрпішіні, қызметтері өзгерді. Адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтары, заңдылық құқықтық тәртіпті, құқықтың, заңның қоғамдық қатынастарды реттеудегі ролін нығайтуға нақты жағдайлар туды. Елдің экономикасын көтерудегі, азаматтық ұлтаралық діни келісім мен татулықты сақтаудағы, нарықтық қатынастардағы адамның мүддесін қорғауда құқыққа, заңға деген сұраныс арта түсуде.
Қазақстанның егемендік алып, тәуелсіздікке қол жеткізуі, қоғамдық қатынастардың барлық салаларын демократияландыруға мүмкіндік ашты. Нәтижесінде мемлекет, құқық бүкіл заңдар жүйесі түбегейлі жанаруға ұшырады. Біртіндеп отандық құқық жүйесі қалыптасты. Мемлекеттің таптық мәні, түрпішіні, қызметтері өзгерді. Адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтары, заңдылық құқықтық тәртіпті, құқықтың, заңның қоғамдық қатынастарды реттеудегі ролін нығайтуға нақты жағдайлар туды. Елдің экономикасын көтерудегі, азаматтық ұлтаралық діни келісім мен татулықты сақтаудағы, нарықтық қатынастардағы адамның мүддесін қорғауда құқыққа, заңға деген сұраныс арта түсуде.
1. Республикалық референдумде қабылданған ҚР Конституциясы 30.08.95. 7.10.1998. 21.07. 2007. өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлген.
2. ҚР Азаматтық Кодексi (жалпы бөлiм) 27.12.1994. ҚР Президентiнiң заң күшi бар күшi бар Жарлығымен 18.12.2001. өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлген.Алматы. Жетi Жарғы . 2002.
4. ҚР Азаматтық Iс Жүргiзу Кодексi 13.07.1999. 25 май 2001 жылы өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлген. Алматы. Жеты Жарғы.2000. (2005жылғы 8-шілдедегі № 67-ІІІ ҚР Заңдарымен енгiзiлген өзгерiстер мен толықтырулар).
1. Айымханова Н. Қазақстан Республикасы шаруашылық жүргізу құқығы: Оқу құралы. Алматы: Жеті жарғы, 2002.
Арнайы әдебиеттер
1. Ағдарбеков Т. Құқық және мемлекет теориясы. Алматы: Болашақ баспа, 2009.
2. Булгакова Д.А., Истаев А.Ж. Мемлекет және құқықтың жалпы тарихы: Оқу-әдістемеліқ құрал. Алматы, 2004.
3. БұғыбайД.Б. Кәсіпкерлік құқық. Жалпы бөлім: Лекциялар курсы. Алматы: Қайнар, 2007.
1. Жанайдаров И.У. Проблемы реализации права государственной собственности.-Алматы: Қазақстан,2007
2. Иоффе О.С. Обязательственное право. – М., 1975 Молдабеков Ж. Тәуелсіздік тірегі неде. 2006 ж.
3. Сулейменов М.К. Коментарий к Закону Республики Казахстан «О собственности.»Бизнес и право в Казахстане, 2008, № 11
4. Стамкулов Ә.С. Бектурғанов.Ә. «Жерге меншiк құқығының кейбiр мәселелерi» //Ақиқат журналы №6 2005.
2. ҚР Азаматтық Кодексi (жалпы бөлiм) 27.12.1994. ҚР Президентiнiң заң күшi бар күшi бар Жарлығымен 18.12.2001. өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлген.Алматы. Жетi Жарғы . 2002.
4. ҚР Азаматтық Iс Жүргiзу Кодексi 13.07.1999. 25 май 2001 жылы өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлген. Алматы. Жеты Жарғы.2000. (2005жылғы 8-шілдедегі № 67-ІІІ ҚР Заңдарымен енгiзiлген өзгерiстер мен толықтырулар).
1. Айымханова Н. Қазақстан Республикасы шаруашылық жүргізу құқығы: Оқу құралы. Алматы: Жеті жарғы, 2002.
Арнайы әдебиеттер
1. Ағдарбеков Т. Құқық және мемлекет теориясы. Алматы: Болашақ баспа, 2009.
2. Булгакова Д.А., Истаев А.Ж. Мемлекет және құқықтың жалпы тарихы: Оқу-әдістемеліқ құрал. Алматы, 2004.
3. БұғыбайД.Б. Кәсіпкерлік құқық. Жалпы бөлім: Лекциялар курсы. Алматы: Қайнар, 2007.
1. Жанайдаров И.У. Проблемы реализации права государственной собственности.-Алматы: Қазақстан,2007
2. Иоффе О.С. Обязательственное право. – М., 1975 Молдабеков Ж. Тәуелсіздік тірегі неде. 2006 ж.
3. Сулейменов М.К. Коментарий к Закону Республики Казахстан «О собственности.»Бизнес и право в Казахстане, 2008, № 11
4. Стамкулов Ә.С. Бектурғанов.Ә. «Жерге меншiк құқығының кейбiр мәселелерi» //Ақиқат журналы №6 2005.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
І БӨЛІМ
1.1 Шаруашылық жүргізу құқығының түсінігі
1.2 Шаруашылық жүргізудегі құқықтық нысандар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Адамзат қоғамының қалыптасуының, ондағы тәртіптің бірліктің,
татулықтың кепілі мемлекет пен құқық. Олар материалдық және рухани
қажеттіліктердің жемісі. Сондықтан мемлекет пен құқық туралы оқып білу,
адамның әсіресе жастардың әлеуметтену, құқықтық әлеуметтену үрдістерінің
құқықтық санасының, құқықтық мәдениетінің кеңеюі мен тереңдеуіне, азаматтық
қасиеттерінің дамуына ықпал жасайды.
Қазақстанның егемендік алып, тәуелсіздікке қол жеткізуі, қоғамдық
қатынастардың барлық салаларын демократияландыруға мүмкіндік ашты.
Нәтижесінде мемлекет, құқық бүкіл заңдар жүйесі түбегейлі жанаруға ұшырады.
Біртіндеп отандық құқық жүйесі қалыптасты. Мемлекеттің таптық мәні,
түрпішіні, қызметтері өзгерді. Адам мен азаматтың құқықтары мен
бостандықтары, заңдылық құқықтық тәртіпті, құқықтың, заңның қоғамдық
қатынастарды реттеудегі ролін нығайтуға нақты жағдайлар туды. Елдің
экономикасын көтерудегі, азаматтық ұлтаралық діни келісім мен татулықты
сақтаудағы, нарықтық қатынастардағы адамның мүддесін қорғауда құқыққа,
заңға деген сұраныс арта түсуде.
І БӨЛІМ
1.1 Шаруашылық құқығының жүргізу түсінігі
Шаруашылық жүргiзу құқығы[1] - мүлiктi мемлекеттен меншiк иесi ретiнде
алған және бұл мүлiктi иелену, пайдалану және оған билiк ету құқықтарын ҚР
АК және өзге де заң құжаттарымен белгiленген шекте жүзеге асыратын
мемлекеттiк кәсiпорынның заттық құқығы болып табылады.
Шаруашылық жүргізу құқығы мына құжаттардың негізінде туындайды:
• сатып алу – сату келісім-шарты;
• тегін беру келісім-шарты;
• келісім – шарт міндеттерінің күшіне жылжымайтын мүлікті беру;
• бөлінетін баланс немесе беру актісі (әмбебап құқық мирасқорлығы
тәртібінде)
• мүлікті заңды тұлға балансына беру туралы шешім, беруді-қабылдау акті
(балансқа беру тәртібі бойынша);
• сот актілері;
• мүлікті беру туралы атқарушы органның шешімі немесе беру актісі
• жарғылық капиталына жылжымайтын мүлікті салу туралы шешім (құрылтайшы
келісім-шарты, басқосу хаттамасы);
Құқықты орнатушы құжаттар тіркеуге екі данада беріледі, біреуі
түпнұсқа немесе нотариалды расталынған болуы тиіс. Бұл құжаттардың
түпнұсқалары (немесе нотариалды расталынған көшірмесі) тіркеуден кейін
өтініш берушіге қайтарылады.
Жылжымайтын мүлікке құқықты тіркеу үшін жиын мөлшері
Меншілікке құқықты, шаруашылық жүргізуге, шұғыл басқаруға, сенімділік
басқаруға, кепілдікке, рента пайдалануға (сервитуттардан басқа) тіркеу
үшін:
• пәтерге,жеке тұрғын үйге(шаруашылық құрылыстары және басқа сол сияқты
обьектілерге)бір айдың есептік көрсеткіштерінен бастап,жиын төлеген уақытқа
дейін шаруашылық құрылыстың 50 пайызы;
• тұрғын үйге (шаруашылық құрылыстармен және басқа да ұқсас
обьектілерге),тұрғын үйлердегі тұрғын емес жайларға,тұрғын емес
құрылыстарға –есептік көрсеткіштің сегіз есе айлық көрсеткіші;
гаражға - бір айдың есептік көрсеткіштерінен бастап,жиын төлеген уақытқа
дейін шаруашылық құрылыстың 50 пайызы;
• тұрғын емес жайдың мүліктік кешеннің қызмет ететін күніне жиын төлеу
(ғимарат,құрылыс,қондырғы):
• бір обьектен тұратын – 10 АЕК
• 2 ден 5-ке дейін бөлек тұрған обьектілер – 20(есе) АЕК
• 6 –дан 10ға дейін бөлек тұрған обьектілер – 20(есе) АЕК
• 10-нан жоғары бөлек тұрған обьектілер -25 (есе) АЕК шағын бизнес
кәсіпкерлері үшін;
• тұрғын үйге (шаруашлықы құрылыстарымен және басқа да лайықты
обьектілерімен)тұрғын үйдің тұрғын емес жайлары,тұрғын емес құрылыс,тұрғын
емес мүліктік кешендер (ғимарат,құрылыс,қондырғылар) -1 АЕК;
• жер учаскелеріне құқылықты тіркеу: меншіктік құқық,жерді
пайдалану,басқа да құқықтар – 50% АЕК;
• сервитутты тіркеу -50%АЕК;
• кондоминиум обьектілерін тіркеу – 1АЕК;
• ипотекалық куәліктің берілуін тіркеу және оның басқа иелерге соңынан
берілуі -25% АЕК;
• құжаттың мемелекеттік тіркелгені туралы төлнұсқасын тіркеу - 25%
АЕК;
• жылжымайтын обьектінің идентификациялық сипаттамасымен құқық
иеленушінің ауысуын тіркеу;
• жылжымайтын мүлікке құқықты тоқтату, адам қайтыс болғанда, тұрғын жай
құлатылғанда,басқа да құқықтың ауысуы мен байланысты тіркеу - 25% АЕК;
• жылжымайтын мүлікке ипотеканың тоқтатылуын тіркеу - 25% АЕК;
• банк заимдарының шарты мен арзанға беру талаптарын тіркеу, міндеттеме
де ипотекамен қамтамасыз етуді тіркеу - 25 % АЕК;
• келісім шартының өзгеру нәтижесінде құқықтың өзгеруін тіркеу, құқықты
орнына келтіру негізі мен және заңды фактілерімен тіркеу - 25% АЕК;
• жылжымайтын мүлікке басқа да құқықтарды тіркеу - 50% АЕК;
Мемлекеттік тіркеу жиынының нөлдік мөлшері:
• жылжымайтын мүлікке Қазақстан Республикасының заңдылық актілері
қарастырғандай мемлекеттік ұйымдарымен белгілі тәртіпте ауысқан құқық;
• жылжымайтын мемлекеттің меншігіндегі мүлікке құқық өкілетті
мемлекеттік ұйымдар үшін, республикалық меншікті иеленуге, пайдалануға,
билеуге құқын жүзеге асыратын, және оның аймақтық ұйымдарын;
• Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген, әкімшілік-аймақтық
бірліктегі және мерзімдегі, жылжымайтын мүлікке құқықты тіркеу .
Мәміле нақтылы деп есептеледі:
• тіркелген уақытынан бастап;
• тіркелген мәмлелер оны жасаған тұлғаларымен атаулармен қол
қойылып,толық аты жазылып, жылжымайтын обьектіні оның тұрғаны орнын,
тіркелген құқын қысқаша суреттеп көрсетеді;
• егер мәмлені тіркеген нақтыламаған формада жасаса, оны тіркеуде бір
жақ бас тартса сот екінші жақтың талабы бойынша мәмлені тіркеу туралы шешім
шығаруға құқылы.Бұл жағдайда мәмлені тіркеу соттың шешіміне сәйкес болады.
1.2 Шаруашылық жүргізудегі құқық мазмұны
ҚР – да шаруашылық жүргізуде құқығтың 2 нысаны танылды:
мемлекеттік және жеке. Осы меншік нысандары Конституцияға сәйкес бірдей
танылады, қорғалады, құқықтық дәрежесі тең деп саналады. Жеке меншік
құқықтың[2] 2 түрі бар: азаматтардың жеке меншігі және мемлекеттік заңды
тұлғалардың жеке меншігі. Жеке меншікте заңмен тиым салынбаған кез келген
материалдық игіліктер болуы мүмкін.
Егер меншік кұқығының субъектісі мемлекет болса (тікелей немесе тиісті
мемлекетгік органдар арқылы), онда әңгіме мемлекеттік меншік жөнінде
болады. Ал субъект мемлекеттік емес занды тұлға немесе азаматтар деп
танылса, онда жеке меншік деп есептелінеді. Сонымен, меншікке субъектілер:
мемлекет, әкімшілік-аумақтық бөліністер, заңды тұлғалар мен азаматтар бола
алады. Сонымен, мемлекеттік меншік құқығының объектісі болып азаматтық
айналымнан алынып тасталмаған кез келген объект табылады. Мемлекеттік
меншіктің екі түрі бар: республикалық және коммуналдық.
Мемлекеттік меншік республикалық және коммуналдық меншік болып екіге
бөлінеді, Республикалық меншік республикалық қазынадан және заң құжаттарына
сәйкес мемлекеттік республикалық заңды тұлғаларға бекітіліп берілген
мүліктен тұрады. Республикалық бюджет қаражаты, алтын-валюта қоры мен алмас
қоры, тек қана мемлекеттік меншік обьектілері және мемлекеттік заңды
тұлғаларға бекітіліп берілмеген өзге де мемлекеттік мүлік Қазақстан
Республикасының қазынасын құрайды. Сонымсн қатар, Республика қазынасының
катарына жер, оның қойнауы, су, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі, басқа да
табиғи ресурстар жатады.
Коммуналдық меншік жергілікті қазынадан және заң құжаттарына
сәйкес коммуналдық заңды тұлғаларга бекітіліп берілген мүліктен тұрады.
Жергілікті бюджст қаражаты және мемлекеттік заңды тұлғаларға
бекітіліп берілмеге өзге де коммуналдық мүлік жергілікті қазынаны құрайды.
Конституцияның 87-бабында коммуналдық меншікті басқару жергілікті
атқару орындарының қарауына жатады делінген.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік өкімет билігі мен басқа
органдары өздерінің осы органдардың мәртебесін айқындайтын заң
құжаттарында, ережелерде және өзге де кұжаттарда белгіленетін құзыреті
шегінде Қазақстан Республикасының атынан өз әрекеттері
арқылы мүліктік және жеке мүліктік емес құқықтар мен міндеттерді алып,
оларды жүзеге асырады, сотта өкілдік ете алады.
Мемлекет өзінің меншік құқығын өзі құрайтын мемлекеттік
кәсіпорындарға шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құкығына негіздеп
жүзеге асыруы мүмкін. Шаруашылық жүргізу құқығы заттық кұқық болғандықтан
оны жүзеге асырушы мемлекеттік кәсіпорын меншік иесі немесе уәкілдік берген
мемлекеттік органның берген құзіретінің көлемінде ғана иелену, пайлалану
және билік ету құқығын жүзеге асыра алады. Шаруашылық жүргізу құқығындағы
мүліктің меншік иесі мен құжаттарын сәйкес кәсіпорын құру, оның қызметінің
мәні мен мақсаттарын белгілеу, оны қайта құру мен тарату мәселелерін
шешеді, кәсіпорынға тиесілі мүліктің өз мақсатында пайдаланылуы мен
сақталуына бақылау жасауды жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының Заң
күші бар "Мемлекеттік кәсіпорындар туралы" Жарлығына сәйкес аталған
кәсіпорындар үшін мемлекеттік тапсырысты орындау міндетті түрде бекітілген
және олардың мемлекеттік тапсырыс бойынша жасалған шарттардан бас тарту
мүмкіншіліктері жоқ. Сонымсн қатар, қызметін шаруашылық жүргізу
құқығына негіздеген мемлекеттік кәсіпорынға меншік иесінің немесе ол
уәкілдік берген мемлекеттік органның келісімінсіз кәсіпкерлік қызметтің
мына түрлерін жасауға тыйым салынған: өзіне тиесілі үйлерді, құрылыстарды,
жабдықты және кәсіпорынның басқа да негізгі қорларын өзге тұлғаларға сатуға
және беруге, айырбастауға, ұзақ мерзімді (3 жылдан астам) жалға беруге,
уақытша тегін пайдалануға беруге; филиалдар мен еншілес кәсіпорындар
құруға, жеке кәсіпорындармен бірге кәсіпорындар мен бірлескен ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ
І БӨЛІМ
1.1 Шаруашылық жүргізу құқығының түсінігі
1.2 Шаруашылық жүргізудегі құқықтық нысандар
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Адамзат қоғамының қалыптасуының, ондағы тәртіптің бірліктің,
татулықтың кепілі мемлекет пен құқық. Олар материалдық және рухани
қажеттіліктердің жемісі. Сондықтан мемлекет пен құқық туралы оқып білу,
адамның әсіресе жастардың әлеуметтену, құқықтық әлеуметтену үрдістерінің
құқықтық санасының, құқықтық мәдениетінің кеңеюі мен тереңдеуіне, азаматтық
қасиеттерінің дамуына ықпал жасайды.
Қазақстанның егемендік алып, тәуелсіздікке қол жеткізуі, қоғамдық
қатынастардың барлық салаларын демократияландыруға мүмкіндік ашты.
Нәтижесінде мемлекет, құқық бүкіл заңдар жүйесі түбегейлі жанаруға ұшырады.
Біртіндеп отандық құқық жүйесі қалыптасты. Мемлекеттің таптық мәні,
түрпішіні, қызметтері өзгерді. Адам мен азаматтың құқықтары мен
бостандықтары, заңдылық құқықтық тәртіпті, құқықтың, заңның қоғамдық
қатынастарды реттеудегі ролін нығайтуға нақты жағдайлар туды. Елдің
экономикасын көтерудегі, азаматтық ұлтаралық діни келісім мен татулықты
сақтаудағы, нарықтық қатынастардағы адамның мүддесін қорғауда құқыққа,
заңға деген сұраныс арта түсуде.
І БӨЛІМ
1.1 Шаруашылық құқығының жүргізу түсінігі
Шаруашылық жүргiзу құқығы[1] - мүлiктi мемлекеттен меншiк иесi ретiнде
алған және бұл мүлiктi иелену, пайдалану және оған билiк ету құқықтарын ҚР
АК және өзге де заң құжаттарымен белгiленген шекте жүзеге асыратын
мемлекеттiк кәсiпорынның заттық құқығы болып табылады.
Шаруашылық жүргізу құқығы мына құжаттардың негізінде туындайды:
• сатып алу – сату келісім-шарты;
• тегін беру келісім-шарты;
• келісім – шарт міндеттерінің күшіне жылжымайтын мүлікті беру;
• бөлінетін баланс немесе беру актісі (әмбебап құқық мирасқорлығы
тәртібінде)
• мүлікті заңды тұлға балансына беру туралы шешім, беруді-қабылдау акті
(балансқа беру тәртібі бойынша);
• сот актілері;
• мүлікті беру туралы атқарушы органның шешімі немесе беру актісі
• жарғылық капиталына жылжымайтын мүлікті салу туралы шешім (құрылтайшы
келісім-шарты, басқосу хаттамасы);
Құқықты орнатушы құжаттар тіркеуге екі данада беріледі, біреуі
түпнұсқа немесе нотариалды расталынған болуы тиіс. Бұл құжаттардың
түпнұсқалары (немесе нотариалды расталынған көшірмесі) тіркеуден кейін
өтініш берушіге қайтарылады.
Жылжымайтын мүлікке құқықты тіркеу үшін жиын мөлшері
Меншілікке құқықты, шаруашылық жүргізуге, шұғыл басқаруға, сенімділік
басқаруға, кепілдікке, рента пайдалануға (сервитуттардан басқа) тіркеу
үшін:
• пәтерге,жеке тұрғын үйге(шаруашылық құрылыстары және басқа сол сияқты
обьектілерге)бір айдың есептік көрсеткіштерінен бастап,жиын төлеген уақытқа
дейін шаруашылық құрылыстың 50 пайызы;
• тұрғын үйге (шаруашылық құрылыстармен және басқа да ұқсас
обьектілерге),тұрғын үйлердегі тұрғын емес жайларға,тұрғын емес
құрылыстарға –есептік көрсеткіштің сегіз есе айлық көрсеткіші;
гаражға - бір айдың есептік көрсеткіштерінен бастап,жиын төлеген уақытқа
дейін шаруашылық құрылыстың 50 пайызы;
• тұрғын емес жайдың мүліктік кешеннің қызмет ететін күніне жиын төлеу
(ғимарат,құрылыс,қондырғы):
• бір обьектен тұратын – 10 АЕК
• 2 ден 5-ке дейін бөлек тұрған обьектілер – 20(есе) АЕК
• 6 –дан 10ға дейін бөлек тұрған обьектілер – 20(есе) АЕК
• 10-нан жоғары бөлек тұрған обьектілер -25 (есе) АЕК шағын бизнес
кәсіпкерлері үшін;
• тұрғын үйге (шаруашлықы құрылыстарымен және басқа да лайықты
обьектілерімен)тұрғын үйдің тұрғын емес жайлары,тұрғын емес құрылыс,тұрғын
емес мүліктік кешендер (ғимарат,құрылыс,қондырғылар) -1 АЕК;
• жер учаскелеріне құқылықты тіркеу: меншіктік құқық,жерді
пайдалану,басқа да құқықтар – 50% АЕК;
• сервитутты тіркеу -50%АЕК;
• кондоминиум обьектілерін тіркеу – 1АЕК;
• ипотекалық куәліктің берілуін тіркеу және оның басқа иелерге соңынан
берілуі -25% АЕК;
• құжаттың мемелекеттік тіркелгені туралы төлнұсқасын тіркеу - 25%
АЕК;
• жылжымайтын обьектінің идентификациялық сипаттамасымен құқық
иеленушінің ауысуын тіркеу;
• жылжымайтын мүлікке құқықты тоқтату, адам қайтыс болғанда, тұрғын жай
құлатылғанда,басқа да құқықтың ауысуы мен байланысты тіркеу - 25% АЕК;
• жылжымайтын мүлікке ипотеканың тоқтатылуын тіркеу - 25% АЕК;
• банк заимдарының шарты мен арзанға беру талаптарын тіркеу, міндеттеме
де ипотекамен қамтамасыз етуді тіркеу - 25 % АЕК;
• келісім шартының өзгеру нәтижесінде құқықтың өзгеруін тіркеу, құқықты
орнына келтіру негізі мен және заңды фактілерімен тіркеу - 25% АЕК;
• жылжымайтын мүлікке басқа да құқықтарды тіркеу - 50% АЕК;
Мемлекеттік тіркеу жиынының нөлдік мөлшері:
• жылжымайтын мүлікке Қазақстан Республикасының заңдылық актілері
қарастырғандай мемлекеттік ұйымдарымен белгілі тәртіпте ауысқан құқық;
• жылжымайтын мемлекеттің меншігіндегі мүлікке құқық өкілетті
мемлекеттік ұйымдар үшін, республикалық меншікті иеленуге, пайдалануға,
билеуге құқын жүзеге асыратын, және оның аймақтық ұйымдарын;
• Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген, әкімшілік-аймақтық
бірліктегі және мерзімдегі, жылжымайтын мүлікке құқықты тіркеу .
Мәміле нақтылы деп есептеледі:
• тіркелген уақытынан бастап;
• тіркелген мәмлелер оны жасаған тұлғаларымен атаулармен қол
қойылып,толық аты жазылып, жылжымайтын обьектіні оның тұрғаны орнын,
тіркелген құқын қысқаша суреттеп көрсетеді;
• егер мәмлені тіркеген нақтыламаған формада жасаса, оны тіркеуде бір
жақ бас тартса сот екінші жақтың талабы бойынша мәмлені тіркеу туралы шешім
шығаруға құқылы.Бұл жағдайда мәмлені тіркеу соттың шешіміне сәйкес болады.
1.2 Шаруашылық жүргізудегі құқық мазмұны
ҚР – да шаруашылық жүргізуде құқығтың 2 нысаны танылды:
мемлекеттік және жеке. Осы меншік нысандары Конституцияға сәйкес бірдей
танылады, қорғалады, құқықтық дәрежесі тең деп саналады. Жеке меншік
құқықтың[2] 2 түрі бар: азаматтардың жеке меншігі және мемлекеттік заңды
тұлғалардың жеке меншігі. Жеке меншікте заңмен тиым салынбаған кез келген
материалдық игіліктер болуы мүмкін.
Егер меншік кұқығының субъектісі мемлекет болса (тікелей немесе тиісті
мемлекетгік органдар арқылы), онда әңгіме мемлекеттік меншік жөнінде
болады. Ал субъект мемлекеттік емес занды тұлға немесе азаматтар деп
танылса, онда жеке меншік деп есептелінеді. Сонымен, меншікке субъектілер:
мемлекет, әкімшілік-аумақтық бөліністер, заңды тұлғалар мен азаматтар бола
алады. Сонымен, мемлекеттік меншік құқығының объектісі болып азаматтық
айналымнан алынып тасталмаған кез келген объект табылады. Мемлекеттік
меншіктің екі түрі бар: республикалық және коммуналдық.
Мемлекеттік меншік республикалық және коммуналдық меншік болып екіге
бөлінеді, Республикалық меншік республикалық қазынадан және заң құжаттарына
сәйкес мемлекеттік республикалық заңды тұлғаларға бекітіліп берілген
мүліктен тұрады. Республикалық бюджет қаражаты, алтын-валюта қоры мен алмас
қоры, тек қана мемлекеттік меншік обьектілері және мемлекеттік заңды
тұлғаларға бекітіліп берілмеген өзге де мемлекеттік мүлік Қазақстан
Республикасының қазынасын құрайды. Сонымсн қатар, Республика қазынасының
катарына жер, оның қойнауы, су, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі, басқа да
табиғи ресурстар жатады.
Коммуналдық меншік жергілікті қазынадан және заң құжаттарына
сәйкес коммуналдық заңды тұлғаларга бекітіліп берілген мүліктен тұрады.
Жергілікті бюджст қаражаты және мемлекеттік заңды тұлғаларға
бекітіліп берілмеге өзге де коммуналдық мүлік жергілікті қазынаны құрайды.
Конституцияның 87-бабында коммуналдық меншікті басқару жергілікті
атқару орындарының қарауына жатады делінген.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік өкімет билігі мен басқа
органдары өздерінің осы органдардың мәртебесін айқындайтын заң
құжаттарында, ережелерде және өзге де кұжаттарда белгіленетін құзыреті
шегінде Қазақстан Республикасының атынан өз әрекеттері
арқылы мүліктік және жеке мүліктік емес құқықтар мен міндеттерді алып,
оларды жүзеге асырады, сотта өкілдік ете алады.
Мемлекет өзінің меншік құқығын өзі құрайтын мемлекеттік
кәсіпорындарға шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құкығына негіздеп
жүзеге асыруы мүмкін. Шаруашылық жүргізу құқығы заттық кұқық болғандықтан
оны жүзеге асырушы мемлекеттік кәсіпорын меншік иесі немесе уәкілдік берген
мемлекеттік органның берген құзіретінің көлемінде ғана иелену, пайлалану
және билік ету құқығын жүзеге асыра алады. Шаруашылық жүргізу құқығындағы
мүліктің меншік иесі мен құжаттарын сәйкес кәсіпорын құру, оның қызметінің
мәні мен мақсаттарын белгілеу, оны қайта құру мен тарату мәселелерін
шешеді, кәсіпорынға тиесілі мүліктің өз мақсатында пайдаланылуы мен
сақталуына бақылау жасауды жүзеге асырады. Қазақстан Республикасының Заң
күші бар "Мемлекеттік кәсіпорындар туралы" Жарлығына сәйкес аталған
кәсіпорындар үшін мемлекеттік тапсырысты орындау міндетті түрде бекітілген
және олардың мемлекеттік тапсырыс бойынша жасалған шарттардан бас тарту
мүмкіншіліктері жоқ. Сонымсн қатар, қызметін шаруашылық жүргізу
құқығына негіздеген мемлекеттік кәсіпорынға меншік иесінің немесе ол
уәкілдік берген мемлекеттік органның келісімінсіз кәсіпкерлік қызметтің
мына түрлерін жасауға тыйым салынған: өзіне тиесілі үйлерді, құрылыстарды,
жабдықты және кәсіпорынның басқа да негізгі қорларын өзге тұлғаларға сатуға
және беруге, айырбастауға, ұзақ мерзімді (3 жылдан астам) жалға беруге,
уақытша тегін пайдалануға беруге; филиалдар мен еншілес кәсіпорындар
құруға, жеке кәсіпорындармен бірге кәсіпорындар мен бірлескен ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz