Химиялық қару туралы ақпарат
Кіріспе.
1.1. Химиялық қару
1.2. Химиялық қаруды қолданылу қағидалары
2. Химиялық зақым ошағы мен күшті әсер ететін улағыш заттар ошақтарындағы санитарлық дружина жұмысы
2.1. Улағыш заттарды жіктеу
2.2. Күшті әсер ететін улы заттардан түзілген ошақтар сипаттамасы
3. Медициналық көмекті ұйымдастыру жөніндегі негізгі іс . шаралар
3.1. Зақым ошағына медициналық дружина енгізуді ұйымдастыру , зақымданушыны іздеу , оларды сұрыптау .
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер.
1.1. Химиялық қару
1.2. Химиялық қаруды қолданылу қағидалары
2. Химиялық зақым ошағы мен күшті әсер ететін улағыш заттар ошақтарындағы санитарлық дружина жұмысы
2.1. Улағыш заттарды жіктеу
2.2. Күшті әсер ететін улы заттардан түзілген ошақтар сипаттамасы
3. Медициналық көмекті ұйымдастыру жөніндегі негізгі іс . шаралар
3.1. Зақым ошағына медициналық дружина енгізуді ұйымдастыру , зақымданушыны іздеу , оларды сұрыптау .
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер.
Химиялық қару – ұрыстық улы химиялық заттарды (ҰУХЗ) қолдануға негізделген жаппай зақымдау құралының бірі.
ҰУХЗ улағыш заттар мен уыттылар жатады, ол адам мен жануарлар ағзасын зақымдауға арналады, сондай-ақ ҰУХЗ өсімдіктердің әр түрін зақымдау үшін қолданылатын фитотоксиконттар да жатады.
Химиялық қаруларды объектілерге жеткізу үшін авиация, ракеталар, артиллерия мен инженерлік және химиялық әскери заттар қолданылады.
Химиялық қарудың ұрыстық қасиеті мен өзіне тән белгілеріне мыналар жатады:
- УЗ мен токсиндер өте улы болады, азғантай дозаның өзінде ауыр және өлім қаупін тудыратындай зақымдайды;
- ҰУХЗ-дың тірі организмді зақымдау әрекетінің биохимиялық механизмі;
- УЗ мен токсиндердің қару-жарақ пен ұрыс техникасына, ғимараттарға, құрылыстарға өтіп, ондағы қорғалмаған тірі күшін зақымдау қабілеті;
- ҰУХЗ-дың белгілі бір уақыт бойы жергілікті жерді, қару-жарақты, ұрыс техникасы мен атмосферадағы өзінің зақымдау күшінің әрекет ету ұзақтығы;
- қарсыластардың ҰУХЗ-ды қолдану фактісін және оның типін дер кезінде табудың қиындығын белгілеу;
- тірі күшті зақымдау дәрежесі мен сипатын басқарудың мүмкін болатындығы;
- химиялық қару зардаптарынан қорғану және оны жою үшін химиялық барлаудың, жеке және ұжымдық қорғану, газсыздандыру, санитарлық өңдеу, антидот және т.б. әр түрлі кешендер шарасын қолдану қажеттілігі.
Химиялық қаруды қолдану нәтижесінде ауыр экологиялық және генетикалық зардаптар болуы мүмкін. Химиялық қаруды қолданудың экологиялық зардабы ҰУХЗ-дың жануарлар мен өсімдіктер әлеміне, сондай-ақ топыраққа, суға, ауаға тигізетін әсерімен байланысты, одан қоршаған ортаның жағдайы шиеленісіп, адамның өмір сүруін қиындатады. Генетикалық зардаптар келешек ұрпақтың дамуында жағымсыз із қалдырады.
ҰУХЗ улағыш заттар мен уыттылар жатады, ол адам мен жануарлар ағзасын зақымдауға арналады, сондай-ақ ҰУХЗ өсімдіктердің әр түрін зақымдау үшін қолданылатын фитотоксиконттар да жатады.
Химиялық қаруларды объектілерге жеткізу үшін авиация, ракеталар, артиллерия мен инженерлік және химиялық әскери заттар қолданылады.
Химиялық қарудың ұрыстық қасиеті мен өзіне тән белгілеріне мыналар жатады:
- УЗ мен токсиндер өте улы болады, азғантай дозаның өзінде ауыр және өлім қаупін тудыратындай зақымдайды;
- ҰУХЗ-дың тірі организмді зақымдау әрекетінің биохимиялық механизмі;
- УЗ мен токсиндердің қару-жарақ пен ұрыс техникасына, ғимараттарға, құрылыстарға өтіп, ондағы қорғалмаған тірі күшін зақымдау қабілеті;
- ҰУХЗ-дың белгілі бір уақыт бойы жергілікті жерді, қару-жарақты, ұрыс техникасы мен атмосферадағы өзінің зақымдау күшінің әрекет ету ұзақтығы;
- қарсыластардың ҰУХЗ-ды қолдану фактісін және оның типін дер кезінде табудың қиындығын белгілеу;
- тірі күшті зақымдау дәрежесі мен сипатын басқарудың мүмкін болатындығы;
- химиялық қару зардаптарынан қорғану және оны жою үшін химиялық барлаудың, жеке және ұжымдық қорғану, газсыздандыру, санитарлық өңдеу, антидот және т.б. әр түрлі кешендер шарасын қолдану қажеттілігі.
Химиялық қаруды қолдану нәтижесінде ауыр экологиялық және генетикалық зардаптар болуы мүмкін. Химиялық қаруды қолданудың экологиялық зардабы ҰУХЗ-дың жануарлар мен өсімдіктер әлеміне, сондай-ақ топыраққа, суға, ауаға тигізетін әсерімен байланысты, одан қоршаған ортаның жағдайы шиеленісіп, адамның өмір сүруін қиындатады. Генетикалық зардаптар келешек ұрпақтың дамуында жағымсыз із қалдырады.
1. «Өмір – тіршілік қауіпсіздігі» С.Арпабеков
2. «Экология. Теории , законы , правила , принципы и гипотезы » Реймерс Н.Ф.
2. «Экология. Теории , законы , правила , принципы и гипотезы » Реймерс Н.Ф.
Жоспар
Кіріспе.
1. Химиялық қару
2. Химиялық қаруды қолданылу қағидалары
1. Химиялық зақым ошағы мен күшті әсер ететін улағыш заттар
ошақтарындағы санитарлық дружина жұмысы
1. Улағыш заттарды жіктеу
2. Күшті әсер ететін улы заттардан түзілген ошақтар сипаттамасы
2. Медициналық көмекті ұйымдастыру жөніндегі негізгі іс – шаралар
3.1. Зақым ошағына медициналық дружина енгізуді ұйымдастыру ,
зақымданушыны іздеу , оларды сұрыптау .
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер.
Химиялық қару. Химиялық қаруды пайдаланылуы қағыдалары.Химиялық зақым ошағы
.
Химиялық қару – ұрыстық улы химиялық заттарды (ҰУХЗ) қолдануға
негізделген жаппай зақымдау құралының бірі.
ҰУХЗ улағыш заттар мен уыттылар жатады, ол адам мен жануарлар ағзасын
зақымдауға арналады, сондай-ақ ҰУХЗ өсімдіктердің әр түрін зақымдау үшін
қолданылатын фитотоксиконттар да жатады.
Химиялық қаруларды объектілерге жеткізу үшін авиация, ракеталар,
артиллерия мен инженерлік және химиялық әскери заттар қолданылады.
Химиялық қарудың ұрыстық қасиеті мен өзіне тән белгілеріне мыналар
жатады:
- УЗ мен токсиндер өте улы болады, азғантай дозаның өзінде ауыр және өлім
қаупін тудыратындай зақымдайды;
- ҰУХЗ-дың тірі организмді зақымдау әрекетінің биохимиялық механизмі;
- УЗ мен токсиндердің қару-жарақ пен ұрыс техникасына, ғимараттарға,
құрылыстарға өтіп, ондағы қорғалмаған тірі күшін зақымдау қабілеті;
- ҰУХЗ-дың белгілі бір уақыт бойы жергілікті жерді, қару-жарақты, ұрыс
техникасы мен атмосферадағы өзінің зақымдау күшінің әрекет ету ұзақтығы;
- қарсыластардың ҰУХЗ-ды қолдану фактісін және оның типін дер кезінде
табудың қиындығын белгілеу;
- тірі күшті зақымдау дәрежесі мен сипатын басқарудың мүмкін болатындығы;
- химиялық қару зардаптарынан қорғану және оны жою үшін химиялық барлаудың,
жеке және ұжымдық қорғану, газсыздандыру, санитарлық өңдеу, антидот және
т.б. әр түрлі кешендер шарасын қолдану қажеттілігі.
Химиялық қаруды қолдану нәтижесінде ауыр экологиялық және генетикалық
зардаптар болуы мүмкін. Химиялық қаруды қолданудың экологиялық зардабы ҰУХЗ-
дың жануарлар мен өсімдіктер әлеміне, сондай-ақ топыраққа, суға, ауаға
тигізетін әсерімен байланысты, одан қоршаған ортаның жағдайы шиеленісіп,
адамның өмір сүруін қиындатады. Генетикалық зардаптар келешек ұрпақтың
дамуында жағымсыз із қалдырады.
Ұрыстық улағыш химиялық заттар (ҰУХЗ) әрекеттері жөнінен:
- жүйке жансыздандыратын әрекетті УЗ - VХ (ви-икс), зарин, заман;
- тері-іріңдік әрекетті УЗ – иприт, люизит;
- тұншықтырғыш әрекетті УЗ – фосген, дифосген;
- жалпы улы әрекетті УЗ – синил қышқылы, хлорциан;
- тітіркендіргіш әрекетті УЗ – СS (си-эс), СR (си-ар);
- психохимиялық әрекетті УЗ – ВZ (би-зет) деп бөлінеді
Химиялық қарудың зақымдаушы факторларына ҰУХЗ-дың әр түрлі ұрыстық күйі
жатады. ҰУХЗ-дың ұрыстық күйінің түрлері: бу, аэрозоль және тамшылар.
Бу – газ тәрізді түрде болатын зат,
Аэрозольдар – ауада тұратын және сұйық бөлшектерден құралған дисперсті
гетерогенді (біртектес емес) жүйелер.
Тамшылар - өте ұсақ бөлшектер.
Бу және жұмсақ дисперлі аэрозоль қалпындағы химиялық зат ауаны уландырып,
дем алу арқылы тірі жанды зақымдайды (ингаляциялық зақымдану).
Қатты дисперлі аэрозоль және тамшы түріндегі ҰУХЗ жергілікті жерді, қару-
жарақты, әскери техниканы, әскери киімді, қорғану құралдарын, суларды
зақымдап, қорғалмаған тірі жанды оның тері бетінде бөлшектердің түскен
кезінде де, олардың зақымданған жер бетінің булану нәтижесінде түсу немесе
тірі жанның зақымданған жермен түйісу жасағанда да зақымдауға қабілетті.
Тірі жанның зақымдануы зақымданған тамақ өнімдері мен суды қолдану
кезінде де болуы мүмкін.
Химиялық зақымдану құралдарын әскери мақсатта ішінара пайдалану барлық
соғыстар тарихында өз орнын тапқан.
Химиялық қаруды пайдаланбау туралы 1899жылы және 1907жылы халықаралық
Гаагада өткен конференцияларда улағыш заттарды әскери мақсатта қолдануға
тиым салатын келісім-шарттар қабылданды.
1914 - 1918 жылдардағы дүнйежүзілік соғыс кезінде Германия қабылданған
шешімдерді бұза отырып, тітіркендіргіш-уландырғыш заттары бар артиллериялық
химиялық снарядтарды қолданды. 1915 жылдың сәуірінде Ипра ауданында
(Бельгия) неміс әскерлері алғашқы газ баллонды қолданып шабуыл жасады,
нәтижесінде алғашқы сағаттарда 6 мың адам өліп 15 мыңдайы әр түрлі дәрежеде
зақым алды.
1914-1918 жылдары 180 мың тоннадай әр түрлі УЗ шығарылды, оның 125 мың
тоннадайы ұрыс алаңдарында қолданылды. Тек Германияның өзінде 34 млн-дай
химиялық снарядтар дайындалды. Дүниежүзілік соғыста УЗ-дан
зақымданғандардың жалпы саны 1 млн 300 мың адамдай болды.
1925 жылдың 17 маусымында 37 мемлекеттің өкілдері Женевада Соғыста
тұншықтыратын улы немесе басқа да тәрізді және бактериялогиялық заттарды
қолдануға тиым салу туралы хаттамаға қол қойды. Кеңестер Одағы бұл
хаттамаға 1927 жылы қол қойып, оны 1928 жылы мақұлдады. Қысқа мерзім ішінде
Женева хаттамасын әлемнің көптеген елдері мақұлдады. Кейбір ірі
мемлекеттер, мысалы АҚШ пен Жапония, оны мақұлдаудан бас тартты. Тек 50 жыл
өткеннен кейін ғана АҚШ бірнеше ұсыныстар енгізе отырып, бұл хаттаманы
мақұлдауға мәжбүр болды.
Бірақ тарихта Женева келіссөзіне қарамастан, басқыншылық соғыста химиялық
қаруды қолданғаны туралы деректер бар. Мысалы, 1935-1936 жылдары Эфиопиямен
соғыста итальяндықтар жаппай химиялық шабуылды 19 рет жүргізді. 760 мыңдай
әскер мен Эфиопия тұрғындарының 30%-дайы химиялық қарудан қаза тапты.
Химиялық қаруды Жапония 1937-1943 жылдары Қытаймен болған соғыста қолданды.
АҚШ халықаралық келіссөздерді бұзып, 1951-1952 жылдары Кореядағы ұрыс
қимылдары кезінде химиялық қаруды қолданды. Көптеген жылдар бойы
американдық агрессорлар Вьетнамға және Үндіқытайдағы басқа мемлекеттерге
қарсы соғыста химиялық қаруларды кеңінен қолданды. Тек Вьетнамның өзінде
100мың тоннадан астам химиялық заттар жұмсалды. Одан 2 миллиондай адам
зардап шегіп, химиялық заттар әсерінен 360 мың гектар өңделген жер және 0,5
миллион гектар ормандағы өсімдіктер жойылды.
Соғыста химиялық қаруды қолданудың бүкіл адамзат ұшін қауіптілігін ескере
отырып, әлем қауымдастығы бүкіл армия арсеналынан химиялық қаруды шығарып
тастау, оған толық тиым салу үшін күрес жүргізеді.
Химиялық қаруды қолдану қағидалары.
Шетел армиясының әскери мамандарының көзқарасы бойынша химиялық қарудың
неғұрлым басты қағидаларына шабуылдың тұтқиылдығы мен химиялық соққының
жаппай қолданылуы жатады.
Тұтқиылдыққа жетудің басты шарттарына мыналар жатады: басшылықтың
химиялық қаруды қолдану туралы ойын құпияда ұстау; оны қолдануға
дайындықтың жасырын жүргізілуі; оперативті бүркемелеу, қарсыласқа жалған
ақпар беру шараларын жүзеге асыру; химиялық қару қолдануға дайындық
мерзімін қысқарту, қарсылас күтпейтін және қорғанысқа дайын емес кезінде
химиялық соққы беру үшін уақытты таңдау.
Химиялық соққылардың бүркемеленуі дегеніміз – басты бағыттарда мейлінше
маңызды аудандар мен объектілерге химиялық соққы беру үшін күш-құралдардың
көп бөлігін шоғырландыру және оны ұрыс қимылдарының барысына елеулі ықпал
ететін нәтижелерге жету мақсатында ұрыстың шешуші кезінде қолдану.
Шетел армиясындағы әскери мамандардың пікірі бойынша химиялық қаруды
мақсатына сай жеткізудің мынандай тәсілдері болуы мүмкін:
- атыс шабуылы және артиллерия мен минаатардың әдістемелік әдісі;
- реактивті артиллерия дүркіні;
- Жер-Жер және Әуе-Жер класындағы ракеталардың дербес және топтық
жіберілуі;
- авиациямен химиялық бомбалар және бомбалық кассеттерді топтық қолдану;
- ұшу аппараттардың кассеталық қондырғылардан аз габаритті бомбалармен ату;
- авиациялық суғару аспаптарынан фитотоксиканттар және УЗ-мен суғару;
- авиациялық ыдырату аспаптарынан токсиндер және УЗ-ды ыдырату;
- химиялық фугастар өрісін жару;
- аэрозольді генераторлар көмегімен УЗ-ды шығару;
- гранаттарды және патрондарды гранататқыш көмегімен немесе қолмен лақтыру.
НАТО құрамындағы мемлекеттер армиясында химиялық қаруды мақсатына сай
жеткізу тәсілдері келесі төрт тапсырма топтарының шешімін қарастырады:
- тірі күшті зақымдау;
- адамдардың зорығуы;
- қарсыластың маневр жасауы мен ұрыс әрекеті түрлерін қиындату мақсатында
жергілікті жер мен түрлі объектілерді улағыш заттармен зақымдау;
- тыл жұмыстарын тарату.
Аталған міндеттердің дамуы жоғары токсинді УЗ мен токсиндердің, жаңа
типті оқ-дәрілердің пайда болуына және қару-жарақ тиімділігі мен сапасы
деңгейінің өсуіне байланысты жаңа сапаға ие болды.
Тірі күштің химиялық қарумен зақымдануы қарсыластың ұрыстық
мүмкіндіктерін төмендету немесе қызметін тоқтату мақсатында оны қатардан
тікелей шығаруды білдіреді.
Адамдардың зорығуы – бұл қарсыластың тірі күшін қорғану құралдары және
бойтасамен ұзақ уақыт пайдалануға мәжбүр ету және оның улағыш заттармен
зақымдануы.
Жергілікті жер учаскелерінің УЗ-мен зақымдануы қарсылас әскерлерінің онда
әрекет жасауына және қару-жарақ пен әскери техниканы қауіпсіз пайдалануға
қиыншылық тудырды.
Тыл жұмыстарын таратудың мақсаты - әскерлердің оқ-дәрілермен, тамақ
өнімдері және басқа материалдық құралдармен жабдықтау жүйесін қиындату;
қарсылас әскерлерінің бекітілген өміршеңдігін бұзу.
Әскерлердің бүркемелену және қорғану жағдайын бағалау кезінде
қорғаныштықтың үш дәрежесі болады – жоғары, орташа және әлсіз, олар келесі
сапалы белгілермен сипатталады:
Жоғары – жеке құрам қорғану құралдарын пайдалануға жақсы үйретілген; жеке
құрамның едәуір бөлігін бүркемелеу үшін паналар жабдықталған;
газтұмылдырықтың алдыңғы жағының түзулігі мен қорғану құралдардың жағдайы
жүйелі бақыланады; жеке құрамның жай-күйі жақсы;
Орташа - жеке құрам қорғану құралдарын пайдалануға қанағаттанарлық
дайындықта; оның едәуір бөлігі қайта жабылған траншеяларда орналасқан;
газтұмылдырықтың алдыңғы жағының түзулігі және қорғану құралдарының
жағдайын бақылау екі-үш тәулікте бір өткізіледі; жеке құрамның жалпы
жағдайы қанағаттанарлық;
Әлсіз - жеке құрамның қорғану құралдарын пайдалану дайындығы төмен;
газтұмылдырық алдыңғы жағының түзулігі мен қорғану құралдарының
жөндемділігін бақылау бірнеше тәуліктік өткізілмеді; жеке құрамның
орналасуы – ашық жерде немесе ашық траншеяларда; жеке құрамның қатты
шаршағаны білінеді.
Химиялық зақым ошағы мен күшті әсер ететін улы заттар
ошақтарындағы
санитарлық дружина жұмысы
Химиялық қару – Ұрыстық қолданылуы құралдармен бірліктегі
улағыш заттар . УЗ – өздерінің физика – химиялық қасиеттері мен
жоғары биологиялық белсенділігі арқасында қару ретінде ,
адамдарды,өсімдіктер мен жануарлар әлемін қырып – жоюға қолданылуы
мүмкін уға арналған химиялық құрамалардың арнайы тобы.
Оларды жеткізу құралдары – снарядтар,бомбалар,
ракеталар.1954 жылы химиялық қаруды қолдануға тыйым салынды.Бірақ
АҚШ оны Вьетнамда қолдануды жалғастыра берді.Мысалы,қызғылт – сары
газ құрамында диокайн бар, бұл – газ өсімдіктерді жою үшін,яғни
дефолиант түрінде ойлап шығарылды.Бірақ оның кейін адам ағзасыда
үлкен өзгерістер туғызатыны анықталды.Мысалы, Вьетнамдағы соғысқа
қатысқан АҚШ – тың 200 мың солдатының 14%балалары неше түрлі
кемтарлықпен дүниеге келсе , ал Вьетнамның жергілікті халқында
шаш,тырнақ, тістің тым ерте түсуі, қартаю байқалады.
Қатерлі ісік, психоз, қан ауруымен ауыратын адамдар саны
едәуір көбейді.Бұрын АҚШ химиялық қаруға тактикалық қару ретінде
қараса, ал қазір стратегиялық қару ретінде қарайды.Химиялық қару
барлық тіршілік йелеріне әсер етеді,ал материалдық құндылықтар сау
қалады,оның көмегімен адамдарды қырып-жоюға немесе қатардан шығаруға
болады.
Қарудың бұл түрі басқаларға қарағанда арзан
дайындалады.Мысалы,улағыш заттар тактикалық қолданылуына байланысты
өлім қатерін туғызатындар:зарин,зоман,В-газдар,и прит;қатардан
уақытша шығаратын : ипкапостанттар (дене жағдайына әсер
етеді),кереңдік, соқырлық , анафилактикалық шок; Тітіркендіргіш
әрекеттік: аданет,хлориникрит болып бөлінеді.
Химиялық қаруды қолдану мақсаттары:
1.Уақытша қатардан шығару
2.Жою
3.Адамдарды тірі роботқа айналдыру
4.Өндірістік процестерді тоқтату үшін пайдалану.
Улағыш заттарды жіктеу
1. Жүйке жансыздандыратын: Зарин, зоман,В-газдары,ВХ
2. Тері іріңдікнемесе ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе.
1. Химиялық қару
2. Химиялық қаруды қолданылу қағидалары
1. Химиялық зақым ошағы мен күшті әсер ететін улағыш заттар
ошақтарындағы санитарлық дружина жұмысы
1. Улағыш заттарды жіктеу
2. Күшті әсер ететін улы заттардан түзілген ошақтар сипаттамасы
2. Медициналық көмекті ұйымдастыру жөніндегі негізгі іс – шаралар
3.1. Зақым ошағына медициналық дружина енгізуді ұйымдастыру ,
зақымданушыны іздеу , оларды сұрыптау .
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер.
Химиялық қару. Химиялық қаруды пайдаланылуы қағыдалары.Химиялық зақым ошағы
.
Химиялық қару – ұрыстық улы химиялық заттарды (ҰУХЗ) қолдануға
негізделген жаппай зақымдау құралының бірі.
ҰУХЗ улағыш заттар мен уыттылар жатады, ол адам мен жануарлар ағзасын
зақымдауға арналады, сондай-ақ ҰУХЗ өсімдіктердің әр түрін зақымдау үшін
қолданылатын фитотоксиконттар да жатады.
Химиялық қаруларды объектілерге жеткізу үшін авиация, ракеталар,
артиллерия мен инженерлік және химиялық әскери заттар қолданылады.
Химиялық қарудың ұрыстық қасиеті мен өзіне тән белгілеріне мыналар
жатады:
- УЗ мен токсиндер өте улы болады, азғантай дозаның өзінде ауыр және өлім
қаупін тудыратындай зақымдайды;
- ҰУХЗ-дың тірі организмді зақымдау әрекетінің биохимиялық механизмі;
- УЗ мен токсиндердің қару-жарақ пен ұрыс техникасына, ғимараттарға,
құрылыстарға өтіп, ондағы қорғалмаған тірі күшін зақымдау қабілеті;
- ҰУХЗ-дың белгілі бір уақыт бойы жергілікті жерді, қару-жарақты, ұрыс
техникасы мен атмосферадағы өзінің зақымдау күшінің әрекет ету ұзақтығы;
- қарсыластардың ҰУХЗ-ды қолдану фактісін және оның типін дер кезінде
табудың қиындығын белгілеу;
- тірі күшті зақымдау дәрежесі мен сипатын басқарудың мүмкін болатындығы;
- химиялық қару зардаптарынан қорғану және оны жою үшін химиялық барлаудың,
жеке және ұжымдық қорғану, газсыздандыру, санитарлық өңдеу, антидот және
т.б. әр түрлі кешендер шарасын қолдану қажеттілігі.
Химиялық қаруды қолдану нәтижесінде ауыр экологиялық және генетикалық
зардаптар болуы мүмкін. Химиялық қаруды қолданудың экологиялық зардабы ҰУХЗ-
дың жануарлар мен өсімдіктер әлеміне, сондай-ақ топыраққа, суға, ауаға
тигізетін әсерімен байланысты, одан қоршаған ортаның жағдайы шиеленісіп,
адамның өмір сүруін қиындатады. Генетикалық зардаптар келешек ұрпақтың
дамуында жағымсыз із қалдырады.
Ұрыстық улағыш химиялық заттар (ҰУХЗ) әрекеттері жөнінен:
- жүйке жансыздандыратын әрекетті УЗ - VХ (ви-икс), зарин, заман;
- тері-іріңдік әрекетті УЗ – иприт, люизит;
- тұншықтырғыш әрекетті УЗ – фосген, дифосген;
- жалпы улы әрекетті УЗ – синил қышқылы, хлорциан;
- тітіркендіргіш әрекетті УЗ – СS (си-эс), СR (си-ар);
- психохимиялық әрекетті УЗ – ВZ (би-зет) деп бөлінеді
Химиялық қарудың зақымдаушы факторларына ҰУХЗ-дың әр түрлі ұрыстық күйі
жатады. ҰУХЗ-дың ұрыстық күйінің түрлері: бу, аэрозоль және тамшылар.
Бу – газ тәрізді түрде болатын зат,
Аэрозольдар – ауада тұратын және сұйық бөлшектерден құралған дисперсті
гетерогенді (біртектес емес) жүйелер.
Тамшылар - өте ұсақ бөлшектер.
Бу және жұмсақ дисперлі аэрозоль қалпындағы химиялық зат ауаны уландырып,
дем алу арқылы тірі жанды зақымдайды (ингаляциялық зақымдану).
Қатты дисперлі аэрозоль және тамшы түріндегі ҰУХЗ жергілікті жерді, қару-
жарақты, әскери техниканы, әскери киімді, қорғану құралдарын, суларды
зақымдап, қорғалмаған тірі жанды оның тері бетінде бөлшектердің түскен
кезінде де, олардың зақымданған жер бетінің булану нәтижесінде түсу немесе
тірі жанның зақымданған жермен түйісу жасағанда да зақымдауға қабілетті.
Тірі жанның зақымдануы зақымданған тамақ өнімдері мен суды қолдану
кезінде де болуы мүмкін.
Химиялық зақымдану құралдарын әскери мақсатта ішінара пайдалану барлық
соғыстар тарихында өз орнын тапқан.
Химиялық қаруды пайдаланбау туралы 1899жылы және 1907жылы халықаралық
Гаагада өткен конференцияларда улағыш заттарды әскери мақсатта қолдануға
тиым салатын келісім-шарттар қабылданды.
1914 - 1918 жылдардағы дүнйежүзілік соғыс кезінде Германия қабылданған
шешімдерді бұза отырып, тітіркендіргіш-уландырғыш заттары бар артиллериялық
химиялық снарядтарды қолданды. 1915 жылдың сәуірінде Ипра ауданында
(Бельгия) неміс әскерлері алғашқы газ баллонды қолданып шабуыл жасады,
нәтижесінде алғашқы сағаттарда 6 мың адам өліп 15 мыңдайы әр түрлі дәрежеде
зақым алды.
1914-1918 жылдары 180 мың тоннадай әр түрлі УЗ шығарылды, оның 125 мың
тоннадайы ұрыс алаңдарында қолданылды. Тек Германияның өзінде 34 млн-дай
химиялық снарядтар дайындалды. Дүниежүзілік соғыста УЗ-дан
зақымданғандардың жалпы саны 1 млн 300 мың адамдай болды.
1925 жылдың 17 маусымында 37 мемлекеттің өкілдері Женевада Соғыста
тұншықтыратын улы немесе басқа да тәрізді және бактериялогиялық заттарды
қолдануға тиым салу туралы хаттамаға қол қойды. Кеңестер Одағы бұл
хаттамаға 1927 жылы қол қойып, оны 1928 жылы мақұлдады. Қысқа мерзім ішінде
Женева хаттамасын әлемнің көптеген елдері мақұлдады. Кейбір ірі
мемлекеттер, мысалы АҚШ пен Жапония, оны мақұлдаудан бас тартты. Тек 50 жыл
өткеннен кейін ғана АҚШ бірнеше ұсыныстар енгізе отырып, бұл хаттаманы
мақұлдауға мәжбүр болды.
Бірақ тарихта Женева келіссөзіне қарамастан, басқыншылық соғыста химиялық
қаруды қолданғаны туралы деректер бар. Мысалы, 1935-1936 жылдары Эфиопиямен
соғыста итальяндықтар жаппай химиялық шабуылды 19 рет жүргізді. 760 мыңдай
әскер мен Эфиопия тұрғындарының 30%-дайы химиялық қарудан қаза тапты.
Химиялық қаруды Жапония 1937-1943 жылдары Қытаймен болған соғыста қолданды.
АҚШ халықаралық келіссөздерді бұзып, 1951-1952 жылдары Кореядағы ұрыс
қимылдары кезінде химиялық қаруды қолданды. Көптеген жылдар бойы
американдық агрессорлар Вьетнамға және Үндіқытайдағы басқа мемлекеттерге
қарсы соғыста химиялық қаруларды кеңінен қолданды. Тек Вьетнамның өзінде
100мың тоннадан астам химиялық заттар жұмсалды. Одан 2 миллиондай адам
зардап шегіп, химиялық заттар әсерінен 360 мың гектар өңделген жер және 0,5
миллион гектар ормандағы өсімдіктер жойылды.
Соғыста химиялық қаруды қолданудың бүкіл адамзат ұшін қауіптілігін ескере
отырып, әлем қауымдастығы бүкіл армия арсеналынан химиялық қаруды шығарып
тастау, оған толық тиым салу үшін күрес жүргізеді.
Химиялық қаруды қолдану қағидалары.
Шетел армиясының әскери мамандарының көзқарасы бойынша химиялық қарудың
неғұрлым басты қағидаларына шабуылдың тұтқиылдығы мен химиялық соққының
жаппай қолданылуы жатады.
Тұтқиылдыққа жетудің басты шарттарына мыналар жатады: басшылықтың
химиялық қаруды қолдану туралы ойын құпияда ұстау; оны қолдануға
дайындықтың жасырын жүргізілуі; оперативті бүркемелеу, қарсыласқа жалған
ақпар беру шараларын жүзеге асыру; химиялық қару қолдануға дайындық
мерзімін қысқарту, қарсылас күтпейтін және қорғанысқа дайын емес кезінде
химиялық соққы беру үшін уақытты таңдау.
Химиялық соққылардың бүркемеленуі дегеніміз – басты бағыттарда мейлінше
маңызды аудандар мен объектілерге химиялық соққы беру үшін күш-құралдардың
көп бөлігін шоғырландыру және оны ұрыс қимылдарының барысына елеулі ықпал
ететін нәтижелерге жету мақсатында ұрыстың шешуші кезінде қолдану.
Шетел армиясындағы әскери мамандардың пікірі бойынша химиялық қаруды
мақсатына сай жеткізудің мынандай тәсілдері болуы мүмкін:
- атыс шабуылы және артиллерия мен минаатардың әдістемелік әдісі;
- реактивті артиллерия дүркіні;
- Жер-Жер және Әуе-Жер класындағы ракеталардың дербес және топтық
жіберілуі;
- авиациямен химиялық бомбалар және бомбалық кассеттерді топтық қолдану;
- ұшу аппараттардың кассеталық қондырғылардан аз габаритті бомбалармен ату;
- авиациялық суғару аспаптарынан фитотоксиканттар және УЗ-мен суғару;
- авиациялық ыдырату аспаптарынан токсиндер және УЗ-ды ыдырату;
- химиялық фугастар өрісін жару;
- аэрозольді генераторлар көмегімен УЗ-ды шығару;
- гранаттарды және патрондарды гранататқыш көмегімен немесе қолмен лақтыру.
НАТО құрамындағы мемлекеттер армиясында химиялық қаруды мақсатына сай
жеткізу тәсілдері келесі төрт тапсырма топтарының шешімін қарастырады:
- тірі күшті зақымдау;
- адамдардың зорығуы;
- қарсыластың маневр жасауы мен ұрыс әрекеті түрлерін қиындату мақсатында
жергілікті жер мен түрлі объектілерді улағыш заттармен зақымдау;
- тыл жұмыстарын тарату.
Аталған міндеттердің дамуы жоғары токсинді УЗ мен токсиндердің, жаңа
типті оқ-дәрілердің пайда болуына және қару-жарақ тиімділігі мен сапасы
деңгейінің өсуіне байланысты жаңа сапаға ие болды.
Тірі күштің химиялық қарумен зақымдануы қарсыластың ұрыстық
мүмкіндіктерін төмендету немесе қызметін тоқтату мақсатында оны қатардан
тікелей шығаруды білдіреді.
Адамдардың зорығуы – бұл қарсыластың тірі күшін қорғану құралдары және
бойтасамен ұзақ уақыт пайдалануға мәжбүр ету және оның улағыш заттармен
зақымдануы.
Жергілікті жер учаскелерінің УЗ-мен зақымдануы қарсылас әскерлерінің онда
әрекет жасауына және қару-жарақ пен әскери техниканы қауіпсіз пайдалануға
қиыншылық тудырды.
Тыл жұмыстарын таратудың мақсаты - әскерлердің оқ-дәрілермен, тамақ
өнімдері және басқа материалдық құралдармен жабдықтау жүйесін қиындату;
қарсылас әскерлерінің бекітілген өміршеңдігін бұзу.
Әскерлердің бүркемелену және қорғану жағдайын бағалау кезінде
қорғаныштықтың үш дәрежесі болады – жоғары, орташа және әлсіз, олар келесі
сапалы белгілермен сипатталады:
Жоғары – жеке құрам қорғану құралдарын пайдалануға жақсы үйретілген; жеке
құрамның едәуір бөлігін бүркемелеу үшін паналар жабдықталған;
газтұмылдырықтың алдыңғы жағының түзулігі мен қорғану құралдардың жағдайы
жүйелі бақыланады; жеке құрамның жай-күйі жақсы;
Орташа - жеке құрам қорғану құралдарын пайдалануға қанағаттанарлық
дайындықта; оның едәуір бөлігі қайта жабылған траншеяларда орналасқан;
газтұмылдырықтың алдыңғы жағының түзулігі және қорғану құралдарының
жағдайын бақылау екі-үш тәулікте бір өткізіледі; жеке құрамның жалпы
жағдайы қанағаттанарлық;
Әлсіз - жеке құрамның қорғану құралдарын пайдалану дайындығы төмен;
газтұмылдырық алдыңғы жағының түзулігі мен қорғану құралдарының
жөндемділігін бақылау бірнеше тәуліктік өткізілмеді; жеке құрамның
орналасуы – ашық жерде немесе ашық траншеяларда; жеке құрамның қатты
шаршағаны білінеді.
Химиялық зақым ошағы мен күшті әсер ететін улы заттар
ошақтарындағы
санитарлық дружина жұмысы
Химиялық қару – Ұрыстық қолданылуы құралдармен бірліктегі
улағыш заттар . УЗ – өздерінің физика – химиялық қасиеттері мен
жоғары биологиялық белсенділігі арқасында қару ретінде ,
адамдарды,өсімдіктер мен жануарлар әлемін қырып – жоюға қолданылуы
мүмкін уға арналған химиялық құрамалардың арнайы тобы.
Оларды жеткізу құралдары – снарядтар,бомбалар,
ракеталар.1954 жылы химиялық қаруды қолдануға тыйым салынды.Бірақ
АҚШ оны Вьетнамда қолдануды жалғастыра берді.Мысалы,қызғылт – сары
газ құрамында диокайн бар, бұл – газ өсімдіктерді жою үшін,яғни
дефолиант түрінде ойлап шығарылды.Бірақ оның кейін адам ағзасыда
үлкен өзгерістер туғызатыны анықталды.Мысалы, Вьетнамдағы соғысқа
қатысқан АҚШ – тың 200 мың солдатының 14%балалары неше түрлі
кемтарлықпен дүниеге келсе , ал Вьетнамның жергілікті халқында
шаш,тырнақ, тістің тым ерте түсуі, қартаю байқалады.
Қатерлі ісік, психоз, қан ауруымен ауыратын адамдар саны
едәуір көбейді.Бұрын АҚШ химиялық қаруға тактикалық қару ретінде
қараса, ал қазір стратегиялық қару ретінде қарайды.Химиялық қару
барлық тіршілік йелеріне әсер етеді,ал материалдық құндылықтар сау
қалады,оның көмегімен адамдарды қырып-жоюға немесе қатардан шығаруға
болады.
Қарудың бұл түрі басқаларға қарағанда арзан
дайындалады.Мысалы,улағыш заттар тактикалық қолданылуына байланысты
өлім қатерін туғызатындар:зарин,зоман,В-газдар,и прит;қатардан
уақытша шығаратын : ипкапостанттар (дене жағдайына әсер
етеді),кереңдік, соқырлық , анафилактикалық шок; Тітіркендіргіш
әрекеттік: аданет,хлориникрит болып бөлінеді.
Химиялық қаруды қолдану мақсаттары:
1.Уақытша қатардан шығару
2.Жою
3.Адамдарды тірі роботқа айналдыру
4.Өндірістік процестерді тоқтату үшін пайдалану.
Улағыш заттарды жіктеу
1. Жүйке жансыздандыратын: Зарин, зоман,В-газдары,ВХ
2. Тері іріңдікнемесе ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz