Семей ядролық сынақ полигонының проблемалары

1. Кіріспе 5
2. Проблеманың қазіргі жай.күйін талдау 6
2.1. Жалпы сипаттамасы 6
2.2. Тұрғындар денсаулығының жай.күйі 7
2.3. Бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонының аумағындағы радиациялық ахуал
8
2.4. Әлеуметтік инфрақұрылым объектілерінің жай.күйі 11
2.5. Өңір тұрғындарын әлеуметтік қорғау 12
3. Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері 13
4. Бағдарламаны іске асырудың негізгі бағыттары мен тетігі 14
4.1. Тұрғындарды медициналық сауықтыру және өңірдегі ауруға шалдығу деңгейін азайту
14
4.2. Рациациялық және ядролық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және Семей өңірі үшін жарылыстардан кейінгі құбылыстардың ауқымын бағалау

15
4.3. Әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту және тұрғындарды әлеуметтік қорғау
16
4.4. Ғылыми.техникалық әлеуетті әртараптандыру 17
Қолданылған әдебиеттер.

Бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонының проблемаларын кешенді шешу жөніндегі 2005-2007 жылдарға арналған бағдарлама мүдделі министрліктердің, агенттіктердің, ведомстволардың, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Павлодар облыстары әкімдіктерінің және «Бұрынғы Семей ядролық полигонының және Арал өңірінің проблемаларын кешенді шешу бойынша ұсыныстар әзірлеу жөніндегі ведомствоаралық жұмыс тобын құру туралы» Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің 2003 жылғы 22 тамыздағы № 182-ө өкімімен құрылған ведомствоаралық жұмыс тобы мүшелерінің ұсыныстары негізінде әзірленді.
Республиканың экологиялық қауіпсіздігі проблемасы бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонының (бұдан әрі – ССП) аумағындағы радиациялық ахуалмен тікелей байланысты.
Қазіргі уақытта радоиактивтік зақымданған аумақтардың шекаралары аяғына дейін анықталмаған және де белгіленбеген.
ССП маңындағы аумақтарда халықтың ауруға шалдығуының жоғары екендігі байқалады.
Ядролық сынақ жүргізу инфрақұрылымын жою жөнінде жұмыстар, халықаралық бағдарламалар мен жобалар шеңберінде зерттеулер жүргізу барысында, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы 12 наурыздағы № 235 қаулысымен бекітілген «Қазақстан Республикасында атом энергетикасын дамыту» атты республикалық мақсатты ғылыми-техникалық бағдарламаны іске асыру кезінде алынған нәтижелер өңірдің радиоэкологиясының проблемаларымен қатар тұтастай бірқатар жаңа проблемаларды анықтады. Бұл проблемалар, ең алдымен таратпау режимі мәселелерімен және ядролық әрі радиациялық қауіпті объектілердің қауіпсіздігімен байланысты.
ССП аумағында шаруашылық қызмет реттелмеген. Жеке және заңды тұлғалардың санкцияланбаған шаруашылық қызметі және осыған байланысты радиоктивтіліктің қайталама көшу мүмкіндігі пайда болуы байқалуда.
ССП проблемаларын шешу қажеттігін халықаралық қоғам мойындады. БҰҰ Бас Ассамблеясы жағдайдың маңыздылығын мойындап, өңірге көмек көрсету мәселесі бойынша үш резолюция қабылдады:
1997 жылғы 19 желтоқсандағы № А/RES/52/169/М «Қазақстандағы Семей өңірінің халқы мен экологиясын сауықтыру және оны экономикалық дамыту мақсатындағы халықаралық ынтымақтастық және жұмысты үйлестіру»;
1998 жылғы 16 қарашадағы № А/RES/53/1Н «Қазақстандағы Семей өңірінің халқы мен экологиясын сауықтыру және оны экономикалық дамыту мақсатындағы халықаралық ынтымақтастық және жұмысты үйлестіру»;
2000 жылғы 27 қарашадағы № А/RES/55/44 «Қазақстандағы Семей өңірінің халқы мен экологиясын сауықтыру және оны экономикалық дамыту мақсатындағы халықаралық ынтымақтастық және жұмысты үйлестіру».
Халықаралық көмектің, жекелеген мемлекеттік, салалық (секторалдық) және өңірлік бағдарламалар шеңберінде қабылданып жатқан шараларға қарамастан, өңірдің проблемаларын шешу жөніндегі тұтас ұстаным жоқ.
Осының барлығы бар проблемаларды кешенді шешуді көздейтін бірыңғай бағдарламалық құжат әзірлеуге қажеттілік туғызды, бұл өңірдің жүйелік мониторингін жүргізуге және алынған нәтижелер негізінде барабар басқару шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді.

1. « Экологиялық бағдарлама ». Алматы. Атамұра. 2004 жыл.
2. «Қазақстанның Республикасының экологиялық ахуалы және оны мәдени қайта құру негіздері» Жақсыбеков,Әбдіғапшар ,Сейдуллаұлы.
3. «Қазақстанның экологиялық қолайсыз аймақтары». Алматы 1991 жыл.
4. «Қазақстанның қазіргі экологиясы».Нұрихан Нұрманқұлқызы Сейдақұлова. Алматы. Мерей. 2002 жыл.
5. «Қазақстанның биосферасы : жер,су,радиоэкологиялық жағдайы». Нұрихан Құрманқұлқызы Сейдақұлова. Алматы. 2001 жыл.
6. «Экология мен табиғатты тиімді пайдалану». Алматы. Ғылым. 2004 жыл.
7. «Экология Казахстана». Панин Михаил Семенович. Семипалатинск.2005 год.
8. «Экология». Бейсенова Әлия Сәрсенқызы. Алматы. Ғылым 2001 жыл.

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1. Кіріспе 5
2. Проблеманың қазіргі жай-күйін талдау 6
2.1. Жалпы сипаттамасы 6
2.2. Тұрғындар денсаулығының жай-күйі 7
2.3. Бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонының аумағындағы
радиациялық ахуал 8
2.4. Әлеуметтік инфрақұрылым объектілерінің жай-күйі 11
2.5. Өңір тұрғындарын әлеуметтік қорғау 12
3. Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері 13
4. Бағдарламаны іске асырудың негізгі бағыттары мен тетігі 14
4.1. Тұрғындарды медициналық сауықтыру және өңірдегі ауруға
шалдығу деңгейін азайту 14
4.2. Рациациялық және ядролық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және
Семей өңірі үшін жарылыстардан кейінгі құбылыстардың
ауқымын бағалау 15
4.3. Әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту және тұрғындарды
әлеуметтік қорғау 16
4.4. Ғылыми-техникалық әлеуетті әртараптандыру 17
Қолданылған әдебиеттер.

1. КІРІСПЕ

Бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонының проблемаларын кешенді шешу
жөніндегі 2005-2007 жылдарға арналған бағдарлама мүдделі министрліктердің,
агенттіктердің, ведомстволардың, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Павлодар
облыстары әкімдіктерінің және Бұрынғы Семей ядролық полигонының және Арал
өңірінің проблемаларын кешенді шешу бойынша ұсыныстар әзірлеу жөніндегі
ведомствоаралық жұмыс тобын құру туралы Қазақстан Республикасы Премьер-
Министрінің 2003 жылғы 22 тамыздағы № 182-ө өкімімен құрылған
ведомствоаралық жұмыс тобы мүшелерінің ұсыныстары негізінде әзірленді.
Республиканың экологиялық қауіпсіздігі проблемасы бұрынғы Семей
ядролық сынақ полигонының (бұдан әрі – ССП) аумағындағы радиациялық
ахуалмен тікелей байланысты.
Қазіргі уақытта радоиактивтік зақымданған аумақтардың шекаралары
аяғына дейін анықталмаған және де белгіленбеген.
ССП маңындағы аумақтарда халықтың ауруға шалдығуының жоғары екендігі
байқалады.
Ядролық сынақ жүргізу инфрақұрылымын жою жөнінде жұмыстар,
халықаралық бағдарламалар мен жобалар шеңберінде зерттеулер жүргізу
барысында, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы
12 наурыздағы № 235 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасында
атом энергетикасын дамыту атты республикалық мақсатты ғылыми-техникалық
бағдарламаны іске асыру кезінде алынған нәтижелер өңірдің
радиоэкологиясының проблемаларымен қатар тұтастай бірқатар жаңа
проблемаларды анықтады. Бұл проблемалар, ең алдымен таратпау режимі
мәселелерімен және ядролық әрі радиациялық қауіпті объектілердің
қауіпсіздігімен байланысты.
ССП аумағында шаруашылық қызмет реттелмеген. Жеке және заңды
тұлғалардың санкцияланбаған шаруашылық қызметі және осыған байланысты
радиоктивтіліктің қайталама көшу мүмкіндігі пайда болуы байқалуда.
ССП проблемаларын шешу қажеттігін халықаралық қоғам мойындады. БҰҰ Бас
Ассамблеясы жағдайдың маңыздылығын мойындап, өңірге көмек көрсету мәселесі
бойынша үш резолюция қабылдады:
1997 жылғы 19 желтоқсандағы № АRES52169М Қазақстандағы Семей
өңірінің халқы мен экологиясын сауықтыру және оны экономикалық дамыту
мақсатындағы халықаралық ынтымақтастық және жұмысты үйлестіру;
1998 жылғы 16 қарашадағы № АRES531Н Қазақстандағы Семей өңірінің
халқы мен экологиясын сауықтыру және оны экономикалық дамыту мақсатындағы
халықаралық ынтымақтастық және жұмысты үйлестіру;
2000 жылғы 27 қарашадағы № АRES5544 Қазақстандағы Семей өңірінің
халқы мен экологиясын сауықтыру және оны экономикалық дамыту мақсатындағы
халықаралық ынтымақтастық және жұмысты үйлестіру.
Халықаралық көмектің, жекелеген мемлекеттік, салалық (секторалдық)
және өңірлік бағдарламалар шеңберінде қабылданып жатқан шараларға
қарамастан, өңірдің проблемаларын шешу жөніндегі тұтас ұстаным жоқ.
Осының барлығы бар проблемаларды кешенді шешуді көздейтін бірыңғай
бағдарламалық құжат әзірлеуге қажеттілік туғызды, бұл өңірдің жүйелік
мониторингін жүргізуге және алынған нәтижелер негізінде барабар басқару
шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді.

2. Проблеманың қазіргі жай-күйін талдау
2.1. Жалпы сипаттамасы

Семей ядролық сынақ полигоны (ССП) Қазақстанның үш: Павлодар,
Қарағанды және Шығыс Қазақстан облыстарының қиылысында орналасқан және
жалпы 18 мың шаршы км. алаңды қамтиды. ССП жұмыс істеген уақытта
(1949-1989 жылдар) оның аумағында 466 ядролық сынақ, оның
ішінде: 30 жер үсті, 88 әуе және 348 жер асты ядролық жарылыстары
жүргізілді, бұл ретте 13 жарылыс радиоактивті газдың
атмосфераға шығарылуына алып келді. Сарапшылардың түрлі бағалаулары бойынша
шамамен 1,2 миллион тұрғын радиациялық сәулеленудің әсеріне ұшырады.
Қазақстан Республикасы Президентінің 1991 жылғы 29 тамыздағы
№ 409 Жарлығымен Семей ядролық сынақ полигоны жабылды.
Семей ядролық сынақ полигонындағы ядролық сынақтардың салдарынан
зардап шеккен азаматтарды әлеуметтік қорғау туралы 1992 жылғы 18
желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының нормаларында ядролық
сынақтардың әсеріне ұшыраған аумақтар белгіленді. Оларға бұрынғы Семей
облысының аумақтары, Глубокое, Шемонаиха, Ұлан, Зайсан, Зырян, Тарбағатай
аудандары, Өскемен, Риддер қалалары, сондай-ақ Шығыс Қазақстан облысының
бұрынғы Таврия, Самара, Серебрянск аудандарының шекарасы шегіндегі елді
мекендер, Павлодар облысының Баянауыл, Май, Лебяжі ауданлары, Қарағанды
облысының Қарқаралы ауданы, осы облыстың бұрынғы Егіндібұлақ ауданының елді
мекендерін қоса алғанда (бұдан әрі – Семей өңірі) жатқызылды.
Көрсетілген аумақтарды жіктеген кезде бұрынғы Семей облысының Абай
ауданындағы Сарыжал селолық кеңесiнiң, Бесқарағай ауданындағы Долон және
Бөденелi селолық кеңестерiнiң, бұрынғы Жаңасемей ауданындағы Сарыапан және
Иса елдi мекендерiнiң шекарасы шегіндегі елді мекендер төтенше радиациялық
қауiптi аймаққа жатқызылды.
Ең жоғары радиациялық қауiптi аймаққа бұрынғы Семей облысының бұрынғы
Абай, Бесқарағай аудандарының елді мекендері, сондай-ақ бұрынғы Абыралы
және Жаңасемей елдi мекендерi, Павлодар облысының Май ауданындағы Ақжар
және Малдар селолық кеңестерiнің шекаралары шегіндегі елді мекендер
жатқызылды.
Полигонды жапқаннан кейін басталған ядролық сынақтардың салдарларын
жою жөніндегі жұмыс ядролық қаруды сынау инфрақұрылымын жоюды, әскери-
өнеркәсіп кешенінің объектілерін конверсиялауды, табиғи ортаның
радиоактивті ластануының ауқымы мен дәрежесін объективті бағалауды, сондай-
ақ ядролық сынақ салдарларының халық денсаулығына әсер етуін болдырмайтын
шараларды әзірлеуді және іске асыруды қамтиды.

2.2. Тұрғындар денсаулығының жай-күйі

ССП-ға жататын аумақтағы тұрғындарға мақсатты бағытталған медициналық
сауықтыру бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонында 1949-1990
жылдары ядролық сынаулар салдарынан зардап шеккен халықты медициналық
оңалту бағдарламасы атты Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 17
наурыздағы № 336 қаулысы бекітілгеннен кейін басталды.
Радиациялық медицина және экология ғылыми-зерттеу институты
жүргізетін ғылыми зерттеулер радиациялық ахуал мен сәулелену дозалары
көрсеткіштері туралы деректер алуға, сынақ салдарынан халықтың денсаулығын
бағалауға мүмкіндік берді.
Республикалық бюджет қаражаты есебінен радиациялық медицина және
экология ҒЗИ-ы 2003 жылы 45 млн. теңге сомасында Семей өңірінің
1300 тұрғынына жоғары мамандандырылған медициналық көмек
көрсетті. Отан соғысы мүгедектеріне арналған республикалық клиникалық
госпиталі 127 млн. теңге сомасында ядролық сынақ салдарынан 3000 жуық
зардап шеккендерге жоғары білікті медициналық көмек көрсетті.
Семей өңірінің халқына медициналық қызмет көрсетуді жақсарту
жөніндегі мәселелерді шешуге халықаралық ұйымдар да көмектесуде.
Жапония Үкіметі медициналық жабдықтар жеткізуді және бірқатар
онкологиялық ауруларды алдын ала диагностикалаудың жаңа технологияларын
енгізуді қорытындылайтын жобаны іске асырды. Осы жобаның техникалық қолдау
арқасында 2002-2003 жылдары Шығыс-Қазақстан облысының Абай және Бесқарағай
аудандарында тұратын тұрғындарға тексеру жүргізілді.
2001 жылдан бастап Қазақстан тұрғындары үшін радиациялық және
химиялық ластанудың генетикалық салдарларын бағалау жөнідегі ТАСИС жобасы
іске асырылуда.
Сонымен қатар, жоғарыда айтылған бұрынғы Семей ядролық сынақ
полигонында ядролық сынақтар салдарынан зардап шеккен халықты медициналық
оңалту бағдарламасында көрсетілген іс-шараларға олардың тиімділігіне әсер
ететін шектелген сипат бар.
2002-2003 жылдары Шығыс Қазақстан облысындағы тұрғындардың ауруға
шалдығуы осы кезеңдегі республикалық көрсеткіштерден 1,25 есе артты.
Осылайша, 2002 және 2003 жылдары ауруға шалдығу өңір бойынша 100 мың
тұрғынға шаққанда көрсетілген жылдарда тиісінше 57517,8 және
56413,9 республикалық көрсеткіштерге қарағанда тиісінше 71825,7 және
69638,0 құрады.
Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Павлодар облыстарында балалардың ауруға
шалдығуы 2002-2003 жылдары республикалық көрсеткіштерден
1,21-1,25 есеге артты және 100 мың балаға шаққанда Шығыс Қазақстан облысы
бойынша – 107584,5 және 120479,2, Қарағанды облысы бойынша –
90235,1 және 103846,5, Павлодар облысы бойынша – 86602,2 және
103440,2 құрады, көрсетілген жылдарда республикалық
көрсеткіштерге қарағанда тиісінше 78315,2 және 87619,3 құрады.
Өңірдің республика бойынша онкологиялық аурушаңдығы ең жоғары және
2002-2003 жылдары 100 мың тұрғынға шаққанда Шығыс Қазақстан облысы бойынша
тиісінше – 1143,6 және 1121,0, Қарағанды облысы бойынша – 688,7
және 635,2, Павлодар облысы бойынша – 476,8 және 506,2 құрады, көрсетілген
жылдардағы республикалық көрсеткіштерге қарағанда тиісінше 523,0 және 519,2
құрады.
Осы облыстарда жалпы өлім-жітім жоғары болып қалуда және 100 мың
тұрғынға шаққанда 2002-2003 жылдары Шығыс Қазақстан облысы бойынша 1229,8
және 1276,4 (оның ішінде онкологиялық ауруға шалдығу – тиісінше 182,7 және
189,4), Қарағанды облысы бойынша – 1237,1 және
1299,3 (156,2 және 153,2), Павлодар облысы бойынша – 1095,4 және
1152,7 (153,7 және 162,8) құрады.
Бұл ретте, республика бойынша 2002-2003 жылдары өлім-жітім көрсеткіші
100 мың тұрғынға шаққанда тиісінше 1005,3 және 1041,5, оның ішінде
онкологиялық аурулардан – 127,2 және 125,7 құрады.
Осыған байланысты ССП-ға жатқызылаған аумақта тұратын тұрғындардың
денсаулығының ахуалына кешенді талдауды дайындаудың және оны сауықтырудың
қосымша шараларын іске асырудың қажеттілігі пайда болады.

2.3. Бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонының аумағындағы радиациялық ахуал

1993 жылғы 13 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы мен Америка Құрама
Штаттар арасындағы Континентаралық баллистикалық зымырандарды шахталық іске
қосу қондырғыларын жою, авариялық жағдайлардың зардаптарын жоюға және
ядролық қарудың таратылуын тоқтатуға қатысты келісімді орындау үшін ядролық
сынақтарды өткізу инфрақұрылымын жою жөніндегі жұмыстар атқарылды.
Жер асты сынақтарын өткізуге арналған объектілер – Дегелең тау
алқабының 181 штольнясы, 13 пайдаланылмаған ұңғыма және Балапан алаңындағы
12 шахталық іске қосу қондырғысы ядролық қаруды сынау үшін пайдалануға
мүмкіндік бермейтін жағдайға келтірілген (порталдарды жабу, объектілерді
жою).
Ресей Федерациясы Үкіметі мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің
арасындағы 1997 жылғы 28 наурыздағы келісімге сәйкес ССП-ның сезімтал
ақпарат тасығыштары объектілерін кейбір сынақ алаңдарында орналасқан қару-
жарақ қызметінің қалдықтарын консервациялау жөніндегі жұмыстардың бір
бөлігі орындалды.
2004 жылы республикалық бюджет қаражаты есебінен бұрынғы Семей
ядролық сынақ полигонының шекарасын нақтылау және келісу жөніндегі жұмыстар
басталды.
Сонымен қатар 1990 жылдардың басынан бері МАГАТЭ-ны қоса алғанда, бір
қатар халықаралық ұйымдар, полигонға және оның маңындағы аумақтарға бағалау
жүргізді, бірақ осы күнге дейін олардың жан-жақты радиологиялық бағалауы
өткізілген жоқ.
Полигонның шекаралары соңына дейін анықталмаған және бекітілмеген.
ССП-ның барлық аумағының алаңымен салыстырғанда зерттелген алаң өте
аз.
Қазіргі уақытта, алаңдық зерттеуде - 25%, локальді (жергілікті)
зерттеуде 90% дұрыстығымен полигон аумағының 40% жуығы зерттелген.
Шектелген қаржыландыруға байланысты алаңдық зерттеулер шағын ауқымды
кесте бойынша жүргізіледі. Жоғары радиациялық учаскелер аясы табылғанда ірі
ауқымды кесте бойынша жергілікті зерттеу жүзеге асырылады.
Соңғы жылдары ССП аумағында жүргізілген радиоэкологиялық зерттеулер
нәтижелері ядролық материалдармен ластануды қосқанда едәуір радиоактивті
ластану учаскелерін көрсетті. Бірінші кезекте бұл ластанулар сынақ
алаңдарымен және ядролық жарылыс бұлттарының іздерімен байланысты.
ССП-ның маңызды проблемасы кейіннен өз кезегінде су көздерін ластауға
әкеліп соғуы мүмкін топырақтың радионуклидтермен ластануы болып
табылады.
Бұрын радициялық жағынан (ССП солтүстік және батыс бөліктері) қолайлы
болып саналған аумақтарда әскери радиоактивті заттарды сынақты өткізу орны
ретінде сәйкестендірілген учаскелер табылды. Зымыран отынының
құрамдауыштарымен ластанған орындар бар. Көлемі аз жергілікті сипатта және
мамандардың пікірі бойынша санкцияланбаған қызметтің нәтижелеріне
байланысты елеулі радиоактивті ластанған учаскелер табылуда. Көбінесе бұл
қара және түсті металлдар сынықтарын іздеу.
Бұдан басқа ССП аумағында Қазақстанда бар төрт ядролық зерттеу
реакторларының үшеуі осы аумақта орналасқан. Олар Қазақстан Республикасы
Ұлттық ядролық орталығының екі сынау кешенінде (алаңдарында) орналасқан,
оның біреуінде республикалық маңызы бар иондаушы сәулеленудің пайдаланылған
ампулды көздерін ұзақ мерзімді сақтау пункті де орналасқан.
Қазіргі уақытта Байқал кешенінде орналасқан қойма Қазақстан
Республикасының барлық аумағынан иондаушы сәулеленудің 20 мыңнан астам
ампулдық көздерін қамтиды. Осы жерде тоқтатылған БН-350 реакторынан
шығарылатын пайдаланылған ядролық отынды да орналастыру жоспарлануда.
Мұның бәрі бұрын ядролық қару сынауды жүргізу инфрақұрылымына кірген
және оларды жою жұмыстарын өткізу барысында жойылған (тоқтатылған)
обьектілердің және полигонның тұтастай аумағының қауіпсіздігін қамтамасыз
ету мәселесін өзекті ете түседі.
Бұрынғы полигонның қауіпсіздігі проблемасы бұрынғы полигон аумағында
санкцияланбаған қызмет жүргізумен тікелей байланысты және осының салдарынан
радиоактивтіліктің қайталама көшу мүмкіндігі пайда болады.
Мұндай қызметтің алдын алу және жолын кесу мақсатында Қазақстан
Республикасы Ұлттық ядролық орталығы Республикалық мемлекеттік
кәсіпорнында патруль жасайтын ұтқыр топтардан тұратын Шаруашылық
қызметтерінің мониторингі қызметі құрылады.
Алайда, жеке тұлғалар тарапынан қара және түсті металдар сынығын
айырып алу мақсатында бұрын жабылған штольняларға кіру әрекеттері бар. 2002
жылдың соңындағы жағдай бойынша жабылған 181 штольняның 109-на кіру
әрекеттері болған. Бұл ретте, ядролық қару-жарақ қызметінің қалдықтарын
айырып алу мақсатында штольняға кіру мүмкіндіктері жоқ деуге болмайды.
ССП аумағында шаруашылық қызмет жүргізу Қазақстан Республикасының Жер
кодексімен, Атом энергиясын пайдалану туралы, Халықтың радиациялық
қауіпсіздігі туралы, Лицензиялау туралы Қазақстан Республикасының
заңдарымен, Қазақстан Республикасы Президентінің Жер қойнауы және жер
қойнауын пайдалану туралы 1996 жылғы 27 қаңтардағы № 2828
заң күші бар Жарлығымен және Атом энергиясын пайдалануға байланысты
қызметті лицензиялау туралы 1998 жылғы 12 ақпандағы № 100
және Азып-тозған, ластанған және бүлінген жерлерді қорғаудың, пайдаланудың
және консервациялаудың тәртібі туралы 1997 жылғы 16 маусымдағы № 976
Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулыларымен регламенттеледі.
ССП-да жұмыстар жүргізген кезде радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз
етуге мемлекеттік қадағалау функциялары ССП-дағы шаруашылық қызметтің кез
келген түрімен атом энергиясын пайдалануға байланысты қызмет ретінде
лицензиялауды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы Энергетика және
минералдық ресурстар министрлігінің Атом энергетикасы комитетіне жүктелген.
Бірақ, қазіргі уақытта ССП аумағында өз қызметін атқаратын 17 заңды
тұлғадан, тек 3 кәсіпорында Қазақстан Республикасы Энергетика және
минералдық ресурстар министрлігінің Атом энергетикасы комитетінің
лицензиясы бар. Мұның негізгі себебі бұрынғы полигон шекарасының абсолютті
ашықтығы болып табылады.
Мұның барлығы ядролық және радиациялық қауіпті объектілерінің жай-
күйін ұдайы мониторингтеу ұйымдастыру және қауіпсіздікті қамтамасыз ету
қажеттігін туғызады.
Ядролық сынақтар, жоғарыда аталған проблемалардан басқа радиофобия
проблемасын да тудырды. Осыған байланысты жұртшылықты ССП-да болып жатқан
құбылыстардың мәні туралы кеңінен ақпараттандыруды ұйымдастыру қажеттігі
туындайды. Бұдан басқа, ССП аумағында шаруашылық қызметті жүргізуді
регламенттейтін проблемаларды және нормативтік құқықтық базаны білу заңды
және жеке тұлғалардың радиациялық және экологиялық қауіпсіздік ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.