Неке құқығы туралы

І.Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2
1.Неке түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
ІІ Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2.1 Некені бұзу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2.2 Некені Азаматтық хал актілерін жазу органында тоқтату ... ... ... 7
2.3 Некені Сот тәртібімен тоқтату ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
ІІІ.Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11.
ІV.Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13

Неке түсінігі--- бұл ұғым Қазақстан Республикасының Неке және Отбасы туралы заңында толық түсініктеме берілген.Аталған заңның 1-бабында Неке дегеніміз—ерлі зайыптылардың арасындағы мүліктік және мүліктік емес жеке қатынастарды туғызатын,отбасын құру мақсатымен заңдарда белгіленген тәртіппен тараптардың ерікті және толық келісімі жағдайында жасалған еркек пен әйелдің арасындағы тең құқықты одақ.Жоғарыда берілген анықтама ол Неке туралы ұғымды толық қамтиды.Жалпы Неке туралы ұғымды жалғастырмас бұрын,отбасы деген түсінікті анықтап алғанымыз жөн болар.Отбасы туралы түсінік бұлда аталған заңның бабында көрсетілген, онда Отбасы дегеніміз—Некеден,туыстықтан,бала асырап алудан немесе балаларды тәрбиеге алудың өзгеде нысандарынан туындайтын мүліктік және мүліктік емес жеке құқықтармен міндеттерге байланысты және отбасы қатынастарын нығайтумен дамытуға жәрдемдесуге тиісті адамдар тобы деп анықтама берілген.Неке ұғымын ашқан кезде біз ерлі зайыптылардың арасындағы мүліктік және мүліктік емес өзіндік құқықтық қатынастарды туғызатын деп атап өткен болатынбыз.Яғни бұл жерде аталған екі қатынас (мүлікті және мүліктік емес жеке өзіндік) аталып өтті .Қазақстан Республикасының Азаматық құқық саласының зерттейтін пәніне аталған мүліктік және мүліктік емес жеке өзіндік құқықтық қатынастар кіреді.Азаматтық Кодекстің 1-бабында Азаматық заңдармен реттеледі тауар-ақша қатынастары және қатысушылардың теңдігіне негізделген өзгеде мүліктік қатынастар,сондай-ақ мүліктік қатынастарға байланысты мүліктік емес жеке қатынастар реттеледі деп белгіленген.Осы Азаматтық заңдардың күші Отбасылық қатынастарға да қолданылады.Ол үшін Отбасылық қатынас белгілерінің арасында Азаматтық заң ретейтін жоғарыда аталған қатынастар болуы шарт.
Некенің құқықық табиғаты туралы бірнеше теориялар бар.Аталған теорияларды топтастырар болсақ,олардың ортақ зерттейтін жалпы обьектісі ол Неке ұғымы.Некеге теориялық тұрғыдан қарар болсақ ол өз бастауын көне Рим құқығынан бастаған деуге болады.

1.Семейное право.
автор.М.В Антокольская.юристь Москва 1996.
2.ҚР Неке және отбасы туралы заңы 1998 жыл.
3.ҚР Конституциясы.
4. Азаматтық ҚР Кодексі
5. «Соттардың некені бұзу туралы істерді қараған кезде заңды қолданылуы туралы».
ҚР-ның Жоғарғы Соты Пленумының 2000 жылығы 28 сәуірдегі №4 қаулысы.
6.Сейное право. авт.Нечаева Москва 19998

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Жосапр:

І.Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
1.Неке
түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... 2
ІІ Негізгі
бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... .4
2.1 Некені
бұзу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... .4
2.2 Некені Азаматтық хал актілерін жазу органында
тоқтату ... ... ... 7
2.3 Некені Сот тәртібімен
тоқтату ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
ІІІ.Қорытынды ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ..1 1.
ІV.Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..13

І.Кіріспе
1.Неке түсінігі.
Неке түсінігі--- бұл ұғым Қазақстан Республикасының Неке және Отбасы
туралы заңында толық түсініктеме берілген.Аталған заңның 1-бабында Неке
дегеніміз—ерлі зайыптылардың арасындағы мүліктік және мүліктік емес жеке
қатынастарды туғызатын,отбасын құру мақсатымен заңдарда белгіленген
тәртіппен тараптардың ерікті және толық келісімі жағдайында жасалған еркек
пен әйелдің арасындағы тең құқықты одақ.Жоғарыда берілген анықтама ол Неке
туралы ұғымды толық қамтиды.Жалпы Неке туралы ұғымды жалғастырмас
бұрын,отбасы деген түсінікті анықтап алғанымыз жөн болар.Отбасы туралы
түсінік бұлда аталған заңның бабында көрсетілген, онда Отбасы
дегеніміз—Некеден,туыстықтан,бала асырап алудан немесе балаларды тәрбиеге
алудың өзгеде нысандарынан туындайтын мүліктік және мүліктік емес жеке
құқықтармен міндеттерге байланысты және отбасы қатынастарын нығайтумен
дамытуға жәрдемдесуге тиісті адамдар тобы деп анықтама берілген.Неке ұғымын
ашқан кезде біз ерлі зайыптылардың арасындағы мүліктік және мүліктік емес
өзіндік құқықтық қатынастарды туғызатын деп атап өткен болатынбыз.Яғни бұл
жерде аталған екі қатынас (мүлікті және мүліктік емес жеке өзіндік) аталып
өтті .Қазақстан Республикасының Азаматық құқық саласының зерттейтін пәніне
аталған мүліктік және мүліктік емес жеке өзіндік құқықтық қатынастар
кіреді.Азаматтық Кодекстің 1-бабында Азаматық заңдармен реттеледі тауар-
ақша қатынастары және қатысушылардың теңдігіне негізделген өзгеде мүліктік
қатынастар,сондай-ақ мүліктік қатынастарға байланысты мүліктік емес жеке
қатынастар реттеледі деп белгіленген.Осы Азаматтық заңдардың күші Отбасылық
қатынастарға да қолданылады.Ол үшін Отбасылық қатынас белгілерінің арасында
Азаматтық заң ретейтін жоғарыда аталған қатынастар болуы шарт.
Некенің құқықық табиғаты туралы бірнеше теориялар бар.Аталған
теорияларды топтастырар болсақ,олардың ортақ зерттейтін жалпы обьектісі ол
Неке ұғымы.Некеге теориялық тұрғыдан қарар болсақ ол өз бастауын көне Рим
құқығынан бастаған деуге болады.Римнің классикалық кезеңінде Некеге тұру
формасы өз қарамағына азаматтық шарттардың көп элементтерін жинады.Бұл
дегеніміз Неке келісім шарты (Брачный контракт) жасалынды,онда негізінен
азаматтық шарттар туралы жалпы ережелер қолданылғанын айтуға болады.Аталған
Римнің классикалық кезеңінде Рим құқығының құқықтық ормалары қолданылып
жүрген Некені ол жан-жақты обьективті зерттеуге қауқары жеткен жоқ.Уақыт
өте келе Неке институтындағы оның аңыздық құпиясын,оның рухани жағын канон
нормалары зерттеп,реттей алды.Теорияға көз салар болсақ Некеден туындайтын
немесе сонымен қатар жүретін мынадай қатынастарды атауға болады.Жалпы кез-
келген екі адам арасында олар өздерінің құқықтарын қолданып қарым қатынас
жасайтын болса,онда сол арқылы олардың арасында құқықтық қатынас пайда
болады.Ондай болатын болса Ерлі зайыптылар арасында да бірнеше құқықтық
қатынастар пайда болуы мүмкін.Олардың біреулері құқық нормаларымен ретелуі
мүмкін немесе реттелмеуі де мүмкін.
Некеде әртүрлі шартты қатынастардың тобын атауға болады.Олар:
рухани,материялды және физикалық қатынастар.Неке қатынастарындағы аталған
шартты қатынастар олар өздерінің түсініктерін көп уақытқа дейін толық
қалыптастыра алған жоқ.
Сонымен Неке туралы- бұл ерлі зайыптылардың өзара жан-жақты қарым-
қатынасы,олар,материялдық,физикалық және рухани.Ерлі зайыптылардың
арасындағы олар өздері белгілейтін кез-келген қатынас.Аталған қатынастар
олар құқықпен реттелмейді,өзара келісіммен олардың құрылымы өзара құқық
аясында реттеледі.
Жоғарыдағыларды айта келе біз,Неке келісімін Азаматтық келісім
шарттармен үнемі тығыз байланыста екенін атауға болады.Азаматтық шарттармен
тығыз байланыста болуы себебі.Некеде ерлі зайыптылар олар өзара тең құқық
жағдайында мүліктік және мүліктік емес қатынастарға түседі.Ал мүліктік және
мүліктік емес жеке өзіндік қатынастарды азматтық құқық нормалары
реттейді.Жалпы Россия заң әдебиеттерінде кейінгі он жыл
көлемінде Отбасы құқығындағы неке ұғымы туралы пікірлер көптеп
ұшырасады.Соңғы он жылда неке әлеуметтік тұрғыдан алғанда Еркек пен
әйелдің арасындағы қатынастар реттеледі және осыған байланысты баланың
қоғамдағы орны анықталады.
ІІ.Негізгі бөлім.
2.1 Некені бұзу
Некені бұзумен некенің жарамсыздығы ұғымы арасында айырмашылықты
ажырата білген жөн.Некені жарамсыз деп тану кезінде өткен уақыттағы некені
тіркеу кезінде болған құқықтық салдар көбінесе әсер етеді.Ал некені бұзу ол
алдағы уақытты некенің тоқталуына әкеліп соқтырады.Екі ұғымның да құқықтық
салдары некенің бұзылуына әкеліп соқтырады,бірақ некені жарамсыз деп тану
үшін әсер ететін фактор ол неке тіркелгеннен кейін емес одан бұрын немесе
тіркеу барында болған уақиғалар әсер етеді.Ал некені бұзу үшін көбіне ерлі
зайыптылардың некені тіркеуден өткеннен кейін туындаған факторлар әсер
етеді.
Некені бұзу бұрынғы кезеңдерде формасы жағынан және мемлекеттік
қадағалау жағынан көп өзгеріске ұшыраған.Ежелгі Ри мемлекетінде олар Некені
бұзу Азаматтық құқықтағы келісім шарт негізінде жүргізілетін болған,ол үшін
арнайы процедуралық тәртіпті қолданылмаған,тек азаматтық құқықтағы
шарттардың жалпы ережесі қоданылған.Бұл кезеңде отбасылық және неке
қатнастарынан туындайтын рухани,моральдық немесе өзгеде қатынастар
азаматтық шарт нормаларымен толықтай жан жақты реттеуге
жатпаған.Ортағасырлақ Европада некені бұзуға канондық құқықтық нормалар мен
діни нормалар қатаң тыйым салып,тек ерекше жағдайларда ғана діни биліктің
рұқсатымен ғана неке бұзуға жол берілген.Діни билік негізінен Канондық
нормаларға және діни жүріп тұру ережлеріне сүйенетін болған.Тіпті Канондық
нормалар өзгеріске ұшыраған кезеңде де некені бұзу формасына либерализация
баяу түрде жүрген.Діни тыйым болған жерде мораль және жария құқықтық
нормалар қолданылады.Көп уақыттар бойы некені тоқтату Біріншіден,моральдық
жағынан екікшден,қоғам үшін тиімсіз отбасының бұзылуына әкеліп соққаны үшін
мемлекет некені бұзуды қатаң тәртіппен өз қарауына алды.Некені тоқтату
сөзсіз қоғам үшін жақсылық емес,оның өзіне тән мемлекет үшін қоғам үшін
демографиялық,моральдық .Бірақ әлеуметтік,моральдық,құқықтық тұрғыдан
некедегі жұбайлардың құқықтары қорғалу үшін некені бұзушылықтар қоғамда
болып тұрады.
Отбасы және неке туралы заңдар қабылданбағанға дейін,некені
тоқтатудың арнайы процедуралары ресми тұрғыдан реттелінбеген
болатын.Аталған заң қабылданғаннан кейін.Некені тоқтату тәртібі бір жүйеге
келтіріліп сот оргадары арқылы немесе АХАЖ органдарының уәкілетті,құзыретті
органдары арқылы дауласып немес келісім арқылы неке субьектілері өздерінің
некелерін тоқтатуға құқылы.Мұның бәрі ерлі зайыптылардың құқықтарын
қорғауға үлкен әсер етеді.Қазақстан Республикасының Неке және отбасы туралы
заңында некені тоқтату туралы түсінік берілмеген,бұл түсінікті отбасылық
құқық ғылымы зерттейді.
Сонымен Некені тоқтату дегеніміз—Ерлі зайыптылардың толық еріктері
арқылы отбасын бұзу немесе басқада мақсатта өздерінің уікілетті органға
тіркелген некелерін заң тәртібі бойынша сот немесе АХАЖ органдарында ресми
түрде тоқтату.
Некенің бұзылу жағдайларына әлеметтік,психалогиялық тұрғыдан ерлі
зайыптылардың арасындағы жағымсыз себептер түрткі болары анық.Көптеген
ізденістерге қоғамның психалогиялық,әлеуметтік,материялды қ қаржылық
жағдайына қарасақ некені бұзуға себеп болатын факторлардың көлемі жан-
жақты.Солардың ішіндегі отбасына тіпті қоғам үшін басты негізгі жау ол
жұбайлардың біреуінің ішімдікке салынуы (әсіресе ер
адамдар),нашарқорлық,СПИД,ВИЧ инфекцияларын жұқтырып алуы себеп
болады.Аталған факторлар отбасыдағы ерлі зайыптылардың арасындағы қатынасқа
кері әсер етіп,жұбайлар арасында ұрыс-керіс жанжалдың шығуна әсер етеді
немесе оларды үдете түседі.Ішімдікке салынған,нашақорлыққа салынған
жұбайлардың біреуі отбасын асырауға,балаларды тәрбиелеуге қауқарсыздық
білдіреді.Осыдан келіп Отбасылық құқықтағы неке бұзылады.Неке ерлі
зайыптылардың біреуінің қайтыс болуы немес сот органдары оны өлді деп
жариялауы кезінде тоқтатылады.Ерлі зайыптылардың өміріндегі неке олардың
біреуінің уәкілетті органға өтініші арқылы қабылданады.Некені тоқтатуда
діни немес әдет- ғұрып нормаларын қолдану арқылы неке бұзылса ол ресми
болып саналмайды.
Қазақстан Республикасының Неке және отбасы туралы заңының 4-
тарауында (Некені тоқтату) некені тоқтату ережелерімен негіздері
белгіленген.
Жұбайының (зайыбының) қайтыс болуы және оны өлді немес олардың
біреуін хабар ошарсыз кеткен деп жариялау салдарынан некенің тоқталуы. (14-
бап) Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексінің 28-бабында Азаматты
хабар-ошарсыз кеткен деп тану негіздері белгіленген.Онда Егер азаматты
тұрғылықты жерінде ол туралы бір жыл бойы деректер болмаса,мүдделі
адамдардың арызы бойынша сот оны хабар-ошарсыз кетті деп таннуы мүмкін
делінген.Хабар-ошарсыз кетті деп танудың сот органдары арқылы шешім
шығарып,сол шешім ресми заңды күшіне енген күн азаматтың хабар-ошарсыз
кетті деп тану үшін негіз бола алады.Ал Азаматық Кодекстің 31-бабында
Азаматтық өлді деп жариялау негіздері көрсетілген.Егер азаматтардың
тұрғылықты жерінде ол туралы үш жыл бойы деректер болмаса,ал егер ол өлім
қатері төнген немесе жазатайым оқиғадан қаза тапты деп жорамалдауға негіз
болатын жағдайларда алты ай бойы хабар-ошарсыз жоғалып кетсе,мүдделі
адамдардың арызы бойынша сот оны өлді деп жариялауы мүмкін..Егер
жұбайлардың біреуі некені тоқтатып жаңа некеге отырса,бұрынғы бұзылған
некені қалпына келтіруге болмайды.Егер жаңа некені қию кезінде қайтыс болды
деп жарияланған жұбайының тірі екені белгілі болса да жаңа неке
бұзылмайды.Неке ерлі зайыптылардың біреуінің немесе екеуініңде өтініші
бойынша,сондай-ақ сот әрекетке қабілетсіз деп таныған жұбайының
қораншысының арызы бойынша оны бұзу жолымен тоқтатылуы мүмкін.Жұбайлардың
өтініші тиісті уәкілетті органдарға жазбаша нысанда қабылданады және
олардың талабы бір ай мерзімі ішінде қанағаттандырылады.Некені некедегі
еркектің өтініші бойынша мынадай жағдайларда бұзуға болмайды.
Олар:Некені әйелдің жүктілігі кезеңінде және бала туылғаннан кейінгі
бір жыл ішінде әйелдің келісімінсіз бұзуға болмайды.Жүктілік кезеңі бала
алғаш ана құрсағында жан бітіп,жарық дүниеге келгенге дейінгі аралықты
қамтиды.Жүктілік кезеңі ол ресми емдеу орталықтарына тіркелуіне немесе
тіркелмеуіне қарамайды.Бала туғаннан кейін бір жыл көлемі ішінде жұбайлар
баланың өсуіне,денсаулығының қалыпты сақталып дамуына,ортақ жауап
береді.Егер отбасылық ұрыс-керіс салдарынан жаңа туған сәбиге тиісті
дәрежеде қарамайтын болса,онда заңда көрсетілген жағдайларда тісті дәрежеде
құқықтық жауапкершілікке тартылады.Ер адам әйелінің келісімі негізінде ол
жүктілік кезеңінде және туғаннан кейін бір жыл ішінде некені бұзуға
құқылы.Бұл үшін әйелінің келісімі қажет.Келісімі болған жағдайда АХАЖ
органдандарында некені ресми түрде тоқтата алады.Ал егер келісімі болмаған
жағдайда.аталған кезең аралығында ер адам сот тәртібімен некені тоқтата
алмайды.
2.2 Некені Азаматтық хал актілерін жазу органында тоқтату.
Жалпы Қазақстанның Отбасылық құқық жүйесімен және осы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.