Польша



ПОЛЬША. Польша Республикасы — Орт. Еуропадағы мемлекет. Жер аумағы. — 312,7 мың км2. Халықы 38,7 млн. Халқының басым белігі поляктар (98%), қалғандары немітер (1,3%), беларусьтар (0,6%), украиндар (0,5%), т.б. Ресми тілі — поляк тілі. Халқының басым бөлігі христиан дінін ұстанады «католик», солтүстік аудандарында протестант тармақтары да кездесіп жатады. Конституция бойынша мемлекет басшысы президент. Жоғарғы заң шығарушы органы — екі палаталы парламент (сейм және сенат). Астанасы — Варшава қаласы Әкімшілік жағынан 16 провинцияға (воеводаларға) бөлінеді, Ұлттық мейрамы — 11 қараша яғни Тәуелсіздік күні. Ақша бірлігі — злота.
Табиғаты. Польша жерінің 90%-ынан астамы жазық, тау массивтері оңтүстік бөлігінде ғана кездеседі. Балтық теңізімен жалғасатын бөлігі жатық, құмды. Солтүстік Польшаның жер бедерін негізінен аккумуляттық шөгінділерден түзілген Ұлы Поль¬ша, Мазовия және Подляс ойпаттарын алып жатыр. Бұларға оңтүстіктен Силезия, Кіші Польша, Люблин қыраттары жалғасады, Польшаның оңтүстік батыс шетінде Судет тау массиві, оңтүстігінде және оңтүстік шығысында Кар¬пат тауының сілемдері (ең биік жері 2499 м) орналас¬қан. Климаты қоңыржай, батысынан шығысына қарай теңіздік климаттан континенттікке ауысады. Қаңтардағы орташа температура теңіз жағалауында және батысында 1°С, таулы өңірлерінде 6°С, шілдеде 17°С, таулы өңірде 10 — 14°С. Жылдық жауын-шашынньң орташа мелшері. 500 - 1000 мм. Аса ірі өзендері Висла және Одра. Осы мемлекеттің 27,6%-ы орманды аумақ құрайды (көбіне қылқан жапырақты ағаш түрлері өседі).
Тарихы. Польша жерін адамдар палеолит заманынан бастап мекендеген. Б.з.б 7 ғ. — б.з. 4 ғасырларданда осы аймақта (кельттер, германдар, батыс славяндар, т.б.) тұрды. 7—10 ғасырларда батыс славян халықтары 6ipiге бастады. 966 жылы поляк халқы христиан дінін қабылдады 11 ғасырдың басында герман-поляк соғысы болып, Будушин келісімі бойынша Лужица, Мишен және Мо¬равия жерлері Польшаға қосылды. Осы ғасырда "Қасиетті Рим империясы" мен Чехия Польшаға қарсы жиі-жиі соғыс ашып тұрды. 11 ғасырдың аяғы мен 13 ғасырдың басында польша мемлекеті әлсіреп, саяси бытыраңқылық кезеңі басталды. 1226 жылдан польшаға Тевтон орденінің шабуылы күшейді. 1241, 1259 және 1287 жылдары Польшаға Алтын Орда әскерлері басып кірді. 13 ғасырдың соңында польша жері саяси жағынан 6ipiгіп, көптеген мемлекеттермен экономикалық қатынастар орнатады.

Пән: География
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
ПОЛЬША. Польша Республикасы — Орт. Еуропадағы мемлекет. Жер аумағы. — 312,7
мың км2. Халықы 38,7 млн. Халқының басым белігі поляктар (98%), қалғандары
немітер (1,3%), беларусьтар (0,6%), украиндар (0,5%), т.б. Ресми тілі —
поляк тілі. Халқының басым бөлігі христиан дінін ұстанады католик,
солтүстік аудандарында протестант тармақтары да кездесіп жатады.
Конституция бойынша мемлекет басшысы президент. Жоғарғы заң шығарушы органы
— екі палаталы парламент (сейм және сенат). Астанасы — Варшава қаласы
Әкімшілік жағынан 16 провинцияға (воеводаларға) бөлінеді, Ұлттық мейрамы —
11 қараша яғни Тәуелсіздік күні. Ақша бірлігі — злота.
Табиғаты. Польша жерінің 90%-ынан астамы жазық, тау массивтері оңтүстік
бөлігінде ғана кездеседі. Балтық теңізімен жалғасатын бөлігі жатық, құмды.
Солтүстік Польшаның жер бедерін негізінен аккумуляттық шөгінділерден
түзілген Ұлы Польша, Мазовия және Подляс ойпаттарын алып жатыр. Бұларға
оңтүстіктен Силезия, Кіші Польша, Люблин қыраттары жалғасады, Польшаның
оңтүстік батыс шетінде Судет тау массиві, оңтүстігінде және оңтүстік
шығысында Карпат тауының сілемдері (ең биік жері 2499 м) орналасқан.
Климаты қоңыржай, батысынан шығысына қарай теңіздік климаттан
континенттікке ауысады. Қаңтардағы орташа температура теңіз жағалауында
және батысында 1°С, таулы өңірлерінде 6°С, шілдеде 17°С, таулы өңірде 10 —
14°С. Жылдық жауын-шашынньң орташа мелшері. 500 - 1000 мм. Аса ірі өзендері
Висла және Одра. Осы мемлекеттің 27,6%-ы орманды аумақ құрайды (көбіне
қылқан жапырақты ағаш түрлері өседі).
Тарихы. Польша жерін адамдар палеолит заманынан бастап мекендеген. Б.з.б 7
ғ. — б.з. 4 ғасырларданда осы аймақта (кельттер, германдар, батыс
славяндар, т.б.) тұрды. 7—10 ғасырларда батыс славян халықтары 6ipiге
бастады. 966 жылы поляк халқы христиан дінін қабылдады 11 ғасырдың басында
герман-поляк соғысы болып, Будушин келісімі бойынша Лужица, Мишен және
Моравия жерлері Польшаға қосылды. Осы ғасырда "Қасиетті Рим империясы" мен
Чехия Польшаға қарсы жиі-жиі соғыс ашып тұрды. 11 ғасырдың аяғы мен 13
ғасырдың басында польша мемлекеті әлсіреп, саяси бытыраңқылық кезеңі
басталды. 1226 жылдан польшаға Тевтон орденінің шабуылы күшейді. 1241, 1259
және 1287 жылдары Польшаға Алтын Орда әскерлері басып кірді. 13 ғасырдың
соңында польша жері саяси жағынан 6ipiгіп, көптеген мемлекеттермен
экономикалық қатынастар орнатады. 1385 ж. Тевтон орденіне қарсы тұру үшін
Ұлы Литва князімен Кревск униясына қол қояды. 1410 жылы. Польша-Литва және
қыпшақ (Алтын Орда) әскерлерінің 6ipiккен күштері Грюнвальд шайқасында
жеңіске жетеді. Тевтон орденімен он үш жылға созылған соғыста Польша
ертедегі Хельм және Михайлов жерлерін қайтарып алады. Кейінірек Тевтон
орденін өзінің вассалына айналдырды. 15 ғасырда біртұтас Польша мемлекеті
құрылады. 1569 жылы Польша королі мен ¥лы Литва княздігі бірігіп Речь
Посполитая деп аталатын мемлекет кұрайды. 1648-54 жылы Польшаға қарсы
украин халқының азаттық соғыстарына Ресей қолдау көрсетіп, Украинаның
едәуір бөлігін өзіне қаратып алады. 17ғасырдың 2-жартысында Польша
Швециямен, Осман сұлтандығымен болған соғыста 6ipaз жерінен айырылады. 18
ғасырдың 2-жартысынан Пруссия, Ресей және Австрия Речь Посполитаяға ықпалын
жүргізу үшін өзара күрес жүргізеді. 1772 — 73 жылдары үш мемлекет Польша
жерін бөліске салды. 1794 жылы Польша патриоты Т.Кастюшко бастаған
көтеріліс басталды. 1795 жылы. Речь Посполитая үшінші рет бөліске түсіп,
тәуелсіздігінен біржола айырылды. 1807 жылы Наполеон 1 Пруссия әскерлерін
талқандап, өзі басып алған поляк жерлерінің 6ip бөлігінде Францияға тәуелді
Варшава герцогтығын кұрды. 1830 жылы Ресейге қараған Полша жёрінде
көтеріліс басталды. Ресей көтеріліске қатысқандарды Сібірге жер аударды.
1915 жылы жазда Германия, Австрия-Венгрия әскерлері бүкіл Польша
корольдігінің жерін басып алды.Ал 1-дүниежүзілік соғыс аяқталысымен,
олардың әскерлері Польша жерінің көп бөлігінен шығарылды. 1918 ж. 11
қарашада Польша тәуелсіздігін алып, 2-Речь Посполитая мемлекеті жарияланды.
1920 жылы сәyip айында Кеңес үкіметімен соғыс болып, Рига келісімі бойынша
Батыс Украина мен Батыс Беларусь жерлері Польшаға берілді. 1920 ж. қазан
айында Литваның Ватьнюс облысын өзіне қосып алады. 1926 — 35 жылдары.
Польшада Пилсудский диктатурасы орнады. 1939 жылы қыркүйекте фашистік
Германия Польшаға шабуыл жасап, 2-дуниежүзілік coғысты бастайды. Кеңес-
герман келісімшарттары бойынша КСРО Батыс Украина мен Батыс. Беларусь
жерлерін өзiне қосып алады. Польша халқының фашизмге қарсы ұлт-азаттық
қозғалысына Лонданда кұрылған эммиграциялық. үкімет пен КСРО басшылығындағы
поляк коммунистеріне жетекшілік етіп, қолдау көрсетеді. 1944 жылы КСРО-ның
колдауымен Польшаның Уақытша үкіметі құрылды.. 1945 жылы Қырым
конференциясында АҚШ, Ұлыбритания және КСРО басшылары Польша мәселесін шешу
туралы келісімге қол қойды. Польшаның батыс шекарасы Одра өзенімен оның
сағасы Ниса-Лужица арқылы өтті. КСРО-ға сүйенген Коммунистік партия елдегі
саяси билікті толық өз қолдарына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасы мен Польша Республикасының экономикалық қарым – қатынастары
Қазақстанның Польшамен байланысы
ХХ ғасырдың 90 жылдарындағы Польша мен Қазақстан қарым-қатынастарының тарихы
XX ғ. 90 жылдарындағы Польша мен Қазақстан қарым-қатынастарының тарихы
Әлем тарихында, соның ішінде орта ғасырлардан бері
Венгрия
Польша мемлекеті
Үш держава қолбасшыларының конференциясы
Польшадағы постсоциалистік кезеңдегі демократиялық өзгерістер
Польша мемлекетінің тарихы
Пәндер