Ауылшаруашылық өнімдерін сақтандыру

Пән: Сақтандыру
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Ж о с п а р

Кіріспе
Негізгі бөлімСақтандыру ұйымдарының өнімдерін сақтандыру кезінде бөлінетін субсидияларӨсімдік шаруашылығын міндетті сақтандыру
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

К і р і с п е

Қазақстан Республикасында ауыл шаруашылық сақтандыру нарығы мүлдем дамымаған. Кеңес одағы кезінде ауыл шаруашылық мәдениетін сақтандыру бұйрық түрінде жүзеге асырылды. Бұл колхоздар мен совхоздарға күнделікті жұмысына көмек болды. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының 10 наурыз 2004 жылғы «Өсімдік шаруашылығын міндетті сақтандыру, ауыл шаруашылық мәдениетті міндетті сақтандырудың ережелері мен тәртібін анықтау» туралы Заңы жүзеге асырылады. Бұл мәселені шешудің бір амалы бар, бірақ өкінішке орай ауыл шаруашылық кәсіпорындар сақтандырудың бұл түрін қолданбайды. Бұл немен байланысты? Тәуекел өте жоғары, сол себепті бұл жұмысқа зейін қойып қарау керек. Шыны керек, сақтандыру компаниялары бұл қайырымдылық ұйымы емес, ол коммерциялық ұйым болып табылады. Оның мақсаты - табыс алу. Әрине, кез келген сақтандырушы сақтандыру оқиғасын болжайды. Компания барлық тәуекелге бара бермейді. Олардың ішінде бұл салада барлығы бірдей өз алдына жұмыс істеуге ұмтылмайды. Сол себепті, Шетел және Қазақстан Республикасының сақтандыру компаниялары бұл жағдайда қайта сақтандыруға үлкен роль қояды.

Апат және дулей апаттар кезінде, берілген жерге ерекше метереологиялық және басқа да табиғи құбылыстар, өрт, сонымен қатар аурулардан және зиянды өсімдіктерден кез келген ауылшаруашылық өнімдерін сақтандыруға жатады (тек ауылшаруашылық тауарөндірушілердің 3-5 жыл аралығында өнім егіп, бірақ ешбір жыл жемісін алмаса) .

Ауылшаруашылық өндірісіндегі дақылдарды сақтандыру шарт негізінде, яғни ауылшаруашылық тауарөндірушілер сақтандыру ұйымдарымен немесе нақты шаруашылық топтарымен жасалады. «Ауылшаруашылық тауарөндірушілерге жататын көп жылдық екпелер мен ауылшаруашылық мәдениетін ерікті сақтандыру ережелерінде» бекітілген сақтандыру шарттары бланктерде қорытындыланады.

Ауылшаруашылық өндірісіндегі дақылдарды сақтандыру бойынша сақтандыру төлемдері шарт жасалғаннан кейін шығарылады және тауарөндірушілер өзінің жеке қаражатынан сақтандыру ұйымдарына төлейді.

Сақтандыру зардап шегушілілерге кездейсоқ қиратылған, жағымсыз, епсіз жағдайлар шығынының орнын толтыруға және сақтандыру мен қамсыздандыруға мүмкіндік береді.

Н е г і з г і б ө л і м

Сақтандыру ережелері - сақтандыру ұйымының белгілі бір сақтандыру түрі бойынша сақтандыруды жүзеге асыру талаптарын айқындайтын құжаты.

Ортақ сақтандыру - бірнеше сақтандыру ұйымдарымен бір мезгілде сақтандыру шарты бойынша сақтандыру тәуекелдерін қабылдап, олардың жауапкершілігін өздерінің арасында жасалған ортақ сақтандыру шартына сәйкес бөлуге байланысты қызмет және соған байланысты қатынастар.

Сақтандыру ұйымы (сақтандырушы) - сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарын жасасу және орындау қызметін уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде не Қазақстан Республикасынның өзара сақтандыру туралы заңнамалық актісіне сәйкес лицензиясыз жүзеге асыратын заңды тұлға.

Сақтандыру агенті - берілген өкілеттігіне сәйкес бір немесе бірнеше сақтандыру ұйымдарының атынан және тапсыруымен шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға. Ауыл шаруашылығындағы міндетті сақтандыруды мемлекеттік қолдау сақтандырушыларға және қоғамдарға қолайсыз табиғат құбылыстарының салдарынан туындаған сақтандыру жағдайлары бойынша сақтандыру төлемдерінің елу процентін өтеу және агент көрсететін қызметтерге ақы төлеу үшін өсімдік шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік органға тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңмен белгіленетін бюджет қаражатын бөлу арқылы жүзеге асырылады.

Сақтанушының құқықтары мен мiндеттерi:

1. мiндеттi сақтандыру шартында белгiленген мерзiмдерде сақтандыру төлемiн алуға;

2. сақтандырушыдан мiндеттi сақтандыру шарты бойынша мiндеттi сақтандыру талаптарын, өзiнiң құқықтары мен мiндеттерiн түсiндiрудi талап етуге;

3. шеккен залал туралы жасалған бағалаудың нәтижелерiмен танысуға;

4. сақтандырушының сақтандыру төлемiн жүзеге асырудан бас тартуы немесе оның мөлшерiн азайтуы туралы шешiмiне Қазақстан Республикасының заңдарында және мiндеттi сақтандыру шартында көзделген тәртiппен дау айтуға;

5. қолайсыз табиғат құбылысына ұшыраған егiс алқабында өсiрiлген өсiмдiк шаруашылығы өнiмiнiң әрбiр түрiнен алынған нақтылы немесе бағалау кiрiсiн бағалаудың нәтижесiмен келiспеген жағдайда, сотқа жүгiнуге құқылы.

Қазіргі кездегі барлық сақтандыру түрлерінің шарттары шет мемлекеттердің тәжірибесі негізінде көп жылдық практика арқылы өңделді. Олар сақтандырушы мүддесін қанағаттандыру мақсатында үнемі дамып отырды. Сақтандыру рыногының дамуы және сақтандырушылардың арысындағы бәсекелестік сақтандыру шартының ары қарай дамуына негіз болады.

Сақтандыру принципіне сәйкес, сақтанушы өмірін, денсаулығын, еңбекке қабілеттілігін, өзінің материалдық мүмкіндіктерін сақтау немесе басқа тұлғаларға келтірілген зиянға материалдық немесе өзге де жауапкершіліктен босатуды қамтамасыз ететін, сақтануға жататын нақты объектіге мүліктік мүддесі болуы керек.

Ауыл шаруашылығындағы міндетті сақтандырудың негізгі қағидаларына мыналар жатады:

Залалдың орнын толтыру кепілі. Өнім ауыл шаруашылық ұйымдарының банктен алатын несиелері үшін мүліктік кепіл болып табыалыды. «Кепіл туралы» заңға сәйкес несие алуға қойылатын мүлік міндетті түрде сақтандырылуы керек, себебі бұл несие алудың бір шарты болып табылады. Ауыл шаруашылық мәдениетін сақтандыру ауыл шаруашылық қызметінің жаңа бағыты болып табылады.
Міндетті сақтандыру заңмен реттеледі, соған сәйкес сақтандырушы тиісті объектілерді сақтандыруға, ал сақтанушы тиісті сақтандыру төлемдерін төлеуге міндетті.
Міндетті сақтандырудың мерзімсіздігі. Ол сақтанушы сақтандырылған мүлікті пайдаланудың барлық уақыт аралығында әрекет етеді. Мүліктің басқа сақтанушыға ауысқанда сақтандыру тоқтатылмайды. Ол тек сақтандырылған мүлік жойылған кезде ғана күшін жояды.
Міндетті сақтандыру бойынша сақтандыруды қамтамасыз етуді нормалау. Сақтандыру бағасын және сақтандыру өтем ақысын төлеуді оңайлату мақсатымен сақтандыруды қамтамыз ету нормалары бір объектіге сақтандыру бағасының процентімен құрылады.
Заңда көзделген оъектілерді міндетті сақтандырудың тез таралуы. Сақтанушы сақтандырушы органға шаруашылықта сақтандыруға жататын объектінің пайда болғандығын хабарлауға міндетті емес. Аталған мүлік автоматты түрде сақтандыру аясына кіргізіледі. Қайтадан тіркеу кезінде бұл ескеріледі, сақтанушыға сақтану жарналарын төлеу сұралады.
Заңда көрсетілген объекілерді міндетті сақтандыру. Бұл үшін сақтандырук органдары жыл сайын мемлекетте сақтандырылған объектілерді, сақтандыру төлемақыларын аударуды және белгіленген уақытта алып қоюды тіркейді.
Міндетті сақтандырудың сақтандыру төлемақыларын төлеуден тәуелсіз әрекет етуі. Егер сақтанушы тиісті сақтандыру төлемақысын төлемеген жағдайда сот тәртібімен алынады. сақтандыру жарналары төленбеген
Сақтандыру жарналары төленбеген сақтандырылған мүліктің бүлінгенде немесе жойылғанда сақтандыру өтемақысын өтеуде сақтандыру төлемақылары мен қарыздары ұсталып қалынады. Уақытында төленбеген сақтандыру төлемақыларына өсім ақылары қосылады.

Ауыл шаруашылық тауар өндірушілерін қолдау бағытында бөлініп отырған субсидиялау көлемі жыл сайын көбейіп отырғандығы баршамызға мәлім, бұл ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің табысына және аудан экономикасына оң ықпалын тигізері сөзсіз. Аудан бойынша барлық жер көлемі 1 млн 188 мың гектар болса, соның ішінде ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер 1 млн 122 мың гектар. Осының ішінде егістік жерлер 185 мың гектар , шабындық жерлер 42 мың гектар , жайылымдық жерлер 894 мың гектарды құрайды. Аудан бойынша ауыл шаруашылығы саласында барлығы 327 ауыл шаруашылық құрылымдары тіркелген болса, соның ішінде 17 - жауапкершілігі шектеулі серіктестігі, 1 - өндірістік кооператив, 309 - шаруа қожалықтар.

Ауылшаруашылық өнімдерін сақтандыру кезінде (көпжылдық немесе біржылдық екпелер, шөптер, тұқымдар, күріш, арпа, бидай, жемдік дақылдар) ауылшаруашылық тауарөндірушілерге (ұйымдық құқықтық нысанына қарамастан заңды тұлғаларға, шаруа фермер қожалықтарына) мемлекет тарапынан лицензиясы бар сақтандыру ұйымдары сақтандыру шартына сәйкес сақтандыру төлемдерінің 50%-ы қаржыландыру мақсатында субсидиялар бөлінеді. Субсидиялар ҚР Ауылшаруашылық министрімен беріледі.

Субсидиялар келесі жағдайларда беріледі:

апат және құрғақшылық, үсіп кету және жылудың жеткіліксіздігі, ылғалдың артықшылығының нәтижесінде, дауылдың, боранның нәтижесінде ауылшаруашылық мәдениетінің жемісін сақтандыру - жағдайларға байланысты;

ауылшаруашылық өнімдерінің жемісін сақтандыру шарты ауылшаруашылық дақылдарын себу біткенге дейін жасалады.

ауылшаруашылық өнімдерінің жемісін сақтандыру бағасы ауылшаруашылық дақылдарының себу ауданына байланысты есептеледі.

Жүргізу формасына қарай, сақтандыру: міндетті және ерікті болып бөлінеді.

Міндетті сақтандырудың бастамашысы, заңды және жеке тұлғаларды қоғамдық мүдделерді қамтамасыз ету үшін қаражаттар қосуға заң негізінде міндеттеуші мемлекет болып табылады. Міндетті сақтандыру мынандай жағдайларды қарастыратын заңнамалық актілер негізінде жүргізіледі:

Сақтандыруға қажетті, объектілерінің тізімі;
Сақтандыру жауапкершілігінің көлемі;
Сақтандырумен қамсыздандыру деңгейі;
Сақтандыруға қатысушы тараптардың негізгі міндеттері мен құқықтары;
Тарифтік қойылымдарды сақтандыру төлемдерін және басқа да кейбір мәселелерді белгілеу тәртібі.

өсiмдiк шаруашылығы - өсiмдiк шаруашылығы өнiмдерiн өндiрумен шұғылданатын ауыл шаруашылығы өнiмiн өндiрушiлердi - жеке және заңды тұлғаларды қамтитын ауыл шаруашылығы саласының өндiрiстер кешенi;

өсiмдiк шаруашылығындағы мiндеттi сақтандыру шарты (бұдан әрi - сақтандыру шарты) - заңда белгiленетiн талаптар бойынша сақтандырушы мен сақтанушының арасында жасалатын шарт;

өсiмдiк шаруашылығының өнiмдерi - ауыл шаруашылығы дақылдарын (дәндi, майлы дақылдар, қант қызылшасы, мақта) өңдеу процесiнен алынған өнiм;

сақтандыру жағдайы - басталуына орай мiндеттi сақтандыру шарты сақтандыру төлемiн жүзеге асыруды көздейтiн оқиға;

сақтандыру сомасы - мiндеттi сақтандыру объектiсi сақтандырылған және сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандырушы жауапкершiлiгiнiң шектi көлемiн бiлдiретiн ақша сомасы;

сақтандыру төлемi - сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандырушы сақтанушыға (пайда алушыға) сақтандыру сомасы шегiнде төлейтiн ақша сомасы;

Өсімдік шаруашылығындағы міндетті сақтандырудың мақсаттары:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.