Социология ғылым саласында

1.Социологияның ғылым ретіндегі пәні, құрылымы және қызметі
2.Ғылымның ерекшелігі
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Бүгінгі таңда «социология», «социологиялық зерттеулер» ұғымдары күнделікті өмірге еніп, бұқаралық ақпарат құралдарына кеңінен қолданыла бастады. Біз қоғамға қатысты көптеген мәселелер бойынша жүргізілген социологиялық зерттеулер нәтижелерін үлкен қызығушылықпен қабылдаймыз.
Бұл зерттеулер ағымдағы саясат, экономика, мәдениет, рухани өмір, білім беру, тәрбие, т.б.салалардағы көкейкесті, елді алаңдатып жүрген мәселелер туралы адамдардың пікірін,көзқарастары мен ұсыныстарын анықтауға бағытталған. Социологиялық зерттеулер әсіресе Президент, Парламент сайлауында дайындық тұсында, әлеуметтік – экономикалық және басқа да реформаларды жүргізу кезнңінде, маңызды заң актілерін қабылдауда, т.б. ерекше жағдайларды қарқын ала түседі.Билік органдары, әкімшілік және басқа да ұйымдар үшін социологиялық зерттеулер халықтың хал – ахуалын, көңіл – күйін біліп отыруға және өткізіліп жатқан немесе дайындық үстіндегі шараларға қатысты халықтың көзқарасын дер кезінде анықтауға мүмкіндік береді. Әрине, мұның бәрі қабылданатын шешемдерге түзетулер енгізіліп отыру қажет. Себебі, халық бұл шешімдерге наразы болып, қарсы шығатын болса, онда олардың тиімдігілі күрт төмендеп, тіпті нөлге дейін құлдырап кетуі мүмкін.
Социологиялық зерттеулердің кең таралуы, анкеталық сұраулар жүргізіп, олардың нәтижелерін баспасөз құралдарына жариялап отыратын көптеген ұйымдардың пайда болуы – «социология деген осы екен» деген ұғымды қалыптастыруы мүмкін. Әрине, бұл қате пікір. Аталған зерттеулер шын мәнінде нәтижелі болуы үшін олар ғылыми негізге сүйенуге тиіс, мұнсыз олар дәйектілікке де, практикалық қолданысқа да, ие бола алмайды.

«Инженерлік еңбектің социологиясы» Ұ.Е.Сыдықов, Ц.Р. Розенберг.

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
1.Социологияның ғылым ретіндегі пәні, құрылымы және қызметі
2.Ғылымның ерекшелігі
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

СОЦИОЛОГИЯНЫҢ ҒЫЛЫМ РЕТІНДЕГІ ПӘНІ,
ҚҰРЫЛЫМЫ, ҚЫЗМЕТІ
Бүгінгі таңда социология, социологиялық зерттеулер ұғымдары
күнделікті өмірге еніп, бұқаралық ақпарат құралдарына кеңінен қолданыла
бастады. Біз қоғамға қатысты көптеген мәселелер бойынша жүргізілген
социологиялық зерттеулер нәтижелерін үлкен қызығушылықпен қабылдаймыз.
Бұл зерттеулер ағымдағы саясат, экономика, мәдениет, рухани өмір,
білім беру, тәрбие, т.б.салалардағы көкейкесті, елді алаңдатып жүрген
мәселелер туралы адамдардың пікірін,көзқарастары мен ұсыныстарын анықтауға
бағытталған. Социологиялық зерттеулер әсіресе Президент, Парламент
сайлауында дайындық тұсында, әлеуметтік – экономикалық және басқа да
реформаларды жүргізу кезнңінде, маңызды заң актілерін қабылдауда, т.б.
ерекше жағдайларды қарқын ала түседі.Билік органдары, әкімшілік және басқа
да ұйымдар үшін социологиялық зерттеулер халықтың хал – ахуалын, көңіл –
күйін біліп отыруға және өткізіліп жатқан немесе дайындық үстіндегі
шараларға қатысты халықтың көзқарасын дер кезінде анықтауға мүмкіндік
береді. Әрине, мұның бәрі қабылданатын шешемдерге түзетулер енгізіліп отыру
қажет. Себебі, халық бұл шешімдерге наразы болып, қарсы шығатын болса, онда
олардың тиімдігілі күрт төмендеп, тіпті нөлге дейін құлдырап кетуі мүмкін.
Социологиялық зерттеулердің кең таралуы, анкеталық сұраулар
жүргізіп, олардың нәтижелерін баспасөз құралдарына жариялап отыратын
көптеген ұйымдардың пайда болуы – социология деген осы екен деген ұғымды
қалыптастыруы мүмкін. Әрине, бұл қате пікір. Аталған зерттеулер шын мәнінде
нәтижелі болуы үшін олар ғылыми негізге сүйенуге тиіс, мұнсыз олар
дәйектілікке де, практикалық қолданысқа да, ие бола алмайды. Сонымен қатар,
ғылыми негізге сүйенбеген зерттеулер заңсыз қате шешімдердің қабылдануына
алғышарт қалыптастырып, қоғамға зиянын тигізуі мүмкін. Социологияны ғылым
ретінде тану маңыздылығы – осыдан барып туындайды.
Алдымен социология деген терминнің екі тілдегі қос сөзден
құралған: societas – қоғам (латын), logos – ұғым, сөз, оқу ( грек). Сөзбе –
сөз аударғанда – қоғаи туралы ұғым. Алайда бұл анықтама тым жалпылама,
себебі, қоғамды көптеген ғылымдар зерттейді (экономика, тарих,саясаттану,
мәдениеттану, т.б.). Бұлар әлеуметтік – саяси және гуманитарлық білімнің
ондаған кіші салаларынқамтитын ғылыми кешен болып табылады. (мәселен, тарих
ғылымында: тарихнама, деректану, археология, антропология, этнография, т.б.
). Социология ғылым ретінде нақты немен айналысатынын анықтау үшін
философия курсында оқылған кейбір нәрселерді еске түсіру керек. Атап
айтқанда, ғылымның пәні және обьектісі.
Кез – келген материялық ( обьективтік) және рухани (субьективті)
әлемнің бір саласын тануға арналған. Философияны осы екі әлемнің
қатынасын қызықтыратыны белгілі. Болмыстың қандай саласын зерттейтіндігіне
байланысты барлық ғылымдар жаратылыстану, техникалық, гуманитарлы, саяси -
әлеуметтік болып бөлінеді. Ал, соңғы екеуі – көбіне қоғамдық ғылымдар деп
те аталады.
Ғылымның белгілі бір саласы зерттейтін шынайы болмыс аумағы –
ғылымның обьектісі болып табылады. Алайда бір обьектіні түрлі ғылымдар
зерттеуі мүмкін екендігін тәжірибе көрсетуде. Мұның қарапайым мысалы – адам
ол, жаратылыстану және әлеуметтік – гуманитарлық ғылымдар толықтай
кешенінің обьектісі болып табылады. Немесе отбасы секілді көп қырлы
әлеуметтік бірлестікті алайық. Ол экономикалық ғылымдарды – белгілі бір
тұрмыстық – шаруашылық ұя ретінде қарастырса,социологияны - әлеуметтік ұйым
ретінде; психологияны – эмоноцияналдық түйісулер ретінде; этиканы – ар –
ұждан тәрбиесі түріндегі қатынастар алаңы ретінде; демографияны - ұрпақ
әкелу, буын аламастыру тұрғысынан; философияны – рухани құндылықтармен
дәстүрлердің таралуын қамтамасыз ететін әлеуметтік бірлік ретінде; заң
ғылымдарын – мүшелерінің қатынастары нормалармен шектелген бірлестік
ретінде қызықтырады .
Зерттеу обьектісі ортақ бола отырып, барлық зерттеу пәні бойынша,
яғни обьектінің олардың зерттейтін жақтары бойынша, бір – бірінен
ерекшелінеді. Отбасын зерттейтін ғылымдардың атауынан – ақ, олардың бұл
бірлестіктің қандай жақтарын зерттейтіндігі көрініп тұр. Еңбек, білім,
тұрмыс сияқты әлеуметтік феномендер, зерттеудің күрделі кешенді нысандары
болып табылады. Олардан да әр ғылым зерттеу пәнін құрайтын өзіне тән
мәселелерді, заңды байланыстарды бөліп қарастырады. Сонымен ғылым пәні
дегеніміз – ғылым обьектісінен бөлініп алынып зерттелетін бөлік.
Социологияның пәні қайсы? - деген сұраққа, соңғы кезде жарық
көрген басылымдар мен оқулықтардың барлығы дерлік, былай жауап береді.
Социология дегеніміз - қоғамның ұйымдасуының, қызмет етуі мен дамуының
жалпы және ереше әлеуметтік заңдылықтарын, олардың адам әрекеттері, қарым –
қатынастары, адамдардың бірлестігі мен жалпы қоғам шарттарында іске асыру
жолдарын, формаларын және әдістерін зерттейтін ғылым.Әрине,
социологиязерттейтін күрделіәлеуметтік байланыстар мен қатынастар алуан
түрлі болғандықтан пәнді анықтау біржақты болған жоқ. Ол социологияның өз
алдына ғылым саласы ретінде бөлініп шыққан ХІХ ғасырдың 30- шы жылдарынан
белгілі ғалымдарының бұл саладағы дамытқан әртүрлі тұжырымдарын қамтыды.
Социологияның негізін қалаушы француз ғалымы – Огюст Конт социологияны
қоғам туралы позитивті ғылым деп атады. Тағы бір француз зерттеушісі Э.
Дюркгейм, социологияның пәні - әлеуметтік фактілер деп есептеді. Неміс
социологы М. Вебер бұл адамдардың әлеуметтік әрекетін зерттейтінғылым деген
ойды алға артты. Марксизмде социология ұғымы іс жүзінде қоғам дамуының
неғұрлым жалпылама заңдылықтары мен қозғаушы күштері туралы ғылым ретінде
анықталған тарихи материализммен сәйкес келеді. . Қоғам әртүрлі әлеуметтік
бірлестіктер,сондай – ақ жеке тұлға, мемлекет, т.б. тұратын әлеуметтік жүйе
ретінде қарастырылады.
Ғылымның ерекшелігі
Ғылымның өзіне тән ерекшеліктерінің бірі - өзі қарастыратын құбылыстар
шеңберіне өтіп жататын қайсібір процестердің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.