Телерепортаж- алдынғы тележурналистика жанры

1. Телерепортаж. алдынғы тележурналистика жанры
2. «31 арнадағы» «Ирформбюро» бағдарламасының ерекшеліктері
3. Телерепортер шеберлігінің шыңдалу жолдары

Журналистің оқиға жайлы деректері. Осындай анықтама орыс тілі сөздігінде берілген. Бұл сөз француз тілінің reportage – хабар беру, латын тілінің негізінде- хабарлау. Репортаждың жаңалық ретіндегі ең маңызды нүктесі – жылдамдылық. Тағы айта кететіні корреспондент міндетті түрде сол оқиғаны көзбен көріп, құлақпен естіп, керекті фактыларды жинап, басынан аяқ бар мәләметті жинау.
Телерепортаждылық – телевизияның ең маңызды құрылымы, осыдан, телерепортаж – алдыңғы тележурналистика жанры.
Теледидардағы соңғы жаңалықтар тізбегінің қай- қайсысы да репортажсыз, репортаждың қатысынсыз жарық көрген емес. Шешенстаннан жасалған репортаж, апат орын алған жерден репортаж, велосипед жарысы өткен жерден алынған репортаж. Репортаж жекелеген көп уақыт аралығын қамтитын бағдарламаларға: футбол сайысынан алынған, Жамбылдың 150 жылдығынан, «Азия даусы» байқауынан,мерекелік жиындардан, Байқоңыр ғарыш айлығынан алынған репортаж….
Баспасөз маслихатынан репортаж жасауға бола ма? Министерлер кабинетінде министмен болған әңгімені репортаж деп атауға бола ма? Ғылым зертханаларындағы зерттеулер жайында репортаж – мәлілет бар ма? Жамбылдың мерейтойына орайластырылған жиыннан түсірілген мәлімет репортаж болып табылады ма? «Сәйкестік әсері», «Әсерленушілік ықпалы» дегеніміз не?
Газеттегі репортаж бен теледидардағы репортаж жанрының арасы жер мен көктей. Барлық БАҚ-тың осы жанрды меңгеруі жанрдың мәніне терең бойлауға, белгілерін анықтауға,сол және өзге жанрларға тән ерекшеліктерді анықтауға көмектеседі.
Репортаждың негізгі белгілері. Репортаж өз жанана сұхбат, суреттеме, авторлық мәтін сияқты жанрларды шоғырландырады. Бұлжанрдың ерекшеліктерін анықтауға қиындық тудырады. Кейде репортажға өзге жанрларда кіреді. «Газетте – дейді Е. Рябчиков өзінің « Радиохабарлар мен теледидардағы репортаж» деген жинаққа енген мақаласында, - репортаж күнделікті қолданылып отырады. Бірақ бұл айдарға мүлде бөлек дүниелер кіреді. Кәдімгі ақпарат пен заметканы біз репортаж деп атап жүрміз. «Репортаж» айдарына көбіне немесе кейде «өткір» мақалалар енеді. Ал бұл оқырманның түсінбеушілігіне және сезіміне сілтеу түсіреді. Репортаж, сұхбат, сурет қайда? Жай мақала қайда өзі? Деген сұрақтардың тууына ықпал етеді». Сонымен бірге С. Гурьевич те «Репортаж» мақаласында («Газет жанрлары»жинағы. М.1972) сыни көзқараспен: «Газетте «репортаж» айдарымен берілетін тілшілік, сұхбат, тіпті заметкаларды неге екенін белгісіз жиі кездестіріп жатамыз. Ал кейде журналистер репортажды жиналыс, кездесу немесемаслихаттардан алынған оқиға, хабар деп түсінеді». Осы шүиеленістерге байланысты жанрдың нақты анықтамасын алға тарту оңайға түсер емес.

1. Основы тележурналистики и телерепортажа - Князов. А
2. Телевизия: Бизнес әлде билік ?- Алматы, Қазақ университеті. 2007 ж.
3. Google – интернет жүйесі.

Пән: Журналистика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

1. Телерепортаж- алдынғы тележурналистика жанры

2. 31 арнадағы Ирформбюро бағдарламасының ерекшеліктері

3. Телерепортер шеберлігінің шыңдалу жолдары

Журналистің оқиға жайлы деректері. Осындай анықтама орыс тілі
сөздігінде берілген. Бұл сөз француз тілінің reportage – хабар беру, латын
тілінің негізінде- хабарлау. Репортаждың жаңалық ретіндегі ең маңызды
нүктесі – жылдамдылық. Тағы айта кететіні корреспондент міндетті түрде сол
оқиғаны көзбен көріп, құлақпен естіп, керекті фактыларды жинап, басынан аяқ
бар мәләметті жинау.

Телерепортаждылық – телевизияның ең маңызды құрылымы, осыдан,
телерепортаж – алдыңғы тележурналистика жанры.

Теледидардағы соңғы жаңалықтар тізбегінің қай- қайсысы да репортажсыз,
репортаждың қатысынсыз жарық көрген емес. Шешенстаннан жасалған репортаж,
апат орын алған жерден репортаж, велосипед жарысы өткен жерден алынған
репортаж. Репортаж жекелеген көп уақыт аралығын қамтитын бағдарламаларға:
футбол сайысынан алынған, Жамбылдың 150 жылдығынан, Азия даусы
байқауынан,мерекелік жиындардан, Байқоңыр ғарыш айлығынан алынған
репортаж ...

Баспасөз маслихатынан репортаж жасауға бола ма? Министерлер
кабинетінде министмен болған әңгімені репортаж деп атауға бола ма? Ғылым
зертханаларындағы зерттеулер жайында репортаж – мәлілет бар ма? Жамбылдың
мерейтойына орайластырылған жиыннан түсірілген мәлімет репортаж болып
табылады ма? Сәйкестік әсері, Әсерленушілік ықпалы дегеніміз не?
Газеттегі репортаж бен теледидардағы репортаж жанрының арасы жер мен
көктей. Барлық БАҚ-тың осы жанрды меңгеруі жанрдың мәніне терең бойлауға,
белгілерін анықтауға,сол және өзге жанрларға тән ерекшеліктерді анықтауға
көмектеседі.

Репортаждың негізгі белгілері. Репортаж өз жанана сұхбат, суреттеме,
авторлық мәтін сияқты жанрларды шоғырландырады. Бұлжанрдың ерекшеліктерін
анықтауға қиындық тудырады. Кейде репортажға өзге жанрларда кіреді.
Газетте – дейді Е. Рябчиков өзінің Радиохабарлар мен теледидардағы
репортаж деген жинаққа енген мақаласында, - репортаж күнделікті қолданылып
отырады. Бірақ бұл айдарға мүлде бөлек дүниелер кіреді. Кәдімгі ақпарат пен
заметканы біз репортаж деп атап жүрміз. Репортаж айдарына көбіне немесе
кейде өткір мақалалар енеді. Ал бұл оқырманның түсінбеушілігіне және
сезіміне сілтеу түсіреді. Репортаж, сұхбат, сурет қайда? Жай мақала қайда
өзі? Деген сұрақтардың тууына ықпал етеді. Сонымен бірге С. Гурьевич те
Репортаж мақаласында (Газет жанрларыжинағы. М.1972) сыни көзқараспен:
Газетте репортаж айдарымен берілетін тілшілік, сұхбат, тіпті
заметкаларды неге екенін белгісіз жиі кездестіріп жатамыз. Ал кейде
журналистер репортажды жиналыс, кездесу немесемаслихаттардан алынған оқиға,
хабар деп түсінеді. Осы шүиеленістерге байланысты жанрдың нақты
анықтамасын алға тарту оңайға түсер емес.
Жанрдың тек өзіне ғана тән қасиеттері қандай? С.Гурьевич Газеттегі
репортаж дейтін оқиға мен репортерді қамтыған брошюралық кітапшасында
анықталған белгілермен: Репортаж- бұл оқиғалар жайындағы оперативті,
қозғалмалы, көңіл- күйге негізделген әңгіме. Ол өзінің құжаттылығы,
көрнектілігі арқылы иавтордың бұл оқиғаға қатысқандағы куәгерлік рөлінің
қатысы арқылы ерекшеленеді. Ал В.Ученова Баспасөздегі ақпараттар
проблемалары деген жинақта: Репортажда оқиғаны шынайы суреттеу, оны
талқыға салу автордың ой- пікіріне негізделедідеп оқиға мен оған араласу
қырларын анықтап көрсетеді. А.Юровский мен Р.Борецкий Репортаж – шынында
да оқиға туралы әңгіме.Теледидар репортажы – бұл оқиғаның өзі белең алған
сәттің өзінде көрермендердің көз алдында өрбіп отыратын оқиғаның өзі деп
нақтылайды.
Қазір американдық және ағылшын зепттеушілерінің көптеген сипаттамалары
жарық көруде. Британдық автор Дэвид Рендалл Әмбебап журналист деген
кітабында репортаждың ерекшелігін былай көрсетеді: Репортердың қызметі бар
нәрсенің түбіне жету. Репортерлер, әдемілеп айтсақ, тарихтың алдынғы
шебіндегі жауынгер. Біріншіден,олар бүгінгі күннің қорқынышты әрі күңгіт
оқиғаның ордасына қарай қадам басып, жабық есіктерді қағады да, шындықтың
бастауын бағындыру үшін тәуекелге барады. Бірақ репортерсөзінің орнына
журналист, тілші, сұхбатшы деген сөздерді қоюға болады.Бізде нақты
аудармаларға көңіл аударады ғой. Ангола немесе Непалда дәрістен кейін, сол
журналистика саласының оқытушыларына одан да қарапайым әрі қанатты
сөйлегің келеді, әрине.Олар АҚШ-ең ежелгі және терең шындықтың бетін және
ашады.Егер ұқсастыққа қарай жалаң ойға берілмейтін, өзінің қандай да бір
ұсыныстары бар еуропалық салт- сана болмаған жағдайда барлығы осы
қалпындақалар ма еді. Мысалы, тек репортаж туралы емес, оған оқиға туралы
жағдайлардық қамту қажет.
Репортаждағы оқиға болған заматта жариалануымен құнды. Оның түбіне
жету үшін журналист шығармашылық бабында болып, жанынан шығарып айтуға,
төкпелей айтуға икемделуі тиіс.

Теледидар, радио және баспадағы репортаждың ұқсас ерекшеліктерін
анықтау үшін, оның түрлерін салыстыра отырып, жалпылама шешімге келуге
болады.Қайсібір жағдайда да екі компонент: оқиға мен репортер арасындағы
байланыс репортажға негіз болады.

Репортаж- оқиғаның басы- қасында болған кісінің оқиға туралы өз
әсерін жеткізетін, объектівті, жедел шығарма.

Баспадағы, теледидардағы және радиодағы репортерлер оқиғалар
құрылымына қарай әртүрлі болып келеді.

Теледидарда тікелей эфирде көбіне жиі кездесетін репортаждан-
оқиғаның өзі. Осы жердегі репортердің рөлі сөзсіз жоққа шықпайды. Ол
оқиғалар жинағынан сол немесе өзге жағдайлардың ықпалында, қоғамдық
ұстанымынан, берілу ерекшелігінен көрініс табады. Кейде оқиғаның бөлшегі
толық суреттеледі. Газетте бұл болған оқиға жайындағы әңгіме ретінде
саналады.Оқиғадан оқыриан қаншалықты әсер алс, репортердың сол жердегі рөлі
соншалық болғаны. Теледидарда тек репортер ғана емес, көрерменнің өзі де
оқиғаға тікелей куә болады. Репортер ол кезде көрермен ретінде оқиғаның қыр-
сырына қанығады. Газетте оқырман репортердің басшылығымен жазылған
жағдаймен танысады. Онда дыбыстық та, көріністік те құрылғылар кездеспейді.
Оқиғаның өмірдің өзге сәттерімен үйлесім табуы, басым мәнге қол
жеткізу басылым репортажына да тән. Теледидар- жекелеген құбылыстарды
көрсетуге икемді, ал басылымда сол жайттар шынайы әрі белгілі ретпен
жеткізіледі.

Осы тақырыпқа байланысты 31 телеарнаның Информбюро жаңалықтар
қызметін алған болатынбыз. Информбюро бағдарламасы қазіргі таңда аптасына
5 уақыт шығады. Дүйсенбіден жұма күніне дейін. Эфирге шығатын уақыты 18.00.
Студиада жүргізушілері: Лимара Қазиева, Аида Боранбай, Саламат Омаш.
Информбюро жаңалқтар қызметінен біз күнделікті жаңа хабарлар алып
отырамыз. Саясаттан, экономикалық және әлеуметтік салаға қатысты
жаңалықтардан хабардар етіп отыратын бағдарламаның бірі.
Информбюро телевизиялық ақпараттық бағдарламасының жобасы 1996 жылдан
бастау алған. Қазақстанда әлі күнге дейін республикалық және халықаралық
телебайқаулар мен фистивалдерде жүлдегер атанған бағдарлама болып табылады.
Тақырыпқа байланысты Инфрмбюро бағдарламасының жауапты редакторы
Болат Мұрсалімнен бірер сұрақтарға жауап алған болатынмын:

1. Телерепортердың шеберлілігінің негізгі эмеленттері?
Мен үшін телерепартер шеберлігінің негізгілері, ұшқыр ой, жылдам әрі
нақтылықты болуында. Және оның адамдармен тіл табысып, ұқыпты әрекет
етуінде.

2.Сіз үшін телерепортер кім?
Репортер ол халыққа жедел жаңалықты жеткізіп, оқиғаны көзбен көріп сараптап
жеткізуші.

3. Жалпы репортердың қызметі?
Ол өзінің жеке тұлға екенін көрсетіп, жіберілген жерге уақытында жетіп
толық қанды сюжет түсіріп, тапсырманы дұрыс орындау.

4. Стендап не үшін жасалады?
Бұл репортердың жеке тұлға екенін көрсететін, қорытынды сөзі.
Информбюро бағдарламасының басқа арналардың ақпараттық бағдарламасынан
айырмашылығы, Информбюро күнделікті ақпаратты жедел жеткізіп, толық
мағлұмат береді. Менің бақылағандағы басты байқағаным олар жаңа ақпаратты
Хабар, Қазақстан Ұлттық арнасынан ертерек ақпараттандырады.

Репортер және оқиға. Оқиғаны берудегі репортердің рөлі ерекше. Ол оқиға
жайынан бірнеше хабардар болады да,оқиға болған орыннан дереу табылуға
тырысып, өзіне қажет деп тапқан барлық міліметтермен қанығады. Бұл үшін
репортер оқиғаның өту барысын, өңін айналдыруға тиіс емес.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.