Отандық және шетелдік басылымдардағы Қазақстан Республикасының имиджі

Пән: Журналистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 46 бет
Таңдаулыға:

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

Журналистика факультетi

БАҚ менеджменті және жарнама кафедрасы

Орынбаева Ақбота Нұрбатырқызы

Отандық және шетелдік басылымдардағы Қазақстан Республикасының имиджі

Жоғары оқу орнын бітіру үшін қорғалатын

бакалавриаттық

Бітіру жұмысы

050504 - журналистика

Ғылыми жетекші - филол. ғ. к., доцент Н. Т. Шыңғысова

Ресми сарапшы - ҚР СІМ Консулдық Қызмет Департаменті директорының орынбасары Қ. Арқабаев

БАҚ менеджменті және жарнама кафедрасының

2008 жылғы . . . маусымда . . . мәжілісінде

талқыланып, қорғауға жіберілді.

Кафедра меңгерушісі . . . филол. ғ. д., профессор Ш. Ы. Нұрғожина

Мемлекеттік емтихан комиссиясының сарапталуына қабылданды.

Диплом қорғау күні: 2008 жылғы . . . маусым

Комиссия хатшысы: . . . филол. ғ. к., доцент Г. Сұлтанбаева

. Алматы, 2008 жыл

Мазмұны

Кіріспе . . . 3-6

Бірінші тарау

Шетелдік және отандық басылымдардағы

Қазақстанның имиджі . . . 7-19

Екінші тарау

Қазақстан имиджін қалыптастырудағы

қолданылатын PR-технологиялар . . . 20-35

Қорытынды . . . 36-40

Сілтемелер . . . 40-42

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 43

Қосымша А . . . 44

Қосымша Ә . . . 45

Кіріспе

«Сіздің бір көргеннен тәнті етуде

екінші мүмкіндігіңіз болмақ емес»

Ден Аспроменте

Тақырыптың өзектілігі. Бүгінгі күні Қазақстан күрделі өңірлік геосаяси жағдайда, тұрақтылық пен қауіпсіздік сындарының шиеленісуі тұсында халықаралық аренадағы өзінің имиджін қалыптастыру ісінде жүйеленген, ғылыми түрде зерттелген тұжырымдаманы қажет етеді. Халықаралық қатынастарда орын алып отырған күрделі де маңызды процестерге орнықты баға беру үшін мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатындағы стратегиялық бағыттарға әсер ететін көптеген факторлар мен құбылыстарға сараптама жасау маңызды. Сондай факторлардың бірі - мемлекеттің халықаралық аренадағы имиджі.

Қазіргі таңда мемлекет пен қоғамның бөлінбес бөлшегі ретінде ақпараттың, ақпараттық ресурстар мен технологиялардың рөлі күшейген заманда мемлекеттердің халықаралық ортада ұлттық мүдделерін қорғау ісі ақпараттық ортада жүзеге асып келеді. Ақпараттық-имидждік стратегия мәдени кеңістіктің құрамдас бөлшегі ретінде күн тәртібіндегі өзекті мәселелердің бірі болып табылады.

Қазақстан өзін жаһан елдерінің алдында неғұрлым жағымды жағынан көрсете білсе, оның тек саяси ғана емес, экономикалық, әлеуметтік беделі де өсе түсетіні дәлелденген.

Жаһан қазір Қазақстанды танып-білуге құштарлық танытып отыр. Біз әлем елдері үшін ең жас, қуатты елдердің біріміз. Еуразия кеңістігінің кіндігінде орналасқан Қазақстан үшін әлемдік және аймақтық шараларға белсенді араласу арқылы бейнесін қалыптастыру мемлекетіміздің егемендігін сақтап қалу үшін басты шарт болып есептелінеді. Бұл стратегиялық мақсат жолында қоғамның барлық саласының бастамашылығы мен іскерлігіне айырықша маңыз берілген. Демек, өз ұстанымымызды өзгеге тасымалдаудың жолын, ұлттық мәдениетімізді ғаламға таратудың ең пайдалы тұстарын жеткізу - еліміздің шетелдегі имиджін қалыптастыру болып табылады [1] .

Мемлекеттің имиджін қалыптастыру - қауіпсіздікті қамтамасыз ету құралы, лмемлекеттің мүддесін қорғауға және оны дамытуға елеулі үлес қосатын сыртқы саясаттағы ауқымды бағыт.

«Имидж» сөзі ағылшын тілінен аударғанда «бейне» деген мағынаны білдіреді. Оның нақты анықтамасы қолданылу аясына байланысты анықталады [2] . Ұсынылып отырған жұмыста «имидж» сөзі шетелдік аудиторияның пікіріндегі Қазақстан образын анықтайтын бірнеше факторлар топтамасы болып табылады.

Бүгінгі таңда Қазақстанның алдындағы келелі мәселе - бәсекеге қабілетті елу елдің қатарына қосылу. Мұндай межеге жету тек экономикалық көрсеткіштерге ғана байланысты емес. Біздің еліміз кез келген салада бәсекеге қабілетті болуы тиіс, соның ішінде имидж саласында да. Өйткені, экономикалық инвестициялар мемлекеттің қалыптасқан имиджіне, оның халықаралық ресми рейтингісіне сүйенеді.

Қазақстан Республикасы өз алдына бөлек отау тіккелі шетелдегі имиджін, жағымды образын қалыптастыруда атқарып жатқан іс-шараларын жоққа шығару - әділетсіздік болар еді. Бірақ, қыруар қаржы шығындалған бұл шаралар өз жемісін бермеуі не себепті? Атқарылған жұмыстар тиімді болса, неге Қазақстанның бірегейленген, анықталған образы әлі күнге дейін жоқ? Бұған берілер жауап біреу-ақ: белгілі бір мақсатты көздейтін, бір жүйеге бағындырылып, ойластырылған ақпараттық стартегияның болмауынан. Ал ақпараттық стратегия не үшін қажет?

Қай заманда болмасын, қоғамдық сананы қалыптастырып, көп жағдайда оның белгілі бір шешім қабылдап, пікірін қалыптастыруда БАҚ-тың рөлі айырықша екені дау тудырмайды. Ел ішінде, сондай-ақ әлемде болып жататын құбылыстардың айнасы - ақпарат құралдары. Мемлекеттің сыртқы саясаты, сонымен қатар, әлемдік саясат үнемі ақпарат құралдарының назарында болып келеді. Әлемдегі барлық елдер сыртқы саясаттағы ақпараттық стратегияны мынадай мақсаттарды жүзеге асыру үшін пайдаланады:

Ұлттық мүддені сақтау, оны қорғау;
Ақпараттық ортадағы ұлттық қауіпсіздікті сақтау.

Ақпараттық стратегия елдің ерекшелігі мен ағымдағы мәселені шеше алу мүмкіндігіне қарай белсенді, шабуылдаушы, немесе жүйесіз, мақсаты айқындалмаған болуы мүмкін. Бұл жаһандану дәуіріндегі барлық БАҚ-тың ортақ ақпараттық кеңістікке кірігуі кезеңіндегі ақпараттық стратегияның маңызы айырықша екенін дәлелдей түседі. Ақпараттық стратегия ел ішіндегі БАҚ-та қалай көрініс тапса, сыртқы саясатта да, яғни шетелде де сондай дәрежеде халық назарына ұсынылмақ» [3] .

Сыртқы саясаттағы ақпараттық-насихаттық қызметті шетел аудиториясына, саяси, ғылыми, іскерлік ортаға мемлекет туралы, оның мәдениеті, саяси ахуалы, ғылыми жетістіктері туралы нанымды әрі мемлекеттің ұлттық мүддесін қай уақытта да бірінші кезекке қоятын ұтымды ақпарат тарататын шаралар жиынтығы деп қарастырған орынды. Бұл өз кезегінде елдің жағымды бет- бейнесін қалыптастыратын мақсатты ақпараттық қуыс болмақ.

Шетелдік БАҚ-тың еліміздегі елеулі өзгерістерді жіті қадағалап, немқұрайлы қарамай, өз үнін қосып отыруын БАҚ-тағы саяси беталыс деп қарастыру керек. Бұл туралы Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаев 2000 жылы Сыртқы істер министрлігінің кеңейтілген отырысында төмендегідей мәлімдеме жасаған: «Қазақстан дипломатиясының әр күндік жұмысы шетелдің ресми өкілдерімен, қоғам қайраткерлерімен, кәсіпкерлермен, журналистермен болатын кездесулермен тығыз байланысты болуы керек. Бұл істі біз елімізде аккредитацияланған халықаралық ұйымдармен жұмыс барысында жүзеге асыруымыз тиіс. Бүгінгі күні шетелдік ақпарат құралдары кездейсоқ ақпарат көздерінен ақпарат алатындықтан, берілген хабарламалардың бұрмалануына жол беріліп келеді. Сәйкесінше, мұндай ақпарат шетелдік аудиторияға таралып кетеді. Қазақстан Республикасы дипломатиялық корпусы өкілдерінің негізгі міндеті -халықаралық ұйымдардың кез келген жобалары мен бағдарламалары елімізге барынша пайдалы болуын қамтамасыз ету» [4] . Демек, біз қарастырып отырған Қазақстанның шетелдегі жағымды образын қалыптастыру ісі кезек күттірмейтін мәселелердің бірі болып отыр. «Мемлекеттің имиджін қалыптастыру - оның басқа институттарға тәуелділігімен анықтала ма?» деген сұраққа PR маман Ерлан Сейтімов былай деп жауап береді: «Имидж - салыстырмалы категория. Мәселен, Коммунистік партия басшылық ететін, азаматтарының құқығы жиі бұзылатын Қытай Халық Республикасы батыс елдерінде тоталитарлы жүйедегі мемлекет ретінде қарастырылады. Соған қарамастан, дамушы елдер арасында Қытай Тікелей шетел инвестицияларын тарту көлемі бойынша алғашқы орындардың бірінде.

Имидж экономикалық әл ауқатқа тәуелді емес. Мұсылман елдері, оңтүстік Америка, сондай-ақ, Еуразиялық Одақтың пікірінде АҚШ-тың, ағылшындардың образы үнемі жағымды жағынан қарастырыла бермейді.

Маркетингтік тәжірибеде мемлекет имиджін қалыптастыруды мақсатты түрде дамытдың көрнекті мысалдары бар: Түркия, Пуэрто Рико (туризм), Кипр (офшорлар), БАЭ (инвестициялар) [4] .

Келтірілген мысалдар - әлемнің ірі державаларындағы жағдай. Оларды әлемдік сахнаға жаңа шыққан жас Қазақстанмен салыстыру еш мүмкін емес. Қазақстанның салыстыратындай бәсекеге қабілетті секторы жоқ. Сол себепті, біз ең алдымен, ел образын қалыптастыруға күш салуымыз қажет.

Бітіру жұмысының мақсаты

Қазақстан мемлекетінің халықаралық имиджін шетелдік және отандық басылымдар негізінде талдай отырып, анықтау. Мемлекет имиджін қалыптастыруда қолданылатын ақпараттық стратегиядағы PR-технологиялары мен механизмдерінің жүзеге асырылу жолдарына теориялық әрі практикалық тұрғыда талдау жүргізе отырып, тиімді ұсыныстар жасау. Бұл мақсатты жүзеге асыру үшін келесі міндеттемелер алға қойылды:

Ақпараттық-имидждік саясаттың құрамдас бөлшектері - «ақпараттық стратегия» және «имидж» сөздерінің құрылымы мен мазмұнын айқындау;
Шетелдік ақпарат құралдарындағы Қазақстанның бейнесін анықтау;
Мемлекеттің имиджін қалыптастырудағы шетелдік тәжірибелерге зерттеу жасау;
Мемлекеттің имиджін қалыптастырудағы PR- технологиялардың тиімділігін сараптау;
Ұлттық бренд мәселесінің имиджді қалыптастырудағы ролін айқындау.

Жұмыстың зерттеу нысаны

2005-2008 жылдар аралығындағы шетел бұқаралық ақпарат құралдарындағы, соның ішінде Ұлыбритания баспасөзіндегі Қазақстанның бейнесін анықтайтын материалдар. Сондай-ақ, 2007-2008 жылдар аралығындағы республикалық қоғамдық-саяси «Айқын» газетіндегі жарияланымдар.

Жұмыстың негізгі дерек көздері

Бітіру жұмысының негізгі дерек көздері: Б. Жақып, Ф. Котлер, С. Блэк, Н. Почепцов, И. Панарин еңбектері, «ҚазҰУ хабаршысы» ғылыми журналдарының тігіндісі, отандық «Егемен Қазақстан», «Айқын» газеттері, Ұлыбританиялық «The Times», «Sunday Times», «Finansial Times», «Guardian», «Daily Express», «Independent», «Morning Post», «Daily Mail», «Sun» мерзімді басылымдарының 2005-2008 жылдар аралығындағы сандары.

Зерттеу әдісі

«Отандық және шетелдік басылымдардағы Қазақстанның имиджі» атты тақырыпты ашу барысында талдау, саралау, салыстыру әдістері қолданылды. Ақпараттық-эмпирикалық, әдістемелік зерттеу, дәстүрлі салыстыру тәсілдерін пайдаланумен қатар, басылымдарға контент-сараптама жасау, қоғамдық пікірді білу үшін сауалнама жүргізумен толықтырылды. Сауалнаманың қорытындылары диаграмма түрінде қосымшада көрсетілген.

Жұмыстың ғылыми жаңалығы

Біріншіден, қ азіргі кезде ақпараттың ролі күшейген заманда «мемлекеттік имидж», «ұлттық бренд» ұғымдарының өзекті болып тұрғанына қарамастан, жекелеген басылым материалдарын назарға алмағанда. Қазақстанның имиджі жайлы жүйеленген, зерттеліп, тұжырымдалған зерттеу еңбектері ғылыми айналымға енгізілмей келеді. Осыны ескере отырып, мемлекеттің имиджі тұрғысында жарияланған шетелдік баспасөз материалдары жүйеленіп, бір ізге түсірілді. Екіншіден, тақырыпты ашу барысында зерттеу нысанына талдау мен сараптамалар жасалып, жаңа ғылыми түйіндемелер жасауға талпыныс жасалады. Бітіру жұмысында тың деректер мен қызықты материалдар ұсынылып отыр, бастысы, бұл тақырыпқа тыңнан түрен салынбаған.

Жұмыстың құрылымы

Бітіру жұмысы кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан тұрады. Кіріспеде тақырыптың өзектілігі, жұмыстың мақсаты мен міндеті, зерттеу нысаны мен негізгі дерек көздері, ғылыми жаңалығы ашылады. Сондай-ақ, «имидж» терминіне анықтама беріліп, оның қазіргі жаһандық ақпараттандыру заманындағы маңызы айқындалады. Негізгі бөлім екі тараудан тұрады. Бірінші тарауда отандық және шетелдік басылымдардағы Қазақстан туралы жарияланымдар сарапталынады. Қазіргі таңда барша әлем көз тігіп отырған Қазақстанның ішкі, сыртқы жағдайы, халқының әлеуметтік тұрмысы, мәдени өмірі турасында жазылған материалдар зерттелінеді. Екінші тарауда мемлекеттің имиджін қалыптастырудағы PR-технологиялардың тиімділігі қарастырылады. Әлемдік тәжірибеде қолданылатын ұлттық имидж бен ұлттық брендті қалыптастырудағы әдістемелер Қазақстан жағдайында қарастырылады. Сондай-ақ, ұлттық бренд жасауда бітіруші өзіндік ұсыныстар айтуға талпынады.

Қорытындыда зерттелінген нысандарға қорытынды сараптама жасалынып, негізгі тұжырымдар көрсетіледі.

Бірінші тарау

Отандық және шетелдік басылымдардағы Қазақстанның имиджі

«Сізге қарсы бағытталған төрт жүз

мылтықтан гөрі төрт баспасөздің қарсы

тұрғаны әлдеқайда қауіпті»

Н. Бонапарт

Жағымды образ қалыптастыру, яғни, мемлекеттің имиджін қалыптастыру мәселесі бүгінгі таңда бұрынғы идеологиялық мақсаттан саяси экономикалық, әлеуметтік сипатқа қарай ойысты.

Айтылған сөзіміз түсінікті болу үшін, әңгімені әріден бастағанымыз жөн болар. Ұлы Отан соғысы басталған үшінші күнінен бастап, соғыс аяқталғанға дейін радиоэфир арқылы «Совет ақпараттық бюросынан» деген атаумен ақпараттар легі беріліп тұрды. Соғыс уақытында САБ тек қана оперативті ақпарат құралы болып қана қойған жоқ, сонымен қатар, үгіт-насихат құралы болды. Сол жылдары КСРО-да шетел баспасөзінен «Британский союзник» деген беделді басылымдар шығып тұрса, Ұлыбританияда Кеңес халқы өмірінен ақпарат беріп тұратын «Совет Уорлд Ньюс Уикли» атты басылым орыс және ағылшын тілдерінде жарық көріп тұрды. Кейінірек «Совьет уикли» деген атау алған басылымды редакциялаушы САБ өкілі Эрнст Генри Семен Ростовский болды. Ол көпшілікке әлемдік бестселлерге айналған «Гитлер КСРО-ға қарсы» және «Гитлер Европаға қарсы» кітаптарының авторы ретінде таныс болатын.

Шетелде шығып тұратын совет басылымындағы жарияланымдарды белді кеңестік журналистер саяси идеологияға сай жазып тұрды.

Соғыс аяқталғаннан кейін, САБ қызметі сыртқы саясаттағы үгіт-насихат құралы ретінде жұмыс істеді. Ал суық соғыс кезінде аталмыш орталық шетелде Кеңес Одағы туралы таралатын баспасөз онімдерінің негізгі ақпарат көзі болды. Суық соғыстың өршіген тұсы 1953 жылы Дуайт Эйзенхауердің жарлығымен АҚШ та Советтік САБ қа қарсы ЮСИА ақпарат агенттігі құрылды. Кезеңдік өзгерістерге қарамастан, ЮСИА қазіргі кезге дейін қызметін жойған жоқ. Оның ЮСИС посттары АҚШ-тың барлық консулдық қызметтері мен елшіліктерінің құрамында жұмыс істеуде. 1960-жылдары халықаралық қатынастардағы шиеленістер сыртқы саясаттағы үгіт-насихаттың жаңа түрлерін тудыруға ықпал етті. САБ-тың ақпараттың базасы негізінде 1961жылы тамыз айында «Новости» баспасөз агенттігі (АПН) құрылады. Осы уақыттан бастан сыртқы саясаттағы насихат немесе PR қызметі мемлекеттің маңызды функциясы ретінде қолдау табады. Сөйтіп, САБ-тың өнімді жұмысын назарға алған Үкімет оны дамытуға, жанынан Ақпарат Агенттіктерін, газет-журналдар шығаруды мақсат тұтқан болатын.

Кеңес Үкіметі құлаған соң, САБ-тың да қызметі тоқтайды. Алайда, әлемдік қауымдастықтың біртіндеп мүшесі болуға ұмсынған елдер үшін сыртқы саясаттағы мемлекеттің образын қалыптастыруға бағытталған ақпараттың қажеттілігі күн санап өседі.

Тәуелсіздігін алып, тақыр жерден зәулім сарай тұрғызуды мақсат тұтқан Қазақстан өз елінің жағымды образын қалыптастыру ісіне бірден кірісе қойған жоқ. Ал бұл уақытта шетел баспасөзінде барлық кеңестік елдерді бөліп жармай, ортақ ұқсастықтарына қарай бірнеше анықтама берілді. Мәселен, бұл елдер шетел баспасөзінде демократиялық құқық пен азаматтардың құқықтарының шектелуі мен сөз бостандығына қысымдық көрсету, парақорлық, оппозицияны репрессиялау сияқты белгілермен сипатталды. Олай болмағанда ше, Ресейді шетел «Зұлымдықтың отаны» деп таныса, одан бөлініп шыққан жас, сыртқы саясатта тәжірибесі аз мемлекеттерге де осы стереотипті таңу қиын емес-ті. Саяси аренада пайда болған жаңа мемлекет Қазақстанды өркениетті елдер бөтенсінбей, бірден қабылдап алатынына сенді. Алайда, Ресейден бөлініп шыққан мемлекеттерге таңылған «авторитарлы басшы үстемдік еткен парақор мемлекеттер» образынан шығу қиынға соқты.

Геосаяси мүдделер үстемдік етіп отырған XXI ғасырда мұндай образ мемлекеттің сыртқы саясатына едәуір салқынын тигізді. Сондықтан, азаттық алғаннан кейінгі уақытта Елбасы Сыртқы істер министрлігінде болған коллегияда: «тағы бір назарға алып, жіті қадағалауымызға тиіс, бүгінгі таңда маңызды болып отырған мәселе біздің сыртқы саясатымыздағы үгіт насихаттың төмен екендігі. Ендігі кезекте сол жағымсыз стереотипті жою жолдарын қарастыру Сыртқы істер Министрлігі қызметкерлерінің міндеті» деп мақсатты айқындап берген болатын [6] .

Мемлекет тәуелсіздігін алғаннан кейінгі өзгеше саяси пайымдаудың нәтижесінде сыртқы саясаттағы насихат, PR құралдарын дамыту ісі мүлде назардан тыс қалды. Бүкіл әлемдік санада Кеңес Одағы құлағаннан соң, әлемде бейбітшілік орнап, барша мемлекеттердің басы бірігіп, адамзаттық құндылықтарды дәріптеуге бағыи алады деген пікірден соң, сыртқы саясаттағы кез келген PR-дың формалары коммунистік жүйенің, тоталитаризмнің қалдығы деген сипат алды.

Бұл уақытта халықтың әлеуметтік жағдайының нашарлығы, экономиканың тұрақсыздығы, биліктегі сан алуан өзгерістер ел ішінде таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарындағы өзекті мәселелер болатын. Ал шетелдік ақпарат құралдары негізгі ақпарат көздері отандық басылымдар болғандықтан, олар да дәл осы проблемалар арқылы Қазақстанның бейнесін ашуға тырысты.

Сонымен, Кеңес Одағынан бөлініп шыққан жас әрі қойын-қонышы байлыққа толы мемлекеттің бірі Қазақстанға барша әлем көз тіккен сәтте шетелдік санада оның образы «шикізат елі, парақор, авторитарлы мемлекет, көшпенділіктің қалдықтары сақталған, заманнан кенже қалған ел» ретінде қалыптасты. Алайда, бұл кезең сын айтатын уақыт емес еді. Мемлекеттің алдында зор мүмкіндіктерге толы, қиындығы мен қуанышы қатар келген үлкен асулар тұрды. Еңсесі езілген халықты аяғынан тік тұрғызып, жаңа өмірге бейімдеу оңай болмады. Сол себепті, мемлекеттің ішкі проблемаларын жолға қою ісі сыртқы саясаттан да маңыздырақ еді. Дегенмен, Қазақстан осындай қиындыққа толы шақта да өзінің мемлекеттік ұстанымын әлем жұртшылығы алдында оңды көрсете білді. Еліміздің әлемдік аренада жағымды образын қалыптастырудағы сәтті қадамның бірі - ядролық қарудан бас тартуы болатын. Бұл Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін пайда болған мемлекеттерді жіті қадағалап отырған барша әлем жұртшылығының алдында зор абырой болды. Сондай-ақ, Президенттің алғашқы жолдауларындағы халықаралық ынтымақтастыққа қатысты міндеттемелері шетелдік аудиторияның санасына белгілі мөлшерде Қазақстан туралы жағымды пікір қалыптастырды.

Германия экономикасының атасы, соғыстан кейінгі реформалардың жетекшісі, Германияның өсіп-өркендеуіне елеулі үлес қосқан экономист әрі саясаткер Людвиг Эрхард өзінің бір сөзінде: «Үкіметті түбірімен жойып жіберуге болады. Алайда, жүргізіліп жатқан реформаның қарқынын ешкім тоқтата алмақ емес. Біз, мейлі ол халықтың санасына, әлеуметтік жағдайына ауыр болса да қоғамдық тазарту сатысынан өтуіміз қажет. Сонда ғана толыққанды мемлекет болуға негіз қаланады» деген болатын [7] .

Менің ойымша, неміс саясаткері сөзінің тұздығы - қоғамды тазарту ісі. Қазақстан бұл сатыдан абыроймен өте алды. Өз тізгінін өз қолына алғаннан кейін, Семей ядролық полигонын жапты, ядролық қарудан бас тартты, барша әлем елдерінен қауіпсіздікті сақтау мен территориялық тұтастыққа нұқсан келтірмеу кепілдігін алу арқылы жаңа өмірге қадам басты. Қоғамдағы мұндай тазарту үрдісі өз нәтижесін берді. Яғни, жоғарыда аталған мемлекетіміздің сыртқы саясатындағы батыл үш қадамды ел бейнесін қалыптастырудағы алғашқы жемісті баспалдақ деп атауға лайық.

Сыртқы саясаттағы жоспарларын кезең кезеңімен жүзеге асыра бастаған Қазақстанның Үкіметі бірқатар беделді мемлекеттермен диполматиялық қатынас орнатып, БҰҰ, ОБСЕ сияқты халықаралық ұйымдары, ШЫҰ, ЕуразЕҚ мемлекетаралық ұйымдарының белсенді мүшесі болды. Мұның барлығы да Қазақстанның сыртқы саясаттағы салиқалы ұстанымының нәтижесі еді. Оны жарыса жазған БАҚ-та белгілі дәрежеде мемлекеттің әлем жұртшылығы алдында беделін өсірді.

Соңғы жылдар көлемінде Қазақстанның имиджі Ұлыбритания баспасөзінде айтарлықтай өзгеше көрініс бере қойған жоқ. Бұл сөзімізге осы елдің баспасөзінде жарияланып келе жатқан хабарламалар, комментарийлер, сараптамалық мақалалар дәлел бола алады. Әрине, Қазақстан туралы Ресей сияқты көп ақпарат берілмейді, дегенмен, ағылшындықтар Қазақстан образымен таныс деуге толық негіз бар.

Қазақстандағы саяси ахуалдың, экономикалық, әлеуметтік құбылыстардың Ұлыбритания баспасөзіндегі көрінісін анықтау маңызды аспектілердің бірі болып табылады. Аталмыш ел баспасөзіндегі Қазақстан Республикасы имиджін қалыптастырудағы негізгі беталыстарды анықтау үшін төмендегі басылымдардың 2005-2008 жылдар аралығындағы сандары зерттеу нысаны болып табылды: «The Times», «Sunday Times», «Finansial Times», «Guardian», «Daily Express», «Independent», «Morning Post», «Evening Standart», «Daily Mail», «Privat Eye», «Sun». Ал отандық басылымдардағы еліміздің имиджін анықтау үшін 2007-2008 жылдар аралығындағы «Егемен Қазақстан» республикалық басылымы мен «Айқын» республикалық қоғамдық-саяси газеті алынды.

Еліміздегі кез келген саяси өзгерістер баспасөз бетінде өз бағасын алып жатады. Баспасөз арқылы қоғамда белгілі бір саяси пікір қалыптасып, жаңа саяси стереотиптер дүниеге келеді.

Қазақстанның саясаты тек отандық баспасөздің ғана емес, Ұлыбритания баспасөзінің де негізгі тақырыбы. Саясат мәселесі ағылшындықтар тарапынан жиі сынға ұшырап, көбіне-көп теріс баға беріліп отыратын тақырыптардың бірі (1- кесте) .

1-кесте

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.